Uwagi ogólne do działu
I . In fo rm acje w dziale - je ś li nie z az n ac zo n o inaczej - d o ty cz ą w szy stk ic h je d n o s te k g o sp o d ark i narodow ej p ro w ad ząc y ch d z iałaln o ść handlow ą.
P rzez p r z e d s ię b io rs tw o h a n d lo w e ro zu m ie się p o d m io t g o sp o d arczy , którego p o d staw o w y m rodzajem działaln o ści je s t sp rz ed a ż tow arów .
2. D ane o s p r z e d a ż y d e ta lic z n e j to w a ró w o b ejm u ją sp rzed aż to w aró w k o n su m p cy jn y ch i n iek o n su m p cy jn y ch , d o k o n y w a n ą w:
• p u n k tach sprzedaży detalicznej,
• p lacó w k ach g astro n o m ic zn y c h ,
• h u rto w n iach o raz u p ro d u c en ta w ilościach w sk azu jący ch n a z ak u p d la potrzeb in d y w id u aln y ch nabyw ców .
W w artości sp rzed aży detalic zn ej u w z g lęd n io n o sp rzed aż zaró w n o ludności, ja k i k o n su m e n to m zbiorow ym , tj. urzędom , in stytucjom , żłobkom , p rz ed szk o lo m itp. N ie u w zg lęd n io n o n atom iast sp rzed aży targ o w isk o w ej d o k o n an ej p rzez sp rzed aw có w u iszczający ch je d y n ie o p łatę targow ą.
3. D ane o sp rzed aży h urtow ej to w aró w o b e jm u ją sp rzed aż z m ag azy n ó w h an d lo w y ch , w łasnych i obcy ch , w k tó ry ch sk ład o w an e tow ary sta n o w ią w łasność p rzed sięb io rstw a han d lo w eg o . D o w artości sp rzed aży hurtow ej zalicza się ró w n ież sp rzed aż z realizo w an ą na zasad z ie b ezp o śre d n iej płatności lub kontrak tu , ja k ró w n ież w arto ść sp rzed aży zrealizo w an ej p rzez tran zy t rozliczany.
4. P odziału tow arów na konsumpcyjne i niekonsumpcyjne d o k o n an o um ow nie, zaliczając d o n iek o n su m p c y jn y ch te to w ary , których zu ży c ie o d b y w a się g łó w n ie w sferze produkcji.
5. D ane o placówkach gastronomicznych o b e jm u ją zak ład y i punkty g astro n o m iczn e stałe i sezonow e, których p rzed m io tem d ziałaln o ści je s t p rzy g o to w y w an ie o ra z sp rzed aż p o siłk ó w i n ap o jó w d o sp o ży cia na m iejscu i na w ynos. P u n k ty g astro n o m iczn e, to p laców ki pro w ad zą ce o g ra n ic zo n ą d ziałaln o ść gastro n o m iczn ą, takie ja k : sm ażalnie, pijaln ie, lodziarnie, b ufety w kinach itp. Do p laców ek g a stro n o m iczn y nie zalicza się ru ch o m y ch p u n k tó w sp rzed aży detaliczn ej i au to m ató w sp rzed ażo w y ch .
6. Magazyny handlowe są jed n o stk a m i o rg a n iz ac y jn o - fu nkcjonalnym i p rzed sięb io rstw han d lo w y ch zajm u jący ch się ob ro tem to w aró w . M ag azy n em je s t je d n o s tk a p rzezn aczo n a d o m ag azy n o w an ia tow arów , za jm u ją ca w y o d rę b n io n ą przestrzeń , w y p o sażo n ą w środki tech n icz n e i o rg an izacy jn e, d y sp o n u ją ca p ersonelem d o obsługi tych śro d k ó w o ra z p ro w ad ząca e w id en cję stan u i ruchu zapasów .
ii:||ii: " .'■■■■ . tmm . ■ iii: : ■ ' i i i i i i ! i i lii ii I I
____________________________ Rynek wewnętrzny. Ceny__________________________ 93
7. D ane o c e n a c h s k u p u d o ty cz ą prz ec ię tn y ch ro c zn y c h cen (o b liczo n y ch ja k o iloraz w arto ści i ilości po szczeg ó ln y ch p ro d u k tó w ) p łaco n y ch p rzez p o dm ioty g o sp o d a rcz e sk u p u jące p ro d u k ty rolne b ezp o śred n io od p ro d u c en tó w rolnych.
8. C e n y u z y s k iw a n e p rz e z ro ln ik ó w n a ta r g o w is k a c h d o ty cz ą tran sak cji m iędzy rolnikam i lub rolnikam i a lu d n o ścią n ie ro ln icz ą - źró d łem in fo rm acji je s t sp raw o zd aw czo ść k o resp o n d en tó w rolnych. P rzeciętn e ceny o b lic z o n o ja k o średnie ary tm ety czn e w szystkich notow ań.
9. C e n y d e ta lic z n e p o d a n o n a p o d staw ie n o to w ań cen p rzep ro w ad zo n y ch na teren ie w o jew ó d ztw a w sied m iu rejonach. N o to w an ia d o k o n y w an e są w punktach św iad czący ch usługi. L ista b adanych to w a ró w i usłu g je s t stała d la w szy stk ich rejonów badania. P rzeciętn e ceny d etaliczn e roczne o b liczo n o ja k o śred n ie ary tm ety c zn e ze śred n ich cen m iesięczn y ch .
C e n y d e ta lic z n e to w a ró w ro ln o - sp o ż y w c z y c h (ziem n iak i, ja b łk a , m archew , c eb u la) po d an o n a p o d staw ie m iesię czn y ch obserw acji cen. P rzeciętn e cen y ro czn e o b licz o n o ja k o śred n ie w ażo n e w sp ó łczy n n ik am i w y rażający m i u dział zak u p ó w d o k o n an y ch
p rz ez lud n o ść w po szczeg ó ln y c h m ie siąca ch roku.
T A B L . 1 ( 6 7 ) . N I E K T Ó R E D A N E O R Y N K U W E W N Ę T R Z N Y M
W y szczeg ó ln ien ie 1995 1996 1997
Sprzedaż detaliczna towarów (ceny bieżące) w min zł 47 4 8 ,4 5683,3 6317,3 na 1 m ieszkańca w z ł ... 5 1 7 0 ,4 6167,1 6836,9 Sprzedaż hurtowa towarów w przedsiębiorstwach
handlowych" (ceny bieżące) w min zł ... 6 56,9 1080,1 2150,0 na 1m ieszkańca w z ł ... 715,1 1172,0 2326,8 Placówki gastronom iczne*... 255 276 301
" D otyczy p o d m io tó w g o sp o d arczy ch , w których liczba p racujących p rzek racza 2 0
osób. h Ilość p laców ek g astro n o m iczn y ch , w których liczba p racu jący ch w ynosi pow yżej 5 osób.
T A B L . 2 ( 6 8 ). S P R Z E D A Ż D E T A L IC Z N A , G A S T R O N O M IC Z N A I H U R T O W A W J E D N O S T K A C H H A N D L O W Y C H ' W 1997 R.
W y szczeg ó ln ien ie W liczbach
bezw zg lęd n y ch
S tru k tu ra w %
N a 1 m iesz
kań ca w zł S p r z e d a ż d e ta lic z n a o gółem ( m in zl
- c en y d e ta lic z n e b ież ąc e ) ... 2139,5 1 0 0 , 0 2315,5 ż y w n o ś ć ... 581,2 27,2 6 2 9,0 napoje a lk o h o lo w e ... 148,5 6,9 160,7 tow ary n ie ż y w n o ś c io w e ... 1409,8 65,9 1525,8 k o n s u m p c y jn e ... 1134,3 53,0 1227,6 n ie k o n s u m p c y jn e ... 275,5 12,9 298,2 S p r z e d a ż g a s tro n o m ic z n a w tys. z ł ... 4 0 5 2 6 ,0 1 0 0 , 0 4 3 ,9
w tym :
p ro d u k cja g a s tr o n o m ic z n a ... 2 3 5 7 0 ,0 58,2 25,5 nap o je a lk o h o lo w e ... 9 3 1 3 ,0 23,0 1 0 , 1
S p r z e d a ż h u r to w a og ó łem ( w m in zl
- b ież ąc e c en y h u r t o w e ) ... 3 6 0 4 ,0 1 0 0 , 0 3 9 0 0 ,4 ż y w n o ś ć ... 1262,0 35,0 1365,8 n ap o je a lk o h o lo w e ... 576 ,0 16,0 623,3 p o z o s ta łe ... 1766,0 49,0 1911,3
“ D otyczy je d n o ste k handlow ych, w których liczba p racujących p rzekracza 20 osób.
T A B L . 3 ( 6 9 ). P L A C Ó W K I G A S T R O N O M IC Z N E "
Stan w dniu 31 XII
W yszczególnienie 1995 1996 1997
w liczbach bezw zględ nych
P la có w k i g a s tro n o m ic z n e sta łe ... 255 276 301 r e s ta u r a c je ... 79 76 94 b a r y ... 8 6 119 98 stołów ki ... 46 45 56
punkty g a s tr o n o m ic z n e ... 44 36 53
P la c ó w k i g a s tr o n o m ic z n e s e z o n o w e ... 2 1 19 17 re s ta u r a c je ... 1 1 2 b a r y ... 1 1 2
stołów ki ... 6 3 4
punkty g a s tr o n o m ic z n e ... 13 14 9
“ Ilość placów ek g a stro n o m ic zn y c h , w których liczba p racujących je s t w iększa niż 5 osób.
T A B L . 4 ( 70 ). M A G A Z Y N Y 1 IC H P O W IE R Z C H N IA S K Ł A D O W A W E D Ł U G
b 506880 14999 12845 491881 108437 134762 248682
z a m k n ię te ... a 901 25 2 1 876 137 242 497
b 268776 13819 11665 254957 5 5695 5 2643 146619
z ad aszo n e ... a 108 2 2 106 16 32 58
b 26978 184 184 26794 2255 6244 18295
p lace składow e a 156 4 4 152 41 43 6 8
T A B L . 6 ( 72 ). S K L E P Y I S T A C J E B E N Z Y N O W E “ W E D Ł U G S P E C J A L I Z A C J I B R A N Ż O W E J W 1997 R.
W y szczeg ó ln ien ie sklep ó w i stacje ben zy n o w e
P o w ierz ch n ia sp rzed ażo w a w
m2
P racujący
S k le p y ... 9992 54 2 9 6 8 2 2 4 9 4
O g ó ln o sp o ż y w c za ... 3418 156341 8583
O w o co w o - w a rz y w n a ... 145 5262 2 2 0
M ię s n a ... 339 12048 843
R y b n a ... 23 561 38
Piek arn iczo - c ia s tk a rs k a ... 90 2275 181
Z napojam i a lk o h o lo w y m i ... 8 8 3097 190
K o sm ety czn o - to aleto w a 118 6 3 2 6 208
Z w y ro b am i w łó k ien n iczy m i.. 85 3173 179
Z o d z ie ż ą ... 7 2 0 31527 1440
Z o b u w iem i w yrobam i sk ó
rzan y m i ... 165 5482 364
Z m eblam i i sp rzętem o św ie
tle n io w y m ... 133 25057 332
R ad io w o - telew izy jn e i ze sp rzętem g o sp o d a rstw a d o
m ow ego ... 167 15809 441
K sięg arn ie i artykuły p iśm ie n
ne ... 47 2 14273 721
Z pojazdam i m ech an iczn y m i.. 335 24839 725
P ozostałe s k le p y ... 3694 236898 8029
S ta c je b e n z y n o w e ... 1 1 0 X 3 9 8
“ W jed n o stk ach z atru d n iający ch p ow yżej 5 osób.
________
Rynek wewnętrzny. Ceny 97 T A B L . 7 ( 7 3 ) . S K L E P Y I S T A C J E B E N Z Y N O W E ' W E D Ł U G S P E C J A L I Z A C J I B R A N Ż O W E J NA W S I I W M IA S T A C H W 1997 R.
W y szczeg ó ln ien ie a - ogółem
b - m iasto c - w ieś
S klepy P racujący
P o w ierzch n ia sp rzed aż o w a
w m2
S k le p y ... a 9 9 5 9 22276 5 5 4 8 4 9
b 6711 16723 40 5 1 4 2
C 3248 5553 149707
O g ó ln o sp o ż y w c za ... a 3393 8346 159519
b 1703 5427 95911
c 1690 2919 6 3608
O w o co w o - w a rz y w n a ... a 145 2 2 0 5262
b 119 184 43 3 2
c 26 36 9 3 0
M i ę s n a ... a 318 767 10414
b 2 40 638 8151
c 78 129 2263
R y b n a ... a 2 2 35 541
b 19 31 4 7 6
c - -
-P iek arn iczo - c ia s tk a rs k a ... a 90 186 2373
b 80 174 2108
c 1 0 1 2 265
Z napojam i a lk o h o lo w y m i...a 90 198 3242
b 64 142 2464
c 26 56 778
K osm etyczno - to a le to w a ...a 1 2 2 2 2 1 6601
b 1 0 2 194 5591
c 2 0 27 1 0 1 0
Z w yrobam i w łó k ie n n ic z y m i... a 83 173 3232
b 6 8 150 2738
c 15 23 4 9 4
» ________
Rynek wewnętrzny. CenyT A B L . 7 ( 73 ). S K L E P Y I S T A C J E B E N Z Y N O W E ' W E D Ł U G S P E C J A L I Z A C J I B R A N Ż O W E J NA W S I I W M IA S T A C H W 1997 R. ( d o k .)
W y szczeg ó ln ien ie a - ogółem
b - m iasto c - w ieś
Sklepy P racu jący
P o w ierzch n ia sp rzed ażo w a
w m2
Z o d z ie ż ą ... a 728 1486 31847
b 580 1253 2 5 800
c 148 233 6047
O b u w ie, w yroby s k ó r z a n e ... a 169 374 5711
b 148 331 4825
c 2 1 43 8 8 6
M eble i sprzęt o ś w ie tle n io w y ... a 139 373 32651
b 105 311 26132
c 34 62 6519
Rtv i artykuły g o sp o d a rstw a d o m o
w ego ... a 170 4 6 0 15914
b 137 390 13295
c 33 70 2619
K sięgarnie i artykuły p iś m ie n n e , a 471 716 14280
b 360 581 11009
c I I I 135 3271
Pojazdy m e c h a n ic z n e ... a 334 724 26375
b 247 545 20173
c 87 179 6202
Pozostałe sklepy ... a 3685 7997 236887
b 2739 63 7 2 182137
c 946 1625 5 4 750
S ta c je b e n z y n o w e... a 138 532 X
b 84 321 X
c 54 2 1 1 X
1 D ane o p raco w an o tzw . m eto d ą zak ład o w ą.
T A B L . 8 ( 74 ). C E N Y D E T A L IC Z N E N IE K T Ó R Y C H T O W A R Ó W I U S Ł U G W H A N D L U
Stan w k ońcu g ru d n ia
N azw a tow aru
Je d n o stka
1991 1995 1997
m iary przeciętn e cen y w złotych
A R T Y K U Ł Y Ż Y W N O Ś C IO W E
M ięso w iep rzo w e - s c h a b ... kg 4,49 9,37 13,27 M ięso w iep rzo w e - b o czek ... kg 2,46 5,77 8,17 M ięso w ołow e bez k o ś c i ... kg 3,43 10,61 13,03 M ięso w ołow e z k o śc ią - r o s t b e f ... kg 1,98 7,56 9,39 S ło n in a ... ... kg 0,49 1,97 3,41 S zynka w ieprzow a, g otow ana ... kg 7,54 14,26 17,08 B oczek w ędzony z żeberkam i ... kg 3,10 8,30 10,32 K iełb asa krak o w sk a s u c h a ... kg 7,79 1 2 , 6 6 15,93 K iełbasa z w y c z a jn a ... kg 2,70 6 , 2 0 8,95 S alceson w łoski ... kg 1,55 4,68 6 , 2 0
K urczę patro szo n e ... kg 1,83 5,41 5,94 K arp żyw y ... kg 2,46 5,15 9,50 Filety z m orszczuka m ro żo n e ... kg 3,93 7,54 9,88 S iedź m arynow any w zalew ie octow ej ... 5 0 0 g 1,03 1,99 3,17 M akrela w ęd zo n a b ez g łó w ... kg 2 , 1 2 4,83 8 , 2 2
M leko 2 % tłuszczu ... 1 0,29 0,82 1,09 Ser dojrzew ający G O U D ^ , 45 % t łu s z c z u ... kg 3,36 9,77 12,52 Ser tw arogow y t ł u s t y ... kg 1,76 6,90 7,88 Ś m ietana o zaw artości 30 % t ł u s z c z u ... 0,51 0 ,7 0 2 , 1 0 2,44 M asło e x tra o z aw .82,5 % tłuszczu (c h ło d n ic z e )... 2 5 0 g 0 ,80 2 , 0 0 2,51 M ąka pszenna p o z n ań sk a ... kg 0,34 0,98 1,46 Płatki ow siane g ó r s k i e ... 0,5 kg 0 , 2 1 1,49 0,90 R yż ... kg 0,90 2,14 2 , 2 0
C h leb m ieszany z w y k ł y ... 80 0 g 0,28 1,16 1,76 C u k ier biały k r y s z t a ł ... kg 0,63 1,92 1,94 T ruskaw ka m ro żo n a ... kg 0,71 5,12 3,39 O lej ja d a ln y s o j o w y ... 0,51 0,74 1,98 4,37 M argaryna m leczna „ P a lm a ” ... 2 50 g 0,27 0,93 1 , 1 1
M a s m ix ... 4 0 0 g - 3,30 3,28 C zekolada pełna n a tu ra ln a bez d o d a tk ó w ... 1 0 0g 0 , 6 6 1,46 2,17 Paluszki s ł o n e ... I0 0 g 0,18 0 ,6 0 0,92
T A B L . 8 ( 74 ). C E N Y D E T A L IC Z N E N IE K T Ó R Y C H T O W A R Ó W I U S Ł U G W H A N D L U ( cd .)
Stan w k o ń c u g ru d n ia
N azw a tow aru
Je d n o stka
1991 1995 1997
m iary p rzeciętn e c en y w złotych
W Y R O B Y A L K O H O L O W E I W IN IA R S K IE
W ino gronow e, w ytraw ne ( i m p . ) ... 0,71 2,77 7,39 11,32 V erm o u th gro n o w y biały ( i m p . ) ... 11 4 ,2 0 8,92 13,95 S zam p an g ro n o w y (im p .) ... 0,71 - 6,57 11,45
U Ż Y W K I N A T U R A L N E 1 IC H E K S T R A K T Y
H erbata „M adras” ... 1 0 0g 0,49 1,09 1,39 K aw a n aturalna w o ry g in aln y m o p a k o w an iu ... I0 0g - 7,92 9,93 E kstrakt kaw y naturalnej "N E S C A " ... lOOg - 9 ,5 0 10,30
W Y R O B Y T Y T O N IO W E
Papierosy „ P o p u la rn e " ... o p. 2 0 0 ,16 1,23 2,05 Papierosy „ K lu b o w e” ... o p. 2 0 0 ,34 1,35 2 , 2 0
W Y R O B Y P R Z E M Y S Ł U L E K K IE G O T k an in a baw ełn ian a p o ścielo w a B A W -100%
szer. 140 c m ... mb - 5,88 7,84 T k an in a płaszczow a, dam ska, e la n o -w e ln a lub w ełna
z udziałem innych w łókien, szer. ok. 152 cm ... mb - 25,33 4 1 ,0 T k an in a ubran io w a, e la n a szer. 160 c m ... mb - 21,95 2 5 ,5 0 F iran k a z to rlen u , w zo rzy sta, p o lieste r 100 % szer. 300
c m ... mb - 11,85 14,05 B luzka dam sk a z an ilan y 100 %... szt 7 ,0 4 2 8,70 3 7 ,8 0 R ajstopy d am sk ie z ela stilu , g ład k ie n iestab ilizo w an c para 0,85 1,49 2,40 U b ran ie m ęskie 2 -częścio w e z tk an in y czesankow ej
55 % elany, 45 % w ełny ... kpi 6 5,16 273,58 4 0 6 ,0 0 K o szu la m ęska z elan o b aw ełn y , ręk aw długi ... szt 10,63 36,33 58,0 0 O b ru s lniany d ru k o w a n y ... szt 4,74 21,17 24,00 Półbuty dam skie c ałoroczne, w ierzch skórzany.
podeszw y z poliu retan u ... para 25,83 59,12 87,67
Rynek wewnętrzny. Ceny 101
Półbuty męskie całoroczne, wierzch skórzany, podeszwy z gum y komórkowej ... Odkurzacz elektryczny domowy 3385 ... szt 58,83 180,00 207,25 O brączka złota - próba 0,583 ... I g 18,42 43,00 48,50 Proszek do prania do pralek automat, w temp.90°'95° 600 g 0,86 2,99 3,80 Butla turystyczna na gaz - 3 k g ... szt 13,23 50,37 63,50 Papier toaletow y m arszczony, makulaturowy ... rolka 0,12 0,40 0,42
U S Ł U G I Naprawa klejonego obuw ia męskiego (przyklejenie
zelówek i fleków) z w artością materiału na 1 parę .. X 4,93 12,23 16,33 Naprawa klejonego obuwia damskiego (przyklejenie
fleków) z w artością materiału na 1 parę ... X
.
5,22 6,40Przejazd w dniu pow szednim taksów ką osobow ą
( taryfa dzienna ) na odl. 5 k m ... X 2,67 6,97 9,26 Upranie bielizny pościelowej ( z wykończeniem ) -
w term inie zwykłym ... kg 0,64 2,12 2,38 Całodzienne w yżywienie osoby dorosłej na w yciecz
ce krajowej ... X 5,17 18,60 26,50 Strzyżenie zw ykłe włosów głowy męskiej ... X 1,71 5,00 7,29 1 rwała ondulacja w łosów krótkich głowy damskiej ... X 9,33 23,43 35,43 Energia elektryczna dla gospodarstwa dom ow ego
( taryfa cało d o b o w a) ... 1 kwh 0,05 0,16 0,21 G az z sieci dla gospodarstw domowych ... m 3 0,11 0,49 0,65 Cena 1 m 2 m ieszkania 2-pokojowego w yposażonego
w CO, łazienkę, instalację gazow ą w obrocie
w o ln orynkow ym ... l m 2 683,33 960,67 Korzystanie z telewizji kablow ej-opłata m iesięczna .. 1 m-c - 9,50 11,11 Centralne ogrzew anie lokalu mieszkalnego - opłata
m iesięczna... 1 m2
_
1,41 2,03Podgrzanie wody dla gospodarstw a dom ow ego ... 1 m 3 " 3,46 6,43
T A B L . 9 (75). C E N Y U Z Y S K A N E P R Z E Z R O L N I K Ó W W T R A N S A K C J A C H W O L N O R Y N K O W Y C H
W y szczeg ó ln ien ie 1990 1995 1997
przeciętn e ceny w złotych
Z IE M I O P Ł O D Y - z a I d t ( q )
Z iarn o : pszen icy ... 9 ,6 0 4 0 ,9 4 6 3,16 ży ta ... 7,81 32,93 50,85 j ę c z m i e n i a ... 8,48 36,55 55,73 o w s a ... 8,25 36,68 55,15 Z iem niaki “ ... 4 ,3 9 53,79 35,44
S ian o : łąkow e ... 1,82 18,82 22,98 kon iczy n y ... 2,37 23,47 29,02 Słom a z b ó ż o z im y c h ... 1,15 13,52 16,24
Z W I E R Z Ę T A G O S P O D A R S K IE U Ż Y T K O W E - za 1 sz t
K row a do jn a ... 207,92 1284,70 1575,18 Jałó w k a je d n o ro c z n a ... 122,76 754,97 9 10,48 P rosię na c h ó w ... 24,54 73,22 105,11 K oń roboczy ... 572,17 2870,99 3143,15 Ź reb ię je d n o ro c z n e ... 268,41 1499,21 1685,89
Ż Y W IE C R Z E Ź N Y - za 1 kg
W ołow y ... 0,48 1 , 8 8 2,26
C i e l ę c y ... 1 , 0 0 3,85 4,46 W ieprzow y ... 0,91 2,73 3,42
" N ie u w zg lęd n io n o n otow ań cen ziem niaków ja d a ln y ch w czesnych.
Rynek wewnętrzny. Ceny 103