• Nie Znaleziono Wyników

Wówczas elementy macierzowe operatorów ~J2 i J3 mają postać Djm| ~J2|j0m0E = f (j0)~2jm|j0m0 =f (j )~2δjj0δmm0,

jm|J3|j0m0 =

m0~jm|j0m0 =m~δjj0δmm0. Zdefiniujmy operatory

J±= J1± iJ2 J± = J. Zadanie. Pokazać, że

[J3, J+] = ~J+, [J3, J] = −~J, [J+, J] = 2~J3.

Stany własne momentu pędu

Wówczas elementy macierzowe operatorów ~J2 i J3 mają postać Djm| ~J2|j0m0E = f (j0)~2jm|j0m0 =f (j )~2δjj0δmm0,

jm|J3|j0m0 = m0~jm|j0m0 =

m~δjj0δmm0.

Zdefiniujmy operatory

J±= J1± iJ2 J± = J. Zadanie. Pokazać, że

[J3, J+] = ~J+, [J3, J] = −~J, [J+, J] = 2~J3.

Stany własne momentu pędu

Wówczas elementy macierzowe operatorów ~J2 i J3 mają postać Djm| ~J2|j0m0E = f (j0)~2jm|j0m0 =f (j )~2δjj0δmm0,

jm|J3|j0m0 = m0~jm|j0m0 =m~δjj0δmm0.

Zdefiniujmy operatory

J±= J1± iJ2 J± = J. Zadanie. Pokazać, że

[J3, J+] = ~J+, [J3, J] = −~J, [J+, J] = 2~J3.

Stany własne momentu pędu

Wówczas elementy macierzowe operatorów ~J2 i J3 mają postać Djm| ~J2|j0m0E = f (j0)~2jm|j0m0 =f (j )~2δjj0δmm0,

jm|J3|j0m0 = m0~jm|j0m0 =m~δjj0δmm0. Zdefiniujmy operatory

J±= J1± iJ2 J± = J.

Zadanie. Pokazać, że

[J3, J+] = ~J+, [J3, J] = −~J, [J+, J] = 2~J3.

Stany własne momentu pędu

Wówczas elementy macierzowe operatorów ~J2 i J3 mają postać Djm| ~J2|j0m0E = f (j0)~2jm|j0m0 =f (j )~2δjj0δmm0,

jm|J3|j0m0 = m0~jm|j0m0 =m~δjj0δmm0. Zdefiniujmy operatory

J±= J1± iJ2 J± = J. Zadanie. Pokazać, że

[J3, J+] = ~J+, [J3, J] = −~J, [J+, J] = 2~J3.

Stany własne momentu pędu

Wówczas elementy macierzowe operatorów ~J2 i J3 mają postać Djm| ~J2|j0m0E = f (j0)~2jm|j0m0 =f (j )~2δjj0δmm0,

jm|J3|j0m0 = m0~jm|j0m0 =m~δjj0δmm0. Zdefiniujmy operatory

J±= J1± iJ2 J± = J. Zadanie. Pokazać, że

[J3, J+] = ~J+, [J3, J] = −~J, [J+, J] = 2~J3.

Stany własne momentu pędu

Rozważmy element macierzowy równania

[J3, J+] = ~J+ J3J+− J+J3= ~J+

j00m00|J3J+|jm j00m00|J+J3|jm = ~j00m00|J+|jm .

Skorzystajmy z relacji zupełności stanów własnych operatora momentu pędu i konwencji sumacyjnej

I = X

j0m0

|j0m0 j0m0| + Z

j0me0E D0me0| d˜j0dme0 |j0m0 j0m0| gdzie sumujemy po dyskretnym i całkujemy po ciągłym zakresie widma operatorów ~J2 i J3, a po prawej stronie relacji ≡

pominęliśmy symbole sumowania i całkowania.Wstawiając operator jednostkowy pomiędzy operatory J3 i J+ dostaniemy

j00m00|J3 |j0m0 j0m0| J+|jmi − j00m00|J+|j0m0 j0m0| J3|jmi

= ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

Rozważmy element macierzowy równania

[J3, J+] = ~J+ J3J+− J+J3= ~J+

j00m00|J3J+|jm j00m00|J+J3|jm = ~j00m00|J+|jm . Skorzystajmy z relacji zupełności stanów własnych operatora momentu pędu i konwencji sumacyjnej

I = X

j0m0

|j0m0 j0m0| + Z

j0me0E D0me0| d˜j0dme0 |j0m0 j0m0|

gdzie sumujemy po dyskretnym i całkujemy po ciągłym zakresie widma operatorów ~J2 i J3, a po prawej stronie relacji ≡

pominęliśmy symbole sumowania i całkowania.Wstawiając operator jednostkowy pomiędzy operatory J3 i J+ dostaniemy

j00m00|J3 |j0m0 j0m0| J+|jmi − j00m00|J+|j0m0 j0m0| J3|jmi

= ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

Rozważmy element macierzowy równania

[J3, J+] = ~J+ J3J+− J+J3= ~J+

j00m00|J3J+|jm j00m00|J+J3|jm = ~j00m00|J+|jm . Skorzystajmy z relacji zupełności stanów własnych operatora momentu pędu i konwencji sumacyjnej

I = X

j0m0

|j0m0 j0m0| + Z

j0me0E D0me0| d˜j0dme0 |j0m0 j0m0| gdzie sumujemy po dyskretnym i całkujemy po ciągłym zakresie widma operatorów ~J2 i J3, a po prawej stronie relacji ≡

pominęliśmy symbole sumowania i całkowania.

Wstawiając operator jednostkowy pomiędzy operatory J3 i J+ dostaniemy

j00m00|J3 |j0m0 j0m0| J+|jmi − j00m00|J+|j0m0 j0m0| J3|jmi

= ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

Rozważmy element macierzowy równania

[J3, J+] = ~J+ J3J+− J+J3= ~J+

j00m00|J3J+|jm j00m00|J+J3|jm = ~j00m00|J+|jm . Skorzystajmy z relacji zupełności stanów własnych operatora momentu pędu i konwencji sumacyjnej

I = X

j0m0

|j0m0 j0m0| + Z

j0me0E D0me0| d˜j0dme0 |j0m0 j0m0| gdzie sumujemy po dyskretnym i całkujemy po ciągłym zakresie widma operatorów ~J2 i J3, a po prawej stronie relacji ≡

pominęliśmy symbole sumowania i całkowania.Wstawiając operator jednostkowy pomiędzy operatory J3 i J+ dostaniemy

j00m00|J3 |j0m0 j0m0| J+|jmi − j00m00|J+|j0m0 j0m0| J3|jmi

= ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

Rozważmy element macierzowy równania

[J3, J+] = ~J+ J3J+− J+J3= ~J+

j00m00|J3J+|jm j00m00|J+J3|jm = ~j00m00|J+|jm . Skorzystajmy z relacji zupełności stanów własnych operatora momentu pędu i konwencji sumacyjnej

I = X

j0m0

|j0m0 j0m0| + Z

j0me0E D0me0| d˜j0dme0 |j0m0 j0m0| gdzie sumujemy po dyskretnym i całkujemy po ciągłym zakresie widma operatorów ~J2 i J3, a po prawej stronie relacji ≡

pominęliśmy symbole sumowania i całkowania.Wstawiając operator jednostkowy pomiędzy operatory J3 i J+ dostaniemy

j00m00|J3 |j0m0 j0m0| J+|jmi − j00m00|J+|j0m0 j0m0| J3|jmi

= ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

j00m00|J3|j0m0 j0m0|J+|jm j00m00|J+|j0m0 j0m0|J3|jm

= ~j00m00|J+|jm .

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora J3. m0~j00m00|j0m0 j0m0|J+|jm j00m00|J+|j0m0 m~j0m0|jm

= ~j00m00|J+|jm

Wykorzystajmy normalizację stanów |jmi

m0j00j0δm00m0j0m0|J+|jm − m~δj0jδm0mj00m00|J+|j0m0

= ~j00m00|J+|jm i wykonajmy sumowanie po j0 i m0, wtedy otrzymamy

m00~j00m00|J+|jm − m~j00m00|J+|jm = ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

j00m00|J3|j0m0 j0m0|J+|jm j00m00|J+|j0m0 j0m0|J3|jm

= ~j00m00|J+|jm .

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora J3. m0~j00m00|j0m0 j0m0|J+|jm j00m00|J+|j0m0 m~j0m0|jm

= ~j00m00|J+|jm Wykorzystajmy normalizację stanów |jmi

m0j00j0δm00m0j0m0|J+|jm − m~δj0jδm0mj00m00|J+|j0m0

= ~j00m00|J+|jm i wykonajmy sumowanie po j0 i m0, wtedy otrzymamy

m00~j00m00|J+|jm − m~j00m00|J+|jm = ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

j00m00|J3|j0m0 j0m0|J+|jm j00m00|J+|j0m0 j0m0|J3|jm

= ~j00m00|J+|jm .

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora J3. m0~j00m00|j0m0 j0m0|J+|jm j00m00|J+|j0m0 m~j0m0|jm

= ~j00m00|J+|jm Wykorzystajmy normalizację stanów |jmi

m0j00j0δm00m0j0m0|J+|jm − m~δj0jδm0mj00m00|J+|j0m0

= ~j00m00|J+|jm i wykonajmy sumowanie po j0 i m0, wtedy otrzymamy

m00~j00m00|J+|jm − m~j00m00|J+|jm = ~j00m00|J+|jm .

Stany własne momentu pędu

Podzielmy obie strony przez ~, przenieśmy wyraz z prawej strony równania na lewą i wyłączmy element macierzowy operatora J+

poza nawias, wówczas otrzymamy

m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0.

Zauważmy, że ponieważ

hJ~2, Jii= 0, i = 1, 2, 3 hJ~2, J±

i= 0.

Obliczmy element macierzowy komutatora J~2J±− J±J~2 = 0.

Dj00m00| ~J2J±|jmEDj00m00|J±J~2|jmE= 0,

a wstawiając odpowiednio operator jednostkowy |j0m0i hj0m0| otrzymamy

Dj00m00| ~J2|j0m0Ej0m0|J±|jm j00m00|J±|j0m0 Dj0m0| ~J2|jmE= 0.

Stany własne momentu pędu

Podzielmy obie strony przez ~, przenieśmy wyraz z prawej strony równania na lewą i wyłączmy element macierzowy operatora J+

poza nawias, wówczas otrzymamy

m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0.

Zauważmy, że ponieważ

hJ~2, Jii= 0, i = 1, 2, 3 hJ~2, J±

i= 0.

Obliczmy element macierzowy komutatora J~2J±− J±J~2= 0.

Dj00m00| ~J2J±|jmEDj00m00|J±J~2|jmE= 0,

a wstawiając odpowiednio operator jednostkowy |j0m0i hj0m0| otrzymamy

Dj00m00| ~J2|j0m0Ej0m0|J±|jm j00m00|J±|j0m0 Dj0m0| ~J2|jmE= 0.

Stany własne momentu pędu

Podzielmy obie strony przez ~, przenieśmy wyraz z prawej strony równania na lewą i wyłączmy element macierzowy operatora J+

poza nawias, wówczas otrzymamy

m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0.

Zauważmy, że ponieważ

hJ~2, Jii= 0, i = 1, 2, 3 hJ~2, J±

i= 0.

Obliczmy element macierzowy komutatora J~2J±− J±J~2= 0.

Dj00m00| ~J2J±|jmEDj00m00|J±J~2|jmE= 0,

a wstawiając odpowiednio operator jednostkowy |j0m0i hj0m0| otrzymamy

Dj00m00| ~J2|j0m0Ej0m0|J±|jm j00m00|J±|j0m0 Dj0m0| ~J2|jmE= 0.

Stany własne momentu pędu

Podzielmy obie strony przez ~, przenieśmy wyraz z prawej strony równania na lewą i wyłączmy element macierzowy operatora J+

poza nawias, wówczas otrzymamy

m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0.

Zauważmy, że ponieważ

hJ~2, Jii= 0, i = 1, 2, 3 hJ~2, J±

i= 0.

Obliczmy element macierzowy komutatora J~2J±− J±J~2= 0.

Dj00m00| ~J2J±|jmEDj00m00|J±J~2|jmE= 0,

a wstawiając odpowiednio operator jednostkowy |j0m0i hj0m0| otrzymamy

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora ~J2 i z przyjętej normalizacji stanów

f (j0)~2δj00j0δm00m0j0m0|J±|jm − f (j)~2δj0jδm0mj00m00|J±|j0m0 = 0.

Dzieląc obie strony przez ~2 i wykonując sumowanie po j0 i m0 otrzymamy

f (j00) − f (j ) j00m00|J±|jm = 0.

Równanie to jest spełnione albo jeśli

f (j00) = f (j ) j00= j , gdyż funkcja f (j ) jest różnowartościowa,

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora ~J2 i z przyjętej normalizacji stanów

f (j0)~2δj00j0δm00m0j0m0|J±|jm − f (j)~2δj0jδm0mj00m00|J±|j0m0 = 0.

Dzieląc obie strony przez ~2 i wykonując sumowanie po j0 i m0 otrzymamy

f (j00) − f (j ) j00m00|J±|jm = 0.

Równanie to jest spełnione albo jeśli f (j00) = f (j )

j00= j , gdyż funkcja f (j ) jest różnowartościowa,

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora ~J2 i z przyjętej normalizacji stanów

f (j0)~2δj00j0δm00m0j0m0|J±|jm − f (j)~2δj0jδm0mj00m00|J±|j0m0 = 0.

Dzieląc obie strony przez ~2 i wykonując sumowanie po j0 i m0 otrzymamy

f (j00) − f (j ) j00m00|J±|jm = 0.

Równanie to jest spełnione albo jeśli

f (j00) = f (j ) j00= j ,

gdyż funkcja f (j ) jest różnowartościowa,

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora ~J2 i z przyjętej normalizacji stanów

f (j0)~2δj00j0δm00m0j0m0|J±|jm − f (j)~2δj0jδm0mj00m00|J±|j0m0 = 0.

Dzieląc obie strony przez ~2 i wykonując sumowanie po j0 i m0 otrzymamy

f (j00) − f (j ) j00m00|J±|jm = 0.

Równanie to jest spełnione albo jeśli

f (j00) = f (j ) j00= j , gdyż funkcja f (j ) jest różnowartościowa,

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy z faktu, że |jmi są stanami własnymi operatora ~J2 i z przyjętej normalizacji stanów

f (j0)~2δj00j0δm00m0j0m0|J±|jm − f (j)~2δj0jδm0mj00m00|J±|j0m0 = 0.

Dzieląc obie strony przez ~2 i wykonując sumowanie po j0 i m0 otrzymamy

f (j00) − f (j ) j00m00|J±|jm = 0.

Równanie to jest spełnione albo jeśli

f (j00) = f (j ) j00= j , gdyż funkcja f (j ) jest różnowartościowa,

Stany własne momentu pędu

albo jeśli

j00m00|J±|jm = 0.

Obliczenia prowadziliśmy dla dowolnych j , j00, m, m00, dlatego widzimy, że tylko elementy macierzowe dla j00= j , a więc elementy postaci

jm00|J±|jm mogą być niezerowe,

a zatem macierze operatorów J± są diagonalne w j .

Stany własne momentu pędu

albo jeśli

j00m00|J±|jm = 0.

Obliczenia prowadziliśmy dla dowolnych j , j00, m, m00, dlatego widzimy, że tylko elementy macierzowe dla j00= j , a więc elementy postaci

jm00|J±|jm

mogą być niezerowe,a zatem macierze operatorów J± są diagonalne w j .

Stany własne momentu pędu

albo jeśli

j00m00|J±|jm = 0.

Obliczenia prowadziliśmy dla dowolnych j , j00, m, m00, dlatego widzimy, że tylko elementy macierzowe dla j00= j , a więc elementy postaci

jm00|J±|jm

mogą być niezerowe, a zatem macierze operatorów J± są diagonalne w j .

Stany własne momentu pędu

W takim razie znalezione wcześniej równanie m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0

przyjmuje postać

m00− m − 1 jm00|J+|jm = 0,

co zachodzi jeśli

m00= m + 1 lub jm00|J+|jm = 0.

To oznacza, że nieznikające elementy macierzowe operatora J+

mają postać

hjm + 1|J+|jmi .

Stany własne momentu pędu

W takim razie znalezione wcześniej równanie m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0

przyjmuje postać

m00− m − 1 jm00|J+|jm = 0,

co zachodzi jeśli

m00= m + 1 lub jm00|J+|jm = 0.

To oznacza, że nieznikające elementy macierzowe operatora J+

mają postać

hjm + 1|J+|jmi .

Stany własne momentu pędu

W takim razie znalezione wcześniej równanie m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0

przyjmuje postać

m00− m − 1 jm00|J+|jm = 0,

co zachodzi jeśli

m00= m + 1 lub jm00|J+|jm = 0.

To oznacza, że nieznikające elementy macierzowe operatora J+

mają postać

hjm + 1|J+|jmi .

Stany własne momentu pędu

W takim razie znalezione wcześniej równanie m00− m − 1 j00m00|J+|jm = 0

przyjmuje postać

m00− m − 1 jm00|J+|jm = 0,

co zachodzi jeśli

m00= m + 1 lub jm00|J+|jm = 0.

To oznacza, że nieznikające elementy macierzowe operatora J+

mają postać

hjm + 1|J+|jmi .

Stany własne momentu pędu

Ze względu na ortogonalność stanów |jmi, równość ta implikuje związek

J+|jmi = λm~ |jm + 1i , gdzie λm jest liczbą zespoloną.

Widzimy, że działanie operatora J+ na stan |jmi powiększa wartość własną m operatora J3 o 1.

Stany własne momentu pędu

Ze względu na ortogonalność stanów |jmi, równość ta implikuje związek

J+|jmi = λm~ |jm + 1i , gdzie λm jest liczbą zespoloną.

Widzimy, że działanie operatora J+ na stan |jmi powiększa wartość własną m operatora J3 o 1.

Stany własne momentu pędu

Zadanie. Pokazać, że obliczjąc elementy macierzowe równania

J3J− JJ3 = −~J

otrzymamy

m00− m + 1 jm00|J|jm = 0,

czyli

m00= m − 1 lub jm00|J|jm = 0, a więc nie znikają tylko elementy macierzowe postaci

hjm − 1|J|jmi .

Widzimy, że działanie operatora J na stan |jmi pomniejsza wartość własną m operatora J3 o 1,

Stany własne momentu pędu

Zadanie. Pokazać, że obliczjąc elementy macierzowe równania

J3J− JJ3 = −~J

otrzymamy

m00− m + 1 jm00|J|jm = 0,

czyli

m00= m − 1 lub jm00|J|jm = 0,

a więc nie znikają tylko elementy macierzowe postaci hjm − 1|J|jmi .

Widzimy, że działanie operatora J na stan |jmi pomniejsza wartość własną m operatora J3 o 1,

Stany własne momentu pędu

Zadanie. Pokazać, że obliczjąc elementy macierzowe równania

J3J− JJ3 = −~J

otrzymamy

m00− m + 1 jm00|J|jm = 0,

czyli

m00= m − 1 lub jm00|J|jm = 0, a więc nie znikają tylko elementy macierzowe postaci

hjm − 1|J|jmi .

Widzimy, że działanie operatora J na stan |jmi pomniejsza wartość własną m operatora J3 o 1,

Stany własne momentu pędu

Zadanie. Pokazać, że obliczjąc elementy macierzowe równania

J3J− JJ3 = −~J

otrzymamy

m00− m + 1 jm00|J|jm = 0,

czyli

m00= m − 1 lub jm00|J|jm = 0, a więc nie znikają tylko elementy macierzowe postaci

hjm − 1|J|jmi .

Widzimy, że działanie operatora J na stan |jmi pomniejsza

Stany własne momentu pędu

a zatem w wyniku działania operatora J na stan własny |jmi otrzymamy

J|jmi = λ0m~ |jm − 1i , gdzie λ0m jest liczbą zespoloną.

Mnożąc obustronnie przez hjm − 1| otrzymamy λ0m~ = hjm − 1|J|jmi .

Stany własne momentu pędu

a zatem w wyniku działania operatora J na stan własny |jmi otrzymamy

J|jmi = λ0m~ |jm − 1i , gdzie λ0m jest liczbą zespoloną.

Mnożąc obustronnie przez hjm − 1| otrzymamy λ0m~ = hjm − 1|J|jmi .

Stany własne momentu pędu

Znajdźmy związek pomiędzy liczbami λm i λ0m. Skorzystajmy z równania

J+|jmi = λm~ |jm + 1i .

Mnożąc obustronnie przez hjm + 1| otrzymamy

hjm + 1|J+|jmi= hjm + 1|λm~|jm + 1i = λm~ hjm + 1|jm + 1i =λm~.

Stany własne momentu pędu

Znajdźmy związek pomiędzy liczbami λm i λ0m. Skorzystajmy z równania

J+|jmi = λm~ |jm + 1i .

Mnożąc obustronnie przez hjm + 1| otrzymamy hjm + 1|J+|jmi=

hjm + 1|λm~|jm + 1i = λm~ hjm + 1|jm + 1i =λm~.

Stany własne momentu pędu

Znajdźmy związek pomiędzy liczbami λm i λ0m. Skorzystajmy z równania

J+|jmi = λm~ |jm + 1i .

Mnożąc obustronnie przez hjm + 1| otrzymamy hjm + 1|J+|jmi= hjm + 1|λm~|jm + 1i =

λm~ hjm + 1|jm + 1i =λm~.

Stany własne momentu pędu

Znajdźmy związek pomiędzy liczbami λm i λ0m. Skorzystajmy z równania

J+|jmi = λm~ |jm + 1i .

Mnożąc obustronnie przez hjm + 1| otrzymamy

hjm + 1|J+|jmi= hjm + 1|λm~|jm + 1i =λm~ hjm + 1|jm + 1i =

λm~.

Stany własne momentu pędu

Znajdźmy związek pomiędzy liczbami λm i λ0m. Skorzystajmy z równania

J+|jmi = λm~ |jm + 1i . Mnożąc obustronnie przez hjm + 1| otrzymamy

hjm + 1|J+|jmi= hjm + 1|λm~|jm + 1i = λm~ hjm + 1|jm + 1i =λm~.

Stany własne momentu pędu

Znajdźmy związek pomiędzy liczbami λm i λ0m. Skorzystajmy z równania

J+|jmi = λm~ |jm + 1i . Mnożąc obustronnie przez hjm + 1| otrzymamy

hjm + 1|J+|jmi= hjm + 1|λm~|jm + 1i = λm~ hjm + 1|jm + 1i =λm~.

Stany własne momentu pędu

Dokonując sprzężenia zespolonego równania hjm + 1|J+|jmi = λm~.

otrzymamy

Djm|J+|jm + 1E= λm~,

ale J+ = J, więc

hjm|J|jm + 1i = λm~. λm nie jest równa λ0m= hjm − 1|J|jmi /~ lecz

λm= λ0m+1.

Stany własne momentu pędu

Dokonując sprzężenia zespolonego równania hjm + 1|J+|jmi = λm~.

otrzymamy

Djm|J+|jm + 1E= λm~,

ale J+ = J, więc

hjm|J|jm + 1i = λm~. λm nie jest równa λ0m= hjm − 1|J|jmi /~ lecz

λm= λ0m+1.

Stany własne momentu pędu

Dokonując sprzężenia zespolonego równania hjm + 1|J+|jmi = λm~.

otrzymamy

Djm|J+|jm + 1E= λm~,

ale J+ = J, więc

hjm|J|jm + 1i = λm~.

λm nie jest równa λ0m= hjm − 1|J|jmi /~ lecz λm= λ0m+1.

Stany własne momentu pędu

Dokonując sprzężenia zespolonego równania hjm + 1|J+|jmi = λm~.

otrzymamy

Djm|J+|jm + 1E= λm~,

ale J+ = J, więc

hjm|J|jm + 1i = λm~.

λm nie jest równa λ0m= hjm − 1|J|jmi /~ lecz λm= λ0m+1.

Stany własne momentu pędu

Dokonując sprzężenia zespolonego równania hjm + 1|J+|jmi = λm~.

otrzymamy

Djm|J+|jm + 1E= λm~,

ale J+ = J, więc

hjm|J|jm + 1i = λm~.

λm nie jest równa λ0m= hjm − 1|J|jmi /~ lecz λm= λ0m+1.

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy teraz z relacji

[J+, J] = 2~J3 J+J− JJ+= 2~J3. Skąd dla elementów macierzowych otrzymamy

j00m00|J+|j0m0 j0m0|J|jm j00m00|J|j0m0 j0m0|J+|jm

= 2~j00m00|J3|jm =

2~2j00jδm00m. Ponieważ nie znikają tylko elementy macierzowe

hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi , to z sumy po j0 i m0 pozostaną wyrazy

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m.

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy teraz z relacji

[J+, J] = 2~J3 J+J− JJ+= 2~J3. Skąd dla elementów macierzowych otrzymamy

j00m00|J+|j0m0 j0m0|J|jm j00m00|J|j0m0 j0m0|J+|jm

= 2~j00m00|J3|jm =2~2j00jδm00m.

Ponieważ nie znikają tylko elementy macierzowe hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi , to z sumy po j0 i m0 pozostaną wyrazy

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m.

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy teraz z relacji

[J+, J] = 2~J3 J+J− JJ+= 2~J3. Skąd dla elementów macierzowych otrzymamy

j00m00|J+|j0m0 j0m0|J|jm j00m00|J|j0m0 j0m0|J+|jm

= 2~j00m00|J3|jm = 2~2j00jδm00m. Ponieważ nie znikają tylko elementy macierzowe

hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi ,

to z sumy po j0 i m0 pozostaną wyrazy

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m.

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy teraz z relacji

[J+, J] = 2~J3 J+J− JJ+= 2~J3. Skąd dla elementów macierzowych otrzymamy

j00m00|J+|j0m0 j0m0|J|jm j00m00|J|j0m0 j0m0|J+|jm

= 2~j00m00|J3|jm = 2~2j00jδm00m. Ponieważ nie znikają tylko elementy macierzowe

hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi , to z sumy po j0 i m0 pozostaną wyrazy

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m.

Stany własne momentu pędu

Skorzystajmy teraz z relacji

[J+, J] = 2~J3 J+J− JJ+= 2~J3. Skąd dla elementów macierzowych otrzymamy

j00m00|J+|j0m0 j0m0|J|jm j00m00|J|j0m0 j0m0|J+|jm

= 2~j00m00|J3|jm = 2~2j00jδm00m. Ponieważ nie znikają tylko elementy macierzowe

hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi , to z sumy po j0 i m0 pozostaną wyrazy

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m.

Stany własne momentu pędu

Ponownie uwzględniając, że nie znikają tylko elementy macierzowe hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi ,

widzimy, że lewa i prawa strona równania

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m nie znikają tylko gdyj00= j i m00= m.

Nasze równanie przybiera wtedy postać

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2.

Stany własne momentu pędu

Ponownie uwzględniając, że nie znikają tylko elementy macierzowe hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi ,

widzimy, że lewa i prawa strona równania

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m nie znikają tylko gdyj00= j i m00= m.

Nasze równanie przybiera wtedy postać

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2.

Stany własne momentu pędu

Ponownie uwzględniając, że nie znikają tylko elementy macierzowe hjm − 1|J|jmi i hjm + 1|J+|jmi ,

widzimy, że lewa i prawa strona równania

j00m00|J+|jm − 1 hjm − 1|J|jmi −j00m00|J|jm + 1 hjm + 1|J+|jmi

= 2~2j00jδm00m nie znikają tylko gdyj00= j i m00= m.

Nasze równanie przybiera wtedy postać

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2.

Stany własne momentu pędu

Wykorzystując związki

hjm + 1|J+|jmi = λm~ i hjm|J|jm + 1i = λm~.

w równaniu

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2

otrzymamy

λm−1~ λm−1~ − λm~ λm~ = 2m~2, Skąd wynika równanie różnicowe

m−1|2− |λm|2 = 2m.

Stany własne momentu pędu

Wykorzystując związki

hjm + 1|J+|jmi = λm~ i hjm|J|jm + 1i = λm~.

w równaniu

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2 otrzymamy

λm−1~ λm−1~ − λm~ λm~ = 2m~2,

Skąd wynika równanie różnicowe

m−1|2− |λm|2 = 2m.

Stany własne momentu pędu

Wykorzystując związki

hjm + 1|J+|jmi = λm~ i hjm|J|jm + 1i = λm~.

w równaniu

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2 otrzymamy

λm−1~ λm−1~ − λm~ λm~ = 2m~2, Skąd wynika równanie różnicowe

m−1|2− |λm|2 = 2m.

Stany własne momentu pędu

Wykorzystując związki

hjm + 1|J+|jmi = λm~ i hjm|J|jm + 1i = λm~.

w równaniu

hjm|J+|jm − 1i hjm − 1|J|jmi − hjm|J|jm + 1i hjm + 1|J+|jmi

= 2m~2 otrzymamy

λm−1~ λm−1~ − λm~ λm~ = 2m~2, Skąd wynika równanie różnicowe

m−1|2− |λm|2 = 2m.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m = 2m. Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 =

C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m = 2m. Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m = 2m. Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

=

− m2+ m + m2+ m = 2m. Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m =

2m. Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m =2m.

Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m = 2m.

Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Zauważmy, że λm może zależeć nie tylko od m, ale również od j . Rozwiązanie ogólne naszego równania różnicowego ma postać

m|2 = C − m(m + 1),

gdzie C jest dowolną stałą niezależną od m, która jednak może zależeć od j .

Rzeczywiście

m−1|2− |λm|2 = C − (m − 1)m − [C − m(m + 1)]

= − m2+ m + m2+ m = 2m.

Oczywiście musi zachodzić

m|2 ­ 0.

Stany własne momentu pędu

Stany własne momentu pędu

Stany własne momentu pędu

Stany własne momentu pędu

Stany własne momentu pędu

Stany własne momentu pędu

Stany własne momentu pędu

Ponieważ gałęzie paraboli g (m) są skierowane w dół, todla m < m2 i m > m1 mamy

g (m) = |λm|2 < 0, co daje sprzeczność.

Aby zapewnić spełnienie otrzymanych wcześniej równań ( (m00− m − 1) hjm00|J+|jmi = 0,

(m00− m + 1) hjm00|J|jmi = 0

możemy przyjąć, że dla górnej wartości m, tzn. m = m1, zachodzi hjm1+ 1|J+|jm1i = 0,

co zapewnia spełnienie pierwszego równania, a zarazem gwarantuje, że największa wartość własna operatora J3 nie przekroczy m1~. jest na

Stany własne momentu pędu

Ponieważ gałęzie paraboli g (m) są skierowane w dół, to dla m < m2 i m > m1 mamy

g (m) = |λm|2 < 0, co daje sprzeczność.

Aby zapewnić spełnienie otrzymanych wcześniej równań ( (m00− m − 1) hjm00|J+|jmi = 0,

(m00− m + 1) hjm00|J|jmi = 0

możemy przyjąć, że dla górnej wartości m, tzn. m = m1, zachodzi hjm1+ 1|J+|jm1i = 0,

co zapewnia spełnienie pierwszego równania, a zarazem gwarantuje, że największa wartość własna operatora J3 nie przekroczy m1~. jest na

Stany własne momentu pędu

Ponieważ gałęzie paraboli g (m) są skierowane w dół, to dla m < m2 i m > m1 mamy

g (m) = |λm|2 < 0, co daje sprzeczność.

Aby zapewnić spełnienie otrzymanych wcześniej równań ( (m00− m − 1) hjm00|J+|jmi = 0,

(m00− m + 1) hjm00|J|jmi = 0

możemy przyjąć, że dla górnej wartości m, tzn. m = m1, zachodzi hjm1+ 1|J+|jm1i = 0,

co zapewnia spełnienie pierwszego równania, a zarazem gwarantuje, że największa wartość własna operatora J nie

Stany własne momentu pędu

Ponieważ gałęzie paraboli g (m) są skierowane w dół, to dla m < m2 i m > m1 mamy

g (m) = |λm|2 < 0, co daje sprzeczność.

Aby zapewnić spełnienie otrzymanych wcześniej równań ( (m00− m − 1) hjm00|J+|jmi = 0,

(m00− m + 1) hjm00|J|jmi = 0

możemy przyjąć, że dla górnej wartości m, tzn. m = m1, zachodzi hjm1+ 1|J+|jm1i = 0,

co zapewnia spełnienie pierwszego równania, a zarazem gwarantuje, że największa wartość własna operatora J3 nie przekroczy m1~. jest na

Stany własne momentu pędu

Z kolei drugie równanie można spełnić przyjmując, że dla najmniejszej dopuszczalnej wartości m, m = m2, zachodzi

hjm2|J|jm2+ 1i = 0.

Dlategonajwiększą dopuszczalną wartością własną operatora J3

jest m1,

a najmniejszą dopuszczalną wartością własną operatora J3 jest m2+ 1,

m2+ 1 ¬ m ¬ m1.

Wykorzystując obliczone wartości m1 i m2 dostaniemy m2+ 1= −1

2 1 2

1 + 4C + 1 = 1 2 1

2

1 + 4C =−m1.

Stany własne momentu pędu

Z kolei drugie równanie można spełnić przyjmując, że dla najmniejszej dopuszczalnej wartości m, m = m2, zachodzi

hjm2|J|jm2+ 1i = 0.

Dlategonajwiększą dopuszczalną wartością własną operatora J3

jest m1,a najmniejszą dopuszczalną wartością własną operatora J3 jest m2+ 1,

m2+ 1 ¬ m ¬ m1.

Wykorzystując obliczone wartości m1 i m2 dostaniemy m2+ 1= −1

2 1 2

1 + 4C + 1 = 1 2 1

2

1 + 4C =−m1.

Stany własne momentu pędu

Z kolei drugie równanie można spełnić przyjmując, że dla najmniejszej dopuszczalnej wartości m, m = m2, zachodzi

hjm2|J|jm2+ 1i = 0.

Dlategonajwiększą dopuszczalną wartością własną operatora J3

jest m1, a najmniejszą dopuszczalną wartością własną operatora J3 jest m2+ 1,

m2+ 1 ¬ m ¬ m1.

Wykorzystując obliczone wartości m1 i m2 dostaniemy m2+ 1= −1

2 1 2

1 + 4C + 1 = 1 2 1

2

1 + 4C =−m1.

Stany własne momentu pędu

Z kolei drugie równanie można spełnić przyjmując, że dla najmniejszej dopuszczalnej wartości m, m = m2, zachodzi

hjm2|J|jm2+ 1i = 0.

Dlategonajwiększą dopuszczalną wartością własną operatora J3

jest m1, a najmniejszą dopuszczalną wartością własną operatora J3 jest m2+ 1,

m2+ 1 ¬ m ¬ m1.

Wykorzystując obliczone wartości m1 i m2 dostaniemy m2+ 1= −1

2 1 2

1 + 4C + 1 = 1 2 1

2

1 + 4C =−m1.

Stany własne momentu pędu

Z kolei drugie równanie można spełnić przyjmując, że dla najmniejszej dopuszczalnej wartości m, m = m2, zachodzi

hjm2|J|jm2+ 1i = 0.

Dlategonajwiększą dopuszczalną wartością własną operatora J3

jest m1, a najmniejszą dopuszczalną wartością własną operatora J3 jest m2+ 1,

m2+ 1 ¬ m ¬ m1.

Wykorzystując obliczone wartości m1 i m2 dostaniemy m2+ 1= −1

2 1 2

1 + 4C + 1 = 1 2 1

2

1 + 4C =−m1.

Stany własne momentu pędu

Czylim zmienia się co 1 w zakresie

−m1¬ m ¬ m1.

Aby to było możliwe, to różnica maksymalnej i minimalnej wartości m musi być liczbą całkowitą

m1− (−m1) = 2m1= 0, 1, 2, . . . ,

a więc

m1 = 0,1 2, 1,3

2, . . . Dla m = m1 zachodzi

C − m1(m1+ 1) = 0 C = m1(m1+ 1).

Stany własne momentu pędu

Czylim zmienia się co 1 w zakresie

−m1¬ m ¬ m1.

Aby to było możliwe, to różnica maksymalnej i minimalnej wartości m musi być liczbą całkowitą

m1− (−m1) = 2m1= 0, 1, 2, . . . , a więc

m1 = 0,1 2, 1,3

2, . . .

Dla m = m1 zachodzi

C − m1(m1+ 1) = 0 C = m1(m1+ 1).

Stany własne momentu pędu

Czylim zmienia się co 1 w zakresie

−m1¬ m ¬ m1.

Aby to było możliwe, to różnica maksymalnej i minimalnej wartości m musi być liczbą całkowitą

m1− (−m1) = 2m1= 0, 1, 2, . . . , a więc

m1 = 0,1 2, 1,3

2, . . . Dla m = m1 zachodzi

C − m1(m1+ 1) = 0 C = m1(m1+ 1).

Stany własne momentu pędu

Czylim zmienia się co 1 w zakresie

−m1¬ m ¬ m1.

Aby to było możliwe, to różnica maksymalnej i minimalnej wartości m musi być liczbą całkowitą

m1− (−m1) = 2m1= 0, 1, 2, . . . , a więc

m1 = 0,1 2, 1,3

2, . . . Dla m = m1 zachodzi

C − m1(m1+ 1) = 0 C = m1(m1+ 1).

Stany własne momentu pędu

Musimy jeszcze znaleźć postać funkcji f (j ).

Odwróćmy związki ( J+= J1+ iJ2

J= J1− iJ2

( J1 = 12(J++ J) J2 = 2i1 (J+− J) i obliczmy

J~2 = J12+ J22+ J32

= 1

4

J+2 + J2 + J+J+ JJ+− J+2 − J2 + J+J+ JJ++ J32

= 1

2(J+J+ JJ+) + J32.

Stany własne momentu pędu

Musimy jeszcze znaleźć postać funkcji f (j ).

Odwróćmy związki ( J+= J1+ iJ2

J= J1− iJ2

( J1 = 12(J++ J) J2 = 2i1 (J+− J)

i obliczmy

J~2 = J12+ J22+ J32

= 1

4

J+2 + J2 + J+J+ JJ+− J+2 − J2 + J+J+ JJ++ J32

= 1

2(J+J+ JJ+) + J32.

Stany własne momentu pędu

Musimy jeszcze znaleźć postać funkcji f (j ).

Odwróćmy związki ( J+= J1+ iJ2

J= J1− iJ2

( J1 = 12(J++ J) J2 = 2i1 (J+− J) i obliczmy

J~2 =

J12+ J22+ J32

= 1

4

J+2 + J2 + J+J+ JJ+− J+2 − J2 + J+J+ JJ++ J32

= 1

2(J+J+ JJ+) + J32.

Stany własne momentu pędu

Musimy jeszcze znaleźć postać funkcji f (j ).

Odwróćmy związki ( J+= J1+ iJ2

J= J1− iJ2

( J1 = 12(J++ J) J2 = 2i1 (J+− J) i obliczmy

J~2 = J12+ J22+ J32

= 1

4

J+2 + J2 + J+J+ JJ+− J+2 − J2 + J+J+ JJ++ J32

= 1

2(J+J+ JJ+) + J32.

Stany własne momentu pędu

Musimy jeszcze znaleźć postać funkcji f (j ).

Musimy jeszcze znaleźć postać funkcji f (j ).

Powiązane dokumenty