Anna Salmonowicz
4. Polska a świat
a) P olska p o lity k a zagraniczna;
b) J a k u tra c iliś m y , ja k o d zyska liśm y n iepod ległość?
c) T y p y d e m o k ra c ji p a ń s tw e u ro p e js k ic h ;
d) P rzebieg w y b o ró w w pań stw a ch d e m o k ra ty c z n y c h . W y ż e j p o d a n y p ro g ra m p o d s ta w o w y u le g a ł na poszczegól
n ych k u rsa ch m a ły m m o d y fik a c jo m , k tó re p o le g a ły na: a) s k ra caniu, w ra zie dysp o n o w a n ia m niejszą ilo ś c ią godzin w y k ła d o w ych , ib) w p ro w a d z a n iu te m a tó w sp e cja ln ie in te re s u ją c y c h daną grupę słu ch a czy (np, „D o n io s ło ś ć społeczna w a lk i o p o d n ie sie nie z d ro w o tn o ś c i" dla słu ch a czy na k u rs ie P. C. K . itp .), c) w p r o ' w a d z a n iu te m a tó w specjalnie a k tu a ln y c h w o k re s ie trw a n ia k u r su (np. zagadnienia z w ią z a n e z re fe re n d u m , „ T it o — w ódz J u g o
s ła w ii" w okre sie w iz y ty m a rs z a łk a T ito w Polsce itp .).
90
S em inaria
N ie zm ie rn ie do n io słą częścią s k ła d o w ą naszych k u rs ó w b y ły zajęcia sem inaryjne. P o le g a ły one na tym , że na specjalnie w yznaczonych godzinach k u rs a n c i m ogli zadaw ać p y ta n ia , w s k a z y w a ć niejasności, tru d n o ś c i w z ro zu m ie n iu p e w n y c h za
gadnień, a p ro w a d zą cy sem inarium u d z ie la ł o d p o w ie d zi i re a sum ow ał w sk ró c ie n a byte w danej dziedzinie w iadom ości.
W p ra w d z ie i po ka ż d y m bez w y ją tk u w y k ła d z ie słuchacze m ają możność zadaw an ia p y ta ń , ale trze b a w z ią ć po d uwagę, że po w y k ła d z ie część słuchaczy jest zmęczona, w re z u lta c ie czego nie uważa, n ie c ie rp liw i się. S tw a rza to n ie sp rzyja ją cą atm oste- rę do głębszych w yn u rze ń , tw ó rc z e j dyskusji. D latego dobrze jest, o ile z g ó ry w iadom o, że każda grupa zagadnień będzie m ia ła sw oją godzinę sem inaryjną, na k tó re j dyskusja będzie nie dodiatkiem a celem , dla k tó re g o k u rsa n ci się zbiorą.
C h a ra k te r, fo rm a w y k ła d ó w p o w in n a być taka, aby na se
m in a riu m słuchacze w y p o w ia d a li się sw obodnie. T y lk o w te d y można osiągnąć pow ażne w y n ik i p ra c y i p ro sto w a ć pog^.ą y, k tó re m oże nie ra z z b y t p ochop nie nazywa.m y ozn a ką re a k c y j
nego nasta w ie n ia , a k tó re są je d yn ie e fektem b łę d n y c h w ia dom ości.
P o ra w y k ła d ó w
S tarano się ze wszech m ia r i w w ię kszo ści w y p a d k ó w ud a ło się to p rz e p ro w a d z ić , aby w y k ła d y naszych k u rs ó w o d b y w a ły się w godzinach rannych. P rz e m a w ia ły za ty m dw a w z g lę dy. Po pierw sze, słuchacze nie są w te d y znużeni i mogą u w a ż nie i z k o rz y ś c ią w ys łu c h a ć w y k ła d ó w . Po drugie, w godzinach
po p ra c y b y ło b y n ie zm ie rn ie tru d n o grom adzić słuchaczy.
W p ra w d z ie treść w y k ła d ó w b u d zi żyw e z a in te re so w a n ie ja już w y ż e j s tw ie rd z iłe m — nie m niej je d n a k po dniu p ia c y w w ię kszo ści w y p a d k ó w śpieszą w szyscy do domu na w yp o czy nek, do s w ych o b o w ią z k ó w dom ow ych, do ró żn ych sp ra w Pr Y w a tn y c h . Z d ru g ie j zaś s tro n y z a k ła d y p ra c y państw ow e , sam o
rządow e, spółd zie lcze doceniają n a le życie doniosłość naszej a k cji szK oleniow ej i w y s ta rc z y ło np. rozesłać zaw iadom ien ie, że w ty c h a ty c h te rm in a c h odbędzie się k u rs dla p ra c o w n ik ó w m i- ms crs w, a m in is te rs tw a z w a ln ia ły w m ia rę m ożności, grupa- , j j W<?lC ™ Pra c ó w n ik ó w , a b y u m o ż liw ić im obecność na w y -
< adach. l a k w godzinach p ra c y w ła ś n ie w okre sie 4 m iesię
cy p rze szko lo n o :
1. M in. A p ro w iz a c ji i H a n d lu . • •
są w d ro ż e n i przez inne w y k ła d y n‘^ w y p a d a c h nie u m ysło w e j i w ta k im stanie trw a ją . W .taK\ C^ vcz!.o .sp0łeczn e j jest w skazane, a b y w y k ła d y z te m a ty k i .P o lltJ nCf b v ć V rz e p la - b y ły sku p io n e w czasie. P rz e c iw n ie , P0* ° L czas w iększe tane w y k ła d a m i z te m a ty k i fa ch o w e j, budzą w
za in te re so w a n ie , m ają m ocniejszą w y m o w ę . Dobór słuchaczy kursu
N ajlepsze w y n ik i p ra c y na kursie uzysku je się ^ ó^ CZc •’
gdy w ie k i poziom in te le k tu a ln y słu chaczy ies p
■
ż sel ek c ji ró w n y . T ru d n o to osiągnąć. N ie u rz ą d z a m y P t u " k y -poprzez egzam iny w s tę p n e . C zę ^cio w ym w y is c yk r e w nych ło g ru p o w a n ie słu chaczy na ku rs, zesra w ru yf
, dlasobie in s ty tu c ji. N p. k u rs d la p ra c o w n i i1™ 1, - i i u f ab ry k , dla p ra c o w n ik ó w s ta ro stw , k u rs d la ro o m o . je d n ym s ió s tr s a n ita rn ych , k o m ite tó w doi" o w y J ; ra z e m ^ d w ó c h grup z k u rs ó w zaszła ko n ie czn o ść zes a w i ówczas dostosow ano po- o ró ż n y m p o zio m ie in te le k tu a ln y m , w y p a d k u stojącej
¡ S f t l g f S S t f g Z t S "
n a jw ażnie jsze p u n k ly w y -k ła d ó w .Ilość kursantów
1 [t, w ł n ró ż n a ’ od 2ó osob do o k o ło F re k w e n c ja na k u rs a c h by a rz y s tn ie j w y p a d a p ra c a 200. D oszedłem do w n io s k u ,
z . )
y i er az „m a r tw e “ na w g rupieokoło
80 osob. G ™ p y t'rUKlno jednem u w y k ła d o w -sem inariach. Zas grupę \ ic z n k js z y c h stają się raczę,re-¡ £ ^ » « 5 . M a n i e ” , nie w p C p ie c h n .
W a ru n k i zewnętrzne
, . , . w arU n k i ze w n ę trzn e sp rzyja ją w y s iłk o w i psy-O dpoW iednie w a ru n K ede w s z y s tk im w yg o d n e sie-chicznemu k u rs a n w . « n o ta te k i świeże p o w ie trz e na sali
DMrr mt Z Z ^
M s a c K da * podzielić „a d w i e ^ y S I s ” now iay iudzie w yro b ie n i spo.ecznre . po-lity c z n ie , ta k że m ogą o m a w ia ć każde nie m a l zagadnienie z na
szej te m a ty k i. B y ła to grupa, że się ta k w y ra ż ę , re z e rw o w a . S tale n a to m ia s t w s p ó łp ra c o w a łe m z gru p ą drugą, zło żo n ą z w y soko k w a lifik o w a n y c h sp e cja listó w . I ta k np. s p ra w y p rz e m y słu re fe ro w a ł d y r e k to r d e p a rta m e n tu z M in . P rze m ysłu , r o l
n ic tw a — z M in . R o ln ic tw a i R e fo rm R o ln y c h itd . W y k ła d o w c y te j k la s y byili a u to ry ta ty w n y m ź ró d łe m in fo rm a c ji w sw ojej dzie d zin ie , w d ysku sji m ie li odpo w ie d ź na każde zapytanie , o p e ro w a li p rz y ty m d a n y m i z o s ta tn ie j c h w ili, ta k że k u rs a n c i czu li, że w y k ła d p ro w a d z i zn a w ca te m a tu . P o w s ta w a ły zre sztą p rz y ty m pow ażne tru d n o ś c i. P re le g e n ci tej m ia ry są lu d źm i o b a rc z o n y m i p o w a ż n y m i o b o w ią z k a m i w służbie p a ń stw o w e j i społecznej, a co za ty m id z ie zdarzają się im n ie p rz e w id z ia n e p iln e zajęcia, k tó re u n ie m o ż liw ia ją w yg ło sze n ie re fe ra tu w u m ó w io n y m te rm in ie . A p rze cie ż za żadną cenę d o b ry o r g a n iz a to r k u rs u nie p o w in ie n dopuścić do lu k i w w y k ła d a c h .
Punktualność
B ezw zględn a p u n k tu a ln o ś ć w prze b ie g u k u rs u znacznie podnosi jego w a rto ś ć . D la te g o w ła ś n ie o ile z a p o w ie d zie liśm y w y k ła d — o dbyć się m usi. W najgorszym w y p a d k u należy w e z w a ć kogoś na w y k ła d zastępczy, bodaj na in n y te m a t, ale zajęcia w godzinach p rz e w id z ia n y c h planem n a le ży w y p e łn ić . N a le ż y sta ra ć się i o to, a b y p u n k tu a ln ie zaczynać i k o ń c z y ć w y k ła d y .
R easum ując p o w yższe mogę s tw ie rd z ić , że k u rs y nasze w y p a d ły dobrze d z ię k i in te re su ją ce j te m a tyce , o d p o w ie d n ie m u z e s ta w ie n iu g ru p y k u rs a n tó w , d o b o ro w i w y k ła d o w c ó w w y s o k o k w a lifik o w a n y c h i w re szcie d z ię k i bezw zg lę d n e m u zacho
w a n iu p u n k tu a ln o ś c i.