Rozbudowa bazy surowcowej w zakresie rud żelaza

I·· i

WACŁAW

·

CŻACHÓRsKl

·Mill1ster&two Hutni~'a Dyrektor Generalny . . " . , . ".

"

.

tradycYJn~k

·

rejon6ir

·

·:

·

~~

·

i

,;.;

kieic

:

,

:

"',

•

..

"

.•

•

'~

~e

;

gOrże]

'

wśwdetle ~ówadzOriich:

tymczasem. xoz1egłe !tereny Polski środkowej i . w ostatIiilCh latach'badąńprzedstawlia się ocena :

, •. półInOan.ejpooostawały!Zielndą geoIogd,emie . ~ '.' w.ar1lościpr.zetnysłowej 2łót wlazLalkÓ'WiiJastych· . ZIlISIIlą· . . " d.ru~go. tradycyjnego.' obszaru rudnego, ja- "

:.

W

Ok:reśie powojeilriym cały 'wysiłek W';rOfZr- ,kim jest ikielooczyma. Rudy kielecczyzny'.były·

'

Poozn.amu

.złóż ograniczył się głównie do ~ p.rz.edniiotem eksploatacji już w XI 'w,, '

. ru' c.z.ę1oohQWSki~, 1 kieleCkiego, przy '. C'ł<Ym . przeżywając swój I"I:XlJkwjt.!Za C7J8SÓW' Staszica i

.pr.zEp.rowadmnewierl!enia badawcze ~ VI e- kolejne Wzloty i ,upadki w la1ach pó~iejszych,

.. ' f~ znacżny WZl'OSt 7J8SObówlPmerilysło'Wy'ch .zScilowurjąe

zarwsze

charakter drobnego

kopaI->

rud żelaza, przy jednocz.esnym . ustaleniu, . że 'wy· . ilictwa. na wyChodtrlach :złoża, z omicięciem

pa!l"-.

cho4nde

złÓŻ,

rud

że1arłajury

brunatnej

rejOOll " tli głęb&ychi siJ,DieJmw~Yclt. Zelaziaki.

' cz~ego ciągną się !Da' długości ok9ło .. ilaste występUją

:

tu.

w utworacl1 retylro-Jiasu, ,

100 ,km pomiędzy zawoieroiem li '. Wie1'Ulńiem. przy czym porz.iDiny TUdneWykszJtakone są jako .Zasj.ęg :Wh po upadzie sbwierdrwno Ilia przestirze- cięn.k:ie ~ rudy (płaskru.ry) o

mią2s7nś-ni-kiJlrunastu km 7i n,a,jdalej wysund.ętym otwo-' ci 1-10 cm, przewarstwtinne !iblm.i łUlpkQwymi.

tam w

lAibojence,gdżiie' ruda leży na głęboikOś- Ich wy~ande, stqpień mmeralizacji

~cią-dakQło 410 m. . . ' . ' . ... . , gł<JŚć pokhłd6w jest baAitm niaregular.na, tak że .

".PodwzgJ.ędemw.arunkówwystęp9warua i ·' rQzpm;nanie 7asiObów .złoża w wy7Bzyćh kaIte-.

:W'ydajriQści po~ .najbardziej· dogodny ,00 . ~ maż.liJwe jest !tylko

za

;pomocą, wyrobisk . ~",,"An..._{. """, ... ';"'YY;Y~'} ."" f """~jli., !k","-",1.ri_v~ , ·l'est. CEIlItraln:y ._{, ,} • _. -L..vł _{Ul"""", ...} ... n ... _{" , "} ..--.l:o-_;'/""'i~., _.Ruda _. ._J 'est ckwn&..ft _oa.au.a.,. ttft~o_"YoT---J'lWŚĆ _{. .} .

. okręg 'częsrochowf1ki_r pie wydajność pokładu . ' ~ólnych p.oziJo:mów n.iezn~ od 350 do .'

.'sPągowego wynOsi od 0;8 do 1,5 ton/mll_{, a wy- . 900 kg/m}2_{, . W8!'unki utrzymania.·,wy;robisk ..}

>·stęujące w 8pł@l .pli.askowce koście1iSkiesą(zvil8s7i:aa wgór.il.ych ~ch rudnych) ze

zWlięr1e";i dają się .ł1a1lwo oc1wodnlilĆ. wrlJględu lIta;, iliIsty, męsto :zawodniony 'góroitwór '.

W

adel'Wllku

po

uPadzie

orau: ~ wycllod- . są wyjątkowo nie1ro.r,zystlle. Geołogicme robo.-,

m

w

ddertmku na pó.ł:nocny wschód od l'ejonu ty g6l'7l!icze w czy.nnyc.h ~ na:karmły . cervtrałnego lDaSf:ępuJe Z'mIICZne pogorszenie wa- ' . c8łk.0witąrzmianę dotyohJcżasowej wtielopotzio,;, i't.Ilrlkówbudówy !i ~oaIaJcji kopalń

ze

wzglę- ·mowej kOncepcji bu40wy kopsań w tyIn rejonie

'du na 2'l!Il!nsiejszend.e wydajDośoi:. !(Xlkł.adów, Silne ' . : na l7.E!CZ' kopalń o. jednym poziomie, zakłada­

.. taJwOdn.ieri,fe górotWotuwodaini artezyjskiiD;Di. i. ' / 'nym w. naj,ba.rdziej stałym. pclIkładzJie ,spągo­

subarteżyj$im.ibraz 'w~t~silnegozdys1~ . :'Wym;'0nIZ J:J.a!kcuje lila ~ć .dtiżą·lOStroż;,;, . kowania terenu ' i utracenia 7JWi.ęzIła9cIi przez . '. oość wocerllie li.asbIbów i ok.'reś:lemu mocy

pro-'podkieIasjące rudę piaskowce kOścieLiskie, kJtó- ·dukcyjn6j kieleckich kQpalń. Na obecnym::

eta-re

przechodzą w'piaskń silnie

ri.aIWOdnio.n.e

wQ7 .pie ~wy ~YSW IlUdIlegO ilość kuP.!Uń

-'tarni

.

naporowymi., Niesprzyjające .warWlłk:i ce- . ··w tym. rejonie.ogtranjIc.zano do 4,uza1erżniiająe

$~J·ą·.r{)w;irleż ...J...Ił"'~owo-;.wschodnią ~ć Oib-. 4Wszą 1'O'1Jbudowę !tego. rejonu ··od· 'W\Skaźn:ikóW

••

~

rudnego,);th;~

.

k~

na.2;awiereie· " .

;

~~ych

,

.jakie

da

·

eksp1oatĄ-

.

,tta9i

.

..

ill8.jilx,g8ltszy . pokład·~. ·&daJnia cJ& pomomu spągowego.... . _

. przeproWadzane prżeŻ IG i,arumę geOlogicrmą ... , ~~perspektywy~ojowe··

trady-resortu

hutnictwa nie'.ty1ko wyj8śniły budowę ~cyjriyeh zagłębi rudnyclinalmzywały

Skierowa-.' rudnego

()ibizarti

'

c:zęst.Oc.hbwskiego,leci pozwo... . . °nie geologicZnych t()l}Jót[p(lSZl.rl.Qwawćży~h na

,'liły na wożenie 7 kopalń o projektowym Wy- .' innA:! tereny.· Między. innymi rozpoznano zasoby

'dObyciu 150-:400~. 1:00. Ii:'QC2Irle każda' i m- ,p1'2emyBłowepiasków żela:zJistyoo; Występtlją­

soQaeh' pOOVIi'alającycll

na

15--30 ... letni oIkres ,.cych· wzdhłżpó1noonego rł4botcua Gór Swięb>­ ,ek;ploatJacji tych kopalń oraż' szer.egu· małych . .krzyskićh, tWorząc· bazę surowcową dla'

projelk-.kQpaJń·o · wydobyciu .40~O tys.tOi:t .~ . towanta dWu kombinatów ·

gó:micm-pr.zemysło-jksżda." .. :... > ' " , :wych o. dużej mocy, produkcyjnej. , Znacznie

'

.

'

zarroidan.fe

daJsz:Ych

.

kop8Iń

W

~~

.

'

żfurm

·

r.9ższebaio

. za.krES gfu'ri.iJCzych robót

geOlogicz-i ,na obu Sk.rrz;ydłach a:-ejorm

centralnego

'

7.a1etiy no-poszuk:ilWawaz;ych ! ~czych d:ÓIŻ

pi-,iM' generemeg<) , 1'(Xl;Wią~ sptamy OS1,1SZeI1Ii.ałjWw

w

rejonie kópaani Stasm.c,które 'wykazały

.::t-ycll o'bsząr6w,

.a

mrłaS'lJCZa .~ów: 'i p~o.w'" . Szeregźył i soczewek ;rudnych: ,towarZySzących

,S!ów ;pądśoieUlijąc1:clt zł!f:rż.e. ~Z8llie ł.egom- głównej. żyle pi!ry:tOwej, dając .wskazówłtL do

o-~ '-o, '~ii=itOOza:""'" u..:l_~ " ...i:..i.-....~ •• nJ~ , dalszeJ' ,1...:1._.l,.izacid , ~·:tr.lwań .. w· ... - .... h

:lO ' . ,pop ,. Ją ZOl. wJ.t< J.' IU,1I;1łSUW, w~ ~ ~ 1~WlU. c;w.~

badania hydrogeologiCzne, ~tóre'

wdnJadzi.,.

.

krzyżowań się·dys1akacj.i~ycll.

Parle-siejszegopod·'W7g1ęd.em ,ikadrowyn); i .apcrz~1'ZQIliO maC7llliieroOOty za· ZłóZami r,ud d.arnao..

'wym ·stanowią Illajslabszy' punkt st.użby: geolo- ", ',wych, zwię~jąc o 50% jejwydobyCi.e.w

cią-gk:znej Il'esattu. " . . ".. . '. . , '.gu pierwszego ' .:rOlru.' .,~o smreg·.

"

',',:

l·A

.

:~O

.

~

..

WiCZ&j~~

....

~w·

o'1-estYch

e .

W p'

"~~~5-'

.' .robót

badawczych.zazłOŻBmi

rri.agne(yt6w

i

sy- .

IY\W\II.-.o ~"""","""YYiOllW !lU' ,uw,u ' -dery.t6w

na

.

Doln'ytnS1~ k!tóre. nie rok~ą

.lewego ;!PQ7.0Staje ;podstaJwowymzagłębiem

ru;..

.

jednak-ąotyclrezas :wi$szych ~ złożo-.

.• dp.ym naszego kraju, a jego ruda Itak·pod wzglę- '.' wych. Globalnie w · Okrresi.e latt' '1950-1955

dem , ekooomicznym,jak i jakościowym~· '. zwiększono zasoby rud żelaza' C:lt~,

:tajelliadal'ze wszech

.nUar

cennym sUroweem .. żapewl'liiając bazę ,SQroWoową. dla ebploataCji

'

.

Ósłą~f~ie·

.

·

Wyriiki

riie

~

bYły jedrnaii~a~

,

P.ail1ł~znaCżn1e ~ięksteńi.t

·

~j~J~

··

cięs~

.

lające. PO

pierwsze,

do rtlku 1954 nie oc:lkryto v,-skie,i'kdeleck.ie: . "

,żadnego "now.ę.go balrd:ni.ej. wydaj~ . terenu . : ~yde

'

ŁWzycy .~aJA iO.azaP].anowani.e .

rudonośnego. Po dr.ugie,'nie stwoa:zono'-tym sa-prOdltkcji ~. już wożonych w rej~:

nym odpowied.nieglO ~. ·zasobami

na 1'07JbudowykQpaiLnictwa rud żeLaza. !la..ok.resczęstoch:awskim, ··.kJe1eckim !i. łęczyckiim' 'onrJ.

·· planowanych wlart;ach 1956-1960 ~

7.-:..ami-l8.jbli.ższJego . Planiu, 5-letniego. Po tr:recie, nie' lioriów ,tan:. 'l"ocinie. Oczywiście' Łęczyca

'to

.

dO-lZyskano . właściwego stJ05Wlku 'zasobów kate- piew pierwse powarżmiiejsze probywyjścia :

· . goni

CS!

dokategori!i: wymz.ych, co jedynie. mo:" tradycyjnych 'mg1:ębi ' .. 1'11_dn

ym

·

na

.

trż.erokdl

· że mpewnić optymalny wybór obsmrów pod . . .. ' pmestr.t.eriie . .mn3+0powama j u r y' .brUnatriej· VI

budowę nowych kopalń. . . . ' yy J"'~ .

. ' .Obecitie

sfloSunek

zasobów w.

ia,f.egOrii

C

2

eW

.

·

;

'

namym

·

!kraju. .PolSka lbogaba je$

w

:

dogger

zasobów w ,..""' ... 0l"J3.... A.

+

B

+

Ci

'U1Vłn~

7Jhled';'. . który znaily jest w

~

zachodniej

:i: Srod·

, na~ .. ol ~ . Jtowej ja:ko macierzysta :Iior.rnaK:j.a' dla asadowycłl

vide 1,48

prZy

~ąganym za granicą stA9unku . rud że1.arr.a (!ormatiOti f~)"Co

praw-3,7.· Prowadzi.ło\ to niej~ dotożwder- . de, . w.arudcl tworzenia Się tych, 7JłóZ ,były tbali'-·

[!8IIli.a przez sltiżbę geologitcmą 'r~

tOtbST.a-

,d:zo tóżne, :różna jest il'ów:nd.eż ooległość tych

rów niedogodnyCh dla budowy

kqpalJl,

jak

row-

.

..

złóż.od !Żelazistych starszycll utworów .

lZaSrlli-.

n;ież

.do pnymusOwych .sy:tuacji

Zakładan:ia

ko-

.

)ąCyCh

...

I~

.

były.

W81'IlLllIki.

sedY!n~~

VI.'

: palń na tycl1 !lfie&godnych :ter,eDaoh~ Wskarzluje . )FiLotary~mne W Czę9tDchowskiem 3: mne · jo

na

koil.iec.m<JŚć wzmożenia i1'Oibót perspekty- . " .. ,~ w Łęczyok.i.em. 'Są to osady morskie;

iktó-wicmyeh ipaszukJi.'WQW<2ych, które są żnacznie _re miały !I],a.jdogodn:iej~ w~

sedymenta-·tańsze i szy,bsze' w prowadrr.eOOu od robót ''l'O'k- 'cydne w strefach p~bmeZny{:h, IZWło8SllCZa w· .

. poznawczych, słu.żący1oh do przemysłowego o- .. _1 ___ 1...

za,UUl1\~ll •

.

SZ8iOOWama

złoża.' Stworzą QD..e przemysłowi . ' .

·

mOżliwość

wyboru optymalnych punktów dla· .'

'

C

'

ENTRALNY

URZĄD

'GEOLOGIi

wy'SIt8.pił

.

1"OZbudowY,. ni.eZlIl;usmjąC go dą klH'cq.owęgo . . ' z szeroką kanCapcją,poszukiwania iOOIWycll.

trzyinania się w,ąskicl1 gran.ic rtradycyjnych za- "ob6za!rów rudnych;

cam

'

sztuka polega :na'tym,:

.' .' głębi rudnych. . ' 'żeby ~eźć. miejsca qptymaJnej sedymentacji,

" : Pierivsży. ~cim ~tYm.' kieruIikun.aBtąpił : .' •. w.łaści.we w tych strefaCh pm;ylbrrre2myeh a ~:...

W .1954 r., kiedy IlDBtyrut Geolo~y oderwał kach ~raZ aby osady

te

nie ~yly przykryte zbyt : się od K, iek:d Częst.oohnuro, <dkrywMąe nq.we .' dużym iladkładem waistw';m~ch:' 0bmJairy ,

obszary rudne w il'ejan.ie-Ł~. J'uż-'p1srwSlZe ' . takie ~łatwiejzna1eźć wzdłui wypi.ętrrzeń tek.~

· o,twory wy.kaazały. ,że mamy rudę nie tyJJro w '. '1xmicznyoh utworów głębszego podłoża, jaikim

Częstochowskiem :i Kieleckiem. Obecnie -prowa- u nas jest'np. W8łEujawsko-pomorski., ~uż

dzon.e są, intensywne badama wychodni tego. : którego w, wbiegłym i bieżącym roku

koncentl'o-~oża na ~zeil.i ~ 30

kin.

ldc.ząc po, ~ . wały się badania ·lnstytutu GeologiCznego. za

cd-ąglośei li! 2,0 km łi.c:7ąC !PO ~e. Zaro-innorudani:i żela:za .. JakD ·rem.1tąt· ollrizlyJIw1śmy 'dO-:

.rówJllież ~eg-~bi.ków dla zbadan:ię.vira:run:- · ·. tychczas Łęczycę,.~ tym że tflO !ILie-jest li nie

m.&-· k6w górniczych '17loiJa. DotychCżasowy sIan'

bat-

.

:

że być qptim\lm. NjewątpliWde, talk

jak~e-ctań pozwaJa nastwierdzen.i.e, że na o1:l6żar&12 ,iziooo QPtimum wyksZitałcenia zł<rż.a, w rejonie

tym wyetę,pują 3 pdkłiady lub jak je·morimale- częstochOWskim, kitin'ewyra2ind.e jest zlokailirm:..

. piejokJreś1ić ~,,1lurty"ruOOe czy sfel'09yderyto-' .

,

w.ane

w d1rolicy Częafxdiowy, tak zrial~oDe ~

we; o sumarycmej wydajności

:r:w.

;połudruu 2- . stanie '. QPtimum .wykszl1lakenja .

struik.tulr

.r.ud-krotnie i na póJInocy ~ ~ od wy- " nych

waru

Kuja~()o,polIlOO.'Skiego. A p.rrz.ecież

:dajności spągowegO pakł.ad~ rejonu częstochOW,:", Da Wale KujaJWSk.~

me

kOOCrty' się skiego. R~dy tte M1.eżą do 'SiI1I!ie zasadowych,' Zasięg. doggeru, a tym ~yDl ~ą dalsze

.6amQto,pawych_i typu 74ianych

rud

lIlinettoIwYCh, możliwości : nowjcll' cdkIryć o~il

pne-· tylko () ~ite mniejszej m~ i

mndej- "

.

mysłowym.Oczywdście, ;istmejąriwnież

.t;nOOli-szej zawa,rtośc.i żeIaJza' przy dużej nieregulJa.r- :. ' .. w.ości Otdkti-yćimly.ch ~' jak:

hem.a'tyltów

i

pi.-ności. ~takenda li . n:iinem1izaJcji.. · . '. ry.tów· w zw~u ~'. paJ.emnikum SWię~o

. - l3yłOby p1'2oowczesn.e wyciąganie osł.ateC.z- K,rzy.ża czy· tr:ia9u .SląSka.,' jednakże wyda.jęsię,

p.ych 'W'Jlia:;k6w -o zakresie ll'IO!ZWoju ikqpa;1niJDtv.ra . że !POdstawową bazę surowrową .żei/.aza w na.~

Vi tym rejonie, zwłaszcza przed zbadaniem hy- '. ~ym kraju stanowić. będą

pokhWOWe~tsy-drogęo,logii

warstw

nadIległych li' podście1ą!ją';' dery.tówi cały :nadsk pow'.inien bYć

skierowa-

'

.cych piask.Owc6w oraz warunk6wg6rnianycll, ny na ich odszukanie. . . . .. /'

jak: zac.haWanie

się

stropu i

spągu,ura~-

. J$ie

'

Są

'

patrlZeby

Iria9Żegoh~aw

za,:p .

'ci, ·moż1ilwOŚCJi' . ~bag~. czy '. ·scxrfj()w~. .ktesie rozbudoWy' I~. ~wej. ll"Udż~ ..

Odjpaw~edź dadzą !ntSim roboty góm.icze biE!IŻą- na ruijb1imzy okres goip:Idarczy?' Jak już ~ .

cego i przyszłego n1ku.

J

,

llZ

dZtisiJaj możemy je-. "~1 ll'tidy lmljawe zabezPieczają wsad wdel:"

dn.a.k powiedzieć, że QbS7JS!l' występowania' rudy kopiecQwy jedynie w . nieżnacmych·, ilośCiach.

i wydajność złDża porz:walaiją na za.kładanre w . Metalurgia 'nasza lrorzysta gł6wn:iez' rud: 4m-tym :rejonie dużyCh. Ikopalń~ których wielkość .. ' ~wan.ycli· ~ ~ią*u . Radziecld.e@> . . Za.., .

wydab~, ,bęc.tme można ókreślićpo 1l"!O'lpOtma- . m.ierzenda idą w tym kierunku,lBrŻebyw' 1960'

~~~~bOWUili1.~~~hubrldWa,

~

~ó

.

~)

:*:·

·~~e:

:

b~ł1kó~hlriiaiD.eg6

'jest motJiwe dzięki dotychc1.as .~ym' ~,' prowadienie .~Eij.~,mocy

·

nrn

.

-

:

złozom .. ' .' :łącznie·z.'Jo·...,.. _~;r' .. ~ .iCSlI _'" -i ~~~1_~_. _:t'~1.I. ze' ~ _{____} .. ,;.t~ _~J . _{.. ule&\iLVweczyn:nych} l" _1-'----. j _{i _kła danych kopalń}

"',..-l?~ roowój hutnictwa:

oraz

zamierżenla p o - d o 7~. mil, tan w 1960 r, i 10-12' mił,

]['~cla .'. m.i>otrrr.ebowan.ia wielkich ' pieców. w r o n . w 19~5

r.

.

. '

..

.l9~51J.'aku w~oo/o ~cem wła.myin S1larWiają

. . '

.

. '

.

'

,

ed 1 ' b . . '. zre:aJ.irzow-anie tych ~ń gł6Wnieza[~

pTZ .;geo

llg~j

.

ud?w,m~em kopaln:~nym

'"

z·.e

·

ć '~

.

"

·'·e od ...

sto

·

,hn:1lłl

.

'

m'. + ... _ .,..j!.I 'J..

..Mł

.g:eo~na;l'?-powazne .. zadąnlłl, a m:tan9WlCle: . .... . .. .. ~ .r-... ~;r ... -..J'I !l~ _ _

, U

.-,

W

dzledzinie~eológii - '. óc;łkryCie'Ludo- nych badań problemowych l robót~1Jk,iwaw-;lt~enttowanje. W

Ji,ategmiac

_h .prZe:tD.~ .. ,. ('ZY~: a ,~ od tempa,--o~anowa.nda ~ej

te-.

wych

nowych. źłóż w okresie 195~1960' 0 - " clmiki na robotach poszulówawczych l r()z~­

. zasobach. có najmniej 600 mo.uOn~·1xm,

"

.

nawczYeh' mró:wno przez Instytut GoologiCl'Jtly,

,z czego 300 Do

~

wl!ad;ach 19561 1957. jak i przez

Słtmbę geologiczną

\l"€SOrtu

hutnic-~bY··te,· W,do WYdadńÓści złoriĄ" '~a';' '-"twa. ··&eroldei--szybkiewprOwadz.eniepostępu·,

tu,nków. występowania' izawa:r:tośc:i"'Fę, . technicZnego w tym z&kregie jest możliwe w

O-

.

nie .powinny

być

gorsze Od

.:t16ż

ceritrilhl.e- · . parciu o

doświadc:zenda

.

i' zdobYcze techn:idd ra- .