Podmioty gospodarki narodowej w podziale na wybrane sektory
VI. WYNIKI BAZOWEJ INWENTARYZACJI EMISJI DWUTLENKU WĘGLA
Rozdział prezentuje podsumowanie wyników inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych wykonanych w 2012 i 2013 roku. Oszacowanie wielkości emisji wykonano na podstawie danych pozyskanych od jednostek z terenu miasta oraz przedsiębiorstw energetycznych dostarczających energię dla miasta i gminy uzdrowiskowej Muszyna.
VI.1. Metodologia
Do opracowania inwentaryzacji wykorzystano metodologie określania wielkości emisji opracowaną dla Porozumienia burmistrzów oraz wytycznych IPCC:
1. Metodologia opracowana przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) Komisji Europejskiej we współpracy z Dyrekcją Generalną ds. Energii (DG ENER) i Biurem Porozumienia Burmistrzów, zawartą w poradniku „Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP)”.
34. 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories.
Celem inwentaryzacji jest określenie wielkości emisji z obszaru miasta tak, aby możliwe było zaprojektowanie działań służących jej ograniczeniu przez władze gminy. W związku z tym emisje z sektorów, na które władze gminy mają nieistotny wpływ (bardzo ograniczony) są traktowane ogólnie, a bardziej szczegółowo rozpatruje się wielkości emisji z sektorów gospodarki miejskiej. Emisję gazów cieplarnianych określa się na podstawie finalnego zużycia energii na terenie gminy.
VI.1.1. Zakres i granice
Inwentaryzacja obejmuje obszar w granicach administracyjnych gminy Muszyna. Do obliczenia emisji przyjęto zużycie energii finalnej, w podziale na nośniki energii w obrębie granic gminy. Poprzez zużycie energii finalnej rozumie się zużycie:
energii paliw kopalnych (na potrzeby gospodarczo-bytowe, transportowe i przemysłowe);
ciepła sieciowego;
energii elektrycznej;
energii ze źródeł odnawialnych.
VI.1.2. Źródła danych
Dane do inwentaryzacji zużycia energii pozyskano z następujących źródeł:
Urząd Miasta i Gminy Uzdrowiskowej Muszyna;
Jednostki organizacyjne miasta;
Spółki komunalne;
Zakład Usług Komunalnych Sp. z o .o. w Muszynie
Jednostki administracji rządowej,
Przedsiębiorstwa energetyczne.
Strona
78
Ponadto wykorzystano powszechnie dostępne dane statystyki publicznej (GUS), strategiczno-planistyczne dokumenty, plany i programy gminy oraz przeprowadzoną ankietyzację.
VI.1.3. Wskaźniki emisji
Dla określenia wielkości emisji przyjęto dla paliw:
standardowe wskaźniki emisji wykorzystywane przez Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji do sporządzania Krajowych Inwentaryzacji Emisji Gazów Cieplarnianych,
wskaźniki emisji zalecane przez wytyczne Porozumienia Burmistrzów,
krajowe i lokalne wskaźniki emisji dla energii elektrycznej i ciepła.
Wskaźniki emisji wyrażone są w jednostkach energetycznych (zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów) Mg CO2/MWh i zostały zestawione w Tabela i Tabela . Dla energii elektrycznej przyjęto wskaźniki emisji podawane przez KOBIZE dla określenia linii bazowej projektów redukcji emisji.
Tabela VI.1 Zestawienie wykorzystanych wskaźników emisji dla energii elektrycznej i ciepła sieciowego
Rodzaj wskaźnika Rok Wskaźnik emisji [MgCO2/MWh]
Energia elektryczna sieciowa 2013 0,812
Ciepło sieciowe 2013 0,338
Źródło: Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami
Tabela VI.2 Zestawienie wykorzystanych wskaźników emisji dla paliw
Rodzaj paliwa Wartość opałowa Wskaźnik emisji [MgCO2/MWh]
Gaz ziemny 35,95 MJ/m3 0,202
Olej opałowy 40,19 MJ/kg 0,276
Węgiel kamienny 21,22 MJ/kg 0,338
Benzyna 44,8 MJ/kg 0,248
Olej napędowy (diesel) 43,33 MJ/kg 0,265
LPG 47,3 MJ/kg 0,225
Źródło: Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami
Metodologia obliczeń
Obliczenia wielkości emisji wykonano za pomocą arkuszy kalkulacyjnych. Do obliczeń wykorzystano podstawowy wzór obliczeniowy:
ECO2 = C x EF gdzie:
ECO2 – oznacza wielkość emisji CO2 [Mg]
C – oznacza zużycie energii (elektrycznej, ciepła, paliwa) [MWh]
EF – oznacza wskaźnik emisji CO2 [MgCO2/MWh]
Strona
79
Ekwiwalent CO2
W celu przedstawienia wielkości emisji gazów cieplarnianych innych niż CO2 wraz z wielkościami emisji CO2 stosuje się przeliczniki oparte na potencjale globalnego ocieplenia dla poszczególnych gazów, opracowanego przez IPCC, które zostały przedstawione w Tabela . Określenie „ekwiwalent CO2” uwzględnia te przeliczniki.
Tabela VI.3 Globalny potencjał ocieplenia gazów cieplarnianych (wg Second Assessment Report)
Gaz Źródło: United Nations Framework Convention on Climate Change
VI.2. Bilans emisji z obszaru gminy
Jako rok bazowy, czyli rok określający poziom odniesienia w zakresie wielkości emisji, przyjęto 2012 rok. Rok ten wybrano ze względu na dostępność danych niezbędnych do obliczenia emisji gazów cieplarnianych z obszaru gminy Muszyna. Rok 1990, rekomendowany przez NFOŚiGW oraz Porozumienie Burmistrzów, pominięto ze względu na niepełny zakres danych potrzebnych do inwentaryzacji emisji.
Podsumowanie emisji z obszaru gminy wskazano w Tabeli 22.
Tabela VI.4. Podsumowanie emisji CO2 z obszaru Gminy dla 2012 roku
Sektor emisji Wielkość zużycia
energii [MWh]
Wielkość emisji [Mg CO2]
Budynki, wyposażenie/urządzenia komunalne 3 046 1 144
Budynki, wyposażenie/urządzenia usługowe
(niekomunalne) 22 995 10 285
Budynki mieszkalne 80 197 13 317
Komunalne oświetlenie publiczne 1 296 1 052
Przemysł 0 0
Transport publiczny 1 076 284
Transport prywatny i komercyjny 55 790 14 353
Suma 164 400 40 435
Źródło: Opracowanie własne
Sumaryczna, oszacowana wielkość emisji CO2 ekwiwalentnego dla roku bazowego 2012 wyniosła 40 435 Mg CO2, a zużycie energii 164 400 MWh. Wielkości emisji w roku bazowym w poszczególnych sektorach inwentaryzacji, została obliczona zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów. Największy udział w wielkości emisji przypada na sektor
Strona
80
transportu publicznego – około 35,5%. Emisja z sektora mieszkalnictwa prywatnego oraz sektora usług stanowi odpowiednio około 33% oraz 25,4% ogólnej emisji z obszaru gminy.
Emisja z transportu publicznego w roku 2012 wyniosła około 284 [Mg CO2] co stanowiło zaledwie 0,7% całkowitej emisji CO2 ekwiwalentnego z obszaru gminy Muszyna. Za niewielką część całkowitej emisji, czyli około 3% odpowiada także oświetlenie publiczne Ze względu na brak zakładów przemysłowych na terenie gminy, emisja w 2012 roku z sektora przemysłowego wyniosła zero.
Największe zużycie energii przypada na sektor mieszkalnictwa prywatnego –około 49%. 35%
energii zużywane jest w sektorze transportu, 14% w sektorze usług, 2% całkowitej energii zużytej w 2012r. przypada na budynki komunalne, natomiast około 1% na oświetlenie publiczne.
VI.3. Podsumowanie inwentaryzacji emisji
Sumaryczna wielkość emisji i zużycia energii z obszaru gminy dla roku bazowego, którym jest rok 2012, posłuży wyznaczeniu celu redukcyjnego do roku 2020, a także do opisania trendów zużycia energii oraz emisji gazów cieplarnianych w kolejnych latach.
W podsumowaniu ujęto informacje o zużyciu energii i związanej z tym emisji dwutlenku węgla w poszczególnych sektorach – grupa użytkowników energii w 2012 r, uwzględnionych przez kryterium wykorzystywanego paliwa. Udział poszczególnych nośników energii oraz rodzaj wykorzystywanego paliwa w bilansie energetycznym przedstawiono poniżej:
Rysunek 15 Udział emisji w podziale na paliwa
Źródło: opracowanie własne na podstawie zgromadzonych danych
Analizując powyższe wartości, stwierdza się, że zmniejszenie emisji CO2 do roku 2020 bez wprowadzenia dodatkowych działań racjonalizujących zużycie energii w Muszynie będzie ogromnym wyzwaniem dla tej gminy. Biorąc pod uwagę ograniczony wpływ jednostek samorządu lokalnego na odbiorców energii, należy podjąć zarówno bezpośrednie działania
39%
3%0%
5% 4%
27%
5%
0% 17% 0%