KLUCZBORK W OKRESIE 2009-2015
Rewitalizacja w ramach RPO WO 2007-2013 polegała przede wszystkim na skierowaniu niezbędnych środków na te przedsięwzięcia, które pozwoliły rozwiązać konkretne problemy, zdefiniowane na podstawie szczegółowej analizy sytuacji społeczno – gospodarczej miasta Kluczborka.
Aby móc aplikować o środki unijne na rewitalizację miasta pierwszym krokiem, który gmina musiała wykonać było opracowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji, który to został przyjęty uchwałą Rady Miejskiej w Kluczborku nr XXXIV/440/09 z dnia 03.03.2009r.
Dokument ten szczegółowo określał zasady realizacji złożonego procesu rewitalizacji oraz obszar, którego ten proces dotyczył. LPR wdrażany był od 2009 do 2013 roku. Został on opracowany w oparciu o szczegółowe wytyczne RPO WO, dzięki czemu wsparte zostały kompleksowe zagadnienia, podnoszące jakość życia na danym obszarze, a nie tylko doraźne przedsięwzięcia, mające znikomy wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy obszaru.
Obszary, które wymagały rewitalizacji to nie przypadkowo wybrane obiekty czy nieruchomości wymagające renowacji czy kapitalnych remontów, ale obszary o szczególnej kumulacji problemów społeczno–gospodarczych. LPR w bardzo szczegółowy sposób opisał metodologię wyboru obszarów, które zostały objęte wsparciem w zakresie rewitalizacji.
Wybrane zostały trzy, spośród podanych w wytycznych do sporządzania LPR-u, wskaźniki i pod tym kątem przeanalizowano poszczególne obszary (ulice). Obszary, dla których wartość wybranych wskaźników przekraczała wartość referencyjną dla całego województwa, zakwalifikowały się do rewitalizacji i tam właśnie podjęto kluczowe działania naprawcze.
Na tej podstawie zrealizowano dwa kluczowe dla miasta Kluczborka projekty:
1.
„Rewitalizacja miasta Kluczborka obejmująca remont Ratusza, dróg i kanalizacji deszczowej wokół Rynku, remont Parku Miejskiego oraz remont części wspólnych budynków wspólnot mieszkaniowych”.2.
„Rewitalizacja Miasta Kluczborka – budynki mieszkaniowe z częścią usługową”.Projekt pn. „Rewitalizacja miasta Kluczborka obejmująca remont Ratusza, i kanalizacji deszczowej wokół Rynku, remont Parku Miejskiego oraz remont części wspólnych budynków
wspólnot mieszkaniowych” to zintegrowane przedsięwzięcie, które zostało ukierunkowane na odnowę i zwiększenie znaczenia i funkcji najważniejszych obiektów zabytkowych miasta.
Zrewitalizowana w ramach projektu infrastruktura dwóch kluczowych obszarów zaliczanych do kulturowego dziedzictwa Kluczborka i całego regionu, stanowi podstawę do zaoferowania wszystkim mieszkańcom gminy, a także wzrastającej liczbie turystów interesującego sposobu spędzania wolnego czasu, przy okazji organizowanych wydarzeń kulturalnych.
W ramach projektu zrealizowano następujące zadania :
• Remont Glorietty w zabytkowym Parku Miejskim w Kluczborku
• Remont fontanny w zabytkowym Parku Miejskim w Kluczborku
• Remont istniejących i budowa nowych ścieżek w Zabytkowym Parku Miejskim w Kluczborku
• Budowa oświetlenia i monitoringu wizyjnego w Zabytkowym Parku Miejskim
• Remont ścieżki pieszo-rowerowej w Parku Miejskim (ul. Sportowa)
• Ratusz Miejski – remont elewacji i pomieszczeń
• Rynek – remont dróg i kanalizacji deszczowej na Rynku w Kluczborku
• Remont elewacji 14 kamienic należących do wspólnot mieszkaniowych położonych przy ul. Damrota 12, 14, 15, 16, 18, 20, 21, 24, Mickiewicza 7, 15, Pułaskiego 1, M.C.
Skłodowskiej 7, 9 oraz Niepodległości 9.
Realizacja projektu rozpoczęła się w kwietniu 2010 i zakończyła w II kwartale 2012r.
Całkowita wartość projektu „Rewitalizacja miasta Kluczborka obejmująca remont Ratusza, dróg i kanalizacji deszczowej wokół Rynku, remont Parku Miejskiego oraz remont części wspólnych budynków wspólnot mieszkaniowych” wyniosła 7 605 788,12 zł. Koszty kwalifikowane były na poziomie 6 379 475,86 zł. Wysokość dofinansowania wyniosła 4 784 606,89 zł tj. 75 % kosztów kwalifikowanych.
Zdjęcie 1 Wyremontowana fontanna i Glorietta w Parku Miejskim. Źródło: Urząd Miejski w Kluczborku.
Zdjęcie 2 Wyremontowany Ratusz Miejski. Źródło: Urząd Miejski w Kluczborku.
Zdjęcie 3 Jedna z kamienic przy ul. Damrota przed remontem. Zdjęcie 4 Jedna z kamienic przy ul. Damrota.
Źródło: Urząd Miejski w Kluczborku. po remoncie. Źródło: Urząd Miejski w Kluczborku
Bezpośrednim celem projektu był wzrost atrakcyjności miasta i regionu, osiągnięty poprzez rewitalizację kluczowych obiektów zabytkowych Kluczborka – ratusza i parku.
Wskaźnikiem dla osiągnięcia tego celu będzie liczba turystów, corocznie odwiedzających miasto, obliczona na podstawie danych statystycznych, określających liczbę wynajętych pokoi oraz liczbę gości korzystających z noclegów.
Proces uporządkowania zieleni Parku Miejskiego spowodował znaczące podniesienie
rangi tego obszaru, jako miejsca wypoczynku i rekreacji. Zmodernizowana infrastruktura parku i estetycznie zaprojektowana przestrzeń sprzyja zintensyfikowaniu odbywających się tam spotkań towarzyskich czy pikników rodzinnych, a więc wydarzeń mających niepowtarzalne znaczenie dla podtrzymywania życia kulturalnego miasta i popularyzowania zdrowego trybu życia. W wyniku realizacji projektu zwiększyła się liczba osób aktywnie korzystających z infrastruktury parku.
Oznacza to, że zmianie jakościowej uległa funkcja parku, który w większym niż dotychczas wymiarze jest świadomie wybieranym miejscem wypoczynku i spotkań, a nie tylko służy jako trakt komunikacyjny. Pośrednim rezultatem projektu w części odnoszącej się do rewitalizacji parku jest też pozytywne oddziaływanie na środowisko, poprzez działania ochronne i mające na celu zachowanie naturalnych walorów przyrodniczych tego obszaru.
W części projektu odnoszącego się do zabytkowego ratusza, bezpośrednimi rezultatami było zmodernizowanie wnętrza oraz odnowienie elewacji, a także wyremontowanie chodnika otaczającego budynek. Jednak poza ww. materialnymi rezultatami przedsięwzięcia dużo istotniejsze są efekty jakościowe. W zakresie realizacji bezpośredniego celu priorytetu, rewitalizacja ratusza przełoży się na zwiększenie atrakcyjności centrum Starego Miasta, co z kolei ma istotne znaczenie dla wzbogacenia oferty wydarzeń kulturalnych. Zdecydowana poprawa estetyki przestrzeni centralnej części rynku wpłynęła również na zintensyfikowanie ruchu turystycznego i zwiększenie liczby osób chcących odwiedzić tę część regionu. W długim okresie projekt przyczyni się do ochrony zabytków dziedzictwa kulturalnego regionu, ważnych dla lokalnej i regionalnej społeczności. Celem jest jednak nie tylko ich remont i renowacja, ale także nadanie im zupełnie nowych funkcji. Zgodnie z założeniami rewitalizacji, przedsięwzięcie spowodowało, że oba obiekty zaczęły spełniać nowe role w dziedzinie kultury i turystyki, umożliwiając mieszkańcom aktywne uczestnictwo w życiu społeczno – kulturalnym.
Realizacja tak szeroko zakrojonego projektu rewitalizacyjnego, przyniosła wymierne efekty, za które Gmina Kluczbork otrzymała pierwszą nagrodę w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Opolskiego 2013. Jury, w skład którego wchodzili m.in. opolscy architekci i urbaniści, 27 września 2013r. uznało, że to projekt Gminy Kluczbork zasługuje na główną nagrodę. Oficjalne wręczenie nagród odbyło się 20 listopada 2013r. w Opolskiej Filharmonii.
Do tej edycji konkursu, organizowanego przez Zarząd Województwa Opolskiego, zgłoszono 25 realizacji, związanych z zagospodarowaniem parków, terenów rekreacyjnych, modernizacją obiektów drogowych i placów, adaptacją budynków użyteczności publicznej oraz kompleksów sportowych. W wyniku przeprowadzonych wizji lokalnych do dalszej oceny konkursowej oraz do konkursu internautów wyłoniono 13 przedsięwzięć, w tym zwycięski projekt Gminy Kluczbork "Rewitalizacja Miasta Kluczborka".
Celem konkursu było promowanie osiągnięć w zakresie zagospodarowania przestrzeni publicznych w województwie opolskim, wskazanie najlepszych realizacji oraz promocja projektów urbanistycznych kształtujących wysoką jakość przestrzeni publicznej, a także podniesienie świadomości społecznej w zakresie kształtowania ładu przestrzennego.
Nagrodę jury przyznało za: wzorowe przeprowadzenie rewaloryzacji zróżnicowanej funkcjonalnie przestrzeni publicznej, o istotnym znaczeniu dla społeczności miasta (Rynek i Park Miejski) poprawiającej zdecydowanie warunki życia w mieście i atrakcyjność miasta w regionie, co zostało zrealizowane w warunkach niedużego budżetu; za skalę przedsięwzięcia, obejmującą równocześnie dwa bardzo ważne dla zaspokajania potrzeb mieszkańców obszary w systemie przestrzeni publicznych Kluczbork, odtworzenie historycznych walorów urbanistycznych i architektonicznych oraz wydatne podniesienie jakości istniejącego zagospodarowania.
Drugim projektem zrealizowanym przez Gminę Kluczbork w partnerstwie ze wspólnotami mieszkaniowymi był projekt „Rewitalizacja Miasta Kluczborka – budynki mieszkaniowe z częścią usługową”. Projekt zakładał remont zewnętrznych elementów strukturalnych budynków
mieszkalnych z częścią usługową, wpisanych do ewidencji zabytków. Projekt objął budynki zlokalizowane przy ul. Mickiewicza 25, ul. Zamkowej 2,4, ul. Krakowskiej 6,10,21,29,31,35 oraz ul. Szewskiej 2. Beneficjentem projektu odpowiedzialnym za jego realizację oraz rozliczenie była wspólnota mieszkaniowa ul. Zamkowa 4, zaś Gmina Kluczbork podjęła się roli koordynatora tego przedsięwzięcia. Projekt został zrealizowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2007-2013. Jego całkowita wartość opiewała na kwotę 434 595,62 zł z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej wyniosło 210 348,31 zł. Rzeczowa realizacja projektu rozpoczęła się w czerwcu a zakończyła w listopadzie 2011 roku.
W połączeniu przedsięwzięcia rewitalizacyjne zrealizowane w poprzednim okresie programowania przez Gminę Kluczbork znacząco wpłynęły na poprawę atrakcyjności i estetyki naszego miasta a jednocześnie na zachowanie historycznego wystroju obiektów zlokalizowanych w jego centrum.