Trzy dni niezapomnianych wrażeń edukacyjnych, czyli konferencja Scientix1 z hasłem przewodnim STEM czyli Science, Technology, Engineering and Mathematics, odbyła się w Brukseli (Belgia) w dniach 4-6 maja 2018 roku.
W jednym z najważniejszych w 2018 roku w Europie wydarzeń networkingowych uczestniczyło 352 nauczycieli, decydentów, badaczy i kierowników projektów z całego świata, w tym z Polski.
Konferencja Scientix była wyjątkową okazją, aby dowiedzieć się więcej o różnych projektach edukacyjnych w Europie i na świecie i poznać osoby stojące za tymi ciekawymi inicjatywami. Spotkanie wielu ciekawych ludzi w jednym miejscu zapewniło doskonały przegląd aktualnego stanu edukacji przyrodniczej oraz możliwości, jakie daje społeczność Scientix.
Ponadczasowe słowa Konfucjusza Powiedz mi, a zapomnę, pokaż mi, a zapamiętam, pozwól mi zrobić, a zro-zumiem doskonale oddają ducha tej naukowej imprezy.
Podczas licznych wystąpień zwracano szczególną uwagę na rolę eksperymentów, IBSE (nauczanie przez badanie w przedmiotach przyrodniczych) oraz technologii w efektywnej edukacji przyrodniczej. Głównymi pre-legentami na konferencji byli Svein Sjøberg, profesor nauk przyrodniczych na Uniwersytecie w Oslo oraz Beth Healey, ekspert w dziedzinie badań kosmosu i środowisk ekstremalnych z Międzynarodowego Uniwersytetu Kosmicznego w Londynie. Swoją obecnością zaszczycił również Jean-Davida Malo z Komisji Europejskiej.
Wydarzenie to uświetniło wiele ciekawych wykładów, posterów, stanowisk informacyjnych oraz warsztatów.
Nie sposób więc o wszystkich napisać, dlatego też przedstawię kilka, moim zdaniem wyjątkowych elementów.
Rysunek 1. Pokaz projektów: EDU-ARCTIC i ERIS
Warto pokreślić, że w tym międzynarodowym towarzystwie nie zabrakło Polaków. Swoje stanowisko infor-macyjne nr 13 miały projekty EDU-ARCTIC2 i ERIS3, których koordynatorem jest Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Założeniem projektu ERIS jest wykorzystanie wyników badań w praktyce szkolnej. Celem tego 1 Strona główna Trzeciej Międzynarodowej Konferencji Scientix, http://www.scientix.eu/conference/scx3
2 Strona projektu EDU-ARCTIS, https://edu-arctic.eu
3 Strona projektu ERIS, https://eris-project.eu/index.php/pl/o-projekcie
91
Cyfrowa edukacja
91
W ydarzenia i relacje
Renata Sidoruk-Sołoducha
międzynarodowego działania jest zwiększenie zainteresowania uczniów szkół średnich w zakresie Nauki, Tech-nologii, Inżynierii i Matematyki (STEM) oraz karierą naukową. EDU-ARCTIC to projekt finansowany w ramach programu „Horyzont 2020”. Wykorzystuje on innowacyjne, interaktywne i dostępne online narzędzia do łączenia badań w Arktyce i edukacji szkolnej. Zapewnia bezpośrednie kontakty między uczniami i specjalistami różnych dyscyplin naukowych, pomagając tym samym uczniom rozwijać ich zainteresowania naukowe. Program jest przeznaczony dla młodych ludzi w wieku od 13 do 20 lat oraz ich nauczycieli, a obejmuje swym zakresem tema-tykę badań polarnych.
Kolejnym ciekawym projektem z punktu widzenia biologa był World Biotech Tour4 czyli nauczanie biotechno-logii. Warto podkreślić, że warszawskie Centrum Nauki Kopernik również włączyło się w ten międzynarodowy projekt. Prezentująca projekt Patricia Barciela z Hiszpanii w swoim wystąpieniu podkreślała rolę ośrodków nauko-wych w zrozumieniu biotechnologii. Angażując uczniów, nauczycieli, specjalistów z centrów naukowych oraz ogół społeczeństwa, zademonstrowała w zabawny sposób rolę biotechnologii.
Niezwykle interesujące wystąpienie dotyczyło również tematu: „Escape rooms in service of science” i opisywało je jako rodzaj gry (nie wirtualnej), w której uczestnicy rozwiązują zagadki, aby skutecznie uciec z zamkniętego pokoju w określonym czasie. To było jak naukowy balsam dla mojego nauczycielskiego serca, ponieważ sama wcześniej przygotowywałam taki Science Escaperoom podczas Festiwalu Nauki w mojej szkole. Utwierdziło mnie też w przekonaniu, że Escaperoom jest ciekawym i innowacyjnym sposobem na zdobywanie wiedzy nie tylko w Centrach Edukacyjnych, ale także w zwykłej sali lekcyjnej. Ważne jest tylko pomieszczenie ewakuacyjne oraz tajemniczo przygotowane zagadki i instrukcja do zabawy.
Rysunek 2. Warsztat: Escape rooms in service of science
Ciekawe pokazy dotyczyły również wykorzystania Vibration Meter5 – aplikacji mobilnej na telefon. Dzięki niej możliwe były pomiary zasymulowanych trzęsień ziemi. Zabawa polegała na sprawdzaniu, jakiego typu budowla (wykonana ręcznie z prostych elementów patyczki, plastelina) ma największe szanse na przetrwanie podczas tego typu kataklizmów.
Rysunek 3. Pokaz symulacji trzęsienia Ziemi
Oprócz biologii jestem także fanem wykorzystania technologii w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych, dla-tego zaintrygował mnie warsztat dla nauczycieli „Tajemnica telefonu komórkowego”, podczas którego telefony komórkowe były wykorzystywane jako przykład zasobów z naszego codziennego życia. „Rozbieraliśmy” na czyn-niki pierwsze stare telefony komórkowe i staraliśmy się ustalić, jakie pierwiastki chemiczne wchodzą w ich skład.
Proszę mi uwierzyć, że to niezwykle użyteczne dla nas urządzenie stanowi niezły „koktajl chemiczny”.
4 Strona projektu World Biotech Tour, http://www.worldbiotechtour.org 5 https://play.google.com/store/apps/details?id=kr.sira.vibration&hl=en
92
Cyfrowa edukacja
92
W ydarzenia i relacje
92
W ydarzenia i relacje
Trzecia Międzynarodowa Konferencja Scientix 2018 oczami biologa
Rysunek 4. Warsztat: Tajemnica telefonu komórkowego
Rysunek 5. Skład chemiczny telefonu.
Źródło: https://mobirank.pl/wp-content/uploads/2014/09/sklad-chemiczny-iphone.png
Natomiast zajęcia „Telefon komórkowy na lekcji” prowadzone przez Rigonda Skoruskiene z Ukrainy pokazały niesamowitą funkcjonalność edukacyjną tego małego urządzenia oraz zainstalowanych na nim aplikacji. Telefony komórkowe, tablety i inne technologie są bardzo atrakcyjne dla uczniów. Wielu nauczycieli próbuje ograniczyć lub zakazać używania telefonu podczas lekcji. Jednak tego typu urządzenia mogą być używane w pracowni przy- rodniczej w bardzo efektywny sposób. Intersującym przykładem były tutaj aplikacje z tzw. rozszerzonej rzeczy-wistości pomagające zainteresować uczniów dodatkowymi informacjami: Animal 4D, gdzie zwierzęta „ożywają”, a użytkownik aplikacji jest w stanie zapewnić im odpowiednią żywność oraz podobna aplikacja Space 4D, która może być przydatna do analizy planet, naturalnych satelitów i innych obiektów Układu Słonecznego.
Szansą na wymianę doświadczeń pomiędzy nauczycielami były tzw. „okrągłe stoły”. Zainteresował mnie stół nr 5, którego tematem przewodnim było umożliwienie współpracy wiodącym szkołom z różnych krajów i dzielenie się doświadczeniem. Poruszane w tym miejscu kwestie to:
• Czy istnieją inicjatywy wzmacniające profil zawodowy nauczyciela?
• W jaki sposób zachęcać nauczycieli do realizacji ciekawych projektów?
Doskonałym podsumowaniem konferencji były słowa jednego z prelegentów: „nauczanie i uczenie się przed-miotów przyrodniczych jest najbardziej efektywne, kiedy odbywa się na trzech poziomach: umysłu, serca i rąk”.
Wówczas jest pełne zaangażowanie i zrozumienie fascynujących, ale zarazem trudnych zagadnień.
Międzynarodowe konferencje typy SCIENTX są dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych XXI wieku dosko-nałym sposobem na pogłębianie wiedzy i umiejętności, zawieranie ciekawych znajomości, poszerzanie hory-zontów i szlifowanie języka obcego. W grupie osób, które „nadają na tych samych falach” i prezentują postawę
„chce mi się chcieć”, wszystko jest zdecydowanie łatwiejsze. Zwłaszcza, że po konferencji nic się nie kończy.
Społeczność Scientix posiada ogromne zasoby online, z których każdy zainteresowany nauczyciel może swo-bodnie korzystać i polecać innym.
Uczestniczyłam w konferencji Scientix dwa razy i szczerze mówiąc, nie mogę doczekać się już kolejnej edycji.
Jest to bowiem niesamowite doznanie intelektualne i kulturowe.