funkcjonariuszów państwowych
II. Zakres działania Rad Zakładowych
A rt. 3. Zadaniem Rady Z akładow ej lu b Delegata jest za
stępstwo interesów zaw odow ych p ra c o w n ik ó w danego zakła
du pra cy wobec pracodaw cy oraz czuwanie nad wzm ożeniem i ulepszeniem p ro d u k c ji zakładu pracy zgodnie z o gó ln ym i w y ty c z n y m i p o lity k i gospodarczej państwa.
W szczególności Rada Zakładow a lu b Delegat:
(1) w y k o n u je nadzór nad w a ru n k a m i prący w granicach przepisów p ra w n ych , um ów o pracę oraz nad urządzeniam i społecznym i i k u ltu ra ln y m i danego zakładu pra cy;
(2) zatw ierdza p ro je k t re gulam inu pracy przed p rzedło
żeniem go w łaściw em u in s p e k to ro w i pra cy do ostatecznego zatw ierdzenia;
(3) w spółdziała z pracodaw cą w zakresie zaopatryw ania p ra c o w n ik ó w ;
(4) pośredniczy w razie zatargu m iędzy p ra c o w n ik ie m a pracodaw cą;
(5) w spółdziała przy reg ulo w a n iu za tru d n ie n ia p ra c o w n i
kó w , p rzy ic h p rz y jm o w a n iu i zw alnianiu.
A rt. 4. (1) Rada Zakładow a lu b Delegat ma praw o spra
w o w a nia nadzoru nad urządzeniam i tech n iczn ym i zakładu i magazynami.
(2) U ch w a ły Rady Z akładow ej lu b w n io s k i Delegata, do
tyczące zm iany urządzeń technicznych, sposobu p ro d u k c ji lub sposobu prow adzenia magazynów w in n y być podane do w ia dom ości pracodaw cy po uprzednim ic h zatw ierdzeniu przez w łaściw ą władzę przem ysłow ą lu b górniczą.
(3) Rada Zakładow a lu b Delegat w spółdziała z organam i p a ń stw o w ym i lu b z Radam i N a ro d o w ym i w zakresie k o n tro li społecznej nad działalnością gospodarczą zakładu.
A rt. 5. Pracodaw ca w in ie n p row adzić stałe wspólne na
ra d y — co n a jm n ie j raz na miesiąc — z Radą Zakładow ą, lub z Delegatem w spraw ach dotyczących zakładu pracy, w szcze
gólności c.o do podniesienia w yd a jno ści i d y s cyp lin y nracy, bezpieczeństwa i h igieny pracy, n ow ych ulepszeń technicz
nych i organizacyjnych, oraz w in ie n co k w a rta ł składać
Ra-1 i
dzie Z akładow ej sprawozdanie ze stanu działalności danego zakładu pracy.
Art. 6. W zakładach pracy, pozostających pod zarządem p a ń stw o w ym łu b sam orządow ym przedstaw iciel Rady Zakła
dow ej łu b Delegat w ch o dzi w skład zarządu danego zakładu pracy, o ile zarząd ten jest w ieloosobow y.
I I I . Skład Rad Zakładowych.
Art. 7. Rada Zakładow a składa się:
w zakładach pracy, za trud n ia jących :
a) od 21 do 50 p ra c o w n ik ó w z 3-ch członków , b ) od 51 do 100 p ra c o w n ik ó w z 5-ciu członków ,
c.) od 101 do 500 p ra c o w n ik ó w z 9-ciu członków ,
d) pow yżej 500 p ra c o w n ik ó w , ponadto skład Rady Za
kła d ow e j pow iększa się o jednego członka na każdych dalszych 100 p ra c o w n ik ó w z tym , że liczba członków Rady Zakładow ej nie może przekraczać 30 osób.
Art. 8. (1) C złonkow ie Rady Zakładow ej lu b Delegat p o w o ły w a n i są w drodze w yb o ró w .
(2) W y b o ry czło n ków Rady Z akładow ej odbyw ają się w głosow aniu bezpośrednim , ta jn y m i p ro p o rc jo n a ln y m , zaś w y b o ry Delegata w głosow aniu bezpośrednim i ta jn ym zw y
k łą większością głosów.
Art. 9. (1) Czynne p ra w o w yborcze przysługuje wszyst
k im p ra c o w n ik o m danego zakładu pracy.
(2) B ierne pra w o w yborcze przysługuje p ra c o w n ik o w i, k tó r y u koń czył 18 lat, jest z a tru d n io n y w danym zakładzie p ra cy co n a jm n ie j od 3-ch m iesięcy, jest członkiem organiza
c ji zaw odow ej p rz y n a jm n ie j od ro ku .
(3) M in is te r P racy, O pieki Społecznej i Z d ro w ia może ze
z w o lić na odstępstwa od w a ru n k ó w biernego praw a w y b o r
czego, przew idzianych w ust. (2) a rty k u łu niniejszego, w w y padkach szczególnie uzasadnionych.
Art. 10. C złonkow ie R ady Z akładow ej lu b Delegat w y b ie ra n i są na okres 1 ro ku .
Art. 11. W zakładach pra cy sezonowych członkow ie Ra
dy Zakładow ej lu b Delegat w y b ie ra n i są na okres trw a n ia p ro d ukcji.
Art. 12. W y b o ry odbyw ają się poza godzinam i pracy.
Art. 13. R egulam in w yb o rczy w yd a M in is te r Pracy, Opie
k i Społecznej i Z drow ia.
Art. 14. Pierwsze w y b o ry Rady Z akładow ej lu b Delegata zarządza O bw odow y In s p e k to r P racy na w niosek zarządu o rganizacji zaw odow ej p ra c o w n ik ó w , obejm ującej dany za
k ła d pra cy i p o w o łu je K om isję W yb o rczą w " składzie 3-ch osób, w ty m delegata organizacji zaw odow ej, ja k o przew od
niczącego. Następne w y b o ry przeprow adza Rada Zakładow a,
p o w o łu ją c najpóźniej na 2 tygodnie przed u pływ em swej ka
dencji K om isję W y b o rczą w składzie 3-ch p ra co w n ikó w . Art. 15. W zakładach pracy, w k tó ry c h w y b ie ra n y jest Delegat, pierwsze w y b o ry zarządza O bw odow y In s p e k to r P ra
cy, p o w o łu ją c jednego p ra co w n ika , ja k o k ie ro w n ik a w y b o rów . Następne w y b o ry zarządza Delegat najpóźniej na tydzień przed upływ em swej kadencji.
Art. 16. W y b o ry mogą być zaskarżone w te rm in ie 7-m iu d ni do w łaściw ego Obwodowego Insp e ktora Pracy, k tó r y w ra zie uznania skargi za uzasadnioną zarządza w porozum ieniu z zarządem organizacji zaw odow ej, obejm ującej dany zakład pracy, now e w yb o ry.
Skarga w in n a być podpisana co n a jm n ie j przez 1/5 ogól
nej liczb y w yb o rcó w , jednakże nie m n ie j n iż przez 10 w y borców .
Art. 17. (1) M andat członka Rady Z akładow ej wygasa w razie:
a) śm ierci,
b ) rozw iązania u m o w y o pracę (a rt. 28), c) w ykluczenie (a rt. 18).
(2) M andat Delegata wygasa w w yp a dka ch objętych ust.
(1), lit. a), b ), lu b w razie o dw oła n ia uchw ałą ogólnego ze
b ra n ia p ra co w n ikó w .
Art. 18. Rada Z akładow a może większością 2/3 głosów w yklu czyć z Rady członka, k tó r y bez u sp ra w ie d liw ie n ia opu
szcza 3 ko le jne posiedzenia Rady, w zględnie w in n y sposób zaniedbuje o b o w ią zki członka Rady Zakładow ej.
Art. 19. Na miejsce członka Rady Zakładow ej lu b D ele
gata, opróżnione w w ypadkach prze w id zia nych w art. 17, w stępuję ten kandydat, k tó r y p rzy o statnich w yb o rach uzy
skał" najw iększą z k o le i ilość głosów, a w w y p a d k u w y b o ró w p ro p o rcjo n a ln ych , k o le jn y ka nd yd at w ła ściw ej listy.
Art. 20. Jeżeli Rada Zakładow a lu b Delegat działają w spo
sób oczywiście sprzeczny z przepisam i ustaw ow ym i, może K o m isja Pojednawczo-Rozjem cza p rzy O kręgow ym Inspekto
rze P racy (art. 32) rozw iązać Radę Z akładow ą lu b usunąć Delegata na w niosek O bwodowego In sp e ktora P racy lu b za
rządu organizacji zaw odow ej p ra c o w n ik ó w , obejm ującej da
ny zakład pracy.
IV . Funkcjonowanie Rad Zakładowych.
Art. 21. Rada Zakładow a może być rozw iązana uchw ałą ogólnego zebrania p ra c o w n ik ó w zakładu, pow ziętą co n a j
m n ie j większością 2/3 głosów w obecności co n a jm n ie j 2/3 ogólnej liczb y p ra c o w n ik ó w zakładu.
A rt. 22. W zo ro w y re g ula m in w yd a ny przez M in is tra Pracy, O pieki Społecznej i Z d ro w ia o k re ś li try b fu n k c jo n o w a n ia Rady Zakładow ej.
11*
In s tru k c ja wydana przez B iu ro K o n tro li p rz y P rezydium K ra jo w e j Rady N arodow ej w porozu m ie n iu z M in istre m Pracy, O p ie ki Społecznej i Z d ro w ia o k re ś li try b fu n k c jo n o w a n ia Ra
dy Zakładow ej w zakresie k o n tr o li społecznej (ust. (3) art. 4).
Art. 23. Pracodaw ca może żądać zw ołania Rady Zakłado
w ej, ja k ró w n ie ż dopuszczenia z głosem doradczym przedsta
w ic ie la organizacji pracodaw ców , do którego dany pracodaw ca
należy. . ,
W obradach Rady Z akładow ej mogą uczestniczyć z głosem doradczym przedstaw iciele organizacji zaw odow ych, do k tó rych należą członkow ie Rady Z akładow ej.
Art. 24. Posiedzenia Rady Zakładow ej odbyw ają się z re guły poza czasem pracy. W w yp a d ku w y ją tk o w y m , gdy posie
dzenie to odbyć się m usi w czasie pracy, należy zawczasu
uprzedzić o ty m pracodawcę. . x ■ .
A rt. 25. Pracodaw ca w in ie n u ła tw ić Radzie Zakładow ej lub D elegatow i pełnienie ich czynności, dostarczyć pomieszczeń na zebrania i b iu ra oraz potrzebnych urządzeń, d ru k ó w i mate
ria łó w b iu ro w y c h . .
Art. 26. U ch w a ły Rady Z akładow ej i w n io sm Delegata do
tyczące zadań, p rzew idzianych w art. 3, w in n y być p rzedkła
dane pracodaw cy do w yko n an ia . Samoistne w kraczanie Rady Zakładow ej lu b Delegata w zarządzanie zakładem pracy nie jest dopuszczalne.
Art. 27. (1) C złonkow ie Rady Zakładow ej oraz Delegaci obow iązani są do zachow ania ścisłej taje m n icy co do spraw, k tó re stanow ią tajem nicę techniczną lu b h andlow ą zakładu
pracy. . . . . .
(2) O bow iązek zachow ania taje m n icy nie stosuje się do sprawozdań Rady Z akładow ej lu b Delegata, składanych orga
nom państw ow ym lu b Radom N arodow ym , w yn ika ją cych ze w spółdziałania Rady Z akładow ej lub Delegata w zakresie k o n
tr o li społecznej (ust. (3) art. 4).
Art. 28. U m ow a o prace m iędzy pracodaw cą, a członkiem Rady Z akładow ej lu b Delegatem nie może być przez praco
dawcę rozw iązana inaczej, ja k ty lk o z w ażnych przyczyn lu b z w in y p ra cow n ika . T a kie rozw iązanie w ym aga do swej waż
ności zgody K o m is ji Pojednawczo-Rozjem czej p rzy O bw odo
w y m Inspektorze Pracy. Decyzja K o m is ji jest ostateczna.
" Art. 29. (1) C złonkow ie Rad Z akładow ych i Delegaci za
chow ują przez cały czas trw a n ia ic h m andatów pra w o do peł
nego w ynagrodzenia należnego z u m o w y o pracę.
'■ (2)“ W zakładach pracy, za trud n ia jących pow yżej 500 pra
c o w n ikó w , przew odniczący Rady Z akładow ej jest zw o ln io n y od pełnienia czynności zaw odow ych z zachowaniem pełnego w ynagrodzenia należnego z u m o w y o pracę.
Art. 30. C złonkow ie Rad Z akładow ych i Delegat pełnią swe o bo w ią zki bezpłatnie, o trz y n tu ją jednak od pracodaw cy zw ro t
ów i ró w n o w a rto ść n ie u n ik n io n e j s tia ty
P K O W . , .
A rt. 31. Rada Zakładow a oraz Delegat składają co n a jm niej
_______ T ~ ~ i ^ c w v r * V t f ‘ Z V n n O S C l H e l
poniesionych w ydatkó zarobków .
A rt. o í. naaa ¿aiuduuw d i v • no
raz na trz y miesiące spraw ozdanie ze swych czynności s ogólnym zebraniu p ra c o w n ik ó w zakładu.
V. Postępowanie Rozjemcze.
A rt. 32. (1) W w ypadkach sporu m iędzy pracodawcą, a Ra
da Zakładow a lu b Delegatem stro n y mogą się odnieść po uprzednim w yczerpaniu m o żliw ości osiągnięcia zgody w ro k o w a n iach bezpośrednich do K o m is ji PojednawczoR ozjem -czej p rzy w ła ściw ym o bw odow ym Inspektorze Pracy. K om isja ta składa sie z O bwodowego Insp e ktora P racy lu b wyznaczo
nego przezeń zastępcy ja ko przewodniczącego oraz po jednym p rz e d s ta w ic ie lu organizacyj zaw odow ych p ra c o w n ik ó w i p ra codaw ców tej gałęzi gospodarki, k tó ra obejm uje dany zakład
?2) Od postanow ienia tej K o m is ji służy praw o odw ołania sie do K o m is ji p rzy O kręgow ym Inspektorze Pracy.
Do składu tej K o m is ji stosuje się odpow iednie przepisy ust. (1) z tym , że K o m is ji przew odniczy O kręgow y In sp e kto r P racy lu b w yznaczony przezeń zastępca.
D ecyzja tej K o m is ji jest ostateczna dla zakładów pracy, z a tru d n ia ją c y c h nie w ięcej niż 500 p ra co w n ikó w .
(3) W zakładach pracy, za trud n ia jących ponad 500 pra co w n ikó w , służy od postanow ienia K o m is ji pra w o odw oła n ia sic do Nadzw yczajnej K o m is ji Rozjemczej, w skład k tó re j w ch o dzą- przedstaw iciel M in is tra Pracy, O pieki Społecznej i Z d ro w ia, ja ko przew odniczący oraz przedstaw iciele M in is tró w Przem ysłu i S praw iedliw ości.
14) W skład K o m is ji, przew idzianej w ust. (1) i (2) w m ie j
sce in sp ekto ra pracy lu b jego zastępcy w chodzi przedstaw iciel w ładzy przem ysłow ej, jeżeli spór w y n ik ł w zakładzie pracy, pozostającym pod zarządem państw ow ym lu b sam orządowym ,
albo dotyczy stosowania art. 4.
V I. Przepisy karne.
A rt. 33. (1) W in n i naruszenia przepisów dekretu n in ie j
szego ulegną karze aresztu do trzech miesięcy lu b grzyw ny do 10 tys. zł albo obu tym k a ro m łącznie, o ile czyn me jest zagro
żony surowszą karą. .
' (2) D o orzekania w ła ściw y jest Sąd Pracy.
V II. Przepisy przejściow e i końcow e.
A rt 34. Rozporządzenie M in is tra P racy, O pieki Społecz
nej i Z d ro w ia w p o ro zu m ie n iu z M in is tre m R o ln ic tw a i R eform R o ln ych o kre śli te rm in wejścia w życie przepisów dekretu n i
niejszego w stosunku do zakładów pra cy ściśle związanych
z ro ln ic tw e m , leśnictw em lu b ogrodnictw em , a nie posiadają
cych przeważającego ch arakte ru przem ysłowego lu b han d lo wego.
A rt. 35. (1) Z akłady w ojskow e oraz zakłady pracy, któ re podlegają m ilita ry z a c ji, nie są objęte przepisam i dekretu n i
niejszego.
(2) M in is te r Pracy, O pieki Społecznej i Z d ro w ia w p oro zu m ie niu z M in istre m O bron y N a rodow ej może w drodze za
rządzenia w yłączyć spod m ocy obow iązującej niniejszego dekretu poszczególne zakłady, p ro du ku jące gjów nie dla wojska.
Art. 36. W y k o n a n ie dekretu niniejszego porucza Się M in i
s tro w i Pracy, O pieki Społecznej i Z d ro w ia w porozu m ie n iu z w ła ś c iw y m i M in is tra m i.
Art. 37. D e kre t niniejszy w chodzi w życie w dwa miesiące po d niu ogłoszenia. Jednocześnie tracą m oc w szelkie przepisy praw ne, dotyczące p rze d m io tó w dekretem niniejszym uregulo
w anych.
R O Z P O R Z Ą D Z E N I E