Henryk Bogacki
"Vom Urchristentum zur Kirche.
Kirchenstrukturen im Rückblick auf
den biblischen Ursprung", Josef
Blank, München 1982 : [recenzja]
Collectanea Theologica 53/4, 187
R E C E N Z JE 187
uśw ietnieniem uroczystości itp., nie m ówiąc już o sakram encie pokuty o k tó rym wspom ina się bardzo rzadko. Praca chce w zbudzić ukochanie sakram en tów i owocne z nich korzystanie.
Nie chciałbym om awiać poszczególnych sakram entów, bo nie taki jest cel krótkiej recenzji. Chciałbym natom iast wskazać na nowsze akcenty pod noszone przez Th. Schnitzlera. N ależy do nich najpierw ukazanie powiązania w szystkich sakram entów z Eucharystią jako głów nym sakram entem (H a u p t-
sa k ra m en t, s. 28). A następnie ukazanie roli Ducha Św iętego w sakramentach.
W szystkie sakram enty św ięte są w ypełnione D uchem Świętym , udzielając tego Ducha. Takie u staw ienie sakram entów n ie pom niejsza i nie staw ia w cieniu ich fundam entalnego zw iązku z Chrystusem.
Ze szczególnym um iłowaniem potraktow ał autor sakram ent chrztu św. Om ówienie tego sakram entu rozpoczął od jego pochw ały (L obpreis der h e ili
g en T aufe). Ten e x u lte t chrztu poprzedził uwagą: „zam iast w stępnego rozw a
żania teologicznego” (s. 39).
Szkoda jednak, że w ukazywanej w izji sakram entów nie został w yakcen tow any Kościół jako powszechny sakram ent zbaw ienia, a także jakby nieco w cień poszła antropologia sakram entów, ich zw iązek z egzystencjalnym i sy tuacjam i człowieka. Być może, że w ynika to z faktu iż adresatem pracy jest „przeciętny” czytelnik.
S ty l pracy jest kom unikatywny. Trzeba powiedzieć, w ięcej niż kom uni katyw ny, obfituje bowiem naw et w hum orystyczne opowiadania i uwagi. Plastyczność języka uwidacznia się także w w ielu w ykresach graficznych.
Praca Th. Schnitzlera stanow i cenną pomoc dla katechetów i dla dusz pasterzy w bezpośrednim przygotowaniu w iernych do przyjęcia poszczegól ny sakram entów. Gruntowna ew angelizacja dotycząca sakram entów będzie najlepszym sposobem przezw yciężenia kryzysów u stroniących od sakram en tów, a także uniknięciem niebezpieczeństwa zrutynizow ania u praktykujących.
ks. B ogusław N a d o lski TChr., W arszaw a-P oznań
Josef BLANK, Vom U rc h riste n tu m zu r K irche. K ir c h e n s tr u k tu r e n im R ü c k
b lic k a u f d en b ib lisch e n U rsprung, München 1982, K ösel-Verlag, s. 267.
J. B l a n k zebrał w całość już (z w yjątk iem jednego) opublikowane w latach 1967—1982 studia na temat struktur w czesnego chrześcijaństwa. Zaj m uje się nim i w św ietle Nowego Testam entu, ale pod kątem współczesnych dyskusji tak w ew nątrzkościelnych, jak ekum enicznych. Pow ołując się na norm atyw ny charakter Pism a Świętego pragnie przedstaw ić m ateriał um ożli w iający zrew idow anie przemian, jakim ulegały w ciągu dziejów instytucje kościelne. Chodzi o ocenę nie tylko praw idłow ości dla życia chrześcijańskiego w naszych czasach.
W pierwszej części (Das U rch riste n tu m als g eg en w ä rtig e V ergangenheit, s. 13—86) autor podejm uje problem atykę m ożliw ości napisania „historii p ier w otnego chrześcijaństw a” oraz om awia relację K ościoła do państw a w tym okresie. Najobszerniejsza część druga (A m ts tr u k tu r e n im U rch riste n tu m , s. 87—216) poświęcona jest nowotestam entow em u ujęciu osoby i urzędu Pio tra, koncepcji kapłana oraz stylu sprawowania funkcji kościelnych. Ostatnia część („C h riste n re c h te ” nach d em N e u e n T e sta m e n t, s. 217—266) m ówi o św ię ceniu Eucharystii oraz o prawach człowieka i chrześcijanina w św ietle N o w ego Testamentu.
Autor traktuje Pism o Św ięte jako źródło argum entów przeciw zjaw iskom w K ościele, jakie mu nie odpowiadają. Brak wyraźnego zakazu w Piśm ie Ś w iętym uważa za m ożliw ość wprowadzenia np. św ięceń kapłańskich dla kobiet. Nie uw zględnia sposobu zrozum ienia Pism a Św iętego, jaki ukształto w a ł się w Kościele. Jego analizy w ybranych k w estii z dziejów w czesnego chrześcijaństw a są nacechow ane tendencją w prow adzenia zmian, jakie w y dają m u się obecnie potrzebne, lecz daleko odbiegają od rozwiązań przyję tych w Kościele.
