Hanna Filipkowska
"Problematyka stylizacji ludowej na
przykładzie "Betlejem polskiego"
Lucjana Rydla", Lesław Tatarowski,
Wrocław 1970 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/41, 204
/ 1 1 / ZABIEROWSKI S ta n is ła w : N iek tó re ź ró d ła p o p u la rn o ś c i " T r y lo g ii" S ie n k ie w ic z a . PWN. Kraków 1970. PAN Od d z i a ł w K rakow ie, s . 26, n lb . 2 , z ł 3 ,
-P raca rozw aża różn e przyczyny p o p u la rn o ś c i pow ieści.A u t o r uważa za mało i s t o t n y pod tym względem f a k t p u b l i k a c j i w odcinkach o ra z w ą tk i romansowe; je g o zdaniem , w ie le sp o ś ró d p o w ieści s p e łn ia ją c y c h t e w arunki n ie zdobyło c z y t e l n i k a , gdy np. " T ry lo g ia " zaw dzięcza p o p u la rn o ść n ie ty lk o d ru kowi w o d cin k ach , a l e p rzed e w szystkim związkom z e p ik ą e u r o p e js k ą , wywodzącą s i ę z t r a d y c j i Homera, o ra z związkom ze s te re o ty p a m i tr a d y c y jn e j k u ltu r y p o l s k i e j , a ta k ż e sw ois t ą rom antyką. Za Krzyżanowskim w skazuje a u t o r na zw iązk i po w ie ś c i z top osam i e p i k i lu d o w ej.
BP/41 2 . Z.
/1 1 / TATAROWSKI L esław : Problem atyka s t y l i z a c j i ludow ej na p r z y k ła d z ie "B e tle jem p o ls k ie g o " Lucjana R y d la."A cta U n i v e r s i t a t i s W r a t is la v i e n s is . P ra c e L i te r a c k ie " . O ss. Wrocław 1970 z . 1 1/12 s . 261-297.
Metodę a n a l i z y s t y l i z a c j i ludow ej w utw orze li te r a c k im k o n s tr u u je a u t o r w o p a rc iu o s t r u k t u r a l n e i fu n k c jo n a ln e t e o r i e d z i e ła l i t e r a c k i e g o . Podstawowe komponenty t e j meto dy t o : 1 / zasada u s t a l e n i a i o k re ś le n ia wzorca s t y l i z a c y j -
nego, 2/ zasada a n a liz y m otyw acji i s to p n ia kom pozycji s t y
l i z u j ą c e j elem en ty ś w ia ta p rz e d sta w io n e g o , 3/ zasada bada
n ia f u n k c jo n a ln o ś c i s t y l i z a c j i języ k o w ej. D em onstrując za sto so w a n ie metody na p rz y k ła d z ie utw oru R y d la ,ro z s z e rz a au t o r k rą g ź r ó d e ł, k tó r e s ta n o w iły w zorzec "B etlejem p o ls k ie g o "; p rz e d s ta w ia p ro c e s in d y w id u a liz a c ji schem atu k o n s tru k cy jn eg o s z o p k i ludow ej w analizowanym w idow isku i łą c z e n ia w nim p ie rw ia stk ó w ludowych z elem entam i o wymowie p a t r i o ty c z n e j i m o ra ln e j. Wskazuje ta k ż e na typowe dla M łodej P o l s k i próby z e s ta w ie n ia t r e ś c i a u te n ty c z n ie ludowych z e sc h a t o l o g i ą i k a ta s tro fiz m e m .
