Krzysztof Dybciak
"Nos a łydka. (O powieściowych
spisach rzeczy)", Danuta Danek,
"Teksty" nr 4 (1975) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 19/2 (60), 137
/1 / DANEK Danuta: N os a łydka. (O pow ieściowych sp isa ch rz e c zy ). "T e k sty " 1975 n r 4 s . 50-71.
R ozw ażania autorki koncentrują się wokół oryginalnego elementu kompozycyjnego utworu lite ra c k ie g o , jakim są sp isy rz e c z y , indeksy itp. Je śli pochodzą one od autora - są fragmentem utw oru, je ś li od wydawcy - stanow ią składowy element k sią ż k i, t j. przedm iotu, w którym utwór je s t utrwalony i poprzez k tóry u czestn iczy w życiu literack im . Ze w zglę du na o czy w isto ść pow iązań z sy tu acją odbioru s ą one - w obu przypad kach - interesu jącym obiektem badań lite rac k ic h . S p isy tr e ś c i - podobnie jak tytuł - będąc elementem d z ie ła , s ą zarazem wypowiedzią o nim, sta nowią metawypowiedzi. Indeksy wydobywają w utworze to , co wedle daw n iejszych te o rii lite rack ich stanowiło isto tę d zie ła lite rac k ie g o ; obecnie bywają elementem g ry lite ra c k ie j .
B P /6 0 /3 v n
/1 / JARO SIŃSKI Zbigniew : T ek st użytkowy i tek st lite rac k i w dru g ie j połowie XIX wieku. "T e k sty " 1975 nr 4 s . 7 -2 7 .
P ie rw sz a c z ę ść szkicu pośw ięcona je s t teoretycznym problemom opi su i k la sy fik a c ji tekstów użytkowych. Autor przyjm uje tezę o przydatności n arzęd zi stosowanych p rz y an alizie d z ie ła lite rack ie go do opisu wypowie dzi użytkowych. T eksty użytkowe są silnie związane z sytu acją p ozaję- zykową, toteż p ie rw szą z a sa d ą ich podziału są wyznaczniki pragm atycz ne - sytu acje społeczn e, jakie o b słu g u ją, i c e le , jakim słu ż ą . Wyróżni kiem drugiego stopnia je s t przedm iot wypowiedzi, który wpływa na spo
sób je j sform ułow ania; na trzecim m iejscu staw ia autor dyferencjącję sty listy czn ą tekstów użytkowych. Inaczej p rzed staw ia się ta spraw a w li te ra tu rz e ; utwór lite rac k i projektuje sw oją sytu ację komunikacyjną i unie zależn ia się od kontekstów sytuacyjnych. D ruga c z ę ś ć artykułu rozw aza stosunek p rozy artysty czn ej d ru giej połowy XIX w. do różnych typów tek stów użytkowych.
