Kalendarz dla Mazurów na Rok 1936, który jest rokiem zwyczajnym, zawierajacym w sobie 365 dni : podług południka królewieckiego jest astronomiczny i kościelny kalendarz ułożony. R. 13 - Biblioteka UMCS

(1)

(2)

Strona:

sp is ^{m m}

^aterobarfuim, Storno Soje, fatertbarj gofpobarcjp, ptjpfto=

mia, p p ifti (1 iluiftracja)... 2—33

9ia bjień Jiotoego SRofu (m terfj)... 34

'5|3rjt)jl)3 fróleftmo1 Xtaoje ( m i e r j ? ) ... 36

9tie troijjcscie ftę o jpmot b o c j e f n i ) ... 37

3 prjejjtości 3 temi SJlajutijliej (1 mapa) 40 iftolffie poftptte i fancjonałp na SJiajuratf) . 44 SJlarfjatef Jó^ef *pitfubffi (4 iluftr.) . . . . 49

Db totebfi bo imogifp (2 iluiftr.)... 54

SRiafto, ttóre ufocfyctf 2Jiargafet ^itfubiffi . . . . 56

400=Iecie britfarni potffiej na 2Jiapraci) . . . . 60

3 a n ^ a ro l S e m b rjp c fi... 82

S ta ra prjąbifa (m ie rj))... 63

g-tpberpf Chopin (S z o p e n )... 64

Xęffnota ja jiemict o je jp ftą ... 65

i2Katomibto to toście te burfaeftm (1 iluiftr.) . 66 Otocjatj . . ... , . . 67

ajtaprffie pieśni toboroe . . . . . . . . 70

p ieśni r ó j n e ... 72

5Bajfi m a ju r ff ie ... 75

3 agab!t m a j u r f f i e ... 78

Udegne o p o t o i a b a n i a ... 79

iftominniśmp ufproać imion polffid)... 82

ajiarja ^ o n o p n ie f a ... ... 83

SBieHie jtopcięftmo IjSoIffi m prjefttoorjad) (1 iluiftr.) 84 ajifobji ^otacp j całego śroiata to iftotfce (1 iluftr.) . 86 3>^ieci majurftie na śląffu Siefjpńffim . . . . 88

3łjecjp tietfatoe (1 i l u i f t r . ) ... 89

3 e śmiała (1 iluftr.) . . . . . . . . . 92

ifkjegląb potiłpcjnp (1 mapa, 4 iluftracje) . 97 3 jatobnej f a r t p ... 103

3>o cjego lUijpmać miafu to rfo m e g o ... 104

ftu tjp pomiot jato n a m ó j ... 106

3 a t fię obt^ob5ić 5 m tofiem ... 108

5Rabp bta tobiet > ... 109

D m o f o j i e ... 114

ftącil m efotości... ... 116

Xarpfa p o c j t o m a ... 118

Spis t a r g o m ... 120

O g t o & e n i a ... 128

3 < rp iiffi... 130

•ftm e ftjo n a riu f;... 131

(3)

flalenbarj

Dla WajntfiiD

na tot

1936

itm Mt tolletn potftfm m , jatDfetofecpm to fobie 366 Dni

$ o D (o0 poluD nifa frolennecfiego ieft flltconom icjni) i fościelno falenD orj

u losono

Siocsnif t r s p o f t o

S 3 c 3 g t n o (D r t e I s b u t g) JJatfabem c3tt|opi|ma „9W o 3 u r” m S3C3J)tnie.

G^ciontotm S. pieniężnego to Dlgipnie.

(O ra a lsb tb liD th e f) N ^ e c i u ^ y

(4)

(5)

9Bfd)óD i sadjób tiięjoca tott$icń to tolu 1936

‘H& ©tycjeń Sutt) 3Karjec $tniecień DJfaj Sjertniec

i * fi € c €

mfćf). ład). tofó. Sacf). tofdj. jad). tnfd). jad). tnfd). jod). tofd). ład).

a- m. 3- tn. a- m. a. tn. a.m . a- tn. a. m. a.m . a- m. a. ui. 9. tn. a.m .

1 rano 3.04 3.12 ^CD 3.30 2.22 1.23

2 1.08 e 4.18 ‘5 4.01 c 3.47 2.33 tniecj. 1.42

3 2.34 5.17 ^{- O} 4.38 4.02 2.47 7.01 2.05

4 3.58 ^os fi 5.04 ^B 4.15 tniecj 3.02 8.05 2.37

5 5.19 5.24 4.27 6.53 3.18 9.01 3.18

6 5.40 4.39 8.04 3.38 9.46 4.12

7 tniecj. tniecj. 5.54 tniecj. 4.55 9.12 4.03 10.20 5.19

8 6.25 6.34 6.42 5.11 10.13 4.37 10.48

9 tniecj. 7.36 ^{O J} 7.44 7.53 5.32 11.05 5.23 11.08

10 6.15 8.46 ^{•« -»} 8.53 9.04 6.00 11.46 11.26

11 7.29 9.57 e 10.04 10.14 rano 11.42 c

dQ

12 13

8.41 9.52

O 11.06 rano

D O 11.15

rano 11.20

rano

O

£

0.17

0.42 bnie 11.58 rano

o ;

a

14 11.02 s 0.18 O 0.25 c 0.19 ^{D O} 1.02 ^oa 0.15

15 rano 1.30 1.30 ^{- O} 1.08 1.20 0.36

16 0.12 2.39 2.26 O ) 1.46 B 1.36 1.01 tniecj.

17 18

1.23

2.36 £ 3.43

4.36

3.12

3.48 a 2.15

2.38

1.52 2.11 tniecj.

1.36 2.24

7.00 8.06

19 3.49 5.19 4.16 2.57 tniecj. 2.35 6.42 3.25 8.56

20 4.58 5.51 4.37 3.15 6.12 3.05 8.08 4.37 9.31

21 5.59 4.56 3.32 7.45 3.45 9.22 5.55 9.58

22 mtecj 5.13 tniecj. 3.49 9.15 4.39 10.20 10.17

23 ^O 6.51 5.29 7.17 4.10 10.36 5.46 11.02 10.34

24 ajtccg 8.23 5.49 8.50 4.37 11.42 11.33 ^CD 10.48

25 £ 6.24 9.53 10.22 5.11 rano 11.56 ji 11.00

26 w<Q 7.53 11.23 11.46 5.59 0.32 ^OD rano 11.14

27 9.22 a* rano rano ^CD 1.07 ^{- O} 0.14 11.29

28 ^<^d 10.52 a 0.49 0.59 1.33 O)

a 0.28 11.46

29 fi rano 2.07 1.55 1.52 0.41 fi rano

30 0.16 o 2.37 fi 2.08 0.54 0.07

31 1.42 fi 3.07 1.08

(6)

'£

& Sipicc (Sierpień SBrjefień ^a^bjiernif Siftopab ©rubjień

€ e € c € €

m - jad). n>fd). tofd). Sad). tofcf). jad). tofif). jad). ttfd). Sadj- fl.tn- ^{a- m .} a. m. g. m. g. m. g. m. g. m. ^{a - m .} ^{a - m .} ^{a - m .} ^{a - m .} ^{a - m .}

1 0.35 6.51 1.55 6.19 5.01 miecj 6.52

2 6.52 1.12 7.18 3.14 6.36 roiecg. 6.44 8.12

3 7.42 2.02 7.38 4.37 6.54 6.16 7.59 9.30

4 8.21 3.04 7.57 7.16 6.59 9.15 10.45

5 8.51 4.17 8.14 7.43 7.54 o 10.32 11.57 o

6 9.14 5.36 8.30 8.18 ^Ci 9.01 11.47 ^O rano —

7 9.33 8.49 *£ 9.04 — 10.14 rano 1.07

8 9.50 9.11 /3

10.01 e 11.30 0.59 2.17 iO

9 10.06 9.39 f i 11.09 y=> rano ć> 2.09 3.25 ^Ci

10 10.23 a» 10.16 rano ci 0.44 ^a 3.19 o 4.34 a

11 10.42 11.05 0.23 a 1.57 4.28 fi 5.42

12 11.06 ^O rano 1.38 3.08 5.37

13 11.35 ^B 0.06 toiecs 2.53 4.19

14 rano 1.17 6.01 4.07 •5.28

15 0.16 teiec$. 2.34 6.26 5.18 toiecj.

16 1.10 6.49 3.50 6.45 toiecj. roiecj. 6.21

17 2.17 7.29 5.06 7.00 6.00 Ci 6.12 7.36

18 3.33 7.59 7.15 6.23 ttriecj. 7.18 ^Ci 8.54

19 4.51 8.21 7.29 6.44 ^Ci 6.26 ^e 8.31 10.12

20 8.40 7.43 ^Ci 7.10 ^»«—^» 7.16 ^jO 9.46 11.31

21 8.54 7.58 7.44 fi 8.18 11.05 rano

22 9.07 8.16 ^e 8.28 ^-O 9.27 Q rano ^Ci 0.53

23 9.19 ^Ci 8.38 9.23 o 10.42 0.25 fi 2.18

24 O

9.36 52 9.07 10.28 s rano 1.48 3.44

25 n 9.51 9.44 fi 11.44 0.02 3.14 5.09

26 10.10 10.34 rano 1.24 4.42

27 10.35 o 11.36 1.04 2.48

28 o 11.08 fi rano 2.28 4.16

29 ^a 11.51 0.49 3.53 5.46 roiecj

30 rano 2.08 5.22 7.04

31 0.47 3.33 8.22

(7)

len rot feft po narobjeniu Gbroituja pobfug

bgoniM a 1936

lat

Ob fticarjenk śmiata pobtug ^ a lr o in j u f ja ... 5885

Ob śmierci Cljtpftufa ^ S a n a ... 1903

Ob a&mjentiai Seroptim p ... 1866

Ob impraroabgienita fatenbarp ^ w lia n o w e g o ...1981

Ob itraprcwDobjeata talen b arp ©rjegorjomego... 354

Ob rapnoiroabaettia falenbarpi poplam ionego... 236

Ob ropnalejienia arm at i prcictju... 556

Ob ropna lejienia fctull b r u f a r p e j ... 496

Ob bbfrpcia S t m e r p f i ... 444

Ob mpnate^ienia baieforotbef ( te i e f to p ó m ) ... 327

Ob ropnakjieaia pgaróro ściennpd) ... 279

Ob mpnaitepenia marfiin parom t ) d j ... 238

Ob ifprotDabjenta bo polffi 3 alonu ^ w jalb iro pnp$ llfięcia £oaraba 3 J ta p m k c fie g o ... ... . 708

Ob bitrop pob ©ruitroalbem i lannenbergiem . . . . 526

Ob mpraroabijenia proleitantpjmu na1 ajfajurad) . . . . 411

Ob mpromabpnia fjcjepknia o s p i e ... 141

Ob mpromabjenia telegrafom etelt ro=magnetpcjngdj . . . 99

Ob rDpbudjat toojnp rafpdjśtD iatom ej... 22

Ob pfońcjenia moftu) mfred)śmtalomef i poroftania fSańftma ipolffiego ... 18

3natt niebfeffie (a:

23aran

&lt 23Ii^nęfa

a n Mat j4! SSaga

Seto Stiei^roiabef

& ^ a n n a M* ©trjekc

^ojioropc

j j | 2 8 o b n iE

3§l 3^969

flmobro lub ćtDiecci Ifieiota:

J ) ^ ie rto fe a ćroierć C Ó f t a t n i a ćtoierd, c p l t n a jia r je

3noti jlotito, !(i?ipto tub planet:

00 t o c i t o Śto io tfo

S SDterfun)

$ 2Benera cf 2ftar§

Ą 3otoife

f? (Saturn

<$ Uran ó g e tc ie fię

(8)

SB tom toin 1936 po natotyeniii emojtoja Słana jeft

2B falenbarju noroętn 18

6 13

8 tggobrti 4 bni 26 tęgo bni

24

i { i

glo ta liczba

©palta,częlitoicf tfiężęca Sęrfut ffortca Sitera ntebjielna

£>b ©ób bo niebsieli gapuftnej

iDtiębzę ©toiątfami a Stbmentem

lltiebjiel po (Smiętei trójcę

9B falenbarju ftatęm 18

18 13 g e

6 tęgobni 5 bni 28 tęgobni 26 tęgobni

Oftjośnitnio

— f i i t z & a j 1o ita wffazuje nu-m-er -rafu w tętn 19=to letnim af refie Ifięż-ęcawę-tm, pa iitórego upfęwie o-bmianę ffiężęca p-rzępabają -na te famę bni rofu.

— © p a l t a w ffapje, ariele bni minęła ob nowin W Storo ego 9tolui i flugę bo obliczenia- bat św iąt 28i-eIfanocnęcf).

— © ę i r t u f f - f a ń c a ro ffa zu je n u n te r r o t u to tę rn o fre jie 28-o le tn im , pa iitórego uplę-rote b n i tę g o b n ia p r z ę p a b a ją n a ie fa m -e b n i r o f u .

— f i l i e r a n ie b ij- ie 1 n a wiffazuj-e bzt-eń, to fibrę-m- przępaba p tem pa nieb-ziela w -rofu, oznaczając bni- tęgobnia fofejtto- pie-trofjemi 7=ma literami alfabetu i nab-ając l«mu ftęiczniowi literę 91; to rofu przeftępnę-m bruga lite ra obnofi ifię ba cjafn po 29 futęirn.

Słoma tadpiba goDjin

gbąc za przę-flabem nieftórtpcf) frajów, -jat grancja, 2Blodję itb., fole je niemiecfi-e ob toTlu 1927 zacz? tę ftofawa-ć nową radjubę gobzin.

JBeblug tej rnaroej radjubę- gobzinę ob pófnooę bo- ipolubnia z-a-djomafę fro-e barowe n-azroę, z obrzuceniem tęlfo- bobatfo-wę-if) -ofr-eśl-eń, jato to

„po pólnocę”, „rano” i t. p., -natamiaft przemianowane p jta fę gobzinę popolnbniowe i* wieczorne, ©ab-zina 1 po- po-lubniu na-z-wa-na p fta la trzęnaftą, 2 — -czternaftą, 3 — piętnaftą, 4 — p-ef nafta, 5 — fi-ebem=

-naftą, 6 — o-fiem-naftą, 7 — bji-eroiętnaftą, 8 — bwubjieftą, 9 — bwru b-zieft-ą pterWfją, 10 — bwubzieftą brugą, 11 — bwubzieftą trzecią i wrefjcie 12 w -nocą — bwubzieftą czwartą albo zero. ia f ie p-rze=

mianowaniegobzin (jeft przęjęte -tafże w czafte, nabawanęot przez ra-bjo.

©ló-wnęm celem tej reformę jeft ufunię-cie zbębnę-dj węrazów „ra=

na”, „prjeb p-o-lubniem” i -t. p. pr-zę oznaczeniu gobzi-n, co ftanowi po=

Żętecz-ne uprajjczeni-e. l e n ifam- fpofób liczenia gobzin wprow-abzi-la tafże Wolffa, a -to- wcześniej niż Stiemcę, Szwecja i fiotro-a, częli w rofu 1926.

(9)

3otmi«nia ffonto i (jięjoca w toin 1936

2B to®u 1936 bębą ogółem 4 jaćmienio, btoa jaćmienio (Jońca i btoa jaćmienio Jfięjpca. 3pośrób nic^ tu Jraju naljjtjm bębnie roifoocj*

ne jebno coJJotoite jaćmienie ffięjpca i jebno całJotDite jaćmienie fJoń=

c«, u nas aotbjialne lato cjąftJoroe.

1 . G o tlo n o i t e z a ć m i e n i e f i f i ę j p c a to bniu 8 ftpcjnia;

u nos toibjiaJne tn całpmt prjeb iegu. ipocjątef jaćmienio cję śd o toe g o

0 gobj. 5 rrt. 28 toiecj., pocjątef ja ćmienia caJjoaoitego o gobj. 6.58, srobef jaćmienio o gobj. 7.10, Joniec jo ćmienia całlotoitego o gobj.

7.21, Joniec jaćmienio cjęściotoego o gobj, 8.51 toiecj., tofjpftJói toebtug cjafu utjębotoego, śróbJotoo=europ ejf f tego, prjpcjem momenty jaćmie*

n ią fą tofjębjte jeb na Joto e. 3 a ćmienie coJJotoite trtoać bębjie 23 m:=

nutę. 2)3 ciągu 71 minut prjeb jaćtnienietn cjęściotoeim (ob gobj. 4.17), 1 10 ciągu tofiego famego cjafu po joćmieniu (bo gobj, 10.02) (Ifięjpc bębtjie )ię jnajbotoai cjęściomo to taf jtoanpm półcieniu jiemi, ftut- fiern cjego światło jego tarc.jp bębjie nieco prgpćmione.

3 'ejeli topobrojić fobie no taecjp Jfięjtjca cpferblat j 12=ą gobjiną u górą, to piertoifjo jjcjerba na brjegu Jfięjpca, no pocjątlu jaćmienio cjęściotoego, ulJaje fię to miejfcu, gbjie- fJaijótofo jegoro tDif!iajpiłoaiobp 41 minut, jaś jejście cienia j tarcją (Doniec jaćmienio) naftąpi tom, gbjie ifJajótoJa jegara tafiajptoafabp 2 minutą.

2. G a 1 f o u) i te 5 0 ćm i e n i e f ł o ń t a to bniu 19 cjermca bę=

bjie taibjiolne no iprulfiedj 2Bfd3obnid) i to cole) ipolfce jofo jaćmienie cjęściotoe. 5f3os caiilotoitego pómionia prjejbjie prjej Grecję (Sttenpj, lu w ję (to obJegiości JiWubjiefięciu fiłometróto no poiub.nofdjób ob Stambułu)', Soroietp (Dmjf, lom ff, Gljabarotoflii) i 3ap>onję. 23rje=

bieg tego jjatoifJa bębjie jolejnp ob mtejfeotoości, 2B ftróJetncu po- cjątef o gobj. 4 min. 22 rano1, najtoięlfje jaćmienie o gobj. 5 min. 14, Joniec 01 gobj. 6 min. 9 rano; to Dtjjtpnie pocj. 4.21, najroięJ&e 5.12, Joniec 6.07; to 2Batfjaroie pocj. 4.18, nafto. 5.10, Joniec 6.06; to Gie- fjpnie pocjątef 4.16, nojtoięJfse 5.07, Goniec 6.06 tono, tojjpftlo toebtug cjafu urjębotoego. 2Biełfości jaćmienio: to &tóJetocu 0.67, to DJfjttp nie 0.68, to 2Bot§otoie 0.71, to Giejjpnie 0.73 (toiie cjęści śrebnict) f Jońca bębą jaómione to- momencie noftoięfgef jagą). fpierttjfje fjcjerba na flońcu, na pocjątJu jaćmienio, pojawi fię to miejfcu, gbjie fJojójtoJa jegora, umiejjcjonego pionowo prjeb tarcją fłońca, tojfająwołabp 12 minut, Joniec jaś jaćmienio naftąpi to miejfcu, gbjie ffajówGa twfJa- jpwołabą 35 minut.

3. G j ę ś c i o t o e j a c a p i e n i e f f i ę j p c a to bniu 4 lipća, m iprulfieĄ itn ipoJfce'nietDtbocjne. 3ebna5je i u nos tof^objącp to tpm bniu Jfięjpc bębjie nieco prjpćmionp półcieniem jiemi; aj bo gobjint}

8 min. 51 totecjotem. 3a ćmienie cjęścioroe rojegta fię prjeb mfĄobem fftęjpca tO1 na|ąm Jtaju.

4. D b i r ą c j l o t o e j a ć m i e n i e f J o ń c a to bniu 13—14 grub^

nta, u nas nietoibocjne, toibjialne bębjie na poJubniomej póffuli jiemi.

(10)

O porad) rotu 1936

— S B io jm a ajtronom icpa jacjąna [i-ę, fiebą jfotke to p a f 23a=

tania wjtępuje, jięga równifla i po ra j pierwjp to rotu porównąwa i>5teń i noc, M t t 20 marca o gobjinie 8-e] wiec jorem.

— f i a t o ajtranom icpe jacjąna jię, fiebą ffońce to jnaf 9lafa wjtępuje, nabgfowiu najjemu najbliżej prjąihobji i najbfuijjją bjień jiprawuje, bnia 21 cjerwca o gobjinie 3=ej po połubniu.

— 3 e ) i e ń ajtroinomicjna ijaejąna jię, fiebą jfońce to p a t SBagi wjtępuje i po t a j w tórą to rofflu bjień j notą porównąwa, bnia 23=go w rjeśnia o gobjinie 6*ej tana.

— Si™ ® 1 ajtronom icpa jacjąna jię, Jiebtj ffońce to p a f 5iojiio=

rajca wjtępuje, to pofubnie nainijej na niebie fioł i uajfrótjją bjień fpratouije, bnia 22 grubnia o gobjinie l=oj po północą.

3B meteorologii, cjąfi nauce o pogobjie i flimacie, rojrójnia iię niefiebą więcej pór rolu, ftórącfj naftowanie jejt to rójnącf) trójach nie- jebnocjejne. U nas mamą 6 pór rotu meteoroifogicjnąch, a mianowicie:

jimę prjecięiną ob bnia1 24 fiftopaba bo> bnia 6 marca', prjebwiojnę ob bnia 7 marca1 bo1 bnia 6 fw letnia, wiojnę właściwą ob bnia 7 twiet=

n ia bo bnia 28 maja, lato ob bnia 29 maja bo bnia 6 w rjeśaia, jejień ob bnia 7 w rjeśnia bo bnia 27 pajbjierni&a, pójną jefień ob bnia 28 pajbjiernifa bo bnia 23 fiftopaba. SB p n i e przeciętna temperatura pawietrja jejt panijej jera, pobcjas prjebwiojną pomiębją jerem a 15 jtopniami, na wiojnę pom iębp 5 a 15 jtopniami, w lecie powąjej 15 ftopni, ijejienią pomiębp 15 a 5 jtopniami, pójną jejienią pomiębp 15 jtopniami a jerem, wfpftfo webfug termometra ftujtopniowego, cjąfi ĆeljjuBa.

9 radiubie rotu 1936

Obecną rot 1936 tadjubą Ąrjeścijańffiej radjttje jię ob narobjenia G^rpjtuja. 3iejt on rofiem prjejtępnąm, jaw tera w fobie 366 bni i ja=

c p n a jię we śrobę bnia 1 jtącpia, ftórą to bjień j 19 grubnia to* fta=

rąrn M enbarju jię równa. SB jtarąm fateubarju jacjąna jię roi we wtoref bnia l-go jtpcpia, to jejt bnia 14 jtp c p ia to nowąm talenbarju.

kościół greCfi rachuje lata jwoje ob jtworjenia św iata webfug Bijam tąjjfiej rachubą, ipobfug niej prjąpaba wiet jtworjenia św iata na bjień l=go w rjeśnia 5510 rotu prjeb narobjeniem Ghrąjtufa i rot jej 7444 jacjąna jię 1 w rjeśnia rachubą ftarej, albo bnia 14 wrjeśnia rachubą nowej 1935 rofu. SŁolfjanie rachowali lata jwoje webfug tej rachubą1 a j bo cjafu p io tra SBielfiego. Db pocjątfu XVIII=go jtttlecia rachują oni webfug najjej ficjbą rofu, jaś ob 1918 rotu prjegfi urję=

(11)

touoo ob faJenbarzat ftarego to natoego-. SRuifini to H3x>Ifcc trggmają fi?

jejgcze ftarego falenbacga. rab u ją lato1 frooje o-b ftmocgema śtoiatCL 3®W n®i<i oni roffl jtoój 5696 to in 27 torgeśma 1935 toin O1 zadpbzie fJońca, ftórg to roi jeft rołiem ztogcgajngim o 355 bniad), — Zas roi 5697 bnia 16 torze&nia 1936 rofu o- aatfjob^ie fJońca, ftórg to roi jeft cofiem zrogczajngm o 354 bniad). Slrabotoic, Ster} o tnie i inni imjiparoct)' toiarg mabometańiffiej (prócz lurfótn) radjują lata frooje oib ucieczfi SJlaljometa z 9JMft bo 9Jlebgngi, ftórg $ibgret napm ają.

3otcpnają oni ro i fuoój gtopcgajng 1354 bnia 5 froietnia 1935 rofu;

gaś roi gtopcgajag 1355 buta 24 marca 1936 rofu, ipienofp 3, niclj jeft jtotgcjajnt) o 354 bniad), brugt 300 pggieiftępng o* 355 bniad). Xurcg ob Si omeg o 9tofu 1927 prggj?li rtotną radjub? egafu. SB toieiu Irajaid) pramabgona jeft obecnie progaganba ,3 Stmerpli 01 ujebnoftajnienie ba=

tg SBielfanocg i 01 uftalenie t a j nai gatofge bni tygobnia, prgpmiąjantjd) to lajbej batg, fliutfiem egego jebnaf to fagbgm rofu muifiałbg bgć albo jeben bgień „puftg” (ani nieb gięła, ani poniebgiaJef i t. b.), albo nam et, to rofu prgeftęgngm, btoa tafie bni, i obtoieegne potoiarganie fi? niebgieli: co fiebem bni uleglobg p m leganiu.

$lanetQ

©Jońce jeft 1253 000 r a p toięfjje i 333 460 r a p cięgjge ob giemi.

&1fięjgc obiega jiemi? to przeciągu 27 bni i 8 gobgin. DbbaJenie jego ob ziemi tognofi 384000 filonnetróto. Db ziemi jeft ffięggc 50 ta jg mniejjjg ii 81 rajg Jżejfgg. śrebnica ziemi tognoifi 12756 filometróto, jej ©rębnia oblegfosć ob fJońca tognofi 149, najmniejfja 146y2, a naj=

toięfjjai 15iy2 m iljona filometróto.

Jabela glótongtf) śtoifll cu(Jomqd) bo tolu 1946.

SRof SBielfa- noc

SSniebo*

mftąpie*

nie Skńffie

SefJanie

®udja

©miętego

łRof $3ielfa=

noc

2Bniebo- toftąpie-

nie S$ańffie

SefJanie

©udja Zmiętego

1937 28 marca 6 maja 16 maja 1942 5 fmiet. 14 maja 24 maja 1938 17 froiet. 26 „ 5 cgerlo. 1943 25 „ 3 cjerro. 13 egerto.

1939 9 fmiet. 18 „ 28 maja 1944 9 „ 18 maja 28 maja

1940 24 marca 2 „ 12 „ 1945 1 „ 10 „ 20 „

1941 13 fwiet. [22 „ 1 cgerlo. 1946 21 30 „ 9 egerro

(12)

6ti)C}efi ran 31 Diii *

2)ata ©mięta * t l v O ©to ©3- ^Dbjatot) ^Obmiant) J) tggob. i bni Śrtłięte

a ca

«■ =

CQ c 0-m g.m nieba i poW. Święta pbowffie D oibr&ejjaniu ©brpftuifa. 2uf. 2. 2ef. ®al. 3.

l=ao ftpepia

@. 1 ■Jtowp 5Rof *atf8.19 3.48 J) pierw. Cm. o g. 4 pono!

6». ^{2 2tMa} K*f 8.18 3.49 § mib. m Śrob. l-fja ćwierć

% 3 ©itodja 8.18 3.50 mief. Wiec*. 8=qo o aobi

©. 4 Ip tu fa F 2 8.18 3.52 31-go ó ąe© 7 wiec}.

1. D ucieczce 3 W bo ©giptu. 2Xat. 2. 1. 5J3iotr 4. petnia, 31. 5 Xelesfoca 8.18 3.53 $ Śmieci jat’ 16=go o gobj.

& 6 Hrjedj ^ ró li 8.17 3.54 Sntrjenfa 9 wiecj.

ojtatnia ćwierć, 24=go o gobf).

8 rano nów, 30=go o gobj.

12 w nocp 23. 7

8

3 p b o ra 23aa>eufa

8.17 8.16

3.56 3.57

mibg. ubt)Wa

® pełnia

9 3ufj<xma 8.16 3.58

s4*. 10 4km la ©wang. 8.15 4.00

@. 11 fjpgienjUija $8 8.14 4.01

2 .2 .2 .9tj. 12.

2. ©trwtttaijWdint S e p s u c p w swtgtgni. l^ ja ćwierć.

dl 12 1 po 3 Król. Sieinl). m 8.14 4.03 cT rnib. fcótte SBebfug 100=

13 $ tiar ego 8.13 4.05 miecjorem; letniego !alen=

23. 14 SJMacbjafja M 8.12 4.06 25*go ó je T? barja: mrojn

©. 15 UJIautufa i h 8.11 4.08 5 wiatrem bo

®S.16 UJtancelego 8.10 4.09 C oftatn. ĆW ll=ao, ob 12=g»

Hł- 17 SIntonicgo i h 8.09 4.11 bo 18=go pr,3C=

18 25rt)P 8.08 4.13 wojnie po=

3. D wefelu w barnie ©al. 3 a a 2. 2ef. iRpm. 12. chmurno t ob=

wilj, 19=go bóść jimno, potem pogob*=

nie i mroźno bo 24=go, bejycj 25=go, begej je śnieg. 27=go, pójniej bo Ioń=

ca mieifigea 9i. 19 2 po 3 &r. gerbpn. C p 8.07 4.15 ufajuje fię

33. ^{20 gobjona} &r 8.06 4.17 nab ranem, 23.

©.

21 22

Slgnieljjti

SBineentego tor

m 8.05 8.03

4.18 4.20

15-go ó je $

% 23 Sllfortfa '&§>8.02 4.22

33. 24 Ipmoteufrai m 8.01 4.24

®. 25 Dtawróc. ^kralu & ^{7.59 4.26}

4. D trębowatpm i powiel rufjonpm. 2Jtat. 8. 2. SRj. 12

31. 26 3 po 3 £ r . ^3o'Itf. 7.58 4.28 1? roib^. frótfo bóść poĄmur=

33. 27 3 ana ©Ijr. 7.56 4.30 Wiecjotetn no.

23. 28 ftanola 7.55 4.32 Jpbji poecjg

@. 29 SRaletjana w ^{7.53 4.34} 5=go ftpepia

% 30 Slbelgunbp k rf 7.52 4.36 J) pierw. cm. (oblęj. 3erO'=

33. 31 3ulju^o F 2 7.50 4.38 jolimp)

(13)

$an ie! I g ś jeft uciecjfii nafta

$ fa lm 90. 1

gktn nam g nieba prgppomina, je nabefita juj gobgina.

23tig|e, bligfie jug gbamienie, sto taił o rogpębgiło cienie!

3aśmieciła gmiagba głota, niedj nam m fercadj śmieci cnota!

9iie n> biefiabadj, cielesności, nie mtogpuście, nie m gajbrości 5|3anu głójmp jime nabgieje, a nic jerca nie gacfjmieje.

SBbgiejmp featę ifmą gobomą i gacgnijmp gpć na nomo!

Staniiiiaro oinicg.

U pom nienia na Jtocjeń

£ońcgpć mfódę, mietrgpć pironice to cieplefifje bni, cjpścić gboje, naftowa prgpgoitompmać. ^oimrófła ba gniim fnęcić. Cielęta gtabniomc obfabgić. Dmargniftpdj roębgibeł nie mtfabać foniom m pt)i£i. ©nój miewać, rtamóg prgefpprimać margłem, torfem i' giemtą, na połatłj xóm=

na rogrgucać. Sfotupp łobcme na ogimiinad) fruipć, mobę m cgafie ob=

miłjp fpromabgać g pól, brógbp ropbietać. SBpmogić na pola fjiam ge=

fgłoirocgnp. ffiapnomać pola ugorome lub prgegnacgone pob lowicgpaę.

M io t o ia

Slomp 5Rof pogoba, bębgie ro potu uroba.

3ajnp bgień parnia śmiętego, fpobgiemaf jię rofu bobrego, lecg g|bp miele w iatru ma, to befjcg n a fię cgetać nie ba.

£iiebp to ftpcigniui rośnie trama, to lato jej jug nie boftama.

©bp Jrgp iiróle pogobą obbargą, nie gafppittj ranfóm goipobargu.

1 Długość bnia 7 g. 29 m. iprgpbpło bnia 0 g. 5 nr.

11 „ „ 7 g. 47 m. „ „ 0 g. 23 m.

21 „ „ 8 g. 13 m. „ „ 0 g. 49 m.

4=go ftpcpia fłońce majbligej gierni.

3=go. ftpcgnia calfowite u nas toibgialne gaćmieaie ffięgtjca.

(14)

SlltQ ma 29 Dni

2 )a ta © m ięta a *g © to . © 5 . Dbjamt)

tp g o b . i b n i Śroięte n o c g .m . g .m . n ie b a

® . 1 Brpgibt) _{P S ?} 7.49'4.40 § n ie m ib o r jn r 5. J e ju s nafta toiatr i marje. SRat. 8. fi. 9tjpm. 13.

97. 2 4 ^{p o}3 Kr. Dcjpfjcj. _Gft 7.47,4.42$ Śmieci jafc

23- 3 231ajeja 7.45 4.44 Jutrjenfa,

28. 4 ©ilberta » * 7.43 4.46 ro ib j, ubtjroa

<5. 5 2Igatp _{9 S H} 7.41 4.48

6 Dorotę _{9 S *} 7.40 4.50

23. 7 97pftairba) 7.38 4.52 ® p e łnia

<3. 8 Salomona 7.364.54

Dbmiant) ® i potu. Śtoięta

jtjbotoffie

6^. D tą M u tniębjp piftemicą. 9Jiat. 13. fiećl Kol. 3.

97. 9 Starojapujt. 2tpol. 7.34 4.56 cT mioj. frótfr

23- 10 Jeretnjafta 7.32 4.58 to ie c j., 25'go 28. 11 ©ujladjego' ■ & & 7.30 5.00 ó ^j T?

3 . 12 Sewergna t h 7.28 5.02

Ej. 13 Ć M f i - s H 7.26 5.04

23. 14 2Całentego 7.24 5.06

3 . 15 gaiwftjana 7.22 5.08 C o fta tn . ĆW

7. O robotnitad) to roinnkp. 3Jlat. 20. 2 .1 . Kor. 9.

97 16 TOitfopuijt. Ju lian a M* 7.20 5.10 9i ufajuje fń 23- 17 Konstantego M* 7.18 5.11 nab ranem 28. 18 Komtorbjana M - 7.165.13

©. 19 Sabinę 7.145.15

Sj. 20 ©u^arśu^a g il, 7.125.17

23. 21 ©leonorę 7.10 5.19

<5. 22 23iotra Katcb. 7.085.21 @ nóto 8. O tmeloraftej roli. fiulE. 8. fi. 2. Kor. 11.

97. 23 Japuftna. Serenj. * 7.06 5.23 T? jnifa na tle 23- 24 9Jiaci«ja 3Ip. 7.03 5.25 jórj miecj.

28. 25 SBittora f* T 7.01 5.27

3 . 26 ipopiclec gelifsa f a r 6.59 5.29

27 Dęobora 6.56 5.31

23. 28 Juftuia 6.54 5.33

@. 29 $ettora 6.52 5.35 J) pierto. dto

7=go lutego o g. 12 'to bjten

pełnia, 15=gO' o g. 5

pa poi.

oitat. ćmieni, 22=go o g. 3

miecj. nóm, 29=ga g. 10

prjeb pot.

1 4 a ćwierć.

2Bebfug 100=

letniego falen=

bar ja: l=go w iatr, 2=go bejjcj je śnie

giem, ab 4=go bo 10=go po=

chmurno i wietrjno, jaś 12=go i 13=go widjmina, 14=go śnieg, 15=go i 16=go toiatr j trupą, ob 17 bo 19 bjbjpito, ob 20=go bo fońca mieijiąca ptjewajnie po=

goba.

(15)

3e|eli mnie tto fiujn. nie® ibjie ja mng

3 a n 12. 26

Djcge, titórą jefteś w niebie! w fajbej 5 nami bąbg potrgebie, Ugpcg toffi [tri oj ej nam, racg ab grgedjów nas udjomać, 9Jlocą fwoją obwarować, fpraw to garnie, 23oge Gam!

Giebie profint, Gtjnu $80*39! Uiiedj obficie fię togmmogp święte Dwoje fłomo w mas; bpśmp im- fercaci) je fffabali, 3 niego moc 39100ta brali terag i po wieegnp egas.

($|3ieśń ftaropolffa).

u pom n ien ia na łuta

pilnować cięgarmpcf) fłaegą, gawegafu togfuć i ogrobgić, prgpgotoe mać mpgobne miejfce. itrow ą potr gębują więilljjej pomocą. -Kolegą fu=

pić ffiągfę o* pomocą ptgą porobgie. U cieląt pilnować pępfów ob 30=

fagenia. — Dbać o propięta tatowe — fą orne najlepfee ba djorou. 311=

wentaegowi boftaregać tudju ma śroiegem powietrgu. Drobiowi bobawać co* wiecgóir fiemiemia fomopnego lub orofa pragomego1, a mieść fię bę=

bgie obficie. Kafabgać furą, najłeipfte bo* djowu — wątęgmięte na św.

Sógefa. D ile mierna bugądj śniegów na poład) i tąfadj, rogiftać faimit i toimafówfę.

M io m ia

2B Kiacieja mrogp panujące, prgeg bhigie egofą fą trwające.

Ggajem Tutą ofteo fuitą — egafent tutą famę plutą, fiutą ftoUą — lotem upafą.

$Po świętej Dorocie wpjdjną djuiftą na płocie.

1 Długość bmia 8 g. 51 m. , iprgąbąfo bmia 1 g. 27 m.

11 i i i i 9 g. 30 m. i i i ) 2 g. 6 mt.

21 ^{i i} ^{i i} 10 g. 9 m. i> i i 2 g. 45 m.

(16)

9Rat}Ct ma 31 imi «r

©ata tflflob.

<Srt)i?ta i bni Śtoięte

*tIvQ

§ - | co *

©tt>-

0.nt.

Objatog nieba

Dbmiant) ® i port). Śrtńęta

pbomffie 9. 3 ’CPS opoiroiaba tnęfę frnojg. 2uf. 8. 2el. &oir. 13.

8*go marca 6 rano pełnia,

16*go g. 10 prjeb poł.

oftot. ćwierć, 23*go g. 5 ra=

no nów, 29=go g. 10 m.

l ^ a śmierć.

SBebfug 100- letniego ffiaten*

barja: ob l=go bo 4=go pntno i bóść pogob*

nie, popiej p r p j lilia bni

cieplej, 9=go bejjcj, 10=go pogoba, ob ll=go bo 13-go jmiennie, pój=

niej bo 16*go labnie, pomięć b p 17 a 19 ćljtobno, 22=go

pogoba nie*

prpjom na, p o p iej bo fońca ntiefiąca

jmiennte 3 '# ji obdiobp

(nieurocjp*

ście) po|t

©fterp 5=go, SSurpm. 8=go

Sju|an=3Pu=

rpm 9=go marca.

Si.

% SB.

©.

®8.

$■©.

1 2 3 4 5 6 7

1 pojt. Sllbina Spmpltcjufta ftunegnnbi) ftajim icrja gfrpberpfo grpbolina delicji

* *

m m

# 6.50 6.47 6.45 6.42 6.40 6.38 6.35

5.37 5.38 5.40 5.42 5.44 5.46 5.48

§ niemibocpt)

10. D fufyeniu 3 « p ja. 3Jiat. 4. 2cf. 2, £or. 6.

SI.

$ • SB.

©.

6*.

%

©.

8 9 10 11 12 13 14

2 pojt. g tleniona

■ftanbpbp

■Btolarego Kopni)

&

i ? r 6!

«3Sfit hnfW 6.33 6.30 6.28 6.26 6.23 6.21 6.18

5.50 5.52 5.54 5.56 5.58 6.00 6.02

$ Śmieci jato Jutrgenfa, ttib. ubproa

3«.

?P.

SB.

©.

©rnejta

©ertrubp

śrobpośeie. Gprpla Sójefa

Joanfiima Slenebpfflta

M*

Ifr m m >

t k

1 A

6.16 6.13 6.11 6.08 6.06 6.03 6.01

6.03 6.05 6.07 6.09 6.11 6.13 6.15

® oftatn. ćm.

a* tmbjialnt) corag frócej

toiecjorami

12. 3® ps mpgania bjaBfct. Suifl 11. 2. ^£ ą . 5.

31.

3$.

SB.

© .

®8-

% 6 .

22 23 24 25 26 27 28

3nriajtou>anie S3.3J1.

Spgfrpba Koperta

©uftoroa

a :

< j? r I R * I R

$

5.58 5.56 5.54 5.51 5.49 5.46 5.44

6.17 6.18 6.20 6.22 6.24 6.26 6.28

fi? Pógną nocą

31.

SB.

29 30 31

©uftajego

5.41 5.36 5.36

6.30 6.32 6.33

J ) pierto. ćro.

t? niemibgialnt)

(17)

3oifte, On niemoce naftę mjinl na fię

3 s a j. 53, 4

Dcjp pobniojlem bo górp, ffąb mi tu tojparcia potrzeba, spomoe jejt moja ipan, ftórp jtmorjpl i giemię i nieba.

58 pś fię nie potfnął to pabrógp, nied) ten begjennp jtrój cjuje, 9ligbp on ota inie jmrógp, a froego nar obu pilnuje.

Da ci S trój, Dn cię odjrania, ufaj n> begpiećgnej pomocp, 5)3an cię Groą ręfą gałjłania, cgp ib^teft toe bnie, cjp vo aoep.

granciBef ftarpińjfi.

M pomnienia na tnacjec

2B śpidjrgu giboge cgęjto prgetabiać. 3 i et^ niia;K bo jabgeaia tog?

ścieląc ito ntiejjcu ciemneim, bp prjemięblp. 3®tergęta cgpścić, ftrgec ob gagiębień. ^reBiąt bo ggtganpdj llacgp nie botpu|cgać. boniom batoać lepią obrót. Cielęta ftpcgniorae objabgać: bpcgfi po' 10 tpgobniadj, ja=

boftfi1 pto 7. Omija tmjfBorotoego i fiana batoać im to trgecim tpgobaiu.

3Jiarooin)e ja lo |fi gojtatoić bo djoitoa. — 3boge bo fietou i natoogp |tu=

egne mi nap legeć gototoe. 3ia pola nie mądjobgić, bopófi tonie lgną.

9Me, na jejient goraine, poro tonąć broną lub młóOą. SOTiefftanfi 'na1 gie*

toną paj^ę fiać bo potornp tgermca ftopaiomo co tpbgień tub bma, abp j e f olej no rno jn a lojić.

M io m ia

2)3 ftunegunbę gmptte mirogp .prgęjbatoają, luibgiom gmarglpim ciepłe m iairą pogłębiają.

08 tRaperta l i |l i glbieirać g brgero, bpa owoc m iał tobacteoiui mbrem.

1 Długość bnia 10 g. 47 m. iprgąbplo bnia 3 g. 23 m.

11 TT tt 11 g. 30 m. J* ^TT 4 g. 6 m.

21 t t TT 11 g. 30 m. U TT 4 g. 50 m.

20=go marca pocgątet nJtojnp ajtronomicgnej

(18)

AtDiedefi ma 30 ani m

3)ata tpgob.

©mięta

i bni Święte co^{« ~} « fl.nt.

©8

S-tn.

Dbjamp nieba

Dbmianp ^{J )} i pom. Śmięta

jpbomffie

© .

©a-

@ .

1 2 3 4

fjugona Deobonji

^rpifijana 21 miii® jego

^ # |5 .3 4

SN? 5.31 SSM5.29

# 15.26 6.35 6.37 6.39 6.41

8 mfortcumief.

ufajuje fię roiecjoramt na

*a<f)ob*ie

6=go ftmetnia g. 12 to itocp

pełnia1.

14=go g. 10 to.

poł. nów, 28=go no polu*

bnie l*ga ćwierć.

2Bebfug 100=

letniego Balen=

batja: na po=

cjgtfu wietrg*

no i podjmur*

no, c j # e be=

frcje, ob 10=go bo 13=go bejjc}, później tgbjień dj lobów, 21=go pogoba fię po=

prawia, pój*

niej jnotou be=

'Beje.

3 pb ji ofcdjobgg urocjpście 5pa=

sdję 7=go, 8=go, 13=go i 14=go

fmietnia.

14. D tn ie c ie Eljrpjtufa bo 3'emj. 9Jfat. 21. fi. giKip. 2.

9t.

%38.

© .

©a-

©

5 6 7 8 9 10 11

£mietna. ISJIalfpima Spfftufa

Daniela Bermana

#?

r t t i h Ę2S&i h_jfffW

nTfw M *

5.24 5.22 5.19 5.17 5.14 5.12 5.10

6.43 6.45 6.46 6.48 6.50 6.52 6.54

@ pełnia

$ Śmieci jafo Sutrjenfa,

frbtfo

15. D jmartropdjroftaniu CWjt. 2T'ar. 6, fi. 1. R tn .5.

91.

28.

© .

©8-

© .

12 13 14 15 16 17 18

2BielBanoc. 2eonai 23®n. 2Biet. 3 # p n a ip&urcego

^irefcenta

^attjiaiulga SRubolfa Otforerrtpnp

N r s a

1

€ &

2 S

5.07 5.05 5.02 5.00 4.58 4.56 4.54

6.56 6.57 6.59 7.01 7.03 7.05 7.06

c? gnifa mśrób jórj. toiecg., 22.go ó ^{8 §} 16. O niemaerngnt Somtiaftu. 3<*n 21. 2 .1 . 3<#n 5.

91.

28.

@.

©a.

%

©.

19 20 21 22 23 24 25

1 cpu) 2B. Dpmona SBiftora

F ? F £ ftk

4.52 4.49 4.47 4.45 4.43 4.40 4.38

7.08 7.09 7.11 7.13 7.15 7.17 7.19

nocp 17. 0 Bamłenoimonini Eljitpjtufai. 3 ^ 8 .3 qb.. 9.

91.

% 28.

©.

2 po 2B. ^letufo haftom

2EitaIego Deoborpfa S in e g o

Znssr*1 ag *

J f#

4.36 4.34 4.32 4.29 4.27

7.21 7.23 7.24 7.26 7.28

1? m Jońcu miej.

rośrób górg por.

J ) pierm. dw.

(19)

9, jolicj toielfie fo fprarot) Sute, $anie

$faltn 104, 24

D 3 e;P» bąbj podjtoalmnp, jeś ja nas bpi umęcjonp,

£eś Stop toronią nas topbaroif, cub 35mjej laijfi to nas jpratoil.

iprojim Ci?, m 58oge 39109, 33oge=cjlmtDiec3e prarobjitop, Obroń mb śmierci nas toiecpej, ciejj to djtnili nas ojtatecjnej.

3tacj nas gadjamać mb jlegm, mb' grjedju udjton jprojnego.

3Xiecf) to f r j p p nie uijiatoaimp, lecg męfą Źtoą fię rofpieramp.

ppieśń ftaropotffa).

U pom nienia na Imietień

sta c je p a p jrebafadj bóbr je j9toić; tonie robocge tojfuć ii bbać lepiej m nie, bm linieją i fq pab|e. Stairlpim jrebiętoim obcinać i 1091=

bierać foppta, racice u mfmbcgm bpbla. — 2B śpidjrp! jiarno prjera=

biać. Dpatrjpć o p i e c e , tofiarfi, jnitmtarfi. Drób ttajabjać balej, 109=

pębgać bm jabóto, bm tępi robaotrom. ©topić tofjpftfie jtlp robooje i fprjęjaje otolm upratop roli i jiemóro totofennpdj. 310*1*0 bo jierou brać jatnajlepRe. ©atonii giemniafóto, jeśli Oiepjlo rmbją, gmieniać.

SBroaotoać to bni cieple pnjeb bejjcjent1 najlepiej broną lątotmą, gbpg m ilcp bobrje djroajtp, a pienia) nie fcfobgi. Słabe gajietmp p jilać jaletrą.

ąsrjniioroia

^toiecień rfeplp, jfmtnp maj, cjertoiec rnoflrp, SBoje baj.

9iie majj to biegu egaju ftoietnia tal bobregm, bp nie toijabjil n a flup folpafa śniejnego.

9ta świętego 9Jlarfa fieje (te ojtatnia jarla.

1 Slugmść bnia 13 g. 1 nt. Sprgpbpfm bnia 5 g. 37 m.

11 yy yy 13 g. 44 tn. yy yy 6 g. 20 nt.

21 yy M 14 g. 24 m. yy yy 7 g. 0 tn.