REKOMENDACJE DZIAŁAŃ MAJĄCYCH POPRAWIĆ AKTUALNY STAN RZECZY

Wobec przedstawionych faktów przy rozwiązaniu problemu z dostępem do publicznych toalet w Polsce pomocne może się okazać opracowanie precyzyj-nych przepisów prawprecyzyj-nych dotyczących zarówno lokalizacji szaletów, jak i ich liczby. Winno to być poprzedzone dogłębną analizą potrzeb społecznych, tak aby nowe inwestycje w pełni służyły wszystkim obywatelom. Należy opracować dokładną strategię obejmującą swym zasięgiem cały kraj. Powinna ona bazować na stanie faktycznym, który również wymaga dokładnego opisania i kwalifika-cji. Możliwe to jest przy współpracy władz lokalnych i centralnych, a także wymaga przeprowadzenia kampanii informacyjnych i przełamania społecznego tabu. Badanie, podobne do przeprowadzonego na potrzeby niniejszej publikacji, powinno być wykonywane co najmniej na szczeblu wojewódzkim dla każdej takiej jednostki. Bardziej optymalne dopasowanie do potrzeb zapewnią jednak badania na poziomie powiatów lub gmin. Pozwoli to na opracowanie planów na podstawie realnych potrzeb społeczeństwa. Lokalne badania należy wzbogacić także o podanie konkretnych proponowanych lokalizacji planowanych szaletów. Ważną rolę odegrać muszą w tym media, zarówno lokalne, jak i krajowe, które poprzez poważne i rzetelne publikacje wpłyną na postrzeganie tego tematu przez obywateli. Pomocne może okazać się także powołanie do życia organizacji po-dobnych do The British Toilet Association, które poprzez przeprowadzanie analiz i badań będą mogły merytorycznie wspierać władze, a u obywateli kształ-tować właściwe postrzeganie problemu toaletowego w Polsce.

6. PODSUMOWANIE

Jako że przeprowadzone badanie jest niejakim wstępem do poznania pro-blemów dotyczących miejskich toalet, istnieje duża potrzeba ukierunkowania badań i dalszego ich prowadzenia. Wykazane w niniejszej publikacji postrzega-nie społeczne tych problemów jest jedypostrzega-nie ich sygnalizacją. W następnej fazie należy ukierunkować badanie na wskazanie konkretnych lokalizacji w terenie, gdzie finalnie mają powstać toalety. Należy także ocenić, czy społeczeństwo właściwie definiuje różnice pomiędzy toaletą publiczną a prywatną (np. w cen-trum handlowym), oraz to, w jakim stopniu sektor prywatny wyręcza niejako samorządy z obowiązku budowy i utrzymania szaletów publicznych. Pomocne może okazać się zawężenie obszaru do poziomu gminy lub miasta Opola.

Nale-ży przy tym rozróżnić potrzeby małej gminy wiejskiej, miasta wojewódzkiego i miejscowości turystycznych. Badanie ankietowe wykazało, że społeczeństwo dostrzega problemy związane z toaletami publicznymi. Znacznej większości respondentów nie odpowiada stan techniczny i higieniczny toalet już istnieją-cych, ich lokalizacja oraz oznakowanie do nich prowadzące (lub jego całkowity brak). Liczba publicznych toalet jest znacznie poniżej oczekiwań. Badani zau-ważają także wady takiego stanu rzeczy, co może choćby zmniejszać atrakcyj-ność polskich miast w stosunku do turystów. Jest to grunt do dalszych badań i przede wszystkim działań uświadamiających skalę przedstawionego problemu. Przykłady innych państw, takich jak Wielka Brytania czy Korea Południowa, pokazują, jak dobrze można skoordynować działania władz i stowarzyszeń pra-cujących na korzyść całego społeczeństwa. Z pewnością zarówno władze woje-wódzkie, jak i krajowe mogą czerpać inspirację z tych przykładów i poczynić pewien postęp w materii związanej z publicznymi toaletami w Polsce.

Literatura:

[1] Bujacz, A., Skrzypska, N., Zielińska, A.: Publiczna przestrzeń miejska wobec potrzeb seniorów. Przykład Poznania. „Gerontologia Polska”, t. 20, nr 2. [2] Greed, C.: Downtown Restrooms. Proceedings of New Beginnings for the

21st Century Toilet: World Toilet Summit, Korean Clean Toilet Association, Seoul, 2002.

[3] Public Toilets: The Need for Compulsory Provision. Proceedings of the Insti-tution of Civil Engineers, „Municipal Engineer”, No. 157, June 2004. [4] Rzeczyński, B.: Logistyka toalet miejskich czy powrót do średniowiecza?,

„Przegląd Komunalny”, nr 6, 2009.

[5] Shiohiko, T.: Toilets in Sightseeing Areas. Proceedings of the Taiwan Toilet Association Conference: Mountain Toilet and Tourist Toilet, Taipei, 2003.

Źródła internetowe:

[1] Aquarius, Toaleta warta więcej niż złoto, https://wu.po.opole.pl/toaleta-warta-wiecej-niz-zloto/, [dostęp 01.03.2017)

[2] Budotechnika, http:// www.budotechnika.com.pl/, [dostęp 25.02.2017] [3] Gigant, http://www.toaletypubliczne.pl/, [dostęp 25.02.2017]

[4] Informacja o wynikach kontroli, UTRZYMANIE PRZEZ GMINY CZY-STOŚCI I PORZĄDKU W MIEJSCACH PUBLICZNYCH, Nr ewid. 121/2012/ P11/134/LKA, [dostęp 20.02.2017]

[5] Internetowa wyszukiwarka toalet,

http://deser.gazeta.pl/deser/1,83453,5590057,Smieszne__Otworzyli_internet owa_wyszukiwarke____toalet_.html, [dostęp 20.02.2017]

[6] Na Starym Mieście w Elblągu nie ma toalety publicznej,

http://olsztyn.naszemiasto.pl/wydarzenia/807647.html, [dostęp 25.02.2017] [7] Nowoczesne toalety,

http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,19854673,wc-w-warszawie-zobacz-gdzie-stana-nowoczesne-toalety.html, [dostęp 26.02.2017]

ży przy tym rozróżnić potrzeby małej gminy wiejskiej, miasta wojewódzkiego i miejscowości turystycznych. Badanie ankietowe wykazało, że społeczeństwo dostrzega problemy związane z toaletami publicznymi. Znacznej większości respondentów nie odpowiada stan techniczny i higieniczny toalet już istnieją-cych, ich lokalizacja oraz oznakowanie do nich prowadzące (lub jego całkowity brak). Liczba publicznych toalet jest znacznie poniżej oczekiwań. Badani zau-ważają także wady takiego stanu rzeczy, co może choćby zmniejszać atrakcyj-ność polskich miast w stosunku do turystów. Jest to grunt do dalszych badań i przede wszystkim działań uświadamiających skalę przedstawionego problemu. Przykłady innych państw, takich jak Wielka Brytania czy Korea Południowa, pokazują, jak dobrze można skoordynować działania władz i stowarzyszeń pra-cujących na korzyść całego społeczeństwa. Z pewnością zarówno władze woje-wódzkie, jak i krajowe mogą czerpać inspirację z tych przykładów i poczynić pewien postęp w materii związanej z publicznymi toaletami w Polsce.

Literatura:

[1] Bujacz, A., Skrzypska, N., Zielińska, A.: Publiczna przestrzeń miejska wobec potrzeb seniorów. Przykład Poznania. „Gerontologia Polska”, t. 20, nr 2. [2] Greed, C.: Downtown Restrooms. Proceedings of New Beginnings for the

21st Century Toilet: World Toilet Summit, Korean Clean Toilet Association, Seoul, 2002.

[3] Public Toilets: The Need for Compulsory Provision. Proceedings of the Insti-tution of Civil Engineers, „Municipal Engineer”, No. 157, June 2004. [4] Rzeczyński, B.: Logistyka toalet miejskich czy powrót do średniowiecza?,

„Przegląd Komunalny”, nr 6, 2009.

[5] Shiohiko, T.: Toilets in Sightseeing Areas. Proceedings of the Taiwan Toilet Association Conference: Mountain Toilet and Tourist Toilet, Taipei, 2003.

Źródła internetowe:

[1] Aquarius, Toaleta warta więcej niż złoto, https://wu.po.opole.pl/toaleta-warta-wiecej-niz-zloto/, [dostęp 01.03.2017)

[2] Budotechnika, http:// www.budotechnika.com.pl/, [dostęp 25.02.2017] [3] Gigant, http://www.toaletypubliczne.pl/, [dostęp 25.02.2017]

[4] Informacja o wynikach kontroli, UTRZYMANIE PRZEZ GMINY CZY-STOŚCI I PORZĄDKU W MIEJSCACH PUBLICZNYCH, Nr ewid. 121/2012/ P11/134/LKA, [dostęp 20.02.2017]

[5] Internetowa wyszukiwarka toalet,

http://deser.gazeta.pl/deser/1,83453,5590057,Smieszne__Otworzyli_internet owa_wyszukiwarke____toalet_.html, [dostęp 20.02.2017]

[6] Na Starym Mieście w Elblągu nie ma toalety publicznej,

http://olsztyn.naszemiasto.pl/wydarzenia/807647.html, [dostęp 25.02.2017] [7] Nowoczesne toalety,

http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,19854673,wc-w-warszawie-zobacz-gdzie-stana-nowoczesne-toalety.html, [dostęp 26.02.2017]

[8] Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gmi-nach, Dz.U. 1996 Nr 132, poz. 622, [dostęp 20.02.2017]

[9] Wskaźniki dochodów podatkowych; Wskaźniki dochodów podatkowych dla poszczególnych gmin, powiatów i województw na 2017 r., Ministerstwo Fi-nansów. Departament Finansów Samorządu Terytorialnego, [dostęp 01.03.2017]

Roman Czelik

Politechnika Opolska

Wydział Ekonomii i Zarządzania ul. Luboszycka 7, 45-036 Opole roman.czelik@gmail.com