Według danych szacunkowych WKFSiT Urzędu M.Krakowa przy
jazdy na teren województwa krakowskiego wynosiły w latach 1980-84 1700,0-3600,0 tys. osób. Maksymalną ilość przyjaz
dów zanotowano w 1980 r. a minimalną w 1982 r. W 1984 r. za
notowano 2230,0 tys. przyjazdów co stanowiło 61,9 % przyjaz
dów w 1980 r. /tabl. 14/.
Tab1.14 Ruch turystyczny przyjazdowy w województwie kra
kowskim w latach 1980-84 '
Wyszczególnienie I960 1981 1982 1983 1984 w tysiącach osób
Przyjazdy ogółem 3600 2900 1700 1970 2230
w tym z zagranicy 600 200 . 30 70 130
Turystyka pobytowa 800 500 300 400 450
Turystyka wycieczko«
wa 2800 2400 1400 1570 1780
W omówionym okresie 17-22 % stanowiła turystyka pobytowa, pozostałe 78-83 % przyjazdów stanowiły przyjazdy wycieczkowe.
Z ogólnej' liczby przyjazdów 2-17 % stanowiły przyjazdy za
graniczne. Wyraźny regres w ruchu turystycznym z zagranicy
notowano w 1982 r. Udział przyjazdów z zagranicy w 1984 r. zbli
żony jest do poziomu roku 1981,
Ruch turystyczny realizowany za pośrednictwem obiektów turys
tycznych i wczasowo-wypuczynkowych przedstawiono w tabl.15.
Tabl.15 Ruch turystyczny według rodzajów obiektów w wojewódz
twie krakowskim w latach 1980-84
Wyszczególnienie 1980 1981 1982 1983 1984s'
i w tysiącach
KORZYSTAD/spY Z NOCLEGÓW
Ogółem 837,9 722,8 574,8 716,9
Obiekty turystyczne 823,9 710,9 560,0 702,8 Obiekty wczasowo-wy-
poczynkowe 14,0 11,9 14,8 14,1
UDZIELONE NOCLEGI
Ogółem 3304,2 2947,7 2619,4 2737,0
Obiekty turystyczne 3175,6 2841,5 2510,1 2634,5 Obiekty wczasowo-wy
poczynkowe 128,6 106,2 109,3 102,5
568,7 556,5
12,2
2097,4 2018,9
78,5
a/ W 1984 r, w okresie I-IX.
W 1983 r. ruch turystyczny na terenie województwa krakowskie
go stanowił 6 % ruchu krajowego a w obiektach turystycznych 7 %.
W strukturze ruchu turystycznego w omawianym okresie nie za
notowano zmian. Z noclegów w obiektach turystycznych skorzysta
ło 97,4 - 98,3 % ogółu korzystających z noclegów, natomiast udzielone noclegi w tych obiektach mieszczę, się w przedziale 95,8 - 96,4 %.
Wskaźnikami określającymi intensywność ruchu turystycznego są wskaźniki : Schneidera - mówiący o liczbie osób korzystających z noclegów na 100 mieszkańców danej jednostki i Charvata - mówiący o ilości udzielonych noclegów na 100 mieszkańców. Wskaź
nik Schneidera w 1983 r. dla województwa krakowskiego wynosił 59,9, dla Krakowa 79,9 /przy średniej w Polsce 40,3/.
Wskaźnik Chervats wynosił dla województwa 228,6, dla Krakowa 286,3 przy średniej w Polsce. 216,9.
27 4.1. Ruch turystyczny w obiektach turystycznych
Wielkość ruchu turystycznego w obiektach turystycznych według rodzajów przedstawiono w tabl.16.
Tabl.16 Ruch turystyczny w obiektach turystycznych w woje
wództwie krakowskim w latach 1980-84
Korzystajęcy Udzielone noclegi z noclegów
Lata
Rodzaje obiektów w tym w
ogółem w tym w ogółem m .Krako-
m.Krako-■ wie wie
w tysięcach
1980 ogółem 823,9 649,1 3175,6 2490,3
hotele i
mote-le 338,9 319,8 717,5 676,5
domy
wyciecz-kowe 135,7 128,4 294,1 277,1
pokoje
gościnne 177,5 ' 66,1 1788,6 1213,1 zespoły
ogól-nodostępnych domków tu
rys-tycznych - - *
-kempingi 55,9 40,4 110,6 78,9
pola biwakowe
inne obiekty 50,9 50,9 136,9 136,9
1981 ogółem 710,9 571,3 2841,5 2223,9
1982 ogółem 560,0 454,7 2520,1 2017,6
1983 ogółem 702,8 587,3 2634,5 2104,5
hotele i
mote-le 384,ł 354,8 721,5 668,3
domy
wyciecz-kowe 104,7 96,4 232,7 215,1
pokoje
gościnne 101,6 50,1 1409,5 1011,8
zespoły ogól-nodostępnych domków turys
tycznych 8,6 3,0 22,3 7,3
kempingi 19,7 15,1 39,2 28,7
pola biwakowe 2,0 - 9,2
Tabl.16 Ruch turystyczny w obiektach turystycznych w wojewódz
twie krakowskim w latach 1980-84
/dok./-Korzystający
z nocleaów Udzielone noclegi Rodzaje obiektów
dzieżowe 47.2 36,5 107,5 92,0
inne obiekty • 34.9 31,4 92,6 81,3
1984 ogółem8^ 556,5 461,5 2018,9 1579,0
a/ W 1984 r. w okresie I-IX,
Nsjmniejszę liczbę korzystajęcych z noclegów i udzielonych noclegów zanotowano w 1982 r. IV porównaniu do roku 1980 zanoto
wano spadek o 32 % w korzystających i o 21 % w noclegach, w roku 1983 zanotowano wzrost w korzystających o 20 % a w udzielonych noclegach o 4 % /w stosunku do 1982 r./
Około 80 % usług noclegowych w województwie krakowskim przy
pada na obiekty w Krakowie, jest to powyżej udziału tych obiektów w ogólnej liczbie miejsc noclegowych. W latach 1980-83 stele wzrastał udział Krakowa w liczbie korzystających z usług nocle
gowych w województwie, przy utrzymanym na tym samym poziomie udziale udzielonych noclegów, świadczy to o mniejszej penetracji turystów terenów województwa poza Krakowem. W samym zaś Krakowie zmalała długość pobytów.
Tabl.17 Struktura wykorzystania obiektów turystycznych w woje
wództwie krakowskim w 1983 r.
Rodzaje obiektów
Korzystający
z noc lepów Udzielone noclegi
ogółem w tym w
Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0
Hotele i motele 54,6 60,5 27,4 31,8
Domy wycieczkowe 14,9 16,4 8,8 10,2
29 Tabl.17 Struktura wykorzystania obiektów turystycznych w woje
wództwie krakowskim w 1983 r. /dok./
Rodzaje obiektów
Korzystający
z noclegów Udzielone noclegi
ogółem
Pokoje gościnne 14,5 8,5 53,5 48,1
Zespoły ogólnodostęp
nych domków turysty
cznych 1,2 0,5 0,8 0,3
Kempingi ^ 2,8 2,6 1.5 1.4
Pola biwakowe 0,3 - 0,3
-Schroniska młodzieżowe 6,7 6.2 4,1 4,4
Inne obiekty 5,0 5,3 3,6 3,8
W strukturze korzystających z noclegów w 1983 r. największy udział przypadał na nocujących w hotelach i motelach -55% w wo
jewództwie i 60 % w Krakowie, w domach wycieczkowych odpowiednio 15.% i 16 % i w pokojach gościnnych - odpowiednio, 14,5 % i 8,5 %.
W strukturze udzielonych noclegów dominowały pokoje gościnne - 53,5 % noclegów w województwie i 48 % noclegów w Krakowie przy mniejszym udziale hoteli i moteli - odpowiednio 27 ■% i 32 %.
Dysproporcje między korzystającymi z noclegów a udzielonymi noclegami wynikają z różnej przeciętnej liczby noclegów jednej osoby w poszczególnych rodzajach obiektów /tabl.18/.
Tabl.18 Przeciętny pobyt w obiektach turystycznych w województwie krakowskim w 1980 i 1933 r.
Województwo M.KrakóiV
Rodzaje obiektów 1980 1983 1980 1983
przeciętny pobyt w dniach
Ogółem 3,8 3,7 3,8 3,6
Hotele i motele 2,1 1,9 2,1 1,9
Domy wycieczkowe 2,2 2,2 2,2 2,2
Pokoje gościnne 10,1 13,9 18,4 20,2
Zespoły ogólnodostęp
nych domków turysty
cznych 2,6 2,4
Kempingi 2,0 2,0 2,0 1,9
Pola biwakowe 1,3 4,6 1.5
-Tabl.18 Przeciętny pobyt w obiektach turystycznych w województwie krakowskim w 1980 1 1983 r.
Województwo M.Kraków
Rodzaje obiektów 1980 1983 1980 1983
przeciętny pobyt w dniach
Schroniska młodzieżowe 2,0 2,3 2,4 2,5
Inne obiekty 2,7 2,6 2,7 2,6
Przeciętny czas pobytu 1 osoby wynosił w 1983 r. 3,7 dnia. We wszystkich rodzajach obiektów oprócz pokoi gościnnych czas ten wynosił ok.1,9 - 2,6 dnia co odpowiada potrzebom wycieczek zwie
dza jęcych Kraków. Nieznacznie zmalał przeciętny pobyt w hotelach i motelach z 2,1 do 1,9 dnia.
Przeciętny pobyt w pokojach gościnnych wzrósł 1 w 1983 r. wy
nosił 13,9 dnia a w Krakowie 20,2. Wynika to z wykorzystywania tego rodzaju bazy na zastępcze hotele pracownicze.
Liczba korzystajęcych z noclegów przypadejęce na 1 miejsce noclegowe w 1983 r. wynosiła dla województwa 49, dla Krakowa 63 przy średniej w Polsce 33 osoby. Liczba udzielonych noclegów przypadajęca na 1 miejsce noclegowe wynosiła dla województwa 185, dla Krakowa 226 przy średniej w Polsce 109.
świadczy to o wysokim wykorzystaniu miejsc noclegowych w wo
jewództwie krakowskim.
Stopień wykorzystania obiektów turystycznych w 1983 r. wyno
sił 69,8 %. Najwyższy stopień wykorzystania notowano w hotelach, domach wycieczkowych i w pokojach gościnnych ok.70 %. Najniższy stopień wykorzystania notowano na polach biwakowych i .kempingach- - 3 a i 13 J6.
W tabl.19 przedstawiono korzystaJęcych z noclegów i udzielone noclegi według miesięcy.
Tabl.19 Korzystajęcy i udzielone noclegi w województwie krakowskim według miesięcy
Wyszczególnienie 1980 1981 1982 1983 1984
KORZYSTAJĄCY Z NOCLEGÓW w tys.
Ogółem 823.9 710,9 560,0 702,8 556,5
I 35.9 35,3 19,1 38.0 38,5
II 38,4 . 39,6 22,3 36,8 40,4
III 45.8 45.8 30,3 42,8 48,0
31 Tabl,19 ' Korzystający 1 udzielone noclegi w województwie
krakowskim według miesięcy /dok./
Wyszczególnienie 1980 1981 1982 1983 198-KORZYSTAJĄCY Z NOCLEGÓW -w t ys. /dok ./
IV 62,3 52,0 34,9 49,6 48,5
V 94,4 84,7 53,6 73,4 73,0
VI 92,8 79,8 62,8 68,5 71,5
VII 119,7 80,7 62,9 79,8 87,7
VIII 104,9 79,5 67,1 80,7 82,2
IX 76,9 68,0 54.8 70,7 66,7
X 70,4 65,4 60,2 65,9 •
50,5 54,7 53,1 56,2 .
-XII 31,9 25,4 38,9 40,4 •
UDZIELONE NOCLEGI w tys.
Ogółem 3175,6 2841,5 2520,1 2634,5 2018,9
I 204,6 197,2 161,2 168,3 173,4
II 217,2 202,4 175,5 178,5 196,1
-III 232,1 215,2 183,1 187,4 199,0
IV 253,2 217,3 167,0 196,1 194,7
V 300,8 274,8 220,4 242,0 237,4
VI 297,5 272,0 228,4 226,3 222,6
VII 370,1 303,2 251,9 288,8 289,0
VIII 339,4 281,5 240,9 282,9 278,2
IX 273,8 249,8 220,7 240,8 228,5
X 259,3 248,4 235,9 234,2 •
XI 231,9 218,8 227,6 207,2 .
XII 195,7 160,9 207,5 182,0 .
Ruch turystyczny w województwie krakowskim trwa przez cały rok. Największe jego nasilenie notowane jest w miesiącach ciepłych od maja do września a w 1983 r. do października. Udział tego okresu /V - X/ w wielkościach 1983 r. wynosi dla korzystających z noclegów 62,5■%, dla liczby udzielonych noclegów 57,5 %.
W latach 1980-84 województwo krakowskie odwiedziło 547,4 tys.
turystów zagranicznych /tabl.20/.
Tabl.20 Turyści zagraniczni
Lata
Rodzaje obiektów Ogółem
Turyści zagraniczni
razem
w tym z krajów ka
pitalisty
cznych
KORZYSTAJĄCY Z NOCLEGÓW w tye.
1980 ogółem 823,9 292,9 162,9
1981 ogółem 710,9 76,0 52,8
1982 ogółem 560,0 25,4 18,7
1983 ogółem 702,8 65,1 42,5
hotele i motele 384,1 48,3 35,8
domy wycieczkowe 104,7 4,2 1,2
kempingi 19,7 4,5 2,3
pokoje gościnne 101,6 0,9 0,5
1984 ogółem 556,5 88,0 55,2
UDZIELONE NOCLEGI w tys.
1980 ogółem 3175,6 656,6 357,5
1981 ogółem 2841,5 200,6 135,2
1982 ogółem 2520,1 68,5 49,3
1983 ogółem 2634,5 162,0 102,7
hotele i motele 721,5 109,7 81,2
domy wycieczkowe 232,7 8,2 2,5
kempingi 39,2 8,3 4,3
pokoje gościnne 1409,5 12,4 9,0
1984 ogółem 2018,9 236,2 136,5
W najlepszym 1980 r., województwo krakowskie odwiedziło 293 tys. Cudzoziemców, co stanowiło 35,5 % ogółu korzystających z no
clegów i udzielono im 20,7 % ogółu noclegów,’ W 1982 r., kiedy to występił regres w turystyce Zagranicznej zanotowano spadek w ko
rzystających o 91 ‘j i w udzielonych noclegach o 90 %. Dane za 9 miesięcy 1984 r. świadczę o tym, że przekroczono poziom 1981 r.
zarówno w korzystajęcych jak i w udzielonych noclegach.
W latach 1980-82 notowano stały spadek udziału turystów z kra
jów socjalistycznych z 44,4 % do 26,4 %. Od 1983 r. notuje się wzrost przyjazdów z krajów socjalistycznych.
33 W 1983 r. 74,2 % turystów zagranicznych i 84,2 % turystów z krajów kapitalistycznych korzystało z noclegów w hotelach ifl iotelach, Stanowili oni 13 % ogółu korzystających z tego rodzaju bazy noclegowej-,
W tabl.21 przedstawiono rozmieszczenie ruchu- turystycznego w województwie krakowskim według miast i gmin.
Tabl.21 Ruch turystyczny w miastach i gminach województwa krakowskiego w 1980 i 1983 r.
Wyszczególnienie
Korzystający
z noclegów Udzielone noclegi
1980 1983 1980 1983
w tysi;jcach
Ogółem 823,9 702,8 3175,6 2634,5
Miasta razem 745,4 648,6 2848,6 2394,2
Kraków 649,1 587,3 2490,3 2104,5
Dobczyce 4,9 3,2 42,5 70,8
Krzeszowice 4,9 1,5 25,1 6.9
Myślenice 39,6 22,5 139,0 57,3
Niepołomice 5,6 ,3,4 24,9 26,9
Proszowice 0,5 - 13,1
-Skawina 0,2 8,7 5,2 63,9
Słomniki 4,6 4,2 7,9 5.6
Sułkowice. 0,6 0,2 0,6 1,7
Wieliczka 35,4 17,6 100,0 56,6
Gminy razem 78,5 54,2 327,0 240,3
Alwernia 1.2 0,2 28,3 4,6
Biskupice - 0,0 - 0,6
Czernichów 0,5 0,0 8,8 1,5
Dobczyce 0,6 0,2 0,6 0,2
Drwinia 1,0 0,3 9,2 1.2
Gdów 6,2 4,4 16,0 10,6
Gołcza 0,7 0,4 7,7 2,5
Igołomia-Wawrzeńczyce 0,0 . 0,3
-Iwanowice 1,0 0,3 1,3 0,3
Derzmanowice-Przeginia 0,2 0,0 4,3 0,7
Kłaj 0,2 0,5 5,6 16,5
Koc my rz ów-Lubo rzyca 0,7 - 1.4
Koniusza 0,8 0,3 0,8 0.6
Krzeszowice 5.8 2,1 16,4 44,0
Tabl.21 Ruch turystyczny w miastach i gminach województwa krakowskiego w 1980 1 1983 r. /dok./
Wyszczególnienie
Korzystający
z noclegów Udzielone noclegi 1980 i 1983 1980 ! 1983
w tv piecach Gminy /dok. /
Liszki 0,0 0,4
Michałowice , 0,0 - 1.5
-Mogilany 0,0 — 0.4
-Myślenice - 3,4 - 51,8
Niepołomice 0.4 0,5 0.4 0,4
Nowe Brzesko 0.7 - 1,8
-Pcim 4.0 4,5 5.0 10,0
Radziemice - 0,0 - 0,4
Skała 28,0 14,5 50.2 25,7
Skawina 10,8 3.9 93.7 10,7
Słomniki i.5 0,6 1.5 0,6
Sułkowice • 0,6 - 0,6
Sułoszowa 0,0 0,0 2.4 0,4
świętniki Górne 0,5 0,2 1.2 0,6
Tokarnia 2,4 0,4 8,1 3,1
T rzyćięż 0,0 0,0 1,0 0,7
Wieliczka - 0,0 - 0,2
Wielka Wieś 5.9 8,8 14,7 12,5
Wiśniowe 2.8 2,4 5,6 : 4,1
Zabierzów 1,4 0,8 36,0 23,4
Zielonki 1,2 4.9 2,8 11,6
Powyższe zestawienie dobitnie podkreśla rolę Krakowa w ruchu turystycznym w województwie. W 1983 r. 83,6 % ogółu korzystają
cych z noclegów, skorzystało z bazy noclegowej Krakowa i udzielo
no im 79,9 % ogółu noclegów.
Z innych jednostek odgrywej*cych pewna rolę w ruchu turysty
cznym to Wieliczka, Myślenice, Skała, Gdów, Pcim, Wielka Wieś i Zielonki.
35
4.2. Ruch turystyczny w obiektach wczasowo-wypoczynkowych
Obiekty wczasowo-wypoczynkowe odgrywają bardzo mnłę rolę zarówno w bazie noclegowej jęk i w ruchu turystycznym ■ te
renie województwa krakowskiego.
Korzystający z noclegów w obiektach wczasowo-wypoczynko- wych stanowili średnio w omawianym okresie ok.2 % ogólnej ilości osób korzystających z noclegów w województwie krakow
skim a udzielono im średnio ok.4 % ogólnej liczby udzlelo«.
nych noclegów.
Tabl.22 Korzystający i udzielone noclegi w obiektach wczasowo-wypoczynkowych w województwie krakowskim w latach 1980-84
Rodzaje obiektów 1980 1981 1 1982 I 1983 | 1984 w tysiącach
KORZYSTAJĄCY Z NOCLEGÓW
Ogółem 14,0 11,9 14,8 ' 14,0
Ośrodki wczasowe 3,6 1.2 1,4 2,2
Ośrodki szkoleniowo-
wypoczynkowe 6,9 7,2 8,1 5,2
Domy pracy twórczej 1.2 1,9 2,7 - 3,1
Inne obiekty 2,3 1,6 2,6 3,5
12,2
Ogółem 128,6 106,2 109,3 102,5
Ośrodki wczasowe 45,8 19,0 20,3 23,5 Ośrodki szkoleniowo-
wypoczynkowe 42,4 50,6 51,1 39,7
Domy pracy twórczej 9,9 12,9 11,4 19,2
Inne obiekty 30,5 23,7 26,5 20,1
78.5
Rocznie, średnio korzysta z noclegów w obiektach wcza
sowo- wypoczynkowych ok.14 tye. osób. Największą Ilość ko
rzystających notowano w ośrodkach szkoleniowo-wypoczynko
wych 37 - 60 %, Tam też udzielono największą ilość nocle
gów 33 - 48 % /tabl.23/
TAbl.23 Struktura wykorzystania obibktów wczasowo-wypoczynkowych w województwie krakowskim w latach 1980*84
i 980 1 1981 | 1982 1 1983 1984 w %
KORZYSTAJĄCY Z NOCLEGÓW
Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
'Ośrodki wczasowe 25.7 10,1 9,5 15,7 20,5
Ośrodki szkoleniowo-
wypoczynkowe ‘49.3 60,5 54,7 37,1 39,3
Domy pracy twórczej 8,6 16,0 18,2 22,1 20,5
Inne obiekty 16.4 13,4 17,6 25,1 19,7
- UDZIELONE NOCLEGI
Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
Ośrodki'wczasowe 35,6 17.9 18,6 22,9 25,1
Ośrodki szkoleniowo-
wypoczynkowe 33.0 47,6 46,8 38,7 44,1
Domy pracy twórczej 7,7 12.1 10,4 18,7 17,2
Inne obiekty 23.7 22,4 24,2 19.7 13,6
a/ W 1984 r. w okresie I-IX.
Na uwagę zasługuje wzrost udziału osób korzystających i udzie
lonych noclegów, w domach pracy twórczej, odpowiednio z 9 na 22 % i z 8 na 19
Przeciętna długość pobytu 1 osoby w obiekcie wczasowo-wypo
czynkowym wynosiła w 1983 r. 7 dni a w poszczególnych rodzajach rodzajach obiektów wahąłe się od 11 dni w ośrodkach wczasowych do 6 dni w domach pracy twórczej i w innych obiektach. W porów
naniu do 1980 r. zanotowano skracanie pobytu, średnio o 2 dni a w innych obiektach o 7 dni.
Stopień wykorzystania obiektów wczasowo-wypoczynkowych w okre
sie X 1983 - IX 1984 r. wynosi 45 %. Największy stopień wykorzys
tania 49 % notowano w ośrodkach szkoleniowo-wypoczynkowych. Ma uwagę zasługuję inne obiekty wykorzystywane na potrzeby wczasów.
Sę to obiekty sezonowe /internaty szkół/ wykorzystywane w raie- sięcach V-IX. W tych miesięcach wykorzystanie ich wynosi
ok.94 %. Maksymalne wykorzystanie, obiekty wczasowo-wypoczynkowe notuję w miesięcach VII i VIII - ok.95 %.
*
37