pdf Nominacje profesorskie – Radosław Tarkowski (54 KB)

zró¿nicowane wêglanowe kaltemity, powstaj¹ce w wyniku ³ugowania przez przes¹czaj¹ce siê wody zapraw i tynku obudowy zabezpieczaj¹cej wyrobiska, a tak¿e ciekawe wykwity wodorotlenków Fe na elementach stalowych. W obiekcie Gontowa uczestnicy warsztatów mogli siê zapoznaæ z doskonale widocznym, ponad 200-metrowym, poprzecznym profilem warstw najwy¿szego karbonu syn-klinorium œródsudeckiego oraz obejrzeæ piêknie wykszta³-cone struktury wierzeniowe w piaskowcach. W kamie-nio³omie w Œwierkach zastanawialiœmy siê nad problema-mi geologicznego dokumentowania z³ó¿ surowców skalnych na obszarze Sudetów.

Materia³y z II Warsztatów naukowych Dziedzictwo

i historia górnictwa zosta³y opublikowane w VI tomie

cza-sopisma Hereditas Minariorum dostêpnego on-line na stronie terra-minera.pl (zak³adka: Warsztaty).

Organizatorzy gor¹co zapraszaj¹ wszystkich chc¹cych podzieliæ siê wynikami badañ prowadzonych w dawnych kopalniach, rezultatami analiz archiwaliów czy przemyœle-niami na temat sposobów wykorzystania dawnych wyro-bisk i innych obiektów pogórniczych na przysz³oroczne warsztaty, które – miejmy nadziejê – bêd¹ mog³y siê odbyæ bez drakoñskich obostrzeñ sanitarnych.

Pawe³ P. Zago¿d¿on Politechnika Wroc³awska

Nominacje profesorskie – Rados³aw Tarkowski

Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda nada³ tytu³ pro-fesora nauk in¿ynieryjno-technicznych dr. hab. in¿. Rados³awowi Tarkowskiemu w dyscyplinie in¿ynieria œro-dowiska, górnictwo i energetyka.

Rados³aw Tarkowski jest in¿ynierem geologiem w za-kresie stratygrafii z³o¿owej, absolwentem Akademii Gór-niczo-Hutniczej w Krakowie (1978), doktorem nauk technicznych (AGH, 1982), doktorem habilitowanym nauk o Ziemi w zakresie geologii (AGH, 1999). W latach 1981– 1998 pracowa³ na Wydziale Geologii, Geofizyki i Ochro-ny Œrodowiska AGH, a od 2000 r. do teraz w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ PAN w Krakowie, gdzie pe³ni obowi¹zki kierownika Pracowni Geotechnologii. W latach 2004–2015 r. by³ zatrudniony w Instytucie Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.

Profesor Tarkowski jest znanym na forum krajowym i miêdzynarodowym specjalist¹ w zakresie biostratygrafii utworów mezozoiku (publikacje z lat 1978–2001), historii geologii i nauk pokrewnych (lata 2002 r. do dziœ) oraz pod-ziemnego sk³adowania dwutlenku wêgla i podpod-ziemnego magazynowania wodoru (równie¿ od 2002 r.). Jest auto-rem/wspó³autorem ponad 300 publikacji, w tym 16 mono-grafii oraz ksi¹¿ek, 43 artyku³ów naukowych opublikowa-nych w czasopismach z listy Journal Citation Reports (JCR), 8 podrêczników i skryptów oraz innych.

Jego prace z zakresu biostratygrafii i paleontologii to g³ównie wyniki badañ dotycz¹cych biostratygrafii utwo-rów oksfordu dolnego i œrodkowego okolic Krakowa. Pro-fesor R. Tarkowski opisa³ kilkanaœcie profili, wraz z wyka-zem znalezionych (warstwa po warstwie) ok. 100 gatunków amonitów, w tym dwa nowe gatunki amonitów z rodzaju Cardioceras. Zaproponowa³ nowy podzia³ biostratygra-ficzny utworów oksfordu dolnego i œrodkowego na podsta-wie amonitów z rodzaju Taramelliceras. W uznaniu zas³ug, jeden z jurajskich amonitów zosta³ nazwany przez francu-skiego paleontologa – Taramelliceras tarkowskii. We wspó³pracy z geologami francuskimi udokumentowa³ nowe znaleziska skamienia³oœci jury œrodkowej oolitu baliñskiego (amonity, je¿owce nieregularne, ramieniono-gi). W latach 1984–1989 by³ cz³onkiem zespo³u,

kierowa-nego przez dr. Wojciecha Brochwicz-Lewiñskiego, badaj¹cego anomaliê geochemiczn¹ i zdarzenia pogranicza jury œrodkowej i górnej, w tym: przejawy ekshalacji pod-morskich, mineralizacjê pogranicza jury œrodkowej i górn-ej, koncentracje sferul pochodzenia kosmicznego, kwarc wysokociœnieniowy i inne. Prowadzi³ badania ods³oniêæ i rdzeni wiertniczych z utworów kredy górnej niecki opol-skiej sk¹d opisa³ kilkadziesi¹t gatunków makroskamie-nia³oœci.

Obszarem zainteresowañ naukowych R. Tarkowskiego jest równie¿ historia geologii i pokrewnych nauk przyrod-niczych. W tym zakresie jest autorem przesz³o 90 publika-cji, w tym licznych o charakterze popularno-naukowym. Du¿a ich czêœæ to wynik wspó³pracy z Piotrem Daszkiewi-czem – pracownikiem Muzeum Historii Naturalnej w Pary¿u. Jego badania dotyczy³y m.in.: J.-É. Guettarda (1715–1786), G.-L.L. Buffona (1707–1788), J.-E. Giliberta (1741–1814), R.J. Haüy’ego (1743–1822), A. Brongniarta (1770–1847), A. d’Orbigny’ego (1802–1857) – z grona Francuzów, a ze strony polskiej: S. Staszica (1755–1826), J. Jaœkiewicza (1749–1809), I. Domeyki (1802–1889), L. Zejsznera 61 Przegl¹d Geologiczny, vol. 69, nr 1, 2021

(1805–1871) E. Habicha (1835–1909), K. Jelskiego (1837–1896) oraz innych.

W okresie ostatnich 20 lat podziemne sk³adowanie dwutlenku wêgla oraz podziemne magazynowanie wodoru jest wiod¹c¹ tematyk¹ badañ naukowych R. Tarkowskiego prowadzonych w Instytucie Gospodarki Surowcami Mine-ralnymi i Energi¹ Polskiej Akademii Nauk (IGSMiE PAN). Najwa¿niejsze jego osi¹gniêcia z tego zakresu dotycz¹ badañ podziemnego magazynowania wodoru oraz mo¿-liwoœci wykorzystania struktur geologicznych do pod-ziemnego sk³adowania dwutlenku wêgla w Polsce. Prace publikowane na ten temat dotycz¹ w szczególnoœci: cha-rakterystyki uwarunkowañ podziemnego sk³adowania CO2,

charakterystyki struktur geologicznych odpowiednich do podziemnego sk³adowania CO2w Polsce wraz z ocen¹ ich

potencja³u, badañ zmiennoœci stê¿enia CO2 na potrzeby

monitoringu wycieków CO2, oceny oddzia³ywania CO2na

ska³y i p³yny z³o¿owe, oceny mo¿liwoœci wykorzystania podziemnej przestrzeni do magazynowania wodoru. W tym zakresie jest autorem i wspó³autorem ok. 100 publikacji, Jako wykonawca i kierownik uczestniczy³ w realizacji czterech projektów naukowych MNiSW/NCN, pracach badawczych realizowanych na zamówienie Ministerstwa Œrodowiska, jak równie¿ czterech projektów 6PR UE (CO2SINK, EU GeoCapacity, CO2ReMoVe, CO2STOP).

Rados³aw Tarkowski to doœwiadczony wyk³adowca w zakresie geologii. W latach 1981–2015 prowadzi³ zajê-cia dydaktyczne z geologii i przedmiotów pokrewnych na uczelniach krajowych – Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie (1981–1998), Uniwersytet Pedagogiczny w Kra-kowie (2005–2015) oraz na uczelniach zagranicznych – Uniwersytet H. Boumediena w Algierze, Université de Bourgogne w Dijon, Université des Antilles et de la Guy-ane w Pointe-´-Pitre na Gwadelupie (Ameryka Œrodkowa), Uniwersytet P. i M. Curie w Pary¿u. By³ promotorem 3 prac doktorskich oraz 89 prac magisterskich i licencjackich oraz podyplomowych.

W IGSMiE PAN R. Tarkowski zorganizowa³ Pracow-niê Geotechnologii, której wiod¹c¹ tematyk¹ badañ jest podziemne sk³adowanie dwutlenku wêgla oraz podziemne magazynowanie wodoru. Bra³ udzia³ w pracy organów kolegialnych, m.in. Pañstwowego Instytutu Geologiczne-go – PañstwoweGeologiczne-go Instytutu BadawczeGeologiczne-go (cz³onek Rady

Naukowej PIG-PIB, 2015–2019 i sta³ej Komisji Nauki i Doskonalenia Kadry Naukowej Rady Naukowej PIG-PIB). Jest cz³onkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Komisji Nauk Geologicznych PAN Oddzia³ w Krakowie, Komisji Historii Nauki PAU, International Commission on the History of Geological Sciences (INHIGEO), Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN.

Na ³amach Przegl¹du Geologicznego opublikowa³ ponad 40 artyku³ów dotycz¹cych historii geologii, pod-ziemnego sk³adowania dwutlenku wêgla i podpod-ziemnego magazynowania wodoru.

Najwa¿niejsze publikacje R. Tarkowskiego

TARKOWSKI R. 1983 – Biostratigraphie ammonitique de l’Oxfordien inférieur et moyen des environs de Cracovie. Zesz. Nauk. AGH, Geolo-gia, 9/2.

TARKOWSKI R. 1990 – Les Taramelliceras (Ammonitina) de l’Oxford-ien inférieur et moyen du Jurassique cracovl’Oxford-ien: valeur stratigraphique. Publ. de SEPAZ, 2.

MANGOLD Ch., MARCHAND D., THIERRY J., TARKOWSKI R. 1996 – Les Ammonites de l’Oolithe de Balin (Pologne). Nouvelles données et reinterpretations stratigraphiques. Révue de Paléobiologie, 15/1.

TARKOWSKI R. 1991 – Stratygrafia, makroskamienia³oœci i paleoge-ografia utworów górnej kredy niecki opolskiej. Zesz. Nauk. AGH, Geo-logia, 51.

BROCHWICZ-LEWIÑSKI W., G¥SIEWICZ A., KRUMBEIN E., ME-LENDEZ G., SUFFCZYÑSKI S., SZATKOWSKI K., TARKOWSKI R., ZIMMERMAN H.D., ¯BIK M. 1989 – Zdarzenia jura œrodkowa-górna i ich implikacje. Prz. Geol., 11.

TARKOWSKI R. 2005 – Geologiczna sekwestracja CO2. Studia.

Rozpra-wy i Monografie, IGSMiE PAN, 132.

TARKOWSKI R. 2008 – CO2storage capacity of geological structures

located within Polish Lowlands’ Mesozoic formations. Gosp. Sur. Mine-ral., 24/4/1.

TARKOWSKI R. 2017 – Perspectives of using the geological subsurface for hydrogen storage in Poland. Internat. J. Hydrogen Energy, 42. TARKOWSKI R. 2019 – Underground Hydrogen Storage – characteristi-cs and prospects. Renewable & Sustainable Energy Rev., 105. DASZKIEWICZ P., TARKOWSKI R. 2009 – Pobyt i badania przyrodni-cze Jeana-Etienne’a Guettarda w Rzeczypospolitej (1760–1762). Wraz z t³umaczeniem tekstu Rozprawa o naturze ziem Polski i minera³ach w nich zawartych. Wyd. Nauk. UP, Kraków.

DASZKIEWICZ P., TARKOWSKI R. 2012 — Wp³yw francuskiej myœli przyrodniczej na rozwój nauk o Ziemi w Polsce i na Litwie od koñca XVIII wieku po rok 1830. Ksiêgarnia Akademicka, Kraków.

TARKOWSKI R. 2011 – Konstanty Jelski (1837–1896). Przyrodnik i badacz Ameryki Po³udniowej. Wyd. UP, Pr. Monograf., 605, Kraków.

Janusz Skoczylas UAM Poznañ

62