Chciałabym podzielić się sw oim i d o św iadczeniam i dotyczącym i pracy z dzieć
mi. Jestem bibliotekarzem z d w u d zie sto
pięcioletnim stażem pracy. Od ponad 20 lat pracuję w Oddziale dla Dzieci i M łodzieży Książnicy Zamojskiej w Zam ościu. W swojej pracy zwracam dużą uw agę na to, by w yb ie rać do g ło śn e g o czytania dzieciom ciekawą i jednocześnie w artościow ą literaturę. Przez ostatnich kilka lat Książnica Zam ojska reali
zowała program czytania dzieciom, p ro p o now any przez Fundację A B C X X I (jesteśmy laureatami superstatuetki, przyznanej nam w 2008 roku za najlepiej przeprow adzoną kam panię czytelniczą). Często też w swoich w yborach kierujemy się opinią „Guliwera".
Tegoroczną akcję Wakacje w bibliotece pośw ięciliśm y czytaniu książek w ydanych przez W yda w nictw o „Zakamarki". Na naszą decyzję niem ały w p ły w miała w yp o w ie d ź Pani Dyrektor W ydaw nictw a „Zakamarki", opublikow ana w „Guliwerze" nr 1/2008, jak również pozytyw ne recenzje książek w y d a nych przez to w ydaw nictw o, zam ieszcza
nych na łam ach „Guliwera". Podjęliśm y ten temat również dlatego, że w zasadzie znajo
m ość szwedzkiej literatury dziecięcej o g ra nicza się w naszej bibliotece do dw óch na
zw isk - Astrid Lindgren i G osty Knutssona.
Chcieliśm y przybliżyć dzieciom także tw ór
czość innych szw edzkich autorów. Wakacje m am y już za sobą, m ogę więc podzielić się swoim i odczuciam i zw iązanym i z odbiorem prom ow anej przez nas literatury.
Fot. Joanna Kołtun
Repertuar w ydaw niczy „Zakam arków "
jest tak zróżnicowany, że m ogliśm y dzieciom za p ro p o n o w a ć b ogaty i urozm aicony pro
gram w akacyjnych zajęć. Z d oro bku edy
torskiego w ybraliśm y te pozycje, które p o zw oliły nam na zorganizow anie ciekawych imprez, w prow adzenie różnych form pracy z dziećmi oraz poruszanie się w różnorodnej tematyce. O prócz gło śn e go czytania książek zaplanow aliśm y konkursy plastyczne, litera
ckie, czytelnicze, zabaw y edukacyjne i ru
chow e oparte na czytanych tekstach litera
ckich. Na naszą w akacyjną ofertę złożył się blok im prez organizow anych dwa razy w ty
godniu; we wtorki i czwartki w godz. 11.00
13.00 w lipcu i sierpniu. Adresatem były dzie
ci spędzające czas letnich wakacji w miejscu zamieszkania. Im prezom tow arzyszyła w y stawa złożona z ok. 50 książek w ydanych przez „Zakamarki", a p ozyskane przez nas dzięki w sp ółp racy z Grupą A5.
P ie rw sze in a u g u ra c y jn e s p o tk a n ie p ośw ię ciliśm y prezentacji w ydaw nictw a;
w spólnie obejrzeliśmy w ye k sp o n o w a n e na w ystaw ie książki, prześledziliśmy zap ow ie dzi w ydaw nicze oraz zaprosiliśm y dzieci do udziału w konkursie plastycznym na plakat pod hasłem „Zakamarki" - przyjazne dziecku.
W lipcu czytaliśm y dzieciom książki Astrid Lindgren oraz książkę Christiny Bjork Przy
go d y Astrid - zanim została Astrid Lindgren.
Fot. Joanna Kołtun
Dzieci m alow ały Madikę, Lottę, Pippi oraz j ej p rzyjaci ół, w spólnie tw o rzyły papie rową Sm alandię - w ysp ę Emila, w ym yślały w for
mie kom iksu now e p soty małej Idy. Sp otka nie z twórczością Astrid zakończyliśm y Wiel
ką Bullerbynadą. O ile tw órczość Lindgren jest naszym czytelnikom dobrze znana, to z książkami Ulfa Starka, A sy Lind, Pii Linden
baum czy innych szw edzkich autorów dzie
ci spotkały się po raz pierwszy. Czytaliśm y je w sierpniu. Zatrzym am się tylko przy niektó
rych zajęciach, zwłaszcza tych, które w z b u dziły najwięcej emocji.
Jedną z najpiękniejszych książek, ja kie za p ro p o n o w a liśm y dzieciom d o g ło ś n e go czytania był Piaskow y Wilk A sy Lind.
Ta urokliwa książeczka wyraża całą filozo
fię szwedzkiej pedagogiki. Pochyla się nad drob nym dziecięcym problem em , dostrze
gając je go powagę. Bierze dziecko w o b ro nę, przyznając mu praw o d o w ła sn e go zd a
nia. Ta pozycja, dzięki której p oznaliśm y losy Karusi i jej p uszystego przyjaciela, stała się p ow od e m ożyw ionej dyskusji na temat praw dziecka. Potem w spólnie z wilkiem pra
cow aliśm y podejm ując się w ykonania róż
nych „ciężkich prac". Razem z wilkiem p o d jęliśmy także w ysiłek um ysłowy, znajdując
odpow iedzi na najbardziej w ym yślne pyta
nia. Na zakończenie zajęć dzieci z w yobraźni m alow ały akwarelami P iaskow ego Wilka.
Fot. Joanna Kołtun
Fot. Joanna Kołtun
Sp ośród wielu książek, które Jujja i To
m as W ieslanderow ie poświęcili M am ie Mu, w ybraliśm y jedną - M a m a M u buduje. M a ma M u, na przekór krowiej naturze, z b u dow ała d o m e k na drzewie. M y także zb u d o w a liśm y dom ek. W łaściw ie z niczego.
Użyliśm y starych kartonow ych pudeł, p u stych opakow ań po produktach przem ysło
w ych i spożyw czych, gazet, resztek papieru czy tektury. Podczas pracy uczestnicy zajęć toczyli ze sobą zabaw ne dialogi, wplatając cytaty z książki.
- Nie pom ieszkasz?
- Kaw y się nie napijesz?
D o m e k został u d ostę p nio ny d o o g lą dania czytelnikom biblioteki, a napis p o w tó rzo n y za M a m ą Mu: To nic, że gw óźdź jest krzywo wbity. Dom ek i tak jest znakom i
ty! uspraw iedliw iał pew ne niedociągnięcia przy budowie. To w ażne i sym boliczne sło
wa. Wyrażają one w szechob ecną w Szwecji tolerancję dla podejm ow anych inicjatyw.
Każda z książek Ulfa Starka jest ważna i go d n a rekomendacji. M y zdecydow aliśm y się przeczytać dzieciom jedną - Jak tata p o kazał mi wszechświat. Ta pozycja zainspiro
wała nas d o zorganizow ania zajęć p ośw ię conych p od różom po kosmosie, oczyw iście literackich. Nasi czytelnicy - w przeciw ień
stwie do m ałego Ulfa - byli niezmiernie cie
kawi tego, co kryją przestworza. Z wielkim
za inte re sow a niem oglądali nasze książki 0 planetach, gw iazdozbiorach, galaktykach 1 innych ciałach niebieskich. Całą sw oją w iedzę w ykorzystali podczas konkursu pla
stycznego pod hasłem Makrokosmos. Z asto
sow aliśm y technikę plastyczną z użyciem kalki m aszynow ej i żelazka. W efekcie p o w stały prace w tonacji czarno-białej. Efekt był kosmiczny.
Książka Ingelin An g e rb o rn Gdybym nie pomyliła p sów stała się dla nas okazją d o zor
g a n izo w a n ia zajęć p o św ię c o n y c h rasom psów. Przy tej okazji zrobiliśm y przegląd lite
ratury z tego zakresu, udostępniając ją dzie
ciom na zajęciach. Każde z nich w ybrało
ra-Fot. Joanna Kołtun
sę psa, na temat której zbierało informacje.
Po przygotow aniu pisemnej notatki dzieci w yko n yw a ły pracę plastyczną - była to ilu
stracja psa, do w ykonania której p rzygo to w aliśm y gła d k ą i m arszczoną bibułę. Psy były w ydzierane i wyklejane. Te o gładkiej sierści, np. boksery, były w ykonane techniką wydzieranki, psy d ługow łose, np. collie, by
ły w yklejane paseczkam i w ystrzępionej bi
buły, a psy kudłate, np. bernardyny, zostały w ykle jo ne kuleczkam i z pogiętej bibuły.
Z w yko n a nych prac pow stała Psia księga, zawierająca o b o k strony ilustracyjnej także opis psa. W śród zaprezentowanych czw o ro
n o g ó w znalazły się psy myśliwskie, stróżu
jące, pracujące, pokojowe, a nawet psy na
leżące do ras niebezpiecznych, np. amstafy.
Dla naszych czytelników Psia księga stała się źródłem informacji o najpopularniejszych rasach psów. Wiedza, którą dzieci w ynio sły z zajęć, m oże okazać się przydatna w przy
szłości i przyczynić się d o m ąd rego w yboru o d p o w ie d n ie g o dla siebie towarzysza.
Dzięki książce Pii L in d e n b a u m N usia i bracia łosie m ogliśm y przybliżyć naszym czyte ln iko m za sa d y savoir-vivre'u. Książ
kow e łosie z a c h o w a ły się skandalicznie.
Dzieci w ytknęły łosiom błędy w ich za ch o waniu. Na podstaw ie naszej literatury trak
tującej o zasadach d o b re g o w ychow ania p rzygotow aliśm y dla dzieci imprezę zaba
w ow ą z przeróżnym i konkurencjami. Dzie
ci uczyły się nakrywania do stołu, p o słu g i
wania się sztućcami, przedstawiania sobie znajomych, witania się itp. W ten sp o só b p o przez zabawę przyswoiły sobie wiedzę przy
datną w życiu codziennym . Myślę, że żadne z nich p odczas w izyty u znajom ych nie za
chowa się tak, jak łosie w d om u Nusi.
W akacje za k o ń cz yliśm y m o cn ym ak
centem. Książka Evy Susso Binta tańczy za
insp iro w a ła nas d o tańca. Po w ielu p ró bach w sp ó ln ie z a ta ń c z y liśm y szw e d zk i taniec ludowy.
Na zakończenie wakacyjnej akcji p rzy- go to w a liśm y dla w szystkich uczestników
Fot. Joanna Kołtun
nagrody. W ydaw nictw o „Zakam arki" prze
kazało notesy ze sw oim logo, Firma Skok Stefczyka ufu n d ow a ła książki Bezpieczne wakacje, Książnica Zam ojska zakupiła m a
skotki i p rzyb ory szkolne. Nie zabrakło też słodyczy. Dzieci były przeszczęśliwe. Z zajęć z pewnością w yniosły znajom ość szwedzkiej literatury dziecięcej, a nazwa „Zakam arki"
utrwali się w ich pamięci i będzie kojarzo
na z w ydaw cą wartościowej literatury, za
rów no od strony literackiej jak i edytorskiej.
Nam pozostaje satysfakcja, że m ogliśm y na tak szeroką skalę, poprzez wystawę, głośne czytanie, konkursy i zabaw y prop ago w ać li
teraturę szwedzką, która okazała się świet
nym m ateriałem d o w sp ó ln e g o czytania.
Jest w niej duża dawka hum oru, emanuje z niej troska o dziecko, skłania do zastano
wienia się nad sprawam i pow ażnym i, i - co w ażne - uczy tolerancji. Na bazie repertua
ru w ydaw niczego „Zakam arków " udało nam się zb udow ać interesujący program, pozw a
lający w form ie zabawowej, a więc o d p o wiedniej na okres wakacji, szerzyć wiedzę, pokazać też inne nasze zbiory i zachęcić czy
telników do korzystania z nich. Cieszy nas fakt, że zdołaliśm y pozys kać szerokie grono stałych byw alców naszych im prez i zap ew nić im pożyteczne spędzenie czasu w olne go. Wakacje z „Zakam arkam i" uw ażam y za bardzo udane przedsięwzięcie.
LIPIEC
2.07 - „Zakamarki - dzieciom " - w ystaw a d orobku w ydaw niczego, prezentacja w ydaw nictw a „Zakam arki przyjazne dziecku" - projekt plakatu
7.07 - „Przygody Astrid zanim została Lind-gren" - czytanie książki Ch. Bjork
SIERPIEŃ
4.08 - „Mela na rowerze" - czytanie książ
ki E. Eriksson „Bezpieczna d ro g a" - im preza zabaw ow a
6.08 - „Tajemnica diamentów" - czytanie książ
ki M. Widmarka „Tajemnicze przygody Lassego i Mai" - konkurs czytelniczy
„Astrid jakiej nie zna m y" - konkurs czytelniczy
9.07 - „Ach, ten Em il" - czytanie książki A. Lindgren „Smalandia - w yspa Em i
la" - collage
14.07 -„Czy znasz Pippi Pończoszankę ?"- czytanie książki A. Lindgren „Pippi i jej
przyjaciele" - konkurs plastyczny 16.07 - „Pew nie, że Lotta u m ie p raw ie
w szystko " - czytanie książki A. Lind
gren „Przygody zwariow anej Lotty" - konkurs plastyczny
21.07 - „Patrz, M adika pada śnie g" - czyta
nie książki A. Lindgren „Wzgórze M a- diki" - konkurs plastyczny
23.07 - „Ja też chcę chodzić do szkoły" - czy
tanie książki A. Lindgren „Wakacyjna szkoła rozm aitości" - cykl zabaw e d u kacyjnych
28.07 - „Mała Ida też chce psocić" - czytanie książki A. Lindgren „Nowe psoty małej Idy" - konkurs literacko-plastyczny 30.07 - „Dzień Dziecka w Bullerbyn" - czyta
nie książki A. Lindgren „Wielka Buller- bynada" - impreza czytelnicza
Maria Kulik