województwa wielkopolskiego
7. Implementacja architektoniczno-urbanistyczna na terenie Konina, poprzedzona przeglądem przykładów
7.1. Syntetyczny przegląd przykładów zagranicznych
Projektowanie kampusów uniwersyteckich jest przedmiotem zainteresowania czołowych światowych twórców architektury. Można tu przykładowo przywołać takie nazwiska jak:
Norman Foster (University of East Anglia (UEA), Sainsbury. UEA’s Sainsbury Centre for Visual Arts, Cranfield University Library, Cranfield, California State University Channel Islands, Camarrillo),
Zaha Hadid (University of Economics & Business Vienna),
Renzo Piano (Columbia University’s new Manhattanville Campus),
Richard Meier (Cornell University, Weill Hall, Ithaca, New York).
Tematyka architektury kampusów akademickich doczekała się wielu naukowych opracowań teoretycznych, publikacji przeglądowych i albumowych.
Wśród najnowszych publikacji można wymienić następujące pozycje:
Edwards, B. (2000). University Architecture. Routledge, London, New York.
Kenney,D.R., Dumont, R., Kenney, G.S. (2005). Mission and Place:
Strengthening Learning and Community through Campus Design (ACE/Praeger Series on Higher Education). Praeger Publishers, New York.
Coulson, J., Roberts, P. Taylor, I. (2011) University Planning and Architecture: The Search for Perfection. Routledge, London, New York.
Neuman D.J. (2013). Building Type Basics for College and University Facilities. Wiley, Hoboken, New Jersey.
Herz, M. (2014). Campus Landscape Planning & Design. Design Media Publishing Ltd., New York.
Thomashow, M. Cortese, A. (2014). The Nine Elements of a Sustainable Campus. MIT Press,
Boys, J. (2014). Building Better Universities: Strategies, Spaces, Technologies. Routledge, London, New York.
Coulson, J., Roberts, P. Taylor, I. (2015). University Trends: Contemporary Campus Design. Routledge, London, New York.
Z polskich opracowań, na uwagę zasługuje praca habilitacyjna nieżyjącego już Tomasza Taczewskego pt. Architektura szkoły wyższej (Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2009).
81
Problematyka architektury szkół wyższych wykracza poza zakres tematyczny niniejszej rozprawy, tym niemniej – jako tło do prezentacji autorskiego projektu kampusu akademickiego w Koninie – został dokonany skrótowy przegląd światowych trendów w zakresie architektury uniwersyteckiej.
Przykłady zostały dobrane w taki sposób, aby jak najlepiej zobrazować ewolucję, jaka dokonała się w projektowaniu architektoniczno - urbanistycznym
kampusów akademickich w okresie ostatnich 100 lat. Większość z prezentowanych przykładów pochodzi ze Stanów Zjednoczonych i krajów
azjatyckich, co jest umotywowane tym, że w analizowanym okresie kraje te dokonały najbardziej znaczących postępów w rozwoju nauki i szkolnictwa akademickiego. Skrótowy przegląd obejmuje projekty następujących kampusów:
Washington and Lee University, USA. Projekt: Link Theodore, 1904.
Reed College, Portland, Oregon, USA. Projekt: A.E. Doyle, 1908-1912.
Muhlenberg College, Allentown, Pennsylvania, USA. Projekt: Warren Powers Laird, 1908-1916.
Elmhurst College, Elmhurst, Illinois, USA. Projekt: Benjamin Franklin Olson, 1926.
Campus Furman University, Greenville, South Carolina, USA. Projekt:
Perry, Shaw & Hepburn, Kehoe & Dean (obecnie Perry Dean Rogers
& Partners) 1950.
University of St. Thomas St. Paul / Minneapolis, USA. Projekt: Philip Johnson 1957.
Oklahoma Christian University, Oklahoma City, USA. Projekt: Caudill Rowlett Scott, (CRS) 1958.
Denison University, Granville, Ohio. Projekt: Arnold W. Brunner, Olmsted Brothers, 1999.
West Campus Drake University, Des Moines, Iowa, USA. Projekt: Herbert Lewis Kruse Blunck Architecture (Des Moines, IA), 2002.
Nanyang Technological University, Singapur. Projekt: CPG Consultants Pte Ltd, 2006.
Central campus for Aalto University, Finlandia. Projekt: Luca Peralta, 2012.
Florida Polytechnic University, Stany Zjednoczone. Projekt: Santiago Calatrava, 2014.
Campus for Chu Hai College of Higher Education, Chiny. Projekt: Studio Rocco Design Architects Limited, 2014.
FPT University Campus, Wietnam. Projekt: Vo Trong Nghahia Architects, 2015.
Nanyang Technological University „Learning Hub”, Singapur. Projekt:
Heatherwick Studio, 2015.
University “City of Meriens”. Projekt: Jacques Rougerie, 2015.
Washington and Lee University, USA. Projekt: Link Theodore, 1904.
il. 15. Washington and Lee University, Stany Zjednoczone (1890-1904). Projekt: Link Theodore, 1904. Źródło: http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=p1902 (1.05.2014).
il. 16. Washington and Lee University, Stany Zjednoczone (1890-1904). Projekt: Link Theodore, 1904. Źródło: http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=p1902 (1.05.2014).
Reed College, Portland, Oregon, USA. Projekt: A.E. Doyle, 1908-1912.
il. 17. Reed College, Portland, Oregon. Projekt: A.E. Doyle (1908-1912). Źródło:
http://archives.reed.edu/decade/2000.php (1.05.2014)
il. 18. Reed College, Portland, Oregon. Projekt: AE Doyle (1908-1912). Źródło:
http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=p1372.1 (1.05.2014).
85
Muhlenberg College, Allentown, Pennsylvania, USA. Projekt: Warren Powers Laird, 1908-1916.
il. 19. Muhlenberg College, Allentown, Pennsylvania. Projekt: Warren Powers Laird (1908- 1916). Źródło: https://www.flickr.com/photos/spillmanfarmer/13744218055 (1.05.2014).
il. 20. Muhlenberg College, Allentown, Pennsylvania.
Projekt: Warren Powers Laird (1908-1916). Źródło:
http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi- bin/cic/library?a=d&d=p1220.1 (1.05.2014)
86
Elmhurst College, Elmhurst, Illinois, USA. Projekt: Benjamin Franklin Olson, 1926.
il. 21. Elmhurst College, Elmhurst, Illinois. Projekt: Benjamin Franklin Olson, 1926.
http://hcap.artstor.org/cgibin/library?a=d&d=p582.3 (24.04.213)
il. 22. Elmhurst College, Elmhurst, Illinois. Projekt: Benjamin Franklin Olson, 1926.
http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=p582.2 (24.04.213)
87
Campus Furman University, Greenville, South Carolina, USA. Projekt: Perry, Shaw & Hepburn, Kehoe & Dean (obecnie Perry Dean Rogers & Partners) 1950.
il. 23. Campus (James B. Duke Library), Furman University, Greenville, So uth Carolina.
Projekt: Perry, Shaw & Hepburn, Kehoe & Dean (obecnie Perry Dean Rogers & Partners) 1950.Źródło:https://www.google.pl/=.+Furman+University&biw=937&tbm=isch&(23.04.2014).
il. 24. Campus Furman University, Greenville, South Carolina. Projekt: Perry, Shaw
& Hepburn, Kehoe & Dean (now Perry Dean Rogers & Partners) 1950. Źródło:
http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=i237.1
88
University of St. Thomas St. Paul / Minneapolis, USA. Projekt: Philip Johnson 1957.
il. 25. University of St. Thomas St. Paul / Minneapolis. Projekt: Philip Johnson 1957. Źródło:
http://hcap.artstor.org/cgi-bin/library?a=d&d=p673 (12.03.204)
il. 26. University of St. Thomas St. Paul / Minneapolis. Projekt: Philip Johnson 1957. Źródło:
http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=i637.1 (12.03.204)
Oklahoma Christian University, Oklahoma City, USA. Projekt: Caudill Rowlett Scott, (CRS) 1958.
il. 27. Oklahoma Christian University, Oklahoma City, USA. Projekt: Caudill Rowlett Scott, (CRS) 1958. Źródło: http://oacteok.org/institutions/oc.html (24.05.2014)
il. 28. Oklahoma Christian University, Oklahoma City, USA. Projekt: Caudill Rowlett Scott, (CRS)1958. Źródło: http://puka.cs.waikato.ac.nz/custom/cic/collect/Campus%Oklahoma %20Christian%20University.jpg (24.05.2014)
Denison University, Granville, Ohio. Projekt: Arnold W. Brunner, Olmsted Brothers, 1999.
il. 29. Denison University, Granville, Ohio, Slayter Hall Student Union. Games Slayter, 1962.
New Master Plan: Arnold W. Brunner; Olmsted Brothers, 1999. Źródło:
https://Denison_University#/media/File:Slayter_Hall_Student_Union_(1962),_Denison_Unive rsity,_Granville,_Ohio.jpg (2.05.2013)
il. 30. Denison University, Granville, Ohio, New Master Plan: Arnold W. Brunner; Olmsted Brothers, 1999. Źródło: http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi-bin/cic/library?a=d&d=i457.2 (2.05.2013)
West Campus Drake University, Des Moines, Iowa, USA. Projekt: Herbert Lewis Kruse Blunck Architecture (Des Moines, IA), 2002.
il. 31. West Campus Drake University, Des Moines, Iowa, USA. Projekt: Herbert Lewis Kruse Blunck Architecture (Des Moines, IA), 2002. źródło: http://hcap.artstor.org/cgi-bin/library?a=d&d=p565.1 (24.05.2014)
il. 32. West Campus Drake University, Des Moines, Iowa, USA. Projekt: Herbert Lewis Kruse Blunck Architecture (Des Moines, IA), 2002. źródło: http://puka.cs.waikato.ac.nz/cgi- bin/cic/library?a=d&d=p565(24.05.2014)
Nanyang Technological University, Singapur. Projekt: CPG Consultants Pte Ltd, 2006
il. 33. Nanyang Technological University, Singapur. Projekt: CPG Consultants Pte Ltd, 2006.
źródło: http://www.greenroofs.com/projects/pview.php?id=846 (10.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 34. Nanyang Technological University, Singapur. Projekt: CPG Consultants Pte Ltd. 2006.
źródło: http://www.greenroofs.com/projects/ntu_singapore/ntu_singapore9.jpg (10.05.2016)–
wybór: John, (2016)
Miami Dade Community College, Miami, USA. Projekt: Oppenheim Architecture + Design, 2010.
il. 35. Miami Dade Community College, Miami, Stany Zjednoczone. Projekt: Oppenheim Architecture + Design, 2010. źródło: http://www.archdaily.com/87262/campus-center- oppenheim-architecture-design (30.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 36. Miami Dade Community College, Miami, Stany Zjednoczone. Projekt: Oppenheim Architecture + Design. 2010. źródło: http://www.archdaily.com/87262/campus-center- oppenheim-architecture-design/skyline1-pdf-15 (30.05.2016) – wybór: John, (2016)
The Singapore University of Technology & Design (SUTD), Singapur. Projekt:
UNS Studio we współpracy z DP Architects, 2010-2015.
il. 37. The Singapore University of Technology & Design (SUTD), Singapur. Projekt: UNS Studio we współpracy z DP Architects, 2010-2015. źródło:
http://www.archdaily.com/91407/singapore-university-of-technology-and-design-unstudio-dp- architects (14.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 38. The Singapore University of Technology & Design (SUTD), Singapur. Projekt: UNS Studio we współpracy z DP Architects, 2010-2015. źródło:
http://www.archdaily.com/91407/singapore-university-of-technology-and-design-unstudio-dp- architects (14.05.2016) – wybór: John, (2016)
95
Bocconi Urban Campus, Mediolan, Włochy. Projekt: OMA + Grafton Architects.
2007/2013.
il. 39. Bocconi Urban Campus, Mediolan, Włochy. Projekt: OMA + Grafton Architects.
2007/2013. źródło: http://www.domusweb.it/en/news/2013/01/16/oma-for-bocconi.html (14.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 40. Bocconi Urban Campus, Mediolan, Włochy. Projekt: OMA + Grafton Architects.
2007/2013. źródło: http://www.domusweb.it/en/news/2013/01/16/oma-for-bocconi.html (14.05.2016) – wybór: John, (2016)
96 il. 41. Bocconi Urban Campus, Mediolan, Włochy. Projekt: OMA + Grafton Architects.
2007/2013. źródło: źródło: http://www.designboom.com/architecture/oma-bocconi-urban- campus-proposal/ (14.05.2016) – wybór: John, (2016)
97
The Hong Kong Polytechnic University- „Innovation Tower”, Chiny. Projekt: Zaha Haidid, 2012.
il. 42. The Hong Kong Polytechnic University- „Innovation Tower”, Chiny. Projekt: Zaha Haidid, 2012. źródło: http://worldarchitecture.org/authors-links/pnzmz/jockey-club-innovation- tower-hong-kong-polytechnic-university-zaha-hadid.html (20.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 43. The Hong Kong Polytechnic University- „Innovation Tower”, Chiny. Projekt: Zaha Haidid, 2012. źródło: http://worldarchitecture.org/authors-links/pnzmz/jockey-club-innovation- tower-hong-kong-polytechnic-university-zaha-hadid.html (20.05.2016) – wybór: John, (2016)
98
Central Campus for Aalto University, Finlandia. Projekt: Luca Peralta, 2012.
il. 44. Central Campus for Aalto University, Finlandia. Projekt: Luca Peralta, 2012. źródło:
http://www.designboom.com/architecture/green-heart-aalto-university-campus-2015- competition-entry/ (30.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 45. Central campus for Aalto University, Finlandia. Projekt: Luca Peralta, 2012. źródło:
http://www.designboom.com/architecture/green-heart-aalto-university-campus-2015- competition-entry/ (30.05.2016) – wybór: John, (2016)
Florida Polytechnic University, Stany Zjednoczone. Projekt: Santiago Calatrava, 2014.
il. 46. Florida Polytechnic University, Stany Zjednoczone. Projekt: Santiago Calatrava, 2014.
źródło: http://www.designboom.com/architecture/santiago-calatrava-florida-polytechnic-university-08-13-2014/ (24.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 47. Florida Polytechnic University, Stany Zjednoczone. Projekt: Santiago Calatrava, 2014.źródło:http://www.designboom.com/architecture/santiago-calatrava-florida-polytechnic-university-08-13-2014/ (24.05.2016) – wybór: John, (2016)
Campus for Chu Hai College of Higher Education, Chiny. Projekt: Studio Rocco Design Architects Limited, 2014.
il. 48. Campus for Chu Hai College of Higher Education, Chiny. Projekt: Studio Rocco Design Architects Limited, 2014. źródło: http://www.archdaily.com/520797/rocco-designs- new-campus-for-chu-hai-college-of-higher-education (30.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 49. Campus for Chu Hai College of Higher Education, Chiny. Projekt: Studio Rocco Design Architects Limited, 2014. źródło: http://www.archdaily.com/520797/rocco-designs- new-campus-for-chu-hai-college-of-higher-education (30.05.2016) – wybór: John, (2016)
FPT University Campus, Wietnam. Projekt: Vo Trong Nghahia Architects, 2015.
il. 50. FPT University Campus, Wietnam. Projekt: Vo Trong Nghahia Architects, 2015.
źródło:http://www.dezeen.com/2015/08/27/vo-trong-nghia-plant-filled-fpt-university-campus-ho-chi-minh-city-vietnam/ (10.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 51. FPT University Campus, Wietnam. Projekt: Vo Trong Nghahia Architects, 2015.
źródło:https://www.dezeen.com/2015/08/27/vo-trong-nghia-plant-filled-fpt-university- campus-ho-chi-minh-city-vietnam/ (10.05.2016) – wybór: John, (2016)
Nanyang Technological University „Learning Hub”, Singapur. Projekt:
Heatherwick Studio, 2015.
il. 52. Nanyang Technological University „Learning Hub”, Singapur. Projekt: Heatherwick Studio, 2015. źródło: http://inhabitat.com/thomas-heatherwick-designs-a-futuristic-learning- hub-for-nanyang-university-in-singapore/ (20.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 53. Nanyang Technological University „Learning Hub”, Singapur. Projekt: Heatherwick Studio, 2015. źródło: http://inhabitat.com/thomas-heatherwick-designs-a-futuristic-learning- hub-for-nanyang-university-in-singapore/ (20.05.2016) – wybór: John, (2016)
University “City of Meriens”. Projekt: Jacques Rougerie, 2015.
il. 54. University “City of Meriens”. Projekt: Jacques Rougerie, 2015. źródło:
http://www.ibda3world.com/meriens/ (24.05.2016) – wybór: John, (2016)
il. 55. University “City of Meriens”. Projekt: Jacques Rougerie, 2015. źródło:
http://www.ibda3world.com/meriens/ (24.05.2016) – wybór: John, (2016)
104
Przedstawiony powyżej przegląd przykładów lokalizacji kampusów reprezentuje tendencje rozwoju architektury, urbanistyki oraz integracji związków budynków historycznych ze współczesnymi modelowymi rozwiązaniami projektowymi. Wzorce światowe wskazują na problematykę wdrożeniową programu funkcjonalno-użytkowego złożonego zarówno pod względem nowoczesnych technologii wykonawczych jak i wymagań odpowiadających oczekiwaniom dla kompleksów zabudowy obiektów dydaktyczno-naukowych.
Tendencje rozwojowe uniwersytetów XXI wieku sprawiają, że tradycyjne urbanistyczne czynniki lokalizacyjne tracą na aktualności. W miejsce nich
pojawiają się nowe czynniki, których stopień usieciowienia decyduje o atrakcyjności ośrodka, jako miejsca lokalizacji kampusu akademickiego.
Przytoczony zbiór kompleksów kampusów uniwersyteckich w różnych środowiskach kulturowych, lokalizacjach geograficznych a także społecznościach o urozmaiconych zasobach ekonomicznych wskazuje, na indywidualizm form architektonicznych, dla których wspólnym mianownikiem staje się określenie współczesna „ fabryka wiedzy”. Rezultatem natomiast pracy twórczej tych społeczności jest wartość wiedzy - produkt w rozumieniu środowisk biznesu, jako czynnik rozwoju społeczeństw w ogóle.
7.2. Architektoniczno-urbanistyczne projekty aktywizacji