Zintegrowane zarządzanie lasami, bioróżnorodnością i wodą

Długookresowym celem Holandii było ograniczanie ubóstwa poprzez zrównoważone wykorzystywanie lasów i bioróżnorodności, poprawa ich stanu (m.in. poprzez walkę z nadmierną eksploatacją) i zapobieganie przyszłym negatywnym skutkom środowiskowym.

spójność pomiędzy ministerstwami polityki rozwojowej, plan dawców dla sektora, postęp w realizacji projektów NGO, komplementarność programów bilaterlanych z NGO i firmami, przesiębiorstwa prywatne zaangażowane

w podtrzymywanie łancuchów, podstawy zrównoważonego wykorzystania lasów • lepsza jakość ekosystemów i stabilizowanie

strat bioróżnorodności

Holandia i organizacje MFO:

wkład krajów rozwijających się na międzynarodowych forach, koordynacja pomiędzy dawcami i rządami, żony

Zachowanie i zarządzanie:

• zachowanie i zrównoważ. wykorzystanie lasów i bioróżnorodności

• mniejsza degradacja ziemi (erozji itd.)

• redukcja ubóstwa poprzez bardziej stabilne dochody

• lepsza dystrybucja dochodów, opar-ta na wykorzysopar-taniu wody, lasów itd.

działywaniu na środowisko: Zapobieganie nagatywnemu od-Mniejsze ubóstwo:

• poprawa jakości środowiska życia

In

p

u

t polityka, budżet, instrumenty, konsultacje z uczestnikami i stronami społeczeństwa, pomoc techniczna, inwestycje Uczestnicy

rządy, sektor prywatny, związki handlowe, organizacje społeczne, instytuty wiedzy

Im

p

a

ct

terenów

• zintegrowane plany zarządzania wodą

• mniejsze zagrożenia dla ekosystemów i bioróżnorodności (nielegalne wycinki lasów itp.) • więcej biednych ludzi uzzyskuje dochody jako wynik płacenia za usługi ekosystemów

• lokalne społeczności mają łatwiejszy dostęp do wody i ziemi (wynik zintegrowanego zarządzania wodą, opieką prawną własności ziemi)

• lepsza dostępność wody lokalnie, a także lepsza jej jakość

• bardziej skuteczne wykorzystanie lasów i bioróżnorodności poprzez dostosowanie się do zmian klimatu

O

u

tp

u

t

• poprawa współpracy pomiędzy ministerstwami ws. zarządzania środowiskiem

• krajowa polityka środ. zintegrowa-na z plazintegrowa-nami i strategiami rozwoju • lepsza ochrona prawna własności ziemskiej i zasobów naturalnych

O u tp u t Aspekty instytucjonalne:

• tworzenie i lepsze zarządzanie obszarami

nie terenem, monitoring) chronionymi

• wzmocnione lokalne organizacje w sposób zrównoważony

nych i lokanych samorządów • opłacane usługi ekosystemów

(poltyka, nadzór, podatki, zarządza-• obszary zarządzane i wykorzystywane

regulacji środowiskowych

• zrówn. wymiana w zakresie bioróżnorodności

rowanie

• zarządzanie i plany wykorzystania • poprawa działania

prowincjonal-żonym wykorzystaniu lasów • zalesianie i zrównoważone zarządzanie lasami lasów, wody (polityka, ananlizy • spójność polityki krajowej i • drewno produkowane w sposób zrównowa- strategiczne/planowanie,

monito-Zwiększenie potencjału: • ustawodawstwo o zrównowa- • zintegrowane zarządzanie brzegami rzek • rządy/ministerstwa środowiska,

• lepsza realizacja międzynarodo-wych porozumień ws. środowiska

O u tc o m e

• zachowanie i większa liczba gatunków na ziemi i w wodzie

• łańcuchy handlu z bardziej zrównoważonym wykorzystaniem lasów i bioróżnorodności

użytkowników i mieszkańców (reprezentacja, zarządzanie, podat-ki, monitoring)

Aspekt techniczny/produktowy:

czach

• lepsza dostępność wody w

dorze-cieplarnianych

• lepsze magazynowanie gazów dowanych przez człowieka

• mniej katastrof naturalncyh

powo-Schemat 27. Łańcuch wyników dla powiązanych kwestii redukcji ubóstwa, lasów, bioróżnorodności i zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi w latach 2007 - 2008

Źródło: Results in Development, Report 2007 - 2008, MSZ Holandii kwiecień 2009, s. 152 W wielu krajach rozwijających się instytucjonalne możliwości i pozycja podmiotów, odpowiedzialnych za środowisko naturalne jest ogólnie słaba (ograniczone możliwości, zasoby i znaczenie polityczne). Istniejące systemy monitoringu i kontroli są niewystarczające, przez co bardzo trudno jest walczyć z korupcją i nielegalnym wykorzystaniem zasobów.

Wcześniejsze doświadczenia z wykorzystania SWAp dowodzą, że dialog o pomocy budżetowej dla sektora wzmacnia pozycję słabych ministerstw środowiska i ich związki z ministerstwami planowania i finansów. Możliwości zarządzania i utrzymania parków narodowych, stref ochrony są ograniczone i stąd pomoc sektorowa jest niezbędna.

W latach 2007-2008 Holandia promowała na poziomie centralnym wspólnie z innymi dawcami (poprzez dialog polityczny i wsparcie instytucjonalne) integrację zagadnień dotyczących zrównoważonego środowiska i z drugą generacją krajowych strategii rozwoju. W sektorze wodnym wspierała ona tworzenie krajowych planów kompleksowego zarządzania zasobami wodnymi, które miały uwzględniać interesy wszystkich zaangażowanych podmiotów. Na poziomie międzynarodowym Holandia starała się wypracować konkretne stanowisko UE, poprzez swoje zaangażowanie w odpowiednich radach europejskich. Wspomagane były liczne agendy ONZ (UNEP, UNDP) i BŚ.

Zwiększyła się rola sektora prywatnego w prowadzeniu działań rozwojowych: partnerstwa pomiędzy firmami i organizacjami społecznymi dostarczających lokalnym mieszkańcom dodatkowych i trwałych środków do życia, łańcuchy handlowe i współdziałanie sektora publicznego i prywatnego stawały się coraz bardziej trwałe. Przedsiębiorstwa były zaangażowane jako inwestorzy lub dostawcy, otrzymujący wsparcie poprzez dostępne instrumenty sektora prywatnego [MSZ Holandii 2009, s. 151-155].

W latach 2009 - 2012 Holandia dokonała wkładu w wysokości 15 mln EUR do programu Banku Światowego (lasy), współdziałała także z Komisją Europejską w ramach programu przeciwko nielegalnej wycince drzew i legalnej rejestracji.

Poprzez wsparcie bilateralne i kanał multilateralny Holandia wspomagała kraje największych basenów rzecznych w poprawie zdolności ich organizacji krajowych i lokalnych w zarządzaniu tymi obszarami. Organizacje regionalne odgrywały istotną rolę w budowaniu współpracy pomiędzy władzami sąsiadujących państw. Holandia przekazywała swoją wiedzę, „know-how” i doświadczenie [MSZ Holandii 2011, s. 88].

na zrównoważonym wykorzystaniu ekosystemów (dobra, usługi)

• odpowiedzialne zarządzanie łańcuchami dostaw, aby osiągnąć zrównoważony rozwój

Zrównoważony rozwój ekonomiczny i redukcja ubóstwa • lepsze warunki środowiskowe do życia dzięki poprawie w dostępie do wody, lasów i ziemi

• dodatkowy i zróżnicowany dochód biednych, oparty stopnia deforestacji i degradacji ziemi

ekosystemami, mniej nielegalnej wycinki, spadek • więcej zrównoważonego wykorzystania i zarządzania Zrównoważone zarządzanie ekosystemami

nianego

zmian klimatycznych i zmniejszenia efektu cieplar-i bcieplar-ioróżnorodnośccieplar-i w procescieplar-ie dostosowancieplar-ia do • skuteczne wykorzystanie zasobów wodnych, lasów

rzystaniu wody, lasów

• adekwatne płace za usługi ekosystemów

• zrównoważony handel produktami i więcej legalnej produkcji drewna

• łańcuchy dostaw, bazujące na zrównoważonym

wyko-Im

p

a

ct

Kraj rozwijający się/Ulepszona polityka, instytucje i koordynacja

• silniejsze władze krajowe, zarządzające środowiskiem,

O

u

tp

u

t

Kraj rozwijający się/wiedza, możliwości, świadomość

nych zasobów

• konsolidacja praw własności i użytkowania ziemi i natural-wiskowych

• lepsza wykonalność międzynarodowych traktatów środo-wodą i lasami, lepsza realizacja założeń na niższych szczeblach

• wykonalne ustawodawstwo środowiskowe

• poprawa międzysektorowej współpracy pomiędzy mini-sterstwami przy udziale organizacji społecznych i sektora prywatnego dla zarządzania środowiskowego

• polityka wodna, leśna i bioróżnorodności skutecznie zintegrowana w lokalną, krajową i regionalną politykę

O u tc o m e rozwojową

• zintegrowane planowanie dla zrównoważonego

wyko-O u tp u t Holandia/sektor prywatny Holandia/organizacje Holandia/organizacje społeczne Holandia/Ministerstwo i ambasady

• wsparcie polityki wodnej i środo- • lokalne społeczności mają większy

multilateralne

• większy nacisk na zrównowa-żoność w liniach dostaw • kraje rozwijające się mają

wpływ na działania polityczne wiskowej w krajach rozwijająch się

• pomoc dla krajów w zalegalizowa- • większe zaangażowanie organizacji

lepsze założenia polityczne,

i importu firm holenderskich niu eksportu drewna i wprowadza- społecznych z krajów rozwijających

odpowiednie dla

zrównoważonej produkcji się na międzynarodowych forach

niu lepszych rozwiązań

politycz-nych dla zrównoważonej produkcji • bardziej skuteczna komunikacja

• większy wkład i zaangażo-wanie

pomiędzy różnymi podmiotami • bardziej skuteczna koordynacja

pomiędzy różnymi podmiotami, • zachęcanie sektora prywatnego do

krajów rozwijających się na międzynarodowych forach większego równoważenia

łańcu-włączając w to dawców

chów dostaw i koncentracji na redukcji ubóstwa

Wsparcie finansowe, wiedza, ekspertyza, pomoc techniczna, informacje sieciowe rzystania lądu i zarządzania wodą udział

• polityka rozwojowa bardziej oparta na rzetelnej informacji i wiedzy o ekosystemach i usługach, jakie one zapewniają • silniejsze organizacje lokalne

• większa społeczna i polityczna świadomość wartości ekosystemów i ich wkładu w zrównoważony rozwój ekonomiczny

• zintegrowane i multifunkcjonalne zarządzanie dorzeczami, lasami i terenami chronionymi

In

p

u

t

Schemat 28. Łańcuch wyników dla powiązanych kwestii redukcji ubóstwa, lasów, bioróżnorodności i zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi w latach 2009 - 2010

Źródło: Results in Development 2009 - 2010, The Netherlands` contribution to international

development goals, MSZ Holandii wrzesień 2011, s. 84

W Kolumbii, Boliwii, Ghanie i Senegalu Holandia udzielała bezpośredniego wsparcia finansowego i technicznego dla programów sektorowych, przyczyniając się w ten sposób do

poprawy realizacji krajowej strategii i ustawodawstwa. Bezpośredni wkład do krajowych budżetów środowiskowych często pozwalał Holandii na stawianie warunków, określających sposób alokacji zasobów przez kraj partnerski w sektorze środowiskowym.

Międzynarodowe łańcuchy dostaw (np. drzewa, soja) powinny gwarantować zachowanie i zrównoważone wykorzystanie funkcji ekosystemów, bioróżnorodności i lasów w krajach rozwijających się. Holandia zapewniała wsparcie w negocjacjach, które zmierzały w kierunku wytworzenia systemów dobrowolnej certyfikacji (główną rolę odgrywały firmy holenderskie). W 2013 roku miał wejść w życie zakaz importu nielegalnie produkowanego drewna do UE. Plan działania dotyczący egzekwowania przepisów, zarządzania i handlu drewnem opiera się na dobrowolnych porozumieniach partnerskich pomiędzy UE i głównymi producentami tego surowca. Holandia była bezpośrednio zaangażowana w realizację tego planu w krajach takich jak Wietnam i Ghana. Overseas Development Institute (przy wsparciu Holandii) pomagał w określeniu systemu weryfikacji dla handlu drzewem [MSZ Holandii 2011, s. 87-88].

W latach 2010 - 2012 holenderskie ambasady w krajach partnerskich otrzymywały wsparcie naukowców (specjalizujących się w zagadnieniach z sektora wodnego) w procesie kształtowania swoich strategicznych planów. Dzięki temu zaczęto rozwijać współpracę pomiędzy holenderskimi podmiotami a ważnymi lokalnymi partnerami. W ramach Funduszu na Rzecz Zrównoważonego Wykorzystania Wody (het Fonds Duurzaam Water – FDW) zmobilizowano 50 mln EUR z holenderskiego sektora wodnego dla stworzenia nowych partnerstw publiczno-prywatnych. W 2012 roku utworzono Platformę Wiedzy z Zakresu Wody, która wspierała decydentów politycznych i badaczy z Holandii i krajów partnerskich w kwestiach wymagających dodatkowych analiz i eksploracji [MSZ Holandii 2013, s. 2].

Celem działań Królestwa Niderlandów w latach 2010-2012 było bardziej wydajne wykorzystanie wody w rolnictwie, a także lepsze zarządzanie terenami zalewowymi i bezpieczne delty [MSZ Holandii 2013, s. 2].

W 2012 roku zainicjowano w Bangladeszu Program „Blue Gold” dla zwiększenia produkcji rolnej poprzez lepsze zarządzanie wodą przy technicznym wsparciu Holandii. Infrastruktura została zmodernizowana przy wsparciu rolników, innych grup użytkowników wody, strony rządowej i sektora prywatnego. Inicjatywa dla Zrównoważonego Wykorzystania Ziemi i Wody (het Initiatief Duurzaam Land en Water) została powołana, aby wspólnie z IDH wspierać nadzór (prowadzony w sposób zrównoważony) nad terenami, na których tworzone były ważne węzły handlowe (m.in. herbata, kakao, olej kokosowy). W ramach Regionalnego Programu dla Bezpieczeństwa Wodnego i Żywnościowego na terenach

Sahelu i Rogu Afryki postawiono sobie za cel uzdolnienie ok. 500 tyś. hektarów ziemi i zwiększenie wydajności wody o ok. 50% w przeciągu najbliższych 5 lat. Holenderskie przedsiębiorstwa, instytuty badawcze i NGO dostarczyły niezbędnej wiedzy dla stworzenia, rozwoju programu i wsparcia organizacji wykonawczej [MSZ Holandii 2013, s. 3].

W 2012 roku Holandia wspierała współpracę i wymianę informacji pomiędzy sześcioma transgranicznymi regionami zalewowymi (Komati, Mekong, Niger, Nil, Senegal, Zambezi), dzięki czemu tereny leżące niżej były alarmowane na czas o zbliżających się niebezpieczeństwach. Przy wsparciu UNESCO-IHE i Programu Banku Światowego dla Partnerstwa na Rzecz Wody (World Bank Water Partnership Programme) rozwinięto w Ugandzie, Kamerunie i Peru nowe plany wodne (obydwie instytucje były współfinansowane przez Holandię). Prowadzone były również działania, zmierzające do ograniczenia zanieczyszczenia wody poprzez umowy z firmami i międzynarodowymi korporacjami, ambasady udzielały wsparcia krajom w procesach legislacyjnych [MSZ Holandii 2013, s. 3-4].

Aby móc lepiej przeciwdziałać i przewidywać następstwa zmian klimatycznych Holandia rozwinęła wspólnie z IDH innowacyjny program, łączący trwałość łańcuchów handlowych z zarządzaniem terenami zalewowymi w celu zapewnienia ciągłych dostaw surowca [MSZ Holandii 2013, s. 23].