Inwentarz ruchomości pozostałych po śmierci biskupa warmińskiego Andrzeja Chryzostoma Załuskiego

Achremczyk, Stanisław

Inwentarz ruchomości pozostałych

po śmierci biskupa warmińskiego

Andrzeja Chryzostoma Załuskiego

Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3-4, 147-165

A R T Y K U Ł Y

i

M A T E R I A Ł Y

S t a n i s ł a w A c h r e m c z y k

INWENTARZ RUCHOMOŚCI

POZOSTAŁYCH PO ŚMIERCI BISK UPA WARMIŃSKIEGO

ANDRZEJA CHRYZOSTOMA ZAŁUSKIEGO

W D obrym Mieście, 1 m a ja 1711 г., o godzinie trzeciej w nocy, p rzeżyw ­ szy lat 63, zm arł biskup w a rm iń s k i i k an clerz w ielk i k o ro n n y A ndrzej C h ry ­ zostom Załuski. Zgodnie z życzeniem w y rażo n y m w testam en cie pochow ano go w kolegiacie dobrom iejskiej. Uroczystości pogrzebow e o d b y ły się 12 m aja 1711 r.1 N ie stało się zadość w oli zm arłego proszącego, ab y cerem onie pogrze­ bowe b y ły ja k najskrom niejsze. Św iadczą o ty m choćby zachow ane rach u n k i. W ynika z nich, że lekarzow i kró lew ieck iem u B lancardow i za opiekę n a d cho­ ry m Załuskim , i p raw dopodobnie za balsam o w an ie zwłok, egzekutorow ie te s ta ­ m e n tu w ypłacili 272 floreny. Uroczystości pogrzebow e pochłonęły nato m iast sum ę 1600 florenów 2, a w ięc ja k n a czas w o jn y znaczną. J a k m ożna sądzić, nie żegnało kan clerza w ielkiego koronnego w ielkie grono senatorów Rzeczy­ pospolitej. Do Dobrego M iasta przy b y ła czteroosobow a delegacja k ap itu ły , liczna rodzina zmarłego, w ażn iejsi u rzęd n icy w arm ińscy, m iejscow a szlachta, duchow ieństw o i lud.

W ty d zień po śm ierci A n d rzeja C hryzostom a Załuskiego jego b r a t F ra n c i­ szek w ojew oda czem ihow ski w obecności su fra g an a łuckiego A dam a R ostkow - skiego i k a n o n ik a w arm ińskiego Jama Jerzego K u n ig k a złam ał pieczęcie lak o ­ w e testa m e n tu . Z e b ra n i zobaczyli te k s t tru d n o czy teln y p ełen p rzek reśleń i dopisków. P otw ierdzili autentyczność tes ta m en tu i d ali w ojew odzie czem i- h ow skiem u tak o w e zaświadczenie: „T estam en t zapieczętow any trz e m a pieczę­ ciam i otw orzony jest ani d otąd w niw czym b y ł nienaruszony, że w ielo w nim p arag ra fó w i p u n k tó w pom azanych i p rzekreślonych rę k ą K siążęcia J e g o ­ mości zn ajd o w ały się” a.

W yznaczeni egzekutorow ie w osobach F ran ciszk a Załuskiego, A dam a Rost- kow skiego i J a n a Jerzego K u n ig k a p rzy stąp ili do w y k o n a n ia zapisów te s ta ­ m entow ych. In tere su jące są k w estie zw iązane z lik w id acją długów i w y p ła ca ­ n iem legatów , gdyż zaśw iadczają one o m ajętn o ści zm arłego b isk u p a w a rm iń ­ skiego. W 1709 r. długi i leg aty łącznie w zięte w ynosiły 111 300 florenów i. B yły to zatem pieniądze niem ałe. D ługi przew yższały znacznie legaty, co n a ­ leży złożyć n a k a rb zniszczeń w o jen n y ch i m niejszego dochodu z biskupstw a. P rzew id y w ał Z ałuski konieczność zaciągania no w y ch długów. M iał jed n ak zabezpieczenie w postaci klejnotów , oszczędności p rzechow yw anych w sk arb cu i w reszcie w pałacu w arszaw skim , k tó ry m ia ł być sp rzed an y w razie gdyby

1 A r c h i w u m D i e c e z j i W a r m i ń s k i e j w O l s z t y n i e ( d a l e j A D W O ) , A c t a C a p . 13, k . 116v. 2 B i b l i o t e k a N a r o d o w a w W a r s z a w i e , I V , 3167, k . 4 8 v . T e s t a m e n t A n d r z e j a C h r y z o s t o m a Z a ł u s k i e g o . 3 I b i d e m , k . 45. 4 I b i d e m , k . 10v. K o m u n i k a t y M a z u r s k o - W a r m i ń s k i e , 1986 , n r 3 - 4

148 Sta nislaw Achremczyk

zabrakło pieniędzy na ustanow ione legiaty i zaciągnięte długi. U schyłku życia okazał się jed n ak bardzo oszczędny i zapobiegliw y w grom adzeniu pieniędzy i spłacaniu długów. Zdołał zgrom adzić w skarbcu ulokow anym w K rólew cu sum ę 96 tys. f lo r e n ó w 5. G dyby ona n ie starczała n a likw idację w szystkich należności, to b rak u jącą kw otę m iał spłacić b ra t Franciszek, k tó rem u w za­ m ian zapisał Załuski swój pałac w arszaw ski.

U regulow aniem sp ra w zw iązanych z leg atam i i długam i zajął się F ra n c i­ szek Załuski, d w aj pozostali egzekutorow ie do ty ch kw estii nie w trą c a li się zbytnio. W ojew oda czernihow ski n a jp ie rw ureg u lo w ał spór z k a p itu łą w a r ­ m ińską sięgający początków rządów A ndrzeja Chryzostom a Załuskiego n a W arm ii. Chodziło o pieniądze należne Z ałuskiem u z ra c ji „roku łask i” zebrane przee k ap itu łę po śm ierci biskupa J a n a Zbąskiego. Sporna sum a w ynosiła 23 553 floreny. K a p itu ła tw ierdziła, że pieniądze te zostały w y d an e na h y b ern ę wojskow ą i now em u biskupow i się nie należą 6. Załuski nie zgadzał się z t a ­ kim tw ierdzeniem i stanowczo dom agał się należnej m u sumy. K o n flik t p rz y ­ bra ł n a sile w 1699 r. O statecznie k a p itu ła zgodziła się przekazać Z ałuskiem u w zam ian za pieniądze dywiany i srebro pozostałe po biskupie Zbąskim . W m aju 1711 r. Franciszek Z ałuski zrzekł się p re te n sji do spornej sum y, zwrócił k ap itu le część obić i dodatkow o w ypłacił jej 5329 florenów i 19 groszy. P ie­ niądze te m iały być przeznaczone n a potrzeby budow lane i se m in ariu m d u ­ chowne. Zgodnie z w cześniejszym postanow ieniem sum ę 1000 florenów p rz e ­ znaczył n a amniwersarz za rodziców zmarłego b iskupa 7. Jednocześnie u re g u lo ­ w ał sp ra w y finansow e z k a p itu łą dobrom iejską. P re ten s je tejże k a p itu ły zo­ stały zred u k o w an e z 16112 florenów i 15 groszy do 11 937 florenów i 15 g ro s z y 8.

Z finansow ych rozliczeń, n a pozór nudnych, m ożna zorientow ać się w liczebności dw orzan Załuskiego. B iskup w arm iń sk i troszcząc się o sw ą służbę zalecił w testam encie: „D eservita m erces sługom moim, łubom się zawsze s ta ­ rał, aby dochodzieła, po śm ierci m ojej, aby rok każdem u słudze u ltra id quid debet aż do najm niejszego forysia zapłacone było, prosizę ” s. Egzekutorow ie tes ta m en tu w ypełniając tę wolę zm arłego pozostaw ili rozliczenia zaw ierające w y k azy dw orzan, k tó ry m wypłacono pieniądze. Należności otrzym ało 27 dw o­ rzan biskupich, w ty m aż 15 stajen n y ch . P o b ra li oni zróżnicow ane k w o ty od 600 do dziewięciu florenów. I ta k sk a rb n ik J a k u b P ięta k otrzym ał 600 flo re ­ nów, dowódca n ad b iskupim i żołnierzam i le jta a n t H ertzb erg w ziął 300 flo re ­ nów, przełożony sta d n in L am p rech t też 300, ty le samo k a m e rd y n e r Ralg, k re- denariusz J a k u b Henizel otrzym ał tylko 18, lokaj P io tr 36, dw om hajd u k o m Paw łow i i W ojciechow i zapłacono po 24 floreny, gitarzyście 15, d w u n a stu d ra - bantom łącznie 210, a sta je n n y m od 60 do dziewięciu florenów.

J a k n adm ieniłem , spłatę długów biskupich w ziął n a siebie w ojew oda czer­ nihow ski, F ranciszek Załuski. Do zeb ran y ch 96 tys. florenów dopłacił n ie ­ wiele, jako że sporo pieniędzy uzyskano ze sprzedaży ruchomości. 96 tys. flo­ renów przechow yw ane w sk arbcu przez Załuskiego stanow iło p raw ie że rocz­ n y dochód biskupa. L ite ra tu ra historyczna bardzo różnie określała dochody

5 I b i d e m , k . 4 7v. 6 A D W O , A c t a C a p . , 11, k . 199, 224— 225, 232—234; H 21, k . 12—13, 15, 18—21; F . D i t t r i c h , D e r D o m z u F r a u e n b u r g , Z e i t s c h r i f t f ü r d i e G e s c h i c h t e A l t e r t h u m s k u n d e E r m l a n d ( d a l e j Z G A E ) , B d . 18, 1913, s s . 673—674. 7 B i b l i o t e k a N a r o d o w a w W a r s z a w i e , I V , 3167, k . 49; A D W O , A c t a C a p . , 13, k . 117. 8 B i b l i o t e k a N a r o d o w a w W a r s z a w i e , I V , 3167, k . 49; A D W O , A c t a C a p . , 13, k . 117. 9 B i b l i o t e k a N a r o d o w a w W a r s z a w i e , I V , 3167, k . 10

biskupów w arm ińskich. Istnieje ten d en cja do ich zaw yżania. Tym azasem spis sporządzony przez kom isję elektora bran d en b u rsk ieg o w 1656 r. w ym ienia roczny dochód w ynoszący 137 300 florenów p r u s k ic h 10. K a p itu ła w arm iń sk a po śm ierci b iskupa Zbąskiego, z części dó b r biskupich, w lata ch 1697— 1698 zebrała 47 106 florenów czynszu u . N a początku X V III w. roczny dochód b is ­ k u p a sięgał kw oty p onad 100 tys. florenów . P o tw ierd zają to zaznania złożone przez kanoników w a rm iń sk ich Jan w icza i de Silvy w procesie in fo rm acy jn y m b iskupa Teodora Potockiego w 1711 r. K an o n icy zeznali, iż w 1701 r. biskup zebrał z czynszów 60 tys. florenów i ponad 50 tys. florenów z in n y ch docho­ dów 12. Oczywiście lata w ielkiej w o jn y północnej uszczupliły dochody Z ału s­ kiego, ale i ta k nie by ły one olbrzym ie, ja k pow szechnie wów czas m niem ano. Z ałuski przez 11 la t rządów n a W arm ii nie 'zdołał zgrom adzić jakichś w ie l­ kich zasobów w gotówce czy ruchomościach.

S tw ierdzić to m ożna n a przykładzie in w e n ta rza rzeczy pozostałych po kan clerzu w ielkim koronnym . In w e n tarz jego szat kościelnych i św ieckich, kobierców , obić, obrazów, k lejn o tó w i s re b ra jest źródłem osobhw ym , jako że dotychczas n ik t nie opublikow ał m a ją tk u ruchom ego pozostaw ianego przez któregoś z biskupów w arm ińskich. In w e n tarz stanow i cenny d o k u m en t służą­ cy poznaniu k u ltu ry m ate ria ln e j m ag n a terii polskiej. Mówi o stan ie m a ją tk o ­ w y m Załuskiego oraz jego upodobaniach. Z aw iera w iele w iadomości o co­

dziennych potrzebach człowieka, zdradza zainteresow ania grom adzącego

przedm ioty.

Spisał go dw o rzan in i sk arb n ik Załuskiego, J a k u b P iętak . U rodził się on 1 m aja 1675 r. w B iskupcu. Był synem m ieszczańskiej rodziny. W 1689 r. zapisał się do kolegium jezuickiego w Reszlu. W jak i sposób znalazł się n a dw orze biskupim , nie w iadomo. Z ałuski d arzy ł go sy m p atią i zaufaniem . Z resz­ tą w testam en cie zaznaczył, że od Ja k u b a P ię ta k a „statecznej w ia ry i afek tu przeciw ko sobie doznał” 13. P o śm ierci biskupa P ię ta k osiadł w Reszlu.

In w e n tarz ruchom ości w ostatecznej sw ej w e rsji został sp isa n y przez P ię ­ ta k a w K rólew cu 19 k w ietn ia 1709 r. T am w łaśnie zostały n a czas w ojny przew iezione na jkosztow niejsze rzeczy Załuskiego. Z ałuski p rzejrzał i z a ­ tw ierd ził in w e n ta rz 22 k w ietn ia 1709 r. W ówczas też nan ió sł zapisy rozporzą­ dzające poszczególnymi przedm iotam i. P rz y spisie k lejn o tó w dopisał kilka, i to ty lk o tych, k tó re zawsze m iał przy sobie. Więkseość grom adzonych latam i rzeczy d aro w ał Z ałuski rodzinie, a także n iek tó ry m dw orzanom w ty m i P ię ­ takow i.

Długi, bo liczący 13 k a rt, in w e n ta rz otw iera spis obić i kobierców . N a li­ czono, że Z ałuski posiadał 519 b ry tó w obić. W śród n ich b y ły obicia b ru k s e l­ skie i tu re c k ie przew ażnie w kolorze k arm azy n o w y m i żółtym . N iek tó re to dzieła bardzo m istern ej ro b o ty np. „Obicia tureckiego 'złotem ciągnionym ro ­ bionego karm azy n o w eg o ” posiadał Z ałuski b ry tó w 20. U podobanie do obić m ieściło się w m odzie i upodobaniach szlachty ta m ty c h lat. Zaskoczeniem jest m ała liczba kobierców . M iał ich tylko 17, w ty m k ilk a n ajb a rd zie j w ó w ­ czas cenionych n eap olitańskich i dw a tureckie.

Inwentarz ruchomości And rz ej a Chryzostoma Zał u ski e g o 1 4 9

10 A . K o l b e r g , D i e D o t a t i o n d e s B i s t h u m s E r m l a n d v o r u n d n a c h 1772, Z G A E , B d . 9, 1887, s . 343. 11 A D W O , A b 22, k . 350; A . S z o r c , D i e c e z j a l o a r m i ń s l c a z a b i s k u p a A n d r z e j a C h r y z o s t o ­ m a Z a ł u s k i e g o 1698— 1711, L u b l i n 1966, a . 30, m a s z y n o p i s p r a c y d o k t o r r f t i e j . 12 A . S z o r c , o p . c i t . , s s . 29—30. 13 G . L ü h r ( D i e S c h ü l e r d e s R ö s s e l e r G y m n a s i u m s , Z G A E , B d . 15, 1905, n r 1157, s . 624.

150 Stanislaw Achremczyk

W in w e n ta rzu pomieszczono sporą liczbę p o rtie r i fira n o kolorze g ra n a ­

tow ym , czerwonym , żółtym i zielonym.

Z w raca uw agę obfitość szat zarów no kościelnych, jak i św ieckich. W y ­ m ieniono szuby aksam itne koloru fiołkowego, k ontusz podróżny, żupan a tła ­ sow y zielony oraiz czamary, szustokory itd.

Spis biżuterii biskupiej nie jes t im ponujący. Posiadał Z ałuski cztery k rz y ­ że złote zdobione diam entam i, izłote do nich łańcuchy, zegarek złoty, 20 p ierś­ cieni oraz diam entow e guziki i spinki.

Znacznie w ięcej w bisk u p im sk arb cu znajdow ało się przedm iotów ze sre­ bra. W 1709 r. oszacował biskup, iż w a g a przedm iotów sre b rn y ch sięga 875 grzyw ien, a w ięc około 220 kilogram ów . P osiadał Z ałuski sre b rn e talerze z herbam i, tak ież łyżki, noże, w idelce, tace, lichtarze, dzbany. Z n ajd o w ały się sreb rn e lu stra i to nie by le jak iej roboty, o azym może zaświadczyć poniższy opis „ lu s tr w ielk i w iszący s re b rn y z trzem a osobami, k ażda osoba m ająca lich tarz sreb rn y . T rzy c y rk u m feren cy je s re b rn e koło n ich anioł spodem w iszący”. B yły rów nież sre b rn e szable hajduckie, h e rb y i guzy dla lokajów.

Osobno spisano rzeczy różne, w śród k tó ry ch znalazły się czerw one płśsz- cze dla ra jtaró w , flinty, pistolety, ładow nice, szpady, dużo' n a k ry ć n a konie i k arety . C iekaw ostką może być posiadanie dw óch białych niedźw iedni, k o ra ­ lowego i bursztynow ego zw ierciadła, szk a tu ł chińskich i indyjskich, fletów, trąb , g ita r pańskich oraz licznych zegarów .

Spisano rów nież obrazy. Naliczono ich 66, a zatem niedużo. P rzew ażały k o n terfek ty . B ył p o rtre t k ró la J a n a III Sobieskiego. i jego synów o raz zięcia, elek to ra baw arskiego, k ró la A ugusta II, pry m asa A n d rz eja Olszowskiego i M ichała R adziejowskiego, książąt R adziw iłłów oraz ro d zin y biskupa.

Niestety, nie spisano biblioteki Załuskiego, przekazanej biskupow i płoc­ k iem u L udw ikow i z zastrzeżeniem by książki podzielił w śród bratan k ó w . W in w e n ta rzu w ym ieniono jed y n ie „księgę w ielką iz m ap am i” , „atlas m u n d i” i „księgi z p a rty tu ra m i”.

In w e n tarz pozw ala dom niem yw ać o w yglądzie b iskupich k o m n at w zam ­ k u lidzbarskim , in fo rm u je o ubiorze b iskupiej służby, a tak że o zain tere so w a­ n iach Załuskiego. L u b ił więc gryw ać Z ałuski na gitarze, skoro w in w en tarzu w ym ieniono pańskie gitary, pić h e rb atę oraz studiow ać m a p y św iata.

N ie zachow ał się re je s tr koni, k a r e t oraz in w e n ta rz b iskupiej piwnicy, w k tó rej było „w ina kilkadziesiąt beczek i dobrego” ” .

In w e n tarz w ydano zgodnie z zaleceniam i in stru k cji do źródeł staropol­ skich. Dostosowano pisow nię n ie k tó ry ch w y ra zó w do obow iązującego dziś za­ pisu, popraw iono b łędy ortograficzne. U sunięto na g m in n e uży w an ie dużych lite r w rzeczow nikach pospolitych. U trzym ano uboczność «e/y» w w yrazach «brety/bryty», «а/e» «pamdolety/pendolety». Liczne ty tu ły grzecznościowe ro z­ wiązano. P isow nię liczb oznaczanych niek o n sek w en tn ie cyfram i i słow am i sta ran o się utrzy m ać w zgodzie z obecnym i konw encjam i. W yjaśniono niezro­ zum iałe d la dzisiejszego czytelnika słowa i z w ro ty łacińskie.

Inwentarz ruchomości Andrz eja Chryzostoma Z ałus kie go 151

R E JE ST R RZECZY

K S [IĘ]C IA JEGO M OŚCI A N D R ZEJA ZAŁUSK IEG O B IS K U P A W ARM IŃSKIEGO

SPISA N Y W KRÓLEW CU DIE 19 A P R ILIS 1709

Obicia

O bicia adam aszkow ego karm azynow ego jednegoż g a tu n k u b retó w 1 72, k rańca, sztuka w ielk a do ty c h b retó w należący, obicia adam aszkow ego, k a rm a zy n o ­ wego w eneckiego, b re tó w 49, k ra ń ce m n a k tó ry m h e rb y księcia jegomości, takiegoż k rań ca bez fran d zli ma ośm bretów , “‘p anow ie b racia podzielą się aeq u alitem 2 odkładając n a p an ią siostrę 1 i n a p a n a K aro la 4 b ra ta , k ażd em u

pro sorte a e q u a li5 obicia adam aszkow ego żółtego z czerw onym , krótkiego

starego b re tó w 25, obicia burkatelow ego 5 zielonego żółtem i k w ia ty i kolum ny karm azynow e, b retó w 43 ra ch u jąc z kolum nam i, obicia gran ato w eg o ad am asz­ kowego, b re tó w 41, obicia karm azynow ego adam aszkow ego, b re tó w 160, k r a ń ­ ca sztuk 3 takiegoż a frandzlą, obicia brukselskiego trypow ego T, b retó w 90, obicia w płom ienie włóczkowego cała sztuka, obicia turèckiego złotem ciąg­ nionym robionego, karm azynow ego, k o lu m n y zielone, b re tó w 20, “'p a n i sie- strz e'“; obicia tureckiego, takiegoż z k o lu m n am i te ra z in ian u ario 8 k u p io n e od p a n a M inaszewicza ’, b retó w w jed n ej sztuce, “‘księżniczce K a tarz y n ie R adzi­ w iłłów nie 10 com ją chrzcił'“; obicia sztuka takiegoż karm azynow ego środkiem

a po brzegach zielona, “'jejm ości p a n i w ojew odzinie c z e m ie h o w s k ie j11 za­

słan a ta k a ż w ielka, k w ia ty po n iej złoczyste i zielone, “'jejm ości p a n i w o je ­ w odzinie czeniehowskiej"“; zasłony tu rec k ie 2 w e szro d y z lam pam i, także

z ciągnieniem sre b re m i złotym , “'C h ry z u sio w i11 item 13 takoż d ru g a sztuka

do zasłon, cała od p a n a M inaszewicza kupiona, “'J ę d r u s io w i14 (synowi) jego­ m ości p a n a w ojew ody ra w s k ie g o ls ' “; n a m io t do łóżka w ośm b re tó w m a te ­ rią b iałą podszyty z złotą k am san ą 1S w koło, “"i to tejże T eresie 17 ' “; k o łdra

1 b r y t — p a s t k a n i n y ; o b i c i a z ł o ż o n e b y ł y z p i o n o w y c h b r y t ó w j e d w a b n e j m a t e r i i 2 r ó w n o 3 T e r e s a C h l e b o w s k a , j e d y n a s i o s t r a A n d r z e j a C h r y z o s t o m a Z a ł u s k i e g o , w y s z ł a z a m ą t z a s t a r o s t ę l i t e w s k i e g o K a z i m i e r z a C h l e b o w s k i e g o 4 K a r o l Z a ł u s k i , n a j m ł o d s z y b r a t A n d r z e j a C h r y z o s t o m a , o d 1711 r . k u c h m i s t r z l i t e w s k i 5 p o r ó w n e j c z ę ś c i 6 b r o k a t e l a — c i ę ż k a t k a n i n a p r z e t y k a n a j e d w a b i e m 7 t r y p a — t a n i a k s a m i t t k a n y z p o ś l e d n i e g o g a t u n k u j e d w a b i u 8 w s t y c z n i u 9 M i n a s z e w ł c z , M i k o ł a j M i n a s o w i c z l u b M i n a s i e w i c z , m i e s z c z a n i n w a r s z a w s k i , k u p i e c h a n d l u j ą c y t o w a r a m i t u r e c k i m i 10 K a t a r z y n a B a r b a r a R a d z i w i ł ł ó w n a , c ó r k a K a r o l a S t a n i s ł a w a R a d z i w i ł ł a , k a n c l e r z a w i e l k i e g o l i t e w s k i e g o U T e o f i l a W a p o w s k a , s t o l n i k ó w n a k o r o n n a , ż o n a w o j e w o d y c z e r n l h o w s k l e g o F r a n c i s z- k a Z a ł u s k i e g o 12 C h r y z o s t o m H e n r y k Z a ł u s k i , s y n w o j e w o d y c z e r n l h o w s k l e g o F r a n c i s z k a i T e o f i l i W a - p o w s k i e j , s t a r o s t a l u b e l s k i 13 t a k ż e 14 J ę d r z e j S t a n i s ł a w K o s t k a Z a ł u s k i (1695— 1758), s y n w o j e w o d y r a w s k i e p o A l e k s a n d r a , b i s k u p p ł o c k i , k a n c l e r z w i e l k i k o r o n n y 15A l e k s a n d e r J ó z e f Z a ł u s k i w o j e w o d a r a w s k i (1652—1726), b r a t A n d r z e j a C h r y z o s t o m a 16 k a m s a n a — c h o d z i o k a m p a n ę s r e b r n ą l u b z ł o t ą , w z o r z y s t ą s i a t e c z k ę 17 T e r e s a z Z a ł u s k i c h C h l e b o w s k a , s i o s t r a A n d r z e j a C h r y z o s t o m a

152 Stan islaw Achremczyk

z tejże m ate ry je j, turecka, “"i to tejż e'“; płotek do tegoż łóżka, atłasow y z złotą

frandzlą, “'i to tejże""; nam iot od łóżka saskiego w praski, czerw ony z złotem, w G u tts ta d z ie IS, “'L u d w is i18 jegomości p an a w ojew ody raw skiego'“; płotek k itajk o w y 20 w płom ień do tegoż łóżka należący, “'i to '“; ite m k o łdra k itajk o - w a w płom ień do tegoż łóżka należąca, item k o łdra biała tu rec k a jedw abiam i różnym i w yszyw ana koło n iej fran d zla zielona jedw abna, “'O le s i21 jegomości p an a w ojew ody raw skiego'“; obicia szp alero w eg o 22 jedw abiem tkanego b r u k ­ selskiego, k tó re znaczy dw anaście m iesięcy sztuk 6, “'księciu kanclerzow i lite w s k ie m u 22 ' “; obicia szpalerow ego starszego w k o lu m n y sztuk 6, “'je g o ­ mościu pan u ra w s k ie m u 24 ' “; obicia szpalerowego cale starego sztuk 5, “'i to jegomościu panu raw sk iem u <z G u ttsta d u '“; obicia tureckiego z izłotem, czerw o­ nego, n a atłasie sztuka 1 a l i a s 25 k ilim podróżny, “'p a n i K atarz y n ie jejmości p a n i R adziw iłłów nie'“; obicie włóczkowe do n ak ry cia ła w e k sztuka m ała, “'i to, w' G u ttstad zie'“. ...

P o rtiery

P o rtier szpalerow ych bru k selsk ich złotem i sreb rem p rz erab ian y ch z h erb am i księcia jegomości 4, z dw iem a sznuram i 4, “'Jęd ru sio w i jegomości w ojew ody raw skiego 2, a C hryżuśiow i 2'“; p o rtiera adam aszkow a k arm azy n o w a z fra n d z ­ lą jedw abną w koło, “'L u d w isi'“; p o rtie ra czerw ona z h erb em księcia jegomości w yszyw ana, “'p a n i siestnze'“; p o rtie r adam aszku błękitnego z białą fran d zlą w koło 2 po 4 brety , “'O lesi o d d a'“; p o rtie ra atłasow a czerw ona z k w iatam i rzniętym i, “'K a s i 28 jegomości p a n a raw skiego'“; p o rtie ra s ta ra żółta w szrodku adam aszkow a, a po brzegach czerw one b re ty , “'T eresie 27 jegomości p an a r a w ­ skiego'“; p o rtie r sukiennych czerw onych z h e rb am i księcia jegomości 4, “'je g o ­ mości p a n u w ojew odzie połow a raw skiem u, a jegomościom panom k a sz te la ­ n om 28 druga, z G u ttsta d u '“; firan k i k itajk o w e g ran ato w e 2 po 2 brety , “'i to '“; firan e k czerw onych k ita jk o w y c h do okien b re tó w 5 “'i to, ladaco'“; firan ek zielonych krepow ych 2, “'i to '“; firan e k czerw onych krep o w y ch 2, fira n e k żół­ ty ch krepow ych 3, p a w ilo n 28 czerw ony k a rm azy n o w y adam aszkow y, “'J ę d r u ­ siowi jegomości p a n a w ojew ody raw skiego'“; k o łdra tak a ż i płotek, “'H o ­ m an 10 ' “. 18 G u t t s t a d — D o b r e M i a s t o , m i a s t o n a W a r m i i , s i e d z i b a k a p i t u ł y k o l e g i a c k l e j 19 L u d w i k a z Z a ł u s k i c h O s s o l i ń s k a , c ó r k a w o j e w o d y r a w s k i e g o A l e k s a n d r a J ó z e f a i T e ­ r e s y P o d k a ń s k l e j 20 k i t a j k a — r o d z a j c i e n k i e j t k a n i n y j e d w a b n e j l u b b a w e ł n i a n e j 21 A l e k s a n d r a z Z a ł u s k i c h L a n c k o r o ń s k a , c ó r k a w o j e w o d y r a w s k i e g o A l e k s a n d r a J ó z e f a i T e r e s y P o d k a ń s k l e j 22 s z p a l e r o w y — r o d z a j t k a n i n y d e k o r a c y j n e j 23 K a r o l S t a n i s ł a w R a d z i w i ł ł (1669— 1719), s y n M i c h a ł a K a z i m i e r z a i K a t a r z y n y S o b i e s k i e j . o d 1698 r . k a n c l e r z w i e l k i l i t e w s k i 24 H i e r o n i m Z a ł u s k i , k a s z t e l a n r a w s k i , z m . 1714, b r a t A n d r z e j a C h r y z o s t o m a 25 i n a c z e j 26 K a t a r z y n a z Z a ł u s k i c h G a ł c z y ń s k a , c ó r k a k a s z t e l a n a r a w s k i e g o H i e r o n i m a i K a t a r z y ­ n y F r e d r o 27 T e r e s a z Z a ł u s k i c h W e s s l o w a , c ó r k a k a s z t e l a n a r a w s k i e g o H i e r o n i m a i K a t a r z y n y F r e d r o 28 p a n o m k a s z t e l a n o m — z a s z ł a p o m y ł k a , Z a ł u s k i m i a ł j e d ń e g o b r a t a ' k a s z t e l a n a m i a n o * w i c i e H i e r o n i m a k a s z t e l a n a r a w s k i e g o 29 p a w l l o n — r o d z a j n a m i o t u n a d ł ó ż k o 30 H o m a n •=- p r a w d o p o d o b n i e d w o r z a n i n Z a ł u s k i e g o

Inwentarz ruchomości An dr ze ja Chryzostoma Zał u sk ie g o 153

Cormotatio 11 sreb ra księcia jegomości spisane w K rólew cu die 19 aprilis 1709

L u str w ielk i w iszący s re b rn y e trzem a osobami k ażda osoba m ająca lichtarz sreb rn y , 3 c y rk u m feren cy je 12 s re b rn e około n ich anioł spodem wiszący, “"do F ru m b o rk a 21 przedać n a an n iw ersa rz 22 "°; lu ster s re b rn y ch ściennych w ię k ­

szych 2, “"przedać ad m a s s a m 22 lu ster s re b rn y ch ściennych m niejszych

au sp u rsk ą 22 robotą 4, “"i te ad m assam p rzed ać'“; w arm a w ielka sreb rn a, “"i tę ad m assam przedać"“; w a n n a m niejsza sre b rn a do kiliszków płokania, “"jej­ mości p a n i w ojew odzinie c zem ieh o w sk iej'“; dizban pstrozłoczysty do napoju z h erb em księcia jegomości, “'przedać ad m assam '“; dzban pozłoazysty w ielki do n ap o ju , “"pani siestrze"“; czara w ielk a pozłoczysta cum nu m ism atib u s ” , “"przedać ad m assam '“; pływ aczy pozłoczystych do tejże 2, “"i to'“; kosz w ielki s re b rn y w y b ijan ą robotą, “"pani siestrze"“; kosz m niejszy sreb rn y , “'jejm ość p ani w ojew odzinie ozerniehow skiej dla C hryzusia'“; m iednica pstrozłoczysta większa z nalew ką, “"jegomościu p a n u w ojew odzie raw skiem u"“; m iednica pstrozłoczysta sre b rn a i n a le w k a z conctią, “"jegomościu p a n u kasztelanow i raw skiem u"“; m iednica sre b rn a w y b ijan a z n a le w k ą , “'jegom ościu pan u w o je ­ wodzie cze rn ic h o w s k ie m u 22 '“; koszyk alias taca pstrozłoczysta do fructow , “'jejm ości p a n i w ojew odzinie c zem ieh o w sk iej'“; koszyk sreb rn y , “'ite m '“; 4 fla- size sreb rn e z łańcucham i do n a p o ju z h erb em księcia jegomości, “'przedać ad m assam '“; 2 flaszki pstrozłoczyste m niejsze z szrubam i, “"pani siestrze"“; k ubek w ielki pstrozłoczysty s re b rn y z nakryciem , “'przedać ad m assam '“; k ałam arz stołow y pstrozłoczysty z zam kiem , “'jejm ość pan i w ojew odzinie ozem iehow - skiej"“, lich tarz y pstrozłoozystych sre b rn y ch stołow ych 2, “'przedać ad m a s­ sam '“; lichtarzy s re b rn y ch stołow ych gładkich 12, “"jegomościu p a n u w ojew o­ dzie raw sk iem u parę, jegomościu p a n u k asztelanow i ra w sk iem u parę, jego­ mościu p a n u w ojew odzie czerniehow skiem u parę, p a n i siestrze parę, p a n u w ojew odzie raw sk iem u K arolow i parę, Jęd ru sio w i parę"“; puszka pozłoczysta do cukru, “'jegom ościu księdzu su frag an o w i płockiem u P a w ło w i55 "“; struś z nogam i sre b rn y m i i głową, jajo w szrodku, “"przedać ad m assam '“; p ra w d a 10 s re b rn a m isow a 1, “'i to przedać"“; p ra w d s re b rn y ch półm iskow ych 4, “'i to p rzed ać'“; m is sre b rn y ch w ielkich do potaziow 2, “"po jed n ej m isie panom b raci includendo 22 i p a n i siestrze i p a n u K arolow i, a ostatek przedać ad m as­ sam '“; m is sre b rn y ch pom niejszych 2 z h e rb em księcia jegomości, d ru g ie 2 z podkow ą, półm isków s re b rn y ch 20, “"po 4 półm iski p an o m braciom , pan i siestrze 4, p a n u K arolow i 4, a o sta te k a d m assam '“; ta le rz y s re b rn y ch w ię k ­ szych i m niejszych płaskich 42, “'po 6 ta le rz y p an o m braciom, 6 p ani siestrze, 6 p a n u K arolow i, re situ m ad m a s s a m 22 ' “; p rzy staw ek s re b rn y c h z h e rb am i

31 s p i s 32 c y r k u m f e r e n c j e — t u o s o b y o b s z e r n e 33 F r u m b o r k — F r o m b o r k , m i a s t o w a r m i ń s k i e , s i e d z i b a k a p i t u ł y w a r m i ń s k i e j 31 a n n i w e r s a r z — s t a l e n a b o ż e ń s t w a r o c z n i c o w e 35 d o o g ó l n e j s u m y s p a d k o w e j 36 a u g s b u r s k ą — A u g s b u r g , m i a s t o w B a w a r i i , w a ż n y o ś r o d e k s z t u k i 37 z n u m i z m a t a m i 38 F r a n c i s z e k Z a ł u s k i (1660—1735), k a s z t e l a n w o j n i c k i , w o j e w o d a c z e r n i h o w s k i , b r a t A n ­ d r z e j a C h r y z o s t o m a 39 P a w e ł A n t o n i Z a ł u s k i , s u f r a g a n p ł o c k i w l a t a c h 170&— 1719 40 p r a w d a — p r a w d a s t o ł o w a , p o d s t a w k a p o d n a c z y n i a , m i s y 41 o g r a n i c z a j ą c 42 r e s z t ą ( d o d a ć ) d o o g ó l n e j s u m y s p a d k o w e j

154 Stan islaw Achremczyk

księcia jegomości 11, “'po parze p rzy staw ek u nicuique 15 panom braciom i p ani siestrze, a o statek ad m assam ”“; łyżek w ielkich kredensow ych s re b rn y ch 2, “"jegomościu p a n u w ojewodzie czerniehow skiem u jedna, a d ru g a jegomościu p a n u raw skiem u"“; w idelec sreb rn y ch k red ensow ych w ielkich 2, “'i w idelce tym że'“; łyżka w ielk a k redensow a sre b rn a k ro tk a 1, “"jegomościu p a n u w o je ­ wodzie ra w sk iem u '“; dzbanek s re b rn y n a n im b aran ek , “"pani m iecznikow ej raw skiej " "“; pasy sreb rn e sute hajd u ck ie 2, “'jegom ościu p a n u ra w sk iem u '“; szabeltasow dla h a jd u k ó w z h erb am i księcia jegomości 2, “"i to temuż"“; szabel sreb rn y ch hajd u c k ich 2, a jedna w ęgierska, “"i to tem u ż '“; guzów srebrnych odlew anych dla lokajów 208, “"przedać ad m assam '“; pióra h a jd u ck ie sre b rn e 2 z pienią sre b rn ą i spodem na k tó ry m baran ek , “"daruję h a jd u k o m k tó rzy ma ten czas będą"“; h erb ó w sreb rn y ch księcia jegomości dla d ra b an tó w 12, 2 h a j­ ducy m ają, a 10 u księcia jegomości, “"przedać ad m assam '“; sztuka stołowa w iększa sre b rn a w n iej spod sre b rn y n a gałkach, n a w ierzchu w e szrody czarka podługow ata w e w n ą trz pozłoozysta, 2 w ysokie puszki do cu k ru srebrne, 2 b arełk i sreb rn e do m usztardy, 2 sre b rn e solniczki w e w n ą trz pozłoczyste, 2 sreb rn e korzeniczki z przegródkam i, 2 kryształow e k a ra fy do octu okrągłe, 2 k ryształow e k a ra fy szlifow ane do oliwy, “'jejm ość parni w ojew odzinie czer- niehow skiej dla C hryzusia'“; sztuka stołow a m niejsza, “'p a n i siestrze'“; sam a sztu k a sre b rn a w e szrody lam pa sre b rn a wisząca ma łańcuszkach, “'i to '“; 2 g arnuszki srebrne, 1 do cu k ru 2 do musiztardy, “"i to '“; 2 k a ra fy z srebrnem i głów kam i k ryształow e do octu i oliwy, “"i to '“; taca do p o d aw ania napoju, “"Jędrusiow i jegomości p a n a w ojew ody raw sk ieg o '“; czarka sre b rn a z p rz y k ry ­ ciem do bulionu albo polew ki, “"i to dla niego'“; łyżeczka m ała s re b rn a do musiztardy, “'i to '“; no ży i w idelec i łyżek s re b rn y ch p a r 12, “'podzielić po 1 parze, a o statek przedać"“; ta m noży pozłoczystych pań sk ich p a ra i łyżka pozłoczysta, “"R algow i11 "“; łyżek sre b rn y ch ciężkich 12, “"podzielić się"“; sztu- ciec z pozłoczystemi nożam i i łyżka, składany, “"Ludwisi"“; solmiczek m ałych sreb rn y ch 2, “"Ralgowi"“.

S reb ra pokojow e

M iednica sre b rn a gładka i nalew ka, “'Ję d ru sio w i'“; lichtarzow sreb rn y ch m a ­ łych para, “"i to'“; szczypce srebrne, “'i to '“; dzbanek do caffe s re b rn y wysoki, “"pani siestrze'“; czarka bez n a k ry cia s re b rn a do w y m y w a n ia f a r f u r e k ie, “'i to '“; kociołek do caffe sre b rn y z obłąkiem , “"i to"“; garnuszek sre b rn y w e ­ w n ą trz pozłoczysty do h e rb ath e “'i to '“; puszka sre b rn a pstrozłoczysta do cho­ w an ia h e rb ath e “"i to '“; k u b k ó w s re b rn y ch do caffe i th e 6 około d rew n ian e “"i to"“; szytko m aluszkie z d ro tu sre b rn e do cedzenia the, “"i to"“; k ałam arz i piaselniczka z w ierzchem , s re b rn y podróżny pokojow y, “"Chluskiemu " "“; k u fel fa rfu ro w y z n a k ry ciem sre b rn y m i spod s re b rn y u księdza M a rq u ard ta <s, “"P ię tak o w i15 ' “.

43 j e d n e j 44 O l s z o w s k a — t o n a m i e c z n i k a r a w s k i e g o , A l e k s a n d r a S p i n k a 45 R a l g — d w o r z a n i n Z a ł u s k i e g o 46 f a r j u r o w y — f a j a n s o w y 47 C h l u s ki — d w o r z a n i n Z a ł u s k i e g o 48 A n d r z e j M a r q u a r d t p o d k o m o r z y i d o m o w n i k b i s k u p a Z a ł u s k i e g o , o d 1706 r . p r o b o s z c z ui I g n a l i n i e 49 J a k ub P i ę t a k s k a r b n i k , d t u o r z a n i n d o s p e c j a l n y c h p o s ł u g b i s k u p a Z a ł u s k i e g o

Inwentarz ruchomości Andrz eja Chryzostoma Zał uskiego 155

K obierce

Kobierców neap o litań sk ich b łęk itn y m p łótnem podszytych 7, °'na podział suc­ cessoribus 50 po jednem , a 2 jegom ościu księdzu su frag an o w i płockiem u P a w ło ­ wi, 2 z G u tts ta d u '“; kobierczyków n eap olitańskich m ały ch tak że podszytych 2, “"1 od księdza H e rb erta s‘ ' “; kobierzec czerw ony su k ie n n y z złotem i kw iatam i, “'p a n i siestrze'“; kobierzec tu re c k i z złotem p rz era b ia n y fran d z la jed w ab n a “"i to tejż e'“; kobierzec tu rec k i tk a n y złotem w e szrody atłaso w y biały, “'t e j ­ że 52 "“; kobierzec zielony jed w ab n y złote k w ia ty n a nim i jedw abne, “'i te n '“; dyw an w ielk i pod łóżko, “'P ię ta k o w i'“; kobierców podróżnych prostych 2, “'i to tem u ż '“; kobierzec w iększy, s ta ry (dyw an m ały), “'i to temuż"“; n ak ry cie na stół k arm azy n o w e adam aszkow e w e 4 b r e ty b łęk itn y m p łó tn em podszyte, “'L u d w isi'“; pokrow ców od krzeseł w ielkich karmaizynowych adam aszkow ych w edług obicia sztuk 6, “'i to tejż e'“; pokrow ców 2 ma biały m d nie atłasow ym w k w iaty, ak sa m itu czerwonego strzylonego n a tab o re ty , “'i to tejż e '“; n a k r y ­ cie n a stołki z frandizlą b łęk itn e n a 6 stołkow, “'jegom ościu p a n u w ojew odzie ra w sk iem u '“; n ak ry cie n a stołki czerw one z b łęk itn y m ma 6 tak że stołkow, “'i to '“; pokrow cow od w ezgłow kow p ersk ich 2, “"jejmości p a n i w ojew odzinie czem ieh o w sk iej'“; ty łó w od k rz eseł w ielkich karm azynow ego adam aszku 6, “"i to te jż e '“.

A p a ra t kościelny

O rn a t b iały n a sre b rn y m dnie z złotem i k w ia ta m i szy ty z h e rb e m księcia, sztuka i m an ip u larz ” , “'do P ra u m b u rk a do k a te d ry '“; o rn a t żałobny w złote kw iaty, sztuka i m anipularz, “"do k a te d ry '“; o rn a t zielony w złote i tzielone

k w iaty , sztu k a i m anipularz, “'do H e ls b e rk a s< “'k siąd z H e rb ert b ierze do

o d d a n ia '“; o r n a t b ia ły szy ty złotem i sreb rem z jed w ab n em i koloram i, m a n i­ p u larz i sztuka, “"do G u tts ta d u '“, “'w Królewcu"“; o rn a t czerw ony lam ow y po b rzegach i szrodku h a fto w an y z b iałą kolum ną, sztuka i m anipularz, “"do Z y b u rk a 55 ' “, “'k siądz H e rb e rt b ierze do dania"“; o rn a t ponso z złotym i k w ia ty

n o w y bez kolum ny, “'do Resla 26 o rn a t b iały kapelański, sztuka i m a n ip u ­

larz, “'k to będzie k a p elan e m n a te n czas'“, “"innotata 27 jest w H elzbergu d la ­ tego się odsyła do kaplicy"“; p ontificale m a i u s 58 w aksamicie, “"jegomościu księdzu su frag an o w i płockiem u P aw ło w i'“; pontificale m inus in o c ta w ie 53, “'n ie m asz'“; m iszale 50 w czerw ony kopercie, “'i to '“; cerem oniale in q u a rte S1,

' 50 s p a d k o b i e r c o m 51 H e r b e r t — n i e u s t a l o n o b l i ż s z y c h d a n y c h o o s o b i e 52 s i o s t r z e T e r e s i e 53 m a n i p u l a r z — s k r ó c o n a s t u l a , c z ę ś ć s t r o j u l i t u r g i c z n e g o 54 H e i s b e r g — H e i l s b e r g , L i d z b a r k W a r m i ń s k i m i a s t o b ę d ą c e r e z y d e n c j ą b i s k u p ó w w a r ­ m i ń s k i c h 55 Z y b u r k — S e e b u r p , J e z i o r a n y m i a s t o w a r m i ń s k i e 56 R e s e t — R e s z e l m i a s t o w a r m i ń s k i e s ł y n n e z k o l e g i u m j e z u i c k i e g o 57 z a p i s a n y 58 p o n t i f i c a l e m a i u s — p o n t y f i k a t w i ę k s z y , k s i ę g a l i t u r g i c z n a o k r e ś l a j ą c a c z y n n o ś c i r e l i ­ g i j n e b i s k u p a 59 p o n t i f i c a l e m i n u s i n o c t a w i e — p o n t y f i k a t m n i e j s z y w ó s e m c e k s i ę g a l i t u r g i c z n a o k r e ś l a j ą c a c z y n n o ś c i r e l i g i j n e b i s k u p a 60 m i s s a l e — m s z a f 61 c e r e m o n i a l e i n q u a r t e — c e r e m o n i a ł , k s i ę g a z a w i e r a j ą c a p r z e p i s a n e p r z y k o ś c i e l n y c h c z y n n o ś c i a c h o b r z ę d y

156 Stan islaw Achremczyk

“'i to‘“; kancxnow a 2 nowszy i starszy, “"i to '“; p o rtita le ” , °'i to '“; g r e m ia lei n a dnie sreb rn y m z barankiem , “'i to '“; g rem iał atłasow y b iały po brzegach zło­

tem szyty, do k a te d ry '“, “"bierze jegomość k siądz kustosz 85 ' “; g re m iał a tł a ­

sow y b iały к k w iatam i rożnem i w e szrody b aran ek , °'do G u ttsta d u o d d aje się"“; grem iał rożow y s ta ry m ały sreb rn e k w ia ty po nim w yszyw ane, “"i to oddaje się'“; sztuka kaznodziejska " , k ap a niebieska złoczysta z ko ro n ą m arcypanow ą, “'do G u ttstad u bierze ksiądz H e rb e rt'“; suppcorporalia 57 n ieskorow e z k w ia ta ­ m i rożnem i 2, “‘ksiądz k a p elan 88 o d b iera '“, “'do G u ttstad u bierze ksiądz H e r­ b e r t'“; tuniccelle 88 rożowe kitajkow e, “'i to tam że bierze ksiądz H e rb e rt'“; tu - niccelle fiołkow e kitajk o w e, *'ma n a sobie'“; alba70 rąb k o w a z złotą koroną i k w ia ty nad koroną złotem szyte z h u m e r a łe m 7I, “'do G u tts ta d u '“, “'bierze ksiądz H e rb e rt'“; alba rąb k o w a z złotą koroną, krotka, “'tam ż e'“, “'w niej leży"“; alba rąbkow a z koroną włoską, szyta, stara, “"księdzu su frag an o w i płoc­ k iem u P aw ło w i'“; alba rąb k o w a k a p elań sk a z koroną holenderską, “"księdzu k a p elan o w i'“; ro k ieta ” , nowsza iz szeroką koroną od Palausciniego ” , “'k się ­ dzu su fraganow i płockiemu"“; ro k ieta starsza z m niejszą koroną “'w tej m nie pochow ać'“; alba rąb k o w a trefiow a 71 z koroną szyta od księdza Pallavicinie- go 75 i h u m erał, w orek ak sam itn y fiołkow y do ksiąg po jed n ej stro n ie galon złoty a kutasam i, rękaw iczki podszyte gronostajam i dziane karm azynow e zło­ tem przerabiane, “"księdzu su frag an o w i płockiem u'“; rękaw iczki białe srebrem tk an e ad pontificalia ” , “'item tem u ż'“; rękaw iczki białe jed w ab n e sta re w koło fran d zelk a złota, “' item tem u ż'“; rękaw iczki fiołkow e k ita jk o w e galonek złoty powierzchu, “'do G u ttsta d u '“, “'bierze ksiądz H erbert"“; rękaw iczki fioł­ kow e jed w ab n e dziane z fran d zlą złotą, “'do G u ttsta d u '“, “'bierze ksiądiz H e r­ b e r t'“; v e lu m 77 sta re b iałe sw. W ojciech n a nim, lam ow e 7S, “'księdzu k a p e la ­ nowi"“; velum ta b in k o w e 78 pom arańczow e, “'i to tem u ż '“; b u r s a 80 z p a l l ą 81

62 k a n o n — k s i ę g a p r a w k o ś c i e l n y c h 63 p o r t i t a l e — o ł t a r z p r z e n o ś n y , k a m i e ń o ł t a r z o w y k o n s e k r o w a n y , k t ó r y z b r a k u o ł t a r z a k o n s e k r o w a n e g o u k ł a d a s i ę n a m e n s i e 64 g r e m i a l — f a r t u s z e k k w a d r a t o w y , o b r a m o w a n y h a f t a m i i n a s z y c i e m z z ł o t e j t a ś m y l u b s r e b r n e j , k t ó r y k ł a d z i e s i ę b i s k u p o w i n a k o l a n a g d y p o d c z a s n a b o ż e ń s t w a s i e d z i n a t r o ­ n i e 65 J a n J e r z y K u n l g k (1648—1719), o d 1697 r . k u s t o s z w a r m i ń s k i 66 k s i ę g a k a z n o d z i e j s k a 67 s u p p c o r p o r a l i a — k o r p o r a ł , c z t e r o b o c z n a c h u s t a b i a ł a l n i a n a p o d k ł a d a n a p o d m o n ­ s t r a n c j ą l u b k i e l i c h m s z a l n y 68 k a p e l a n — n i e u s t a l o n o o s o b y 69 t a n i c e l l a — s z a t a l i t u r g i c z n a b i s k u p a n o s z o n a p o d o r n a t e m p r z y c e l e b r z e p o n t y f i - k a l n e j 70 a l b a — d ł u g a b i a ł a l n i a n a s z a t a u ż y w a n a p r z y c z y n n o ś c i a c h l i t u r g i c z n y c h , r ą b k o w a — z c i e n k i e g o p ł ó t n a 72 h u m e r a ł — b i a ł a c h u s t a w k ł a d a n a n a r a m i o n a p o d a l b ę 72 r o k i e t a — k o m ż a o w ą s k i c h r ę k a w a c h p o d b i t a k o l o r o w ą m a t e r i ą 73 P a l a u s c i n i — F a b r i z i o P a u l u c l , s e k r e t a r z s t a n u p a p i e ż a K l e m e n s a X I , n u n c j u s z n a d ­ z w y c z a j n y w P o l s c e w 1698 r . 74 t r e f i o w a — t r e f i ć , k u n s z t o w n i e u k ł a d a ć , m a r s z c z y ć 75 P a l l a v i c i n l — O p c j o P a l l a v i c i n i (1632— 1700), n u n c j u s z p a p i e s k i w W a r s z a w i e 1680— 2686, k a r d y n a ł 76 a d p o n t i f i c a l i a — d o u r o c z y s t o ś c i p o n t y f i k a l n y c h 77 v e l u m — z a s ł o n a , o k r y c i e m o n s t r a n c j i 78 l a m o w e — w y k o n a n e z t k a n i n y 79 t a b i n — g a t u n e k t k a n i n y j e d w a b n e j , r o d z a j z ł o c i s t e j m o r y 80 b u r s a — c z w o r o b o c z n a , p ł a s k a , z ł o ż o n a z d w ó c h s z t y w n y c h o k ł a d e k t o r e b k a , w k t ó r ą w k ł a d a s i ę k o r p o r a ł 81 p a l l a — m a ł a k w a d r a t o w a k o p e r t a l n i a n a , k t ó r ą o k r y w a s i ę k i e l i c h p o d c z a s m s z y ś w .

złotemi k w ia ty i jedw abiem w yszyw ana, °"i to temuż"“; b u rsa z pallą fiołkową, “'i to'°; b u rs różnych 6, “'do kościoła ubogich'“, “"bierze jegomość ksiądz sufra- g an łucki do o d d a n ia '“; in fu ła 82 now a n a dnie złotym k a rm azy n o w y m atłasem podszyta gład k a bez kw iatów , “'jegom ościu księdzu su frag an o w i płockiemu P aw ło w i'“; in fu ła n a złotym dnie h afto w an a ciągnionym złotem, “"do G u ttsta- d u '“, “'bienze ksiądz H erbert"“; in fu ła słom iana, “'ta m ż e'“, “"bierze ksiądz H e r­ bert"“; infuła n a dnie sre b rn y m w k w iaty złote h afto w an e, “'d o K rólew ca 88 ' “, “ n a d trumą"“; in fu ła sre b rem h a fto w an a w koło k w ia ty złote, “'do K ró le w ca '“, “"leży w n ie j'“; in fu ła s ta ra n a dnie sre b rn y m z k w iatam i złotemi, pokrow iec na n iej fiołkow y te rc y n e lo w y 8J, “'tam ż e'“, “"w Królewcu"“; infuła biała k ita j- kow a rzym ska, “'w n iej pochować"“, “'do B ra n d zb e rk a 85 n a m iejsce innej, jego­ mość ksiądz kustosz'“; tu w ialn ia 88 n iesu k u ro w a długa w koło k w ia ty je d w a b ­ ne, “'księdzu su fraganow i pło ck iem u '“; tu w ialn ia now a rąb k o w a n a ołtarzu, w ielkie k w iaty, sre b re m i złotem i jedw abiem szyta, “"Jędrusiowi"“; tu w ialn ia rąbkow a sreb rem i złotem szyta do infuły, “"i ta Ję d ru sio w i'“; tu w ia ln ia rą b k o ­ w a z czerw onem i k w ia ty sreb rem i złotem szyta, “'jegom ościu księdzu s u fra ­ ganow i płockiem u'“, “'nie masz"“; tu w ialn ia sta ra w k w ia ty jed w ab n e szyta do ręku, “'poniew aż nie p isana o rd y n u je się do G u ttstad u , bierze ksiądz H e r­ b e r t'“; tu w ialn ia rąb k o w a n a o łtarz w k w ia ty jed w ab n e podlejsze, “'jegom ościu księdzu su fra g an o w i'“, “'d o s. K rzyża 87 w H elzbergu, bierze ksiądz H e rb e rt'“; pas k a rm azy n o w y z k u tas am i sreb rem przerabianem i, “"Jędrusiowi"“; pas je d ­ w a b n y zielony z k u ta s am i srebrnem i, “"Jędrusiow i'“; pas jed w ab n y papuzi, “"jegomościu księdzu sufraganow i"“, “"nie m asz go w A n k o n ie 88 d a n y '“; pas jed w ab n y p erłow y z k u ta s am i sre b rem p rzerab ian y , “'i ten"“; pas je d w ab n y czerw ony kapelański, “"kapelanowi"“; g o to w ia ln ia 88 atłasow a, karm azy n o w a złotem i jed w ab iam i rożnem i po brzegach h afto w an a, “'Ję d ru sio w i'“; k a p a te r- cynelow a fiołkow a rzym ska długa, “'J ę d ru s io w i'“; f a ld is to riu m 80 białe atłaso­ w e now e n a nim jed w ab n e k w ia ty w yszyw ane z poduszką, “'jegom ościu k się ­ dzu su fraganow i płockiem u'“; fald isto riu m lam ow e białe w złote k w ia ty z po ­ duszką, p asto rale 87 s re b rn e z sw. K azim ierzem , “"jegomościu księdzu s u fra g a ­ n ow i'“; kielich filg ra n o w y 82 pozłoczysty z p a t y n ą 8S, “"Jędrusiowi"“; kielich pozłoczysty m niejszy podróżny, “'te n do sch o lastery jej łęczyckiej n a le ży '“; a m ­ p u łk i s re b rn e pozłoczyste z m iedniczką pozłoczystą, “'J ę d ru s io w i'“; b u z y a 82 s re b rn a z herb[em ] księcia jegomości, “"jegomościu księdzu su frag an o w i płoc­ k iem u '“; krzyż sre b rn y pozłoczysty, “'Ję d ru sio w i'“; san d a lia 88 białe, nowe, w y ­ szyw ane, “'do G u ttsta d u '“; sandalia fiołkowe, k itajkow e, “'do G u tts ta d u '“; p o ­ duszka złotem i koloram i jed w ab n em i h a fto w an a pod infułę, “'jegom ościu Inwentarz ruchomości An dr ze ja Chryzostoma Z ałus kie go 157

82 i n f u ł a — l i t u r g i c z n e o b r z ę d o w e n a k r y c i e g ł o w y n o s z o n e z w y k l e p r z e z b i s k u p ó w 83 d o K r ó l e w c a — d o k o ś c i o ł a k a t o l i c k i e g o w K r ó l e w c u 84 t e r c y n e l o w y — t e r c y n e l a , r o d z a j j e d w a b n e j m a t e r i i 85 B r a n d z b e r k — B r u T i s b e r g , B r a n i e w o , n a j w i ę k s z e , p o r t o w e m i a s t o n a W a r m i i 86 t u w i a l n i a — s z e r o k i p a s m a t e r i a ł u t r z y m a n y p r z e d p r z y s t ę p u j ą c y m i d o k o m u n i i ś w . 87 A n k o n a — m i a s t o го p o ł u d n i o w y c h W ł o s z e c h , m i e j s c o w o ś ć w i ę z i e n i a Z a ł u s k i e g o 88 d o ś w . K r z y ż a — d o k a p l i c y p o d t y m w e z w a n i e m z b u d o w a n e j w 1709 r . p r z e z b i s ­ k u p a Z a ł u s k i e g o w L i d z b a r k u W a r m i ń s k i m 89 g o t o w a l n i a — t o a l e t a z e w s z y s t k i m i p o t r z e b a m i d o u b i e r a n i a s i ę 90 f a l d i s t o r i u m — k r z e s ł o z a s t ę p u j ą c e t r o n b i s k u p i 91 p a s t o r a l e — p a s t o r a ł , l a s k a b i s k u p i a 92 f i l i g r a n o w y — m i s t e r n y 93 p a t y n a — n a c z y n i e l i t u r g i c z n e , t a l e r z y k d o n a k r y c i a k i e l i c h a p o d c z a s m s z y ś w . 94 b y s s u s — w y b o r o w e p ł ó t n o l n i a n e 95 s a n d a l i a — s a n d a ł y b i s k u p i e p r z y c z y n n o ś c i a c h p o n t y f i k a l n y c h

158 Stan/s/aw Achremczyk

księdzu su frag an o w i płockiemu""; b a ld a c h u im ss fiołkow e adam aszkow e

z fran d zlą złotą, “'jegom ościu księdzu biskupow i płockiem u 37 "“, 6"w K rólew cu,

ex m otuis ss ichmościów executores księdzu B u rc h e rto w i93 "b; baldachuim fioł­ kow e rasow e n a post, n a k ry cie a k sa m itn e w e 3 b re ty z złotem galonem , “'jeg o ­ mościu księdzu biskupow i płockiem u'“; w ezgłow ia 2 fiołkow e aksam itne z zło­ tem i w koło galonam i i k u tasam i po rogach w pokrow cach rasow ych, “"Ho-

m a n s k im n a k ry c ie sukienne fiołkow e z frandizlą jed w ab n ą w koło,

“"i też"“; wezgłowie 2 sukienne fiołkowe, sukno czerw one m niejsze pod b a ld a ­ chim, sukno czerw one większe n a p a w im e n t101, poduszka tu rec k a z rożnem i kw iaty.

C onnotatio k lejn o tó w księcia jegomości spisana w K rólew cu die 19 aprilis 1709

K rzyż w sześciu diam e n tach a.r.p.im, “"jegomościu p a n u w ojew odzie czernic­ howskiemu"“; krzyż w ielki szafirow y w siedm szafirów d iam en tam i opraw ny, “"jegomościu księdzu biskupow i płockiemu"“; krzyż am atysow y w ielk i do k tó ­ rego łańcuch w ielki złoty, “'jegom ościu księdzu sufraganow i łuckiem u bez łańcuszka, p o s te r i103 przedać ad m assa m '0; zegarek szczerozłoty z pieciątkam i, “"jegomościu p a n u w ojew odzie czerniehowskiemu"“.

Pierścienie

B ry lan t ze 4 diam entów , “"pani siestrze"“; d iam e n t w ielk i 1, 2 m niejsze, a 4 b ry la n ty m ałe w końcach, “'księżniczce K a tarz y n ie Radziwiłłównie"“; d iam en ty 2 wielkie, a 4 b ry la n ty m ałe, “"jejmość p a n i w ojew odzinie czem iehow skiej"“; d iam entow y 1 w ielk i od X .A . 10i, “'jegom ościu p a n u w ojew odzie czerniehow ­ sk iem u '“; d iam en t 1 w ielki, a 6 po k ą ta ch m niejszych od X.R.10S, “"jegomościu kasztelanow i raw skiem u"“; d iam en t 1 w ielki, a 2 m niejsze, “'jegom ościu p a n u w ojewodzie raw skiem u"“; diam entów 4, a m ały ch 5, “"pani chorąźynej r a w ­ skiej 109 "“; item tak iż drugi, “"i te n tak ż e jej"“; d iam e n t w ielki, a 2 mniejsze, “"pani m iecznikow ej r a w s k i e j 107 "“; item 1 d iam e n t w ielk i w tablice, “"księż­ niczce K atarzy n ie Radziwiłłównie"“; 2 d iam en ty płaskie, a 2 m niejsze, item takiż drugi, “"Olesi"“; item 4 d iam enty, “"Ludwisi"“; ru b in 1, diam entów 10 m a ­ łych, “"panu wojew odzicow i Karolowi"“; 2 r u b in y w ielkie i d iam e n ty 2, “"jej­ mość p a n i w ojew odzinie czem iehow skiej"“; ru b in 1 diam entów m ały ch 19, “"pani siestrze"“, b"nie masz, p an P ię ta k pow iada, że p rz ed a n e'6; pierścień sza­ firowy, d iam en tó w 10 dookoło, “"Jędrusiowi"“, “"jest n a palcu"6; pierścień d ia ­

96 b a l d a c h u i m — b a l d a c h i m 97 L u d w i k B a r t ł o m i e j Z a ł u s k i , b i s k u p p ł o c k i (1698— 1722), b r a t A n d r z e j a C h r y z o s t o m a 98 z m o c y e g z e k u t o r ó w t e s t a m e n t u 99 k s . B u r c h e r t — A n d r z e j B u r c h e r t (1680— 1727), s k a r b n i k Z a ł u s k i e g o o d 1710 r . k a n o n i k d o b r o m i e j s k i , p ó ź n i e j w a r m i ń s k i 100 H o m a ń s k l — p r a w d o p o d o b n i e d w o r z a n i n Z a ł u s k i e g o 101 p a w i m e n t — p o s a d z k a 102 s k r ó t u n i e r o z w i ą z a n o 103 r e s z t ą 104 n i e u s t a l o n o o s o b y 105 n i e u s t a l o n o o s o b y 106 c h o r ą ż y n a r a w s k a — n i e u s t a l o n o b l i ż s z y c h d a n y c h o o s o b i e 107 m i e c z n i k o w a r a w s k a — z O l s z o w s k i c h S p i n k o w a ż o n a A l e k s a n d r a S p i n k a m i e c z n i k a r a w s k i e g o

Inwentarz ruchomości And rz ej a Chryzostoma Zał u ski e g o 159

m en to w y wokoło szafirow y, “'jegom ościu księdzu kanonikow i K u n ik o w i'“; pierścionków m ały ch z rożnem i św iętem i z d iam e n ta m i 4, bez diam entów 1, “'je d e n Kasi, d ru g i T eresie jegomości p an a raw skiego, L udw isi trzeci, Olesi c z w a r ty 108 '“; krzyżyczek m a ły diam entow y, “'Ludwisi"“; guzików 12 ru b in o ­ wych, “'p a n i siestrze"“; guzików 108 12 do trzew ików , diam entow e, “'C hryzusio- wi"°; sp in k i do rą k diam entow e, “'tem u ż '“; pierścień z b a ran k iem dookoło n a ­ leży do k a te d ry from borskiej.

Connotatio su k ien księcia jegomości die 19 ap rilis 1709

Szuba 110 a k sam itn a fiołkow a sobolami podszyta, w G uttstadzie, “'Ję d ru sio w i'“; szuba ak sam itn a k o loru wzorzystego fiołkow ego s z la m a m i111 rysiem i podszyta, “'Ję d ru sio w i'“, “'p rzero b io n a tylko jest fu tro w K rólew cu"“; szustokor 1,2 a k sa ­ m itn y k aw o w y pieskam i białem i podszyty, “'P ię ta k o w i'“, “'n ie m asz'“; szusto­ kor ak sam itn y w iśniow y m a r m u r k a m i1,1 podszyty, “'C hryzusiow i'“, “'w K ró ­ lewcu"“; szustokor ak sam itn y czarny g ro n o stajam i ciąkow anem i podszyty, “'Ję d ru sio w i'“, “'w K rólew cu"“; sizustokor ak sam itn y fiołkow y p u p k a m i 1,4 p o d ­ szyty, “'Ję d ru sio w i'“, “'w K rólew cu"“; szustokor ak sam itn y czerw ony p u p k am i podszyty, “"Chryzusiowi"“, “'w z ięty '“; czam ara 115 a k sam itn a w zorzysta szlam a­ m i podszyta, “'P ię ta k o w i'“, “'w z ią ł'“; kam isola 118 ak sam itn a w zorzysta bez r ę ­ kaw ów popielicam i podszyta, “'i to ' “, “"dawno d arow ana, n ie masz"“; gran o - stai całych sorokow 4, “"jejmość p a n i w ojew odzinie czem iehow skiej"“, “'w K ró ­ lew cu '“; m arm o rk o w n ow ych całych 2, “'p a n i siestrze'“, “'w K ró lew cu '“; sobol n o w y 1 w w o rk u bez ogona, “'jegom ościu p a n u w ojew odzie raw sk iem u pro d u p lo 117 "“, “"w K rólew cu"“; brzuszka popielce spod kontusza, “"jejm ościanki p a n n y w ojew odzianki ra w sk ie'“, “'ladaco, n ie m asz'“; k ontusz 118 podróżny a d a ­ m aszkow y p erło w y k r z y ż a k i1,8 podszyty, “'L y z a ń s k ie j128 ' “, “'b ie rz e '“; ręk aw m arm u rk o w y czarny, “'L u d w isi'“, “"w K ró le w cu '“; rę k a w b iały piaskowy, “'O lesi'“, “'w K ró le w cu '“; rę k a w f ilfra s o w y i!1, “'P ię ta k o w i'“, “'w K ró le w cu '“; rę k a w niedźw iedzi szary, “'k to chce niech w eźm ie'“, “"nie masz"“; rę k a w niedź­ w iedzi czarn y od jegomości księdza b isk u p a łu c k ie g o I22, “"pani siestrze"“, “'w K rólew cu"“; czapka w iśniow a a k sa m itn a n o w y m sobolem obłożona, “'J ę ­ dru sio w i'“, “'w K rólew cu"“; czapka a k sam itn a czerw ona sobola, “'J ę d ru s io w i'“, “'w K ró le w cu '“; czapeczka ak sam itn a papieska, “"jest w G u ttstad z ie'“; czapka su k ienna p u rp u ro w a m arm u rk o w a podróżna, “'k a m e rd y n e ro w i'“, “"nie m asz'“;

108 t e k s t s k r e ś l o n y , d o p i s e k r ę k ą Z a ł u s k i e g o j a z m a z a ł b o m j e r o z d a ł 109 t e k s t p i s a n y r ę k ą Z a ł u s k i e g o ( t r z y w i e r s z e ) 110 s z u b a — l u ź n e n i e z a p l n a n e o k r y c i e m ę s k i e z e z w i e r z ą t f u t e r k o w y c h U l s z l a m y — f u t r o z b r z u s z k ó w z w i e r z ą t f u t e r k o w y c h 112 s z u s t o k o r — s z u s t o h o r , s t r o j n y u b i ó r n o s z o n y p r z e z k o b i e t y 113 m a r m u r k i — f u t r o z c z a r n y c h l i s ó t o 114 p u p k i — p r z e d n i e , l e k k i e f u t r o z b r z u s z k ó w 115 c z a m a r a — d ł u g a s u k n i a z w i e r z c h n i a n o s z o n a g ł ó w n i e p r z e z k a n o n i k ó w 116 k o m i z o l a , k a m i z e l a — r o d z a j w i e r z c h n i e g o o d z i e n i a 117 z a d w a 118 k o n t u s z — s t a r o p o l s k a s u k n i a w i e r z c h n i a d ł u g a z r o z c i ę t y m i r ę k a w a m i s p i ę t y m i z a z ­ w y c z a j n a p l e c a c h 119 k r z y ż a k i — f u t e r k a z l i s ó w 120 p o m y ł k a , c h o d z i o c z y w i ś c i e o Zy z a ń s k ą ż o n ę d w o r z a n i n a Z a ł u s k i e g o 121 f i l f r a s o w y — b y ć m o ż e h a f t o w a n y 122 A d a m R o s t k o w s k i , s u f r a g a n ł u c k i

160 Stanisla w Achremczyk

czapka w ydrza szwedzka, °"i t a '0; czapka alias kołpak czaimy a k sa m itn y obło­ żony czerwonym , “'i ta '“; czapka ak sam itn a b łęk itn a letnia ak sam item czer­ w onym obłożona, “'i ta'°.

H ab ity biskupie

S u ta n n a fiołkow a tab in k o w a 1!S, m a n to le t124 i m u c e t I2S, “'jegom ościu s u fra g a ­ now i płockiem u'“, “"w G uttstadzie obita tru m n a przed o tw arciem te s ta m e n tu '1”; su ta n n a fiołkow a tabinkow a, tak a ż d ru g a z m ankietam i, “'Z y za ń sk iej'“, ”'w miej leży'”; su ta n n a fiołkow a feredinow a I2S, m an to let i m ucet, “'Ję d ru sio w i'“, b'ju ż ją wziął, za m an to let a lb ę '6; su ta n n a czarna boratkow a, m an to let i m ucet,

“'Ję d ru sio w i'“, ”'z G u tts ta d a '11; su ta n n a czarna sukienna, m an to let i m ucet,

“'Ję d ru sio w i'“, b'z G u tts ta d a '”; su ta n n a czarna krepow a, m an to let i m ucet,

“'Ję d ru sio w i'“, ”'z G u tts ta d a '”; s u ta n n a fiołkow a m orow a, m a n to let i m ucet, “'jegom ościu księdzu su fraganow i płockiem u'“, “'m an to let dan y do tru m n y p rzed otw arciem te s ta m e n tu '6; s u ta n n a fiołkow a sukienna, m an to let i m ucet, “'k a m e rd y n ero w i'“, “'b ie rz e '”; czam ara ak sam itn a czarna czarną k ita jk ą o b la ­ m ow ana, “'Ję d ru sio w i'“, ”'z G u tts ta d a '”; czam ara ak sa m itn a czarna fiołkow ą k ita jk ą oblam ow ana, “'i t a '“, ”'w Królewcu"”; czam ara a d am aszk o w a czarna czarną k ita jk ą podszyta, “'jegom ościu księdzu su frag an o w i'“, “"bierze jegomość ksiądiz su fra g an płocki'”; czam ara czarna m ate ria ln a z czerw onym i guzikami, “'i t a '“, “'d a je się p a n i Zyzańskiej za su ta n n ę fiołkową, b ierze ksiądz H e rb e rt'”; płaszcz fiołkow y m orow y now szy długi, “"jegomościu księdzu su fraganow i łu c­ kiemu"“, ”'w Królewcu"”; płaszcz fiołkow y m orow y starszy, “"jegomościu k się­ dzu su frag an o w i płockiemu"“, ”"z G u tts ta d a '”; płaszcz fered in o w y fiołkow y d łu ­ gi, °"i t e n temuż"“, ”"z G uttstada"”; płaszcz k rep o w y czarny długi, “'J ę d ru s io ­ w i'“, ”"z G u ttsta d a '”; pas fiołkow y now y izłotem p rz era b ia n y szlaki złote i frandzla, “"jegomościu księdzu su fraganow i łuckiemu"“, “'w ziął g o '”; pas fioł­ kow y złotem p rz era b ia n y z k u tas am i długim i złotemi, “'jegom ościu księdzu su fraganow i płockiem u'“, ”'w K ró lew cu '”; pas fiołkow y starsz y a k u tas am i zło­ tem i, “'tem u ż '“, ”'z G u tts ta d a '”; taśm a do opasow ania, “'m n ie opaszcie po śm ierci żebym n ie w stydził a nie ... k to będzie przeciw ny woli m o je j'“; koł­ n ie rz adam aszkow y czerw ony do ozam ary, “'k to chce niech w eźm ie'“.

S u k n ie k ró tk ie

Szustokor adam aszkow y now szy czarny k ita jk ą czarną podszyty, “'Ję d ru sio - un"“, ”'w Królewcu"”; płaszcz k ro tk i tak iż i kam isola 227, “"tem uż'“, ”'w K ró ­ lewcu"”; szustokor adam aszkow y czarn y czerw oną k ita jk ą podszyty, “'Z y zań ­ sk iej'“, “'o d d aje się księdzu H e rb erto w i'”; płaszcz k ro tk i tak iż i kamisola, “'pani m ie c zn ik o w e j128 dla dzieci'“, “"kamisola jes t płaszcz non, p a n n ie w oje- w odziance 123 dan y b y ł'”; szustokor czarny su k ien n y k ita jk o w y czarną [k ita j­ ką] podszyty, “'k a m e rd y n ero w i'“, ”"nie masz"”; szustokor czarny su k ie n n y a k sa ­ m item podszyty do niegoż kam isola ak sam itn a czerw ona z złotem i guzikam i,

123 t a b i n — t k a n i n a j e d w a b n a p r a s o w a n a 124 m a n t o l e t — k r ó t k a p e l e r y n a u ż y w a n a p r z e z w y ż s z y c h d u c h o w n y c h 125 m u c e t — k r ó t k i p ł a s z c z z k a p t u r e m n o s z o n y p r z e z d u c h o w n y c h 126 f e i e d i n — r o d z a j m a t e r i i j e d w a b n e j 127 P a w e ł Z a ł u s k i , s u / r a g a n p t o c k i 128 m i e c z n i k o w a r a w s k a , O l s z o w s k a ż o n a A l e k s a n d r a S p i n k a 129 p a n n a w o j e w o d z l a n k a , c ó r k a w o j e w o d y r a w s k i e g o , m i a ł i c h d w i e L u d w i k ą i A l e k ­ s a n d r ę

Inwentarz ruchomości And rz ej a Chryzostoma Zał u sk ie g o 161

“"Jędrusiowi"“, b"w K rólew cu"6; płaszcz k ro tk i su k ie n n y czerw onym ak sam item podszyty, szustokor czarny ak sam itn y czarną k ita jk ą podszyty, kam isola a k s a ­ m itn a z czarnem i guzikam i, “"temuż"“, 6"w K ró le w cu '6; płaszcz k r o tk i a k sa m it­ ny czarną k ita jk ą podszyty, “"i toż"“; item kam isola d ru g a a k sa m itn a czarna z złotem i guzikam i, “"Piętakowi"“, 6"wziął k am erdyner"6; szustokor fiołkow y m orow y czerw oną m o rą podszyty do niego kam isola m orow a czerw ona i płaszcz fiołkow y czerw oną m o rą obłożony, “"Ralgowi"“, “'bierze z ara z'6; szustokor czarn y w łoskiej m a te ry je j, kam isola tak a ż i płaszcz k ro tk i, “"Pięta­ kowi"“, “'bierze z a ra z '“; szustokor czarny k ita jk o w y i kam isola, “'P ię ta k o w i'“, “'bierze zaraz"6; szustokor su k ien n y pu rp u ro w o cza rn y m a k sam item podszyty, kam isola do niego g ru b a czarna, “'k a m e rd y n e ro w i'“, “"wziął zaraz"“; szustokor fiołkow y k a m lo to w y 130 b a s t e m 131 b łęk itn em podszyty, “"i ten"“, “"wziął za ­ r a z '“; szustokor ankoński płócienny, “'R algow i'“, “'ju ż dany"6; szustokor ża­ łobny, borotkow a kam isola takiż i płaszcz k ro tk i, “'chodzę w n im '“; kam isola a k sam itn a w iśniow a z złotem i guzikam i, “'p a n i m iecznikow ej'“, “'w K ró le w ­

cu '“; płaszcz fiołkow y su k ie n n y ak sam item fiołkow ym podszyty, “"Zyzańskiej"“, “'w K ró le w cu '“; płaszcz w iśniow y sukienny, lis tw y ak sam itn e w iśniow e, “'Franciszce co przy p a n i miecznikowej"“, “"w K ró le w c u '6; s u ta n k a tab in k o w a fiołkowa, “"Zyzańskiej"“, “'n ie masz"6; su ta n k a tab in k o w a czerw ona z jed w ab - nem i guzikam i, “'i tę"“, “"bierze ksiądz H erbert"“; kam isolek fiołkow ych terc y - nelow ych z złotem i guzikam i 2, “'p a n i miecznikowej"“; kam isola szk arłato w a z izłotemi guzikam i, “"Ralgowi"“, “"wziął"“; kam isola sz k arłato w a założysta, “"i t ę '“, “"i to także w z iął'“; kam isola k a s to r o w a 132 z sre b rn em i guzikam i, “'k a m e rd y n e ro w i'“, “'n ie m asz'“; rob d esch am b r 133 fiołkow y w iśniow y żółtą k ita jk ą podszyty, “'jegom ościu p a n u w ojew odzie ra w sk ie m u '“, “'w n iej um arł"“; rob d esch am b r fiołkow y p e rsk i w k w ia ty czerw oną k ita jk ą podszyty, “'J ę d r u ­ siow i'“, 6"z G uttstadu"“; rob d esch am b r papuzi letni, “"Chryzusiowi"“, 6"w K ró ­ lewcu"“; płaszcz czerw ony podróżny złotem galonem sz a m e ro w a n y 33i, “'P ię ta ­ k o w i'“, “'b ierz e'6; założka czarna zim ow a, “'k to chce b ierz e'“; gotow ialnia n a stoł b łęk itn a w złote k w ia ty , “'k a m e rd y n ero w i'“, “'b ie rz e '“; gotow ialnia n a stoł a tła s u perskiego papuziego, “'i to '“, “'w K ró le w cu '“; gotow ialnia biała z k o ro n k ą holenderską, “'p a n i siestrze"“, “'n ie d o sta je '“; g otow ialnia b iała gazą około obłożona, “'i taż"“, “'je s t w G u ttstad z ie'“; a k sa m itu zielonego 2 sztuki w jed n ej sztuce łok[ci] 13 i 3 ćw ierci w d ru g iej sztuce łokfci] 9 i ćw ierć, “"na o rn a t do kościoła bru n d zb ersk ieg o farnego"“, “"oddaje się jegom ościu księdzu kustoszow i'“; ad am aszk u zielonego łok[ci] 9, “"Piętakowej"“, “'w z ią ł'6; w o rek ak sam itn y rożow y w nim siztuka s re b rn a do g ładzenia p i ę c i 135, podszew ka spod k o łd ry łóżka holenderskiego, “'k to w eźm ie łożko u t s u p ra 133 "“; pokrow iec od w a łu holenderskiego, fran d z li k a rm a zy n o w y ch jed w ab n y c h od p o rtie r łokfci] 6, “'k to chce'“; pończoch a k sam itn y ch papuzich p a r a 1, “"kto chce"“; łożko w ielk ie holen d ersk ie ktorego jest sztuk 14 m o rą b iałą podszytych, “"pani siestrze"“, “'w K ró le w cu '“; zasłon n a toż łożko k r o p o w y c h 137 b łę k itn y ch 2,

130 k a m l o t — l e k k a t k a n i n a j e d w a b n a l u b w e ł n i a n a 131 b a s t — z n i e m i e c k i e g o ł y k o 132 k a s t o r — t k a n i n a z b o b r o w e j s i e r ś c i 133 r o b d e s z a n — z f r a n c u s k i e g o r o b e d e c h a m b r e , s z l a f r o k 134 s z a m e r o w a n y — o b s z y t y d l a o z d o b y g a l o n e m 135 c h y b a p i e c z ę c i 236 j a k w y ż e j 237 k r e p a — t k a n i n a j e d w a b n a , w e ł n i a n a l u b b a w e ł n i a n a o p o w i e r z c h n i l e k k o p o m a r s z ­ c z o n e j