B
ezpieczeństwo jest nieodłącznym towarzyszem człowieka oraz stanowi jego pierwot-ną i elementarpierwot-ną potrzebę. Jest wieloznaczpierwot-ną kategorią, którą można ująć zarówno w szerokim, jak i wąskim kontekście. W szerszym znaczeniu oznacza zdolność do prze-ciwdziałania zagrożeniom, natomiast w węższym stanowi zdolność danego podmiotu do przetrwania oraz rozwoju. Ogólne ujęcie bezpieczeństwa można definiować jako stan mający zapewnić ochronę życia, zdrowia, mienia, a także innych wartości przed działaniami o charakterze bezprawnym, jak również ochronę zasad współżycia społecznego210. Lite-ratura przedmiotu wymienia m.in. bezpieczeństwo: narodowe, państwowe, wewnętrzne, zewnętrzne, publiczne, powszechne, mienia, ludzi i inne.Obserwacja ostatnich wydarzeń pokazuje, iż katalog współczesnych zagrożeń wciąż jest szeroki. Tłumaczy to stymulację wysiłków, które odnoszą się do zapewniania bezpie-czeństwa oraz zwiększania jego poczucia wśród społebezpie-czeństwa. Jednocześnie pojawiają się koncepcje, które sugerują niemożność zahamowania niektórych procesów determinu-jących wielorakie zagrożenia współczesnego człowieka. Istotną rolę pełni tutaj poprawne zdefiniowanie bezpieczeństwa wewnętrznego, a także określenie roli i miejsca jakie pełnią w nim poszczególne służby, w tym służby specjalne.
Obecnie można dostrzec wzrost znaczenia oraz stopnia wykorzystania pojęcia „bez-pieczeństwo wewnętrzne”. Jest to wynik utrwalonego podziału zagrożeń dla narodów i państw. Bezpieczeństwo wewnętrzne odnosi się do sfery bezpieczeństwa narodowego oraz publicznego, która wiąże się z różnymi zagrożeniami i czynnikami ryzyka mającymi charakter krajowy, czyli wewnętrzny211.
Biorąc pod uwagę instytucjonalny punkt widzenia, służby specjalne pełnią jedną z za-sadniczych funkcji w sferze bezpieczeństwa, pomimo iż żaden z aktów normatywnych nie przedstawia ich jednolitej definicji. Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa
210 Czupryński A., Bezpieczeństwo w ujęciu aksjologicznym, [w:] Bezpieczeństwo na lądzie, morzu i w powietrzu w XXI w., J. Zboina (red.), Józefów 2014, s. 16.
211 Gawroński S., Media relations służb mundurowych w Polsce: analiza wybranych formacji, Kraków-Rzeszów- Zamość 2011, s. 45-47
narodowego definiuje służby specjalne jako „ogólną nazwę dla cywilnych i wojskowych służb organizujących i prowadzących działania wywiadowcze i kontrwywiadowcze”212. Z kolei Encyklopedia szpiegostwa określa służby specjalne jako: „(…) zbiorcze określenie wszystkich służb wywiadowczych, cywilnych i wojskowych oraz innych służb bezpie-czeństwa, których działalność odbiega od zwykłej praktyki policyjnej. Należą do nich między innymi wywiady i kontrwywiady cywilne oraz wojskowe, specjalne jednostki antyterrorystyczne i do walki z narkomanią oraz służby bezpieczeństwa zajmujące się ochroną przedstawicieli państw, ważnych budynków (…)”213. Z kolei Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu definiuje służby specjalne w ujęciu podmiotowym. Art. 11 ww. ustawy mianem służb specjalnych określa Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Centralne Biuro Antykorup-cyjne, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbę Wywiadu Wojskowego214”.
Najczęściej służby specjalne dzieli się na: służby o charakterze wywiadowczym oraz o charakterze kontrwywiadowczym. Wywiad stanowią te podmioty instytucjonalne, które odpowiadają za pozyskanie, zgromadzenie, przetworzenie, analizę i przekaz infor-macji ważnych dla bezpieczeństwa państwa. Kontrwywiad stanowią podmioty, których zasadniczy cel działania stanowi ochrona informacji niezbędnych dla bezpieczeństwa państwa oraz ochrona przed ich nielegalnym pozyskaniem przez wywiady państw ob-cych215. Klasyfikując polskie służby specjalne, można wyodrębnić cywilne służby specjalne, które podlegają Prezesowi Rady Ministrów. Są nimi: Agencja Wywiadu, Agencja Bezpie-czeństwa Wewnętrznego i Centralne Biuro Antykorupcyjne. Drugą kategorię stanowią służby specjalne o charakterze wojskowym, czyli Służba Wywiadu Wojskowego i Służba Kontrwywiadu Wojskowego.
Funkcjonowanie służb specjalnych jest ściśle związane z bezpieczeństwem państwa, które powinno być postrzegane jako wartość wymagająca ochrony w sposób permanentny oraz uwzględniający zmiany, które zachodzą zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz państwa.
Polityka bezpieczeństwa danego państwa musi uwzględniać działalność służb specjal-nych, co jest związane z efektywnym wykorzystywaniem przez elity rządzące instytucji bezpieczeństwa dla realizacji interesów danego narodu. Zarówno wojskowe jak i cywilne służby specjalne zostały powołane w celu zagwarantowania bezpieczeństwa państwa oraz jego obywateli. W przypadku służb specjalnych wyodrębnia się trzy podstawowe funkcje: informacyjną, policyjną i ochronno-kontrolną. Nie wszystkie wymienione funkcje są wykonywane przez konkretny rodzaj służby specjalnej, często są one rozgraniczane w zakresie powierzonych zadań oraz kompetencji.
212 W. Łepkowski, Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2013, s. 65.
213 K. Wojciechowski, Encyklopedia szpiegostwa, Warszawa 1995, s. 234.
214 Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676).
215 Jakubowska M., Służby specjalne RP w systemie bezpieczeństwa państwa, [w:] Rola i zadania służb w systemie bezpieczeństwa publicznego, Górka M. (red.), Koszalin 2013, s. 291.
Jedną z cywilnych służb specjalnych o charakterze kontrwywiadowczym jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Została powołana w miejsce Urzędu Ochrony Państwa, który został zlikwidowany w 2002 r. i w którego strukturach znajdowały się zarówno wywiad, jak i kontrwywiad. W tym samym roku kompetencje te rozdzielono między odrębne instytucje: Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencję Wywiadu. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego posiada najszerszy zakres zadań i obowiązków spośród wszystkich służb specjalnych. Przełożonym funkcjonariuszy ABW jest szef posiadający status organu administracji rządowej i podlegający Prezesowi Rady Ministrów216. Szef ABW pełni funkcję krajowej władzy bezpieczeństwa tzn., że jest odpowiedzialny za współpracę w sferze wymiany informacji niejawnych pomiędzy Polską a strukturami bezpieczeń-stwa Unii Europejskiej, NATO i innych organizacji. Funkcjonariusze ABW są uprawnieni do prowadzenia czynności: operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych i analityczno-informacyjnych. Celem prowadzonych czynności jest rozpoznawanie, wy-krywanie i zapobieganie przestępstwom, jak również ściganie ich sprawców oraz uzy-skiwanie i przetwarzanie informacji niezbędnych dla ochrony porządku konstytucyjnego i bezpieczeństwa państwa.
Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wy-wiadu wskazuje na główną jej funkcję, którą jest ochrona bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i porządku konstytucyjnego217. Przedmiotowa ustawa wskazuje na konkretne zadania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Są to:
a) rozpoznawanie, zapobieganie oraz zwalczanie zagrożeń, które godzą w porządek konstytucyjny i bezpieczeństwo wewnętrzne Polski, w szczególności jej niepodległość i suwerenność, obronność, nienaruszalność jej terytorium oraz międzynarodową pozycję, b) rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie konkretnych przestępstw takich jak:
szpiegostwo, terroryzm, bezprawne ujawnienie bądź wykorzystanie informacji nie-jawnych, przestępstw godzących w bezpieczeństwo i podstawy ekonomiczne państwa, korupcja osób pełniących funkcje publiczne, produkcja i obrót towarami i usługami oraz technologiami, które mają strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa, nielegalne wytwarzanie, posiadanie i obrót bronią, materiałami wybuchowymi, środ-kami odurzającymi, substancjami psychotropowymi, bronią masowej zagłady w ob-rocie międzynarodowym,
c) ściganie sprawców ww. przestępstw,
d) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie zagrożeń, które godzą w bezpieczeństwo i są istotne przez wzgląd na ciągłość funkcjonowania państwa, jego organów admini-stracji publicznej, systemów teleinformatycznych i systemu sieci teleinformatycznych, urządzeń, usług i instalacji należących do infrastruktury krytycznej,
216 Jakubowska M., Służby specjalne RP w systemie bezpieczeństwa państwa, [w:] Rola i zadania służb w systemie bezpieczeństwa publicznego, Górka M. (red.), Koszalin 2013, s. 293.
217 Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676).
e) realizowanie (w granicach swojej właściwości) zadań powiązanych z ochroną informacji niejawnych, a także realizowanie funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w ramach ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych, pozyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie oraz przekazywanie odpowiednim organom informacji, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla porządku konstytucyjnego i ochrony bezpie-czeństwa wewnętrznego państwa218.
W polskim porządku prawnym istnieje wiele instytucji, które czuwają nad bezpieczeń-stwem, jednakże nie można wykluczyć możliwości wystąpienia zagrożenia ze strony ob-cych państw oraz podmiotów wewnątrzpaństwowych. Mimo, iż Polska nie jest państwem szczególnie narażonym na ataki terrorystyczne, nie można wykluczyć ich wystąpienia na jej terytorium, ponieważ obecnie prowadzona polityka stanowi czynnik ryzyka. Przykładem może być czynny udział w programach i organizacjach antyterrorystycznych, a także sta-cjonowanie polskich kontyngentów w Afganistanie i Iraku. Również sytuacja za wschodnią granicą oraz problem migracji mogą przyczynić się do wzrostu ryzyka potencjalnego ataku terrorystycznego. Przez wzgląd na te okoliczności konieczne jest zwiększanie aktywności działań służb specjalnych, a w szczególności Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
W 2009 r. powstało Centrum Antyterrorystyczne (CAT), które działa w strukturze ABW.
Jego podstawową funkcją jest monitorowanie mediów obcojęzycznych oraz Internetu pod kątem zagrożenia terrorystycznego. Istotą CAT jest koordynacja procesu wymiany informacji między poszczególnymi uczestnikami systemu ochrony antyterrorystycznej, której zadaniem jest umożliwienie wdrożenia wspólnych procedur reagowania na wy-padek zaistnienia zagrożenia o charakterze terrorystycznym219.
Agencja Wywiadu klasyfikowana jest jako służba cywilna o charakterze wywiadowczym.
Artykuł 6, ust. 2 Ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu wskazuje ich główne zadania. W przypadku Agencji Wywiadu są one realizowane poza granicami państwa. AW realizuje również pewne czynności na terytorium RP jednak są one określone w odrębnych przepisach i muszą być związane z realizacją działań poza granicami kraju. Do głównych zadań AW należy:
a) pozyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie oraz przekazywanie odpowiednim organom informacji, które mogą mieć znaczenie dla bezpieczeństwa, a także międzynarodowej pozycji Polski, jej potencjału obronnego i ekonomicznego,
b) rozpoznanie i przeciwdziałanie zagrożeniom o charakterze zewnętrznym, które godzą w niepodległość, bezpieczeństwo, obronność oraz nienaruszalność terytorium Polski, c) zapewnienie ochrony zagranicznych przedstawicielstw RP oraz ich pracowników przed
działaniami innych służb specjalnych a także działaniami, które mogą wyrządzić szkodę interesom RP,
218 Tamże.
219 Jakubowska M., Służby specjalne RP w systemie bezpieczeństwa państwa, [w:] Rola i zadania służb w systemie bezpieczeństwa publicznego, Górka M. (red.), Koszalin 2013, s. 295-296.
d) zapewnienie ochrony łączności kryptograficznej z polskimi placówkami konsularnymi i dyplomatycznymi oraz poczty kurierskiej,
e) rozpoznawanie terroryzmu i ekstremizmu o charakterze międzynarodowym, a także międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej,
f) rozpoznawanie międzynarodowego obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją, środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi, a także usługami, technologiami i towarami o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa.
Rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady oraz zagrożeń, które są związane z proliferacją tej broni i środków jej przenoszenia.
g) rozpoznawanie oraz analizowanie zagrożeń występujących w rejonach konfliktów, kryzysów oraz napięć międzynarodowych, które mają wpływ na bezpieczeństwo kraju, a także podejmowanie działań, które mają na celu eliminację tych zagrożeń,
h) prowadzenie wywiadu elektronicznego,
i) podejmowanie innych działań, które są określone w odrębnych ustawach oraz umowach międzynarodowych220.
Misją Agencji Wywiadu jest dostarczenie wywiadowczej informacji najważniejszym organom władzy państwowej, które podejmują decyzje istotne dla interesów Polski i jej obywateli w uwarunkowaniach międzynarodowych podlegających ciągłym zmianom.
Agencja Wywiadu analogicznie do innych nowoczesnych służb wywiadowczych usiłuje w efektywny sposób wkomponować się w demokratyczne struktury nowoczesnego społeczeństwa. Służy temu odpowiednia przejrzystość funkcjonowania, w ramach której nie narusza ona podstawowych reguł działania służby wywiadowczej, a równocześnie bezpieczeństwa państwa. Tymi podstawami są: służba państwu oraz narodowi i podpo-rządkowanie ustawowej kontroli. Natomiast w zakresie profesjonalnego działania jest to bezwzględna ochrona personelu i aktywów, źródeł oraz środków i operacji wywiadu221.
Centralne Biuro Antykorupcyjne jest cywilną służbą specjalną działającą na podsta-wie ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym. Głównym zadaniem CBA jest szeroko rozumiane zwalczanie korupcji w instytucjach państwowych, jednostkach samorządu terytorialnego, a także w życiu publicznym i gospodarczym. Po-nadto Centralne Biuro Antykorupcyjne prowadzi czynności mające na celu zwalczanie działalności godzącej w podstawy ekonomiczne państwa. Do głównych zadań CBA należy:
a) rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie przestępstw wymierzonych w dzia-łalność instytucji państwowych, samorząd terytorialny oraz wymiar sprawiedliwości, przeciwko wyborom, referendum, porządkowi publicznemu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, wiarygodności dokumentów oraz
220 Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676).
221 www.aw.gov.pl (04.12.2017).
transparentności w finansowaniu partii politycznych, o ile wyżej wymienione pozostaje w związku z korupcją,
b) ujawnianie oraz przeciwdziałanie przypadkom nieprzestrzegania przepisów Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne,
c) dokumentowanie podstaw oraz inicjowanie realizacji przepisów zawartych w Ustawie z dnia 21 czerwca 1990 r. o zwrocie korzyści pozyskanych niesłusznie kosztem skarbu państwa lub innych państwowych osób prawnych,
d) kontrolowanie prawdziwości i prawidłowości oświadczeń majątkowych lub oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej składanych przez osoby pełniące funkcje pu-bliczne,
e) prowadzenie działalności o charakterze analitycznym, która dotyczy sfery działania Centralnego Biura Antykorupcyjnego, a także przedstawianie w ramach informacji uprawnionym do tego organom konstytucyjnym państwa222.
Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego w ramach określonych ustawowo zadań wykonują czynności analityczno-informacyjne, operacyjno-rozpoznawcze, kon-trolne oraz dochodzeniowo-śledcze. Czynności operacyjno-rozpoznawcze wykonywane są w celu zapobiegania popełnianiu przestępstw, ich rozpoznawania oraz wykrywania, a także w celu pozyskiwania i przetwarzania informacji niezbędnych dla zwalczania ko-rupcji w samorządach terytorialnych i instytucjach państwowych. Jeśli istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa, a jest ono uzasadnione, funkcjonariusze CBA są uprawnieni do wykonywania czynności dochodzeniowo-śledczych określonych przepisami Kodeksu postępowania karnego oraz czynności na polecenie sądu i prokuratora. Centralne Biuro Antykorupcyjne jest jedyną służbą specjalną, która posiada narzędzia umożliwiające kontrolę oświadczeń majątkowych oraz decyzji gospodarczych. Czynności kontrolne mają na celu ujawnienie przypadków korupcji w instytucjach publicznych, nadużyć osób, które pełnią funkcje publiczne, a także działalności godzącej w istotne interesy ekonomiczne Polski. Podstawowe cele przedsięwzięć analityczno-informacyjnych, które są prowadzone przez funkcjonariuszy CBA opierają się na identyfikacji zagrożeń, które godzą w interes ekonomiczny, a także odpowiednio wczesne informowanie o nich organów państwa jak również formułowanie propozycji działań zaradczych. W zakresie swojej aktywności Centralne Biuro Antykorupcyjne prowadzi również działania o charakterze prewencyjnym w szczególności o charakterze profilaktycznym i edukacyjnym. W ramach tych działań współpracuje z innymi organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami zajmującymi się tematyką korupcji223.
222 UstawaUstawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz.U. 2006 Nr 104, poz. 708).
223 www.cba.gov.pl (04.12.217).
Służba Kontrwywiadu Wojskowego jest służbą specjalną podległą Ministrowi Obrony Narodowej, utworzoną na mocy Ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz o Służbie Wywiadu Wojskowego. Do jej głównych zadań należy:
a) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie popełnianych przez funkcjonariuszy SKW i SWW, żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową oraz pracowników Sił Zbrojnych RP i innych jednostek organizacyjnych MON, przestępstw wojennych, przeciwko pokojo-wi, ludzkości, przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, przeciwko ochronie informacji oraz przestępstw związanych z działalnością terrorystyczną, zagrażających bezpieczeństwu lub zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP lub innych jednostek organizacyjnych MON, b) współdziałanie z Żandarmerią Wojskową oraz innymi organami, które są uprawnione
do ścigania wyżej wymienionych przestępstw,
c) realizowanie w granicach swojej właściwości zadań służby ochrony państwa zawartych w Ustawie z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych,
d) pozyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie, analizowanie i przekazywanie właściwym organom informacji istotnych dla bezpieczeństwa obronności i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP i innych jednostek organizacyjnych MON, a także podejmowanie działań mających na celu eliminowanie ustalonych zagrożeń,
e) prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego i przedsięwzięć z zakresu krypto-analizy i ochrony kryptograficznej,
f) udział w planowaniu oraz przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodo-wych z zakresu rozbrojenia,
g) ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych, żołnierzy wykonujących zadania służbowe poza granicami państwa i innych jednostek organizacyjnych MON,
h) ochrona bezpieczeństwa prac rozwojowych i badań naukowych zleconych przez Siły Zbrojne RP i inne jednostki organizacyjne MON, a także produkcji i obrotu usługami, technologiami i towarami o przeznaczeniu wojskowych,
i) podejmowanie działań przewidzianych dla Służby Kontrwywiadu Wojskowego w innych ustawach oraz umowach międzynarodowych, którymi Polska jest związana.
Zadania SKW obejmują także rozpoznawanie i wykrywanie przestępstw popełnionych we współdziałaniu z żołnierzami, którzy pełnią czynną służbę wojskową, funkcjonariuszami SWW i SKW oraz pracownikami Sił Zbrojnych RP, a także innych jednostek organizacyjnych MON224. Służba Kontrwywiadu Wojskowego realizuje swoje zadania głównie na terytorium państwa, ale również poza granicami Polski. Może być prowadzona wyłącznie w zakresie wykonywania ustawowych zadań i w związku z działaniami realizowanymi na terytorium Rzeczypospolitej Polski.
Służba Wywiadu Wojskowego jest służbą specjalną utworzoną na mocy Ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz o Służbie Wywiadu
224 Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz o Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz.U. z 2006 r. Nr 104, poz. 709).
Wojskowego. Zgodnie z treścią art. 2 ww. ustawy jest to służba specjalna „właściwa w spra-wach ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzoro-wanych przez Ministra Obrony Narodowej225”. Służba Wywiadu Wojskowego zajmuje się:
a) pozyskiwaniem, gromadzeniem, przetwarzaniem, analizowaniem oraz przekazywaniem odpowiednim organom informacji, które mają istotne znaczenie dla bezpieczeństwa potencjału obronnego RP, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP, wa-runków realizacji, przez Siły Zbrojne RP, zadań poza granicami kraju,
b) rozpoznawanie oraz przeciwdziałanie militarnym zagrożeniom o charakterze zewnętrz-nym, które godzą w obronność kraju oraz zagrożeniom międzynarodowym terroryzmem, c) rozpoznawanie międzynarodowego obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amu-nicją, a także usługami, towarami i technologiami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa RP oraz rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń powiązanych z proliferacją tej broni i środkami jej przenoszenia, d) rozpoznawanie i analiza zagrożeń, które występują w rejonach kryzysów, konfliktów
i napięć międzynarodowych mających znaczenie dla obronności państwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych RP oraz podejmowanie działań, których celem jest eliminacja tych zagrożeń,
e) prowadzenie wywiadu elektronicznego na rzecz Sił Zbrojnych RP, a także przedsięwzięć z zakresu kryptografii i kryptoanalizy,
f) współdziałanie w organizowaniu polskich przedstawicielstw wojskowych poza grani-cami państwa,
g) uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzyna-rodowych w zakresie rozbrojenia,
h) podejmowanie innych działań przewidzianych dla Służby Wywiadu Wojskowego w od-rębnych ustawach oraz umowach międzynarodowych, którymi Polska jest związana.
Wyżej wymienione zadania SWW realizuje poza granicami państwa. Działalność ta może być prowadzona na terytorium RP wyłącznie w związku z działalnością poza granicami państwa226. Wykonując ustawowe zadania funkcjonariusze SWW realizują czynności analityczno-informacyjne oraz operacyjno-rozpoznawcze. W ramach czynności analityczno-informacyjnych funkcjonariusze SWW uzyskują, gromadzą, przetwarzają oraz dokonują analizy informacji istotnych dla ochrony kraju przed zagrożeniami zewnętrz-nymi w sferze obronności. W zależności od charakteru informacji są one przekazywane właściwym, upoważnionym organom państwowym. W zakresie wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych funkcjonariusze Służby Wywiadu Wojskowego mają prawo zażądać, w formie ustnej lub pisemnej, od organów administracji rządowej, instytucji państwowych, samorządu terytorialnego, a także przedsiębiorców, którzy prowadzą
225 Tamże.
226 Tamże.
działalność w zakresie użyteczności publicznej, pomocy przy wykonywaniu wyżej wymie-nionych czynności. Przepisy prawa dają im możliwość zwrócenia się o pomoc do innych przedsiębiorców organizacji społecznych oraz jednostek organizacyjnych, a w nagłych przypadkach, również do każdej innej osoby z prośbą o udzielenie pomocy w zakresie określonym przepisami powszechnie obowiązującego prawa227.
Współczesne państwo zmuszone jest do zmagania się ze znalezieniem konsensusu po-między sferą życia prywatnego obywateli, a specyficznym charakterem działalności służb specjalnych. Owa działalność niejednokrotnie wymaga stosowania środków ingerujących w prywatne życie jednostek. Bezpieczeństwo publiczne stanowi dobro, które w pewnym sensie usprawiedliwia ograniczanie korzystania ze swobód obywatelskich, jednakże wymaga zachowania proporcjonalności ingerencji służb specjalnych w życie społeczeństwa oraz kontroli nad ich działalnością. Szczególna forma działania służb specjalnych, w głównej mierze tajność ich działań sprawiają, że obywatele nie przywiązują do nich wielkiej wagi, skupiając się na takich organach jak Policja, Straż Pożarna, Straż Graniczna czy Służby Ochrony Kolei. W obecnych czasach państwo stoi przed niezwykle trudnym zadaniem ochrony swoich obywateli przed takimi zagrożeniami jak międzynarodowy terroryzm, czy przestępczość zorganizowana. Właśnie dlatego duże znaczenie mają tu prowadzone
Współczesne państwo zmuszone jest do zmagania się ze znalezieniem konsensusu po-między sferą życia prywatnego obywateli, a specyficznym charakterem działalności służb specjalnych. Owa działalność niejednokrotnie wymaga stosowania środków ingerujących w prywatne życie jednostek. Bezpieczeństwo publiczne stanowi dobro, które w pewnym sensie usprawiedliwia ograniczanie korzystania ze swobód obywatelskich, jednakże wymaga zachowania proporcjonalności ingerencji służb specjalnych w życie społeczeństwa oraz kontroli nad ich działalnością. Szczególna forma działania służb specjalnych, w głównej mierze tajność ich działań sprawiają, że obywatele nie przywiązują do nich wielkiej wagi, skupiając się na takich organach jak Policja, Straż Pożarna, Straż Graniczna czy Służby Ochrony Kolei. W obecnych czasach państwo stoi przed niezwykle trudnym zadaniem ochrony swoich obywateli przed takimi zagrożeniami jak międzynarodowy terroryzm, czy przestępczość zorganizowana. Właśnie dlatego duże znaczenie mają tu prowadzone