Podobszar Osiedle za Torami-Lotnisko

Podobszar Osiedle za Torami-Lotnisko obejmuje Osiedle Żwirki i Wigury oraz część terenu dawnego lotniska, zlokalizowanego w jego zachodniej części, na którym utworzono podstrefę Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Podobszar ten zamieszkuje 6255 osób, zaś jego powierzchnia wynosi 506,8 ha. Jego południową granicę stanowi granica miasta, zachodnią ul. Lubelska, zaś północną granicę linia kolejowa. W związku tym podobszar ten jest silnie oddzielony od centrum miasta Biała Podlaska, co skutkuje dużym wykluczeniem społecznym jego mieszkańców.

33 Szczegółowe informacje o przebiegu i wynikach konsultacji społecznych znajdują się w Załączniku nr 1 do Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Biała Podlaska na lata 2016-2025

110 Rycina 37. Podobszar rewitalizacji Osiedle za Torami-Lotnisko

Źródło: opracowanie własne na podstawie Google Maps

Tabela 43. Podstawowe parametry podobszaru Osiedle za Torami-Lotnisko Nazwa podobszaru Osiedle za Torami - Lotnisko

Powierzchnia podobszaru 506,8 ha (10,24 % powierzchni miasta) Liczba ludności podobszaru 6255 (10,76% ludności miasta)

Zidentyfikowane zjawiska kryzysowe Bezrobocie, ubóstwo, przemoc w rodzinie, problemy gospodarcze, przestrzenno-funkcjonalne, techniczne, środowiskowe

6.3.1. Uwarunkowania społeczno-gospodarcze

Na potrzebę rewitalizacji podobszaru Osiedle za Torami-Lotnisko wskazują zarówno dane ilościowe, jak i wyniki konsultacji społecznych. W poniższych tabelach zestawiono podstawowe wymierne wskaźniki ukazujące podobszar na tle miasta Biała Podlaska i pozostałych podobszarów rewitalizacji.

Tabela 44. Ludność podobszaru Osiedle za Torami-Lotnisko na tle pozostałych podobszarów i miasta Biała Podlaska

Obszar rewitalizacji

Liczba ludności zameldowana na stałe

i tymczasowo Powierzchnia

obszaru [ha]

Gęstość zaludnienia [liczba osób/

ha]

Liczba

ogółem Liczba w wieku

produkcyjnym Liczba w wieku poprodukcyjnym Podobszar Osiedle

za Torami -

Lotnisko 6255 4172 939 506,8 15,15

Podobszar Centrum 2603 1609 505 65,7 39,62

Podobszar Wola- 7509 4552 1753 90,5 41,69

111

Dworzec

Miasto Biała Podlaska 58124 37399 10174 666,0 30,23

Procent ogółu dla miasta Biała Podlaska [%]

Podobszar Osiedle

Podobszar charakteryzuje się wysokim poziomem bezrobocia – pod względem liczby osób bezrobotnych zbliżonym do podobszaru Wola - Dworzec, przy czym prawie 50% stanowią kobiety, a 64% osoby długotrwale bezrobotne.

Jak wynika z przeprowadzonych analiz w podobszarze Osiedle za Torami – Lotnisko występuje wysoka koncentracja rodzin korzystających z pomocy MOPS, w tym z tytułu ubóstwa, niepełnosprawności oraz bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego – jest to druga (po podobszarze Centrum) dzielnica o najgorszej sytuacji pod kątem ubóstwa i wykluczenia społecznego w całej Białej Podlaskiej. Przy zamieszkiwaniu go przez 10,76% ludności miasta z pomocy społecznej w podobszarze korzysta w sumie 15,3% spośród mieszkańców.

Ponadto obszar ten cechuje się najniższą aktywnością gospodarczą mierzoną liczbą przedsiębiorstw ulokowanych na jego terenie.

Tabela 45. Skala problemów społecznych w podobszarze Osiedle za Torami-Lotnisko na tle pozostałych podobszarów i miasta Biała Podlaska - bezrobocie

Obszar rewitalizacji

Procent ogółu dla miasta Biała Podlaska [%]

Podobszar Osiedle

za Torami - Lotnisko 14,3 15,9 13,4 14,8 16,7 -

Podobszar Centrum 7,8 8,1 7,6 8,9 18,4 -

Podobszar

Wola-Dworzec 14,9 14,9 14,8 15,6 17,4 -

112 Tabela 46. Skala problemów społecznych w podobszarze Osiedle za Torami-Lotnisko na tle pozostałych podobszarów i miasta Biała Podlaska - pomoc społeczna

Obszar rewitalizacji

Liczba osób korzystających z pomocy społecznej

Liczba

Procent ogółu dla miasta Biała Podlaska [%]

Podobszar Osiedle

Tabela 47. Liczba podmiotów gospodarczych w podobszarze Osiedle za Torami-Lotnisko na tle pozostałych podobszarów i miasta

Obszar rewitalizacji

Liczba podmiotów gospodarczych Liczba

ludności Liczba

ogółem Nowopowstałe podmioty

gospodarcze (2013-2015) Zamknięte i zawieszone (2013-2015)

Procent ogółu dla miasta Biała Podlaska [%]

Podobszar Osiedle

6.3.2. Sfera funkcjonalno-przestrzenna, środowiskowa i techniczna

W wymiarze technicznym na obszarze kryzysowym znajdują się (głównie w paśmie ul. Żwirki i Wigury) budynki socjalne wymagające kompleksowych remontów, w tym podwyższenia ich standardu.

113 W związku z brakiem instytucji administracyjnych i usługowych (nieliczna liczba sklepów) podobszar Osiedle za Torami – Lotnisko nie przyciąga pozostałych mieszkańców miasta, którzy również niechętnie go odwiedzają.

Istotnym zagadnieniem jest również brak dobrego zaplecza kulturalnego i sportowego o charakterze ogólnodostępnym dla mieszkańców podobszaru Osiedle

za Torami-Lotnisko, w szczególności dla osób młodych oraz seniorów.

Problem dostępu do usług publicznych w dziedzinie sportu i kultury jest szczególnie widoczny wśród osób młodych, ze względu na „sztuczny” podział (linia kolejowa) oddzielający podobszar od centrum miasta. To poczucie wyalienowania i życia poza „granicami” Białej Podlaskiej pogłębia się w związku z kumulacją na podobszarze problemu bezrobocia i uzależnienia od pomocy społecznej. Sytuację kryzysową podobszaru potęguje zły stan środowiska, w tym niska emisja.

Zdecydowanie brakuje nowych inwestycji generujących przypływ młodych

mieszkańców, podejmowane zaś działania mają na celu jedynie modernizację i adaptowanie zastanej tkanki budowlanej.

Terenem, który może stanowić istotne narzędzie do przyciągnięcia potencjalnych inwestorów jest teren byłego lotniska wojskowego, znajdujący się w północno-wschodniej części podobszaru. Aktualnie teren ten cechuje się dużym nieuporządkowaniem. W ostatnich latach rozpoczęto szeroko zakrojone działania rewitalizacji tego obszaru. Na obszarze 94 ha utworzono podstrefę Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W wyniku przeprowadzonych prac i zaplanowanych przez miasto inwestycji teren lotniska stanie się atrakcyjnym miejscem dla inwestorów, co w przyszłości skutkować będzie pojawieniem się nowych miejsc pracy dla mieszkańców miasta, w tym z okolicznych osiedli.

Ulice, chodniki i place są w różnym stanie technicznym. Pomimo kompozycji ulic z pasami zieleni wysokiej oddzielających je od chodników, jakość przestrzeni publicznych podlega ciągłej degradacji. Nawierzchnie ulic i chodników bywają nierówne.

Ciągi piesze są częściowo zmodernizowane, wybrukowane, ale część nadal jest w złym stanie technicznym.

114 6.3.3. Analiza potrzeb i problemów podobszaru – wnioski ze spotkań warsztatowych z roku 2017³⁴

Mieszkańcy podobszaru dostrzegają wiele potencjałów, ale i potrzebę znaczących interwencji rewitalizacyjnych. Do zidentyfikowanych potrzeb i problemów zaliczono:

• nieuporządkowana zieleń,

• brak porządku architektonicznego,

• obojętność mieszkańców na akty wandalizmu,

• małą liczbę punktów usługowych,

• strach przed zgłoszeniem przestępstwa,

• mała liczbę miejsc pracy,

• zanieczyszczenie powietrza, niską emisję,

• brak miejsc służących rekreacji,

• brak domu kultury,

• brak infrastruktury dla osób starszych,

• brak perspektyw spędzania wolnego czasu dla dzieci poza szkołą,

• spożywanie alkoholu w miejscach publicznych,

• „niechęć” rodziców do finansowania zajęć pozalekcyjnych,

• przemoc w rodzinie,

• brak terenów publicznych, parków, ścieżek rowerowych,

• rzadkie wizyty straży miejskiej.