Wyszczególnione wyżej huty stanowiły w roku sprawozdaw
czym własność 13 towarzystw akcyjnych, wymienionych n a str. 16 mniejszego sprawozdania. Zakres wytwórczości tych przedsię
biorstw obrazuje tabela n a str. 35, gdzie krzyżykam i oznaczyliśmy działy, które przedsiębiorstwo posiada. W ykresy podane na str. 44, 45 i 46 ilustrują rozwój wytwórczości wielkich pieców, stalowni i walcowni w roku sprawozdawczym w porów naniu z latam i po- przedniemi okresu powojennego i przedwojennego.
Jak w ynika z tych wykresów, rok sprawozdawczy pod wzglę
dem rozwoju wytwórczości hutnictw a polskiego był gorszy od ro
ku poprzedniego.
W stosunku do wytwórczości przedwojennej wytwórczość h u t
nicza w roku sprawozdawczym dała następujące wyniki:
w dziale wielkich pieców osiągnięto 68,3%, w dziale stalowni 82,9% , w dziale walcowni 80,3% wytwórczości w r. 1913.
Najgorszym miesiącem pod względem rozm iaru wytwórczości był grudzień, najlepszym lipiec w dziale wielkich pieców i styczeń w dziale stalowni i walcowni.
Tablica n a str. 47 obrazuje wytwórczość trzech zasadniczych działów według poszczególnych miesięcy w porównaniu z prze
ciętną miesięczną wytwórczością roku 1913.
W roku sprawozdawczym następujące huty brały udział w w y
twórczości poszczególnych działów:
36
WIELKIE PIECE.
„Bismarckhutte” Sp. Akc.
„Bethlen Falva”
„Friedenshiitte” Sp. Akc.
„Pokój”
Sp. Akc. Górniczo-Hutnicza
„Królewska”
T -w o Starachowickich Zakładów Górniczych
O D L E W N I E Ż E L I W A .
i N a z w a h u t y W y t w o r y
T ow . Akc. Zakładów Hutniczych
„Huta Bankowa“ inne odlewy
T ow . Zakładów Metalowych B. Hantke Sp. Akc.
„Częstochowa“
inne odlewy
„Bismarckhutte“ Sp. Akc.
„Bethlen Falva“ inne odlewy
Katowicka Sp. Akc.
dla Górnictwa i H utnictw a
„H ubertus“
rury inne odlewy
Górnośląskie Zjednoczone H uty
„Królewska i Laura“
Sp. Akc. Górniczo-Hutnicza
„Zgoda“
inne odlewy
; Modrzejowskie Zakłady Górniczo- H utnicze S. A.
„Katarzyna“
inne odlewy
Sp. Akc. W ielkich Pieców i Zakładów
j Ostrowieckich rury inne odlewy
j Tow arzystw o Sosnowieckich Fabryk R ur i Żelaza Sp. Akc.
„Huta w Sosnowcu“
inne odlewy
T -w o Starachowickich Zakładów
i Górniczych Sp. Akc. inne odlewy
38
STALOWNIE.
martinowskie bloki z pieców elektrycznych
i „Friedenshiitte“ Sp. Akc.
„Pokój “
martinowskie bloki z pieców
elektrycznych odlewy nieobrobione Tow. Zakładów Metalowych
B. Hantke Sp. Akc.
Górnośląskie Zjednoczone Huty
„Królewska i Laura“ Sp. Akc. Górniczo- Modrzejowskie Zakłady Górniczo-
Hutnicze S. A. i Towarzystwo Sosnowieckich Fabryk
]| Rur i Żelaza S. A. T-wo Starachowickich Zakładów
Górniczych Sp. Akc.
bloki
martinowskie odlewy
nieobrobione
39
W A L
Górnośląskie Zjednoczone Huty
„Królewska i Laura“
Sp. Akc. Górniczo-Hutnicza
„Królewska“
D Z I A Ł D A L
.u . u . l.'ii^TOTOTrjiiwłŁimniffigTg7łmłiaj?a;narjj^jjmi.uaaa
N a z w a h u t y
W y
Wyroby kute i prasowane Rury żel. stal. j
Tow. Akc. Zakładów Hutniczych
„Huta Bankowa“
„Bismarckhiitte“ Sp. Akc. inne
w y ro b y
„Friedenshiitte“ Sp. Akc.
„Pokój“
Górnośląskie Zjednoczone Huty
„Królewska i Laura“ Sp. Akc.
! Towarzystwo Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza Sp. Akc.
T-wo Starachowickich Zakładów Górniczych Sp. Akc.
W YTW ÓRCZOŚĆ W IELKICH PIEC Ó W W P O LS C E od 1905 do 1913 i od 1922 do 7929 r.
n 2 0 0 .0 0 0 4 0 0 .0 0 0 6 0 0 .0 0 0 8 0 0 .0 0 0 1.000,000 Rok
1905
1Q0R
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913 T559
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
Wykres i.
44
Wykres 2.
4 5
WYTW ÓRCZOŚĆ WALCOWNI W P O LS C E od 1905 do 1913 i od 1922 do 1929 r.
\ Tonny n 2 0 0 ,0 0 0 4 0 0 .0 0 0 6 0 0 .0 0 0 8 0 0 ,0 0 0 1,000,000 1.200,000 R o k
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
Wykres g.
46
Niżej podajemy liczby wytwórczości hut polskich według trzech głównych działów produkcji.
Tablica Nr. 6.
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć H U T Ż E L A Z N Y C H POLSKI.
Wyszczególnienie Wielkie □iece S t a l o w n i e | W a l c o w n i e
tonny % tonny % 1 tonny %
r. 1 9 1 3 . i.o3i.123 100,00 l.6 6 o.522 10 0,00 1.19 8 .5 2 4 100,00
„ 19 2 2 . 4 8 0 .12 5 46,56 1.0 0 7.4 8 8 60,67 7 4 7 .6 17 62,38
„ 19 2 3 . . . 5 16 .7 6 1 5o,12 1.14 4 .6 9 2 68,92 783.69 2 65,3g
„ 1 9 2 4 . . . 3 3 2 .9 5 4 3 2 ,2 9 6 7 8 .3 8 1 40,85 4 7 2 .16 2 39,40
„ 19 2 5 . . . 3i4-57i 3o,5i 7 7 9 .2 0 3 46 ,9 3 586.892 48’97
„ 1 9 2 6 . . . 3 2 7 .4 7 1 3i,75 788 .0 78 4 7 ,4 5 562.o68 46,89
» i927 • • ■ 6 18 .3 2 7 59,97 1.2 4 3 .6 9 1 74-9° 9 18 .2 8 6 76,62
„ 19 2 8 . . . 683.757"') 66,3i 1.436.886") 86,53 i.o44-9°3 00 K. 00
„ 1 9 2 9 . . . 7 0 4 .4 37 68,32 1.3 7 6 .7 2 5 8 2 ,9 1 9 6 2.320 80,29 przeć, miesię
czna r. 1 9 1 3 . 8 5.9 27 100,00 13 8 .3 7 7 100,00 99.877 100,00
i r. 1 9 2 9
Styczeń . . 6 1.4 5 5 7 1 ,5 2 14 2 .6 8 2 i o3, n 94.047 9 4 ,16
L uty . . . 4 8 .578 56,53 1 1 8 .5 2 7 85,66 72.6 44 7 2 ,7 3
M arzec. . 59 .9 37 69,75 12 6 .3i5 9 1,2 8 86.848 86,95 Kwiecień . . 6 1.0 4 8 7i,o5 12 4 .6 3 7 90,07 CO GO r-t O GO 88,22
Maj . . . . 63-73o 74-17 12 0 .4 7 6 87,06 80.528 80,63 Czerwiec . 58.349 6 7 ,9 1 1 1 6 .6 9 1 84,33 7 8 .8 13 7 8 ,9 1
Lipiec . . 65.660 7 6 ,4 1 1 1 2 .8 8 3 8 1,58 84.863 84,97 Sierpień . . 64.887 75,5i 1 1 1 . 7 4 5 80 ,75 78.879 78,98
W rzesień . . 68.078 67,59 i o3.5i5 00 M 7 7 .3 2 6 77,42 Październik . 5 7 .7 0 3 6 7 ,15 10 9 .9 15 79 ,43 80.947 8 1 , o5 Listopad . . 58.995 68,66 10 4 .8 9 7 7 5 ,8 1 7 5 .7 2 2 75,82
Grudzień . 4 6 .0 17 53,55 8 4 .4 4 1 6 1,0 2 63.5g5 63,67
*) Liczba poprawiona.
Przytoczone wyżej liczby wykazują, że w roku sprawozdawczym osiągnęliśmy pod względem wytwórczości wielkich pieców 68,3%, stalowni 82,9%, walcowni 80,3% maksymalnej wytwórczości przedwojennej.
Miesięczna wytwórczość wielkich pieców wahała się w roku sprawozdawczym w granicach 53,5% — 76,4% przeciętnej
mie-47
sięcznej wytwórczości przedwojennej. Dolna granica wytwórczości stalowni wynosiła 61,6%, górna zaś doszła w styczniu powyżej po
ziomu przedwojennego.
Granica dolna wytwórczości walcowni wynosiła 63,7%, granica górna 94,2%.
R O D Z A J E W Y R O B Ó W :
Tablica Nr. 7.
W Y T W Ó R C Z O ŚĆ W IELK ICH PIECÓ W
Z A K ŁA D Ó W H U T N IC ZY C H W PO LSCE W RO KU 19 2 9 .
j W y s z c z e g ó l n i e n i e r. 1 9 2 8 r. 1 9 2 9
tonny % tonny %
Surówka odlewnicza w gęsiach . . . . l56.626 22,9 14 8 .3 0 8 2 1 , 1
Surówka odlewnicza w odlewach z wiel
kiego pieca ... 1 . 1 7 9 0,2 864 0 ,1.
Surówka thom asowska... — -- 2 .4 5 7 0,3 Surówka martinowska i bessemerowska . 497.824*) 7 2 ,8 6 14 .2 0 6 73,o
Surówka specjalna (hematytowa, zwiercia
dlana, żelazomangan, żelazokrzem i t. p.) 2 8 .12 8 4, 1 38.6o2 5,5 Razem surówka . . . 6 8 3 .7 6 7 “'') 10 0 ,0 7 0 4 .4 3 7 10 0 ,0
Tablica Nr. 8.
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć
S T A L O W N I Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H W P O L S C E W R . 1 9 2 9 .
Wyszczególnienie r. 1 9 2 8 r. 1 9 2 9
t o n n y % t o n n y %
W lewki (bloki)
marti-nowskie . . . . 1.387.569f) 96,6 1.328.107 96,5
Bloki z pieców elek
trycznych . . . . 18.614 i,3 l8.3l7 i,3
Odlewy stalowe . . 3o.68o 2,1 3o.3oo 2,2
Bloki thomasowskie . 23 0,0 — —
Razem stal zlewna 1.436.886:*) 10 0 ,0 1.376.724 10 0 ,0
*) Liczba poprawiona.
48
Tablica Nr. g.
WYTWÓRCZOŚĆ
W A LCO W N I ZAKŁADÓW H U TN IC ZY C H W POLSCE W R. 1929,
Wyszczególnienie r. 1 9 2 8 r. 1 9 = 9
t 0 n n y % t o r n y ] %
W ytw ór walcowany gotowy:
Szyny kolejowe . . 121.376 11,6 1 1 0 .115 11,4
Szyny tramwajowe
żłobkowe . . . . 5.049 0,5 4.569 0,5
Szyny wąskotorowe
kopalniane . . . 00H 00H
i,7 15.276 1,6
Podkłady, złącza, pod
kładki do szyn . 31.962 3,i 28.938 3,o
Belki i korytka . . 106.420 10,2 81.978 8,5
Żelazo handlowe i fa
sonowe ... 362.411') 34,7 355.227 36,9 Bednarka walcowana
na gorąco . . . . 54.199 5,2 37.55o 3,9
Żelazo na drut . . . 78.798 7>-5 73.988 7>7
Żelazo uniwersalne . 19.307 i,9 i6.837 x,8
Blacha:
wyż. 5 mm . . . . 74-3o2 76.866
5 — 3 mm . . . . 3 — 1 mm . . . .
i3.8 8i
30.890 225.048 21,5 18.397
31.074 212.977 22,1
niżej 1 mm . . . . 105.975 86.640
Stal specjalna . . . i5.36o") M 17.392 1,8
Inne gatunki żelaza i
stali walcowanej 6.791 °>7 7.473 0,8
Razem wytwór gotowy 1.044.903 100,0 962.320 100,0
*) Liczba poprawiona
49
Tablica Nr. Jo.
WYTWÓRCZOŚĆ ODLEWNI ZAKŁADÓW HUTNICZYCH W POLSCE W R. 1929
obręcze kolejowe (bandaże). 25.284 9,2 25.612 8,8 koła... 7.855 2,9 9 .160 3,i i t. p. naczynia emaljowane . 4.783
1,7 3.732 i ,3
Wytwórczość miesięczna według trzech głównych działów z uwzględnieniem poszczególnych województw i w porównaniu z wytwórczością przeciętną miesięczną roku poprzedniego przed
stawiała się w roku sprawozdawczym następująco:
Tablica Nr. 12.
WYTWÓRCZOŚĆ WIELKICH PIECÓW W ROKU 1929.
Wyszczególnienie woj. kieleckie woj. śląskie ogółem Polska
tonny % tonny °/o tonny ] 0/o/
Przeciętna miesięczna r. 19 2 8
r. 19 2 9
18 .3 4 2 10 0 ,0 38.638 10 0,0 56.980 100,0
s t y c z e ń ... 18 .2 1 4 99,3 4 3 .2 4 1 1 1 1 , 9 6l.455 10 7,9 luty . . ... l5.192 82,8 33.386 86,4 48.578 85,3 marzec ... 1 8 . 1 1 6 98,8 4 1 .8 2 1 10 8 ,2 59.937 1o5,2
] I kw artał... 5l.522 — 118 .4 4 8 — 169.970 —
20.755 113,2 40 .29 3 10 4 ,3 6 1.0 4 8 10 7 ,1
m aj... 2 1.0 9 5 1 i5,o 42.635 1 1 0 ,3 63.73o 1 1 1 , 8
j czerw iec... 22.o35 12 0 ,1 36.3i4 94,0 58.349 10 2,4
II kwartał . . . . 63.886 — 119 .2 4 2 — 1 8 3 .1 2 7 —
2 2 .19 3 1 2 1 ,0 43.4 6 7 112,5 65.660 1 l5,2 s ie r p ie ń ... 2 1.2 7 2 1 1 6 ,0 43.6i5 1 1 2 ,9 64.887 h 3,9
16 .9 7 3 92,5 4i . i o5 10 6 ,4 58.078 10 1,9
III kwartał . . . . 60.438 — 12 8 .18 7 — 18 8 .6 2 5 —
październik . . . . 17 .7 4 5 96,7 39.9 58 10 3 ,4 5 7 .7 0 3 i o i,3 lis t o p a d ... 17 .5 4 8 95,7 41.447 10 7 ,3 58.995 i o3,5 g ru d zień ... 17 .4 0 2 94-9 28.6i5 74’1 4 6 .0 17 80,8 IV kwartał . . . . 52.6 9 5 — 110 .0 2 0 — 1 6 2 .7 1 5 —
I p ó łr o c z e ... 1 15 .4 0 7 — 237.690 — 3 53 .0 9 7 —
II „ ... n 3. i33 — 238.20 7 — 35i .34o —
Rok 1 9 2 9 ... 228.540 i o3,8 4 75.89 7 10 2 ,6 70 4 .4 37 i o3,o
5i
Tablica Nr. 13.
W Y T W Ó R C Z O ŚĆ STALO W N I W RO KU 1929.
Wyszczególnienie woj. kiel. i krak. woj. śląskie ogółem Polska
tonny °/o tonny % tonny °/o
Przeciętna miesięczna r. 1928 r. 1929
41.675 100,0 78.066 100,0 119.741 100,0
s t y c z e ń ... 115,7 94.467 121,0 142.682 119,2 l u t y ... 94,3 79.222 i o i,5 118.527 99,0 m a r z e c ... 43.452 104,3 82.863 10 6 ,1 i26.3i5 io5,5 I kw artał... l3o-972 — 256.552 — 387.524 — k w ie cień ... 1 1 1 , 2 78.312 ioo,3 124.637 104,1 m aj... 40.698 97,7 79.778 102,2 120.476 100,6 cz e rw ie c ... 43.384 104,1 7 3 .3 0 7 93,9 116.691 97'5
II kwartał . . . . 130.407 — 231.397 — 361.804 —
li p ie c ... O O 69.524 89,1 112.883 94,5 s ie r p ie ń ... 38.328 92,0 73.417 94,0 111.7 4 5 93,3 w rzesień ... 36.511 87,6 67.004 85,8 io3.5i5 86,4
III kwartał . . . . 118.19 8 — 209.945 — 3 2 8 .14 3 — październik... 8 l , l 74.456 9 5,4 109.915 91,8 lis t o p a d ... 3 4 .4 13 82,6 70.484 90,3 104.897 87,6 gru d zień ... 28.516 68,4 55.925 71,6 84.441 70 ,5
IV kwartał . . . . 98.388 — 200.865 — 2 9 9 .2 5 3 —
I p ó łr o c z e ... 261.379 — 487.949 — 749.328 —
II „ ... 2i6.586 — 410.810 — 627.396 — Rok 1929... 477.965 95,6 898.759 95,9 1.376.724 95,8
52
Tablica Nr. 14.
WYTWÓRCZOŚĆ WALCOWNI W ROKU 1929.
Wyszczególnienie woj. kiel. krak. woj. śląskie ogółem Polska
tonny °/o tonny | % tonny j %
Przeciętna miesięczna r. 1928 r. 1929
29.589 100,0 57.486 100,0 87.075 100,0
108,1 62.054 107,9 94.047 108,0 luty ... 00 0 48.094 83,7 72.644 83,4 m a r z e c ... 32.127 108,6 54.721 95,2 86.848 99-7 I kw artał... 88.670 — 164.869 — 253.539 —
kw iecień ... 32.208 0 00 Cb 55.900 97>2 0000 iH 000 101,2 m aj... 95,4 52.296 91,0 80.528 92,5 czerwiec . . . . 31 . 135 1o5,2 47.678 82,9 78.813 90,5
II kwartał . . . . 91.575 — l55.874 — 247.449 —
lipiec ... io3,o 54.391 94,6 84.863 97-5 s ie r p ie ń ... •>5.846 87,4 53.o33 92,3 78.879 90,6 wrzesień . . . . 26.087 88,2 51.239 89,1 77.326 88,8
III kwartał . . . . 82.405 — i58.663 — 241-068 —
październik... 3o.555 io3,3 5o.3g2 87,7 80.947 93,o lis t o p a d ... 26.743 90,4 48.979 85,2' 75.722 87,0 gru d zień ... 71,8 42.340 73,7 63.595 73,0
IV kwartał . . . . 78.553 — 14 1,7 11 — 220.264 — I półrocze . . . . 180.245 — 320.743 — 5oo.g88 —
II „ ... i6o.g58 — 300.374 — 461.332 —
Rok 19 2 9 ... 341.203 96,1 621. 117 108,0 962.320 92,1
53
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć S U R Ó W K I w tonnach
na 1 pleco-dzień biegu.
Tablica Nr. 15.
M i e s i
woj. kieleckie woj. śląskie P 0 1s k a ą c r. 1928 r. 1929 ! r. 1928 r. 1929 r. 1928 r. 1929
styczeń . , §3,7 11 7 ,5 i25>6 139 ,9 1 1 2 ,5 13 2 ,4
luty , , . . , 9 1,9 100,6 12 4 ,7 12 5 ,5 m , i n 6,5 marzec . . . . . 93,5 116 ,9 135,7 136,7 119 ,4 i3o,o
kwiecień , . . . 99,6 n 6 ,6 100,2 134 ,8 118,4 128,0 maj , . . ■ 98,1 h 5,4 13o,S 13 7j 5 117,8 128,6 czerwiec . 101,7 123,4 l3l,2 ) 140,8 119,4*) i33,2
lipiec , . 96,3 119,3 i35,8 14 5,9 1 20,0 io 5,7
sierpień . . . 98,4 1144 iS/,7 1 4 1,6 12 2 ,0 i5i,4 wiaesień. , - 103,8 l l 5,2 i35,2 i3g,3 132,9 ioo,5 październik * 112,5 114 *5 ' 135,9,1 14 2.7 127,1 i3a ,7 listopad . . . 106,6 117,0 139,2 141,9 127,7 i35,5 gminem . - ' * IOO»4 112,3 i55,5 123,5 123,8 118,9
praec. aa l a mieś. .
*) Łira&a tamwaaau
99,5 11 5,q> 135,3 15 7 ,9 120,1 129,5
54
Tablica Nr. 16.
W Y T W Ó R C Z O Ś Ć S T A L O W N I na 1 dzień roboczy
w zakładach hutniczych w Polsce.
1 9 2 8 1 9 2 9
M i e s i ą c liczba dni
roboczych tonny liczba dni
roboczych tonny
s t y c z e ń ... 28 3.717,79 27 5.284,52 lu ty ... 26 3.934,69 25 4.741,08 m a r z e c ... 28 4.219,89 27 4.678,33 k w ie c ie ń ... 25 3.325,oo 26 4.793,73 m a j..., • • 27 4.129,89 25 4.819,04 c z e r w ie c ... 26 4-4 7i,77 26 4.488,12 l i p i e c ... 27 4.526,56 28 4.o3l,54 s i e r p i e ń ... 28 4-588,36 27 4.138,70
wrzesień . . . . . . . 27 4.706,78*) 26 3.981,35
p a ź d z ie rn ik ... 29 4.800,03 28 3 .9 2 5 ,5 4
l i s t o p a d ... 27 4-868,33 26 4-o34,5o g r u d z ie ń ... 26 4.923,50 24 3.5i8,38
przeć, za 12 mies. . .
*■) Liczba poprawiona.
26,8 4.462,38'r) 26,2 4.384,47
Tablica Nr. 17.
WYTWÓRCZOŚĆ STALOWNI
na 1 dzień roboczy
w zakładach hutniczych poszczególnych w ojew ództw .
woj. kieleckie i krakowskie w o j . Ś ) ą s k i e r M i e s i ą c liczba dni
roboczych tonny
liczba dru
roboczych tonny liczba dni roboczych tonny
liczba dni roboczych
tonny 1i.
1 9 2 8 1 9 2 9 1 9 2 8 1 9 2 9
styczeń . . . 29 1.3 7 8 28 1.7 2 2 26 2.46 7 27 3.499
lu ty . . . . 2 7 1.357 26 i .51 2 24 2 .7 3 6 24 3.3o i
m arzec . . . 29 1.4 9 0 28 1.6 6 2 27 2 .7 7 6 26 3 .18 7
kwiecień . . 26 i .5i3 2 7 1.716 24 2.866 25 3. i 32
m aj . . . . . 28 i .359 26 i.565 25 2.938 24 3.324
czerwiec 2 7 1.368 2 7 1.6 0 7 25 3. i73 24 3 .0 5 4
lipiec . . . . 28 1.39 2 28 1.5 4 9 26 3 .20 2 2 7 2.5 76
sierpień . . . 29 1.4 6 0 27 1.4 20 26 3.3i3 27 2 .7 19
wrzesień . „ 28 1.483 26 1.4 0 4 26 3.29 0 ") 25 2.680
październik 29 1.665 28 1.2 6 6 28 3 .2 4 7 2 7 2.76 8
listopad . . . 28 1.616 28 1.229 26 3.315 26 2 .8 19
grudzień . . 28 1.769 26 1-097 2 4 3 .2 7 0 22 2.6 42
przeć, w r. 1929 28 1.488 27,1 1.466 2:5,5 3 .o 5 i* ) 2 5,2 2.966
*} Liczba popraw.
56
Wykres 4.
57
W ykres 5. 58
Wykres 6.
og
S T O S U N E K P R O C E N T O W Y W Y T W Ó R C Z O Ś C I H U T P O S Z C Z E G Ó L N Y C H W O J E W Ó D Z T W D O W Y T W Ó R C Z O Ś C I O G Ó L N E J
Tablica Nr. 18.
w roku 1929.
Ogółem Polska = 1 0 0 .
W yszczególnienie woj. kieleckie i krakowskie w o j. Ś l ą s k i e w. piece stalow. walców. w. piece stalow. walców.
Przeć. mies. r. 19 2 8
r. 19 2 9
32,2 34,8 34,0 67,8 65,2 6 6,0
styczeń . . . . . 29,6 33,8 34,0 70,4 66,2 66,0
l u ty ... 3i,3 33,2 33,8 (?) 9° vi 66,8 66,2 m arzec... 30,2 34,4 3 7 ,0 69,8 65,6 63,o
I kwartał . . . 3o,3 33,8 35,o 69,7 66,2 65,o
k w ie c ie ń ... 34,0 37 ,2 36,6 66,0 6 2,8 63,4 m a j ... 33,i 33,8 35,i 66,9 66,2 64,9
c z e r w ie c ... 3/,8 37 ,2 39,5 62,2 6 2,8 6o,5 II kw artał. . . 34,9 36,o 37,0 65,1 64,0 63,o
l i p i e c ... ... 33,8 38,4 35,9 66,2 6 1,6 6 4 ,1
s i e r p i e ń ... 32,8 34,3 32,8 67,2 65,7 6 7,2
w r z e s ie ń ... 29,2 35,3 33,7 70,8 6 4,7 66,3
III kwartał . . 32,0 36,o 34,2 68,0 64,0 65,8
październik . . . . 3o,8 32,3 3 7 ,7 69,2. 6 7 ,7 6 2 ,3
l i s t o p a d ... 29,7 32,8 35,3 7 0 ,3 67,2 64,2
g r u d z i e ń ... 37,8 33,8 33,4 62,2 66,2 66,6
IV kwartał . . 3 2 ,4 32,9 35,7 67,6 6 7 ,1 6 4 ,3
Rok 1 9 2 9 ... 3 2 ,4 34 ,7 35,5 67,6 65,3 6 4,5
60
V. TWORZYWO.
Rudy.
Rudy krajowe w procesie wielkopiecowym są tylko domieszką do rud bogatych (przywożonych z zagranicy) — i wskutek tego sto
pień zapotrzebowania ru d krajowych w hutnictwie Żelaznem Pol
ski jest stosunkowo nieznaczny.
wydobycie rudy w tonnach dowóz rud kraj. do zakł. hutn.
ilasta brunatna razem tonny % wydob.
19 2 9 593.73o 6 5 .4 7 7 6 59 .20 7 488 .267 74-1
W roku sprawozdawczym ogólne zużycie rudy surowej w pro
cesie wielkopiecowym całej Polski stanowiło:
dla rudy bogatej (Fe powyżej 50%) . . 80,7%
dla rudy ubogiej (Fe do 5 0 % ) ... 19,3%, w roku poprzednim stosunek ten wyrażał się liczbami:
67,9% i 32,1%.
6i
W procesie wielkopiecowym hut wojew. kieleckiego procent zu życia rud surowych bogatych wynosił 63,1% (w roku 1928 56,8% ), wojew. śląskiego 92% (w roku 1928 — 72,5%).
Przy określaniu stosunku zużycia rudy ubogiej i bogatej należy mieć na uwadze, że poza rudą surową huty zużywają również ru dę prażoną.
W roku sprawozdawczym zużycie rudy prażonej w procesie wiel
kopiecowym wyniosło:
w woj. kieleckiem ... 177.082 tonn w woj. Śląskiem . . . 320.660 „
razem . . . 497.742 tonn.
Niżej podajemy liczby dowozu rudy żelaznej i manganowej do zakładów hutniczych całej Polski i poszczególnych okręgów.
Tablica Nr. lg.
DOWÓZ RUDY ŻELAZNEJ I MANGANOWEJ DO ZAKŁADÓW HUTNICZYCH POLSKI W ROKU 1929
-Wyszczególnienie
k r a j o w e z a g r a n i c z n e r a z e m
tonny % tonny % tonny %
Rudy żelazne surowe 1 45.420 24,0 46l.3oi 76,0 6 0 6 .7 2 1 10 0 ,0
„ M prażone 342.847 8 4,7 61.834 i 5,3 4 0 4 .6 8 1 10 0 ,0
Razem rudy żelazne 488.267 4 8 ,3 523.i 35 5i ,7 1 .0 1 1 .4 0 2 10 0 ,0
Rudy manganowe — — 53.o63 10 0 ,0 i53.o 63 10 0 ,0
Razem . . 488.267 45,9 576.198 54,1 1.064*465 10 0 ,0
62
Tablica Nr. 20.
D O W Ó Z R U D Y Ż E L A Z N E J I M A N G A N O W E J D O Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H W O J E W Ó D Z T W KIELECKIEGO I KRAKOW SKIEGO
W RO K U 1929.
W yszczególnienie
k r a j o w e z a g r a n i c z n e r a z e m ;
tonny % tonny °/o tonny %
Rudy żelazne surowe 111.240 45,4 133.726 54,6 244.966 100,0
„ „ prażone 126.979 87,6 17.860 12,4 143.839 100,0
R azem rudy żelazne 237.219 61,0 151.586 39,0 388.8o5 100,0
Rudy manganowe . — — 6.274 100,0 6.274 100,0
Razem . . 237.219 ^0 O O 167.860 40,0 395.079 100,0
Tablica Nr. 2 1.
D O W Ó Z R U D Y Ż E L A Z N E J I M A N G A N O W E J D O Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H W O J . ŚLĄSKIEGO W ROKU 1929.
W yszczególnienie
k r a j o w e z a g r a n i c z n e r a z e m
tonny % . tonny % tonny %
Rudy żelazne surowe 3 4 .18 0 9 <4 3 2 7 .5 7 5 90,6 36l.755 10 0,0
„ „ prażone 2 16 .8 6 8 83,1 4 3.9 74 16 ,9 260.842 10 0,0
R azem rudy żelazne 2 5 1.0 4 8 4 0 ,3 3 7 1.5 4 9 5 9 ,7 6 2 2 .5 9 7 10 0,0
Rudy manganowe — — 46.789 100,0 46.789 10 0,0
Razem . . 261.048 37,5 4 18 .3 3 8 62,5 669.386 10 0,0
W porównaniu z rokiem 1928 dowóz rudy żelaznej i m angano
wej wykazuje znaczne zmniejszenie w dziale rud krajowych surowych (o 4 4,6% ) i zwiększenie w dziale rud zagranicznych su
rowych (o 18,8%).
63
Tablica Nr. 22.
D O W Ó Z RUD SU R O W Y C H D O Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H POLSKI W R. 1929 w t o n n a c h
Wyszczególnienie w o j k i e 1 e c k i e w o j . Ś l ą s k i e 0 g ó ł e m P o l s k a
kraj. zagr. razem kraj. zagr. razem kraj. zagr. razem
r. 1 9 2 8 ... 139.020 125.354 264.374 123.629 307.697 43 i .326 262.649 433. o5 i 696.700 111.240 140.000 261.240 34.180 3 74.364 408.544 145.420 5 i 4.364 659.784 w stosunku do r. 1928 — 27.780 + 14.646— i3. i34 -8 9 .4 4 9 -(-66.667 —22.782 — 117.229 + 8 i .3 i 3 —35.9 l 6
wzrost + . . . . — 11*7% — — 21,7% — — 18,8% —
spadek —■ . . . . 20,0% — 0 0 0
72.4 % — 5,3 % 44,6% — 5,2 %
Z podanych w tablicy 19 ilości rud surowych, dowiezionych do zakładów hutniczych Polski, łącznie z zapasami z poprzedniego ro
ku, zużyto w wielkich piecach, prażakach, stalowniach i t. d. n a
stępujące ilości tonn:
j W yszczególnienie 0 zawartości powy- żej 50 % Fe
0 zawartości do
5 o 0/0 Fe razem
Rudy żelazne surowe . 4 3l . o 52 14 0 .0 7 3 5 7 1 .1 2 5
„ m an g an o w e. . 17 .9 6 4 3 4 .9 2 8 5 2 .8 9 2
razem . . 4 4 9 .0 16 1 7 5 .0 0 1 6 2 4 .0 1 7
°//o 7 2 ,0 2 8 ,0 10 0 ,0
W zapasach na rok 1930 pozostało 158.437 tonn rudy żelaznej surowej, 36.480 tonn rudy żelaznej prażonej i 9.857 tonn rudy m an
ganowej. Ogólny zapas rud wynosi 204.774 tonn, czyli 19,2% do
wozu.
Dostawcami ru d żelaznych i manganowych dla hutnictwa pol
skiego były w roku sprawozdawczym kraje następujące:
Tablica Nr. 23.
D O W Ó Z RUD SU R O W Y C H ŻE L A Z N Y C H 1 M A N G A N O W Y C H DO Z A K Ł A D Ó W H U T N IC Z Y C H POLSKI W R. 1929
w edług krajów pochodzenia.
W yszczególnienie rudy żelazne rudy manganowe razem
tonny °/o tonny % tonny X
Z. S. R. R. . . 2 2 7.0 20 49,2 3 7 .5 7 7 N O 00 264.597 5i ,4
Szwecja . . . 110 .4 6 5 24,0 — — 110 .4 6 5 2 1 ,5
Afryka . . . . 6 4 .36 7 1 1 , 8 — — 5 4 .36 7 10 ,6
65
W yszczególnienie rudy żelazne rudy manganowe razem
tonny % tonny % tonny %
N orw egja . . . 25.83i 5,6 — — 25.8 3i 5,o
N iem cy . . . 19 .46 8 4,2 — — 19 .46 8 3,8
G recja . . . . 13 .7 6 0 3,o — — 13 .7 6 0 2,7
Czechosłowacja . 8.885 1>9 — — 8.885 i,7
Indje . . . . — — 8.699 16 ,4 8.699 1 >7
Rum unja . . . 10 0 0,0 6.787 12 ,8 6.887 i,3
Inne kraje . . 1.4 0 5 o,3 —• — 1.4 0 5 o,3
Razem . 4 6 1.3 0 1 10 0,0 53.o 63 10 0 ,0 5 14 .3 6 4 10 0 ,0
Żużle, zendra, wy palki pirytowe i inne materjaly, zawierające żelazo.
Oprócz rud żelaznych i manganowych huty zużywają znaczne ilaści taniego tworzywa: żużli, zendry i innych materjałów, zawie
rających żelazo. W roku sprawozdawczym zużycie tego rodzaju tworzyw wynosiło:
w wielkich p i e c a c h ... 292.368 tonn do wszystkich innych celów . . . 62.986 „
razem . . . 355.354 tonn.
Z powyższej ilości na tworzywo zagraniczne przypada 169.978 tonn, na krajowe kupne — 80.482 tonn i na wytworzone we w ła
snych zakładach — 104.894 tonn.
Dowóz tego rodzaju tworzyw do zakładów hutniczych Polski w roku sprawozdawczym kształtował się w porównaniu z rokiem poprzednim następująco:
66
DOWÓZ ŻUŻLI, ZENDRY, WYPAŁKÓW PIRYTOWYCH I T. D. DO ZAKŁADÓW
Dostawcami żużli, zendry i wypałków pirytowych z z a g r a n ic y
były kraje następujące:
Tablica Nr. 25.
D O W Ó Z Ż U Ż L I, ZENDRY, W Y P A Ł K Ó W PIR Y T O W Y C H I T . D.
D O ZA K ŁA D Ó W H U T N IC Z Y C H POLSKI W R . 1929
W /G K R A JÓ W PO C H O D Z EN IA .
K r a j e Tonny %
S z w e c j a ... 72.483 42,64 N i e m c y ... 35.428 20,84
Norwegja . . . . 16.357 9,62
W ł o c h y ... 16.196 9,53 A u s t i j a ... 15.437 9,08
Hiszpanja . . . . 4.946 2,91
Z. S. R. R ... 4.048 00to
Czechosłowacja . . 722 0,43
Inne kraje (via Gdańsk) 4 .36l 2,57
i Razem . . 169.978 100,00
Węgiel i koks.
Zużycie węgla kamiennego w hutach polskich powiększa się z roku na rok; wzrosło przytem zarówno zużycie węgla do wszyst
kich celów opałowych, jak i n a t. zw. „deputaty“, czyli świadczenia w naturze, udzielane robotnikom, zatrudnionym w tych zakładach.
68
Wydobycie węgla kamiennego w ostatnich trzech latach oraz ogólne zużycie jego w hutnictwie Żelaznem przedstawia się nastę
pująco:
wydobycie w tonnach zużycie w hutnictwie
tonny °l0 wydobycia
r. 19 2 7 38.o8z(.o86 2.394-379 6,28
„ 19 28 4o.6l6.384 2.682.504 6,60
» 19 -9 4 6.235.3i3 2.778.292 6,01
Zużycie węgla kamiennego w zakładach hutniczych całej Polski i poszczególnych okręgów w porównaniu z rokiem poprzednim obrazują poniższe tabele:
Tablica Nr. 26.
Z U Ż Y C I E W Ę G L A K A M IE N N E G O W Z A K Ł A D A C H H U T N I C Z Y C H P O L S K I W R. 1929
w tonnach.
W y s z c z e g ó l n i e n i e na koksowanie na deputaty na inne cele razem
r. 1 9 2 8 ... 8 6 9 .277 14 7 .9 2 5 i .665.3o2 2.6 82.504
r. 1 9 2 9 ... 9 12 .8 2 2 16 6 .9 2 3 1.6 9 8 .5 4 7 2.778 .29 2 w stosunku do r. 19 2 8 .
i wzrost + ...
+ 43.545 + 18.998 -f- 33.245 + 95.788
spadek — ...
5, o % 1 2 ,8 % 2 ,0 % 3 ,6 %
69
ZUŻYCIE WĘGLA KAMIENNEGO W ZAKŁADACH HUTNICZYCH POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTW W R. 1929 W TONNACH.
Tablica Nr. 27.
W yszczególnienie woj. kieleckie i krakowskie w o j. ś lą s k i e
na koksow. na deputaty inne cele razem na koksow. na deputaty inne cele razem
r. 1928 . . . . — 47.078 633.188 680.266 869.277 100,847 i.o3s . i 14 2.002.238
r. 19 29 . . . . w stosunku do
53.687 623.759 677.446 9 12.8 22 113.236 1.074.788 2.IOO.846
r. 19 28 . . . wzrost + . . .
— + 6.609 ~ 9-429 — 2.820 + 4 3 .5 4 5 + 12 .38 9 + 42.674 + 98.608
spadek — . . . 14,0% i ,5% 0,4 % 5,o °/o 12,3% 4, 1% 4 ,9 %
Z powyższej tablicy wynika, że tylko huty woj. śląskiego posia
dają własne koksiarnie, inne natom iast huty muszą sprowadzać koks z poza obrębu swych zakładów, niekiedy nawet z zagranicy.
W roku sprawozdawczym koksiarnie własne zakładów hutni
czych wytworzyły:
589.258 tonn koksu grubego,
102.702 ,, „ drobnego i miału,
razem 691.960 tonn, co stanowi 37,24% ogólnej wytwór
czości koksu w Polsce wobec 38,99% w r. 1928.
Zużycie koksu w zakładach hutniczych Polski w r. 1929 wy
niosło :
W yszczególnienie
krajowy zagraniczny razem
tonny % tonny % tonny %
w wielkich piecach . 76 5.9 9 0 93,9 49-63i 6 ,1 8i5.621 100,0
do wszystkich innych
c e l ó w ... 6 0 .765 00 O 9 .877 14 .0 70.642 10 0,0
razem . . 826.755 93,3 59 .5o8 6 ,7 886.263 10 0,0
Na szczególną uwagę zasługuje fakt dalszego zmniejszenia w ro
ku sprawozdawczym zużycia koksu zagranicznego do 59.508 tonn, co stanowi 6,7% ogólnego zużycia, wówczas gdy w roku poprzed
nim zużycie to wynosiło 73.847 tonn, czyli 8,4%, a w roku 1927 — 92.732 tonn, czyli 11,4% ogólnego zużycia.
Poniższe tablice obx*azują zużycie koksu w zakładach hutniczych całej Polski i poszczególnych okręgów w porównaniu z rokiem po
przednim:
7*
Tablica Nr. sS.
ZUŻYCIE KOKSU W ZAKŁADACH HUTNICZYCH POLSKI W R. 1929 w tonnach.
W yszczególnienie z własnych koksiarni
z własnych koksiarni z innych koksiarni krajowych z zagranicy razem z własnych koksiarni z innych koksiarni krajowych z zagranicy razem
r. 1928 . . . -- 2O9.796 65.041 274.837 521.704 76.576 8.806 607.086 Gdańskiego i Gdyńskiego sprawiły dużo kłopotu Centrali Zakupu Złomu P.H.Ż. przy zaopatrywaniu hut w żelastwo. To też n a ogólną ilość 913 tys. tonn żelastwa, zamówionego przez huty, Centrala do
starczyła w ciągu roku sprawozdawczego 768 tys. tonn, pokryw a
jąc w ten sposób 84% zapotrzebowania.
72
W ynikająca z powyższych cyfr różnica nie wpłynęła jednak ujemnie na bieg zakładów hutniczych, początkowo dzięki posia
danym przez huty zapasom żelastwa, później zaś wskutek załam a
nia się konjunktury w hutnictwie, które spowodowało znaczne zmniejszenie zapotrzebowania żelastwa w drugiej połowie roku sprawozdawczego.
Wobec tego, że podpisana w końcu r. 1928 urnowa między prze
mysłem żelaznym Polski a Niemiec, dająca hutom polskim prawo sprowadzania żelastwa z Niemiec (165.000 tonn rocznie), nie za
częła jeszcze w roku sprawozdawczym obowiązywać, przeto Cen
trala starała się o uzyskanie kontyngentu w innych krajach, sto
sujących zakazy wywozu żelastwa.
W wyniku tych zabiegów przyznano Polsce we Francji kontyn
genty wywozowe, które wynosiły początkowo 10.000 tonn mie
sięcznie, od lipca zaś r. 1929 po pewnej przerwie po 5.000 tonn miesięcznie. Uzyskanie tego kontyngentu miało wielkie znaczenie, ze względu na to, że był okres czasu, kiedy żelastwo francuskie
D O W Ó Z ŻELASTW A, OBCINKÓW I DRUZGU ŻELIW NEGO DO ZAKŁADÓW HUTNICZYCH PO SZC ZEG Ó LN YC H W O JE W Ó D Z T W W R. 1929.
Tablica Nr. gl.
W
yszczegól-woj kieleckie 'i krakowskie woj. śląskie
krajowe zagraniczne razem krajowe zagraniczne razem
nienie
tonny % tonny % tonny % tonny % tonny % tonny %
r. 19 2 8 . . 124.517 46,5 143.179 53,5 267.696 100,0 162.466 3o,8 365.544 69,2 628,010 10 0 ,0
r. 1929 . . 110 .14 5 46,5 126.902 53,5 237.047 100,0 17 9 ,0 1 2 34,4 341.686 65,6 620.697 10 0 ,0
w stosunku
do r. 19 2 8 — 14 .3 7 2 — — 16 .2 7 7 — — 30.6 49 — 4- 16.646 — — 23.8 6 9 _ — 7#3i3 —
wzrost +
spadek — - n ,5% — rH rH T O O — O O — 10,2% — 6,5% — M X O O —
Tablica Nr. 32.
ZUŻYCIE ŻELASTW A W ZAKŁADACH H UTNICZYCH POSZCZEGÓLNYCH W O JE W Ó D Z T W W ROKU 1929.
Wyszczegól
nienie
woj kieleckie i krakowskie woj. śląskie
własne obce razem własne obce razem
tonny % tonny % tonny % tonny % tonny % tonny %
wwielk. piec. 3.243 16,2 18 .10 1 84,8 2 1 .3 4 4 100,0 3.o68 10,3 26.749 89,7 29.817 100,0 w stalown. . 106.927 36,0 190.294 64,0 297.221 100,0 204.690 30,4 467.696 69,6 672.286 100,0 w odlewn. io.3i3 77>9 2.919 22,1 13.232 100,0 4.554 36,i 8.406 64,9 cśrH O 100,0 dowszystk. .
inn. celów . 1.240 5 7,7 908 42,3 2.148 100,0 641 35,3 1.174 64,7 1 . 8 15 100,0 razem 121.723 36,5 212.222 63,6 333.945 100,0 212.853 29,7 604.024 70,3 716.8/7 100,0
Z U Ż Y C IE Ż E L A S T W A W Z A K ŁA D A C H H U T N IC Z Y C H POLSKI W ROKU 1929.
Tablica Nr. 33.
Wyszczególnienie w łasne o b c e r a z e m
tonny % tonny % to n n y %
w wielkich piecach . . . 6.31 1 12,3 44-85o 8 7,7 5i . i6i 10 0,0
w stalo w n iach... 3i 1 . 6 1 7 32,1 6 57.989 67,9 969.506 10 0,0
w o d le w n iach ... 14-867 56,8 11.325 43,2 2 6 .19 2 10 0,0
do wszystkich innych celów iH oo 00 1—(
A7> 5 2.082 52,5 3.9 6 3 100,0
r a z e m ... 3 3 4 .5 7 6 3i,8 7 16 .2 4 6 <sD 00 CS l . o 5 o . 8 2 2 100,0
Z porów nania liczb dowozu oraz zużycia żelastwa wynika, że huty zużyły nie całą ilość żelastwa, dowiezionego do nich w roku sprawozdawczym (757.744 tonn); pozostała, mianowicie, nadwyż ka w wysokości 41.498 t, którą złożono do zapasów na rok n a
stępny.
Stosunek zużycia żelastwa do wytwórczości stalowni zmniejszył się w roku sprawozdawczym o 14% w woj. kieleckiem i krakow- skiem oraz o 5% w woj. Śląskiem. Ogólnie zużycie żelastwa w sto
sunku do wytwórczości stalowni wyniosło w roku sprawozdawczym 70,4% wobec 78,10% w r. 1928.
Tablica Nr. 34.
ZUŻYCIE ŻELA STW A W STOSUNKU DO PRODUKCJI STALI ZLEW N EJ W ROKU
1929-P ro d u k cja stalow ni Zużycie żelastw a w stalow ni
W yszczególnienie
to n n y to n n y °/0 w stosunku
do p ro d u k cji
woj. kieleckie i kra
kowskie . . . . 477.965 297.221 62,2
woj. śląskie . . . . 898.759 672.285 74-8
ogółem Polska . . . 1.376.724 969.506 7 0 , 4
7 5
Głównymi dostawcami żelastwa zagranicznego były kraje n a stępujące:
Tablica Nr. 35.
PRZYWÓZ ŻELASTWA DO POLSKI W ROKU 1929 Ł)
K r a j e . t o n n y %
A m e r y k a ... 119.667 25,41 A n g l ja ... 1 i3.oio 23,99 H o la n d ja ... 78.810 16,73 F ran cja... 54.497 11,57 D a n j a ... 25.961 5,5i B e l g j a ... 23.i3i 4,91
| N o rw e g ja ... 14.402 3,o6 Stocznia G d a ń s k a ... 7-49 92) 1,69 L i t w a ... 6.621 1,41
Estonja . . . . 4-652 0,99
Szwecja... 4.586 0,97
F in la n d ja ... 4.432 0,94 B u łg a r ja ... 3 .9 34 o,83 Ł o t w a ... 3.671 0,78
Z . S .R . R ... ... 3.246 0,69 N iem cy... 2.383 o,51 A fr y k a ... 368 0,08 Czechosłowacja... . 134 o,o3
Razem . . . . 470.993 100,0
*) Według statystyki Centrali Zakupu Ziomu P. H. Ż.
2) Żelastwo pochodzące z rozbiórki okrętów, dokonanej w stoczni gdańskiej.
Ceny żelastwa.
Cena zasadnicza żelastwa na rynku krajowym nie ulegała w cią
gu roku sprawozdawczego żadnym wahaniom i wynosiła zł. 90,—
za tonnę franco wagon stacja załadowcza. Niezależnie od ceny za
sadniczej Centrala przyznawała dostawcom krajowym premje,
76
a mianowicie: do 15 m aja r. 1929 premję zimową w wysokości zł. 5,— od tonny, ponadto stałą premję za sortowanie żelastwa (w wysokości zł. 5,— od tonny I i II gat. oraz zł. 3,— od tonny III i IV gat.) i prem ję dowozową zł. 10,— od tonny, za żelastwo do
wożone do stacyj kolejowych z odległości conajmniej 7 km. Jak kolwiek ceny żelastwa na rynkach zagranicznych ulegały znacz
nym wahaniom, to jednak cena 1 tonny żelastwa I gatunku franco h uta utrzym ywała się w poszczególnych kw artałach roku 1929 na jednakowym prawie poziomie, jak to widać z poniższego:
1 kw artał zł.
2
** ” ” 1 171,92 + „ 1 ,1 9 = „ 173,11.
4 ,, ,, |
Poniższa tabela obrazuje kształtowanie się cen I gatunku że
lastwa krajowego loco wagon stacja wysyłająca, oraz średnich cen żelastwa zagranicznego cif Gdańsk, notowanych w r. 1929:
Tablica Nr. 36.
CENY 1 TONNY ŻELASTWA I GATUNKU W ROKU 1929.
M i e s i ą c zagranicznego cif Gdańsk krajowego loco wagon
sh. zł. % zł. ■%
styczeń . . . . 7 6 /4 16 5 .0 7 100,00 90 100,00
l u t y ... 8o /_ 1 7 3 .1 2 10 4 ,8 8 90 10 0,00
m a r z e c ... co ~^r CS 1 8 2 .1 4 1 1 0 ,3 4 90 10 0,00
k w iec ień ... 8 2/6 17 8 .5 3 1 0 8 ,15 9° 100,00
m a j ... 7 8 / 10 17 0 .5 6 i o3,33 90 10 0,00
c z e rw ie c ... 8 1 / — 1 7 6 .1 2 106,09 90 100,00
l i p i e c ... 78 /— 16 8 .7 1 10 2 ,2 1 90 100,00
s i e r p i e ń ... 75/— 16 2 .1 9 98,26 90 10 0,00
i w rz e s ie ń ... 7 2/6 i56.75 94,96 90 10 0 ,0 0
i p a ź d z ie rn ik ... 7 1/ 2 16 4 .5o 93,60 90 10 0,00
l i s t o p a d ... 65/ _ 141-34 85,62 90 10 0,00
g ru d z ie ń ... 6 4 /11 14 1 .0 6 85,45 90 10 0,00
J
172,82 + zł. 1,18 = zł.174,—-77
VI. Z A T R U D N I E N I E I PŁA C E.
Ożywione w roku 1928 tempo pracy zakładów hutniczych uległo w połowie roku sprawozdawczego zahamowaniu i wskutek tego liczba zatrudnionych w hutnictwie Żelaznem robotników zaczęła się zmniejszać, jednocześnie zaś zaczęły się zwiększać świętówki, czyli dniówki, stracone z powodu ograniczenia czasu pracy.
W ciaŁgu roku sprawozdawczego zredukowano w hutnictwie 3.588 osób.
Tablica Nr. 37.
ZM IA N Y W LICZEBN O ŚCI ZA ŁO G I W Z A K Ł A D A C H H U T N IC Z Y C H POLSKI W CIĄ G U RO KU 1929.
M i e s i ą c Liczba ro b o tn . w p o c z ą t, mies.
przybyło w cią
gu miesiąca
ubyło w ciągu miesiąca
ró żn ica przy k o ń c u m iesiąca
Liczba ro b o tn . w k o ń c u m ie s .1
styczeń . . 60,741 1.107 6 6 i ~-j— 466 61.197
lu ty . . . 51.197 94 3 622 + 4 21 5 1.618
m arzec . , 5 1.618 1.3 10 9S9 -j- 351 61.969
kw ie c ie ń . * 5 1.969 1.341 828 + S i S 62.482
m a j. . . . 62.482 7 54 878 — 124 52.358
czerw iec . , 62.368 i .o 38 894 + H -t 62.602
lipiec . . • 62.602 906 >.547 --- 64I 5 1.861
sierpień . . 5 3 .861 499 1.721 --- 1.222 60,639
w rzesień * 60,639 768 3.609 — 8 5 1 49.788
październik . 49,788 749 1.200 -— 464 49.334
listopad . . 49*354 55/ 783 — 246 49.088
grudzień . . 49.088 5o o 2,436 ~ 1*935 47-15 3 "
o g ^ L w T.1939 — 10.442 i 4 »o3 o — 3.588 —
78
Na tablicy 37 wykazaliśmy zmiany w liczebności załogi w po
szczególnych miesiącach roku sprawozdawczego.
Obok redukcji stanu liczebnego załogi hutnictwo żelazne w ro
ku sprawozdawczym zmuszone było zam ykać częściowo poszcze
gólne działy wytwórczości, czyli wprowadzać t. zw. „świętówki“.
Najbardziej ucierpieli z tego powodu robotnicy walcowni i dzia
łów pomocniczych oraz dalszej obróbki, jak to wTidać na tablicy 48.
Ogólna liczba dniówek, straconych z powodu ograniczenia czasu pracy, wyniosła w roku sprawozdawczym 343.612 dniówek, co w porównaniu z liczbą 84.953 dniówek, straconych w r. 1928, świadczy wymownie o rozm iarach kryzysu w hutnictwie Żelaznem w roku sprawozdawczym.
Na wykresie, który niżej zamieszczamy, obrazujemy stan za
trudnienia w końcu roku w zakładach hutniczych Polski, poczy
nając od r. 1923.
79
W ykres ten wykazuje, że po raptownem załam aniu się linji z a trudnienia w r. 1924 (głównie wskutek przejścia hutnictw a śląskie
go na system dwuzmianowy pracy), spadek zatrudnienia trw a
wojennych (wyjąwszy oczywiście rekordowy rok 1923), wynosi bowiem 52.482 osób.
W roku sprawozdawczym linja zatrudnienia poraź drugi zała
muje się i stan liczebny załogi przy końcu roku wynosi już tylko
Wszystkie 'inne oddziały pomoc
nicze i dalszej obróbki . . . 8 . 2 7 2 . 0 1 3 335.8o5 9 4 1 . o53 9 . 5 4 8 . 8 7 1
O g ó ł e m . . . i3.366.252 351 .4 7 7 1 . 5 2 4 . 0 6 3 1 5 .2 4 1 . 7 9 2
Tablica Nr. 3g.
LICZBA DNIÓWEK ODROBIONYCH W ZAKŁADACH HUTNICZYCH WOJ. KIELECKIEGO I KRAKOWSKIEGO W ROKU J9 2 9 .
Wszystkie inne oddziały pomoc
nicze i dalszej obróbki . . .
LICZBA DNIÓWEK, ODROBIONYCH W ZAKŁADACH HUTNICZYCH WOJ. ŚLĄSKIEGO W ROKU 1929.
Tablica Nr. 40.
D n ió w k i zw ykłe D niów ki dodatkow e,
przeliczone n a dniów ki
zw ykłe
Razem ru b ry k i a - c
O D D Z I A Ł Y 8-godzinne
i krótsze
pow yżej 8 godzin
a b c d
W i e l k i e p i e c e ... 4 2 7 . 4 3 6 5 2 7 5 . o 3 i 5 o 2 .5 i 9
S t a l o w n i e ... 8 x 7 . 9 6 2 6 8 7 1 0 2 . 7 7 6 9 2 1 . 4 2 5
W a l c o w n i e ... i . 5 6 5 .8 o 5 i . 5 o 5 8 6 . 4 2 7 1 . 6 5 3 .7 3 7
W s z y s t k i e i n n e o d d z i a ł y p o
m o c n i c z e i d a l s z e j o b r ó b k i 5 . 5 3 4 . 2 9 5 1 7 0 . 9 5 4 5 2 0 . 7 9 5 6 . 2 2 6 . 0 4 4
O g ó ł e m . . 8 . 3 4 5 . 4 9 8 1 7 3 . 1 9 8 7 8 5 . 0 2 9 9 .3 0 0 . 7 2 5
. . „ .
W roku sprawozdawczym ogólna liczba dniówek, odrobionych w zakładach hutniczych Polski, zwiększyła się bardzo nieznacznie, zmniejszyła się natom iast bardzo wydatnie liczba dniówek zwy
kłych powyżej 8 godzin, kosztem zwiększenia liczby dniówek zwy
kłych 8-0 godzinnych. Stało się to wskutek przejścia hut śląskich na system trzyzmianowy pracy.
Charakterystyczną rzeczą jest to, że, gdy w hutach woj. śląskie
go liczba dniówek zwykłych powyżej 8 godzin zmniejszyła się w trzech zasadniczych działach hutniczych do 2.244 dniówek (wo
bec 1.187.733 dniówek w r. 1928), w hutach woj. kieleckiego i k ra kowskiego ta sam a liczba wzrosła do 13.428 dniówek (wobec 8.347 dniówek w r. 1928).
Niżej zamieszczone tablice obrazują stosunek procentowy po
szczególnych rodzajów dniówek do ogólnej liczby dniówek, odro
bionych w roku sprawozdawczym i poprzednich dwóch latach.
O G Ó L N A L I C Z B A D N IÓ W E K , ODROBIONYCH W Z A K Ł A D A C H H U T N IC ZY C H POLSKI W L A T A C H 1927— 1929 (W PRO CEN TACH )
Tablica Nr. 41.
Wyszczególnienie
Dniówki
8-godzinne i krótsze
— zwykle
powyżej 8 godzin
Dniówki dodatkowe,
przeliczone na dniówki
zwykle
Razem rubryki a — c
a b c d
19 2 7 56,70 28,59 14,71 10 0 ,0 0
Wielkie piece . . 19 2 8 7 1 , 9 1 i3,55 14 ,5 4 10 0 ,0 0
19 2 9 84,67 0,39 14,94 10 0 ,0 0
19 2 7 47,93 39,9 0 1 2 , 1 7 10 0 ,0 0
Stalownie . . . . 19 2 8 77>96 8 ,7 1 i3,33 10 0 ,0 0
19 29 87,48 0,32 12 ,2 0 10 0 ,0 0
19 2 7 48,48 4 3 ,3 4 8 ,18 10 0 ,0 0
Walcownie . . . 19 2 8 60, o5 3i ,3g 8,56 10 0,00
19 2 9 92,26 0 ,2 1 7,54 10 0 ,0 0
19 2 7 44,26 4 5 ,28 10 ,4 6 10 0 ,0 0
Pozostałe oddziały . . 19 2 8 5 8 ,9 1 3o,8g 10,20 10 0 ,0 0
19 2 9 86,63 3,52 9,85 100,0©
19 2 7 4 6 ,3 1 43,23 10 ,4 6 10 0 ,0 0
Ogółem . . . . 19 2 8 6 2 , 1 1 2 7 ,3 8 i o ,5i 10 0 ,0 0
19 2 9 8 7 ,6 9 2,3l 10 ,0 0 10 0 ,0 0
82
O G Ó LN A L IC Z B A D N IÓ W EK , O D RO BIO N YCH W ZA K ŁA D A C H H U T N IC Z Y C H W O J. K IELECK IEG O I KRAKO W SKIEGO W L A T A C H
1927 — 1929 W PRO CEN TACH . Tablica Nr. 42.
W yszczególnienie
Dniówki — zwykłe Dniówki dodatkowe,
Dniówki — zwykłe Dniówki dodatkowe,