W ro k u 1973 z in ic ja ty w y bądź p rzy w spółpracy TN T urządzone zo
sta ły n a stę p u jąc e w ystaw y :
1. „ K u ltu ra a rty sty c z n a ziem i chełm ińskiej w czasach K o p e rn ik a ” , zor
ganizow ana w spólnie z M uzeum O kręgow ym i o tw a rta 11 lutego w podziem iach R atusza Starom iejskiego.
2. W ystaw a w y d aw n ictw TN T w K lub ie M iędzynarodow ej P ra sy i K siąż
ki w T oru niu w dniach 28 V— 3 VI 1973 r.
3. W ystaw a w y d aw nictw kopernikow skich TNT w h a llu K siążnicy M iej
skiej im. K o pernika w T o ru n iu w dn iach 5 X — 5 X I 1973 r.
4. W ystaw a księgozbioru M. K o p ern ika z U ppsali, zorganizow ana w sp ó l
nie z K siążnicą M iejską w T oru n iu od 18 X II 1973 r. do 28 II 1974 r.
AKCJA ZAGRANICZNEJ I KRAJOWEJ WYMIANY WYDAWNICTW NAUKOWYCH
W ro k u 1973 T ow arzystw o nasze w ym ieniało sw e w y d aw n ictw a z 220 k o n tra h e n ta m i zagranicznym i w 29 k ra ja c h oraz z 78 in sty tu cja m i k r a jow ym i. W ram ach w y m ian y zagranicznej w ysłano 1128 egzem plarzy w y d aw n ictw w łasnych, za co o trzym ano 2153 p u b lik a c je obce. W ram ach w y m ian y k rajo w ej w ysłano 437 egzem plarzy w y d aw n ictw w łasnych, a otrzy m ano 563 w y d aw nictw a obce.
N iezależnie od w y m ian y zagranicznej i k rajo w ej T ow arzystw o nasze o trzym ało w ro k u 1973 n a stęp u jące ilości b ezp łatn y ch w ydaw nictw :
— od in sty tu c ji zag ranicznych 970
— od in sty tu c ji k rajo w y c h 107.
AKCJA POPULARYZACJI WIEDZY
W ażnym p rzejaw em działalności T ow arzystw a N aukow ego w T oruniu je s t ak cja p op u lary zacji w iedzy za pom ocą p rele k cji i w ykładów , nad k tó re j przygotow aniem i przebiegiem czuw a K om isja U pow szechniania N auki.
W ro k u 1973 z in ic ja ty w y i p rzy w sp ółpracy T ow arzystw a odbyły się n a stę p u jąc e w y k ła d y popularnonaukow e:
— S tu d iu m w iedzy o M. K o p ern ik u w N akle nad N o
tecią 12
— Sesja po pularno n auk o w a k opernikow ska w N ak le
n a d N otecią 2
' Sesja p op u larn o n au k o w a kop ernikow ska w C hełm
n ie 2
S ym pozjum „K o p ern ik — N auk a — P rzyszłość”
w M ław ie i
— U roczystość 500-lecia uro dzin M. K o p ern ik a — w B iało ru sk im T ow arzystw ie K u ltu ra ln y m w B ia
ły m sto k u 2
— S tu d iu m w iedzy o M. K o p ern ik u w W ąbrzeźnie 4
— Sesja p opu larn o n au k o w a kopernikow ska w e W ło
cław k u 3
— S tu d iu m w iedzy o regionie Ż nina (dokończenie) 5
— S tu d iu m w iedzy o regionie A lek sand row a K u j. (do
kończenie) 6
— „W praco w n iach to ru ń sk ich u czonych” 1
— W spółczesne p ro b lem y n a u k m a te m a ty cz n o -p rz y
rodn iczych 1
— H istoria polskiego ru c h u robotniczego (dla biblio
tek arzy ) 2
R a z e m : 41 w ykładów W przygo tow aniu je s t seria im prez pt. „N auka i m u z y k a ”.
PRACOWNIA MIKROFILMOWA
P raco w n ia M ikrofilm ow a TNT, istn ieją ca od ro k u 1948, w y k o n u je m ik ro film y i fotokopie m ateriałó w n au k o w y ch i a rch iw aln y ch oraz p rz e d m iotów zabytko w y ch n a zam ów ienie placów ek nau k o w y ch i a rc h iw a l
n y ch oraz in d y w id u aln y ch badaczy z całego k ra ju .
W ro k u 1973 w ykonyw ano zam ów ienia in sty tu tó w i zakładów n a u k o w y ch UM K, U n iw e rsy te tu Jagiello ń skiego w K rakow ie, U n iw e rsy te tu M. C urie-Skłodow skiej w L ublinie, P o litech n ik i W arszaw skiej, in s ty tu tów PA N w W arszaw ie, W yższej Szkoły N auczycielskiej w Bydgoszczy, B iblioteki G łów nej UMK, K siążnicy M iejskiej im . K o p ern ik a w T oru niu , M iejskiej B iblioteki P ublicznej w Bydgoszczy, B iblioteki G dańskiej PA N , M uzeum O kręgow ego w T oru n iu, M uzeum Z achodnio-K aszubskiego w B y- tow ie, W ojew ódzkiego A rch iw u m P aństw ow ego w Bydgoszczy, O środka B ad ań P raso w y ch w K rakow ie, I n s ty tu tu B adań L iterack ich w W arsza
w ie, I n s ty tu tu M aszyn M atem aty czn y ch UM K w T o ru niu o raz szkół śred n ich n a te re n ie m iasta T orunia.
W ykonyw ano rów nież m ik ro film y i fotokopie dla zasobów w łasn ych TNT, w ty m głów ną pozycją była „M atry k u ła G im nazju m T oruń skieg o”
(556 fotokopii).
W ro k u 1973 P raco w n ia zakończyła p ro d u k cję i rozpow szechnianie p o p u lary zacy jn y ch ko m p letó w fotokopii k opernikow skich p rzeznaczonych do celów w ystaw ow ych, zestaw ionych z najciekaw szych m ate ria łó w d o ty czących w ielkiego astronom a, ja k p o rtre ty , rękopisy, s ta ro d ru k i, ry c in y z n a jsta rsz y m i p an o ram am i m ia st i narzęd ziam i ob serw acy jn y m i oraz m edale i w yd aw nictw a kopernikow skie.
Zasób ten, liczący około 140 'pozycji, w ykonyw ano n a zam ów ienie m uzeów , bibliotek i szkół na te re n ie całej Polski (m.in. w M ielcu, R ado
m iu, T arnow ie, G liw icach, M ław ie, G rudziądzu, Bydgoszczy i Legnicy).
W o kresie p rzyg o to w ań do uroczystości ko pernikow skich, a tak że póź
niej, w ykonano około 1500 fotokopii w ystaw ow ych w raz z odpow iednim i opisam i.
W ciągu ro k u 1973 P raco w n ia w ykonała:
— zdjęć m ikrofilm ow ych 10 870
— m ikrofilm ów pozytyw ow ych
i przezroczy 5 008
— fotokopii (powiększeń) 6 120
SPRZEDAŻ I REKLAMA WŁASNYCH WYDAWNICTW NAUKOWYCH W ydaw nictw a T ow arzystw a N aukow ego w T o runiu sp rzed aw an e są w sieci k sięgarskiej o raz w b iurze TNT p rzy ulicy Słow ackiego 8 w To
ru n iu . Stosow ana je s t też sp rzedaż kom isow a przez różne in sty tu c je i p la ców ki k u ltu ra ln e (ToMiTo, PT T K , Dom K opernika).
W ro k u 1973 T ow arzystw o nasze, głów nie w w y n ik u sprzedaży w y d aw n ic tw kopernikow skich, osiągnęło n ajw yższe w swej dotychczasow ej działalności w p ły w y gotów kow e, k tó re w yniosły 728 907 zł.
W ro k u 1973 TN T zorganizow ało n a stę p u jąc e w y staw y połączone ze sprzed ażą i kierm asze swoich w ydaw nictw :
1. Z okazji D ni O św iaty, K siążki i P ra sy — k ierm asz p rze d R atuszem n a R y n k u S taro m iejsk im dnia 6 V 1973 r.
2. W ystaw ę w y d aw n ictw TNT połączoną ze sprzedażą w K lu bie M iędzy
naro do w ej P ra sy i K siążki w T o ru n iu 28 V— 3 VI 1973 r.
3. W ystaw ę i sprzedaż w y d aw n ictw w h a llu au li UM K na B ielanach z okazji zjazd u absolw entów h isto rii UM K 4 V I 1973 r.
4. K ierm asz w y d a w n ic tw w łasnych, w y d a n y c h p rz e d rokiem 1971, w dniach od 16 X I do 2 X II 1973 r., połączony w ty m okresie z obniż
ką cen o 50°/o.
GROMADZENIE KSIĘGOZBIORU
K sięgozbiór T ow arzystw a z n a jd u je się w depozycie K siążnicy M iej
skiej im . K o p ern ika w T o ru niu i je s t sta le u z u p ełn ian y now ym i n a b y tk a m i pochodzącym i z w y m ian y zagranicznej i k rajo w ej. Szczególnie cenny dla naukow ców je s t b ogaty zestaw czasopism z kilkudziesięciu krajó w , re p re z e n tu ją c y w szystkie dziedziny n auki, ciągle u z u p ełn ian y n a jśw ie ż szym i n u m era m i, obecnie u d o stę p n ia n y przez C zytelnię Czasopism K siąż
nicy M iejskiej.
S ta n księgozbioru kom pletow anego od n ajw cześniejszych la t istn ien ia TN T p rze d staw ia ł się w d niu 31 X II 1973 r. następująco:
1. D ru k i zw arte 23 644 w olum iny 2. W ydaw nictw a ciągłe 20 594
3. S taro d ru k i 1 528
4. R ękopisy 374
5. R yciny 13
6. W ydaw nictw a k arto graficzne 89
7. N u ty 8
O g ó ł e m : 46 250 w olum inów
W ro k u 1973 opraw iono 220 w olum inów . W skład księgozbioru w cho
dzą w artościow e d a ry w ydaw ców , naukow ców i p a trio tó w p om orskich i to ru ń sk ich z la t zaboru pruskiego. W księgozbiorze, n a p raw a ch sam o
dzielnych zespołów, z n a jd u je się także cenna bibliotek a w ieloletniego prezesa TN T S tan isław a K u jo ta oraz zasłużonego w czasach zaboru p r u skiego bibliofila i w ydaw cy chełm ińskiego W alentego Fiałka.
ZBIORY ARCHIWALNE I MUZEALNE
Z biory arc h iw a ln e a k t i d okum entów TN T przechow yw ane są jak o osobny zespół w W ojew ódzkim A rchiw u m P ań stw o w y m O ddział w T oruniu.
N atom iast pozostałości daw n ych zbiorów m uzealnych, grom adzonych od początku istn ien ia T ow arzystw a i eksponow anych w czasach zaboru p r u skiego w salach m uzeum polskiego w siedzibie TNT p rzy ulicy W yso
kiej 16, z n a jd u ją się obecnie w depozycie M uzeum O kręgow ego w To
ru n iu . W edług spisów in w en tarzo w y ch (w p osiadaniu TNT) n a zbiory te sk ład ają się:
a) m alarstw o , rzeźba, rzem iosło a rty sty czn e, broń, m eble
i in n e zabytkow e p rzed m io ty 190 egz.
b) zbiory archeologiczne 462 egz.
c) zbiory sta re j grafik i (m iedzioryty, ak w afo rty , drzew o
ry ty , lito grafie, sta lo ry ty , w ty m cenna kolekcja 88 prac
D. C hodow ieckiego z d a ru W. A m rogow icza dla TNT) 343 egz.
d) zbiór sta ry c h m o n et i m ed ali 2 246 egz.
R a z e m : 3 241 egz.
S ta tu t TN T w § 4 n a k ła d a n a T ow arzystw o obow iązek „zbierania i przechow yw ania w szelkiego ro d zaju m ate ria łó w naukow ych, bibliotecz
nych, arc h iw a ln y c h i m uzealnych, zw iązanych przed e w szystkim z P o m o rzem ”. R ealizacja tego obow iązku, p rz y zachow aniu zasady p rzech o w y w an ia w depozycie M uzeum O kręgow ego tej części zbiorów , k tó ra n ie je s t bezpośrednio zw iązana z h isto rią TNT, w inna stać się celem a k ty w n y ch s ta ra ń w szystkich członków.