Zdzisław Bolek
Małusy Wielkie, pow. Częstochowa
Informator Archeologiczny : badania 7, 98
98
-MAŁUSY W IE L K IE , po w . C z ę s to c h o w a M u z e u m w C z ę s to c h o w ie
B a d a n ia p ro w a d z ił m g r Z d z is ła w B olek* F in a n s o w a ł W K Z w K a to w ic a c h . D ru g i s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o c ia ło p a ln e k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s ó w H a l ls ta t t C - L a t ć h e A / B .
P r z e p ro w a d z o n o b a d a n ia w y k o p a lis k o w e n a c m e n ta r z y s k u k u ltu r y łu ż y c k ie j w M a łu s a c h W ie lk ic h po w . C z ę s to c h o w a . P r z e k o p a n o o g ó łe m 800 m 2 p o w ie r z c h n i. P r a c e w y k o p a lis k o w e p ro w a d z o n o w p o łu d n io w e j c z ę ś c i c m e n t a r z y s k a w n a w ią z a n iu do w ykopów z r o k u u b i e g ł e g o . Ł ą c z n ie o d k ry to i w y e k s p lo ro w a n o 16 g ro b ó w c ia ł o p a ln y c h p o p ie ln ic o w y c h i je d n o m ie j s c e c ia ło p a le n ia . W ś r ó d z b a d a n y c h z e s p o łó w g ro b o w y c h m o ż n a w y ró ż n ić t r z y ty p y pochów ków p o p ie ln ic o w y c h : a / G ro b y s k ła d a ją c e s i ę w y łą c z n ie z p o p ie ln ic y , k t ó r e j f u n k c ję s p e łn ia ły d u ż e g a r n k i k s z t a ł t u ja jo w a te g o o c h ro p o w a c o n e j p o w ie r z c h n i.W e w n ą tr z p o p ie ln ic y w y s tę p o w a ły n a o g ó ł ty lk o p r z e p a lo n e s z c z ą tk i k o s tn e b e z w y p o s a ż e n ia .W ld lk u p r z y p a d k a c h n a sp a lo n y c h k o ś c ia c h u m ie s z c z o n e b y ło m a łe n a c z y ń k o , n a j c z ę ś c i e j k u b e k lu b g ra fito w a n a w a z k a . b / G ro b y s k ła d a ją c e s i ę z w a z o w a te j, g r a fito w a n e j p o p ie ln ic y w o k ó ł k t ó r e j r o z m ie s z c z a n o d o d a tk o w e n a c z y n ia / m is y , c z e r p a k i , w a z k i, r z a d z i e j g a r n k i/ s ta n o w ią c e w y p o s a ż e n ie g r o b u . W p o p ie ln ic a c h p o m ię d z y k o ś ć m i b a r d z o c z ę s t o w y s tę p o w a ły o z d o b y b r ą z o w e . c / G ro b y p o d k lo s z o w e . W t r a k c i e te g o r o c z n y c h p r a c w y k o p a lis k o w y c h o d k ry to 3 te g o ty p u p o c h ó w k i, s k ła d a ją c e s i ę z d u ż eg o n a c z y n ia k s z t a ł t u ja jo w a te g o p e ł n ią c e g o fu n k c ję p o p ie ln ic y , n a k r y te g o d u ż y m b a n ia s ty m e w e n tu a ln ie w a z o w a ty m n a c z y n i e m . Z r e g u ły o b o k p o p ie ln ic , w g r o b a c h ty c h , u s ta w io n e b y ły poje< fyńcze g r a f ito w a n e m is e c z k i . Z d e c y d o w a n ą p r z e w a g ę w ś r ó d o d k ry ty c h z a b y tk ó w m e ta lo w y c h s ta n o w iły o z d o b y b r ą z o w e / n a s z y j n i k ,b r a n s o l e t a , g u z i c z k i . s k r ę t y z d r u tu b r ą z o w e g o / . Z p rz e d m io tó w ż e la z n y c h o d k ry to je d y n ie f r a g m e n t n o ż a o r a z s z p i lę z g łó w k ą z a w in ię tą w o c z k o . W je d n y m z g ro b ó w p o d k lo sz o w y c h / n r 1 1 / o d k ry to k o lię w y k o n a n ą z k ilk u n a s tu j a s n o - s z a r y c h , k rą ż k o w a ty c h p a c io rk ó w c e r a m ic z n y c h 1 dw ó ch d u ż y c h , s z e ś c ie n n y c h p a c io rk ó w b a rw y c i e m n o - s z a r e j .
W d r u g im e ta p ie b a d a ń z d o ła n o u c h w y c ić p o łu d n io w ą g r a n ic ę c m e n t a r z y s k a . N a p o d s ta w ie u z y s k a n e g o m a t e r i a ł u a r c h e o lo g ic z n e g o , z w ła s z c z a c e r a m i k i , c m e n ta r z y s k o łu ż y c k ie w M a łu s a c h W ie lk ic h d a to w a n e j e s t n a o k r e s H C - L A /L B
M ^ T W Y , p o w . In o w ro c ła w
S ta n o w isk o 5 p a tr z n e o lit