5.2.1. Elementy typu „punkt”
Usuwanie punktów możliwe jest trzema dostępnymi metodami. Intuicyjnie wybierane jest usuwanie punktu po wybraniu ikony „Select an object on the map” z zestawu funkcji edycyjnych, wybra-niu punktu lewym klawiszem myszy i wciśnięciu klawisza „Delete” na klawiaturze. Identyczny
efekt uzyskiwany jest po wciśnięciu prawego klawisza myszy na wybranym punkcie i wybra-niu rozkazu „Delete”. W obu przypadkach wyświetlana jest okno dialogowe umożliwiające potwierdzenie lub anulowanie usunięcia obiektu. Możliwe jest również usuwanie punktów przy użyciu okna przeglądarki Project/Map (rysunek 33).
Rys. 33. Usuwanie punktu obliczeniowego
Usunięcie obiektu typu punkt następuje po wybraniu nazwy usuwanego punktu i wciśnięciu przycisku Delete Object. W tym przypadku również jest wyświetlane okno dialogowe umożliwia-jące potwierdzenie lub anulowanie usunięcia obiektu. Usunięcie obiektu typu „punkt” powoduje automatyczne usunięcie wszystkich obiektów typu „odcinek” połączonych z usuniętym punk-tem.
5.2.2. Elementy typu „odcinek”
Usuwanie odcinków możliwe jest trzema dostępnymi metodami. Intuicyjnie wybierane jest usuwanie odcinka po wybraniu ikony „Select an object on the map” z zestawu funkcji edy-cyjnych, wybraniu odcinka lewym klawiszem myszy i wciśnięciu klawisza „Delete” na klaw-iaturze. Identyczny efekt uzyskiwany jest po wciśnięciu prawego klawisza myszy na wybranym odcinku i wybraniu rozkazu Delete Object. W obu przypadkach wyświetlana jest okno di-alogowe umożliwiające potwierdzenie lub anulowanie usunięcia obiektu. Możliwe jest również usuwanie punktów przy użyciu okna przeglądarki Project/Map (rysunek 34).
Rys. 34. Usuwanie odcinka obliczeniowego
Usunięcie obiektu typu punkt następuje po wybraniu nazwy usuwanego odcinka i wciśnięciu przycisku „Delete Object”. W tym przypadku również jest wyświetlane okno dialogowe umożli-wiające potwierdzenie lub anulowanie usunięcia obiektu. Usunięcie obiektu typu „odcinek” nie powoduje usunięcia punktów połączonych z usuniętym odcinkiem.
6. Edycja wybranych danych dla dużej ilości obiektów
Zmiana wybranej cechy dla wielu obiektów jednocześnie możliwa jest po zaznaczeniu wszys-tkich obiektów - Select All (Zaznacz Wszystko) - jeżeli korekta wprowadzana jest globalnie lub po wyborze określonego obszaru - Select Region (Zaznacz Region) jeżeli korekta dotyczy wybranego fragmentu sieci (rysunek 35). Edycja wybranego parametru nastąpi dla
elemen-Rys. 35. Wybór dużej ilości obiektów do edycji
tów wewnątrz wybranego obszaru po wybraniu rozkazu Group Edit. . . (Edycja grupowa. . . ).
W oknie dialogowym Group Edit (Edycja grupowa) w wierszu „For objects of type” istnieje możliwość typu edytowanych obiektów. Dostępne są:
• Subcatchment (Zlewnia) - do wyboru edycja właściwości:
– Tag - Opcjonalna etykieta pozwalająca na wprowadzanie kategoryzacji obiektów;
– Raingage - obiekt przechowujący dane deszczomierzowe;
– Area - rzeczywista powierzchnia zlewni;
– Width - „szerokość” zlewni;
– % Slope - średni spadek zlewni;
– % Imperv - procentowy udział powierzchni nieprzepuszczalnej;
– N-Imperv - szorstkość powierzchni nieprzepuszczalnej;
– N-Perv - szorstkość powierzchni przepuszczalnej;
– Dstore-Imperv - pojemność retencyjna powierzchni nieprzepuszczalnej;
– Dstore-Perv - pojemność retencyjna powierzchni przepuszczalnej;
– %Zero-Imperv - procent powierzchni nieprzepuszczalnej pozbawiona pojemności re-tencyjnej;
– Land Uses - wybór danych o użytkowaniu terenu do zlewni;
– Curb Length - całkowita długość krawężników w zlewni;
– Snow Pack - nazwa zbioru parametrów pakietu śniegowego (o ile istnieje) przyp-isanego do zlewni;
– Groundwater - Wybór danych przepływu wód gruntowych w zlewni;
• Infitration (Infiltracja) - do wyboru edycja właściwości:
– Max.Rate - maksymalna szybkość infiltracji w metodzie Hortona;
– Min.Rate - minimalna szybkość infiltracji w metodzie Hortona;
– Decay Constant - stała recesji w metodzie Hortona;
– Drying Time - czas wyschnięcia całkowicie nasyconego gruntu do całkowitego wyschnię-cia w dobach;
– Max. Volume - maksymalna możliwa objętość infiltracji;
• Junction (Węzeł):
– Tag - opcjonalna etykieta pozwalająca na wprowadzanie kategoryzacji obiektów;
– Invert El. - rzędna dna w węźle;
– Max. Depth - zagłębienie dna węzła pod powierzchnią gruntu;
– Initial Depth - napełnienie w zbiorniku na początku symulacji;
– Surcharge Depth - dodatkowa wartość powyżej zagłębienia dna nie wywołująca zatopienia terenu.
– Ponded - powierzchnia zajmowana przez wodę zalewającą teren po przekroczeniu pojemności sieci;
• Storage Unit (Retencja):
– Tag - opcjonalna etykieta pozwalająca na wprowadzanie kategoryzacji obiektów;
– Invert El. - rzędna dna w węźle;
– Max. Depth - zagłębienie dna zbiornika pod powierzchnią gruntu;
– Initial Depth - napełnienie w zbiorniku na początku symulacji;
– Surcharge - dodatkowa wartość powyżej zagłębienia dna nie wywołująca zatopienia terenu;
– Ponded Area - właściwość ignorowana przez model;
– Evap. - współczynnik parowania z powierzchni zbiornika;
– Curve Coefficient - wartość A w funkcji opisującej zależność pola powierzchni od głębokości;
– Curve Exponent - wartość B w funkcji opisującej zależność pola powierzchni od głębokości;
– Curve Constant - wartość C w funkcji opisującej zależność pola powierzchni od głębokości;
– Curve Name - nazwa krzywej zbiornika opisującej zależność pola powierzchni zbiornika w funkcji głębokości w postaci tabelarycznej;
• Conduit (Odcinek):
– Tag - opcjonalna etykieta pozwalająca na wprowadzanie kategoryzacji obiektów;
– Shape - kształt przekroju kanału;
– Max. Depth - wysokość kanału;
– Length - długość odcinka kanału;
– Roughness - współczynnik do wzoru Manninga (w zależności od materiału rur);
– Inlet Offset - przemieszczenie pionowe wlotu w stosunku do dna studzienki;
– Outlet Offset - przemieszczenie pionowe wylotu w stosunku do dna studzienki;
– Initial Flow - przepływ na starcie symulacji;
– Maximum Flow - maksymalny przepływ przez kanał (regulator przepływu);
– Entry Loss Coeff. - straty miejscowe na wlocie kanału;
– Exit Loss Coeff. - straty miejscowe na wylocie kanału;
– Avg. Loss Coeff. - straty miejscowe na długości kanału.
Rys. 36. Edycja dużej ilości obiektów
Edytowane są wszystkie obiekty objęte zaznaczeniem. Jedyny sposób na edycję wybranych elementów jest ich odpowiednie oznaczenie przy użyciu pola „Tag”. Wybór oznaczonych obiek-tów następuje po włączeniu przełącznika „with Tag equal to” i wprowadzenia żądanego oz-naczenia w polu tekstowym obok. Właściwość podlegajaca edycji wybierana jest z listy „edit the property”. Lista jest dopasowana do typu obiektu wybranego powyżej. Kluczowy jest os-tatni wiersz danych. W przypadku właściwości tekstowych dostępna jest tylko zamiana tekstu na nowy. W przypadku danych liczbowych dostępne są trzy opcje (rysunek 36):
• by replacing it with - zamiana wartości na nową;
• by multiplying it by - przemnożenie istniejącej wartości przez wprowadzony przelicznik;
• by adding to it - zsumowanie istniejącej wartości i wprowadzonego składnika.
Przykład 1 Zadanie polega na ujednolicenie szorstkości ścian (współczynnika n do wzoru Manninga) wszystkich kanałów do wartości 0.015.
Czynności do wykonania:
• wybrać wszystkie obiekty do edycji (Edit->Select All);
• uruchomić okno dialogowe Group Edit (Edit->Group Edit);
• w oknie dialogowym wprowadzić nastepujące korekty:
– For object of type - zmienić na „Conduit”;
Rys. 37. Edycja grupowa - przykład 1 (krok 1) – edit the property - zmienić na „Roughness”;
– ustawić „by replacing it with” a jako daną wpisać „0.015” (rysunek 37);
• po wciśnięciu OK zmiany są nanoszone a w oknie informacyjnym prezentowana jest ilość edytowanych obiektów;
Rys. 38. Edycja grupowa - przykład 1 (krok 2)
• okno informacyjne pozwala na dwie aktywności:
– kontynuację edytowania kolejnych obiektów - przycisk „Yes”;
– zakończenie edycji - przycisk „No” (rysunek 38).
Przykład 2 Zadanie polega na ujednolicenie szorstkości ścian (współczynnika n do wzoru Manninga) wszystkich kanałów oprócz 10309-10208 i 16009-10309 do wartości 0.015.
Czynności do wykonania:
• wybrać obiekty do edycji (Edit->Select Region);
• narysować wielobok wokół obiektów podlegających edycji i zakończyć prawym klawiszem myszy;
Rys. 39. Edycja grupowa - przykład 2 (krok 1)
• uruchomić okno dialogowe Group Edit (Edit->Group Edit);
• w oknie dialogowym wprowadzić nastepujące korekty:
– For object of type - zmienić na „Conduit”;
– edit the property - zmienić na „Roughness”;
– ustawić „by replacing it with” a jako daną wpisać „0.015” (rysunek 39);
• po wciśnięciu OK zmiany są nanoszone a w oknie informacyjnym prezentowana jest ilość edytowanych obiektów (rysunek 40) - w tym przypadku mniejsza niż w przykładzie 1.
Rys. 40. Edycja grupowa - przykład 2 (krok 2)
Przykład 3 Zadanie polega na zagłębieniu kanałów o 0.5 metra w całej sieci.
Czynności do wykonania:
• wybrać obiekty do edycji (Edit->Select All);
• uruchomić okno dialogowe Group Edit (Edit->Group Edit);
• w oknie dialogowym wprowadzić nastepujące korekty:
Rys. 41. Edycja grupowa - przykład 3 (krok 1)
– For object of type - zmienić na „Junction”;
– edit the property - zmienić na „Invert El.”;
– ustawić „by adding to it” a jako daną wpisać „-0.5” (rysunek 41);
• po wciśnięciu OK zmiany są nanoszone a w oknie informacyjnym prezentowana jest ilość edytowanych obiektów (Uwaga! Zmiana nie nastąpiła w obiekcie Outfall mimo, że posiada właściwość Invert El., konieczna jest zmiana manualna);
Rys. 42. Edycja grupowa - przykład 3 (krok 2)
• kontynuować edycję wybierają „Yes” w oknie informacyjnym (rysunek 42);
• ponieważ jednocześnie zmienia się zagłębienie konieczna jest jednoczesna korekta parametru
„Max. Depth” w oknie dialogowym wprowadzić nastepujące korekty:
– For object of type - ustawić na „Junction”;
– edit the property - zmienić na „Max. Depth”;
– ustawić „by adding to it” a jako daną wpisać „0.5”(rysunek 43);
Rys. 43. Edycja grupowa - przykład 3 (krok 3)
Rys. 44. Edycja grupowa - przykład 3 (krok 4)
• po wciśnięciu OK zmiany są nanoszone a w oknie informacyjnym prezentowana jest ilość edytowanych obiektów (Uwaga! Zmiana nie nastąpiła w obiekcie Outfall ponieważ nie posiada właściwość Max. Depth);
• zakończyć edycję wybierając „No” w oknie informacyjnym (rysunek 44);
• skorygować rzędną „Invert El.” obiektu Outlet 10208 w oknie właściwości obiektu.
7. Najczęściej wykonywane czynności edycyjne
7.1. Dostawienie dodatkowego odcinka sieci
Kolejność czynności to:
• należy wskazać ikonę „Add a junction node” (rysunek 45);
Rys. 45. Wprowadzenie dodatkowego węzła obliczeniowego
• wskazać lokalizację nowego węzła i wcisnąć lewy klawisz myszy;
Rys. 46. Układ rozbudowany o dodatkowy węzeł
• w oknie roboczym pojawi się węzeł oznaczony kolejnym dostępnym numerem (rysunek 46). Zależy to od dotychczasowej numeracji węzłów i ustawień domyślnych (rozdział 4);
• ostatni krok to wprowadzenie właściwości węzła (rys. 21). Do głównych czynności należy:
– zmiana nazwy węzła do nomenklatury stosowanej w modelu;
– modyfikacja położenia węzła (w istniejącym modelu zwykle używane są współrzędne GIS lub zawarte w projekcie rozbudowy sieci - wg układu współrzędnych wykorzys-tanego w modelu);
– wprowadzić fizyczne dane węzła: rzędną dna, zagłębienie, dopływ ścieków itp.;
• należy wskazać ikonę „Add a conduit link” (rysunek 47);
• wskazujemy lewym klawiszem myszy kolejno węzeł 80009 i 81009 (rysunek 48) - zgodnie ze spadkiem dna kanału;
• wprowadzić brakujące fizyczne właściwości odcinka (kształt i wymiar przekroju, szorstkość, przemieszczenia pionowe w stosunku do węzłów itp.).
Rys. 47. Wprowadzenie dodatkowego odcinka obliczeniowego
Rys. 48. Układ rozbudowany o dodatkowy odcinek obliczeniowy