Prognoza oczekiwañ wobec potencjalnych kandydatów do pracy - wyniki badañ ankietowych

Zmiany w zasobach kadrowych przedsiêbiorstw wi¹¿¹ siê z okreœlonymi oczekiwaniami firm wobec kandydatów do pracy. Aby zrealizowaæ jeden z celów szczegó³owych badania, okreœliæ zapotrzebowanie na kwalifikacje zawodowe i kompetencje spo³eczne przysz³ych pracowników poproszono respondentów o wskazanie oczekiwañ w zakresie: wykszta³cenia, znajomoœci jêzyków obcych, kwalifikacji, kompetencji spo³ecznych oraz doœwiadczenia zawodowego potencjalnych pracowników. Przedstawione ni¿ej zestawienia zgromadzonych danych zawieraj¹ ogólne informacje co do oczekiwañ pracodawców wobec przysz³ych pracowników.

Pracodawcy najczêœciej wymagaj¹ od kandydatów do pracy wykszta³cenia wy¿szego (36,8%) lub wykszta³cenia œredniego (34,6%), co wskazuje na to,

¿e poszukuj¹ pracowników posiadaj¹cych wysokie kwalifikacje (por. Rys. 5.11.).

Znacznie mniej respondentów wskazywa³o na wykszta³cenie zasadnicze.

Dla 11,7% badanych wykszta³cenie przysz³ego pracownika nie ma ¿adnego znaczenia.

5. Prognoza poda¿y pracy i popytu na pracê w Lublinie na lata 2009-201

Jeœli chodzi o znajomoœæ jêzyków obcych, to wiêkszoœæ respondentów (67,9%) nie przyk³ada ¿adnej wagi do posiadania przez przysz³ego pracownika takiej umiejêtnoœci (por. Rys. 5.12.). Co trzeci pracodawca (30,2%) wskazuje, i¿ osoba staraj¹ca siê o zatrudnienie w jego/jej firmie powinna pos³ugiwaæ siê jednym jêzykiem obcym. W zdecydowanej mniejszoœci s¹ przedsiêbiorstwa, w których w celu znalezienia zatrudnienia, konieczna jest znajomoœæ dwóch lub wiêcej jêzyków obcych.

Badani pracodawcy od swoich pracowników wymagaj¹ przede wszystkim umiejêtnoœci obs³ugi komputera (64,6%), a co siê z tym wi¹¿e umiejêtnoœci korzystania z Internetu (45,7%, por. Rys. 5.13.). Oprócz tego istotn¹ kwalifikacj¹ jest obs³uga urz¹dzeñ biurowych (54,6%). Co trzeci respondent wskazywa³ na koniecznoœæ posiadania prawa jazdy kategorii B, zaœ 6,4% ankietowanych poszukuje pracowników ze specjalistycznym prawem jazdy (autobus, samochód ciê¿arowy, itp.). W niektórych firmach (16,6%) cenne jest posiadanie dodatkowych kwalifikacji potwierdzonych dokumentami, miêdzy innymi: uprawnienia do obs³ugi wózków wid³owych, do obs³ugi koparek, hydrauliczne, elektryczne, do pracy na wysokoœciach, uprawnienia SEP, BHP, pedagogiczne, instruktora nauki jazdy, rehabilitanta, spawalnicze, na wózki samojezdne, kierownika budowy, projektowe, handlowca. Oprócz tych kwalifikacji respondenci wymieniali tak¿e posiadanie specjalistycznego wykszta³cenia (specjalizacja: rodzinna, dydaktyczna, medyczna, ochrona œrodowiska, wychowanie przedszkolne, tyflopedagogika, oligofrenopedagogika, filozofia).

Kompetencje spo³eczne s¹ bardzo cenione przez pracodawców lubelskich (por. Rys. 5.14.). Zdecydowana wiêkszoœæ respondentów wymaga od kandydatów do pracy odpowiedzialnoœci (94,9%), lojalnoœci (70,8%), samodzielnoœci w dzia³aniu (70,4%), umiejêtnoœci pracy w zespole (69,2%), posiadania zdolnoœci organizacyjnych (59,8%), odpornoœci na stres (57,2%), gotowoœci do podnoszenia kwalifikacji (55,9%), twórczego myœlenia (55,6%) oraz umiejêtnoœci negocjacyjnych (41,6%). Co pi¹ty badany wymaga od pracowników gotowoœci do zmiany zawodu.

Œrednio co trzeci lubelski pracodawca nie wymaga od potencjalnych kandydatów do pracy doœwiadczenia zawodowego (30,1%, por. Rys. 5.15.).

Pozostali respondenci wymagaj¹ od kandydatów doœwiadczenia. Jeœli ju¿ sta¿

pracy jest wymagany, najczêœciej nie przekracza roku (22%) lub dwóch lat (15,8%).

Co dziesi¹ty respondent wskaza³ koniecznoœæ posiadania minimum 3-letniego doœwiadczenia.

5. Prognoza poda¿y pracy i popytu na pracê w Lublinie na lata 2009-201

Rys. 5.11. Ogólne oczekiwania wobec kandydatów do pracy - poziom wykszta³cenia (N=500; w %)

ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie badania

Rys. 5.12. Ogólne oczekiwania wobec kandydatów do pracy - jêzyki obce (N=500; w %)

ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie badania

¿aden jêzyk obcy 67,9%

2 jêzyki obce 1,7%

jeden jêzyk obcy 30,2%

3 lub wiêcej jêzyków obcych

0,2%

zasadnicze 15,6%

bez znaczenia 11,7%

œrednie 34,6%

wy¿sze brak odpowiedzi

1,3%

5. Prognoza poda¿y pracy i popytu na pracê w Lublinie na lata 2009-201

36,8%

Rys. 5.13. Ogólne oczekiwania wobec kandydatów do pracy - kwalifikacje i umiej tno ci zawodowe (N=500; w %)

Rys. 5.14. Ogólne oczekiwania wobec kandydatów do pracy - kompetencje spo³eczne (N=500; w %)

ê œ

5,8 6,4

16,6

33,6

45,7 54,6

64,6

0 10 20 30 40 50 60 70

inne specjalistyczne prawo

jazdy dodatkowe kwalifikacje

potwierdzone dokumentami prawo jazdy kat. B umiejêtnoœæ korzystania z

internetu obs³uga urz¹dzeñ

biurowych obs³uga komputera

1,5

18,2

41,6 55,6

55,9 57,2

59,8 62,1

69,2 70,4 70,8

94,9

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

inne gotowoϾ do zmiany zawodu

umiejêtnoœci negocjacyjne kreatywnoœæ gotowoœæ do podnoszenia kwalifikacji

odpornoœæ na stres zdolnoœci organizacyjne komunikatywnoœæ umiejêtnoœæ pracy w zespole samodzielnoœæ w dzia³aniu lojalnoœæ odpowiedzialnoœæ

ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie badania

ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie badania

5. Prognoza poda¿y pracy i popytu na pracê w Lublinie na lata 2009-201

Rys. 5.15. Ogólne oczekiwania wobec kandydatów do pracy - doœwiadczenie zawodowe (N=500; w %)

ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie badania

Aby w pe³ni wykorzystaæ informacje zebrane podczas badania, poni¿ej zaprezentowano oczekiwania pracodawców wzglêdem kandydatów do pracy w okreœlonym zawodzie. W analizie uwzglêdniono piêæ grup zawodów, w których pracodawcy maj¹ zamiar zatrudniæ najwiêksz¹ liczbê pracowników w najbli¿szych latach (2009-2013): specjaliœci szkolnictwa, pracownicy przy pracach prostych w handlu i us³ugach, pracownicy obs³ugi biurowej, pracownicy us³ug osobistych i ochrony, górnicy i robotnicy budowlani. W pierwszej kolejnoœci dokonano analizy w oparciu o grupy zawodowe, nastêpnie zaœ odniesiono siê ju¿

do konkretnych zawodów.

Najczêœciej wskazywane przez respondentów grupy zawodów charakteryzuj¹ siê ró¿nym poziomem kwalifikacji niezbêdnych do ich wykonywania. Od osób staraj¹cych siê o zatrudnienie w zawodach zaklasyfikowanych jako specjaliœci szkolnictwa wymaga siê niemal¿e wy³¹cznie (96,6%) wykszta³cenia wy¿szego (por. Tabl. 5.25.). Tylko nieliczni pracodawcy wskazali na wykszta³cenie œrednie i/lub zasadnicze (1,1%). Kandydaci staraj¹cy siê o pracê w zawodach zwi¹zanych z obs³ug¹ biurow¹ oraz us³ugami osobistymi i ochron¹ musz¹ posiadaæ co najmniej œrednie wykszta³cenie. Co czwarty pracodawca zatrudniaj¹cy pracowników w zawodach zwi¹zanych z us³ugami osobistymi i ochron¹ jest sk³onny zatrudniæ osobê z wykszta³ceniem zasadniczym.

minimum 3 lata 9,5%

minimum 4 lata 1,1%

minimum 5 lat 4,9%

bez znaczenia 30,1%

minimum rok 22%

trudno powiedzieæ 13,5%

brak odpowiedzi 3,2%

minimum 2 lata 15,8%

5. Prognoza poda¿y pracy i popytu na pracê w Lublinie na lata 2009-201

Od osób chc¹cych pracowaæ w zawodach sklasyfikowanych jako górnicy i robotnicy budowlani wymaga siê ukoñczenia co najmniej szko³y zasadniczej, zaœ dla 28,1%

ankietowanych konieczne jest posiadanie wykszta³cenia œredniego. Co trzeci pracodawca wymaga od kandydata na stanowisko zwi¹zane z pracami prostymi w handlu i us³ugach wykszta³cenia zasadniczego, jednak¿e dla wiêkszoœci wykszta³cenie pracownika w tym zawodzie nie ma znaczenia.

Tablica 5.25. Oczekiwania wobec kandydatów do pracy w wybranych grupach zawodów wed³ug wykszta³cenia

W badanych firmach w wiêkszoœci nie wymaga siê znajomoœci jêzyków obcych od potencjalnych pracowników (por. Tabl. 5.26.). Równie¿ w grupach zawodów najczêœciej poszukiwanych umiejêtnoœæ pos³ugiwania siê jêzykiem obcym nie jest wymagana w du¿ym stopniu. Znajomoœci jêzyków obcych ¿yczy sobie co trzeci pracodawca zatrudniaj¹cy specjalistów szkolnictwa (32,3%), 30,2%

firm zatrudniaj¹cych pracowników obs³ugi biurowej, a tak¿e 22,4% pracodawców, którzy poszukuj¹ pracowników w zawodach zwi¹zanych z us³ugami osobistymi i ochron¹.

NAZWA GRUPY ZAWODÓW