Zużycie energii, efektywność energetyczna obiektu w ujęciu techniczno-eksploatacyjnym

Doświadczenie własne wsparte przeglądem dostępnej literatury prowadzi do konkluzji, że w przypadku prawidłowo zaprojektowanych obiektów (adekwatny dobór mocy urządzeń do przewidywanych przepływów i stężeń zanieczyszczeń) teoretyczne optimum energetyczne (maksymalna możliwa wydajność i efektywność energetyczna oczyszczalni przy minimalnym zużyciu energii) powinno znajdować się blisko wielkości nominalnych średnich dobowych przepływów i stężeń zanieczyszczeń przewidzianych w projekcie. Im bliżej wartości nominalnych pracować będzie oczyszczalnia tym większy wpływ na zużycie energii elektrycznej i efektywność energetyczną będzie mieć wpływ wydajność procesów usuwania zanieczyszczeń. Próba racjonalizacji lub optymalizacji zużycia energii elektrycznej przez oczyszczalnię poprzez racjonalizację/optymalizację technologiczną (efektywności energetycznej procesów oczyszczania ścieków), może być podjęta jedynie wtedy gdy wcześniej przeprowadzona została techniczno-eksploatacyjna racjonalizacja i optymalizacja energetyczna obiektu. Oczywiście zagadnienia te wzajemnie wpływają na siebie i poprawa ogólnych warunków pracy obiektu, choćby poprzez zmianę sekwencji pracy reaktorów w większości przypadków wpłynie na poprawę wydajności procesów oczyszczania ścieków, mowa tu jednakże o poprawie wydajności, a nie o wyznaczeniu i rozwiązaniu faktycznego zadania optymalizacyjnego. Kwestią dyskusyjną pozostaje czy w warunkach rzeczywistych jest w ogóle możliwe przeprowadzenie optymalizacji pracy małej/średniej oczyszczalni ścieków poprzez przygotowanie i rozwiązanie klasycznego zadania optymalizacyjnego. Zmienność warunków pracy obiektów tej wielkości może być na tyle duża, że przygotowane w oparciu o jedną, lub nawet kilka serii pomiarowych zagadnienie optymalizacyjne szybko się zdezaktualizuję. Podobnie, możliwe jest, że rozwiązanie zagadnienia optymalizacyjnego dla jednego obiektu nie będzie miało charakteru uniwersalnego i jego stosowalność będzie ograniczona tylko i wyłącznie do bazowej oczyszczalni.

Brak możliwości utworzenia w pełni automatycznego systemu sterowania obiektem, a także trudności w opracowaniu uniwersalnego zadania optymalizacyjnego dla oczyszczalni ścieków nie oznaczają jednak, że operator jest pozbawiony jakiegokolwiek wpływu na efektywność energetyczną obiektu.

Istniejące systemy automatyki dostarczają szereg możliwości sterowania pracą obiektu i dążenie do większej wydajności procesowej i energetycznej. Operator obiektu ma szereg możliwości sterowania pracą oczyszczalni tak, żeby określić i utrzymać adekwatną do warunków objętość porcji ścieków i dopasowany do aktualnych warunków tryb pracy reaktora gwarantujący maksymalną możliwą w warunkach rzeczywistych efektywność usuwania zanieczyszczeń. Właściwe sterowanie pracą obiektu jest niezwykle istotne w warunkach istotnego niedociążenia hydraulicznego obiektu – problemu powszechnego nie tylko w Polsce, ale też w wielu krajach UE. Przeprowadzone w trakcie badań do doktoratu działania miały na celu przede wszystkim dostosowanie do aktualnych warunków i unifikację trybów pracy obu reaktorów, zmniejszenie czasów przestojów pomiędzy kolejnymi fazami aktywnymi reaktora oraz zmniejszenie intensywności napowietrzania w trakcie fazy pasywnej reaktora.

Dzięki wprowadzonym zmianom wyraźnie wzrosła stabilność procesów usuwania zanieczyszczeń ze ścieków oraz ich efektywność energetyczna. Poprawie uległa również proporcja ilości energii zużywanej przez reaktory w trybie aktywnym i pasywnym. Nawet jeśli wprowadzone zmiany nie wpłynęły istotnie na zmniejszenie średniego dobowego zużycia energii przez obiekt, udało się dzięki nim znacząco poprawić efektywność energetyczną procesów oczyszczania, tym samym ograniczając potencjalny wzrost zużycia energii.

127 10.4 Analiza najważniejszych z zarejestrowanych anomalii i ich wpływu na wyniki eksperymentów oraz pracę obiektu.

W trakcie roku pomiarowego (2017 r.) odnotowano szereg zdarzeń i anomalii mających mniejszy lub większy wpływ na przeprowadzane badania i podejmowane decyzje. Opis badań i wnioskowanie na ich podstawie nie będzie kompletne bez omówienia najważniejszych napotkanych anomalii.

Obserwowana w serii letniej niestabilność wydajności procesów oczyszczania ścieków wydaje się być wypadkową kilku czynników. Jednym z istotnych czynników wydaje się być przeprowadzony w maju i zakończony na początku czerwca remont turbin (pierwotnie miał być przeprowadzony na przełomie marca i kwietnia) wymagał całkowitego osuszenia reaktorów nr 3 i 4, wyłączenia ich z eksploatacji na kilka tygodni i ponownego napełnienia dopiero po zakończeniu wszystkich prac konserwacyjnych.

Opierając się na doświadczeniach eksploatacyjnych podobnych obiektów, o tym samym wzorcu przepływu należało się obawiać, że nawet pomimo zaszczepienia osadem czynnym z reaktorów nr 1 i 2 osad czynny w reaktorach nr 3 i 4 mógł nie uzyskać właściwej kompozycji mikrobiologicznej.

Dodatkowym inhibitorem właściwej kompozycji osadu czynnego niewątpliwie był tryb pracy obu reaktorów w trakcie trwania fazy pasywnej. W przypadku obu reaktorów w okresach pomiędzy kolejnymi porcjami ścieków odnotowano okresy długiego intensywnego napowietrzania.

W skrajnych przypadkach w dni kiedy do reaktora nie trafiała ani jedna porcja ścieków oznaczało to nieprzerwane ponad 24h napowietrzanie tej samej porcji osadu czynnego. Taki tryb pracy był nie tylko marnotrawstwem energii, ale też niósł ze sobą wysokie ryzyko mineralizacji części osadu czynnego i istotne ograniczenie populacji mikroorganizmów beztlenowych lub preferujących warunki anoksyczne, a więc odpowiedzialnych za procesy biologicznego usuwania azotu i fosforu. Stosowana w reaktorze nr 3 sekwencja impulsowego napowietrzania mająca na celu wytworzenie warunków anoksycznych i stymulację procesów denitryfikacyjnych najprawdopodobniej była zbyt intensywna i zamiast stymulować procesy denitryfikacji inhibitowała je, zaburzając warunki ankosyczne panujące w reaktorze. Jest też możliwe, że zbyt intensywne napowietrzanie reaktorów w trakcie fazy aktywnej doprowadzało do zmian bilansu C:N:P poprzez zmniejszenie ilości dostępnego węgla organicznego inhibitując tym samym procesy biologicznego usuwania azotu i fosforu ze ścieków.

Wszystkie te czynniki najprawdopodobniej istotnie wydłużyły czas wpracowywania się osadu czynnego do właściwej kompozycji, a być może nawet uniemożliwiły uzyskanie właściwej kompozycji osadu przed wprowadzeniem zmian trybu pracy ciągu technologicznego nr 2.

Specyficzny tryb pracy SBR nr 4, gdzie pod koniec fazy sedymentacji i dekantacji porcji ścieków uruchamiane były zarówno turbina mieszająca jak i dmuchawy jest jedną z sytuacji wynikających ze specyfiki badań realizowanych w pełnej skali technicznej i sprawiający pewne trudności interpretacyjne. Kwestia ta, mimo iż skorygowana natychmiast, wymusiła wyeliminowanie z pakietu danych pewnej części wyników.

Z powodu awarii sondy tlenowej, a także deklarowanych przez technologa problemach ze sterowaniem i utrzymaniem właściwego reżimu pracy reaktorów nr 1 i 2 zrezygnowano z objęcia ciągu technologicznego nr 1 siecią monitoringu zużycia energii i nie uwzględniono CT1 w badaniach.

W trakcie badań odkryto jednakże, że również sondy tlenowe w reaktorach nr 3 i 4 nie działają prawidłowo. Pomimo iż wskazania obu sond były w spodziewanym zakresie 0-2 mgO2/l to wskazania te nie zmieniały się znacząco w czasie. Sonda w reaktorze nr 3 przez cały rok 2017 wskazywała stężenie tlenu w reaktorze bliskie zera, natomiast sonda z reaktora nr 4 ciągle wskazywała około 1,5-2 mgO2/l.

Nie stwierdzono istnienia zależności pomiędzy wielkością przepływu przez oczyszczalnie, a całkowitym zużyciem energii elektrycznej przez badany obiekt. Jednocześnie stwierdzono wyraźną proporcjonalną zależność pomiędzy wielkością porcji trafiającej do reaktora, a zużyciem energii elektrycznej na potrzeby przetworzenia danej porcji ścieków. Wydawałoby się, że wyraźna zależność pomiędzy zużyciem energii na potrzeby procesów oczyszczania ścieków, a wielkością porcji powinna w choć minimalnym stopniu przełożyć się na zużycie energii i efektywność energetyczną całego obiektu, a zatem poczynione obserwacje powinny wzajemnie się wykluczać. Stwierdzona sprzeczność jest jednakże pozorna. Badana oczyszczalnia pracuje w warunkach niedociążenia hydraulicznego, dodatkowo duża część ścieków surowych trafiających do obiektu to ścieki dowożone, a zatem silnie

128 stężone. Średni dobowy przepływ w badanej oczyszczalni jest zbliżony do poziomu projektowego przepływu przewidywanego dla jednego ciągu technologicznego. Polityka lokalnego zakładu wodno-kanalizacyjnego zakłada jednak utrzymanie w pełnej gotowości wszystkich czterech reaktorów (najczęściej rotacyjnie w układzie 3+1), a zatem obu ciągów technologicznych. Oznacza to, że łączna moc zainstalowana urządzeń utrzymywanych w stanie gotowości znacząco przekracza moc potrzebną do przetworzenia ścieków surowych jakie zwykle docierają do badanego obiektu (opisana polityka nie dotyczy wyłącznie roku 2017). Wyjściowo oznacza to zużycie energii słabo skorelowane z przepływem ścieków przez badaną oczyszczalnie. W połączeniu z odkrytym niewłaściwym trybem pracy reaktorów w trybie pasywnym opisana praktyka eksploatacyjna skutkuje brakiem zależności pomiędzy energią elektryczną zużywaną w ciągu doby, a dobowym przepływem przez oczyszczalnie.

Omówione zjawisko nadmiernego zużycia energii przez oczyszczalnie, którego skutkiem jest brak mierzalnej korelacji pomiędzy zużyciem energii elektrycznej, a przepływem dobowym przez oczyszczalnie, zachodzi również w przypadku zależności pomiędzy zużyciem energii, a wielkością ładunku usuniętego.

10.5 Zalecenia badawcze

Poprawa efektywności energetycznej (obok dalszego rozwoju energetyki „zielonej”) będzie niewątpliwie kluczowym aspektem dostosowywania gospodarek wielu krajów do ambitnych celów klimatycznych w tym drastycznej redukcji emisji CO2 do atmosfery. Dlatego istotne jest by wyznaczyć wspólne standardy badawcze, które umożliwią w przyszłości łatwiejsze porównywanie wyników badań, oraz podejmowanie działań na ich podstawie.

Na podstawie doświadczeń własnych, a także wniosków płynących z analizy dostępnej literatury proponowane są następujące zalecenia:

• Rezygnację ze stosowania wskaźnika BZT5 do celów innych niż ocena łatwości biologicznego rozkładu ścieków poprzez wyznaczenie bilansu BZT5:ChZT

• Stosowanie trzech wskaźników: eQ [kWh/m³], eŁ_Nog_us i eŁ_ChZT_us oba w [kWh/kg_us]

do kompleksowej oceny efektywności energetycznej procesów usuwania zanieczyszczeń ze ścieków przez oczyszczalnie wysokoefektywne.

• W trakcie analiz, a także w publikacjach rozróżnianie efektywności energetycznej obiektu, od efektywności energetycznej procesów usuwania zanieczyszczeń. Ciągi technologiczne oczyszczalni mogą wydajnie usuwać zanieczyszczenia ze ścieków jednocześnie zachowując wysoką efektywność energetyczną, lecz energia zużywana na cele nietechnologiczne, lub w przypadku reaktorów typu SBR w fazie pasywnej, może być większa niż ilość energii zużywanej aktywnie do usuwania zanieczyszczeń ze ścieków wypaczając tym samym efektywność energetyczną całego obiektu.

• Podczas typowania urządzeń do opomiarowania nie należy kierować się jedynie mocą nominalną silnika, ale też czasem pracy danego urządzenia – urządzenie dużej mocy, lecz pracujące sporadycznie nie będzie istotnie wpływać na zużycie energii całego obiektu.

• Skupienie się na obiektach małych i średnich ze względu na ich dotychczasowe słabe rozpoznanie i dużą liczbę; opracowanie rozwiązań adekwatnych dla obiektów tej wielkości.

10.6 Zalecenia eksploatacyjne dla operatorów małych i średnich oczyszczalni.

Małe i średnie oczyszczalnie to obiekty specyficzne, pracujące najczęściej w bardzo zmiennych warunkach. Istotnym problemem (oprócz trudności eksploatacyjnych wynikających z przyczyn niezależnych od operatora obiektu) jest kwestia, że obiekty te relatywnie często eksploatowane są w sposób, który można określić jako „mało rygorystyczny”. W zdecydowanej większości przypadków obiekty te spełniają ustawowe wymogi redukcji zanieczyszczeń, jednakże osiągane jest to dość często przy nakładach znacznie większych niż konieczne (nadmierne zużycie środków chemicznych, energii elektrycznej, innych elementów związanych z eksploatacją obiektu, nie trzymanie rygoru konserwacji urządzeń i w konsekwencji częstsze awarie, etc.) Dzieje się tak najprawdopodobniej

129 dlatego, że obiekty te zwykle nie oczyszczają dużych ilości ścieków, a zatem w ujęciu krótkoterminowym nie generują dużych kosztów. Bardziej racjonalna eksploatacja obiektów tej wielkości w dłuższej perspektywie czasowej przyczyniłaby się do znaczących oszczędności w budżecie jednostki administracyjnej dowolnej wielkości. Przykładowe działania skutkujące poprawą efektywności energetycznej, nie wymagające znacznych nakładów finansowych jakie można przeprowadzić w obiektach małej lub średniej wielkości to racjonalizacja zużycia energii na cele technologiczne i nietechnologiczne.

Racjonalizacja zużycia energii na cele technologiczne powinna obejmować:

• Ograniczenie zużycia energii elektrycznej nie wykorzystywanej bezpośrednio do usuwania zanieczyszczeń ze ścieków.

• Utrzymywanie urządzeń i instalacji w pełnej sprawności. Przykładowo: nieszczelna instalacja pneumatyczna, lub napowietrzania generuje mierzalny wzrost zużycia energii (kosztów).

• W przypadku obiektów z beztlenową linią przeróbki osadu zaizolowanie komór fermentacyjnych i dbanie o dobry stan izolacji termicznej.

• Dążenie do utrzymania obiektu w warunkach pracy zbliżonych do projektowych, nawet jeśli oznacza to wyłączenie części urządzeń. Krok ten należy podejmować rozważnie, na przykład w przypadku pewnego, długotrwałego niedoboru ścieków.

• Sterowanie procesami oczyszczania w celu maksymalizacji ich efektywności energetycznej.

Pod warunkiem przeprowadzenia wcześniej racjonalizacji zużycia energii elektrycznej przez cały obiekt.

• W przypadku oczyszczalni wysokoefektywnych zaleca się optymalizacje pracy części biologicznej obiektu pod kątem maksymalizacji wydajności procesów usuwania azotu ze ścieków.

11. Wnioski

• W trakcie badań zaobserwowano wyraźną, proporcjonalną zależność pomiędzy efektywnością procesów usuwania zanieczyszczeń ze ścieków, a ich efektywnością energetyczną.

• Istnieje proporcjonalna zależność pomiędzy wielkością porcji ścieków [m³], a zużyciem energii elektrycznej [kWh] przez reaktor typu SBR na potrzeby przetworzenia danej porcji ścieków [m³].

• Przeprowadzone badania sugerują istnienie słabej zależności pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT, BZT, Nog), a zużyciem energii elektrycznej przez reaktor na potrzeby przetworzenia danej porcji ścieków. Istotny udział wielkości porcji w wielkości ładunku usuniętego (większa porcja = większy ładunek dopływający = większy ładunek usunięty, z wyłączeniem sytuacji awaryjnych i drastycznego spadku efektywności usuwania zanieczyszczeń ze ścieków przez reaktor) utrudnia w warunkach eksploatacyjnych precyzyjną ocenę wpływu wielkości ładunku usuniętego zanieczyszczeń na zużycie energii przez reaktor.

• Przeprowadzone badania wykazały, możliwość zaistnienia sytuacji, gdzie dominacja jednego czynnika w danym okresie czasu, czyni pozostałe składowe pozornie pomijalnymi.

• Do kompleksowej oceny efektywności energetycznej obiektu należy przeprowadzić ocenę efektywności energetycznej pod kątem technologicznym – efektywności energetycznej procesów oczyszczania ścieków oraz przetwarzania osadu nadmiernego i eksploatacyjnym – kontrola efektywności energetycznej urządzeń w fazie pasywnej oraz kontrola zużycia energii na cele nie związane bezpośrednio z oczyszczaniem ścieków.

• Do kompleksowej oceny efektywności energetycznej obiektu najlepiej stosować łącznie wskaźniki: eQ, eŁ_ChZT_us, eŁ_Nog_us. Przy czym wskaźnik eŁ_ChZT_us, pełni rolę pomocniczą, natomiast wykorzystywanie wskaźnika BZT5 przy ocenie efektywności energetycznej oczyszczania ścieków wydaje się bezcelowe.

• Efektywność energetyczna procesów oczyszczania ścieków w warunkach eksploatacyjnych nie przekłada się w wyraźny sposób na efektywność energetyczną całego obiektu. W tym względzie decydujące są czynniki techniczno-eksploatacyjne.

130

• Nie stwierdzono mierzalnego wpływu warunków termicznych (temperatury otoczenia, lub temperatury ścieków) na efektywność procesów usuwania zanieczyszczeń ze ścieków, a w konsekwencji na zużycie energii przez reaktory i efektywność energetyczną procesów oczyszczania ścieków. Nie można jednoznacznie wykluczyć wpływu tego czynnika na efektywność energetyczną reaktorów w przyszłości, jednakże w warunkach w jakich prowadzone były badania wpływ pozostałych czynników był przeważający.

• Klasyczne procesy usuwania azotu (cykl nitryfikacyjno-denitryfikacyjny) są najbardziej energochłonnym procesem współczesnych, konwencjonalnych oczyszczalni ścieków.

• Optymalizację lub racjonalizację (jeśli optymalizacja nie jest możliwa) pracy oczyszczalni, zarówno pod kątem wydajności procesów oczyszczania jak i ich efektywności energetycznej należy przeprowadzać pod kątem optymalizacji/racjonalizacji wydajności procesów usuwania azotu ze ścieków jako najbardziej energochłonnych i kluczowych z punktu widzenia usuwania biogenów ze ścieków (biologiczne usuwanie fosforu można łatwo wspomóc procesami chemicznymi, chemiczne usuwanie azotu ze ścieków wymaga dodatkowych, kosztownych instalacji).

• Nieliczne oczyszczalnie, które nie są objęte obowiązkiem usuwania związków azotu i fosforu ze ścieków, powinny być optymalizowane/racjonalizowane pod katem efektywności energetycznej procesów usuwania ze ścieków związków opisywanych wskaźnikiem ChZT.

• W warunkach stabilnego zużycia energii elektrycznej przez SBR, przy stałej wielkości porcji wzrasta wpływ wydajności procesów usuwania zanieczyszczeń ze ścieków na efektywność energetyczną reaktora.

• Małe/średnie oczyszczalnie mają ograniczone możliwości produkcji energii elektrycznej, dążenie do neutralności energetycznej tego typu obiektów nie jest możliwe bez racjonalizacji/optymalizacji zużycia energii elektrycznej.

• W dotychczasowych badaniach częściej brano pod uwagę obiektu duże, ze względu na ich dominującą rolę zarówno jeśli chodzi o wolumen ścieków oczyszczanych, a także zużycie energii elektrycznej. Ze względu na zjawisko efektu skali łatwiej też uzyskać mierzalną i wyraźną poprawę bilansu energetycznego takich obiektów, a nawet niewielki, procentowy wzrost efektywności energetycznej przekłada się na spektakularne wartości bezwzględne liczone w kWh. Małe i średnie oczyszczalnie jednakże są bardzo liczne (tysiące obiektów w skali dowolnego kraju średniej wielkości) i na poziomie gmin ich udział w zużyciu energii elektrycznej jest istotny. Przy rosnącej presji międzynarodowej na rzecz ograniczania emisji gazów cieplarnianych, niezbędna będzie racjonalizacja zużycia energii elektrycznej również przez małe i średnie oczyszczalnie.

131

SPIS WYKRESÓW

Rys. 3-1 Podstawowy cykl pracy reaktora sekwencyjnego [30] ... 17

Rys. 4-1 Liczba oczyszczalni w USA, podział ze względu na wielkość przepływu i obsługiwaną RLM ... 24

Rys. 4-2 Procentowy udział jednostek osadniczych (uszeregowanych wg. RLM) w całkowitym ładunku zanieczyszczeń generowanym w aglomeracjach powyżej 2000 RLM w UE [56] ... 25

Rys. 4-3 Procentowy udział stosowanych standardów (technologii) oczyszczania ścieków w krajach UE ... 27

Rys. 5-1 Struktura zużycia energii przez oczyszczalnie z beztlenowym systemem stabilizacji osadu. 34 Rys. 5-2 Struktura zużycia energii przez oczyszczalnie z tlenowym systemem stabilizacji osadu ... 35

Rys. 7-1 Harmonogram pomiarów 2017 ... 52

Rys. 7-2 Punkty poboru próbek do dodatkowych badań jakości ścieków (schemat uproszczony OS). 55 Rys. 7-3 Schemat ideowy sieci pomiarowej... 56

Rys. 7-4 Schemat budynku reaktorów ... 57

Rys. 7-5 Schemat ideowy sieci pomiarowej mierzącej zużycie energii przez opomiarowane urządzenia ... 58

Rys. 7-6 Gotowa sieć pomiarowa ... 58

Rys. 8-1 Stopień niedociążenia hydraulicznego obiektu w I połowie 2017r ... 64

Rys. 8-2 Stopień niedociążenia hydraulicznego obiektu w II połowie 2017r. ... 65

Rys. 8-3 Stopień niedociążenia hydraulicznego obiektu w dniach poboru próbek ... 66

Rys. 8-4 Zmienność natężenia i struktura pochodzenia ścieków oczyszczanych przez badaną oczyszczalnie w dniach poborów próbek ścieków ... 67

Rys. 8-5 Zmienność stężenia i ładunku ChZT w ściekach surowych 2017r. ... 68

Rys. 8-6 Zmienność stężenia i ładunku BZT5 w ściekach surowych w 2017r. ... 69

Rys. 8-7 Zmienność stężenia i ładunku azotu całkowitego w ściekach surowych w 2017r. ... 70

Rys. 8-8 Zmienność stężenia wraz ze stopniem redukcji ChZT w ściekach oczyszczonych 2017r. .... 72

Rys. 8-9 Zmienność stężenia BZT5 w ściekach oczyszczonych wraz ze stopniem redukcji w 2017r. . 73

Rys. 8-10 Zmienność stężenia wraz ze stopniem redukcji Nog w ściekach oczyszczonych w 2017r. . 74

Rys. 8-11 Dzienne, całkowite zużycie energii przez oczyszczalnie ścieków w 2017r. ... 77

Rys. 8-12 Dobowe zużycie energii przez SBR3 kWh w 2017r... 79

Rys. 8-13 Dobowe zużycie energii przez SBR4 kWh w 2017r... 79

Rys. 9-1 Ogólny rozkład zużycia energii elektrycznej w 2017 r... 83

Rys. 9-2 Zależność pomiędzy średnim dobowym przepływem, a zużyciem energii elektrycznej przez oczyszczalnie, eQ w 2017r. ... 85

Rys. 9-3 Efektywność energetyczna oczyszczalni ścieków w 2017r w ujęciu jakościowym. ... 87

Rys. 9-4 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku Nog, a zużyciem energii i efektywnością energetyczną reaktorów nr 3 i 4 w ciągu doby ... 89

Rys. 9-5 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku ChZT, BZT5, a zużyciem energii i efektywnością energetyczną reaktora nr 3 w ciągu doby. ... 89

Rys. 9-6 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku ChZT, BZT5, a zużyciem energii i efektywnością energetyczną reaktora nr 4 w ciągu doby ... 90

Rys. 9-7 Weryfikacja zależności pomiędzy średnim dobowym zużyciem energii elektrycznej przez oczyszczalnie, a średnią dobową temperaturą atmosfery. ... 92

Rys. 9-8 Weryfikacja zależności pomiędzy średnim dobowym zużyciem energii elektrycznej przez reaktory nr 3 i 4, a średnią dobową temperaturą atmosfery. ... 93

Rys. 9-9 Weryfikacja zależności pomiędzy średnim dobowym zużyciem energii elektrycznej przez oczyszczalnie, a średnią dobową temperaturą ścieków trafiających do ciągu technologicznego nr 2. . 94

Rys. 9-10 Weryfikacja zależności pomiędzy średnim dobowym zużyciem energii elektrycznej przez reaktory nr 3 i 4, a średnią dobową temperaturą ścieków trafiających do reaktorów ... 94

Rys. 9-11 Zależność pomiędzy wielkością porcji, a zużyciem energii elektrycznej przez SBR3 w 2017r. ... 96

132 Rys. 9-12 Zależność pomiędzy wielkością porcji, a zużyciem energii elektrycznej przez SBR4 w 2017r.

... 98 Rys. 9-13 Zależność pomiędzy wielkością porcji, a zużyciem energii elektrycznej przez CT2 w 2017r.

... 98 Rys. 9-14 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR3 w 2017r. ... 103 Rys. 9-15 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR4 w 2017r ... 104 Rys. 9-16 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT), a zużyciem energii elektrycznej przez CT2 w 2017r. ... 104 Rys. 9-17 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (BZT5), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR3 w trakcie trwania fazy aktywnej. 2017r. ... 106 Rys. 9-18 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (BZT5), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR4 w trakcie trwania fazy aktywnej. 2017r. ... 107 Rys. 9-19 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (BZT5), a zużyciem

... 98 Rys. 9-14 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR3 w 2017r. ... 103 Rys. 9-15 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR4 w 2017r ... 104 Rys. 9-16 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (ChZT), a zużyciem energii elektrycznej przez CT2 w 2017r. ... 104 Rys. 9-17 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (BZT5), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR3 w trakcie trwania fazy aktywnej. 2017r. ... 106 Rys. 9-18 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (BZT5), a zużyciem energii elektrycznej przez SBR4 w trakcie trwania fazy aktywnej. 2017r. ... 107 Rys. 9-19 Zależność pomiędzy wielkością usuniętego ładunku zanieczyszczeń (BZT5), a zużyciem