pień przeciwgruźliczych u dzieci w województwie gdańskim i krakowskim.
Rozbudowie i pogłębieniu metod chirurgicznego leczenia gruźlicy płuc poświęcone zostały prace kilku ośrodków jak — Istebnickiego, Krakowskiego, Warszawskiego, Wrocławskiego i Zakopiańskiego.
Gruźlica oskrzeli wzbudza od niedawna szczególne zainteresowanie wielu ttizjo- iogów. Zagadnienie to było zreferowane na IX Zjeździe Przeciwgruźliczym przez dr Dąbrowskiego, prof. Lewenfisza, dr MargoUsową, dr Rzepeckiego i dr Ossowską.
Należy wspomnieć o udziale przedstawicieli Instytutu w Zjeździe Naukowjnn, po
święconym sprawom chemoterapii gruźlicy i antybiotykom zorganizowanym w Cor^
tina d Ampezzo w marcu 1949 r. i zwiedzenie w tym czasie Instytutu Forlaniniego i pracowni prof. Penso w Instytucie Zdrowia Publicznego w Rzymie. W lipcu 1949 r- wziął dyrektor Instytutu udział w posiedzeniu naukowym Międzynarodowej Unii Przeciwgruźliczej w Paryżu, gdzie poruszone były sprawy antybiotyków gruźlicy oraz leczenia gruźlicy płuc wycięciem tego narządu.
Polski Instytut Przeciwgruźliczy współdziałał również z Towarzystwem Badań Naukowych nad Gruźlicą w organizacji IX Zjazdu Przeciwgruźliczego w Łodzi oraz udzielił odpowiedniej dotacji na pokrycie kosztów organizacyjnych. W związku z po- wyższ.ym Zjazdem zostało zwołane w dniu 21 września 1949 specjalne posiedzenie naukowe Instytutu, na którym zreferowano stan szeregu prac naukowych prowa
dzonych w ramach planu naukowego Instytutu.
Na zlecenie przewodniczącego Polskiego Komitetu Planowania Gospodarczego z dnia 29 sierpnia 1949 r. opracowała Tymczasowa Rada Naukowa Instytutu plan badań naukowych w zakresie gruźlicy na okres 6-lecia 1950—1955.
Przyjęto następującą tematykę:
1. Zapobieganie i szczepienia przeciwgruźlicze.
2. Rehabilitacja chorych na gruźlicę.
3. Badania nad epidemiologią i organizacją zwalczania gruźlicy.
4. Poszukiwanie najlepszych metod rozpoznawczych i lecznictwa gruźlicy dziecięcej.
5. Badania doświadczalne nad biopatologią gruźlicy dziecięcej.
6. Poszukiwanie najlepszych metod leczenia i rozpoznawania gruźlicy.
7. Zaburzenia w czynności narządów oddechowych i krążenia w rozmaitych warun
kach.
8. Przyrządzanie środków przeciwgruźliczych.
9. Biochemia prątka gruźliczego.
10. Mikrobiologia i immunochemia gruźlicy.
11. Farmakologia środków przeciwgruźliczych.
Nakłady na ten cel przewidziano w wysokości 642.400.000 zł. a inwestycje związane z badaniami naukowymi obejmują kwotę 644.100.000 zł. Poza tymi kwotami pozostają płace pracowników Instytutu, których liczba ma osiągnąć w r. 1955 łącznie 688 osób, a w tym 71 samodzielnych pracowników naukowych, 186 młodszych pracowników naukowych, 146 pomocniczych sił naukowych, 180 stypendystów i 85 pracowników gospodarczych.
III. PRACA SZKOLENIOWA
Obok trzech działów pracy naukowej równocześnie podjął Instytut prace szkole
niowe prowadzone w 7-miu ośrodkach naukowych.
Wyłoniona przez Radę Naukową komisja do spraw szkolenia wykonała następu
jące prace programowe:
1. Wytyczne szkolenia lekarzy specjalistów ftizjologów, ustalające czas stażu spe
cjalistycznego na 3 lata dla ftizjologa — internisty, 5 lat dla ftizjologa — chirurga.
2. Program kursu dokształcającego w zakresie gruźlicy dziecięcej dla pediatrów, wyzyskany przez Instytut Matki i Dziecka dla kursu przeprowadzonego pod kierun
kiem prof. Popowskiego w Łodzi.
3. Program kursu bakteriologii dla lekarzy zrealizowany na 20 dniowym kursie P.I.P.-u w Krakowie.
4. Program kursu radiologii dla lekarzy w oparciu o projekt prof. Grabowskiego, zrealizowany na kursie we Wrocławiu.
5. Program kursu 6-tygodniowego z zakresu gruźlicy dziecięcej dla pielęgniarek przyuczonych.
W opracowaniu jest program kursu dla asystentek społecznych dla poradni prze
ciwgruźliczych.
Praca szkoleniowa lekarzy szła dwoma różnymi torami a mianowicie:
1. Przez kształcenie specjałistów ftizjologów drogą przyznawania stypendium leka
rzom a częściowo absolwentom medycyny oraz przez uzupełnienie specjalizacji trwa
jące od 3—12 miesięcy.
3. Przez przeszkalanie lekarzy ogólno-praktykujących w zakresie ftizjologii na kursach krótkoterminowych.
W okresie sprawozdawczym kursów takich odbyło się 6 z ogólną liczbą 72 uczest
ników. Przy tym 2 z tych kursów były zorganizowane na terenie pracy dla lekarzy zatrudnionych w danym ośrodku (Szpital Wolski, Sanat. Polsko-Szwedzkie) 4 zaś miały charakter ogólnopolski i skupiały uczestników z różnych środowisk.
A k c j a s t y p e n d i a l n a — pozwalająca na odbycie dłuższego stażu w jednym z ośrodków szkoleniowych wskazanych przez P.I.P. podjęta była już w r. 1948.
W końcu r. 1949 liczba stypendystów wynosiła 29, w tym 23 lekarzy i 9 absolwentów z różnych środowisk. Stypendia były wypłacane z funduszów Instytutu po uzgod
nieniu z Departamentem Nauki i Szkolenia Ministerstwa Zdrowia. W r. sprawo
zdawczym podjęto również szkolenie pielęgniarek. Odbyły się kursy dla pielęgnia
rek pracujących aktualnie w zakładach p/grużliczych dziecięcych. Na kursach tych było łącznie 58 uczestniczek z 30 różnych sanatoriów i prewentoriów. Kursy te kon
kretnie dały pielęgniarkom niezbędny zasób wiadomości z zakresu gruźlicy dziecię
cej oraz podstawy właściwej pielęgnacji dziecka chorego w połączeniu z terapią zajęciową.
Współdziałał również Instytut w zorganizowaniu pierwszego kursu insfruktorów terapii zajęciowej. Kurs odbył się w Warszawie, liczył 15 osób z Sanatoriów pod
warszawskich i zapoczątkował ważną dziedzinę pracy sanatoryjnej.
IV. BIBLIOTEKA NAUKOWA
Od początku istnienia Instytut przystąpił do organizowania biblioteki naukowej dążąc do osiągnięcia możliwie pełnego księgozbioru w zakresie swojej specjalności.
Biblioteka naukowa ma za zadanie dostarczenia pracownikom Instytutu niezbę
dnych dla ich pracy naukowej materiałów.
Praca biblioteki szła w kierunku kompletowania wydawnictw polskich z zakresu gruźlicy oraz sprowadzania z zagranicy wydawnictw obcych.
Nr 1
S P R A W O Z D A N IE P O L . IN S T . P R Z E C IW G R U Ź L IC Z E G O101
Księgozbiór P.I.P. został wzbogacony cennymi pozycjami.
Importowano liczne pisma fachowe z zagranicy. Biblioteka P.I.P. prowadziła nadto akcję propagandową przysyłając materiały do członków „Union International Contrę la Tuberculose“. Otrzymując wzamian szereg broszur oraz wartościowych książek zagranicznych.
Biblioteka P.I.P. obsługiwała pracowników centrałi oraz wysyłała książki do pla
cówek P I.P. na prowincję.
V. PRACE ZLECONE PRZEZ MINISTERSTWO ZDROWIA
Oddział Gruźlicy Płuc P.I.P. w Szpitalu Wolskim w Warszawie opracował wska
zówki do leczenia streptomycyną dorosłych. Oddział Gruźlicy P.I.P. w Szpitalu Miejs
kim w Krakowie opracował wskazówki dla lekarzy — stosowania kwasu paraamino- salicylowego (PAS) w gruźlicy. Wskazówki te zostały podane do wiadomości wszyst
kich władz i organów służby zdrowia przez umieszczenie ich w okólniku ogło
szonym w Dz. U. Min. Zdrowia.
Polski Instytut Przeciwgruźliczy na zlecenie Min. Zdrowia podjął sprawę zorga
nizowania pracy naukowej dziecięcych ośrodków streptomycyny w Polsce.
Uruchomione zostały 2 ośrodki: w Łodzi pod kierunkiem prof. Popowskiego i w Poznaniu pod kierunkiem prof. Jonschera. Ośrodki te zostały przez P .I.P . wy
posażone i były utrzymywane z funduszów P.I.P. Wydatkowano na ten cel kwotę 3.548,900 zł. Przeprowadzono kontrołę wydanych sum.
P. I. P. powoływany był również do współudziału w pracach organizacyjno- metodycznych Ministerstwa Zdrowia.
1. Regulaminu dla Centralnych Poradni Przeciwgruźliczych 2. Instrukcji tyczącej badań małoobrazkowych
3. Statutu dła prewentoriów
Nadto opracowano dła Departamentu Ochrony Zdrowia Dziecka 7 różnych wersji i trybów życia w prewentoriach przeciwgruźliczych.
Dyrekcja Instytutu współdziałała w opracowaniu planu 6-letniego walki z gruźlicą.
VI. PRACE INWESTYCYJNE
W poszukiwaniu punktu oparcia dla pracy Instytutu zawarło Min. Zdrowia po
rozumienie z zarządem m. Warszawy co do wyzyskania na ten cel szpitala przy ul.
Chocimskiej 5. Ażeby uzyskać właściwe pomieszczenie dła Oddziału Gruźlicy Płuc zaprojektowano rozbudowę wymienionego Szpitala a mianowicie nadbudowę 3 piętra i przebudowę drugiego — przeznaczonego na trakt chirurgiczny, oraz dobudowę oficyny na pomieszczenia gospodarcze. Projekty przebudowy opracowane zostały przez Instytut, który również przygotował dokumentację techniczną. Budowę podjęła Warszaw.ska Dyrekcja Odbudowy. W- okresie sprawozdawczym wykonano
nad-budowdę 3-go piętra o łącznej kubaturze 862 m., wykończono 1 trakt uzyskując 40 łóżek szpitalnych, wykończono budynek pomocniczy oficynę, o kubaturze 1837 m.
gdzie znalazły pomieszczenie magazyn, szwalnia i pralnia szpitalna.
Na powyższe prace zużyto kwotę 16,200.000 zł. Prace inwestycyjne na terenie szpitala prowadzone były w specjalnie trudnych warunkach przy równoczesnym funkcjonowaniu szpitala co niejednokrotnie wpływało hamująco na bieg pracy.
Aczkolwiek budowę swą prowadziła W. D. O. przygotowanie projektów, uzgodnie
nie toku prac z Zarządem Szpitala oraz administrowanie całokształtem robót leżało w rękach Instytutu.
W połowie roku podjęto jako nowe zagadnienie budowę Sanatorium dla Młodzie
ży w Dziekanowie Leśnym. Obiekt składający się z 4 budynków w stanie surowym pozostawał pod zarządem Towarzystwa Prewentoriów, które przeprowadziło roboty adaptacyjne jednego pawilonu na 100 łóżek z przeznaczeńiem na prewentorium.
Instytut mając w swoich planach zorganizowanie doświadczalnego zakładu lecz
niczego dla młodzieży z terapią zajęciową uznał obiekt położony w pobliżu Warsza
wy (16 km) za specjalnie nadający się na powyższy cel i skorzystał z propozycji przejęcia go.
Przejęto 3 budynki w stanie surowym — 1 wykończono w około 70%. Mimo tru
dności jakie nasunęły się zarówno od strony formalnej niemożność natychmiasto
wego przeprowadzenia kolaudacji dotychczasowych robót, jak i faktycznej pawilon I ostatecznie wykończono, co pozwoliło w pierwszych tygodniach następnego roku uruchomić sanatorium. Pawilon będący w wykończeniu — wymagał pewnego przeprojektowania. Projekty adaptacyjne jak i cała dokumentacja techniczna wykonane zostały w Instytucie. Pokonano również trudności jakie nasunęły się w związku z uzyskaniem przedsiębiorstw, które mogłyby przyjąć pracę poza planem w pełni sezonu budowlanego. Rejestr wykonanych w ciągu niespełna pół roku prac przedstawiał się następująco:
Przeprowadzono linię wysokiego napięcia z Łomianek i podłączono prąd do budynku, wykończono instalację centralnego ogrzewania (zmontowanie kotłów i pod
łączenie), wykonano roboty kanalizacyjne zewnętrzne (doły szambo i podłączenia).
Wykończono roboty stolarskie, mularskie, posadzkarskie. Równocześnie podjęto prace wstępne związane z wykończeniem drugiego budynku przeznaczonego na mieszkania personelu. Mianowicie przygotowano projekt adaptacji i dokumentację techniczną oraz podjęto roboty murarskie. Wykończenie pawilonu mieszkalnego przewiduje się na lipiec 1950 r. placówki Instytutu, podjęta została praca nad projektem przyszłej poradni przeciw
gruźliczej w Warszawie. W gmachu tej poradni projektuje się pomieszczenie nie
których działów pracy Instytutu (dział społeczny i dział szkoleniowy) oraz biur centrali. Żmudne wielomiesięczne starania doprowadziły do sfinalizowania sprawy tj. umieszczenie zamierzonej budowy w planie inwestycyjnym, przydzielenie terenu pod budowę oraz opracowanie wszechstronnie przemyślanego projektu architekto
nicznego. Na skutek 3-krotnie zmienionego przydziału terenu pod budową Central
nej Poradni projekt uległ przepracowaniu zyskując na pogłębieniu..