Inną instytucją zajmującą się prawem humanitarnym, a ściślej rzecz biorąc jego realizacją jest Polski Czerwony Krzyż. Jest to najstarsza polska organizacja humani-tarna będąca członkiem Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwo-nego Półksiężyca. Zajmuje się udzielaniem pomocy humanitarnej w czasie klęsk i wojen, pomocą socjalną, nauką pierwszej pomocy, prowadzeniem zabezpieczeń medycznych imprez masowych, propagowaniem idei honorowego krwiodaw-stwa, rozpowszechnianiem znajomości międzynarodowego prawa konfl iktów zbrojnych.
Polski Czerwony Krzyż działa na podstawie Ustawy z dnia 16 listopada 1964 r.
o Polskim Czerwonym Krzyżu3 oraz wydanego na jej podstawie Statutu zatwier-dzonego Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 września 2011 r.4 Powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Samarytanin Polski w dniu 27 kwietnia 1919.
PCK jest stowarzyszeniem krajowym Czerwonego Krzyża Rzeczypospolitej Pol-skiej w rozumieniu Konwencji Genewskich o ochronie ofi ar wojny z dnia 12 sierp-nia 1949 r. (Dz.U. z 1956 r., Nr 38, poz. 171) i Protokołów dodatkowych do tych
3 Opublikowana w Dz.U. z 1964 r., Nr 41, poz. 276.
4 Opublikowany w Dz.U. z 2011 r., Nr 217, poz. 1284.
Konwencji z dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz.U. z 1992 r., Nr 41, poz. 175). Polski Czer-wony Krzyż jako część składowa Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca kieruje się Humanitaryzm, wywodzi się bowiem z idei Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, zrodzo-ny jest z troski o niesienie pomocy ranzrodzo-nym na polu bitwy bez czynienia jakiejkol-wiek między nimi różnicy. Podejmuje działania na płaszczyźnie międzynarodowej i krajowej w celu zapobiegania we wszelkich okolicznościach cierpieniom ludzkim i ich łagodzenia. Zmierza do ochrony życia i zdrowia oraz zapewnienia poszano-wania osobowości człowieka. Przyczynia się do wzajemnego zrozumienia, przy-jaźni i współpracy oraz do trwałego pokoju między wszystkimi narodami.
Prawo Humanitarne jest podstawą i nakazem działania Międzynarodowego ru-chu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Czerwony Krzyż jest promoto-rem prawa humanitarnego. Nie ocenia przyczyn, skutków ani charakteru wojny, niesie ludziom pomoc i chroni ich.
Początkowo nikt nie miał wątpliwości co do tego, że należy trzymać się pod-czas walk, wojen i innych strać zbrojnych zasad, które pozwalały łagodziły brutal-ność walk i chroniły tych, którzy w walkach nie brali udziału. Różne porozumienia były zawierane przez walczące strony. Jednakże kierowano się przede wszystkim zwyczajem, który utrzymywał humanitarne zasady walk oraz ich skutków. Zwyczaj nakazywał nie dobijać rannych, opatrzyć w niewoli, chronić ludność cywilną oraz tych, którzy odpadli z walk. Nie wiadomo dokładnie skąd się wziął taki zwyczaj ale z całą pewnością można przyjąć, że stał się wypadkową przekonań wielu wal-czących ludzi, stron konfl iktów, w tym całych narodów i państw. Ujawniał dążenia do humanitarnych zasad jakimi strony konfl iktów kierowały się, bowiem widziały w tym konieczność. Widziały w tym także człowieczeństwo, a więc humanita-ryzm, który powinien odróżniać człowieka od zwierząt.
Z biegiem czasu zwyczaje w tym zakresie były coraz bardziej zastępowane przez różne porozumienia. Tak się zrodziły konwencje, które w dużej mierze było spisaną formą obowiązującego w tym zakresie zwyczaju. Postanowienia konwen-cji były uzupełniane i uszczegółowiały istniejące zasady, rzadziej nadawały im od-mienną niż zwyczaj treść.
Niestety pojawiły się nowe formy konfl iktów zbrojnych, których już nie ce-chował humanitaryzm. Konwencje przestały być dla niektórych stron konfl iktu zwyczajem, zwyczajem międzynarodowym, obowiązującym prawem między-narodowym. Znane są przypadki całkowitego łamania wszelkich zasad prawa humanitarnego tak zwyczaju jak i przyjętych konwencji. Szczególnym przykła-dem tego zjawiska było zachowanie bolszewików, którzy jako pierwsi na świe-cie stworzyli obozy koncentracyjne. Głoszony przez nich światopogląd zwany bolszewizmem daleki był od humanitaryzmu, usprawiedliwiał każdą zbrodnię racjami wyższymi, ideologią. W ślad za nimi pojawił się w Hiszpanii, następ-nie we Włoszech faszyzm, a dalej narodowy socjalizm w Niemczech, a także faszyzm w Japonii. Wszędzie tam humanizm został zastąpiony szczególnym okrucieństwem. Hitler napisał, a następnie w swoich przemówieniach głosił, że
„zwycięzcy nikt nie będzie się pytał...” Samoloty niemieckie celowo, z rażącym naruszeniem wszelkich zasad humanitaryzmu oraz określonym międzynarodo-wą konwencją prawem humanitarnym wstrzeliwały się w rozwieszone na
da-chach szpitali płachty z czerwonym krzyżem. Obozy koncentracyjne pełne były ludności cywilnej z okupowanych krajów.
To nie był przypadek, że głównie konwencje międzynarodowe tworzące pra-wo humanitarne powstawały głównie dopiero po zakończeniu pra-wojen, w szcze-gólności II wojny światowej. Tak ogromne okrucieństwa jakie w szczeszcze-gólności ujawniła ostatnie wojna prowokowało do refl eksji i stworzenia dodatkowych porozumień oraz obowiązującego wszystkich prawa humanitarnego. Nigdy nie będzie pewności, czy prawo humanitarne będzie zawsze i wszędzie przestrzega-na, bowiem za słowami Hitlera, zwycięzcy nikt nie będzie rozliczał, może się zda-rzyć, że prawo humanitarne będzie nadal naruszane. Jednakże ostatnie działania międzynarodowe zmierzające do karania winnych zbrodni ludobójstwa, zapadłe wyroki skazujące stanowią faktycznie ogromny krok naprzód w kierunku realizacji prawa humanitarnego. Ci którzy obecnie rozważają stawiania idei, światopoglą-du i w ich konsekwencji zbrodni mają świadomość, że być może i oni nie unikną kary. Już ta świadomość może zmienić sposób działania walczących stron na rzecz prawa humanitarnego.
Prawo humanitarne jest ważną dziedziną prawa zarówno międzynarodowe-go jak i krajowemiędzynarodowe-go każdemiędzynarodowe-go kraju. Możliwość coraz silniejszemiędzynarodowe-go oddziaływania różnymi metodami na zachowanie przywódców państw lub samych państw jest coraz silniejsza i coraz skuteczniejsza. Interwencje zbrojne, a także ich groźba za nieprzestrzeganie prawa humanitarnego powoduje właściwe refl eksje zapobiega zbrodniom ludobójstwa lub wręcz wojnom.
Podkreślić należy, że niniejsze opracowanie zostało oparte na materiałach źródłowych, w szczególności tekstach konwencji oraz innych aktach prawnych tworzących prawo humanitarne, a także na poglądach autora i podbudowanych źródłowo poglądach ujawnionych w Internecie. Opracowanie to tworzy, zgodnie z tytułem opracowania zaledwie fragment prawa humanitarnego, jednakże usys-tematyzowanego do wykładu przeznaczonego dla słuchaczy studiów.