Zarządzanie ryzykiem w Banku realizowane jest w oparciu o opracowane w formie pisemnej i zatwierdzone przez Zarząd wewnętrzne strategie, polityki, plany i procedury, które odnoszą się do identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli poszczególnych ryzyk. Celem zarządzania ryzykiem w 2014 r. była minimalizacja ryzyk przy zachowaniu założonej relacji dochodu do ponoszonego ryzyka. Bank prowadząc działalność jest narażony głównie na ryzyko kredytowe, płynności, rynkowe, operacyjne oraz na ryzyko braku zgodności.
Bank podejmuje szereg różnych działań związanych z kontrolą ryzyka związanego z prowadzoną działalnością. Poziom poszczególnych rodzajów ryzyka jest niski i nie zagraża bezpieczeństwu środków zgromadzonych na rachunkach bankowych.
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych i towarzyszących mu standardów technicznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego Bank obliczał wymogi kapitałowe na pokrycie poszczególnych rodzajów ryzyka. W 2014 r. regulacyjny wymóg kapitałowy Banku obejmował wymóg na pokrycie ryzyka kredytowego i ryzyka operacyjnego oraz ryzyka walutowego. Według stanu na dzień 31.12.2014 r.
wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe wyniósł 14.751 tys. zł., natomiast na ryzyko operacyjne wyniósł 2.717 tys. zł. Wymóg z tytułu ryzyka rynkowego nie wystąpił, ponieważ pozycja walutowa całkowita w kwocie 220 tys. zł nie przekraczała 2%
funduszy własnych. Nadal najistotniejszym ryzykiem występującym w działalności Banku pozostaje ryzyko kredytowe.
Łączny współczynnik kapitałowy określony przepisami unijnymi, którego minimalny poziom wynosi 8,00 % był wyższy i na koniec grudnia 2014 r. wyniósł 12,97 %.
Za zarządzanie ryzykiem odpowiedzialny jest Zarząd, który dla celów zarządzania operacyjnego powołał zespoły, komitety i stanowiska:
- Zespół Analityków Kredytowych, - Komitet Zarządzania Ryzykami, - Zespół ds. zarządzania płynnością,
- Zespół ds. klasyfikacji należności do poszczególnych kategorii ryzyka, - Stanowisko Zarządzania Ryzykiem Braku Zgodności,
- Stanowisko Zarządzania Ryzykami i Analiz.
Ryzyko kredytowe
Celem strategicznym zarządzania ryzykiem kredytowym jest zwiększenie bezpieczeństwa prowadzonej przez Bank działalności kredytowej poprzez zapewnienie właściwej jakości oceny ryzyka kredytowego i efektywności podejmowania decyzji kredytowych, jak również skutecznego procesu monitorowania zaangażowania kredytowego wobec pojedynczego klienta oraz całego portfela kredytowego Banku. Proces zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku obejmuje następujące etapy:
1. identyfikację czynników ryzyka kredytowego,
2. ocenę oraz ustalenie dopuszczalnych norm ryzyka kredytowego (limity), 3. monitorowanie, pomiar i raportowanie ryzyka,
4. wdrażanie technik redukcji ryzyka, 5. zarządzanie ryzykiem rezydualnym,
___________________________________________________________________________
6. wyliczenie wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, 7. kontrolę zarządzania ryzykiem kredytowym.
Zarządzanie ryzykiem kredytowym jest dostosowane do złożoności produktów i wielkości ryzyka podejmowanego przez Bank. Ryzyko kredytowe generowane jest głównie w portfelu kredytowym – dominującej pozycji aktywów. Kredyty stanowiły na koniec 2014 roku 59,27% aktywów netto. Struktura portfela kredytowego jest w dużym stopniu uwarunkowana specyfiką terenu działania Banku. Największy udział w portfelu kredytowym od wielu lat stanowią kredyty dla rolnictwa (52,36%), a zwłaszcza kredyty preferencyjne. Udział kredytów preferencyjnych na koniec 2014 r.
stanowił 30,82% ekspozycji kredytowych ogółem. W związku z tak dużym udziałem kredytów preferencyjnych nasz Bank stale monitoruje ryzyko płynności i ryzyko stopy procentowej. Koncentracja zaangażowań Banku z tytułu udzielonych kredytów nie naruszała ustalonych przepisami prawa norm i wewnętrznych limitów określonych
przez Bank.
W 2014 roku Bank wyznaczył wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe, który wyniósł 14.751 tys. zł i stanowił 84,45 % łącznego regulacyjnego wymogu kapitałowego Banku.
Ryzyko rynkowe
Podstawowym ryzykiem rynkowym, którym Bank zarządza jest ryzyko stopy procentowej. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczym w Namysłowie była realizacja założonego w planie wyniku finansowego. Na powyższy wynik największy wpływ miało ryzyko przeszacowania oraz ryzyko bazowe. Natomiast ryzyko opcji klienta było niskie. Niedopasowanie terminów przeszacowania pozycji bilansu narażało Bank na ryzyko zmniejszenia wyniku finansowego przy skrajnie niekorzystnych zmianach stóp procentowych.
Głównym źródłem ryzyka bazowego były aktywa powiązane ze stopą redyskonta weksli, przede wszystkim kredyty preferencyjne. Poprzez odpowiednie zróżnicowanie stóp procentowych i przewagę zmiennej stopy nad stałą stopą skala ryzyka stopy procentowej nie była znacząca.
Obliczone wskaźniki określające poziom ryzyka mieściły się w wyznaczonych limitach ryzyka stopy procentowej. Wrażliwość aktywów i pasywów na zmiany stopy procentowej była umiarkowana. Wynika to głównie ze struktury bilansu i operacji pozabilansowych. Bank nasz posiada znaczną nadwyżkę pasywów o zmiennym oprocentowaniu oraz nadwyżkę aktywów o stałym oprocentowaniu nad pasywami o takim oprocentowaniu. Celem zarządzania ryzykiem walutowym w Banku było ograniczenie negatywnej zmiany wyniku finansowego, w rezultacie wrażliwości na zmiany kursów walut. Bank ogranicza ryzyko walutowe poprzez dążenie do minimalizacji otwartych pozycji walutowych. Natomiast ryzyko cenowe w Banku nie występuje.
Ryzyko operacyjne
Celem zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku jest minimalizowanie strat z tytułu ryzyka operacyjnego, usprawnianie działań prowadzonych przez Bank oraz zapobieganie wszelkim awariom oraz powstawaniu zagrożeń o nieprzewidywalnym charakterze lub zagrażającym utratą ciągłości działania Banku. Bank posiada wdrożoną politykę która uwzględnia wytyczne zawarte w Rekomendacji „M”. Polityka zarządzania ryzykiem operacyjnym zawiera zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym, obejmujące identyfikację, szacowanie, zabezpieczenie i monitorowanie ryzyka operacyjnego oraz reguluje organizację zarządzania ryzykiem operacyjnym, w
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
ramach których opracowano podział kompetencji oraz role poszczególnych jednostek organizacyjnych Banku. Bank posiada plany utrzymania ciągłości działania zapewniające ciągłe i niezakłócone działanie Banku oraz plany awaryjne służące zapewnieniu możliwości prowadzenia bieżącej działalności Banku i ograniczeniu strat w przypadku wystąpienia niekorzystnych zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych mogących poważnie zakłócić tę działalność.
W 2014 roku Bank wyznaczył wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne, który wyniósł 2.717 tys. zł i stanowił 15,55 % łącznego regulacyjnego wymogu kapitałowego Banku.
Ryzyko płynności
Ryzyko płynności – to ryzyko braku możliwości wywiązania się z bieżących zobowiązań Banku, wskutek braku aktywów o dużej płynności (gotówki, środków na rachunku bieżącym Banku, lokat krótkoterminowych, łatwo zbywalnych papierów wartościowych) lub możliwości zaciągnięcia dodatkowych zobowiązań, jak również ryzyko, że Bank będzie zmuszony sprzedać aktywa mniej płynne ze stratą, aby zaspokoić zapotrzebowanie na środki płynne, np. z tytułu wycofywania depozytów lub udzielania kredytów.
Ryzyko płynności jest jednym z najważniejszych ryzyk w działalności bankowej. Bank wyznaczył globalne i cząstkowe limity ostrożnościowe, aby ograniczyć ryzyko płynności, posiadał odpowiedni poziom aktywów płynnych oraz stabilną bazę depozytową, która była głównym źródłem finansowania działalności Banku. O stabilności bazy depozytowej decydował charakter pozyskiwanych środków, obejmujących głównie depozyty osób prywatnych i o charakterze terminowym.
Bank spełniał codziennie w 2014 r. nadzorcze miary płynności wynikające z Uchwały nr 386/2008 KNB z dnia 17.12.2008 r.
W 2014 r. Bank zarządzał ryzykiem płynności w sposób zapewniający
utrzymanie płynności bieżącej, krótkoterminowej, średnioterminowej i długoterminowej. Bank nie miał w 2014 roku kłopotów z płynnością i terminowo
regulował wszelkie zobowiązania. Zarządzanie ryzykiem płynności w Banku było dostosowane do skali i charakteru prowadzonej działalności.
___________________________________________________________________________