Hanna Filipkowska
Obraz idealnej miłości w "Lalce"
Bolesława Prusa, Mieczysław Inglot,
"Acta Universitatis Wratinslaviensis.
Prace literackie" XVI, Wrocław 1974 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/2 (56), 172
( I I ) HOFFINGER Maryla: Kultura audiowizualna a rozumie nie lit e r a tu r y . "Pamiętnik L itera c k i" 1974 z. 4 s. 129 -146.
Artykuł dotyczy wzajemnego przenikania s ię mechanizmów i wzorów komunikacji lit e r a c k ie j i audiowizualnej. Kategoria "kultury audiowizualnej" rozpatrywana je s t w aspekcie teore tycznym oraz w ujęciu empirycznym. Na tym t le mowa je st o przemianach w rozumieniu lit e r a tu r y , o próbach rozszerzenia p o jęcia lit e r a tu r y na nowe obszary, które pojawiły s ię w wy niku powstania sztuk technicznych. Próby te związane są, po pierwsze, z praktyką przetwarzania utworów literackich na u
żytek film u , rad ia i t e le w iz ji (tzw. adaptacje); po drugie, obejmują pisarstwo przeznaczone sp ecjaln ie dla sztuk maso wych (m .in .: scenariusz filmowy, tekst słuchowiska radiowego oraz spektaklu t v ) . Owe zmiany w rozumieniu lit e r a t u r y , w nowej sytu acji komunikacyjnej, mają niejednakowe szanse na s t a łą obecność w świadomości uczestników kultury współczes n e j.
BP/56/21 M.H.
( I I ) INGLOT Mieczysław: Obraz idealnej m iłości w "Lalce” Bolesława Prusa. "Acta U n iv e rsitatis W ratislaw ien sis. Prace lit e r a c k ie " XVT. Wrocław 1974 s.
61-75-Obraz m iłości Wokulskiego i Iz a b e li, jak wykazuje przed stawiona w rozprawie analiza jego struktury i fu n k c ji, towa rzyszy w powieści następującym problemom: 1) walce p ł c i ; 2) walce racjon aln ej n y ś li z irra cjo n a ln ie zorientowaną trady c ją lite ra c k ą ; 3 ) walce arystokracji o utrzymanie dominują cej pozycji wśród inrych warstw społecznych. Problemy te nie są eksponowane z jednakową s i ł ą - na plan pierwszy wysuwa s ię czynnik socjolcgLczr^, co daje podstawę do określenia obrazu m iłości idealn ej w "L alce" jako stereotypu, tzn. jed nostkowego, schematycznego, cząstkowego obrazu zjawiska spo łecznego - obrazu, który zawiers również opinię o tym zjaw i sku.