Stan realizacji inwestycji

Dla realizacji projektu Morowali, który w efekcie pozwoli na działalność wydobywczą w głównej mierze rudy niklu, ale także dodatkowo wapienia oraz ewentualnie rudy żelaza, niezbędne jest posiadanie przez Grupę Kapitałową Emitenta aktywów w postaci kopalni, maszyn, portu, dróg i pozostałej infrastruktury. Szczegółowy harmonogram prac nad uruchomieniem kopalni, w tym lista obiektów planowanych do budowy, przedstawiony został poniżej.

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 69

Projekt Morowali podzielony jest na dwa etapy. Pierwszy etap, którego zakończenie planowane było i zrealizowane zostało (poza rozpoznaniem złoża wapieni oraz wyborem wykonawców robót budowlanych) na przełomie 2015/2016 roku, składał się z następujących elementów:

I. Zbudowanie odpowiednich stosunków z ludnością lokalną opartych na poszanowaniu oraz transparentności inwestycji. Aktywność ta rozpoczęła się w czerwcu 2015 r. Polegała ona, z jednej strony na dyskusji, wzajemnym wysłuchaniu się obu stron - lokalnego społeczeństwa oraz inwestora, a z drugiej strony na pomocy rzeczowej inwestora względem ludności. Pomoc rzeczowa przekazana została w formie środków życiowych. Budowanie stosunków z miejscową ludnością zaplanowane było do końca 2015 r. i w tym okresie zostało zrealizowane. W praktyce praca odbywała się na dwóch płaszczyznach tj. budowaniu relacji z władzami wioski (Head of the village) oraz z jej mieszkańcami. Dbając o podtrzymanie wypracowanych pozytywnych relacji Emitent planuje w dalszym ciągu realizować niniejszy element projektu.

II. Przygotowanie zaplecza logistycznego zostało zakończone 15 grudnia 2015 r.

III. Sporządzenie dokładnej topografii terenu. Dla obszaru portowego zadanie to zostało zakończone w miesiącu lipiec 2015 r., natomiast dla obszaru górniczego – w miesiącu wrześniu 2015 r.

IV. Przygotowanie studium wykonalności dla budowy kopalni. Przedmiotowe studium zostało przygotowane w okresie maj-wrzesień 2015 r.

V. Przygotowanie obozów polowych dla pracowników terenowych, które zakończyło się we wrześniu 2015 r.

VI. Wykonanie rdzeniowanych odwiertów eksploracyjnych za rudą niklu w części obszaru koncesji eksploracyjnej, w siatce 100m x 100m, w sumie 1879 mb. Prace realizowane były od 9 sierpnia 2015 r.

do 27 stycznia 2016 r. Wykonanie rdzeniowanych odwiertów eksploracyjnych za rudą niklu w części obszaru koncesji eksploracyjnej/produkcyjnej, w siatce 50m x 50m w sumie 1055 mb. Prace realizowane był od 9 stycznia 2016 r. do 30 kwietnia 2016 r. Ponadto dla uszczegółowienia modelu geologicznego złoża zadecydowano o rozpoczęciu wykonania rdzeniowanych odwiertów eksploracyjnych za rudą niklu w części obszaru koncesji eksploracyjnej/produkcyjnej, w siatce 25m x 25m. W pierwszym etapie trwającym od 22 stycznia 2016 r. do 9 lutego 2016 r. wykonano 8 otworów o łącznej długości 94 mb.

Kolejną fazę wierceń, w siatce 25m x 25m rozpoczęto 5 sierpnia 2016 r. i zakończono 8 września 2016 r.

W tej fazie wywiercono 868 mb. Łącznie, od 9 sierpnia 2015 r. do dnia 8 września 2016 r. wywiercono 3896 mb.

VII. Rozpoczęcie wierceń rozpoznawczych za wapieniem. W okresie od 27.02.2016 r. do 27 sierpnia 2016 r.

wykonano 49 rdzeniowanych odwiertów eksploracyjnych, w sumie wywiercono 1379 mb.

VIII. Przygotowanie planu kopalni, które zrealizowano w okresie lipiec-sierpień 2015 r.

IX. Wykonanie planu infrastruktury (w tym portu). Plan został wykonany w okresie maj-wrzesień 2015 r.

X. Przygotowanie odpowiednich raportów i dokumentacji, w tym raportu oddziaływania inwestycji na środowisko, w celu uzyskania pozwoleń dotyczących przyszłych prac na lądzie i morzu. Zebranie pełnej dokumentacji w niniejszym zakresie zakończyło się w 2015 r. Raport oddziaływania inwestycji na środowisko został przygotowany, zrealizowany, a ostatecznie zaakceptowany rekomendacją gubernatora Sulawesi Centralnego z dnia 16 grudnia 2015 r. (nr: 660/12.08/BLHD/2015). Kluczowe pozwolenie umożliwiające wykonywanie prac portowych, tj. rekomendacja gubernatora Sulawesi Centralnego, została uzyskana w dniu 25 sierpnia 2015 r. (nr: 552.3/57/DISHUB).

XI. Przygotowanie archiwum/magazynu rdzeni wiertniczych/próbek geologicznych. Realizacja tego zadania zakończona została w październiku 2015 r.

XII. Przygotowanie laboratorium terenowego, w tym zakup odpowiedniego sprzętu. Działania związane z realizacją tego zadania podejmowane były od sierpnia 2015 r. i, zgodnie z założeniami, zakończyły się z końcem listopada 2015 r.

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 70

XIII. Negocjacje i wybór wykonawców robót budowlanych w zakresie budowy kopalni wraz z infrastrukturą oraz przystani (portu) dla barek i statków. Prace w tym zakresie potrwają do końca października 2016 r.

Koszty związane z realizacją pierwszego etapu oszacowane zostały na poziomie ok. 2,5 mln USD. Finansowanie projektu, do dnia sporządzenia Dokumentu Informacyjnego, odbywało i odbywa się ze środków pozyskanych z emisji akcji serii F i G.

Rozpoczęcie drugiego etapu uzależnione jest od zakończenia etapu pierwszego i planowane jest na drugą połowę 2016 r. Drugi etap, obejmuje poniższe prace budowlane:

I. Wybudowanie obozu głównego, obejmującego części socjalne dla pracowników, biura, miejsca do garażowania i napraw sprzętu technicznego oraz całą infrastrukturę podtrzymującą (generatory prądu, system magazynowania paliw, system dostaw wody itp.).

II. Wybudowanie ciągów komunikacyjnych, w szczególności dróg łączących miejsca wydobycia z obozem głównym oraz częścią magazynowo-załadunkową zlokalizowaną przy przystani dla statków i barek (tzw.

jetty).

III. Wybudowanie przystani dla statków i barek wraz z kompleksem przeznaczonym do magazynowania i sortowania rudy oraz jej załadunku na transport morski.

IV. Wybudowanie systemów zasilania oraz irygacji (odprowadzania wód z terenów kopalni).

W ramach drugiego etapu prac planowane inwestycje są szacowane na równowartość ok. 4 mln USD, w tym m.

in.:

 budowa przystani: 1,9 mln USD

 budowa dróg: 0,45 mln USD

 budowa obozu głównego: 0,6 mln USD

 zakup lub wypożyczenie sprzętu ciężkiego do prac budowlanych i wydobycia rudy (45 jednostek sprzętu ciężkiego, w tym buldożery, koparki, kruszarki, ciężarówki, ładowarki kołowe i maszyny do utwardzania dróg): 1,3 mln USD,

 zakup lub wypożyczenie floty transportowej do przewozu pracowników (samochody terenowe – 9 szt., łodzie - 2 szt., motory - 10 szt.): 0,5 mln USD.

Efektem prowadzonej inwestycji będzie powstanie zakładu mogącego produkować od 25 do 100 tys. ton rudy niklu miesięcznie.

Podsumowując, łączny budżet niezbędny do rozpoczęcia wydobycia rudy niklu szacowany jest na 6,5 mln USD.

Wszystkie środki finansowe niezbędne na realizację projektu Morowali, Emitent zamierza pozyskać z emisji akcji lub obligacji, a także pożyczek od akcjonariuszy. Warto również w tym miejscu dodać, iż w dniu 15 czerwca 2015 r. Spółka Prime Minerals S.A. zawarła umowę o współpracy z Oberio Private Equity Limited z siedzibą w Nikozji, będącą zagraniczną osobą prawną typu private equity, prowadzącą działalność w obszarze m.in. finansowania rozwoju przedsiębiorstw sektora przemysłowego. W przedmiotowej umowie podmiot ten zobowiązał się do finansowania działalności Spółki, związanej z realizacją projektu budowy kopalni odkrywkowej rudy niklu w Indonezji (projekt Morowali) w wysokości nie mniejszej niż 9 mln zł w okresie 12 miesięcy od dnia jej zawarcia.

Finansowanie działalności Emitenta przez Oberio Private Equity Limited może być realizowane poprzez m.in.

nabywanie akcji bądź obligacji nowej emisji Spółki Prime Minerals S.A. oraz udzielania stosownych pożyczek, w tym niezbędnych do realizacji projektu. Wskazana umowa ma charakter intencyjny i nie zawiera żadnych prawnie wiążących klauzul.

Rozpoczęcie działalności operacyjnej kopalni planowane jest na drugi kwartał 2017 roku.

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 71

9.2.3 Model biznesowy

Poczynając od drugiego kwartału 2017 roku Spółka będzie produkowała rudę niklu ze złóż saprolitowo-laterytowych, w ilości od 25 tys. ton (w pierwszych miesiącach), a następnie do 100 tys. ton miesięcznie.

Wydobycie będzie się odbywało metodą odkrywkową przy pomocy sprzętu ciężkiego (koparko-ładowarki).

Następnie urobek będzie transportowany pojazdami ciężarowymi do miejsc jego sortowania i składowania, zlokalizowanych w pobliżu przystani morskiej. Do odbiorców ruda będzie transportowana transportem morskim (barki i statki). Produkt ten będzie sprzedawany na rynku indonezyjskim, do podmiotów zajmujących się jego przetwarzaniem, tj. posiadających instalacje do jej przetwarzania. Spółka będzie ofertowała rudę o wysokiej jakości. Spółka podpisze umowy na odbiór rudy niklu z jednym lub kilkoma odbiorcami.

W przypadku zniesienia obowiązującego od stycznia 2014 roku zakazu eksportu nieprzetworzonej rudy niklu z Indonezji, Spółka rozważy możliwość sprzedaży rudy na rynki zagraniczne, w szczególności do Chin lub Japonii, będących głównymi odbiorcami tego surowca w tamtym rejonie świata.

Spółka rozpatruje także inwestycje w technologie do przetwarzania rudy niklu do postaci półproduktu. Krok taki da Emitentowi dodatkową marżę uzyskaną na przetwórstwie, a także możliwość eksportu rudy poza granice Indonezji, co dodatkowo zapewni znaczne podniesienie rentowności (ceny zarówno rudy niklu, jak i półproduktów niklowych, na rynkach międzynarodowych są dużo wyższe niż na rynku lokalnym w Indonezji).

W chwili obecnej Spółka prowadzi analizy i rozpoznaje dostępne na rynku technologie.

Spółka rozważa ponadto utworzenie zakładu produkującego wapień – kamieniołom. Zrealizowane dotychczas prace (opisane powyżej w punkcie 9.2.2.3 niniejszego Dokumentu Informacyjnego, akapit drugi, tiret VII) obejmowały niewielki obszar koncesji (około 40 ha) i wykazują udokumentowaną zasobność analizowanego obszaru w granicach 3 mln ton wapienia, przy możliwym jego potencjalne wynoszącym około 9 mln ton tego surowca. Spodziewane zasoby wapienia na terenie całej koncesji szacowane są na około 200 mln ton. Po pozytywnym zakończeniu analiz Spółka planuje podpisanie umowy na odbiór wapienia z jednym lub kilkoma odbiorcami.

9.2.4 Przewagi konkurencyjne

W ocenie Zarządu Emitenta projekt realizowany przez Grupę Kapitałową Prime Minerals S.A. charakteryzuje się następującymi przewagami konkurencyjnymi:

1) złoża mineralne wysokiej jakości – na terenie objętym szczegółowymi badaniami (ok. 7% obszaru koncesji) znajduje się od kilku do kilkunastu mln ton rudy niklu, w tym ruda wysokiej jakości (niekiedy sięgających nawet powyżej 2% zawartości metalu). Konkurencyjna ruda filipińska charakteryzuje się niższymi wartościami,

2) dostęp obszaru koncesyjnego do morza – obszar koncesji, wcześniej eksploracyjnej, a obecnie produkcyjnej, przylega bezpośrednio do morza, co przy górzystej topografii wyspy Sulawesi ma duże znaczenie i stanowi wyraźną korzyść dla przyszłego transportu z uwagi na brak konieczności budowania dróg transportowych dla przenośników taśmowych lub kolei,

3) posiadanie certyfikatu „Clear and Clean” wydanego przez Ministerstwo Energii i Zasobów Mineralnych Indonezji – dokument ten świadczy m.in. o braku kolizji z innymi podmiotami posiadającymi koncesje na danym terenie oraz o jasnym statusie prawnym koncesji,

4) doświadczony zespół profesjonalistów – projekt zarządzany jest przez wykwalifikowaną kadrę, posiadającą rozwiniętą siatkę kontaktów biznesowych na terenie Indonezji, co w sposób wymierny wpływa na czas pracy oraz optymalizację kosztów. Emitent korzysta również z doświadczenia „advisory

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 72

board” – ciała doradczego utworzonego przez PT Bintang Sinar Perkasa skupiającego ekspertów doświadczonych w realizacji podobnych projektów dla dużych, rodzimych koncernów wydobywczych, 5) możliwość pozyskiwania innych kopalin – restrykcyjne założenia biznesowe projektu oparte są na

wydobyciu rudy niklu, jednakże istnieje możliwość odniesienia dodatkowych korzyści z pozyskiwania innych kopalin. Wykonane badania wskazują na podwyższoną zawartość żelaza w północno-wschodniej części koncesji produkcyjnej posiadanej przez Emitenta. Ponadto istnieje potencjał eksploatacji wapienia,

6) sprzedaż drewna – dodatkowe korzyści finansowe dla Grupy Kapitałowej Emitenta mogą płynąć z wycinki lasów, która zostanie przeprowadzona na obszarach wydobywczych w celach realizacji projektu.

9.2.5 Strategia rozwoju Prime Minerals S.A.

Strategicznym celem spółki Prime Minerals S.A. jest budowanie grupy kapitałowej zarządzającej aktywami w obszarze wydobycia i przetwarzania surowców naturalnych.

Swoją strategię Spółka zamierza realizować poprzez:

1. wyszukiwanie atrakcyjnych koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatację złóż,

2. wykonywanie kompleksowych badań zasobów koncesji poszukiwawczych lub rozpoznawczych oraz opracowywanie studium wykonalności,

3. akwizycje podmiotów dysponujących wartościowymi koncesjami,

4. prowadzenie projektów wydobywczych wskazujących na największy potencjał, 5. budowę zakładów przetwarzania surowców mineralnych.

Kluczowymi zasadami, którymi będzie kierowała się Spółka, aby z sukcesem realizować wyznaczoną strategię, są:

1. współpraca z lokalnymi podmiotami w celu minimalizacji ryzyka,

2. realizacja projektów z poparciem lokalnych środowisk mających lub mogących mieć wpływ na projekt, 3. prowadzenie projektów zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, z poszanowaniem lokalnych

przepisów prawa oraz zwyczajów,

4. tworzenie platformy do współpracy z nowymi partnerami biznesowymi, 5. zarządzanie projektami w oparciu o doświadczoną kadrę managerską.

9.2.6 Prognozy finansowe

Emitent nie przedstawia prognoz wyników finansowych na 2016 r. oraz lata następne.

9.2.7 Otoczenie rynkowe Emitenta 9.2.7.1 Zastosowanie niklu

Nikiel jest pierwiastkiem chemicznym należącym do grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Odkryty został w 1751 roku przez szwedzkiego chemika Axela Cronstedta. W stanie czystym otrzymano go w 1804 roku.

W organizmach ludzi i zwierząt pierwiastek ten jest mikroelementem wchodzącym w skład wielu enzymów.

W starożytności nikiel wykorzystywany był w stopach z miedzią i cynkiem służących do produkcji monet oraz biżuterii. Współcześnie zastosowanie niklu jest bardzo szerokie.

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 73

Właściwości fizyczno-chemiczne niklu, takie jak twardość, wytrzymałość, odporność na kwasy i korozję, żaroodporność, udarność, a także ciągliwość sprawiają, że jest on bardzo pożądany w wielu gałęziach przemysłu ciężkiego, energetycznego oraz elektrycznego. Ponadto, nikiel jest głównym składnikiem wielu katalizatorów reakcji chemicznych, dzięki czemu jest powszechnie wykorzystywany także w przemyśle spożywczym i chemicznym.

Obecnie, zastosowanie niklu jest tak szerokie, iż ciężko wyobrazić sobie codzienne życie bez tego pierwiastka.

Zdecydowana większość wytwarzanego na świecie niklu pierwotnego jest wykorzystywana w hutnictwie do produkcji stali nierdzewnych (ok. 65% całkowitej światowej produkcji), stali stopowych (5%) oraz stopów metali nieżelaznych (12,5%), będących podstawą przy produkcji m.in. naczyń, sztućców, sprzętu AGD, armatury czy elementów konstrukcyjnych i ochronnych w budownictwie. Duże zapotrzebowanie na ten surowiec generuje także przemysł elektryczny, elektroniczny (produkcja baterii, zabezpieczenia antykorozyjne) i chemiczny. Sieć krystaliczna niklu posiada właściwość absorpcji atomów wodoru, która to jest stosowana jako katalizator w wielu procesach, przykładowo w hydrogenizacji (chemicznym utwardzaniu) tłuszczów.

Największym konsumentem niklu pierwotnego są Chiny, które odpowiadają za około 45% całkowitej światowej konsumpcji. Olbrzymią większość niklu kraj ten zużywa do produkcji stali nierdzewnych, w czym także przoduje na świecie. Obserwowany jest dynamiczny wzrost produkcji stali nierdzewnych w Chinach. Nie byłby on możliwy bez rozwinięcia w ostatnim dziesięcioleciu nowych technologii hutniczych, pozwalających na wytwarzanie ferro niklu (NPI) w oparciu o rudy importowane masowo z krajów Azji i Oceanii, zwłaszcza z Indonezji, Australii i Filipin.

9.2.7.2 Światowy rynek niklu

Światowe zasoby niklu występują w dwóch głównych postaciach, jako: złoża siarczkowe oraz złoża laterytowe.

Odkryte złoża siarczkowe, będące głównym źródłem niklu pierwotnego w XX wieku, zlokalizowane są głównie na terytorium Rosji, Europy Zachodniej oraz Ameryki Północnej. Współcześnie, odpowiadają one za około 45%

całkowitej produkcji niklu, lecz w związku z kurczeniem się zasobów złóż siarczkowych oraz ich pogarszającą się dostępnością, ich rola systematycznie maleje. Nabierają na znaczeniu złoża laterytowe, obejmujące obecnie około 55% światowej produkcji niklu. Ich największe pokłady znajdują się w Australii, Indonezji, Karaibach, a także Ameryce Środkowej oraz Filipinach. Szacuje się, iż prawie 60% łącznych światowych zasobów niklu występuje w złożach laterytowych.

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 74

Wykres 1. Szacunkowe wielkości zasobów niklu w poszczególnych krajach¹ (w tys. ton)

* Francuskie terytorium zamorskie położone w zachodniej części Oceanu Spokojnego, w Melanezji, około 1400 km na wschód od Australii i 1500 km na północny-zachód od Nowej Zelandii

Źródło: USGS Minerals Information: Nickel.

Według amerykańskiej służby geologicznej (U.S. Geological Survey), zidentyfikowane lądowe zasoby niklu wynoszą co najmniej 130 milionów ton tego metalu, zalegającego w złożach o zawartości powyżej 1% metalu w masie całkowitej. Na skutek odkrywania nowych złóż i dokładniejszego zbadania znanych już zasobów wielkość ta może ulec zwiększeniu.

Wykres 2. Światowa produkcja niklu wytwarzanego z rud (w tys. ton)

Źródło: USGS Minerals Information: Nickel.

Światowa produkcja niklu pierwotnego (wytwarzanego z rud), według szacunków United States Geological Survey, wyniosła około 2,4 mln ton w 2014 r. Największymi producentami niklu na świecie są Filipiny (złoża

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000 Pozostałe kraje

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014P

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 75

i Glencore. Wiodącą rolę w produkcji tego surowca odgrywają także Indonezja, Australia, Kanada, Brazylia, a także Chiny (z rud importowanych z tych krajów).

Wykres 3. Struktura geograficzna produkcji niklu w 2014 r. – dane szacunkowe (w tys. ton)

Źródło: USGS Minerals Information: Nickel.

Z uwagi na ciągle rosnący popyt ze strony gospodarek krajów Azji, a także ograniczenia związane z wydobyciem rud siarczkowych, których pokłady są coraz trudniej dostępne, z roku na rok uwidacznia się przewaga w ilości wytwarzanego niklu pierwotnego z rud laterytowych. Rudy te wydobywa się metodą odkrywkową głównie w krajach Azji Południowo-Wschodniej oraz Australii i Oceanii. W ostatnim dziesięcioleciu nastąpił niezwykle dynamiczny rozwój technologii przetwarzania niklowych rud laterytowych do postaci półproduktu będącego stopem niklu i żelaza (ferro niklu), w którym zawartość niklu waha się od kilku do dwudziestu kilku procent.

Produkt ten, występujący głównie w postaci gąsek zwanych popularnie Nickel Pig Iron (NPI) jest podstawowym materiałem wsadowym dla hut wytwarzających stale nierdzewne, których główny skład stanowi właśnie żelazo oraz nikiel.

9.2.7.3 Rynek niklu w Indonezji

Indonezja to największa gospodarka w Azji Południowo-Wschodniej, a także jeden z największych rynków wschodzących na świecie. Produkcja i eksport ropy naftowej, gazu, węgla oraz surowców nieenergetycznych (w tym złota, niklu, miedzi i cyny) stanowią znaczną część PKB Indonezji. Jest to o tyle ważne, że w ostatnich latach eksport był głównym czynnikiem wpływającym na wzrost gospodarczy w Indonezji. Według danych Banku Światowego eksport indonezyjskich towarów i usług rósł w tempie ok. 20 proc. PKB w 2012 r., a głównym przedmiotem eksportu był węgiel, gaz, olej palmowy, kauczuk i ropa naftowa. Najważniejsi partnerzy Indonezji to Japonia, Chiny, USA, Singapur i Korea Południowa. Znaczna część produkowanego na świecie niklu jest

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 76

Wykres 4. Wielkość produkcji niklu w latach 2004-2014 w Indonezji (w tys. ton)

Źródło: USGS Minerals Information: Nickel.

12 stycznia 2014 r. Indonezja ogłosiła zakaz eksportu rud nieprzetworzonych. Przedstawiciele rządu indonezyjskiego wyjaśnili, że celem tego zakazu jest industrializacja Indonezji i chęć stworzenia w kraju hut i urządzeń rafineryjnych, co miałoby przełożyć się na transformację gospodarczą (z kraju wydobywającego rudy w kraj przetwarzający rudy). Zakaz ten okazał się bardzo problematyczny dla rynków międzynarodowych.

Powyższe ograniczenie uderzyło przede wszystkim w Chiny, które odbierały 50 proc. eksportu tego surowca z Indonezji. Chiny do produkcji stali nierdzewnej potrzebują niklu. W zaistniałej sytuacji (zakaz eksportu rud nieprzetworzonych z Indonezji) Państwo Środka było zmuszone do zmniejszenia wykorzystania rud indonezyjskich i kupowania odpowiedniej jakości niklu z innego źródła. W pewnym stopniu zapotrzebowanie Chin udało się zaspokoić dostawami od ich południowego sąsiada – Filipin. Niestety, Filipiny nie były w stanie wystarczająco szybko zwiększyć swoich mocy produkcyjnych, aby zaspokoić ogromny rynek chiński. Do tego, ich ruda charakteryzuje się innymi parametrami, co dodatkowo wymusza na części przetwórców kosztowne zmiany w procesie technologicznym.

Nowe przepisy, których część zaczęła obowiązywać dopiero w 2014 roku (m.in. w zakresie ograniczenia eksportu nieprzetworzonej rudy niklu) spowodowały znaczący spadek wydobycia niektórych surowców w tym kraju.

W długim jednak okresie będą one bez wątpienia miały pozytywny wpływ na branżę wydobywczą oraz całą gospodarkę Indonezji.

133 160

140

229

193 203 232

290

228

440

240

0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014P

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 77

Wykres 5. Notowania cen niklu w latach 2008-2015 (w USD/tona)

Źródło: www.money.pl.

Wprowadzając zakaz eksportu rud nieprzetworzonych Indonezja pokazuje, że kraje azjatyckie mają olbrzymią siłę oddziaływania na światowe ceny surowców, w tym przypadku niklu. Spadają zapasy niklu w gospodarkach, które nagromadziły się od światowego kryzysu finansowego. W roku 2014, na skutek wprowadzenia ograniczenia eksportu nieprzetworzonej rudy niklu przez Indonezję, ceny niklu istotnie wzrosły (o około 30%). Wyższe ceny niklu nie utrzymały się jednak przez dłuższy czas i obecnie, od drugiej połowy 2014 roku obserwowany jest systematyczny spadek cen opisywanego pierwiastka.

9.2.7.4 Sytuacja makroekonomiczna w Polsce

Grupa Emitenta część działalności prowadzi na obszarze Polski, powoduje to zatem zależność kondycji finansowo-majątkowej Grupy od sytuacji makroekonomicznej Polski. Kluczową dla Grupy branżą, w związku z charakterystyką działalności, jest rynek surowców naturalnych, skupiając swoją działalność w branży wydobywczej.

Wskaźniki makroekonomiczne

Sytuacja gospodarcza Polski jest dobrze odzwierciedlana poprzez wskaźniki makroekonomiczne, do najważniejszych z nich można zaliczyć:

 dynamikę Produktu Krajowego Brutto,

 wskaźnik inflacji,

 stopę bezrobocia,

 wzrost realny wynagrodzeń brutto.

Lata 2014-2015 były dla polskiej gospodarki okresem, w którym widoczne były sygnały wyraźnej poprawy koniunktury gospodarczej. Po zakończonym w 2013 r. dwuletnim okresie niskiej dynamiki PKB obserwowane jest ożywienie gospodarcze, o czym świadczą dane Głównego Urzędu Statystycznego („GUS”)^. Tempo wzrostu gospodarczego w 2014 r. wzrosło do 3,3% r/r., natomiast w roku kolejnym – już do 3,6% r/r i w ocenie Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową („IBnGR”) utrzyma się na tym samym poziomie w roku 2016. Niestety dynamika PKB w roku 2017 ma nieznacznie spaść (o 0,3 pp.) do 3,3% r/r, co delikatnie wyhamuje okres pobudzenia w polskiej gospodarce.²

2 IBnGR „Stan i prognoza koniunktury gospodarczej nr 90”, kwiecień 2016 r.

DOKUMENT INFORMACYJNY PRIME MINERALS S.A. – seria G Strona | 78

Za poprawę ogólnej koniunktury gospodarczej w 2015 r. odpowiadała przede wszystkim utrzymująca się od dłuższego czasu korzystna sytuacja w obszarze popytu krajowego oraz (w mniejszym stopniu) popytu zagranicznego. W podziale sektorowym najlepiej rozwijał się przemysł, którego wartość dodana w 2015 r.

wyniosła 5,6% r/r. Wzrostowa tendencja przedmiotowego wskaźnika utrzymuje się od 2014 r., jednak w ocenie IBnGR wyhamuje ona w 2017 r. (spodziewana dynamika na poziomie 3,3% r/r).

W 2014 r. import wykazywał dynamikę wzrostu na poziomie 9,1% r/r, czyli wyższą od eksportu, który rozwijał się w tempie 5,7% r/r. Sytuacja uległa zmianie w roku kolejnym i na koniec 2015 r. dynamika eksportu znacząco wzrosła (6,8% r/r), natomiast omawiany wskaźnik dla importu spadł aż o 2,8 pp. - do 6,3% r/r. Konsekwentnie utrzymuje się ujemne saldo obrotów bieżących, które w 2014 r. wyniosło -1,3% (w odniesieniu do PKB). Zjawisko uległo osłabieniu w 2015 r., gdy osiągnęło wartość -0,2%. Jednakże w latach 2016-2017 kształtować ma się dodatnio, mianowicie na poziomie odpowiednio 0,2% i 0,5%.

Pomimo widocznego w wielu aspektach ożywienia, w dalszym ciągu polska gospodarka boryka się z problemami, głównie w obszarze deflacji, która na początku 2016 r. wyniosła 0,9% r/r. Według IBnGR zjawisko deflacji ma ustąpić dopiero w 2017 r., kiedy to inflacja wyniesie 1,5% r/r.³

Tabela 11 Wybrane wskaźniki makroekonomiczne Polski w latach 2009-2015 oraz prognozy na lata

Tabela 11 Wybrane wskaźniki makroekonomiczne Polski w latach 2009-2015 oraz prognozy na lata

W dokumencie Dokument Informacyjny PRIME MINERALS SPÓŁKA AKCYJNA (Stron 68-0)