ACTA U N IVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA OECONOMICA 157, 2002
Jacek U nold’
SYSTEM INFORMACYJNY MARKETINGU
W DOBIE ROZWOJU GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ
W artykule przedstawiono tradycyjne i współczesne koncepcje marketingowego systemu informacyjnego (SIM). Ukazano podsta wowe funkcje SIM i korzyści wynikające z implementacji tej klasy systemów. Wskazano na decydujące znaczenie rewolucji interne towej w globalizacji funkcji marketingowych.
The article presents traditional and modern concepts o f a Mar keting Information System (MkIS). Explored are basic functions and benefits o f the implementation o f MkIS. The paper points to the importance o f the Internet revolution in the processes o f glo balization o f marketing functions.
W stęp
Pojęcie systemu inform acyjnego m arketingu (SIM ) zostało w prow adzone w 1966 roku przez Ph.Kotlera. Kilkanaście lat później świat wszedł w erę re wolucji inform acyjnej, co w zasadniczy sposób zm ieniło tradycyjną koncepcję SIM. System y m arketingow e przestają być postrzegane jedy nie jak o elem ent systemu inform acyjnego przedsiębiorstw a. SIM są coraz częściej kojarzone z kategorią globalnych system ów inform acyjnych, będących podstaw ą funkcjo nowania rynków elektronicznych (е -markets) i w arunkujących rozwój światowej gospodarki elektronicznej (e-com m erce).
C elem artykułu jest przedstaw ienie tradycyjnych i w spółczesnych koncepcji m arketingow ego system u inform acyjnego oraz ukazanie decydującej roli Inter netu w globalizacji funkcji m arketingow ych. W skazano na podstaw ow e funkcje now oczesnego SIM oraz ukazano korzyści z im plem entacji tej klasy system ów inform acyjnych.
T radycyjne ujęcie system u inform acyjnego m arketingu
System inform acyjny m arketingu (SIM ) jest kom pleksow ym narzędziem zarządzania zasobam i inform acyjnymi przedsiębiorstw a. Jest ogniw em łączącym źródła danych m arketingow ych i użytkow ników inform acji. Jego głów nym za daniem jest przekształcanie danych m arketingow ych pochodzących z różnych źródeł w inform acje potrzebne do podejm ow ania odpow iednich decyzji m arke tingow ych (rys. I).
Źródła System informacyjny marketingu Użytkownicy
Rane marketingowe Gromadzenie Przetwarzanie Przechowywanie Analiza Udostępnianie In fo rm a cje m a rk e tin g o w e
Rys. I Ogólna koncepcja systemu informacyjnego marketingu Źródło: Opracowanie własne
W literaturze przedm iotu m ożna spotkać pew ne różnice w sposobie defi niow ania SIM. Zasadniczo m ożna wyróżnić dw a podstaw ow e podejścia. Pierw sze, klasyczne, kładzie nacisk na sam ą strukturę system u. Jest to ujęcie statycz ne.
Rozwój w spółczesnych koncepcji SIM zw iązany je st z nieprzew idzianym wcześniej tem pem rewolucji inform acyjnej oraz z pew nym „osw ojeniem ” użyt kow nika z dokonaniam i technologii inform acyjnej. Stąd, w iększą uw agę zw raca się na znaczenie procesów przebiegających w obrębie system u, a tak zdefinio wane ujęcie ma charakter dynam iczny.
W klasycznej definicji Ph.K otlera (1994, s.l 15) z 1966 roku system in for m acji m arketingow ej składa się z ludzi, sprzętu oraz technik grom adzenia, porządkow ania, analizy i oceny, a następnie przekazania na czas potrzebnej in formacji do osób podejm ujących decyzje dotyczące m arketingu.
Rysunek 2 przedstaw ia pow yższą koncepcję systemu inform acji m arketin gowej.
Rys. 2 Klasyczny model SIM według Ph.Kotlera Źródło: (Kotier 1994, s. 116)
Zgodnie z tą koncepcją SIM składa się z czterech zasadniczych podsyste mów:
> System w ew nętrznych archiwów przedsiębiorstw a
Jest to najbardziej podstaw ow y system informacji m arketingow ej. S kładają się nań m.in. inform acje o wielkości zam ów ień, sprzedaży, zapasach, ce nach, należnościach, płatnościach itp.
> System wywiadu m arketingow ego
Podczas gdy dokum entacja przedsiębiorstw a dostarcza danych o w ydarze niach z przeszłości, system wywiadu m arketingow ego dostarcza danych o tym, co może się wydarzyć. Podsystem ten jest definiow any jak o zbiór procedur i źródeł w ykorzystyw anych przez kierow nictw o, aby pozyskać co dzienne inform acje na tem at rozwoju sytuacji w otoczeniu m arketingow ym . > System badań m arketingow ych
Podsystem ten służy do przeprow adzania pogłębionych analiz wybranych zagadnień. Zapotrzebow anie na badania m arketingow e wynika z faktu, iż kierow nictw o firmy najczęściej nie ma czasu, potrzebnej wiedzy i um ie jętności, aby sam odzielnie zdobyć potrzebne inform acje. B adania m arketin gowe polegają na system atycznym planow aniu, zbieraniu, analizie i przeka zywaniu danych i inform acji istotnych dla sytuacji m arketingow ej w jakiej znajduje się organizacja.
>
System w spom agania decyzji m arketingow ychPodsystem ten jest definiow any jak o uporządkow ane zbiory danych, syste my, narzędzia i techniki wraz z oprogram ow aniem i sprzętem kom putero wym, dzięki którym organizacja zbiera i interpretuje stosow ne inform acje z gospodarki i otoczenia przekształcając je w podstaw ę działania m arketin gowego. Zadaniem tego podsystem u jest pomoc m enedżerom w podejm o waniu trafniejszych i skuteczniejszych decyzji m arketingow ych.
W podobnej, statycznej konwencji definiuje SIM E.D uliniec (1999, s. 148) Jest tu identyfikow anych sześć podstaw ow ych podsystem ów (rys.3):
> Ź ródła danych
> P o dsy stem g ro m a d z e n ia d an y c h , zbierający w sposób system atyczny i zorganizowany dane z obydwu źródeł.
> B a n k d an y c h , umożliwiający przechowywanie dużej ilości danych oraz po zwalający na ich selektywne pozyskiwanie i opracowywanie (redagowanie, interpretowanie, klasyfikowanie, tabelaryzowanie itd.).
Rys. 3 System Informacji Marketingowej według E. Duliniec Źródło: (Duliniec 1999)
r
Bank modeli i technik analitycznych stanowi zbiór narzędzi, które prze kształcają wprowadzone do systemu dane w inform acje niezbędne do zarzą dzania marketingiem. Należą tu przede wszystkim narzędzia statystyczne. Modele te um ożliwiają menedżerom bezpośrednie przełożenie informacji po zyskanych z banku danych na warianty decyzji marketingowych. Do najczę ściej wykorzystywanych w SIM modeli należą: model prognozowania now e go produktu, model wyboru lokalizacji punktów sprzedaży, model optym ali zacji pracy akwizytorów, model wyboru środków prom ocji, model podziału nakładów na marketing mix.> Podsystem rutynow ego udostępniania inform acji z banku danych gene ruje raporty dotyczące wyników działalności przedsiębiorstwa w różnych przekrojach, rezultatów monitorowania otoczenia czy wyników podjętych ba dań marketingowych. Sprawne udostępnianie pozyskanych informacji po zwala na skuteczne planowanie, realizację i kontrolę działań m arketingowych przedsiębiorstwa.
> Podsystem opracow yw ania raportów specjalnych daje możliwość gene rowania raportów potrzebnych do podjęcia decyzji w nietypowych, szczegól nie ważnych sytuacjach.
W spółczesne ujęcie system u inform acyjnego m arketingu
Jedno z pierw szych ujęć dynam icznych SIM zostało zaproponow ane przez S.V .S m ith’a jeszcze pod koniec lat 60-tych (Sm ith et al. 1968, s.7). SIM jest to „sform alizowany i pow iązany wewnętrznie zespół osób, urządzeń i procedur stw orzony w celu zapew nienia uporządkowanego dopływ u trafnych inform acji ze źródeł zarów no wewnętrznych, ja k i zewnętrznych na p otrzeby podejm ow ania decyzji m arketingow ych ".
W yraźnym przełom em w tym obszarze, okazała się próba zdefiniow ania SIM , podjęta u progu rewolucji internetow ej. K.P.M arshall i S.W .Lam otte (1992) definiują system inform acyjny marketingu jak o ,fo rm a ln y system stw o rzony dla zapew nienia zorganizow anego i regularnego przepływ u istotnych in fo rm a cji przeznaczonych dla m enedżerów m arketingu".
W arto zwrócić uwagę, że autorzy tej definicji:
1. Nie ograniczają pojęcia SIM do sprzętu i oprogram ow ania. Zam iast tego podkreślają znaczenie istotnych inform acji w m arketingow ym procesie d e cyzyjnym .
2. Kładą nacisk na zapew nienie zorganizow anego i regularnego przepływ u istotnych (nie w szystkich) inform acji. W ynika stąd konieczność takiego
projektow ania SIM , aby uw zględniał on jak najwięcej aspektów ogólnie pojętego z a s ą d z a n ia organizacją. Nie może być to system izolowany, pra cujący w oderw aniu od pozostałych obszarów funkcjonalnych firm y.
3. Sugerują, że m enedżerow ie m arketingu powinni um ieć przeprow adzać d alsze analizy w oparciu o uzyskane inform acje. Integralną częścią każ dego SIM jest zestaw narzędzi analitycznych (narzędzia statystyczne, m o dele i techniki optym alizacyjne), pozw alający m arketerom na odpow iednie przygotow anie się do podejm ow anych decyzji.
C o istotne, pom im o zasygnalizow anych różnic w poszczególnych po d ej ściach, w szystkie zacytow ane koncepcje m arketingow ego system u inform a cyjnego zaw ierają pew ne elem enty w spólne. Tym i w spólnym i składnikam i są podstaw ow e kom ponenty ogólnie rozum ianego system u inform acyjno- decyzyjnego zarządzania organizacji. N iezależnie od różnych aspektów ba daw czych, system inform acyjno-decyzyjny zarządzania m oże być zdefinio w a ny ja k o w yodrębniony czasow o i przestrzennie układ pow iązanych ze sobą elem entów , którym i są:
> procesy informacyjno-decyzyjne, > strum ienie informacji,
> techniczne środki m agazynowania, przetwarzania i przekazyw ania informacji, > podmioty zarządzania, tj. nadawcy i odbiorcy informacji i decyzji,
> problemy decyzyjne,
> strum ienie decyzyjne (Nowicki 1991, s. 13).
O pierając się na powyższej definicji i uw zględniając fakt, że m arketing jest specyficzną filozofią zarządzania, m ożna przyjąć, że:
Istotę now oczesnego System u Inform acyjnego M arketingu stanow ią lu dzie, którzy korzystając z now oczesnych środków technologii inform atycznej i telekom unikacyjnej uczestniczą w procesach zarządzania m arketingow ego. P odstaw ą tych procesów jest przepływ inform acji m arketingow ej, pozw alają cy na rozw iązyw anie napotykanych problem ów decyzyjnych i generow anie odpow iednich decyzji marketingow ych.
Przyjęta w tej definicji koncepcja polega na uw ypukleniu aspektów funk cjonalnych systemu inform acyjnego m arketingu, w m iejsce om aw ianych zazw y czaj zagadnień strukturalnych. W yraźnie podkreśla się tu m arketingow e funkcje zarządcze, a także specyfikę procesów inform acyjno-decyzyjnych, zarówno m arketingow ych, ja k i konsum enckich. Definicja rozszerza zatem pojęcie pod system u społecznego, zaliczając do grupy użytkow ników system u inform acyj nego m arketingu nie tylko m arketerów , ale i konsum entów . Przyjęcie takiego
podejścia staje się m ożliwe z chw ilą uznania decydującej roli Internetu w globa lizacji funkcji marketingow ych.
I n t e r n e t j a k o g l o b a ln y s y s te m i n f o r m a c y j n y m a r k e t i n g u
Konieczność um ieszczenia firmy w Internecie jest drugim , obok m arketin gu z baz danych, wyznacznikiem nowej ery m arketingu (Postm a 1999). W ynika to z technicznego potencjału Internetu, który wraz z m ultim ediam i stanow i ze spół środków um ożliw iających prow adzenie m arketingu w cyberprzestrzeni.
Jedna z definicji określa Internet jak o globalną sieć kom puterow ą połączo ną w całość za pom ocą m iędzynarodow ych łączy kom unikacyjnych (Thom sen
1996). Jest to ujęcie czysto techniczne. E.Hoffm an i E.K roll (1993), oprócz technicznego punktu widzenia, w yróżniają aspekt społeczny i praktyczny. W edług tych autorów In te r n e t jest:
S* siecią sieci opartych na protokole TCP/IP,
> społecznością ludzi używających i rozwijających te sieci,
> zbiorem zasobów, do których można dotrzeć przy pom ocy tych sieci.
Internet, będący zbiorem pow iązanych ze sobą sieci kom puterow ych obej m ujących całą kulę ziemską, narodził się w 1969 roku w Stanach Z jednoczo nych i aż do 1991 roku pozostaw ał dom eną rządu, uniw ersytetów i bibliotek. W 1993 roku wynaleziono W orld W ide W eb (W W W ), będący now szą, m ulti m edialną wersję Internetu. Był to prawdziwy początek kom ercyjnego w ykorzy stania nieograniczonych m ożliw ości tej globalnej sieci inform acyjnej. W W W jest obecnie najw ażniejszą i najszybciej rozw ijającą się częścią Internetu. Jest to pierw sza aplikacja hiperm edialnego środow iska działającego za pośrednictw em kom puterów , tzw. CM E (hyperm edia com puter-m ediated environm ent).
D .L.H offm an i T .P .N ovak (1995) defin iu ją W W W w aspekcie m ark etin gow ego w ykorzystania globalnej sieci telekom unikacyjnej. W edług tych au to rów: W o rld W id e W eb jest to dynam icznie rozm ieszczona sieć, o p otencjalnie globalnym zasięgu, łącznie z tow arzyszącym jej sprzętem i oprogram ow aniem niezbędnym w uzyskaniu do niej dostępu, a pozw alająca firm om i k on sum en tom na:
> dostarczanie i interaktyw ny dostęp do hiperm edialnej zaw artości oraz > kom unikow anie się poprzez medium.
Już pobieżna analiza podanych definicji dow odzi, że upow szechnienie In ternetu stało się podstaw ow ym w arunkiem aplikacji m arketingu w cyberprze strzeni. Świadczy o tym porów nanie elem entów składow ych W W W i Internetu z kom ponentam i system u inform acyjnego m arketingu, które pochodzą z
zacy-tow anych wcześniej różnych definicji SIM. W yniki porów nania przedstaw iono w tabeli 2.
Tabela 2 Internet jako globalny system informacyjny marketingu Źródło: Opracowanie własne
System In fo rm acy jn y M ark etin g u In te rn e t W o rld W ide W eb ludzie; osoby podejmujące decyzje
dotyczące marketingu (Kotler),
osoby (Smith et al.),
menedżerowie marketingu (Marshal i LaM otte), ludzie (pkt.2) społeczność ludzi (Hoffman i Kroll) firmy i konsumenci Hoffman i Novak)
Przekazanie na czas potrzebnej in formacji
(Kotler),
uporządkowany dopływ trafnych informacji; podejmowanie decyzji m arketingowych
(Smith et al.),
zorganizowany i regularny przepływ istotnych informacji
(M arshal i LaMotte), przepływ informacji;
procesy zarządzania marketingowego; rozwiązywanie napotykanych pro blemów decyzyjnych i generowanie decyzji marketingowych
(pkt.2)
używanie i rozwijanie sieci; docieranie do zbioru zaso bów sieci
(Hoffman i Kroll)
dostarczanie i interak tywny dostęp do hi- permedialnej zaw arto ści;
kom unikowanie się poprzez medium (Hoffman i Novak)
Sprzęt oraz techniki gromadzenia, porządkowania, analizy i oceny, a następnie przekazania (...) informacji (Kotler)
sformalizowany i powiązany we wnętrznie zespół urządzeń i procedur (Smith et al.)
formalny system (Marshal i LaMotte)
nowoczesne środki technologii infor matycznej i telekomunikacyjnej (pkt.2)
sieć sieci opartych na pro tokole TCP/IP;
zbiór zasobów sieci (Hoffman i Kroll)
globalną sieć kom puterow ą połączoną w całość za pomocą międzynarodo wych łączy komunikacyj nych
(Thomsen)
dynam icznie rozm iesz czona sieć, o potencjal nie globalnym zasięgu, łącznie z tow arzyszą cym jej sprzętem i oprogramow aniem niezbędnym w uzyska niu do niej dostępu (Hoffman i Novak)
W świetle d okona nej a n a lizy należy s tw ie rd z ić , że Internet m oże spełniać funkcje globalnego systemu inform acyjnego m arketingu.
F u n k c je nowoczesnego systemu in fo rm a c y jn e g o m a rk e tin g u
Dobrze zaprojektow any i sprawnie działający m arketingow y system infor m acyjny pozw ala firmie w łaściw ie ocenić pozycję przedsiębiorstw a oraz zm iany zachodzące w otoczeniu oraz ich wpływ na firmę, a przez to osiągnąć przew agę konkurencyjną na rynku.
Podstaw ow ą funkcją SIM jest dostarczanie właściw ej inform acji na potrze by zarządzania całością procesów m arketingow ych w firm ie. Na tak ogólnie sform ułow ane zadanie składają się trzy obszary działań system u:
^ D ostarczanie in fo rm a c ji dla procesu przygotow ania długofalow ej strategii organizacji oraz dla w spom agania procesu wyboru konkretnych celów stra tegicznych i podporządkow anych im strategii poszczególnych elem entów m arketing mix.
> Z a p e w n ia n ie p rze p ływ u in fo rm a c ji między trzem a poziom am i zarządzania, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb inform acyjnych poziom u strategicz nego w kom unikacji zewnętrznej oraz poziomów taktycznego i operacyjnego w komunikacji wewnętrznej.
> K o n tro la działań m a rk e tin g o w y c h firmy.
W tabeli 3 przedstaw iono kontrolingow e funkcje m arketingow ego system u
in fo rm a cy jn eg o w aspekcie celów i rodzaju działań kontrolnych oraz kontrolo wanych podm iotów i informacji.
Tabela 3 W ykorzystanie SIM w kontrolingu marketingowym Źródło: Opracowanie własne na podstawie (Otto 2000) Rodzaj działań kontrolnych Cele kontrolingu marketingowego Kontrolowane podmioty
Przykładowe inform a cje m arketingowe Krótkoterminowa
kontrola operacyjne go planu marketin gowego
Zbadanie, czy cele planu operacyjnego zostały osiągnięte N ajwyższa i średnia kadra przedsiębiorstw Informacje w ykorzysty wane w analizach: - sprzedaży,
- zmian w udziale firmy w rynku dochodu i kosz tów,
- postaw i ocen klientów. Kontrola rentowno
ści produktów, rejo nów, sprzedaży, rynków docelowych, kanałów dystrybucji Zbadanie czy i na jakich produktach firma osiągnęła zysk lub stratę
Pion lub dział marketingu firmy
Informacje um ożliw iają ce analizę udziału po szczególnych: - produktów, - rejonów sprzedaży, - grup klientów, - kanałów dystrybucji w pokryciu kosztów działalności firmy, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów marketingu Kontrola skuteczno ści narzędzi marke tingowych O cena elementów marketing mix. Doskonalenie koncepcji marke ting mix
Pion lub dział marketingu, kierownicy funkcjonalni i liniowi Informacje pozwalające analizować skuteczność i efektywność: - pośredników, - narzędzi promocji, - systemów dystrybucji itd. Audyt m arketingo wy/kontrola strate giczna Zbadanie, czy firma stosuje naj lepszą strategię rynkową i strategię kształtowania produktu Najwyższa kadra kierownicza
Informacje um ożliw iają ce analizy strategiczne
W ramach wym ienionych wyżej trzech podstaw ow ych obszarów działań m ożna wyróżnić zadania szczegółow e w ykonywane przez SIM . N ależy do nich zaliczyć m.in.: .
> bezpośrednie wspieranie procesu badania i rozwoju produktu,
> bezpośrednie wspieranie procesu kreowania i analizy potrzeb nabyw ców, >• identyfikację możliwości nowych asortym entów produktów,
> stałe zbieranie i gromadzenie informacji marketingowych,
> filtrowanie i przetwarzanie informacji, realizowanie procedur kom unikacji, > dostarczanie przesłanek do ustalania konkurencyjnych cen, spraw nego prze
pływu produktów od producenta do konsum enta oraz przygotow yw ania kam panii promocyjnych,
> kontrolę kosztów działalności marketingowej,
> dostarczanie danych do analizy efektywności działalności marketingowej, > dostarczanie informacji do procesu przygotowania długofalowej strategii
przedsiębiorstwa oraz wspom agania procesu wyboru konkretnych celów stra tegicznych i podporządkowanych im strategii produktu, ceny, prom ocji i dys trybucji (Unold 2001).
0 efektyw ności system u inform acji m arketingow ej decyduje jednocześnie wiele determ inantów . Ostatecznym w yznacznikiem w ydaje się być pozycja kon kurencyjna przedsiębiorstw a na rynku i wyniki finansow e. Istnieje jednakże kilka jednoznacznych cech, które św iadczą o praw idłow ym w ykorzystaniu SIM. Jest to m.in.:
у dostarczanie aktualnych, wiarygodnych i kompletnych informacji wtedy, gdy są potrzebne,
> dostarczanie selektywnych informacji o odpowiednim stopniu szczegółowości 1 prezentowanie ich w czytelnej i zrozumiałej formie,
> wykorzystywanie jednocześnie kilku źródeł danych,
> elastyczność tj. dostosowywanie się do potrzeb wynikających ze zmian w a runków otoczenia,
> możliwość rozbudowy,
> opłacalność - korzyści wynikające z jego zainstalow ania i funkcjonow ania powinny przewyższać związane z tym koszty,
> łatwość w użytkowaniu, > ciągłość funkcjonowania,
> zdolność do współpracy z innymi system am i istniejącymi w przedsiębiorstw ie (wspom agającym i inne funkcjonalne obszary działalności),
> zabezpieczanie danych przed zniszczeniem i dostępem niepow ołanych osób (Penc-Pietrzak 1999).
K orzyści z im plem entacji system u inform acyjnego m arketingu
Praw idłow o zaprojektow any i zaim plem entow any SIM pozw ala osiągnąć w ym ierne korzyści we wszystkich obszarach działalności przedsiębiorstw a. Dzięki SIM decyzje dotyczące działań m arketingow ych, zarów no strategicz nych, jak i bieżących są lepiej przygotow ane ze względu n a „w yposażenie” m e nedżerów w dokładne i aktualne inform acje, łatwo i szybko dostępne oraz będ ą ce w ynikiem właściw ych procesów analitycznych. SIM zdecydow anie zm niej sza niebezpieczeństw o pom inięcia ważnych czy nowych inform acji, np. sygna łów z rynku. Dzięki m odelom analitycznym (np. statystycznym m odelom pro gnostycznym ), z których korzysta SIM, łatwiej jest rozpoznaw ać trendy rynko we. Dzięki m odelom ekonom etrycznym m ożna sym ulow ać testow anie alterna tyw nych strategii. SIM pozw ala na zintegrow anie wielu rozproszonych danych z różnych źródeł i pozw ala na wygodne korzystanie z baz danych. S form alizo wane posługiw anie się inform acjam i z baz danych pow oduje wzrost przejrzysto ści wielu procesów decyzyjnych w przedsiębiorstw ie. Jednocześnie obserw uje się wzrost strukturalizacji wielu problem ów zarządzania m arketingow ego. Ist nienie SIM dyscyplinuje przepływ y inform acji m iędzy działam i przedsiębior stw a i szczeblam i zarządzania, dzięki czem u osłabia pow iązania nieform alne w tym zakresie. Dzięki SIM m ożliw e staje się realizow anie efektu skali w o d nie sieniu do zasobów inform acyjnych przedsiębiorstw a. Dane, które w przypadku braku SIM byłyby w ykorzystyw ane tylko przez jeden dział, m ogą być przydatne - w różnych układach analitycznych - dla wielu kom órek organizacyjnych. SIM udostępnia m enedżerom inform acje, które charakteryzują się: d użą szybkością ich uzyskania, elastycznością (dostosow aniem do zapotrzebow ania), kom pletno ścią, dokładnością oraz w ygodnym dostępem (D uliniec 1999).
Praw idłow o spełniane funkcje SIM prow adzą do w yraźnego uspraw nieniem całego procesu grom adzenia i przetw arzania inform acji m arketingow ej, co, jak się okazuje, przekłada się na wyniki finansow e organizacji. Jak w ykazują bada nia, im plem entacja SIM jest w stanie zw iększyć sprzedaż przedsiębiorstw a o 10-30%, przy w zroście stopy zw rotu z zainw estow anego kapitału aż o 100% (Talvinen i Saarinen 1995).
Podsum ow anie
N ajnow sze koncepcje m arketingow ego system u inform acyjnego podkre ślają funkcjonalne aspekty lej klasy system ów , w m iejsce om aw ianych zazw y czaj zagadnień strukturalnych. G lobalizacja funkcji m arketingow ych, będąca rezultatem upow szechnienia Internetu, pow oduje istotne rozszerzenie pojęcia podsystem u społecznego w SIM. O becnie do grupy użytkow ników m arketingo wego system u inform acyjnego należy zaliczyć nie tylko m arketerów , ale i k on sum entów . W ynika stąd, że decydentem w obszarze działania w spółczesnego SIM jest zarów no osoba podejm ująca decyzje m arketingow e w organizacji, jak i osoba podejm ująca decyzje o zakupie. Należy w yraźnie podkreślić, że n aj nowsze koncepcje tej klasy system ów nie św iadczą o zerw aniu z tradycją, lecz stanow ią znaczące rozszerzenie pierw szych, statycznych ujęć SIM.
Źródła
1. Duliniec E.: Badania m arketingowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem-, PWN, W -w a (1999) 2. Hoffman E., Kroll E.: FYI on „What is the Internet"', Network W orking G roup Request for
Comm ents [gopher://dsl.intem ic.net/00/fyi/fyi20.txt] (1993).
3. Hoffman D. L., Novak T. P.: Marketing in Hypermedia Computer-M ediated Environment:
Conceptual Foundations', (1995)
[http://m oe.ogsm .vanderbilt.edu/cm epaper.revision.julyl 1.1995/cmepaper.html]
4. Kotler P.: Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola', G ebethner i Ska, W arszawa (1994)
5. Marshall K. P., LaM otte S. W.: M arketing Information Systems: a M arriage o f System s A naly
sis and Marketing Management', Journal o f Applied Business Research, V ol.8, No.3, Summer
(1992)
6. Nowicki A.,: Systemy inform acyjno-decyzyjne zarządzania', Prace naukowe Akademii Eko nomicznej we Wrocławiu red. (1991)
7. O tto M.: Marketing', Wyd. Spółka „Gratis", W rocław (2000)
8. Penc-Pietrzak I.: Strategicuie zarządzanie marketingiem', W ydawnictwo Key-Text, W arszawa (1999)
9. Postma P.: The New M arketing Era. Marketing to the Imagination in a Technology-Driven
World', M cGraw-Hill, New York (1999)
10. Smith S. V., Brien R. H„ Stafford J. E.: Readings in M arketing Information Systems', H ough ton Mifflin, Boston (1968)
11. Talvinen J. M., Saarinen T.: M kIS Support f o r the Marketing M anagem ent Processes: Per
ceived Im provem ents fo r Marketing Management', M arketing Intelligence and Planning (1995),
Vol. 13, No. 1.
12. Thomsen M.: Advertising on the Internet', Dissertation subm itted to The U niversity o f W est minster for the M asters Degree in M arketing, Septem ber (1996)