Enkele bijzonderheden van de Hollansche Motor-Reddingbooten

H E T S C H I P

1 4 - d a a g s c h T i j d s c h r i f t , w a a r i n opgenomen het M a a n d b l a d „ S C H E E P S B O U W E N S C H E E P V A A R T '

tevens o r g a a n v a n

de VercÊniging van Technici op Scheepvaartgebied,

het Scheepvaartkundig Instituut en Museum

en de Centrale Bond van Scheepsbouwmeesters in Nederland

Redactie: Ir. A. van Driel en P. S. van 't Haaff

Medewerkers 1 Ir. J. G. Arkenhout Schokker: Ir, L, Bosschart; Ir. F. Muller van Brakel; Prof. Ir. D , Dresden | Ir. M F. Gunning; Prof. P. Meyer; Ir, P, G, Rittershaus D. Schouten H z n . ; C. Vermey; Ir. G. Visser Pzn.; Prof. E . Vossnack i M r . A . J. M . van Wessem e, a.

Overneming van artikelen, enz, verboden ingevolge art, 15 der Auteurswet 1912

Directeur: J. Moorman

A B O N N E M E N T i Uin

Uitgave van Moorman's Periodieke Pers, Zwarteweg 1, Den Haag, Telefoon 117783'

n l B n d É i . - ptr kwailnul, Dulltnl.oJ f 20,— pc, | . . r . Loise lummeti [ 1 . - . A D V E H T E N T I Ë N -iO cent per tcQtl. Hl] ntract verlaagd tarief.

Enkele Bijzonderheden van de Hollandsche Motor-Redding booten

d o o r P r o f , E . V O S S N A C K .

D c laatste v i e r clubl)elscliroef m o t o r - r e d d i n g b o o t e n , w e l k e l i l H o l l a n d g e b o u w d w e r d e n , z i j n z o o d a n i g o n t w o r p e n , d a t y.i] de. groot.st m o g e l i j k e v e i b ' g h c i d tejren k a n t e l e n b e z i t t e n , nieiar, als d i t t o c h m o c h t gebenren, d a t ' z i j dan z i c h w e d e r j : c l f r i c h t e n .

D e v o o r n a a m s t e gegevens ymi deze geheel o v e r d e k t e , s t a l e n , , d i e p \ v a t e r b o o t e n " z i j n i n tabel 1 v e r m e l d , w a a r i n tevens t e r v e r g e l i j k i n g de data v a n twee m o d e r n e E n g e l s c h e b o o t e n v a n d i t t y j j E j

6ü' rcsp. 45'—6" lang ^) en v a n de laatste D u i t s c h e

b o o t w e e r g e g e v e n z i j n . Stabiliteit. De v e r h o u d i n g e n L / B en B / H t o o n e n , dat de H o l l a n d s c h e b o o t e n s m a l l e r z i j n dan genoemde b n i t e n l a n d s c h e b o o t e n , m a a r de v e r g e l i j k i n g v a n de i n . a f h . i gegeven s t a b i l i t e i t s -k r o m n i e n b e w i j s t , d a t de t o e p a s s i n g v a n een z w a r e -k i e l i n v e r b a n d m e t een b i j z o n d e r d i k k e b o d e m b e p l a t i n g , s a m e n ongeveer 6 t o n wegende, het e f f e c t v a n de g e r i n g e r e b r e e d t e geheel gecompenseerd h e e f t .

B i j de t w e e b o o t e n , g e s t a t i o n e e r d te H o e k v a n H o l l a n d , is h e t z e l f d e r e s u l t a a t b e r e i k t d o o r de k i e l w a t l i c h t e r te m a k e n e n de d u b b e l e b o d e m v a n de n i o t o i ' k a n i e r s met w a t e r b a l l a s t te v u l l e n .

^) Vertaling v;m een voordraclit: „Some interesting Points i n . the Design of Dutch Motor Lifeboats", gelioudcn op dc Internationale Conferentie van Rcddingdicnsten te Amsterdam op 22 Juni 1932.

Barnett, Trans. I . N . A . iy2y.

D e n i e t a c e n t e i h o o g t e n z i j n n i e t kleiner d a n d i e der c o r r e s pondeoi'ende E n g e l s c h e booten en de k r o m m e n v a n de s t r i b i -l i t e i t s a r m e n s t r e k k e n zich e v e n v e r u i t a-ls b i j de stabie-lste E n g e l s c h e b o o t e n ( R o s s l a r e t y p e ) , n.1. tot b o v e n 120".

: D e d y n a m i s c h e w e g t o t 6 0 ° is b i j de In.uiiinde 345 uTm, b i j dc William and Kate Joiimton ( N e w - B r i g h t o n t j ' p e )

295 m m , t e r w i j l d i e v a n de President Jan Leis 380 m m is, en

het R o s s l a r e t y p e 475 m m b e z i t . De s t a b i l i t e i t v a n dc H o l l a n d s c h e b o o t e n over deze z ó n e l i g t dus tusschen die v a n het N e w B r i g h t o n en het l i o s s l a r e type.

N a t u u r l i j k ze.gt dc k r o m m e v a n dc s t a b i l i t e i t s a n n e n n i e t veel over de w e r k e l i j k e s t a b i l i t e i t van een r e d d i n g b o o t i n z\yare z e e g a n g ; deze Icromme is alleen n u t t i g t e r v e r g e l i j k i n g n i e t die v a n b o o t e n , w a a r \ ' a i i het gedrag b e k e n d is,

; i l n een r a p p o r t o v e r de p r o e f t o c h t van de Insulinde, i n

ig27, w e l k e t o c h t M r . R u b l e als v e r t e g e n w o o r d i g e r v a n T h e

l';oyal N a t i o n a l l ^ i f e b o o t I n s t i t u t i o n medeniaakte, zegt deze; , , T b e b o a t is a n e x c e l l e n t s e a b o a t , and n e v e r r o l l e d t o an e x t r e m e a n g l e , m u c h less t h a n T should h<ive e x p e c t e d , even w h e n a m o n g h e a v ) ' breakers.

She steered w e l l , we s h i p p e d t w o heavy b r e a k e r s , r u n n i n g at f u l l speed, w i t h the sea s l i g h t l y i n the P o r t quai-ter, the h e l m c h e c k e d h e r a t once a n d she was n o t h i n g l i k e b r o a d s i d e on w h e n w e c o u l d see w h e r e w e were,"

D e e r v a r i n g e n v a n de H o l l a n d s c h e R e d d i n g M a a t s c h a p p i j e n , .sedert met Insiilinde en h a a r z u s t c r b o o l c i i o p g e d a a n , b e v e s t i g e n geheel d i t o o r d e e l v a n M r . R u b i c over de z e e w a a r d i g h e i d .

0 5 S i - A - R ' L .

180' A l b . 1. Slab'dUctUkrtunnirn vnn iiwlurri'ddinghooWii.

248

H E T S C H I P

2 üJ H O O CQ O z

Z

5 w

Q

05 UJ O H

o

s

cd

Q

z

r

O

2

H 2 O

ö

z

u Q a: O Z O Q

2

O

r

z

•<

>

UJ O E 2 ö i O C/1 O O < O

z

<

o O o \ ; ^ t~ S H ^ lO ^ I I I I rJ - T o , O yj3 A O _ " , CM üo cq O (fn co »-ï CO X

5x

in in ' X

>• .1

J

J O CO lO in r - 1 M I O r-5Q X CQ co co _l I co I •* O T j ; ,0 -c6 cd in fo co X

- 8

O 0> C T _ r -• o p (>f I X ^. .y .ft o! ro ^ ^ 4j -co t-^ C> co ^ • co rv^' O co c CS ; X to bo c; ^ c c ej ^ dj t- O •R OJ > .2 E g t3 1 ^

o <

W i j stelden vast, d a t de s l i n g e i p e r i o d e v a n B . B . v i a S t . B . n a a r B . B . ca. 3.7 sec. i s . D a a r de g o l f p e r i o d e b i j s t o r m a c h t i g w e d e r op onze k u s t i n d i e p w a t e r 5 t o t 6 seconden i s , bestaat cr geen kans op s y n c h r o n i s m e en g r o o t e h e l l i n g e n t e n g e v o l g e d a a r v a n . O o k i n o n d i e p w a t e r , w a a r v o l g e n s eenige h o n d e r d e n observaties, de g o l f p e r i o d e v a n 5 t o t 11 seconden v a r i e e r t en de g o l v e n geen r e g e l m a t i g e e v e n w i j d i g e series m e e r v o r m e n , zal s y n c h r o n i s m e n i e t k u n n e n o p t r e d e n . E r bestaat één p o s i t i e , d i e b u i t e n g e w o o n g e v a a r l i j k is v o o r een b o o t m e t o v e r i g e n s r u i m e s t a b i l i t e i t , d a t is, w a n n e e r de b o o t d w a r s d o o r een z w a r e i i b r e k e r gegrepen w o r d t e n d a n quasi „ s u r f r i d i n g " dwarsscheeps door het water g e d u w d w o r d t ( a f b . 2). I n d i t g e v a l z a l een k o p p e l v a n d y n a m i s c h e k r a c h t e n , v e r o o r z a a k t d o o r de d r u k v a n de g o l f k o p op de eene b o o r d -z i j d e en d o o r de w a t e r w e e r s t a n d op de andere -zijde, t r a c h t e n de b o o t te doen k a n t e l e n .

H e t is d u i d e l i j k , d a t een boot v a n g e r i n g e r e b r e e d t e en g r o o t e r e h o l t e i n deze p o s i t i e een g r o o t e r e kans h e e f t n i e t o m te slaan. T e n einde deze k a n s verdei- te v e r g r o o t e n hebben w i j g e t r a c h t de w a t e r w e e r s t a n d zoo veel m o g e l i j k te v e r l t l e i n e n d o o r de hoek tusschen dek e n z i j w a n d v a n de b o o t o v e r de geheele lengte af te r o n d e n , h i e r b i j mede g e s u g g e r e e r d d o o r het goede gedi-ag v a n o n d e r z e e ë r s . Z o n d e r t w i j f e l v e r m e e r d e r t een scherpe hoelc de kans o m te k a n t e l e n .

D e z e g e v a a r l i j k e p o s i t i e zal alleen o p t r e d e n als de b o o t g e d w o n g e n is i n de b r e k e r s een b o c h t te v a r e n o f als z i j haar m a n o e u v r e e r b a a r h e i d v e r l o r e n h e e f t en geen sleepzak g e b r u i k t . T e n e i n d e de m a n o e u v r e e r b a a r h e i d te v e r z e k e r e n , z i j n de b o o t e n v o o r z i e n ' v a n t w e e schroeven, d i e i n t u n n e l s w e r k e n en die g e k o p p e l d z i j n m e t eenvoudige g l o e i k o p i n o t o r e n ( K r o m h o u t ) , w e l k e i n twee geheel gescheiden achter e l k a a r l i g g e n d e c o m p a r t i m e n t e n opgesteld z i j n . H e t r o e r s l u i t zonder t u s s c h e n r u i n i t e aan de achtersteven aan, zoodat er n i e t s tusschen r a k e n k a n , en is o v e r i g e n s door het k r u i s e r h e k en het b e r g h o u t goed b e s c h e r m d .

E e n v e r d e r v o o r d e e l v a n d i t t y p e hek, d a t de E n g e l s c h e b o o t e n n i e t hebben, i s , dat b i j v o l l e v a a r t de w a t e r l i j n l e n g t e b i j n a met de geheele lengte v a n het h e k v e r m e e r d e r d w o r d t .

D e b e d i e n i n g v a n h e t r o e r en v a n de m o t o r e n k a n z o o w e l v a n het dek a f als o o k v a n h e t gesloten en v e r z o n k e n s t u u r h u i s u i t geschieden. H e t s t u u r g e r e i l i g t geheel onder dek. E e n b i j n a v o l l e d i g e h u i d m a a k t de booten p r a c t i s c h o n z i n k b a a r ( a f b . 3 ) . K a n t e l e n k a n echter g e b e u r e n .

Zelfrichten.

In 1921 k a n t e l d e een v a n de s t o o m r e d d i n g b o o t e n , t e r w i j l z i j t o t r e d d i n g u i t v o e r , v o o r H o e k v a n H o l l a n d e n i n 1929 een tweede v a n h e t z e l f d e t y p e , i n de n a b i j h e i d v a n een g e s t r a n d s t o o m s c h i p , w a a r s c h i j n l i j k t e r w i j l z i j d r a a i d e . I n beide g e v a l l e n b l e v e n de b o o t e n u r e n l a n g omgeslagen d r i j v e n , m a a r de geheele b e m a n n i n g v e r l o o r h e t leven e n n i e m a n d w e e t precies hoe het o n g e l u k gebeurde.

D e z e b o o t e n , v a n een t y p e , dat i n 1895 i n E n g e l a n d o n t w o r p e n w a s , h a d d e n een o v e r h a n g e n d dek. A f b . 4 t o o n t d a t deze v o r m v a n d w a r s d o o r s n e d e b i j „ s u r f r i d i n g " d w a r s -scheeps b u i t e n g e w o o n g e v a a r l i j k is.

O f s c h o o n de s m a l l e r e en diepere b o o t m e t r o n d e hoek een g r o o t e r e k a n s h e e f t o m aan hot gevaar v a n k a n t e l e n te o n t s n a p p e n , k a n o o k z i j o m s l a a n , o m d a t de k r a c h t e n zoo g e w e l d i g g r o o t k u n n e n w o r d e n , dat z e l f s de b o o t m e t de g r o o t s t e s t a b i l i t e i t h u n m o m e n t n i e t k a n w e e r s t a a n . T e n e i n d e te v o o r k o m e n , d a t de b o o t g e d u r e n d e u r e n m e t de k i e l o m h o o g b l i j f t d r i j v e n , t e r w i j l de menschen aan b o o r d geen m i d d e l e n h e b l j e n o m z i c h te r e d d e n o f de b o o t t e doen r i c h t e n , hebben w i j g e t r a c h t haar z e l f r i c h t e n d t e m a k e n zonder d a a r d o o r i n e e n i g o p z i c h t de z e e w a a r d i g h e i d te v e r m i n d e r e n . t i e t c a r d m a l e p u n t b i j d i t s y s t e e m . v a n z e l f r i c h t e n is het f e i t , dat d i t b o o t t y p e p o s i t i e v e s t a b i l i t e i t b e z i t t o t meer dan

120^. S l a a t niettegenstaande de b o o t o m en k o m t z i j m e t de

k i e l b o v e n w é c r i n e v e n w i c h t s t o e s t a n d , d a n k a n z i j z i c h z e l f -r i c h t e n , w a n n e e -r z i j d o o -r een p -r a k t i s c h c o n s t a n t m o m e n t t o t

25.0

H E T S C H I P

:tp—iï«—j A f b . 4. H > . L U , i . a . v L » i ^ a W n " ' ' * F—s ) r tf b r — r t i - rtsT

f

n . U H . ? . M ' ' .e- - 1 n 5 n -Glo'a a flop M 0 - p T ? i r _ M T - r ^ M k . P . ^ M a W3r "Je,

T : 7

.Xfb. Molorrfililinghi'ol „Insuliiulf", sliibililoilskruiii-nicii. ongcvcei- 155" g e h e l d k a n w o r d e n , d a t is t o t 2 5 ° v a n l S o °

af g e r e k e n d .

H e n keer z o o v e r o v e r h e l l e n d , z a l de s t a b i l i t e i t v a n de b o o t i n s a m e n w e r k i n g m e t het hellende m o m e n t cle r e s t d o e n . v o o r a l i n zeegang. De s m a l l e r e en d i e p e r e b o o t m e t een z w a a r t e p u n t , d a t z d o d i c h t m o g e l i j k b i j de k i e l l i g t , zal de k l e i n s t e s t a b i l i t e i t hebben, w a n n e e r z i j o m g e s l a g e n d r i j f t ; d e r h a l v e z a l een r e l a t i e f k l e i n e r e i m p u l s reeds v o l d o e n d e z i j n h a a r te r i c h t e n . B i j deze l i g g i n g h e b b e n de H o l l a n d s c h e b o o t e n een m e t a -centerhoogte v a n T v o e t , r e s p . 2 v o e t . D a a r de m e t a c e n t e r h o o g t e m e t het v i e r k a n t v a n de b r e e d t e v a r i e e r t , z a l een boot, d i e 15' b r e e d is i n p l a a t s v a n 13', o n d e r dezelfde o m s t a n d i g h e d e n e e i ï m e t a c e n t e r h o o g t e liebben, d i e één voet g r o o t e r i s ; d e r h a l v e zal het n o o d i g c d r a a i m o n i e i i c b i j n a 100 fo, resp. 50 <fo g r o o t e r m o e t e n z i j n ,

I n de beide b o o t e n v a n het w a t g r o o t e r e t y p e , w e l k e i n

1924 o n t w o r p e n z i j n en aan de N o o r d - e n Z u i d - H o l l a n d s c h e

l i e d d i n g m a a t s c h a p p i j te A m s t e r d a m b c h o o r e n ' ) , w o r d t d i t d r a a i m o m e n t v e r k r e g e n d o o r voUoopen v a n een o p r i c h t - t a n k , d i e z i c h aan s t u u r b o o r d z i j d e o n d e r dek o v e r ca. 0.6 .L, u i t s t r e k t en een i n h o u d v a n ca. 6 t o n h e e f t .

B i j de eerste dezer b o o t e n , de fnsiilindc, w e r d d i t d r a a i -m o -m e n t v e r g r o o t d o o r eeil k o r t e c o c k p i t v a n 2.5 t o n i n h o u d , e x c e n t r i s c h , alleen aan s t u u r b o o r d te p l a a t s e n , v o l g e n s het o c t r o o i v a n haar b o u w m e e s t e r J . N i e s t e r n . D c s t a b i l i t e i t s -k r o r n n i c van deze b o o t t o o n t a f b . 5. E n -k e l e s t a n d e n t i j d e n s de k a n t e l p r o e f m e t dc t\i.'eede b o o t de Neeltje Jacoba, die geen c o c k p i t heeft, z i j n i n de f o t o ' s a f b . 6, 7 e n 8 te z i e n . D e a a n -w i j z i n g e n v a n de t r e k k r a c h t i n dc s t a a l d r a a d v a n cle b i j deze

^) InsiiHnde en NecUic Jacoba, beiden gebuiiwd door Gebr. Niestern, D e l f z i j l ,

p r o e f g e b r u i k t e k r a a n h e b b e n de s t a b i l i t e i t s k r o m m e b e v e s t i g d . D o o r v e r g r o o t i n g v a n de d i a m e t e r d e r Icleppen v o o r w a t e r -i n l a a t en l u c h t u -i d a a t k o n de t -i j d v a n k a n t e l e n t o t h e t w e d e r b e r e i k e n v a n de b i j n a v e r t i c a l e s t a n d , w a a r b i j de r i c h t - t a n k h a a s t w-eder l e d i g is, v a n 2 m i n u t e n t o t i m i n u u t v e r m i n d e r d w o r d e n , w a t als een zeer k o r t e n t i j d b e s c h o u w d m o e t w o r d e n i n v e r g e l i j k i n g m e t de b o v e n v e r m e l d e u r e n . N a t u u r l i j k w o r d e n a l l o v e n t i l a t i e k o k e r s e n de u i t l a a t p i j p e n v a n de m o t o r e n a u t o m a t i s c h g e s l o t e n . D e m o t o r e n w o r d e n b i j 100° h e l l i n g g e s t o p t d o o r m i d d e l v a n een k w i k s c h a k e l a a r , die een e l e c t r i s c h e s t r o o m s l u i t , w e l k e d o o r m a g n e t i s c h e k r a c h t de b r a n d s t o f p o m p e n stop zet. B i j de w a t k l e i n e r e b o o t e n , o n t w t ó r p e n i n l y s Q e n b e h o o -r e n d e aan de Z u i d - H o l l a n d s c h e M a a t s c h a p p i j t o t R e d d i n g v a n S c h i p b r e u k e l i n g e n te R o t t e r d a m " ) , w o r d t d e i n i t i a l e i m p u l s v o o r het r i c h t e n v e r k r e g e n d o o r het o v e r l o o p c n v a n ongeveer

4,5 t o n v l o e i s t o f , w a t e r o f m o t o r - d l i e , v a n de d u b b e l e b o d e m

n a a r de r i c h t t a n k op b a k b o o r d ( a f b . 3 en g ) .

T o e n de p l a n n e n v o o r deze b o o t e n g e r e e d w a r e n , b l e e k d a t M r . R u b i e deze u i t v i n d i n g i'eeds vele j a r e n g e l e d e n g e d a a n h a d e n dat z i j op h o u t e n b o o t e n v a n t h e R o y a l N a t i o n a l L i f e b o o t I n s t i t u t i o n toegepast w a s , een f e i t , d a t ons v e r t r o u w e n i n de b r u i k b a a r h e i d v e r m e e r d e r d e . D e r i c h t - t a n k s z i j n m e t de a a n g r e n z e n d e c e l l e n v a n den d u b b e l e n b o d e m d o o r m i d d e l v a n d u b b e l e p i j p e n v e r b o n d o n , é é n v o o r w a t e r en é é n v o o r l u c h t . B e i d e p i j p e n h e b b e n k r a n e n , d i e z o o d a n i g d o o r h e f b o o m e n , v o o r z i e n v a n g e w i c h t e n , b e d i e n d w o r d e n , d a t w a n n e e r de k r a n e n g e s l o t e n z i j n , de g e w i c h t e n z i c h b i j n o r m a l e l i g g i n g v a n J ë b o o t i n h u n d i e p s t e s t a n d b e v i n d e n . .Slaat de b o o t o m , d a n n e m e n de g e u ' i c h t e n w e d e ' r o n i de d i e p s t e s t a n d i n , w a t t e n g e v o l g e h e e f t , d a t de k r a n e n g e o p e n d w o r d e n . D o o r de z w a a r t e k r a c h t l o o p t n u cle v l o e i s t o f u i t de dubbele b(3dem-tanks i n de r i c h t - t a n k s , d i e een deel v a n d e t a n k s i n de z i j d e v o r m e n ; z o o d a n i g o n t s t a a t het r i c h t e n d e m o m e n t , w a a r v a n b o v e n s p r a k e w a s . D e s t a b i l i t e i t s k r o m m e i n a f b . r o t o o n t , d a t d i t r i c h t e n d e m o m e n t v a n de v l o e i s t o f b i j e l k e h e l l i n g s h o e k g r o o t e r is d a n het n e g a t i e v e s t a b i l i t e i t s m o m e n t v a n de b o o t . W a n n e e r de b o o t w e d e r o v e r e i n d g e k o m e n i s , w o r d e n de g e w i c h t e n o p een z o o d a n i g e w i j z e o p g e v a n g e n , d a t de k r a n e n o p e n b l i j v e n , t o t d a t dc v l o e i s t o f u i t de r i c h t - t a n k s w e d e r n a a r de D . B . g e s t r o o m d i s ; a l d a n , ^ * o r d e n de k r a n e n v a n de m o t o i -k a m e r s u i t m e t de h a n d f « , J s o t e n en w e d e r m e t de g e w i c h t e n g e k o p p e l d , ".' '• B e i d e s y s t e m e n v a n - • ^ ' W r i c h t e n h e b b e n h e t n a d e e l , dat het o p r i c h t e n d e m o m e n t ^ Vechts i n é é n r i c h t i n g w e r k e n k a n . D a a r d o o r is h e t m t i g e i i j k , d a t h e t r i c h t e n e e n i g e v e r t r a g i n g o n d e r v i n d t , w a n n e e r de g o l v e n de t e n d e n t i e hebbeti h.?t r i c h t e n d e m o m e n t tegen te w e r k e n . O o k de m a s t k a n v e r t r a g i n g v a n het r i c h t e n v e r o o r z a k e n , als h i j de g r o n d r a a k t . E c h t e r z a l de m a s t s p o e d i g b r e k e n i n een z e e g a n g , d i e i n s t a a t w a s . een zoo stabiele b o o t t e d o e n k a n t e l e n . D c d i e p g a n g is d a n n o g slechts 7 v o e t e n d a a r de b o o t n a a r é é n z i j d e i n h e t geheel geen o f z e l f s n e g a t i e v e s t a b i l i t e i t b e z i t en de g o l v e n a a n de r o n d e b o d e m geen a a n g i - i j p i n g s v l a k v i n d e n , z a l de b o o t z o n d e r t w i j f e l z i c h i n een b e t r e k k e l i j k k o r t e n t i j d w e d e r o p r i c h t e n . T e n e i n d e t e v o o r k o m e n , d a t de v e r d e e l i n g v a n de m e n s c h e n a a n b o o r d h e t e f f e c t h e e f t het r i c h t e n d e m o m e n t t e g e n te w e r k e n , m o e t e n i n s t r u c t i e s a a n g e b r a c h t z i j n , v e r m e l d e n d e , d a t m e n z i c h zoo d i c h t m o g e l i j k b e g e v e n m o e t n a a r de b o o r d -z i j d e , w a a r de r i c h t t a n k -z i c h b e v i n d t , w e l k e -z i j d e d o o r een b a t t e r i j l a m p j e a a n g e d u i d m o e t z i j n . N a t u u r l i j k z u l l e n a l l e losse g e w i c h t e n en v r i j e v l o e i s t o f f e n n a a r d i e z i j d e g a a n en ^) PmsUtmt J, Leis is gebouwd door Burgerhout's Machinefabriek en Scheepswerf, Rotterdam, President J. V. Pl'ie?dsiiza is gebouwd door W F . Stoel & Zoon, Alkmaar.

1.

-1

^ ^ ^ ^ ^ ^

A f b . 6. A f b . ^. A f b . 8. de w e r k i n g v a n de t a n k o n d e r s t e u n e n . A l l e e n -wanneer de b o o t s t e r k b e s c h a d i g d i s , z a l de m o g e l i j k h e i d bestaan, d a t z i j n i e t o v e r e i n d k o i n ' t . D e menschen, die v a n d e k gespoeld z i j n , k u n n e n z i c h d a n aan de k i m k i e l e n v a s t h o u d e n , d i e v o o r dat doel v a n h a n d g a t e n v o o r z i e n z i j n ,

Zelfrichten naar beide Iianteii.

D o o r t o e p a s s i n g v a n snelloopende D i e s e l m o t o r e n met r e d u c t i e k o p p e l i n g e n d o o r het toevoegen v a n h e t op deze w i j z e

252

H E T S C H I P

Doorsnede in achter. i / . K , A f b . y. Doorsnede in voor. M.K.

. i a . O M '

K S = (.oSrt

A f b . lü. Alutiirrnhllnghuul „President J, Leis". Slnhilileitsliroinviteil.

b e s p a a r d e g e w i c h t , m e t dat v a n dc w a t e r b a l l a s t , aan dc ballastl'.-iel, zal het z w a a r t e p u n t ca. 9 cni lager k o m e n . M a a r z e l f s d a n zou dc boot n o g 45'' naar weerszijden moeten s l i n g e -r e n o m in e l k e -r i c h t i n g w e d e -r o v e -r e i n d te k u n n e n k o m e n . W a a r s c h i j n l l i j k echter z a l het s l i n g e r e n door de b o v e n b o u w s t e r k g e d e m p t w o i ' d e n . D e r h a l v e zal een i m p u l s , v e r k r e g e n r i o o r het o v e r l o o p e n v a n v l o e i s t o f o f het v o l l o o p c n v a n een r i c h t - t a n k alleen dan g e m i s t k u n n e n worden^ als de b o o t n o g s m a l l e r gemaakt w o r d t , w e l k e m a a t r e g e l v e r m e e r d e r i n g v a n d i e p g a n g o f lengte tengevolge h e e f t .

Bouzvmateriaal.

T e r w i j l i n landen met r o t s a c h t i g e k u s t e n aan houten b o o t e n d e v o o r k e u r gegeven w o r d t „ , z i j n de H o l l a n d s c h e n i o t o r r e d d i n g -b o o t e n a l sinds j a r e n v a n zacht s t a a l r a a t e r i a a l v e r v a a r d i g d , d a t een b i j z o n d e r g r o o t e t a a i h e i d b e z i t . D e daaraan v e r b o n d e n b r e u k v a s t h e i d van 35 tot^ 40 leg per m i n ^ w a t lager d a n b i j g e w o o n s c h e e p s b o ü T O n a t e r i a a l , k a n zonder bezwaar geaccepteerd w o r d e n , daar het o n p r a c t i s c h zoude z i j n cle p l a a t d i k t e n z o o d a n i g te reduceeren, dat de t r e k v a s t h e i d geheel z o u w o r d e n g e b r u i k t .

D e g r o o t e t a a i h e i d , eehigszins g e w a a r b o r g d door de r e k , d i e 25 % g r o o t e r is d a n b i j gewoon zacht m a t e r i a a l , is v a n b i j z o n d e r e w a a r d e o m lekkages te v o o r k o m e n b i j het stooten o p z a n d b a n k e n o f tegen zich i n nood bevindende schepen.

B i j g e b r u i k v a n staal als b o u w m a t e r i a a l is een g r o o t e s t e r k t e v a n c o n s t r u c t i e d e e l e n , w^elke een gecompliceerde v o r m hebben, zooals de t u n n e l s , de m o t o r f u n d a t i e s en de achter-steven m e t s l e m p h o u t , g e m a k k e l i j k e r te b e r e i k e n dan b i j h o u t e n b o o t e n ; h e t z e l f d e g e l d t v o o r de b e v e s t i g i n g v a n de a s s t o e l c n e n de w a t e r d i c h t h e i d v a n de t a l r i j k e c o m p a r t i m e n t e n .

O f s c h o o n de d i k t e v a n de h u i d p l a t e n voldoende is v o o r een g o e d v e r z o n k e n n a g e l k o p , b l e k e n b i j de n i e t v e r z i n k t e b o o t e n vele n a g c l k o p p e n i n de eerste m a a n d e n door c o r r o s i e

geleden te liebben, N a v e r n i e u w i n g dezer n a g e l s w a s d i t b e z w a a r p r a c t i s c h o v e r w o n n e n .

V e r m o e d e l i j k w a s de eerst n o g a a n w e z i g e h a m e r s l a g v a i i de h u i d p l a t e n de o o r z a a k . ' )

EIcctriscli lasschen.

T c i n e i n d e d e r g e l i j k e m o e i l i j k h e d e n te v o o r k o m e n v e r d i e n t het o v e r w o g e n te w o r d e n o f elecr. sch lasschen v a n de gelieele s t a a l c o n s t r u c t i e o f t e n m i n s t e v a r " h u i d n i e t de v o o r k e u r v e r d i e n t , zooals reeds d o o r I s a k s o n op h e t I n t e r n a t i o n a l e R e d d i n g C o n g r e s te L o n d e n i n 1924 Wf^y.d a a n b e v o l e n .

? I e t f e i t dat het gelaschte m o t o r v i h . c W s c h i p Fnllagar, i n

1920 g e b o u w d , z e l f s n a m e e r d e r e s t r a n d i n g e n o p r o t s a c h t i g e

k u s t e n n o o i t l e k k e l a n d e n o f s t u i k e n h a d , t o o n t aan, d a t h e t v e r l i e s aan t a a i h e i d tia^ijSl, de gelaschte v e r b i n d i n g e n n i e t zoo e r n s t i g is, als v r o e g e r w e r d aangenomen. ")

O o k de g e w i c h t s b e s p a r i n g , , die b i j lasschen m o g e l i j k is, betcekeut een v o o r d e e l .

Nuttig effect van de voort&ttiiving.

H e t m o d e l , d a t als b a s i s g e d i e n d h e e f t v o o r de v o r m der H o l l a n d s c h e b o o t e n , w e r d i n de t a n k te H a m b u r g o n d e r z o c h t {Insitlinde). D e r e s u l t a t e n z i j n i n a f b . I T g e g e v e n . D e v e r g e -l i j k i n g v a n de v e r h o u d i n g E P K / A P K = 0,62, m e t die v a n de N e w - B r i g h t o n b o o t , d i e in D e n n y ' s t a n k gesleept w e r d , w a a r h i e r v o o r 0.52 g e v o n d e n w e r d , t o o n t , d a t de t o e p a s s i n g v a n schroeven m e t g r o o t e d i a m e t e r en een r e l a t i e f k l e i n a a n t a l o m w e n t e l i n g e n een g r o o t v o o r d e e l o p l e v e r t .

V e r d e r is he't v e r l i e s aan rendem'ent v a n een d e r g e l i j k e schroef, w a n n e e r t e g e n hooge zee e n s t e r k e w i n d g e v a r e n w o r d t , n i e t z o o e r n s t i g als b i j een k l e i n e s c h r o e f ,

_ t

^) Zie Montgomery Inat, of E, en S. of Scotland, Febr. 1932, =) Zie Foster K i n g I . N . A . , Maart 1932.

(i c ; ;

/

1-c

:

; / Ili c

:

;

/

Ili c _' v'

/

i.-3? Tt c -t.

l

11

:

>

<: *n 11

:

-1

Afh. I I , Miidi'l-proi'vuii „Insidiiidc",

D e s p o e d v a n de s c h r o e v e n ' v a n de t w e e d e b o o t {Neeltje}

Jacoba) w e r d v a n 41" o p 40" gereduceerd, m e t het r e s u l t a a t ,

d a t op de gemeten m i j l , m e t w a t g r o o t e r v e r m o g e n , als g e m i d d e l d e v a n m e e r d e r e v a a r t e n een s n e l h e i d v a n g.7 k n o o p b e r e i k t w e r d ,

Ontwerp-Verdrag Laad- en Losgerei.

De heer W . Drop, l i d van de Tweede Kamer, heeft den Minister van Economische Zaken' en Arbeid gevraagd:

K a n de minister, op wiens verzoek op 13 October 1931 van de agenda der Tweede Kamer is afgevoerd het wetsontwerp houdende voorbehoud der bevoegdheid tot toetreding tot het ontwerp-verdrag betreffci:(de de bescherming tegen ongevallen van arbeiders, werlcznam bij het Jaden en lossen van schepen, thans niededeeleii:

of het internationaal overleg ter onderkenning van i n sommige landen gerezen bezwaren tegen sommige bepalingen van het verdi'ag reeds is beëindigd;

of tot dit overleg moet worden gerekend te behooren, het op dit punt verhandelde in de zestiende internationale arbeidersctmferentie te Genève, gehouden van 12 tot 30 A p r i l j . 1 , ;

of dat overleg het eenige is geweest, dan wel op welke andere wijze en niet welke landen de gerezen hezwarcir zijn besproken, alsmede tot welk resultaat dit heeft geleid;

of naar 's ministers nieening de behandeling van het hedbelde wets-ontwerp than.q kan geschieden dan wel of er aanleiding is door indiening van wijzigingsvoorstellen de afdoening van deze aange-legenheid te bevorderen?

Arbeidsovereenkomst kapiteins en schepelingen.

• J !

H e t l i d der Tweede Kamer de heer Drop heeft t o t de Ministers van Oeconomische Zaken en Arbeid cn van Justitie de volgende vragen gericht:

1. Is het don ministers bekend, dat buiten het gebeurde met de

stoomschepen Rotterdam en Veenduvi ook andere roederijcn, wier schepen een, gercgeldeii beurtdienst op bnitenlandsche haven.s onder-houden, een onjuist gebruik lualccn van de overigens begrijpelijke bepaling in de monsterrol, die .steunt op art. 441 wetboek van koop-handel, door gedurende de reis de bestemming van het schip te wijzigen ?

2. Zijn de ministers niet van oordeel, dat de interpretatie van de

in vraag 1' bedoelde bepalingen alleen^ toelaat verandering van bestemming van een schip, die u i t eeir noodtoestand voortvloeit, of die door redelijke htindels- cu andere conimercieele overwegingen wordt gevorderd, zoodat nimmer een verandering van bestemming mag plaats hebben teneinde daardoor een conflict over arbeidsvoor-waarden te in fluencee ren.

3. Indien de voorafga;mde vra.gen — of zelfs maar gedeeltelijk •—

bevestigend moeten worden beantwoord, z i j n de ministers dan niet van 'cioi'deel, dat uit de ontwilckeling van de gebeurtenis.?en in het scheepvaartbedrijf gedurende de laatste dagen overduidelijk blijkt, dat de afkondiging van het K . B . , waarbij de wet van 14 Juni 1930, staats-blad 240, houdende nieuwe wettelijke regeling van dc

arbeidsover-ceukotn.st van kapiteins en schepelingen en den daarbij vastge.^telden titel van het tweede boek van het wetboek vaiï koophandel, veel te huig is uitgebleven en de afkondiging daarvan o n v e r w i j l d behoort plaats te hebben?

4. Voiu- het geval de ministers van meening mochten z i j n , dat

na a f k o n d i g i n g van vooraicld K . B , oveileg met ,,verschillende belang-hebben" iiondig moet worden geacht — hetgeen zou kumicu worden afgeleid u i t een antwoord op vroegerei vragen (aanhangsel Thvecde T-Camer 1931—1'32 vel 7?) — w i l l e n de minister dan omstandig mede-deelen, of dit overleg heeft plaats gehad en met welke organisrities en personen het is gevoerd, alsmede of het waar is, dat tot n u toe dc vei-ecuigingi:n van werknemers, noch de z.g. coraniissie-Molengraaff, n o c h : de weiknemcrsledcn da.-jrvan over de va.st te stellen maat-regelen van algemeen be.?tnur z i j n gehoord?

Bovendien vraagt h i j den Minister van Oecononiiische Zaken cn A r b e i d :

W i l de mhiister eventueel nu een daaromtrent in te stellen onder-zoek medcdcélen:^ n. op welke tijdstippen, voor of na het uitbreken van de staking i n het .scheepvaartbedrijf de daarvoor aangewezen rijksbemiddelaar overleg heeft geopend of contact heeft gezocht met groepen of peraonen, b i j het conflict betrokken,?

b. M e t welk-e organisaties van belanghebbenden van werkgevci's of werknemers, eventueel met welke directies van .scheepvaart-maatschappijen, afzonderlijk bedoeld overleg is ingezet cn verder is gevoerd, zulks onder vermelding van de data waarop dat overlég of het zoeken v a n contact plaats had?

Op deze vragen hebben dc Münisters van Justitie en A r b e i d geantwoord:

D e bedoelde bepaling in de monsterrol is rechtsgeldig onafhankelijk van art. 441 Wetboek van Koophandel. Zoodanige bepaling k o m t in verschillen/ie monstei'i'oUcii voor.

D a t daarvan b i j andere bij het conflict betroklcca reedcrijeu het g e b r u i k zou z i j n gemaakt, hetwelk b i j dc stoomschepen Rotterdam en Veeiidatn aanvankelijk in het voornemen lag, is den ministers niet bekend. De vraag, vMk gebruik van die bepaling mag worden gemaakt, is van juridischen aard; daarover heeft, in geval van geschil, de rechter te beslissen.

D e bepaling zal ook na de inwerkingtreding van de nieuwe wette-l i j k e regewette-ling van de arbeidsovereenkomst rechtsgewette-ldig z i j n . Ook daarom kunnen de ministers hetgeen gebeurd is niet van beslissende beteekenis achten voor de vraag naar het meest geschikte tijdstip van die inwerkingtreding. Gelijk de Minister van - j u s t i t i e reeds te kennen gaf in z i j n antwoord op vroegere vragen is het beter daar-over vooraf verschillende belanghcbbentlen: te hooren.

E e n concept van ecu algemeenen maatregel van bestuur, houdende de noodige voorschriften ter uitvoering van voornoemde wet, is dezer dagen om advies toegezonden aan verschillende organisaties van werkgevers en van werknemers, wier oordeel nopens liet geschikte t i j d s t i p voor de inwerkingtreding der wet daarbij tevens is gevraad. Daarnaast nog de commissie-Molengraaf f of dezer leden te hooren, k o m t niet noodig voor en ook niet dienstig, nu aan deze com'niissie haar voorzitter is ontvallen.

D c Minister van Justitie v e r w i j s t op het tweede stel viagen h o o f d z a k e l i j k naar de maandelijksche rapporten van de Rijksbemid-delaars en naar dc verstrekte persberichten.

Vereeniging van Technici op Scheepvaartgebied

(Offlciecle Mededeelingen)

Opgericht J .Juli 1898

Secretariaat: Westnieuwland 12, Rotterdam , Telefoon 1 2220rf'(2 lijnen)

B a l l o t a g e .

Voorgesteld vuor het gewoon lidmaatschap de heer:

K . S m i t , Superintendent Engineer b i j de Ned.Ind. T a n k S t o o m -boot M,ij., B u r g . Knappertlaan i86b, Schiedam; voorgesteld door ••M. J. K i v i e t .

Voorgesteld v o o r het buitengewoon lidmaatschap de heeren^; J. K . K a l k m a n , hoofdambetnaai; b i j W i l t o n - F i j e i ï o o r d , D u i n w e g 7, Wassenaar; voorgesteld door C. J, A . van Daaleii,

P, T h . Verhoeff,' M,V, A n k e r - en K e t t i n g f a b r i e k „ S c h i e d a m " , Buitenhaven weg 92, Schiedam; voorgesteld door G, J, Cornelis.

Eventueele bezwaren schriftelijk aan het Algeniccu Secretariaat, Westnieuwlaud 12, Rotterdam,