Janusz Królikowski
"Dynamika wiary", Paul Tillich, tł.
Adam Szostkiewicz, Poznań 1987 :
[recenzja]
Collectanea Theologica 60/1, 175
ja k w ie le za g a d n ień d o ty czą cy ch esc h a to lo g ii czeka jeszcze n a za in tereso w a n ie się n im i, n a sy stem a ty czn ą r e fle k sję i szero k ie p rzy b liżen ie ich w ierzą cy m .
O m aw ian a k siążk a je s t p rzy k ła d em so lid n eg o teo lo g iczn ie oraz d o stę p n e go i w a rto ścio w eg o d la w sz y stk ic h (nie ty lk o teo lo g ó w ) o p ra co w a n ia jed n ej z fu n d a m e n ta ln y c h p ra w d w ia ry . M oże o n a sta n o w ić dobry w zór dla w sz y stk ich p o d ejm u ją cy ch się pracy n ad w y ja śn ie n ie m p raw d w ia ry , k tó ry ch dom aga się n a sze rod zim e śro d o w isk o w ia r y i teologii.
k s. J a n u sz K r ó lik o w s k i, G o rlice
P a u l TILLICH , D y a m ik a w ia r y , p rzek ład A dam S z o s t k i e w i c z , P ozn ań 1987, W drodze, s. 127.
„C hyba żad n e in n e sło w o n a leżą ce do język a relig ijn eg o zarów n o te o lo g iczn ego, ja k i p otoczn ego — n ie p ro w a d zi do ty lu n iep orozu m ień , z n ie k s z ta ł ceń i b u d zą cy ch w ą tp liw o śc i d e fin ic ji co sło w o «wiara>. J e st to jedno z ty ch o k reśleń , k tó re trzeba b y poddać k u racji, n im się go u ży je w lecz en iu lu d zi” (s. 30). T ak ą r e fle k sją P au l T illich , zn a n y filo z o f i teo lo g p ro testa n ck i, roz p oczyn a to m ik ro zw a ża ń filo z o fic z n o -te o lo g ic z n y c h (o ch arak terze „ k u ru ją cy m ”) d o ty czą cy ch w iary, k tó ry p rzy b liży ło p o lsk iem u c z y teln ik o w i w y d a w n ic tw o „W d rodze”.
R o zw a ża n ia sk ła d a ją ce się n a te n to m ik sta n o w ią próbę u jęcia c a ło k szta łtu sp ra w w ia ry w ed łu g k lu cza in terp reta cy jn eg o , ja k im jest dla autora „troska o sta te c z n a ”. „W iara je s t sta n em n a jw y ższeg o zatrosk an ia — dyn am ik a w ia r y je s t d y n a m ik ą lu d zk iej tro sk i o sta te c z n e j” (s. 31). T roska o sta teczn a to w ewruętrzna d yn am ik a czło w ie k a , to o n ty c z n y n iep ok ój i sta łe p rzek raczan ie sieb ie; to o tw a rcie się n a jak ąś r z eczy w isto ść niesk oń czon ą.
P o ta k im w stę p n y m fo rm a ln y m z a ry so w a n iu „kierunku w ia r y ” autor przech od zi do n a d a n ia m u w ła śc iw e j dla n ie g o „d yn am ik i”. D ok on u je tego n a d a n ia p oprzez u k azan ie n a jp ie r w czy m w iara n ie jest; p o d d a je k r y ty c e in te le k tu a ln e , w o lu n ta ry sty czn e i e m o cjo n a ln e ro zu m ien ie sen su w ia ry . N a stęp n ie o m a w ia sy m b o le (przy w ła ś c iw y m so b ie rozu m ien iu sym b olu ) i ty p y w ia r y , po czym p rzech od zi d o a n a lizy „p raw d y w ia r y ” w stosu n k u do p ra w d y n a u k o w ej, h isto ry czn ej i filo zo ficzn ej, ab y n a ty m tle u k azać sp ecy fik ę „p raw d y w ia r y ” i jej k ryteria. O statn ią grupę rozw ażań P . T illich a sta n o w ią za g a d n ien ia d otyczące ży cia w ia ry , cz y li z w ią zk ó w m ię d z y w iarą a m ęstw em , w ia rą a in teg ra cją osob ow ości, w ia rą a m iło śc ią i d zia ła n iem oraz m iejsca w sp ó ln o ty w w ierze. '
T łu m a czen ie k sią żk i P au la T illich a jest próbą k ontaktu p o lsk iej k u ltu ry w ia r y ze w sp ó łczesn ą m y ślą r e lig ijn ą oraz w n o si do k szta łtu n a szej k u ltu ry w ia r y n o w e, cie k a w e i n iezn a n e p o stu la ty i n a tch n ien ia oraz o tw ie r a o b szary n o w y c h , m o ż liw y c h p rzem y śleń (np. w ia ra a całość lu d zk iej e g zy sten cji, w ia ra a c z ło w ie k jako „byt o cze k u ją c y ”, w ia ra a N o w y B y t w C h rystu sie). K s ią żk a ta m oże stać się in sp ira cją do p rzem y ślen ia n a n o w o isto ty w ia r y i p o s ta w ie n ia jej w e w ła śc iw y m ś w ie tle , ty m b ard ziej że u „p od staw od rzu cen ia w ia r y tk w i ca łk o w ite n iezro z u m ien ie jej is to ty ” (s. 127). N ie sp rzeciw ia się ty m w a rto ścio m k sią żk i P. T illic h a to, że jest on a w n ie k tó r y c h p u n k tach p rzestarzała i za w iera p e w n e p ro b lem a ty czn e u jęcia , k tó re w e W s tę p ie ś w ie tn ie uprzedza i n a ś w ie tla o. J. A . K łoczow sk i.
ks. J a n u sz K r ó lik o w s k i, G o rlice
J o se f IM BA C H , W ia ra z d o św ia d c z e n ia . O m o ż liw o ś c i s p o tk a n ia z B o g iem , przek ład M. S t e l m a c h o w s k a , W arszaw a 1988, In sty tu t W yd aw n iczy P a x , s. 101.
T eo lo g ia doby w sp ó łczesn ej zw ró ciła osob n ą u w a g ę n a za g a d n ien ie „do św ia d c z e n ia B oga”, jako n a fu n d a m en t lu d zk iego przeżycia r elig ijn eg o , oraz
