O objąroianiu niemowląt 3 b t o r o t e ri-obg i córo.
3 'fffic brgeroo, ta li orooc — mó-mimą u gtąd) bgiectadj, po-djobgącąd) ob gfądj robgtcóro. Slogu-mieimą bobrze, je to jeift calforotci-e flujgne.
Jej-eli moroa o- groiergętadji, [tatarną fię mieć jarojje potomftroo po bo- brą-rn ojcu i po bobrej matce, nie gbajemą- fobie jebną! fprarot), je jeft to niemniej prairobgiiroe i no jftofunfu bo gibroroia l-ubgń Gfjorgą na fu=
dj-otą, na djo-robą roenerącgne, umąfforoe, pijącą, nie potomni garoierać groiągfóro matjeńjfidj. 3Jią tej poroinmś-mą gacgąć ob- uśrotabomienia imlobgieją i robgi-córo, je jaro orcie mafjeńftroa 3 ofobą (borą moje bąć ateftcgęściem na cafe jąct-e bla obojga ma-fjonlóro i bla id) bgieci.
Egforoief djo-rą albo- roogeśnie umrjc, albo- bębgie ctęjarem tobgtną.
Slab gbro-roiem bgiecfa naleją rogtocgąć opielę jejgcge p-rgeb jego prgąjściem na śroiat. (Eljorobą matfi ro cjcl)ie ciąją-, jmartroienia, nab=
mierna praca, rofjąftfb to, co ropląroa jle na rnatfę, ropląroa barbgo jle na bgiecfó. Smąlfą prace prgą gofpoba-rftroie bomoroem fobieta gbtowa moje ro-ąfonąroać bo- famego porobu, perona praca i rud) fo=
niecgne fą ta! bla gbroroia matfi ja t i bgiecfa. Irgeba tąlfo unifać cięjliej pracą, cgą to ro polu, cją ro bomu, fscgególnie ro btugiej po=
foroie ciąjąi.
Dbjąroianie ro cgafi-e ciąją moje bąć groąfle, prgąfjfa matfa moje jeść rofjąftfo, co jej fntafuje. iporoinna tąlfo ftarać fi? jeść więcej i le=
piej, bo mufi objąroiać fi-ebie i bgi-ccfo. Siiema tej potrgebą obmaroiać 3roąfląm ro tąm ofoefie gadjcian-fom pob rogglębem jebgenia, j-ejeli moje fobie n a nie pogroofić i jejeli fą umiarforoane, roięc nie jgfobgą.
3 ebjenie roinno bąć regularne, jebą obbaroanie jtolca bąfo cobgienne, jebą nie bąlo- ani rogroolntenta, ani, co- jnacjnte cgęściej bąroa, gaparcia.
pow inna więc m atto gmracae b-acgną uwagę na ftan- froe-go 3-bro=
roia, gbąj gaburgenia ro jej organijmie obbijają jię jgfobliroie na rog=
woju plobiu, a naftępnie -na gbroroiu p-rgą-fjfego cgloroiefa,
Eo bo ubrania, naleją- unifać rafo elf i-ego uciflu, frcgególnie ro ofo=
licą brgudja, a roięc rojgetfi-ego {jnuro-roania. ^ob-roiągąroanie poncgo-dj fgnurfami, cgą tej ctafnemi gumami jeft niepojąbane, białego, je utrub=
nta frroiobieg, je grotęffia na nogadj jąlafi, itór-e to roąftępują gag mą=
cgaj ro -obrefie ciąją. Eale ciało roinn-o bąć utrgąmąroane ro cieple, jjcgególnie bołna cgęść. Egąftość ciafa ro ofr-efie ciąją jeft rgecgą nab=
groącgaj roajną, naleją jej tej b-a-rbgo- prgeftrgegać. la m , gbgi-e to jeft mojebne, letnia fąpiel poroinna bąć brana djoć rag na mi-efiąc; prgeb famąm porobem, tafla fąpiel jeft begrogglębnąm nafagem.
5)3 o m o c p r 3 ^ p o r o b g t e
Obecność afujjerifi prgp poróbcie jeft niegbębita. 3^ 5 to niemo*
mląt gimarfo m piermgprl) cf)m i laci) jpcia, bo nie Bpi o umtejętnpd) rą!
bo gajęcia jię niemi, ilcg to fuj fobiet ggtnęio to file miefu b la tego itplto, je prgp porobgte pomagał p [ąfiabli, bąbli i fu mogli, ile rob gin ofierocono n> ten fpojób! 9Tie ropjtarcgp fantej urobgić bmoje lub naroet bmaataścioro bgieci, bp umieć obdjobgić fię 3 polojntcą. Do tej famę fobietp pominnp m potrzebie groracać fię o pomoc bo afujjerfa i inne lobietp bo tego namawiać. SPufjerfa nietplio fama moje o laga ć po*
moc, ale ona jebną potrafi pognać fię i pomiebgteć, cgp porób jeft grop*
lip t jej pomoc mpftarcgp, cgp tej jeft to porób nteptamibłomp i toe*
gmanie le larga jeft foniecgne. Obecnie mtgpmaimp lelarga. gmpfle mtebp, fiebp juj jeft gapógno.
583 naglpm jebnął mppabfu, liebp afufjerla nie gbąjpfa jefjcge prgp*
bpć, a porób juj fię rogpocgąf, pamiętaj ntp co nafiępuje: uiejpć po*
łojnfcę na cgpftej, to pg oba ej pościeli, goftaroić ją ra gupelnpm fpoloju, nie pojroalać jabnej fąftabce „babać i pomagać”, cfioćbp fię najlepiej na tern gnała. Jejeli niema afujgerli, to> polojnicp ja l najmniej botp*
lać. kobieta, ftóra gaftępuje afufgerłę, ntuji bpć cgpfto ubrana i mieć bobrge mpfg otomanę ręce m cieplej mobgie 3 mpbiem. Dna ma prgpjąć bgieclo, prgemiągać pępominę mpgotoiroaną tafiemifą t prgeciąć mpgoto*
ma nem i nojpcgfaimt. Dalej nalejp gając fię bgiecliem. 3 e5*K Ttie ob*
bpdja, mpftarcgp gmpfle bać mu Ilapfa, młojpć naprgemian bo cieplej i gtmnej mobp, mpbobpć malpm palcem ślug 3 garbla. 9tie toolno bmu=
djać bgtecfu bo uft. 5J3o ffońcgonpnt porobgte nalejp tnatię i bgieclo goftamić ra fpoloju prgeg bobre lilia gobgin. Dgiecfó nie pominno bpć larmione pierftą prgpnajmniej prgeg pier tajgę 10 gobgin. 9tieftórgp rabgą bamać po 6=ciu gobginatfj (nie mcgeśniej), co parę gobgin po Ipjecgce prgegotomanej mobp, lub flabego rumiantu beg culru, nic jeb*
nal mięcej. Sini Ir opli móbli, cgp tej piroa, ani bgiccfu, ani matce’, bo jejeli namet bla fantej m atli mogłobp to bpć niegfoblime, bla bgtecla, Itóre ffie matlę pijącą, jeft to m lajbpm taigie trucigna, gbpj bo ałfołjolu nie jeft ono ptgpgropcgajone. kobieta nie pomtnna brać bo uft móbli ant m cgafie ciąjp, ani po porobgte, ani m olrejie farmienia.
Stieprambą jeft rómniej, je pimo jeft barbgo pojptecgne bla farmiąccj maitli.
D b j p m i a n i e b g i e c l a .
Dgieclo prgeg piermfje %eść miefięcp pominno bpć larmione tpllo pterfią matli, a potem moje bpć botaimiane, ipierfią m atli gmpfle larmimp bgieclo bo 9 miefięcp, m mpjątiompcf) otolicgnościacE) bo rolu, ale bolarmiając juj m brugiej polomie rolu. ^oląbet i figli niemo*
mięcia m piermfjpcf) miefiącadj jpcia nie fą m ftanie bobrge prgetramtć aticgego oprócg mielą, a mlelo matcgpne jeft lepfge, nij jalielolroief tn=
ne. ŚJtlefo jeft inne po prgpjściu bgtecla na śroiat, a inne po pól ro*
fu i białego manno bgieclo ffać tpllo pietfi młafnej matli. Drgpmać
bjiecfo ptjp pierji naleją nie Mujej n tj 15 minut, uraojając, jebp jablo, a nie i pało.
STlic nalejp bjiećlu mtpfać bo uift niczego; niclplfo jmpffa ftraraa;
ftarjjpdj, jat cf)leb, namet folacj, cufieref moje bjiecfu jafjfobjić. ^rjej.
p n i e prjeboftaiją fię m ten fpofób bo jofąbfa po farmą bla niego nie*
ftramne i mpmolują boleści, cjęfto rojmolnienie. Stocznie umiera ip*
fiące tnafpdj bgieci na djorobp fijjfome, na biegunfę tplOo bktego, je bajemp im bo jebjen ia to, cjego ftramić nie mogą.
ajtlefo ftomie naleją bamać bjiecfu tplfo Śmiejo ptjegotomane.
©bp m piermjjpcfj bniadj jpcia muf i m p bjiecb bołatmiać, nie molno naim gotomać mlefa raj na bma bni, a namet ra j na bjień, a pójniej trjpimać m jebnej bujej butelce, obgrjeroanej i otmieranej prjeb fajbem farmieniem. la f ie mięto moje bpć bla niemomlęcia taf famo fjfobli*
me, ja! megotomane. ©otomanie jabija mgelfte garagfi:, ale m rnlefu gotomanem, tr jpmanem to garnujjfu, barbjo prębfo, prębjej ntj m śmie*
jem, mogą rogmijać fię bafterje cjpli jarajfi, fjfobli me bla jbromia bjiecfa. Dlajlepiej jeft ja fajbprn rajem gotomać ratą ilość mięta, jata jeft potrjebna na jebno far mienie. H ojna tej gotomać obragu filta porcpj mlefa, ale m fpecjalnpcb butelecjfadj, jjcjelnie jaforfomanprf) foirłiem guntompm, luś jafrptpdj papierem pergaminompm, nieprje*
mafającpm i jaroiajanpdj cjpftpm jjnurfiem lub tt»tfą. Do mnętrja ta*
Ii(f> butelecjef nie ptjeboftaje fię po prjegotoroaniu ani pomietrje, ani bafterje. £ajb a butelecjfa jaroiera tplfo jebną porcję mlefa. DJilefo furome jeft nieobpomiebnie, gbpj moje jamierać jarajfi, jejeli froma jeft tbora, jejeli nacjpnia ujpmane bo mlefa bplp niejbpt cjpifte, lub bojącą miał brubne ręce.
Drugą majną rjecją jeft obpomiebnie rojcieńcjenie mlefa. Jejeli bjiecfo jeft larmione lub tplfo bofarmianc mlefiem frorop, jabaniem nafrem jeft mómcjas prjpgotomać mięto m ten fpoiób, jebp ono jblijalo fię pob mjglębem fmafu i fflabu bo mlefa matfi i jebp bplo prjpftojo*
manę bo miefu bjiecfa. 2B prjecimnpm bomiern rajie bjiecfo nie bę=
bjie mogło mlefa prjetraroić.
ajilefo mięć pominno bpć rojcieńcjone mobą i oflobjone. Jlość mo*
bp bobanej malja fię m jalejności ob roieSu bjiecfa: im bjiecfo ftarije, tern mniej bolemamtp mobp, a j m repie po 5 miefiącadj bajemp cjpfte mlefo, naturalnie o ile bjiecfo jnofi je bóbr je, jejeli jaś nie — ba*
jemp jegcje pr jej jafiś cjas mlefo rojcieńcjone. 3af nalejp prjpgoto*
mproać mlefo (niejbierane) m tójnpcf) ofrejad) miefu bjiecfa, mffajuje nijej pobana tablicjfa.
9 3 ł t c f t ą c e S I o ś ć U ę ś c i
H i e f a ffiobn .(Het fu
ibiermfep 1 y —
Drugi 1 1 —
Drjeci 2 1 albo 1
Ejtcartp 3 1
IBtątt) 4 1 It 1
3 ug to ptątprn m ieląc u mogna fpróboroać pobamać bgiec&i mfefo cgpfte, niebobierane.
Jegeli bgiecfo farm i one mlefiem, rogcieńc gonem ftoforonie ba ftoe*
go miefti i to ilościadj mpgej pobanptij, bojtaje gaibnrgeń filiom pdj, rog=
molnienta po 5—6 ragp na bgień, to gmniej|amp mu najpierro o parę fpgecgef ilość mlefa, a je je li famo gmnieji|enie porcji nie pomaga — rogcieńcgamp je obpomtebmo mobą.
2$rgp fflonnoóci bo japarcia bobajemp ntefiebp bo mfefa gamiajt mobp II et fu owfianego, to prgąpabfu rogmofnienia — jęczmiennego lub tpjomego. Klei! prgpgototouje fię to naftępmjącp jpojób: 20—50 gr. fa*
BP omjianej nalać 1 litrem toobp, mocgpć lilfa gobjin, naiftępnie go*
tomać 30—45 minut, prgecebgić ptgeg gęfte fito, uprjebnio mppargone, tolać bo roppargonego', cgpftego nacgpnia, prgpfrpć i oftubgić, tofiamia*
jąc bo nacjpnia g gimną mobą; prgeb ujpciem ogrzać i gmie|ać to ob*
pomiebniej ilości g mlefiem. &letf taft potninien bpć prgpgotomaup cobgień śmieją, a to cgafie bujpĄ upalóto prgeb fagbem fatmtenem, gbpg cgęfto fiśnie.
333 pierm|pm bniu po unobgeniu nie naleją bać bgięciu toięcej ntj ob 6 bo 8 fpgecgef ob fatop co 3 gobginp to ciągu bnia. Drugiego bnia farmimp 7 ragp ogółem 20 bo 25 fpgecgef, trgeciego bnia fiebetn ragą, ogółem 60 bo 65 fpgecgef. Db 4*go bo 7=go bnia fiebem ragp ogółem 26 fpgef bo gupp cgpli 400 bo 450 gramom.
20 brugim tpgobniu 7 ragp — 500 gr. cgpli 33 fpgfi ob gupp, to trgecim tpgobniu 7 ragp — 550 gr. cgpli 37 fpgef ob gupp; to cgmartpm tpgobniu 7 ragp — 40 fpgef cgpli 650 gr., to jgóftpm tpgobniu 7 ra=
gp 46 fpgef, to natftępnpdj tpgobniadj bobaje fię 7 ragp bgiennie po 3 i póf fpgfi na bgień. 20 trgecim miefiącu farmi fię tplfo 6 ragp, bając ogó*
fem 56 i pól fpgef, to cgmartpm miefiącu bobaje fię trgp i póf fpgfi.
Dgieciom ftarjgpm magna pobaroać fa |fi. Iprgcb gotomaniem fajjfę nafemamp gimną mobą na filia gobgin. Jiierag mogna bamnć gupfę imącgno:imfecgną, prgpgotomaną m naftępującp fpojób: jebną Ipgfę mąfi plennej rogciera fię to cgpftem nacgpniu g filfoma fpgfaimi toobp, bo*
baje fię fpgecgfę cufru, trodję foli i bolerna mlefa taf, abp m ie|aninp bpfa niepefna |flanfa. aJilefa jug uprgebnio ptgegotomaacgo jug nie nalejp bfugo goto mać, gbpg mleHo traci ptgeg to firooją roartość ob*
gpaocgą.
2lie naleją gbptnio flobgić mfefa, gbpg toptroarga to bugo gagóro u bgiecfa: na |flanfę mlefa brnie mafe fpgecgfi ob fatop. Spjecgfa cu*
fru na jebną butelecgfę, gamierającą 100 gramom pfpnu jeft gupefnie topftarcgająca.
Dgiecfu gamfge trgeba batoać pofarm ciepfp, poiroinmśmp jebną!
gargucić ten ftarp fpofób próbotoania cgp cieple i Imafomite, biorąc bo uft ftramę fpgecgfą bgiecfa. mproft farpgobne, gbpg m ten fpo*
fób cgęfto prgefagujemp bgieciom Ąorobp, ftóre famt poifiabamp.
^leifi, fa |fi, jargpnfi, omcce bobrge roggotomane i bobrge rog*
tarte, mogą bpć bamane bgiedu po 6=ciu miefiącaĄ. 3 n>pcgaj farmie*
nie bziecfa prjeb tofiem prgą ftole tent, co ftarft jebzą, jejt Ma jbrotota bziecfa barbzo fjjcbliwą. Dfjabfi fleif j rąiju, lub taftą owjiaaej, fajjfa no mlefu rozgotowana na papOę, jarząnft, a więc fariefle bobrze ugo
towane na1 fornpot t. j. w wobgie z cufnem — oto jebąną pofarm bo fońca pterroftego rofu. Obecnie lefarje zalecają w brugtej połowie ro*
tu fot z pomarańczą, z pomiborów, 5 mardjwt, po malej fąjeczce ob ber*
batą 3—4 rażą iw topień, niefiebą również ffrobane jablto. tDTięfa w pietwftąm roOu jącia nie naleją bziecfu bawać gupeinie, nie ulega bowiem ono przetrawieniu i wąwoluje częfto oftre cierpienia żotąbIo
wę. Dtiettórzą lefarze nie r<abją bawać i jajef. kupowana fiefaniaa w robzaju ftelbas, czą falcefonów, nie powinna bąć nigbą hawana w pierwftądj latań) jącia, jato gawfte cięjto ftrawna a niefiebą barb-jo
fjfobltwa.
Dziecfo powinno bąć barmione regularnie. Dąlfo farmiąc bgiecto w równąidj objtępadj czafu, mojemą bąć pewni, je otrząmuje o™ ie=
bzenia pcbboftatfiem, a jebnocjeśnie, je ten pofarm bębgie nalejącie przetrawioną, '3'ej.eli bziecfo śpi w gobzinacb, fiebą jejt pora na jebze- nie — naleją je obubzić, jejeli gaś faprąft i fwili w przerwań) pointę*
bgą gobzinami, przeznaczonemi na farmieaie, to nie mojna ujpofajać go ani pobawaniem pierfi, ani butelfi. 3Jiojna natoimfaft bać bziecfu bo picia trońję wobą, foniecjnie przegotowanej lub rumianfu bez ou=
fru. Dziecfo, farmione nieregularnie, nie o ściśle oznaczonej gobjinie, a ifiebą tąlfo zapłacze, prgeftaje bobrze trawić, ma wzbęcia brzuftfa i cierpi n a łaf zwane rznięcie. 3 tego powobu maleńftwo nie tąlfo pla*
cje coraz więcej, lecz Źle rośnie i moje łatwo prgeftać rozwijać jię nalejącie.
SBobec tego, je pofarm fpojątą popiftaje W' jołąbfu bziecfa ofoło 3 gobzin, nałejatobą bziecfu bawać pierfi nie częściej n ij co 3 gobziną, a w nocą nie powinno niemowlę otrząmać pofarnm wcale.
&ajbe bziecfo moje fię obąć 6 gobzin w nocą bez pofarmu. 23ębzie to nawet z mi elfa torząśctą bla niego, gbąj jołąbef potrzebuje wąpo*
cjąnfu i po bfujftej przerwie lepiej trawi, tprzą farmieniu co 3 gobji*
ną wąniejie to1 7 poijłlfów na bobę. Do tafiego regularnego farmienia trzeba bziecfo prjązwączaić. 3 początfu bębzie jię niepotoilo w nocą, naleją je jebnaf przełamać. Bepiej nie bofąpiać bwie lub trją noce, bą bziecfo prząjwączaić bo tego, cjego ńjcemą i co bła bziecfa jejt po*
jątecjne, nij bogobzić pierwąąm faprąjom bziecfa i w ten Ifpojób po*
Zbawić jię fpofoju, a bziecfo prząprawić o chorobę, czajeni na ftlfa miejięcą.
Jejeli bziecfo' placje, to' nie znaczą toniecjnie, je jejt globne. 33ąć moje, je1 mu coś bolega, je ma otofro'. STite naleją uifpofajać pterfią, bo jejeli bjiecfo cfjore, to- pierś nie uleczą go, ńjoć nawet płatać prze*
ftanie. Dawanie pierfi nieregularnie moje wąwołać oftre zapolenie joląbfa i fijjef a jejeli to ciągnie fię bługo', to nieraz bziecfo umiera.
pofarm naleją przągotowąwać bzieciom cząftemi ręforna, w cząftej obziegą, w cząftąm garnu^fu, w butelce bobrze wąpargonej, ob czafu bo
cgafu mpgotoroanej. spterś nalejp obrnpć prgeb po-baniem. ^ejeli iię bgiecfu gotuje podmienię, to nie pominno fi? lojjtując, obliganą lp=
g.ecgEą bolej miewać, nie nalejp tej brać bo uft butelli 3e fmocjliem gu=
mompm, abp fię prgetonać, cgp bóść cieple. Djtecfo udjronimp prgeb niejebną chorobą to ten ijpofób.
SB oba, pogoftała 3 płófania mięfa, gamiera m fobie trodję łattoo rogpuBcjalnpcf), mpługoroanpfcb foli 3 mięfa i nieco agotu, mogę mięć bpć umajona, jato flłabp namóg. SJfoj na nią pobteroać hnitnące lub liściafte rośliną bonicgtome, bp lepiej rolfłp.
SB oba,, pogoftała po ugotoiroaniu giemnialóro, nie pominna bpć ujp=
mana bo 3aleroania pafi, bo jam ieram fobie trującpallloib (folaninę).
SBoba, po ugotowaniu w niej obranpdj i ofolonpd) giemnialóm, ga itę=
poroala w cgafie mojnp niemile padjnącp amomjat, lub rophucpającą bengpnę, jato śrobef bó cjpficjenia ubrania., SJajpierm cgpftcgono mą plamp, a potem- gmpmano cale uibranie. Sgcgególniej bobrge fię m niej piorą materjalp wełniane. sp© mpftknięciu nalejp ubranie ftarannie mpfjcgoitomać.
SBoba po mpmocgewiu elebsi gamiera m fobie bufo foli. if5ra!=
tpcsne gofpojie nie mplemają jej na śmietnił, lecg bobają m barbjo małpi) ilościacf) bo pojfi bla śmiń, ojjcgębgając tpm fpofobem qpftej foli-.
SBoba po marpnoroanem mięfie nie pominna bpć ugpmana bo fpo=
gpcia, gbpj 3amiera faletrę, fjfoblkoą bla gbromta. Sta lej p ją mplać na tompoft.
SB oba po obgorpcgonpm łubinie, prgp lugomaniu łubinu na 3 im” o, ma barbgo, niemiele ffłabnifóro pofarmowpd). SJtojna ją ugpwać bo rogcieńcgania gnojómfi, lub mproft bo namogenia łąfi. SBoba ob paro*
mania łubinu na gorąco ma fporo fflabnilóm pogptrmpd), bo oloło 60%
foli mineralnpd), garoartpdj m łubinie, i pramie poiomę ciał begasoto*
topcp. fjejt ntięc cennpm nomogem na łąfi, a prgptem ma bpć niego*
mobnpm śrobliem na ropgubienie mfjp u lubgi i u 3mier3ąt.
i e p r 3. Bieprg jeft to ogólnie gnana oftra prgpprama, fprgeba*
mana pob poftacią giare net fjjtaltu fuliftego o barwie cgornej i oftrpm, piefącpm jmału. SB łjanblu rogrógniamp broa gatanfi pieprgu: pieprg c 3 a t n p — jagoba brgema pieprgomego, genua na prgeb całłomitem bojrgeniem i mpfnfjooa barbgo filnie, ora3 pierprg b i a 1 p — jagoba, gbierana m ftanie bojrgafpm, mocgona i ocgpfecjona 3 najfórba. Bkptg bialp umajanp jeft ga gatunef mpjftp i, jato tali, btogjgp m fprgebajp.
S.iicprg fprgebamanp jeft m całości i miełonp. Ob bobrcgo pieprgu giarniftego mpmaga fię bratu giarn gbpt brobnpcp, łobpgel i łomu pie=