3. Informacje finansowe
3.7. Wybrane inwestycje zrealizowane w roku 2018 (zdjęcia)
Przebudowa - modernizacja drogi gminnej Kostry-Mogiłki Przebudowa dróg powiatowych w Radczu
Przebudowa drogi powiatowej w Okalewie Budowa drogi powiatowej Czeberaki –Gęś
Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej Przebudowa pomieszczeń w Przedszkolu w Milanowie w Milanowie
24
4. Informacja o stanie mienia gminnego
Tabela 15. WARTOŚĆ ŚRODKÓW TRWAŁYCH (wg stanu na dzień 31.12.2018) Lp. Wyszczególnienie Stan na 31.12.2018 r. Struktura
1 Grunty 866878,69 2,48%
2 Budynki i lokale 11844811,87 33,99%
3 Obiekty inż. lądowej i wodnej 18467320,77 52,99%
4 Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego
stosowania 214872,26 0,62%
5 Maszyny, urządzenia i aparaty specjalne
branżowe 3279622,68 9,41%
6 Urządzenia techniczne 133671,68 0,38%
7 Środki transportowe 5311,36 0,02 %
8 Narzędzia, przyrządy i wyposażenie 38934,93 0,11%
Ogółem 34851435,24 100,00
Z powyższej tabeli wynika, że największa część mienia będącego w posiadaniu Gminy Milanów stanowią budynki i lokale, obiekty inżynierii lądowej i wodnej w tym : wodociągi, drogi , budowle sportowe i rekreacyjne.
Tabela 16. WIELKOŚĆ UDZIAŁÓW, AKCJI I APORTÓW
Lp. Nazwa spółki Udział
rzeczowy
Udział aport
finansowy Kwota łączna 1 Akcje w spółce „Port
Lotniczy” --- 10.000zł 10.000 zł
Ogółem --- 10.000zł 10.000 zł
25
Tabela 17. DOCHODY Z MĄJATKU GMINY W ROKL 2018 Wyszczególnienie Wykonanie
za 2017 r.
% wykon.
planu rocznego
Wykonanie za 2018r.
% wykon.
planu rocznego Dochody z dzierżawy i
najmu 28940,50 94,96 30510,23 100,30
Dochody z wieczystego użytkowania
5572,60 106,75 5410,30 97,60
Dochody ze sprzedaży
mienia 225963,00 100 13544,00 100,00
Ogółem 260476,10 100,45 49464,53 99,90
5. Gospodarka odpadami komunalnymi
Wydatki związane z obsługą systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w okresie od 01.01.2018r. do 31.12.2018r. kształtowały się następująco:
1. Koszty łączne: 304 169,01 zł
Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych: 260 567,27 zł,
Obsługa systemu gospodarki odpadami komunalnymi: 43 601,74 zł.
Liczba mieszkańców Gminy Milanów objętych systemem gospodarki odpadami:
a) Liczba mieszkańców Gminy Milanów na dzień 31.12.2018r.(zgodnie z danymi ew.
ludności) wynosiła ogółem 3 931 osób.
b) W deklaracjach o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, złożonych w Urzędzie gminy, ujętych zostało 2 896 mieszkańców (stan na 31.12.
2018 r.). Różnica w podanej liczbie mieszkańców wynika m.in z tego, że wielu uczniów i studentów kontynuuje naukę poza miejscem stałego zameldowania.
Analogiczna sytuacja występuje wśród osób czynnych zawodowo, którzy ze względu na wykonywaną pracę przebywają poza terenem Gminy i kraju.
Gmina Milanów objęła systemem gospodarowania odpadami wszystkie nieruchomości:
zamieszkałe i niezamieszkałe.
26
INFORMACJA O ODEBRANYCH ODPADACH KOMUNALNYCH Kod
odpadów Rodzaj odpadów
Masa odebranych odpadów
komunalnych[Mg]
20 03 99 Odpady komunalne niewymienione w innych
podgrupach (popioły paleniskowe) 30,080
20 02 01 Odpady ulegające biodegradacji 4,700
15 01 06 Zmieszane odpady opakowaniowe 88,800
15 01 07 Opakowania ze szkła 42,500
17 01 07
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06
0,720
20 01 35
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01
21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki
2,078
20 01 36
Zużyte urządzenia
elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01
21, 20 01 23 i 20 01 35
3,302
20 02 03 Inne odpady nieulegające biodegradacji 4,620 20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 308,840
20 03 07 Odpady wielkogabarytowe 16,140
SUMA 501,780
Łączna masa odebranych odpadów komunalnych z wyłączeniem
odpadów budowlanych i rozbiórkowych 501,060
Łączna masa odebranych odpadów budowlanych i
rozbiórkowych 0,720
6. Informacja o realizacji polityk, programów i strategii
6.1.Strategia rozwoju Gminy
Strategia rozwoju Gminy Milanów na lata 2019 -2023 obejmuje perspektywę 4 lat Jest to dokument na rzecz rozwoju i dostosowania społeczeństwa do wyzwań i oczekiwać współczesnych czasów. Okres objęty strategią pokrywa się także z okresem programowania środków Unii Europejskiej. Istotą budowania strategii rozwoju gminy było min. stworzenie
27
możliwości wykorzystania tych środków w sposób jak najbardziej efektywny dostosowany do potrzeb i oczekiwań mieszkańców gminy zapewniając wysoką jakość ich życia.
Strategia została przyjęta uchwała nr XIII/86/2015 Rady Gminy Milanów z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Strategii Rozwoju Gminy Milanów na lata 2015-2023 zawartej w "Strategii Gmin Partnerskich Doliny Zielawy na lata 2015-2023"
6.2.Studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy
Obowiązujące obecnie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Milanów zostało uchwalone Uchwałą Nr XXXV/294/2014 Rady Gminy Milanów z dnia 17 czerwca 2014 r. w sprawie uchwalenia Zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Milanów, zmienione następnie Uchwałą Nr XXXII/238/2017 Rady Gminy Milanów z dnia 29 grudnia 2017 r.
w sprawie uchwalenia Zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Milanów i Uchwałą Nr VI/48/2019 Rady Gminy Milanów z dnia 30 kwietnia 2019 r. w sprawie uchwalenia Zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Milanów.
6.3.Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego
Na terenie gminy obowiązują następujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego:
1) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów przyjęty uchwałą Nr XXV/148/05 Rady Gminy Milanów z dnia 18 listopada 2005 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Milanów (Dz.Urz. Woj.
Lubelskiego z 2006 r. Nr 44, poz. 931);
2) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów przyjęty uchwałą Nr XXV/163/2012 Rady Gminy Milanów z dnia 31 października 2012 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów w zakresie lokalizacji ropociągu oraz jego strefy bezpieczeństwa (Dz. Urz. Woj.
Lubelskiego z 2012 r. poz. 4343);
3) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów przyjęty uchwałą Nr XXVII/223/2013 Rady Gminy Milanów z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów
28
w zakresie obrębów Milanów, Kolonia Milanów i Mogiłki (Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2013 r. poz. 3426);
4) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów przyjęty uchwałą Nr XXXV/295/2014 Rady Gminy Milanów z dnia 17 czerwca 2014 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Milanów Etap I ( Rudno III, Cichostów, Kolonia Cichostów) (Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2014 r. poz.
2654);
5) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów przyjęty uchwałą Nr XXXVII/280/2018 Rady Gminy Milanów z dnia 27 września 2018 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Milanów (Kostry) (Dz. Urz. Woj. Lubelskiego z 2018 r. poz. 4574);
6) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Milanów przyjęty uchwałą Nr XXXVII/281/2018 Rady Gminy Milanów z dnia 27 września 2018 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Milanów (Kostry, Mogiłki, Kolonia Cichostów, Czeberaki, Kolonia Milanów) (Dz. Urz.
Woj. Lubelskiego z 2018 r. poz. 4597);
W trakcie realizacji są dwie zmiany planów zagospodarowania przestrzennego a mianowicie:
1) zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów położonych w miejscowościach Milanów i Kopina oraz zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów położonych w miejscowości Rudno III.
Termin zakończenia procedury zmiany w obu przypadkach lipiec 2019 r.
6.4.Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Milanów
Został przyjęty Uchwałą Rady Gminy Milanów Nr XIV/108/2016 z dnia 29 lutego 2016 r.
Plan wyznacza cele strategiczne i operacyjne w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na terenie gminy.
6.5.Program usuwania wyrobów zawierających azbest
Zgodnie z obowiązującym prawem krajowym i Programem Oczyszczania Kraju z azbestu nalata 2009-2032 do końca 2032 roku musi zakończyć się proces usuwania i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest. Uchwałą Nr VI.45/2011 Rady Gminy Milanów z dnia 27.04.2011 r. przyjęty został Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Milanów na lata 2016-2032. Nadrzędnym celem Programu jest
29
całkowite unieszkodliwienie poprzez składowanie wyrobów zawierających azbest, co spowoduje eliminację skutków negatywnego oddziaływania azbestu na mieszkańców gminy oraz na środowisko.
W oparciu o środki finansowe pozyskiwane z zewnątrz przyznawane są dotacje dla mieszkańców na usunięcie wyrobów zawierających azbest z nieruchomości położonych na terenie Gminy. Dotacje obejmują demontaż, transport i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest. W ramach tych działań w 2018 roku usunięto 22 864 m2 wyrobów zawierających azbest.
6.6. Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt
Zapobieganie bezdomności zwierząt i zapewnienie opieki nad bezdomnymi zwierzętami oraz ich wyłapywanie, w myśl ustawy o ochronie zwierząt, należy do zadań własnych gminy.
Dlatego też każdego roku rada gminy uchwala program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt.
Rada Gminy powyższy program na rok 2018 przyjęła uchwałą Nr XXXII/234/2017 z dnia 29 grudnia 2017 r. Program ma na celu ograniczenie zjawiska bezdomności zwierząt domowych i gospodarskich, zapewnienie właściwej opieki bezdomnym zwierzętom domowymi gospodarskim oraz wolno żyjącym kotom przebywającym w granicach administracyjnych gminy. W 2018 r. program został zrealizowany w całości m.in. poprzez następujące działania:
• odławianie bezdomnych zwierząt,
• wykonywanie sterylizacji i kastracji zwierząt bezdomnych,
• współpracę z organizacjami pozarządowymi, których statutowym celem jest przeciwdziałanie bezdomności zwierząt, społecznymi opiekunami zwierząt, lecznicami weterynaryjnymi w zakresie ograniczania ich rozrodczości,
• poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt oraz podejmowanie inicjatyw zachęcających mieszkańców do dokonywania adopcji zwierząt.
W celu realizacji programu zawarto umowy:
- z Prywatnym Schroniskiem dla Bezdomnych Zwierząt z siedzibą w Bronowicach koło Nałęczowa na wyłapywanie, transport, opiekę oraz poszukiwanie właścicieli zwierząt bezdomnych,
- z Przychodnią Weterynaryjną S.C. J. Zdziennmicki i A. Sych z Radzynia Podlaskiego na kastracje i sterylizacje bezdomnych zwierząt,
30
- oraz z Firma Usługi Weterynaryjne Canvet na usługi weterynaryjne.
W 2018 r. sterylizacji poddano 5 szt. Suk, adopcji 2 szt. Psów. Łącznie realizacja programu wyniosła 10 600,43 zł.
6.7. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Milanów na lata 2018 – 2026
Została przyjęta Uchwałą Nr XXXIV/250/2018 Rady Gminy Milanów z dnia 16 marca 2018r.
i określa kierunki pomocy społecznej oraz główne kierunki działań w zakresie integracji i ograniczania negatywnych zjawisk wykluczenia społecznego. W ramach jej realizacji w 2018r. zrealizowano następujące formy pomocy:
pomocą społeczną objęto 390 osób ze 120 rodzin;
w/w rodziny skorzystały z następujących rodzajów świadczeń/usług:
- zasiłków stałych z tytułu wieku emerytalnego lub niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym;
- zasiłków okresowych;
- „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”;
- usług opiekuńczych;
- zasiłków i pomocy w naturze /zakup opału, leków, odzieży, opłata za energię elektryczną, itp.;
- dopłaty do kosztów pobytu w domu pomocy społecznej;
- dopłaty do kosztów pobytu w zakładzie opiekuńczo-leczniczym;
- dopłaty do kosztów pobytu dzieci przebywających w rodzinie zastępczej;
- dopłaty do kosztów pobytu dziecka w placówce opiekuńczo – wychowawczej.
Pracą socjalną /porady, interwencje, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych i innych/ objęto 67 rodzin.
Ze świadczeń rodzinnych korzystało 270 rodzin w tym:
zasiłki rodzinne z dodatkami
zasiłki pielęgnacyjne
świadczenia pielęgnacyjne
zasiłki dla opiekunów
specjalne zasiłki opiekuńcze
31
świadczenie rodzicielskie
Ze świadczeń wychowawczych /500+/ skorzystało 306 rodzin.
Ze świadczenia „Dobry start” /300+/ skorzystało 521 osób.
Z pomocy w formie świadczenia z funduszu alimentacyjnego skorzystało 21 rodzin.
Karta Dużej Rodziny: przygotowano dokumentację i wydano 39 kart dla 9 rodzin.
6.8. Gminny Program Wspierania Rodziny dla Gminy Milanów na lata 2018 – 2020
Został wprowadzony Uchwałą Nr XXXIV/251/2018 Rady Gminy Milanów z dnia 16 marca 2018r. Odbiorcami programu były rodziny z terenu gminy, w szczególności mające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.
W ramach w/w programu w 2018r. zrealizowano następujące działania:
12 rodzin niewydolnych wychowawczo objęto wsparciem asystenta rodziny ze szczególnym naciskiem na wzmacnianie funkcji opiekuńczo – wychowawczej;
12 rodzin niewydolnych wychowawczo zostało objętych szczególną opieką i wsparciem ze strony GOPS, we współpracy z innymi instytucjami w tym: szkoły, policja, kuratela sądowa w ramach zintegrowanych działań;
rodziny miały możliwość korzystania z nieodpłatnej pomocy prawnej w Urzędzie Gminy w Milanowie.;
we współpracy z PCPR w Parczewie zapewniono wypoczynek letni 6-gu dzieciom z rodzin niewydolnych wychowawczo.
6.9. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie
Uchwalony został uchwałą nr XXXIV/252/2018 Rady Gminy Milanów z dnia 16 marca 2018 roku.
W ramach w/w programu w 2018 roku zostały zrealizowane następujące działania:
opracowano diagnozę zjawiska przemocy w rodzinie;
kontynuowanie działalności Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie poprzez organizowanie spotkań przedstawicieli różnych instytucji, odwiedziny rodzin dotkniętych i zagrożonych problemem przemocy miejscu ich zamieszkania;
32
prowadzenie działań profilaktycznych: rozpowszechnianie informacji tj.: broszur, ulotek na temat przeciwdziałania przemocy w rodzinie;
interwencje pracowników socjalnych w przypadku podejrzenia bądź wystąpienia przemocy w rodzinie.
Liczba wszczętych procedur Niebieskie Karty - 15 Liczba posiedzeń Grup Roboczych -26
Liczba posiedzeń Zespołu – 4
6.10. Gminny Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2018
Został wprowadzony Uchwałą Nr XXXII/231/2017 Rady Gminy Milanów z dnia 29 grudnia 2017r. W ramach w/w programu zrealizowano następujące działania:
wydano 8 zezwoleń uprawniających do sprzedaży napojów alkoholowych, w tym 7 przeznaczone do spożycia poza miejscem sprzedaży (sklepy);
GKRPA w Milanowie w 2018r. podjęła czynności zmierzające do orzeczenia postanowienia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu wobec 15 osób;
GKRPA przeprowadziła z 7 osobami uzależnionymi od alkoholu rozmowy interwencyjno – motywujące, dodatkowo z 14 członkami rodzin osób z problemem alkoholowym przeprowadzono rozmowy dot. problemu nadużywania alkoholu w rodzinie;
komisja wystąpiła również do sądu z wnioskiem o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego wobec 11 osób;
w 2018r. odnotowano 3 przypadki stosowania przemocy przez osoby nadużywające alkoholu wobec członków rodziny.
7. Realizacja uchwał Rady Gminy
W 2018 r. Rada Gminy uchwaliła 73 uchwał w tym 49 w VII kadencji i 24 VIII kadencji.
Spośród wszystkich uchwał 17 stanowiły akty prawa miejscowego. Biorąc pod uwagę podział uchwał według zagadnień:
26 - dotyczyło spraw finansowych, 3 - spraw oświatowych,
33
6 – spraw z zakresu pomocy społecznej, 3 - ochrony środowiska
3 - gospodarki nieruchomościami, 32 - pozostałych
8. Członkostwo w związkach, stowarzyszeniach
8.1. Związki komunalne:
Gmina jest członkiem:
- Związku Komunalnego Gmin Powiatu Radzyńskiego którego celem związku jest wykonywanie zadań publicznych z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi.
Składka wyniosła 1 980,50 zł,
- Międzygminnego Związku Komunalnego z siedzibą w Parczewie który zajmuje się administrowaniem gminną siecią wodociągową. Składka wyniosła 200,00 zł,
8.2. Stowarzyszenia
Gmina jest członkiem:
- Związku Gmin Lubelszczyzny, którego celem jest wymiana doświadczeń, dostęp do analiz i ekspertyz, wspieranie idei samorządności i reprezentowanie interesów stowarzyszonych gmin.
Składka członkowska wyniosła w2018 r. 1 368,85 zł
- Związku Gmin Partnerskich „Doliny Zielawy”, który realizuje zadania z zakresu promowania ekologii oraz ochrony środowiska poprzez bardziej efektywne wykorzystanie energii, wymiany doświadczeń w zakresie realizacji projektów dotyczących efektywnego wykorzystania energii i ochrony klimatu, korzystania z wzajemnych doświadczeń,
8.3.Inne formy współdziałania
- Lokalna Grupa Działania Jagiellońska Przystań w której Gmina Milanów jest członkiem, obejmuje terytorialnie siedem gmin o charakterze wiejskim lub miejsko-wiejskim: Dębowa Kłoda, Jabłoń, Milanów, Ostrów Lubelski, Parczew, Podedwórze, Siemień. W ramach wspólnych działań organizowane są inicjatywy lokalnych i regionalnych w zakresie rozwoju turystyki, konkursy kulinarne, jarmarki pszczelarskie, konkursy plastyczne, a także wydajemy publikacje dot. obszaru LGD. Składka wyniosła 2 080,00 zł,
34
- Europejskie Centrum Integracji i Współpracy Samorządowej + Dom Europy” w Lublinie.
Składka wyniosła 388,40 zł,
9. Podsumowanie
Dla Gminy Milanów rok 2018 był bardzo dobry, szczególne jeśli chodzi o liczbę inwestycji, przede wszystkim tych z udziałem pozyskanych środków zewnętrznych. To efekt aktywności i skuteczności gminy w aplikowaniu o pieniądze z Unii Europejskiej i źródeł krajowych. Rozwój infrastruktury, bardziej niż przytoczone w Raporcie liczby i nakłady finansowe, obrazują zmiany naocznie obserwowane przez mieszkańców i przyjezdnych.
Niewątpliwie najważniejszym zadaniem który pochłonął najwięcej środków finansowych była termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w Milanowie. Zakres prac termomodernizacyjnych obejmował poprawę parametrów przegród cieplnych, wymianę systemu centralnego ogrzewania stolarki drzwiowo-okiennej, docieplenie ścian zewnętrznych stropów i piwnic oraz wymianę oświetlenia na ledowe. Tym samym warunki nauki i pracy w tej największej w Gminie Szkole uległy zdecydowanej poprawie. Termomodernizacja została też wykonana w budynku Urzędu Gminy z zakresem prac obejmującym docieplenie ścian, wymianie stolarki okiennej oraz wymianie oświetlenia. Powierzchnia budynków poddanych termomodernizacji wyniosła 3 382 m2.Dalszej poprawie uległy też warunki pobytu dzieci w przedszkolu w Milanowie poprzez wykonanie szeregu prac remontowych w budynku. Renowacji poddano podłogi, zmodernizowano oświetlenie, toalety, szatnie i pomieszczenia sanitarne. W omawianym roku zmodernizowano kolejne odcinki dróg, min.
wspólnie z powiatem parczewskim w Radczu i Rudnie na odcinkach długości 900 i 990 mb., w Milanowie 180 mb. na ulicy Kościelnej i w Okalewie 1400 mb. Ponadto w partnerstwie z Gminą Jabłoń i powiatem przebudowano 1 333 mb. drogi na terenie gminy Czeberaki – Gęś.
Nową nawierzchnie na odcinku 400 m zyskała tez droga gminna Kostry – Mogiłki. Łącznie w roku 2018 przebudowano lub zmodernizowano nawierzchnię wraz z t.zw. małą architekturą drogową na łącznej długości 5 202 mb.
Niezmiennie, w ramach konkursów ofert, przekazano 60 tys. zł klubowi sportowemu AGROTEX z Milanowa na organizację wydarzeń sportowych. W gminie funkcjonuje fundusz sołecki na który przeznaczona była kwota ponad 272 tys. zł i w ramach której poszczególne sołectwa mogły realizować drobne zadania według własnego uznania. Ponadto
35
ponad 193 tys. zł przeznaczono na utrzymanie 8 jednostek ochotniczych straży pożarnych działających na terenie Gminy.
W kolejnych latach władze gminy kontynuowały dalszy rozwoju, poprzez rozbudowę i unowocześnianie infrastruktury, wspieranie przedsiębiorczości, podejmowanie kolejnych działań z zakresu ochrony środowiska, w tym innowacji związanych z poszanowaniem energii. W dalszym ciągu jednym z priorytetów pozostanie też pobudzanie i wspieranie aktywności lokalnej mieszkańców.