Widok Innowacje wymieniające w wypowiedziach Violetty Kubasińskiej, bohaterki serialu „Brzydula”

„CONVERSATORIA LINGUISTICA”

XII, 2018 PL ISSN 1897–1415 A r t y k u y

Eliza Radomyska

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach,!Wydzia !Humanistyczny

Innowacje!wymieniaj"ce!w!wypowiedziach!

Violetty Kubasi#skiej,!bohaterki!serialu!„Brzydula”

Odk"d!na!$wiecie!pojawi y!si%!pierwsze!filmy!i!zainicjowa y!now"!epok%! oraz!spowodowa y,!&e!do!kin!przychodzi y!t umy!odbiorc'w,!spo ecze#stwo,! a!zw aszcza!&e#ska!cz%$(!widowni,!zacz% o!inspirowa(!si%!bohaterami!w nich wyst%puj"cymi.!Pewne!charakterystyczne!cechy!uwielbianych!postaci!z!du-&ego!ekranu!sta y!si%!modne!i!odzwierciedla y!ducha!danego!okresu!w!kultu-rze!wsp' czesnej.!Gdy!film!przesta !by(!niemy,!r'wnie&!kwestie!podziwianych! kreacji!aktorskich!pojawia y!si%!codziennych!wypowiedziach!zwyk ych!ludzi.

Kolejny!prze om!kulturowy!nast"pi !dzi%ki!rozpowszechnieniu!si%!tele- wizji.!Specjalnie!z!my$l"!o!kobietach!zajmuj"cych!si%!prowadzeniem!gospo-darstwa domowego utworzono nowy gatunek – telenowel%,!kt'ra!urozmai-ca a im! czas! pomi%dzy! wype nianiem! licznych! obowi"zk'w! pani! domu.! Ta!kilkuminutowa!forma!opowiadaj"ca!zawi e!losy!bohater'w!w!codzien-nych!emisjach!sprawia a,!&e!kobiety!zacz% y!si%!uto&samia(!z!fikcyjnymi!po-staciami, wsp' czu(!im,!prze&ywa(!wszystko!razem!z!nimi,!a!tak&e!stylizowa(! si%!na!ulubione!bohaterki.

Jedn"! z! takich! produkcji! jest! serial! Brzydula, emitowany przez! stacj%! TVN w latach 2008-2009.!Fabu a!filmu!w!szczytowych!momentach!przyci"-ga a!przed!telewizory!ponad!4!miliony!widz'w,!a!powt'rki!odcink'w!mo&na! by o!ogl"da(!w!weekendy.!Gdy!serial!dobieg !ko#ca,!jego!emisj%!wznawiano!co! kilka!lat!w!stacji!TVN7!i!na!nowo!zyskiwa !szerokie!grono!wielbicieli.!Niew"t-pliwie!by o!to!zas ug"!dobrej!obsady!aktorskiej!i,!mimo!prostej!fabu y,!zaska-kuj"co!i!dowcipnie!skonstruowanego scenariusza.

Opr'cz!tytu owej!Brzyduli!)Urszuli!Cieplak*,!postaci"!kobiec",!kt'ra!zy-ska a!uznanie!odbiorc'w,!sta a!si%!Violetta!Kubasi#owej!Brzyduli!)Urszuli!Cieplak*,!postaci"!kobiec",!kt'ra!zy-ska.!Specyficzna!kreacja!Ku- a!si%!Violetta!Kubasi#ska.!Specyficzna!kreacja!Ku-basi#skiej!oraz!jej!pe en!komizmu!j%zyk!sprawi y,!&e!sta a!si%!postaci"!kultow" i!ch%tnie!cytowan"!przez!telewidz'w.!Jej!przedziwne!wypowiedzi!przenikn% y! do!s ownika!u&ytkownik'w!j%zyka!polskiego;!wiele!os'b!twierdzi o,!&e!ogl"da! serial!ze!wzgl"du!na!Violett%,!powsta o!nawet!kilka!stron!na!portalu!Facebook,! gdzie wielbiciele publikowali!s owa!wyj%te!z!kwestii!m'wionych!przez!boha- terk%!Brzyduli.!W!wypowiedziach!Kubasi#skiej!pojawia!si%!wiele!innowacji!do-konanych!na!j%zyku:!skrzydlate!s owa,!parafrazy!znanych!cytat'w,!neologizmy,! zabawne! wtr"cenia! i! powiedzenia,! odnajdujemy! tu! elementy gry! j%zykowej! oraz!przekszta cenia!frazeologizm'w.!Niniejszy!artyku !obejmuje!analiz%!wy-branych innowacji frazeologicznych – modyfikuj"cych!wymieniaj"cych,! jakie! pojawi y!si%!w!kwestiach!wypowiadanych!przez!bohaterk%!serialu!Brzydula. Stanis aw!B"ba!definiuje!innowacj%!frazeologiczn"!jako!odst%pstwo!od! normy,!kt're!przejawia!si%!w!$wiadomym!b"d+!nie$wiadomym!modyfikowa-niu!istniej"cych!frazeologizm'w!oraz!rozszerzaniu!ich! "czliwo$ci!leksykalnej )1986:!22*.!W!zwi"zku!z!tym!dzieli!je!na!innowacje!uzupe niaj"ce,!rozszerza- j"ce!i!modyfikuj"ce!)w!tym:!skracaj"ce,!rozwijaj"ce,!wymieniaj"ce,!kontaminu-j"ce,!reguluj"ce*.

Innowacje!uzupe niaj"ce!s"!to!takie!struktury,!kt're!pojawi y!si%!w!j%-zyku! polskim! poprzez! wyb'r! zwi"zk'w! frazeologicznych! spoza! normy.! W!wi%kszo$ci!wyst%puj"!jako!zapo&yczenia!zewn%trzne!)kalki!z!j%zyk'w!ob-cych*!i!wewn%trzne!)kalki!z!odmian!s ownictwa!polskiego!typowego!dla!da-nych!grup!zawodowych,!spo ecznych,!a!tak&e!odmiana!terytorialna*,!np.!film się komuś urwał ‘kto$!straci !$wiadomo$(,!pami%(’,!ładować akumulatory ‘od-pocz"(,!zregenerowa(!si%’.

Innowacje! rozszerzaj"ce! to! takie! jednostki,! kt're! powstaj"! w! wyniku! rozszerzenia! "czliwo$ci!leksykalnej!zwi"zku!frazeologicznego.!Oznacza!to,!&e! naruszony zostaje utarty schemat! "czliwo$ci!danego!frazeologizmu!z!innymi! wyrazami.

Kolejn"!grup"!innowacji!frazeologicznych!s"!innowacje!modyfikuj"ce.! Polegaj"!one!na!dokonywaniu!r'&nych!zmian!w!zakresie!struktury!zwi"zku! frazeologicznego.!Mog"!to!by(!zmiany!od!strony!leksykalnej lub gramatycznej. W!zale&no$ci!od!typu!zmiany,!Stanis aw!B"ba!wyr'&nia!pi%(!typ'w!innowacji! modyfikuj"cych:!skracaj"ce,!rozwijaj"ce,!wymieniaj"ce,!kontaminuj"ce!i!regu-luj"ce!)1986:!23*.

Innowacja!skracaj"ca!polega!na!usuni%ciu!ze!zwi"zku!frazeologicznego jednego!sk adnika.!Cz%sto!jest!to!spowodowane!ekonomizacj"!wypowiedzi!– ch%(!przekazania!bogatej!tre$ci!w!skr'conej!formie.!Innowacja!rozwijaj"ca!po-lega! na! uzupe nieniu! sk adu! leksykalnego! frazeologizmu! o! nowe! sk adniki.! To! dzia anie! cz%sto! jest! motywowane! ch%ci"! wyolbrzymienia,! podkre$lenia! problemu czy zagadnienia, nadania ekspresji wypowiedzi. Innowacja wymie-niaj"ca!powstaje!wtedy,!gdy!jeden!sk adnik!zwi"zku!frazeologicznego!zostaje! zast"piony!innym!wyrazem.!Przyczyn"!tej!zamiany!mo&e!by(!d"&enie!do!ua-trakcyjnienia!wypowiedzi;!cz%sto!jednak!wynika!ona!z!pomy ki!w!u&yciu!z!po-wodu!braku!znajomo$ci!w a$ciwej!formy!frazeologizmu.!Innowacja!kontami-nuj"ca!powstaje!w!wyniku!po "czenia!lub!pomieszania!komponent'w!dw'ch! zwi"zk'w!frazeologicznych.!Zazwyczaj!dotyczy!to!frazeologizm'w,!kt're!s"!do! siebie!podobne!znaczeniowo!lub!w!ich!sk adzie!znajduj"!si%!identyczne!sk ad-niki.!Innowacje!reguluj"ce!polegaj"!na!dokonywaniu!przekszta ce#!gramatycz-nych! poprzez! zniesienie! ogranicze#! w! utartych! formach! fleksyjnych,! s owo-tw'rczych!oraz!sk adniowych!danych!zwi"zk'w!frazeologicznych.

Zmiany!w!zakresie!normy!frazeologicznej!powstaj"!albo!jako!wynik!za-mierzonej! zabawy! j%zykiem,! gry! s ownej! z! nastawieniem! na! konkretny! cel,! albo!zupe nie!przypadkowo,!w!tym!cz%sto!z!powodu!braku!znajomo$ci!pe nej! formy!zwi"zku!lub!jego!znaczenia.!/wiadomie!tworzone innowacje licznie po-jawiaj"!si%!w!nag 'wkach!artyku 'w,!zw aszcza!felieton'w,!aby!przyci"gn"(! uwag%!czytelnika!i!zainteresowa(!opisywanym!tematem.!Mo&na!je!r'wnie&!za-uwa&y(!na!pierwszych!stronach!r'&nego!typu!gazet!)dziennikach,!tygodnikach,! poradnikach,!r'wnie&!w!tabloidach!i!magazynach!plotkarskich*,!a!tak&e!odna- le+(!w!literaturze,!szczeg'lnie!w!poezji.!Takie!zabiegi!na!frazeologii!s"!z!pewno-$ci"!dok adnie!przemy$lane,!maj"!za!zadanie!wprowadzi(!humor!lub!nastr'j! grozy,!zwr'ci(!uwag%!na!pewne!kwestie,!skomentowa(!bie&"ce!wydarzenia!i!te-maty,!kt're!zajmuj"!spo ecze#stwo.!/wiadcz"!one!o!erudycji!i!znajomo$ci!regu ! tworz"cego!je!u&ytkownika!j%zyka.!Takie!innowacje!Stanis aw!B"ba!uznaje!za! dopuszczalne! i! potrzebne! oraz! nienaruszaj"ce! normy! frazeologicznej! )B"ba! 1986:!31*.!Natomiast!b %dnymi!okre$la!te,!kt're!powstaj"!przypadkowo,!suge- ruj"!trudno$ci!w!opanowaniu!poprawnej!struktury!zwi"zk'w,!nie!uatrakcyj-niaj"!tekstu,!nie!s"!zwi"zane!z!kontekstem!wypowiedzi!i!pozbawiaj"!j"!sensu.

Rozgraniczenie innowacji!$wiadomych!i niezamierzonych!mo&e!spra-wia(!trudno$(,!jednak!istniej"!pewne!wyznaczniki!pozwalaj"ce!na!dostrze&enie! r'&nic! mi%dzy! nimi.! Andrzej! Markowski! wnioskuje,! i&! umy$lne! i! poprawne

innowacje!frazeologiczne!charakteryzuj"!si%!po!pierwsze!tym,!&e!s"!cz%sto!jed-norazowe!lub!okazjonalne,!odznaczaj"!si%!indywidualno$ci"!i!zmienione!s"!tak,! aby! "czy y!si%!semantycznie!z!kontekstem!wypowiedzi,!tytu u,!nag 'wka!itp.! (Markowski 2005: 249-251). Po drugie – mo&na!dostrzec!w!nich!umy$ln"!gr%! j%zykow",!poprzez!r'wnoleg e!odwo ywanie!si%!do!znaczenia!dos ownego!oraz! metaforycznego.!Po!trzecie,!celowo!zmodyfikowane!frazeologizmy!s"!tak!wy-ra+ne!i!dobitne,!&e!odbiorca!niew"tpliwie!jest!w!stanie!wychwyci(!je!i!uzasadni(! ich!pojawienie!si%.!Dodatkowo!wi%kszo$(!przemy$lanych!innowacji!zawiera! a-two!daj"cy!si%!odczyta(!humor.

W! niniejszym! artykule! zamierzam! przedstawi(! innowacje! frazeolo-giczne! poprawne! na! podstawie! analizy! oryginalnego! materia u! j%zykowego,! wybranego!spo$r'd!„specyficznych”!wypowiedzi!Violetty!Kubasi#skiej, boha-terki serialu Brzydula.

Posta(! Violetty! Kubasi#skiej! pojawia! si%! ju&! w! pierwszym! odcinku.! Kobieta! jest! przyjaci' k"! Pauliny! Febo! )wsp' w a$cicielki! domu! mody! Febo! 5!Dobrza#ski*!i!zostaje!przez!ni"!zarekomendowana!na!stanowisko!sekretarki! Marka Dobrza#skiego.!Kubasi#ska!dostaje!jednak!umow%!na!okres!pr'bny,!po- niewa&!nie!posiada!odpowiednich!kwalifikacji.!Dodatkowo!Marek!nie!&yczy!so-bie! mie(! w! sekretariacie! szpiega! narzeczonej! i! zatrudnia! r'wnie&! Urszul%! Cieplak,! absolwentk%! ekonomii! w! Szkole! G 'wnej Handlowej w Warszawie. Kandydatki!przez!miesi"c!musz"!wykazywa(!si%!wiedz"!i!umiej%tno$ciami,!aby! otrzyma(!umow%!na!sta e.

Je$li!chodzi!o!kompetencje!Violetty!na!stanowisko!sekretarki!w!domu! mody, to – poza!reprezentacyjnym!wygl"dem!– nie posiada ich zbyt wiele. Ko-bieta!nie!potrafi!nawet!zaparzy(!dobrej!kawy.!Za!to!jest!s owna:!No przecież jak mówię, że zrobię, to chyba mówię1_{! W!rozmowach!z!lud+mi!pragnie!sprawia(!} wra&enie!elokwentnej!i!inteligentnej,!dlatego!u&ywa!wielu!wyraz'w,!kt'rych! znaczenia nie!rozumie,!wynikiem!czego!s"!liczne!b %dy!j%zykowe!)np.!powta-rzaj"ce!si%!i vis a vis zamiast i vice versa*.!Edukacj%!zako#czy a!na!szkole!$red-niej,!a!jednak!jest!$wi%cie!przekonana,!&e!jej!wiedza!i!umiej%tno$ci!s"!ogromne.! Jak twierdzi – angielski!zna!ze!s yszenia.!Z!du&"!pewno$ci"!siebie!porusza!si%! tak&e!w! tematyce!zwi"zanej!z!literatur":! Żyć albo nie żyć, jak pisał Hamlet2_; Już ja pana lepiej rozsławię, niż Homar. Homar to taki poeta ze starożytnego

1 _{Odcinek 78. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-78,S01E78,1062}

[dost%p!20.08.2018!r.].

2 _{Odcinek 174. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-174,S02E174,}

Egiptu3,!nie!zwa&aj"c!na!to,!&e!ludzie przyjmuj" na jej wypowiedzi ze zdumie-niem i politowazdumie-niem. U&ywa!powszechnie!znanych!cytat'w,!przekszta caj"c!je! wedle!w asnego upodobania: Proszę pani, ja to firma, firma to ja4_{; Dzisiaj jesteś,} jutro cię nie ma. Veni, vinci i da Vinci i w ogóle5.!Tak&e!geografia!nie!jest!mocn"! stron"!Violetty!– twierdzi,!&e!Szwajcaria!le&y!w!Skandynawii!)pomyli a!j"!ze! Szwecj"*,!a!R'w!Maria#ski!nazywa!Marsja#skim.!

G 'wnym! zadaniem! w! pracy! Violetty! staje! si%! wi%c! monitorowanie! dzia a#!Marka!i!donoszenie!Paulinie o wszystkich jego podejrzanych spotka- niach.!Ze!wzgl%du!na!swoj"!atrakcyjn"!aparycj%!Kubasi#ska!ma!mo&liwo$(!po-mocy!prezesowi!w!biznesowych!negocjacjach!z!m%&czyznami,!kt'rzy!szybko! ulegaj"!jej!urokowi!osobistemu.!

Dziedzina,! w! kt'rej! kobieta! odnajduje! si%! najlepiej,! to! szeroko! rozu-miana rozrywka – organizacja! przyj%(! )sama! og osi a! si%! druhn"! Pauliny! i w godzinach pracy w gabinecie prezesa przeprowadza casting na striptizera na!wiecz'r!panie#ski*,!zakupy,!nowo$ci!z!zakresu!mody!i!urody,!sprawy!dam-sko-m%skie.!Kubasi#ska!ch%tnie!s u&y!radami!swoim!partnerkom!z!pracy:!Jeśli chcesz, żeby cię pokochał, musisz o niego walczyć drzwiami i oknami6_{; Wystarczy,} że zrobisz ładne oczy, przeprosisz i po śliwkach7_{. Chce!by(!tak&e!dobr"!kole&ank"!} Uli i postanawia jej pom'c,!zak adaj"c!dziewczynie! profil!na!portalu!Sympa- tia.pl.!Nie!zawsze!jest!leniwa.!Gdy!mo&e!zrobi(!co$,!co!wchodzi!w!zakres!jej!za-interesowa#!i!kompetencji,!pierwsza!zg asza!si%!do!pomocy.!

Brak odpowiednich kwalifikacji oraz intrygi przeprowadzane przez bo-haterk%!serialu!niejednokrotnie!sprawia y,!&e!pracownicy!Febo!5!Dobrza#ski! zastanawiali!si%,!dlaczego!taka!nieodpowiedzialna!osoba!pracuje!na!powa&nym! stanowisku.!Jednak!bywa y!te&!zaskakuj"ce!zwroty!akcji,!kiedy!Violetta,!wyka-zuj"c!si%!wielkim!sprytem,!ratowa a!prezesa!i!ca "!firm%!przed!zagro&eniem!ze! strony!Aleksa.!Sam!Dobrza#ski!stwierdzi ,!i&!nie!wie,!czy!kobieta!jest!tak!g upia,! a!wszystko!udaje!jej!si%!dzi%ki!niesamowitemu!szcz%$ciu,!czy!wr%cz!przeciwnie! – planuje! dok adnie! swoje! dzia ania,! my$l"c! jak! szachista! kilka! posuni%(! do!

przodu.!Wyja$nieniem!specyficznego!zachowania!Kubasi#skiej!okaza a!si%!jej! choroba – mitomania,!czyli!sk onno$(!do!patologicznego!k amstwa.!Prezes!za-trzyma !Violett%!w!domu!mody!wy "cznie!pod!warunkiem,!i&!b%dzie!si%!leczy(! i regularnie!dostarcza(!za$wiadczenia!o!terapii.!Tak&e!Ula!wype nia a!wszyst-kie!zadania!bez!s owa!skargi,!poniewa&!&al!jej!by o!kole&anki,!kt'ra!nie!pano-wa a!nad!swoim!umys em!i!wierzy a!we!wszystko,!co!m'wi.!Dzi%ki!temu!Kuba-si#ska!odnalaz a!swoje!miejsce!w!$wiecie.

W! poni&szej! analizie! znajduj"! si%! innowacje! modyfikuj"ce! wymienia-j"ce8.!Przyk ady!przeze!mnie!zaprezentowane!s"!innowacjami!poprawnymi.! Mianem poprawne okre$lam!wszystkie,!kt'rych!Violetta!Kubasi#ska!dokona a! celowo,! np.! podkre$laj"c! specyfik%! danej sytuacji, wydarzenia, postaci itd.; w!odr'&nieniu!do!innowacji!b %dnych,!kt're!r'wnie!licznie!wyst%puj"!w!kwe-stiach!wypowiadanych!przez!bohaterk%!serialu.

Innowacje modyfikujące wymieniające być przypiętym do muru

Przepraszam, ale zrozum, ja naprawdę byłam przypięta do muru!9 _{– s owa!} wypowiedziane!do!Marka,!kt"ry!jest!w#ciek y!na!kobiet$!za!fa szywe!nagrania! udowadniaj%ce!jego!„romans”.!Violetta!wyznaje,!&e!bardzo!zale&a o!jej!na!odno-wieniu!przyja'ni!z!Paulin%,!dlatego!wszystko!wymy#li a.!Forma!poprawna: być przypartym do muru.!Kubasi(ska!celowo!wymieni a!s owo!przyparty na przy-pięty,!aby!zwr"ci)!uwag$!na!swoj%!trudn%!sytuacj$.

bryknięcie natury

Nie jego wina, że jest takim bryknięciem natury10_{. Kwestia} wypowie- dziana!do!Lwa!Korzy(skiego!na!temat!projektanta!Pshemko,!bardzo!ekscen-trycznego!cz owieka!bardzo!niskiego!wzrostu,!jednak!z!ogromnym!ego. Forma poprawna: wybryk natury.!Nast%pi a!wymiana!sk adnika!wybryk na bryknięcie w!celu!pokre#lenia!przez!autork$!groteskowo#ci!postaci!Mistrza.!

8 _{Definicja!modyfikacji!wymieniaj%cej!zaproponowana!przez!Stanis awa!B%b$!odnosi!si$!do!takich!}

innowacji,!gdzie!wyst$puje!wymiana!jednego!sk adnika.!W!analizowanych!przeze!mnie!przyk a-dach za innowacje wymieniaj%ce!uzna am!tak&e!takie,!w!kt"rych!nast$puje!wymiana!wi$cej!ni&! jednego!sk adnika.!

9 _{Odcinek 166. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-166,S02E166,}

1150![dost$p!28.08.2018!r.].

10 _{Odcinek 124. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-124,S02E124,}

czarna inkwizycja11

Takimi!s owami!Violetta!okre#la!ubieraj%c%!si$!zawsze!na!czarno!Ani$,! lubian%!i!docenian%!przez!wszystkich,!kt"r%!Kubasi(ska!uwa&a!za!cz onkini$! sekty. Forma poprawna: święta inkwizycja.!Nast%pi a!tutaj!wymiana!sk adnika! święta na czarna w!celu!podkre#lenia!obaw!Violetty!co!do!osoby!nowej!sekre-tarki pani prezes.

czas to pieniądze12

Violetta!oskar&a!Ul$!o!wzi$cie! ap"wki!od!dostarczyciela!materia "w!do! uszycia kolekcji FD Sportivo, a gdy prezes jej nie wierzy i nie zamierza przeszu-kiwa)!rzeczy!sekretarki,!Kubasi(ska!obsesyjnie!pr"buje!znale')!dow"d.!Wie,! &e!zosta o!jej!ma o!czasu,!poniewa&!dzie(!si$!ko(czy!i!Cieplak!mo&e!w!ka&dej! chwili!wyj#)!z!firmy!z!pieni$dzmi.!Forma!poprawna:!czas to pieniądz.!Nast%pi a! tutaj!regulacja!pod!wzgl$dem!liczby:!pieniądz – pieniądze.

dobre chęci matką głupich13

Violetta! stara a! si$! wynegocjowa)! kontrakt! na zaprojektowanie przez Febo & Dobrza(ski!stroj"w!dla!reprezentacji,!aby!zyska)!szacunek!i!sympati$! w!oczach!w a#cicieli!i!pracownik"w!oraz!!zatrze)!z e!wra&enie!pozostawione! w!firmie!po!skandalu!z!fikcyjn%!ci%&%.!Warunki!kontraktu!okaza y!si$!jednak!na! tyle!obci%&aj%ce,!&e!Kubasi(ska!nie#wiadomie!doprowadzi a!FD!na!skraj!ban-kructwa. Forma poprawna powiedzenia: Nadzieja matką głupich.!Nast%pi a!tu-taj!wymiana!sk adnika!nadzieja na!wyra&enie!dobre chęci w!celu!podkre#lenia! intencji autorki.

głodny jak lew

Jestem głodna jak lew14 _{- kwestia!wypowiedziana!w!bufecie.!By} a!to!za-mierzona!gra!s owna,!poniewa&!za!Violett%!sta !rosyjski!milioner!Lew!Korzy(-ski,!a!Kubasi(ska!bardzo!chcia a!mu!si$!przypodoba).!Forma!poprawna:!głodny jak wilk.!Nast%pi a!tutaj!wymiana!sk adnika!wilk na lew.

iść / włazić itd. w paszczę żmii

Ja nigdzie nie jadę! Prosto w paszczę żmii?15 _{– kwestia wykrzyczana do} Sebastiana. Violetta obawia si! o swoje "ycie i nie jest gotowa na spotkanie z Aleksandrem Febo, kt#rego wyda$a prezesowi. Forma poprawna: iść / włazić itd. w paszczę lwa. W wypowiedzi Kubasi%skiej pojawia si! wymiana sk$adnika lew na żmija, poniewa" dyrektor Febo uwa"any jest za najbardziej pod$& i za-wistn& osob! w firmie.

kupić kota w mroku

Nie kupię kota w mroku! Jak przyjdzie jakiś cherlawy wypierdek, to Paulina ze mnie ducha wyzieje16_{. Violetta zosta$a samozwa%cz& druhn& Pauliny, dlatego} podj!$a si! organizacji wieczoru panie%skiego i przeprowadza casting na strip-tizera w gabinecie prezesa. Forma poprawna: kupić kota w worku. Nast&pi$a tutaj wymiana sk$adnika worek na mrok, wynikaj&ca z toku rozumowania Ku-basi%skiej – w mroku niewiele wida', a ona musi najpierw obejrze' kandyda-t#w, "eby nie sprawi' zawodu przysz$ej pannie m$odej.

myśleć logistycznie

Poprawn& form& frazeologiczn& jest zwrot: myśleć logicznie. Nast&pi$a tutaj wymiana sk$adnika logicznie na logistycznie, podobnego brzmieniowo do pierwowzoru. Violetta w kwestii: Paulina, myśl logistycznie!17 _pr#bowa$a przy-wo$a' przyjaci#$k! do porz&dku, tzn. aby przesta$a obsesyjnie (ledzi' swojego narzeczonego i my(le' o jego romansach, lecz zorganizowa$a sobie czas i posz$a z Kubasi%sk& do dermatologa i kosmetyczki.

niech mu poduszka lekką będzie18

S$owa wypowiedziane do Izabeli, aby nie budzi$a Pshemko, kt#ry w$a-(nie spa$, le"&c na poduszce umieszczonej na biurku. Jest to parafraza powie-dzenia niech mu ziemia lekką będzie. Nast&pi$a tutaj wymiana sk$adnika ziemia na poduszka – modyfikacja powsta$a w odniesieniu do zaistnia$ej sytuacji.

obłędne koło

No mówię ci. To wszystko jest jakieś obłędne koło19_{. Violetta opowiada Uli} o swoich burzliwych emocjach wynikaj&cych z nowego zwi&zku Sebastiana z modelk&. Forma poprawna: błędne koło. Nast&pi$a tutaj wymiana sk$adnika błędne na obłędne w celu podkre(lenia, i" ci&g$e my(lenie o m!"czy)nie dopro-wadzi j& do ob$!du.

oliwa sprawiedliwa zawsze wygrywa20

Poprawna forma: Oliwa sprawiedliwa na wierzch wypływa. Nast!pi"y tu-taj wymiany: wyra#enia przyimkowego na wierzch na s"owo zawsze; czasownika wypływa na wygrywa. Violetta powiedzia"a t$ kwesti$ do Uli w kontek%cie nego-cjowania umowy z Dariuszem Terleckim. Kobieta by"a zazdrosna o to, #e prezes wybra" do pomocy zawsze wzorow! i zaanga#owan! Cieplak. Jednak gdy jego ulubiona sekretarka pope"ni"a kilka gaf, a tak#e, ze wzgl$du na sw&j wygl!d, nie spodoba"a si$ kontrahentowi, do zadania przydzielono atrakcyjn! Kubasi'sk!.

padać na plask

Niby się człowiek zdrzemnął, a i tak pada na plask21 _{– Violetta jest} zm$-czona, poniewa# Sebastian wyrzuci" j! z mieszkania i sp$dzi"a noc %pi!c na niewygodnej kanapie w firmie. Forma poprawna: padać na pysk. Wymieniony zosta" komponent pysk na plask. Innowacja odsy"a do podobie'stwa brzmie-niowego, ale te# do zachowania Kubasi'skiej po (le przespanej nocy – s"aniania si$ na nogach ze zm$czenia.

pasuje jak osioł do karocy22

Kwestia wypowiedziana w kontek%cie osoby Uli Cieplak, kt&ra, ze wzgl$du na brzydkie ubrania, wizualnie nie pasuje do firmy modowej. Forma poprawna frazeologizmu: pasuje jak wół do karocy. Nast!pi"a tutaj wymiana sk"adnika osioł na wół. Zapewne celem by"o podkre%lenie odmienno%ci wy-gl!du sekretarki prezesa, kt&ra od razu zostaje zauwa#ona na tle innych pra-cownik&w firmy, tak samo jak w&", kt&ry swoim rozmiarem wyr&#nia si$ na tle

22 _{Odcinek 13. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-13,S01E13,759}

pozosta"ych zwierz!t. Dodatkowo s"owo osioł nasuwa skojarzenie z okre%le-niem głupi jak osioł. By"oby to por&wnanie nie na miejscu, poniewa# Urszula Cieplak, mimo braku poj$cia o modzie i stylu, jest bardzo m!dr!, pracowit!, do-brze zorganizowan! i zaradn! sekretark!.

patrzeć jak cielę na malowane wrotki

No co się tak patrzy, jak cielę na malowane wrotki? Talerzyk, raz, raz!23 _– Violetta przebywa na zes"aniu w bufecie, jednak#e nie zamierza wszystkim us"ugiwa) i ka#e zdziwionym klientom sprz!ta) po sobie. Forma poprawna: pa-trzeć jak cielę/wół na malowane wrota. Nast!pi"a tutaj wymiana sk"adnika wrota na wrotki. Kubasi'ska zrobi"a to celowo, aby nada) ekspresji wypowie-dzi i podkre%li) swoj! dominacj$ w bufecie.

płacz i zgrzytanie kości

A potem będzie płacz i zgrzytanie kości24_{. Violetta daje prezesowi ostatni!} szans", #eby jej wys$ucha$, bo inaczej b"dzie za p%&no i stanie si" co' z$ego. Forma poprawna: płacz i zgrzytanie zębów. Nast!pi$a tutaj wymiana sk$adnika zęby na kości – celowy zabieg, aby zaintrygowa( Marka informacjami, kt%re po-siada$a kobieta.

pracować jak mniszka

Jak ja ją podziwiam! Cały czas pracuje jak jakaś mniszka!25 _S$owa powie-dziane o Paulinie, kt%ra postanowi$a nadzorowa( produkcj" nowej kolekcji i za-anga#owa$a si" w wype$nianie obowi!zk%w. Forma poprawna: pracować jak mrówka. Nast!pi$o tutaj celowe zast!pienie sk$adnika mrówka s$owem mniszka, poniewa# Violetta nawi!zuje do zerwanych zar"czyn i braku partnera przyja-ci%$ki.

prosto między oczy26

Poprawna forma: prosto w oczy. Nast!pi$a wymiana sk$adnika w na mię-dzy. Violetta, jako szpieg Pauliny, bardzo podekscytowana relacjonowa$a jej rozmow" z Ul! – u#yta innowacja s$u#y$a podkre'leniu stara) i bezwzgl"dno'ci

kobiety w wypytywaniu o szczeg%$owy plan dnia prezesa, narzeczonego przy-jaci%$ki, kt%ry by$ podejrzewany o kolejny romans.

przesądny dzień

Dziś noc sobotniej gorączki. To będzie przesądny dzień!27 _{– Violetta} rela-cjonuje Go'ce, #e tego wieczora jest um%wiona na randk" i wreszcie pozna swo-jego tajemniczego wielbiciela. Forma poprawna: sądny dzień. Nast!pi$a tutaj wymiana sk$adnika sądny na przesądny w celu nadania ekspresji wypowiedzi Kubasi)skiej, kt%ra opowiada wszystko przez telefon i pr%buje przekaza( to w taki spos%b, aby jej przyjaci%$ka do'wiadcza$a r%wnie intensywnych emocji.

przyszła krowa do woza28

Violetta tymi s$owami rozpoczyna rozmow" z Pshemko. Postanowi$a go przeprosi(, poniewa# tylko w ten spos%b mog$a sprawi(, #e projektant pozo-sta$by w firmie. Forma poprawna przys$owia: przyszła koza do woza. Nast!pi$a tutaj wymiana sk$adnika koza na krowa. Bohaterka serialu celowo u#y$a tego s$owa, aby podkre'li( wielko'( nietaktu i arogancji wzgl"dem Mistrza.

rozbój w mroczny dzień

Ta umowa to jest rozbój w mroczny dzień!29 _{– s$owa wykrzyczane do} Sebastiana, kt%ry podpisuje z Violett! now! umow" o prac". Kobieta zostaje przywr%cona do firmy jedynie pod warunkiem, #e z jej pensji odcinane b"d! pieni!dze na sp$at" koszt%w zakwaterowania w hotelu i korzystania z rozry-wek, na kt%re Kubasi)ska pozwala$a sobie, podszywaj!c si" pod Juli" S$awi)-sk!, specjalistk" PR w Febo & Dobrza)ski oraz dokonuj!c p$atno'ci firmow! kart!. Poprawna forma: rozbój w biały dzień. Nast!pi$a tutaj wymiana sk$adnika biały na mroczny. Bohaterka serialu chcia$a pokre'li( bezwzgl"dno'( praco-dawcy.

rozwód w biały dzień

Bo ja chyba nie do końca chcę w to iść. Podświadomie oczywiście. A potem jak nic, no to desperacja i rozwód w biały dzień30 _{- Violetta oznajmia Arturowi,}

"e nie chce si! do niego przeprowadza#, poniewa" nie jest gotowa na powa"ny zwi$zek. Forma poprawna: rozbój w biały dzie%. Bohaterka serialu dokonuje celowej wymiany sk&adnika rozbój na rozwód odnosz$c si! do zaistnia&ej sytu-acji – nie kocha m!"czyzny i mimo jego licznych zalet nie chce by# jego "on$, poniewa" w przysz&o'ci mog&oby to sko%czy# si! rozwodem.

skazanie boskie!

Skazanie boskie z nią31_{. Violetta jest skazana na towarzystwo Uli, kt(ra} pracuje bardzo dok&adnie i zwraca Kubasi%skiej uwag! na ka"dy szczeg(&. Po-prawna forma wykrzyknienia: Skaranie boskie! W wypowiedzi zosta& wymie-niony sk&adnik skaranie na skazanie.

stęk bzdur

Wskaz(wki z poradnika o uwodzeniu m!"czyzn nie pomog&y Violetcie w znalezieniu kandydata do zwi$zku, dlatego stwierdza, i" ta ksi$"ka to st!k bzdur32_{. Forma powszechnie u"ywana to stek bzdur )nie wyst!puje w Słowniku} frazeologicznym języka polskiego S. Skorupki, ani w Słowniku frazeologicznym PWN z Bralczykiem, poniewa" jest to wsp(&cze'nie utworzona forma, kt(ra ju" wesz&a do powszechnego uzusu j!zykowego Polak(w*. Nast$pi&a tutaj wy-miana sk&adnika stek na stęk. Kubasi%ska z przesad$ wymawia nosowo'# g&oski ę, aby podkre'li# rozczarowanie i za"enowanie poradami z ksi$"ki, z czego wy-chodzi zupe&nie inne s&owo.

udawać Niemca33

Violetta oskar"a Ul!, "e poinformowa&a Sebastiana o udawaniu ci$"y. Cieplak pocz$tkowo t&umaczy, "e to nie ona, jednak gdy nie jest w stanie prze-kona# Kubasi%skiej, postanawia nie zwraca# uwagi na pretensje i nie reaguje, tak jak niema osoba. Poprawna forma: udawać Greka34_{. Nast$pi&a tutaj} wy-miana sk&adnika Greka na Niemca.

34 _{Słownik frazeologiczny języka polskiego podaje pisowni! s&owa grek ma&$ liter$, natomiast}

Słownik frazeologiczny PWN z Bralczykiem zawiera zapis tego sk&adnika zwi$zku

uchylić kątka tajemnicy

Uchyl mi pan kątka tajemnicy35 _{– to s&owa wypowiedziane do kuriera.} Violetta dostaje kosztowne prezenty od tajemniczego wielbiciela i pr(buje uzy-ska# jego dane. Forma poprawna: uchylić rąbka tajemnicy. Nast$pi&a tutaj wy-miana sk&adnika rąbek na kątek – Kubasi%ska kokietuje kuriera i czyni aluzje do tego, co mo"e si! wydarzy# w k$cie / k$tku, gdy nikt nie patrzy.

wciągnąć kogoś do grobu

Ta dziewucha mnie kiedyś do grobu wciągnie!36 _{– Violetta zadzwoni a!do!} firmy, k ami"c,! #e! nie! mo#e! przyj$%! do! pracy! z! powodu! grypy,! a! tymczasem! przebywa!w!hotelu!na!koszt!Ma%ka.!Kobieta!jest!oburzona!zbyt!szczeg& owymi! pytaniami!ze!strony!Uli,!kt&ra!martwi!si'!o!kole#ank'.!Forma!poprawna:!wpę-dzić / wyprawić / wtrącić kogoś do grobu.!Nast"pi a!wymiana!dopuszczalnych! normatywnie!sk adnik&w!na!s owo!wciągnąć.

wilk w łowczej skórze

S owa!wypowiedziane!do!Pshemko!na!temat!Ja$ka.!Kubasi(ska!pr&buje! wm&wi%!projektantowi,!#e!skoro!jest!to!brat!nielubianej!przez!niego!osoby,!to na!pewno!zepsuje!pokaz,!na!kt&rym!tak!mistrzowi!zale#y.!Forma!poprawna:! wilk w owczej skórze.! Nast"pi a! tutaj! wymiana! sk adnika! owcza na łowcza w!celu!zabarwienia!wypowiedzi!i!ch'ci!zwr&cenia!uwagi!projektanta!na!ostrze-gawcze!s owa.

włazić z buciorami w życiorys

Violetta!wypowiada!te!s owa!w!odniesieniu!do!Uli,!kt&ra!niepotrzebnie! przywozi a!Markowi!projekty!na!spotkanie!z!Terleckim.!Biznesmen!jest!nega-tywnie! nastawiony! do! sekretarki,! poniewa#! odstr'cza! go! jej! nieatrakcyjny! wygl"d,!co!wp ywa!na!negocjacje!umowy.!Poprawna!forma:!włazić z kaloszami do duszy.!Nast"pi a!tutaj!wymiana!sk adnik&w:!kalosze na buciory w celu podkre-$lenia!nietaktu!kole#anki!z!pracy;!wyra#enia!przyimkowego!do duszy na w życio-rys – odniesienie do zachowania,!kt&re!mo#e!mie%!wp yw!na!dalsze!losy!firmy.

35 _{Odcinek 178. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-178,S02E178,}

1162![dost'p!29.08.2018!r.]

36 _{Odcinek 57. https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odcinek-57,S01E57,1041}

wyskoczyć jak z rakiety

Wyskoczyła jak z rakiety37 _{– s} owa!Violetty!relacjonuj"cej!Paulinie!zacho-wanie! Uli,! kt&rej! nie! zaproponowano! umowy! o! prac'! po! okresie! pr&bnym,! mimo!jej!oddania!i!stara(.!Poprawna!forma:!wyskoczyć jak z procy.!Zasz a!tutaj! wymiana komponentu proca na rakieta w celu zabarwienia wypowiedzi oraz po o#enia! akcentu! na! gwa towno$%! zachowania! tytu owej! bohaterki! serialu,! poniewa#!s owo!rakieta odsy a!do!skojarzenia!z!ogromn"!si "!i!pr'dko$ci"!tego! obiektu!lataj"cego.!

zasypiać jak w zegarku

Poprawna forma: zasypiać jak na komendę.!Nast"pi a!tutaj wymiana wy-ra#enia!przyimkowego!na komendę na w zegarku.!Violetta!u#y a!tej!innowacji! w kwestii Po tabletkach zawsze zasypiam jak w zegarku38 _{– wieczorem mia!a} pracowa" nad prezentacj# razem z Sebastianem, jednak zamiast pracować jak zegarek ‘wed!ug ustale$’ wola!a, aby kto% za ni# wykona! zadanie, a ona tym-czasem uda!aby si& na spoczynek.

zedrzeć zęby na czymś

Na męskiej psychologii to ja zęby zdarłam!39 _{– Violetta przekonuje} kole-'ank&, 'e na m&'czyznach zna si& bardzo dobrze i wie, jak z nimi post&powa". Forma poprawna: zjeść zęby na czymś. Nast#pi!a tutaj wymiana sk!adnika zjeść na zedrzeć w celu podkre%lenia do%wiadczenia kobiety.

zejść z byka

Innowacja u'yta w kwestii Co oni, z byka zeszli?40 _{wypowiedzianej do} ko-le'anki w trakcie rozmowy przez telefon w godzinach pracy. Violetta zasto-sowa!a ten frazeologizm w kontek%cie zbyt wysokich cen w sklepie interne-towym. Nast#pi!a tutaj wymiana sk!adnika spaść na zejść, jednak znaczenie pozosta!o poprawne (‘robi" co% bez sensu’). Przypuszczalne jest, i' s!owo zejść mo'e odsy!a" do potocznego zwrotu zejść na zawał, poniewa' zbyt wyg*ro-wane ceny wywo!a!y silne wzburzenie emocjonalne u Violetty, kt*ra jest zaku-poholiczk#.

Pojawiaj#ce si& w wypowiedziach bohaterki serialu innowacje modyfi-kuj#ce wymieniaj#ce maj# na celu m.in. opisywanie charakterystycznych cech pracownik*w firmy; uwypuklanie problem*w Violetty; akcentowanie jej pozy-tywnych dzia!a$ i cech; wprowadzenie komizmu sytuacyjnego.

Posta" Violetty Kubasi$skiej trudno jednoznacznie okre%li". W jej posta-wie oraz oryginalnym sposobie wys!awiania si& mo'na z jednej strony odna-le+" wiele cech %wiadcz#cych o pobie'nym i nieuwa'nym podej%ciu do edukacji w czasach szkolnych oraz o niefrasobliwym, wr&cz p!ytkim sposobie postrze-gania %wiata z perspektywy doros!ego cz!owieka. Z drugiej strony jednak bo-haterka serialu prezentuje si& jako przebieg!a i uparcie d#'#ca do celu kobieta, kt*ra jest %wiadoma swojej atrakcyjno%ci i uroku i potrafi to wykorzysta" w od-powiednich momentach kariery zawodowej.

Wiadome jest tak'e to, 'e widzowie pokochali Violett& Kubasi$sk# za niebanaln# osobowo%", wyrazisto%", szczero%" i silny temperament. /wiadczy o tym zami!owanie do cytowania s!*w postaci wykreowanej przez Ma!gorzat& Soch&. Jak wida", j&zyk polski jest 'ywy i stale si& rozwija dzi&ki kreatywno%ci i zabiegom dokonywanym przez osoby pos!uguj#ce si& nim w 'yciu codzien-nym. Kwestie serialowej postaci przyczyni!y si& do wprowadzenia nowych twor*w j&zykowych w wypowiedzi Polak*w, dlatego, moim zdaniem, warto zwr*ci" uwag& na powy'szy fragment wyj#tkowego zasobu j&zykowego Vio-letty Kubasi$skiej.

Bibliografia

B#ba S. (1986), Twardy orzech do zgryzienia, czyli o poprawności frazeologicznej, Pozna$: Wydawnictwo Pozna$skie, s. 5-50.

Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 41-45, 156-162, 233-265.

Słownik frazeologiczny PWN z Bralczykiem (2008), red. Lidia Drabik, Warszawa:

Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 5-590.

Skorupka S. (1967-1968), Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. I-II. Warszawa: Wiedza Powszechna.

r!d"o#materia"u#j$zykowego:

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 7.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-7,S01E07,753.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 12.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-12,S01E12,758.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 13.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-13,S01E13,759.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 14.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-14,S01E14,760.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 17,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-17,S01E17,763.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 21.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-21,S01E21,767.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 24.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-24,S01E24,770.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 45.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-45,S01E45,791.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 46.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-46,S01E46,792.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 55.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-55,S01E55,801.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 57.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-57,S01E57,1041.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 72.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-72,S01E72,1056.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 74.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-74,S01E74,1058.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 77.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-77,S01E77,1061.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 78.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-78,S01E78,1062.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 95.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-95,S01E95,1079.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 97.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-97,S01E97,1081.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 105.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-105,S02E105,1089.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 114.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-114,S02E114,1098.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 118.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-118,S02E118,1102.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 120.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-120,S02E120,1104.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 124.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-124,S02E124,1108.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 127.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-127,S02E127,1111.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 152.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-152,S02E152,1136.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 155.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-155,S02E155,1139.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 166.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-166,S02E166,1150.

Brzydula, produkcja: TVN, Fremantle Media Polska. Odcinek# 167.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-167,S02E167,1151.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 174.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-174,S02E174,1158.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 178.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-178,S02E178,1162.

Brzydula, produkcja: TVN, Fremantle Media# Polska.# Odcinek# 181.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-181,S02E181,1165.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 185.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-185,S02E185,1169.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 217.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-217,S03E217,1201.

Brzydula, produkcja: TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 223.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-223,S03E223,1207.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 226.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-226,S03E226,1210.

Brzydula,# produkcja:# TVN,# Fremantle# Media# Polska.# Odcinek# 227.,# dost$p# on-line

29.08.2018 r. na: https://player.pl/seriale-online/brzydula-odcinki,52/odci-nek-227,S03E227,1211.

Innovations Involving Substitution in the Speech

of#Violetta#Kubasi%ska,#the#Main#Character#in#the#Brzydula Series

Summary: The article concerns phraseological innovations in the language. Among them there are: winged words, paraphrases of well-known quotations, neologisms, funny inter-jections and sayings, we find here elements of a language game and transformation of phra-seologies. This text includes an analysis of selected phraseological innovations - modifying the list of those that emerged in the issues raised by the protagonist of the series Ugly. The examples presented by me are correct innovations. Correct is defined as all that Violetta Kubasi%ska# has# intentionally# made,# e.g.# emphasizing# the# specificity# of# a# given# situation,# event, character, etc.; in contrast to erroneous innovations, which are equally numerous in the issues raised by the protagonist of the series.

Keywords: phraseological associations, language innovations, "Brzydula" series, Violetta

Kubasińska

Słowa kluczowe: związki frazeologiczne, innowacje językowe, serial „Brzydula”, Violetta