UNIWERSYTECKIE
ISSN 1231- 8825¿ycie
UNIWERSYTECKIE
www.zycie.amu.edu.pl
nr 4 (211) kwiecieñ 2011¿ycie
Po raz czternasty
„Uczymy siê
od najlepszych”
s. 28NASZ UNIWERSYTET
WYDARZENIA
Z
okazji Dnia PrzyjaŸni Polsko - Wêgier-skiej ( 23 marca) Bronis³aw Komorows-ki, prezydent Polski i Pál Schmitt, prezy-dent Wêgier, z³o¿yli wizytê w Poznaniu. Ofic-jalne uroczystoœci odby³y siê w Auli UAM. Goœci przyj¹³ w swoim gabinecie prof. Bronis³aw Marciniak. Po krótkiej rozmowie obaj prezyden-ci wpisali siê do ksiêgi pami¹tkowej, a nastêpnie udali siê na obchody do Auli UAM. Poprzemówieniach Bronis³aw Komorowski i Pál Schmitt z³o¿yli kwiaty pod pomnikiem Poz-nañskiego Czerwca. Zak³ad Ugrofinistyki Insty-tutu Jêzykoznawstwa zorganizowa³ 10 wyk³adów otwartych. W ramach uroczystoœci odby³a siê równie¿ konferencja „Kontakty polsko-wêgier-skie, kontrastywne badania jêzykoznawcze, litera-ckie i kulturalne”.
Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego statuetk¹ z wizerunkiem tego wybitnego Wielkopolanina wyró¿nia - osoby z rozmaitych dziedzin ¿ycia spo³ecznego i gospodarczego; obok polityków s¹ i uczeni; obok artystów - biznesmeni, konstruktorzy, zarz¹dcy.
W
szyscy jednak oni posiadaj¹ pewne cechy wspólne - mianowicie „zdrowypragmatyzm, czujn¹ trzeŸwoœæ, zmys³ pañstwowy, wewnêtrzn¹ dyscyplinê i poszano-wanie pracy organicznej, dobrze zorganizowanej”.
To te cechy zaszczepia³ Wielkopolanom Hipolit Cegielski, prekursor cywilizacyjnego awansu Wielkopolski. By³ nauczycielem, kupcem, redak-torem i wydawc¹; wreszcie fabrykantem narzêdzi i maszyn rolniczych. Potrafi³ pora¿kê zawodow¹ przekuæ w spektakularny sukces, przekszta³caj¹c sklep z wyrobami ¿elaznymi w fabrykê, która wyros³a na symbol Wielkopolski i na trwa³e wpisa³a siê w historiê naszego miasta, regionu i kraju.
Do grona, które swoim dzia³aniami potwierdzaj¹ ów wzorzec, do³¹czy³y dwie kolejne, osoby zwi¹zane z UAM: prof. Marek Zió³kowski, wice-marsza³ek Senatu RP i Stanis³aw Wachowiak, kanclerz UAM. Statuetkê honorow¹ Hipolita
i godnoœæ Lidera Pracy Organicznej prof. Zió³kowski odebra³ z r¹k dr. Mariana Króla 28 marca podczas kameralnego spotkania w gabinecie rektora, z udzia³em JMR i prorek-torów. Zaœ 4 kwietnia, podobnie, w gronie zaproszonych goœci, bliskich i przyjació³, wœród których obecny by³ równie¿ Józef Oleksy - taki sam honor spotka³ Stanis³awa Wachowiaka.
Wyg³aszaj¹c laudacjê prof. Stanis³aw Lorenc powiedzia³ m.in.: Kanclerz Wachowiak jest
cz³owiekiem o wielu zaletach. Jest przede wszyst-kim cz³owiekiem czynu i skutecznego dzia³ania. Wielokrotnie da³ temu wyraz podczas oœmiu tysiêcy dni i nocy pe³nienia swojej funkcji, w ci¹gu którego to czasu UAM z kilkunastotysiêcznej uczelni przekszta³ci³ siê w uniwersytet, w którym nauki
pobiera 55 000 m³odych ludzi. len
Dwa bratanki
„Hipolit” ich wyró¿ni³
FOT
¯YCIE
UNIWERSY TECKIE
UAM POZNAÑ
nr 4 (211) | kwiecieñ 2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Rektorat, 67-712 Poznañ, ul. Wieniawskiego 1
e-mail: redakcja@amu.edu.pl
www.zycie.amu.edu.pl
Redaktor naczelny:
Jolanta Lenartowicz, jolenmedia@gmail.com
Stali wspó³pracownicy: Teksty: Adam Barabasz,
Danuta Chodera-Lewandowicz, Filip Czeka³a, Marcin Krupka, Marcin Piechocki, Romuald Po³czyñski, Maria Rybicka
Zdjêcia: Maciej Mêczyñski, Maciej Nowaczyk
fotouam@amu.edu.pl
Materia³ów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³ów.
Za treœæ zamieszczanych og³oszeñ, reklam i komunikatów redakcja nie odpowiada. Zapraszamy do wszechstronnej wspó³pracy.
Adres redakcji:
61-701 Poznañ, ul. Fredry 10
Biuro redakcji: Marta Dzionek Zdjêcia na ok³adkach: Maciej Mêczyñski Korekta: Maria Rybicka
Opracowanie graficzne: Agata Rz¹sa Druk: DRUKARNIA GEOKART
36-007 Krasne 178 a
NASZ UNIWERSYTET W NUMERZE
4 | WYDARZENIA
• Kalendarium5 | KONFERENCJE
• Pomiêdzy jêzykami • Polsko-niemiecka debata o przysz³oœci uczelni6 | WYDARZENIA
• Nagrody ministra dla naukowców UAM • Wspólny kierunek • Stypendium z Wyboru • Zamieñ szare na z³ote • U nas siê krêci!8 | STRATEGIE NIEZALE¯NE
• Na nauce najlepiej znaj¹ siê naukowcy
9 | MY W UE
• Europa dla ka¿dego • Tak! Pomagam • Start zdolnych
10 | REKTORSKIE CZWARTKI
• Mój drugi uniwersytet Z prof. Bronis³awem Marciniakiem, rektorem UAM, rozmawia Jolanta Lenartowicz • Wino, kobiety, œpiew
i znawcy antyku • O. Jan Góra z krzy¿em
12 | NOWELIZACJA
• Nowe prawo dla szkó³ wy¿szych
13 | INTERDYSCYPLINARNIE
• Krok w przysz³oœæ
• VitaInSilica - przedsiêbiorczoœæ akademicka na UAM
14 | PERSPEKTYWY
• Czego oczekuj¹ w roku 2011...
16 | PRZEŒWIETLANIE
M£ODYCH
• W¹tli m³odzieñcy i niewyspane panny
17 | SPOTKANIA
• Trwa sztafeta pokoleñ • Na stra¿y przestrzeni
18 | PRZED EGZAMINAMI
• Powtórka przed…19 | PUNKT WIDZENIA
• Konferencja i widmo • Konsultacje psychologiczne dla studentów20 | KOBIETY W NAUCE
• Noblistka na Wydziale Chemii • Ortografia dla koneserów
21 | BADANIA
• Pokochajmy topole! Z dr Magdalena Krzes³owsk¹ z Zak³adu Botaniki Ogólnej UAM rozmawia Maria Rybicka
22 | DALEKO I BLISKO
• Fortece Sudanu • „Wiosna przyjdzie i tak”
23 | WYDARZENIA
• Odesz³a wielka Maestra • Piotr Orawski i jego lekcja muzyki
24 | NA SPORTOWO
• I liga... w przysz³ym roku • Sport i nauka: dobrana para
26 | DEKADA
JUBILEUSZOWA UAM
(2009-2019)
• Wielka Majówka UAM 2011
28 | FESTIWALOWO
• Po raz czternasty
„Uczymy siê od najlepszych”
30 | MUZYKA
• Aula koncertowa
31 | VERBA SACRA
• Modlitwa nad miastem
FOT
. MACIEJ MÊCZYÑSKI
FOT
. MACIEJ MÊCZYÑSKI
F l e s z
Dni Przedsiêbiorczoœci Akademickiej - MTP
NASZ UNIWERSYTET
WYDARZENIA
• W dniach od 23 marca do 14 kwietnia br. Oœrodek Alliance Française przy UAM zaprasza na imprezy XXI Dni Kultury Fran-cuskiej i Frankofonii. W ramach Dni odbêd¹ siê wyk³ady, spotkania, konkursy i wystawy. Program znaleŸæ mo¿na na stronie www.amu.edu.pl/alliance
• 30 marca odby³o siê spotkanie studentów z w³adzami rektorskimi UAM. Celem spotkania by³o omówienie bie¿¹cej sytuacji uczelni oraz planów dzia³añ w³adz rektorskich w nadchodz¹cym okresie. • Ko³o Naukowe Stosunków Miêdzynarodowych Wydzia³u Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM zorganizowa³o w dniach od 31 marca do 1 kwietnia Ogólnopolsk¹ Studenck¹ Konferencjê Naukow¹ „Bezpieczeñstwo energetyczne - kluczowe zagadnienie sto-sunków miêdzynarodowych w XXI wieku?”
• 31 marca w Kolegium Europejskim UAM w GnieŸnie odby³a siê po raz kolejny Noc Uniwersytetu. Na ten niesamowity wieczór studenci zaplanowali mnóstwo atrakcji. Studenckie œwiêtowanie rozpocz¹³ wyk³ad dr Gra¿yny Gajewskiej o pocz¹tkach ruchu feministycznego i dzia³alnoœci sufra¿ystek. Studenci starali siê przybli¿yæ wszystkim uczestnikom Nocy kulturê i obyczaje Anglii, Niemiec, Hiszpanii i Ukrainy. Osi¹gniêcia prezentowa³y te¿ nowo powsta³e Ko³a Naukowe. Otwarty zosta³ pokój subkultur, ciesz¹cy siê du¿ym zainteresowaniem.
• O tym, jak bardzo przedsiêbiorczy s¹ studenci z Wielkopolski, œwiadczy stale wzrastaj¹ca liczba uczestników Poznañskich Dni Przedsiêbiorczoœci Akademickiej. Dotychczas odby³o siê szeœæ edycji PDPA (pierwsza w 2004 roku). Organizatorzy staraj¹ siê, aby wiedza ekspertów i przedstawicieli instytucji oraz doœwiadczenie prak-tyków biznesu spotyka³y siê z oczekiwaniami studentów, absol-wentów, doktorantów, pracowników naukowych i przedsiêbior-ców. Uczestnicy tegorocznych PDPA mogli uczestniczyæ w panelach dyskusyjnych oraz w bezp³atnych warsztatach. Organizatorami byli InQbator Poznañskiego Parku Naukowo-Technologicznego Fundacji UAM, Poznañ, Uczelniane Centrum Innowacji i Transferu Technologii UAM, Poznañski Akademicki Inkubator Przedsiêbior-czoœci. Szczegó³y: www.pdpa.pl. Projekt uzyska³ dofinansowanie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego w ramach przedsiê-wziêcia „Kreator innowacyjnoœci. Wsparcie innowacyjnej przedsiêbior-czoœci akademickiej”. Inicjatywa by³a wspó³finansowana z bud¿etu miasta.
• Instytut Filologii Polskiej oraz Stowarzyszenie „Nowa Humanistyka” byli organizatorami kwietniowej interdyscyplinarnej ogólnopolskiej konferencji pt: „Seksualnoœæ w zwierciadle humanistyki”. Konfer-encja adresowana by³a do studentów, doktorantów i specjalistów dyscyplin humanistycznych i pokrewnych. Spotkanie nale¿y do cyklu sympozjów, których celem jest spojrzenie na zjawiska obecne w kulturze i sztuce przez pryzmat ró¿nych dyscyplin
humanisty-cznych. mdz
K
K a l e n d a r i u m
• Prezydent Pi³y Piotr G³owski w dniu 5 marca przyzna³ presti¿ow¹ nagrodê SYRIUSZA 2011 Zamiejscowemu Oœrodkowi Dydaktyczne-mu UAM w Pile. Uzasadniaj¹c przyznanie nagrody podkreœli³ mo¿li-woœci, jakie nasza uczelnia otwiera przed m³odzie¿¹ z Pi³y, tworz¹c oœrodek zamiejscowy w³aœnie w ich mieœcie. Nagroda ma wymiar symboliczny - Syriusz jest najjaœniejsz¹ gwiazd¹ nieba, któr¹ mo¿emy zobaczyæ z praktycznie ka¿dego punktu na kuli ziemskiej. Przes³aniem nagrody s¹ s³ynne s³owa Seneki - per aspera ad astra. Wyró¿nienie przyznawane jest przez prezydenta Pi³y, który w ten sposób honoruje firmy, osoby, wydarzenia oraz inwestycje, które w szczególny sposób przyczyni³y siê do rozwoju i promocji miasta. • W marcu 2011 r. przypad³a 150. rocznica œmierci ukraiñskiego poety Tarasa Szewczenki. W ca³okszta³t przedsiêwziêæ, upamiêtnia-j¹cych postaæ poety, wpisa³y siê równie¿ Dni Tarasa Szewczenki w Zak³adzie Ukrainistyki UAM.
• Pierwszym wydzia³em, który ma swój w³asny program informa-cyjny, jest na naszej uczelni Wydzia³ Nauk Politycznych i Dzienni-karstwa. Flesz - tak nazywa siê nowy program - tworz¹ sami stu-denci. Jego ide¹ jest informowanie o bie¿¹cych wydarzeniach z ¿ycia wydzia³u. „Flesz” publikowany bêdzie co poniedzia³ek na stronie www.wnpid.amu.edu.pl/flesz
• W lutym 2011 roku Instytut Filologii Polskiej przyst¹pi³ do realiza-cji miêdzynarodowego projektu E-LOCAL (Electronically Learning Other Cultures And Languages) w ramach dzia³añ Lifelong Learning Programme - Key Activity 2 Languages, finansowanego przez Komisjê Europejsk¹. E-LOCAL bêdzie realizowany w ci¹gu dwóch lat, pocz¹wszy od stycznia 2011. Projekt kosztuje 383 451 euro. W programie, koordynowanym przez uniwersytet w Bolonii, bierze udzia³ szeœæ europejskich uniwersytetów (Bolonia - W³ochy; Coim-bra - Portugalia; Debrecen - Wêgry; Leuven - Belgia; Rovaniemi - Fin-landia; UAM) oraz trzy szko³y œrednie (ITCS Rosa Luxemburg - Bolo-nia, TÁG Tóth Árpád - Debrecen i Zespó³ Szkó³ Ogólnokszta³c¹cych im. Charlesa de Gaulle'a - Poznañ). Celem projektu jest nauczanie on-line jêzyków: fiñskiego, niderlandzkiego, portugalskiego, pol-skiego, wêgierskiego i w³oskiego oraz wprowadzenie m³odych ludzi w kulturê narodu, którego jêzyk poznaj¹.
Wiêcej informacji o projekcie na stronie: www.e-localproject.eu
• Biuro Informacji i Promocji UAM oraz Collegium Europaeum Gnes-nense zapraszaj¹ do obejrzenia wystawy „Uniwersytet na Zamku”, która eksponowana bêdzie od 14 marca do 15 maja w holu g³ównym Collegium Europaeum Gnesnense. Uroczyste otwarcie wystawy odby³o siê w dniu 17 marca i towarzyszy³o X GnieŸnieñskim Targom Edukacyjnym. Wystawa obrazuje, w jaki sposób funkcjonowa³ na Zamku w pocz¹tkach swego bytu utworzony w 1919 roku Uniwersytet Poznañski.
NASZ UNIWERSYTET
KONFERENCJE
K
onferencja zorganizowana zosta³a przez trzy zak³ady UAM: Zak³ad Filologii Ugrofiñskiej, Zak³ad Infolingwistyki Instytutu Jêzykoznawstwa oraz Pracowniê Kom-paratystyki Literackiej Instytutu Filologii Pol-skiej. Wspó³organizatorami konferencji by³y równie¿ Uniwersytet im. Loránda Eötvösa wBudapeszcie, Uniwersytet Masaryka w Brnie oraz miêdzynarodowa organizacja E@I ze S³owacji.
Na wyk³adach plenarnych wyst¹pili prof. Mik-lós Kontra, in¿. Jozef Reinvart, dr Tomasz Wicherkiewicz, prof. Bogus³aw Baku³a, prof. Csaba Kiss Gy, prof. Miloš Zelenka oraz prof. Tibor Žilka. Obrady kontynuowane by³y
w czterech sekcjach tematycznych: polityka jêzykowa, powi¹zania jêzykowe, kulturowe i literackie pomiêdzy krajami Grupy Wyszehradzkiej, technologie informacyjno - komunikacyjne w nauczaniu jêzyków obcych oraz komunikacja miêdzykulturowa.
W
spotkaniu uczestniczy³o prezydium Konferencji Rektorów Akademic-kich Szkó³ PolsAkademic-kich (KRASP) oraz reprezentacja Konferencji Rektorów Niemiec-kich Szkó³ Wy¿szych (HRK).Jak powiedzia³a na konferencji prasowej prof. Katarzyna Cha³asiñska-Macukow, przewod-nicz¹ca KRASP, polscy rektorzy chcieli m.in. poznaæ doœwiadczenia swoich niemieckich kolegów odnoœnie sprawy wspólnego op³acania studiów przez pañstwo i przez studentów.
Wspó³-finansowanie wszêdzie jest tematem dra¿liwym. Kiedy wprowadza siê je w sytuacji, gdy wczeœniej by³o pe³ne finansowanie studiów przez pañstwo, to tak jakby zabierano komuœ przywileje. Jest ono jednak niezbêdne, bo szkolnictwo wy¿sze jest
coraz dro¿sze i wymagania studentów s¹ coraz wiêksze. Tymczasem rz¹dy nie maj¹ wiêcej pieniêdzy - powiedzia³a.
Jak wyjaœni³a, wspó³finansowanie mog³oby zostaæ w Polsce wprowadzone wraz z uru-chomieniem systemu stypendiów, kredytów i po¿yczek dla studentów. W niemieckim systemie szkolnictwa wy¿szego system wspó³finansowania studiów funkcjonuje obecnie w kilku landach.
Doœwiadczeniami w tej kwestii, zdobytymi podczas wspó³dzia³ania UAM z Viadrin¹, podzieli³ siê rektor poznañskiego uniwersytetu prof. Bronis³aw Marciniak .
Jednym z zagadnieñ poruszanych w trakcie spotkania by³a te¿ sprawa zró¿nicowania uczelni wy¿szych i wyró¿niania najlepszych jednostek
badawczych. Polscy rektorzy chcieli dowiedzieæ siê, jakie s¹ doœwiadczenia niemieckich uczelni w tym zakresie. Bolejemy nad tym, ¿e polskich
uczelni nie ma w pierwszej setce najlepszych uczelni na œwiecie. Jest tak dlatego, ¿e nie ma wydzia³ów, jednostek, które s¹ naukowo wybitne. Cel jest taki, by stworzyæ na polskich uczelniach jednostki z wybitnymi uczonymi, wyj¹tkowo dobrym wyposa¿eniem. Takich centrów z czasem ma w Polsce przybywaæ - wyjaœni³ prof. Adam
Hamrol, wiceprzewodnicz¹cy KRASP. Jak doda³, pierwsze takie jednostki bêd¹, zgodnie ze znowelizowan¹ ustaw¹ o szkolnictwie wy¿szym, wyró¿niane od przysz³ego roku. Bêd¹ one mog³y liczyæ na specjalne finansowanie badañ naukowych.
Polsko-niemiecka debata o przysz³oœci uczelni
Doœwiadczenia niemieckich uczelni w finansowaniu szkolnictwa wy¿szego, a tak¿e ocena jakoœci
kszta³cenia w Polsce i Niemczech by³y miêdzy innymi tematem dwudniowego spotkania rektorów
z obu krajów, które odby³o siê w Poznaniu.
Pomiêdzy jêzykami
W dniach poprzedzaj¹cych obchody Dnia PrzyjaŸni Polsko-Wêgierskiej, którego gospodarzem
w 2011 roku by³ Poznañ, na UAM odby³a siê miêdzynarodowa konferencja „Pomiêdzy jêzykami
Europy Œrodkowo-Wschodniej”, wspó³finansowana przez Miêdzynarodowy Fundusz Wyszehradzki
FOT
. 2X MACIEJ MÊCZYÑSKI
NASZ UNIWERSYTET
WYDARZENIA
W
gronie tegorocznych laureatów Nagród Ministra Nauki i Szkol-nictwa Wy¿szego znajduj¹ siê równie¿ pracownicy naukowi UAM. Najwy¿sze odznaczenie MNiSW za ca³o-kszta³t dotychczasowych prac badawczych otrzyma³ prof. dr hab. Jerzy Strzelczyk z Zak³adu Historii Œredniowiecznej w kate-gorii badañ na rzecz rozwoju spo³eczeñstwa. Wrêczono tak¿e nagrodê zespo³ow¹ za osi¹gniêcia naukowe prof. dr. hab.Bog-danowi Marciñcowi, prof. UAM dr. hab. in¿. Hieronimowi Maciejewskiemu, prof. UAM dr hab. Cezaremu Pietraszukowi oraz dr. Piotrowi Pawluciowi z Zak³adu Chemii Metaloorganicznej za monografiê pt. „Hydrosilylation. A Com-prehensive Review on Recent Advances”.
Nagrodê indywidualn¹ II stopnia za osi¹gniêcia naukowe otrzyma³ prof. UAM dr hab. Andrzej Ga³ganek z Zak³adu Sto-sunków Miêdzynarodowych za ksi¹¿kê
„Historia teorii stosunków miêdzynaro-dowych” i dr hab. Micha³ Januszkiewicz z Zak³adu Semiotyki Literatury za pracê „Horyzonty nihilizmu. Gombrowicz -Borowski - Ró¿ewicz”.
Gala wrêczenia nagród odby³a siê 18 listopada 2010 roku w Warszawie w Centralnej Bibliotece Rolniczej, gdzie 120 lat temu swoje pierwsze badania prowadzi³a Maria Sk³odowska-Curie.
na
B
êdzie on prowadzony na poziomie studiów jednolitych magisterskich, wspólnie przez Wydzia³ Prawa i Adminis-tracji UAM oraz Wydzia³ Ekonomii UEP. Absolwentom studiów nadawany bêdzie tytu³ magistra.Podpisane porozumienie jest pocz¹tkiem starañ, jakie obie uczel-nie podejm¹, aby w przysz³oœci móc wyposa¿yæ studentów we wszechstronn¹ wiedzê o ekonomiczno - prawnych aspektach funkcjonowania gospodarki rynkowej, czy przygotowaæ przysz³ych
absolwentów do podejmowania dzia³añ gospodarczych z uwzglêd-nieniem ich wymiaru ekonomicznego i prawnego. Absolwenci kierunku prawno - ekonomicznego bêd¹ przygotowani do pracy na stanowiskach operacyjnych, analitycznych i menad¿erskich w przedsiêbiorstwach sektora prywatnego i publicznego, kancelariach radcowskich, organizacjach i instytucjach (publicznych i pozarz¹-dowych) w kraju i za granic¹.
Agnieszka Kurka
Nagrody ministra dla naukowców UAM
Wspólny kierunek
Nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego otrzymuj¹ najwybitniejsi naukowcy: autorzy
nowych teorii i dzie³ naukowych, które wpisuj¹ siê w œwiatowy kanon oraz odkrywcy rozwi¹zañ,
przyczyniaj¹cych siê do rozwoju badañ i nowych technologii. Przyznawane s¹ w trzech kategoriach:
badañ podstawowych, badañ na rzecz rozwoju spo³eczeñstwa i na rzecz rozwoju gospodarki.
Rektor UAM oraz rektor Uniwersytetu Ekonomicznego podpisali porozumienie w sprawie
prowadzenia studiów na nowym kierunku: prawno-ekonomicznym.
FOT
S
typendium z Wyboru umo¿liwia spe³nienie celów i marzeñ edukacyjnych, osobistych i zawodowych studentów i absol-wentów, którzy maj¹ g³owê pe³n¹ pomys³ów, jednak braku-je im œrodków do ich realizacji. Dziêki konkursowi stypendialnemu ambitni m³odzi ludzie mog¹ osi¹gaæ swoje cele, pokonuj¹c bariery finansowe. O tym, komu zostanie przyznane nawet do 5 tys. z³, decyduje otwarte g³osowanie.Stypendium z Wyboru to pierwszy na polskim rynku program stypendialny o takich kryteriach. Przyznanie œrodków nie zale¿y od wyników w nauce czy sytuacji materialnej uczestników. Decyduj¹ ich kreatywnoœæ, ambicja i determinacja w d¹¿eniu do rozwoju zawodowego oraz liczba i wysokoœæ g³osów w otwartym g³osowa-niu internautów. Student/absolwent, zg³aszaj¹cy siê do programu, sam okreœla, ile pieniêdzy potrzebuje i na jaki cel chce je przez-naczyæ. Mo¿e to byæ na przyk³ad nowy komputer, instrument muzy-czny, bilet na studenck¹ wymianê zagraniczn¹, kurs jêzykowy, warsztaty albo czesne na wymarzonej uczelni - mówi Katarzyna
Godlewska, prezes Fundacji Absolvent.pl.
Aby wzi¹æ udzia³ w Stypendium z Wyboru, nale¿y dokonaæ aplikacji na stronie internetowej www.stypendiumzwyboru.pl.
Praca aplikacyjna to swego rodzaju list motywacyjny, w którym w jak najciekawszy sposób uczestnik powinien umotywowaæ, dlaczego to w³aœnie on zas³uguje na stypendium. Konieczne jest tak¿e okreœlenie, o jak¹ kwotê chce siê ubiegaæ (od 1 tys. z³ do 5 tys. z³) oraz na jaki cel chcia³by j¹ przeznaczyæ. Aplikacja mo¿e mieæ formê filmiku, eseju, wideo prezentacji, prezentacji czy monta¿u zdjêæ.
Zamieñ szare na z³ote
J
ego adresatami s¹ pracownicy naukowi i naukowo - dydaktyczni wielkopolskich uczelni wy¿szych i jednostek badawczo -rozwojowych, zatrudnieni na stanowisku asys-tenta, adiunkta lub profesora z jednej strony oraz wielkopolscy przedsiêbiorcy z drugiej strony.Celem projektu jest wsparcie transferu wiedzy w wielkopolskim œrodowisku nauki i biznesu poprzez budzenie motywacji naukowców do zak³adania firm typu spin off/out oraz do komercja-lizacji wiedzy naukowej w przedsiêbiorstwach.
Projekt daje wymierne korzyœci zarówno sta¿yœcie, jak i przedsiêbiorcy. Pracownicy
wielkopolskich uczelni wy¿szych i jednostek badawczo - rozwojowych mog¹ zyskaæ wiedzê praktyczn¹ poprzez pracê i codzienne obcowanie z dzia³alnoœci¹ w sferze biznesu. Przedsiêbiorca zaœ zyskuje pracownika, którego umiejêtnoœci i praca bêd¹ dla firmy wartoœci¹ dodan¹.
Wiêcej informacji na www.ssn.paip.pl
Tak nazwano now¹ inicjatywê Fundacji Absolvent.pl, skierowan¹ do wszystkich studentów,
ucz¹cych siê w Polsce lub osób z polskim obywatelstwem, studiuj¹cych za granic¹
oraz absolwentów do roku od ukoñczenia studiów.
Stypendium z Wyboru
NASZ UNIWERSYTET
WYDARZENIA
Kto, je¿eli nie student, zna mocne strony uniwersytetu i potrafi przekonaæ do zainteresowania siê nasz¹ uczelni¹? UAM zachêca swoich studentów do wziêcia udzia³u w konkursie na film, promuj¹cy UAM.
To doskona³a okazja, aby po³¹czyæ re¿yserskie pasje ze studenck¹ fan-tazj¹ i wiedz¹ z zakresu promocji. Zastanówcie siê, w jaki sposób zaprezentowaæ dobre strony naszej uczelni. A gdy ju¿ wpadniecie na pomys³, chwyæcie kamerê i zrealizujcie go! Na autorów filmów, które szczególnie spodobaj¹ siê jury, czekaj¹ nagrody: za I miejsce - 1 000 z³,
za II- 600 z³, za III - 400 z³. Uczestnikami konkursu mog¹ byæ wy³¹cznie studenci I i II stopnia studiuj¹cy w trybach: stacjonarnym lub niesta-cjonarnym UAM.
Film powinien trwaæ nie d³u¿ej ni¿ 3 minuty. Na prace konkursowe, zapisane w dwóch egzemplarzach: na p³ycie CD oraz DVD, czekamy do 30 kwietnia 2011 roku w siedzibie Biura Prasowego UAM, ul. Wieniaw-skiego 1, p. 315 C. Na p³ytach nale¿y umieœciæ plik tekstowy zawieraj¹-cy dane uczestnika konkursu.
Dodatkowe informacje oraz regulamin konkursu znajduj¹ siê na por-talu studenta strony www.amu.edu.pl
U nas siê krêci!
Poznañski Akademicki Inkubator Przedsiêbiorczoœci podejmuje nowy projekt o nazwie Sta¿ Sukcesem Naukowca (SSN). Jest to projekt sta¿owo - szkoleniowy, realizowany ze œrodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Spo³ecznego, Priorytet VIII: Regionalne kadry gospodarki, Dzia³anie 8.2. Transfer wiedzy, Poddzia³anie: 8.2.1: Wsparcie dla wspó³pracy sfery nauki i przedsiêbiorstw.
FOT
NASZ UNIWERSYTET
STRATEGIE NIEZALE¯NE
P
rzejmie ono odpowiedzialnoœæ za rozdzia³ publicznych œrodków na pionierskie projekty badawcze. NCN opracuje te¿ strategiê rozwoju badañ podstawowych w Polsce, wyz-naczy priorytetowe dyscypliny, warunkuj¹ce cywilizacyjny rozwój kraju i stworzy programy badawcze wa¿ne dla kultury i dziedzictwa narodowego. A¿ 20 proc. swojego bud¿etu przeznaczy dla najbardziej utalentowanych m³odych uczonych.Narodowe Centrum Nauki (NCN) to filar przeprowadzonej w 2010 roku reformy nauki. Zgodnie z duchem reformy, finan-sowanie badañ podstawowych zostanie wy³¹czone z kompetencji ministra ds. nauki, daj¹c autonomiê finansow¹ œrodowisku polskich uczonych. To naukowcy, a nie politycy, wiedz¹ bowiem najlepiej, jakie projekty badawcze daj¹ Polsce najwiêksze szanse w global-nym wyœcigu o naukowy sukces. Skupieni wokó³ NCN najlepsi polscy naukowcy rozdziel¹ œrodki w drodze otwartych i transparent-nych konkursów, kieruj¹c siê poziomem merytorycznym i wymi-arem cywilizacyjnym prac badawczych. O granty NCN bêd¹ mog³y siê ubiegaæ zarówno instytuty naukowe i zespo³y badawcze, jak i osoby fizyczne, prowadz¹ce na w³asn¹ rêkê badania, które mog¹ stanowiæ w przysz³oœci prze³om dla dotychczasowego stanu wiedzy. Narodowe Centrum Nauki opracuje te¿ strategiê badawcz¹ dla kraju w obszarze badañ podstawowych, wyznaczaj¹c kluczowe dla poszerzania wiedzy i rozwoju kraju dyscypliny naukowe.
Wzorowane na European Research Council (Europejskiej Radzie Badañ) Narodowe Centrum Nauki pozwoli na wprowadzenie w Polsce najnowoczeœniejszych standardów zarz¹dzania finansami na naukê, ale te¿ u³atwi polskim badaczom w³¹czanie siê do presti¿owych, miêdzynarodowych zespo³ów badawczych.
Polska - uruchamiaj¹c NCN - do³¹cza do elity europejskich pañstw, które ju¿ posiadaj¹ podobne, niezale¿ne agencje, zarz¹dza-j¹ce publicznymi finansami na badania, takich jak Austria, Portu-galia, Szwecja czy Niemcy. Doœwiadczenia zachodnich pañstw pokaza³y, ¿e zarz¹dzanie œrodkami publicznymi na badania przez autonomiczne gremia naukowe szybko podnosi jakoœæ badañ i wzmacnia ich konkurencyjnoœæ w Europie i œwiecie.
NCN wesprze te¿ wybitne m³ode talenty - minimum 20 proc. rocznego bud¿etu przeznaczy na sfinansowanie badañ, prowadzonych przez naukowców, rozpoczynaj¹cych karierê badawcz¹. Polska jako pierwszy kraj w Unii Europejskiej zdecydowa³a siê na tak szerokie i skuteczne systemowe wsparcie m³odego pokolenia uczonych.
Dyrektorem NCN zosta³ prof. Andrzej Jajszczyk. Najwa¿niejszym organem Narodowego Centrum Nauki jest 24-osobowa Rada, której przewodniczy prof. Micha³ Karoñski (na zdjêciu).
Poinformowa³ on, ¿e jedn¹ z pierwszych prac jakie rada ju¿ wykona³a, by³o stworzenie katalogu 25 dziedzin nauki. W ka¿dej z 25 dziedzin nauki, które rada okreœli³a, bêdzie mo¿liwe zdobycie czterech rodzajów grantów.
• Jeden rodzaj grantów bêdzie przeznaczony dla ka¿dego,
kto bêdzie mia³ pomys³ na badania.
• Drugi typ to grant na badania realizowane we wspó³pracy
z zagranicznymi instytucjami.
• Trzeci, tzw. grant promotorski, bêdzie przeznaczony
dla m³odych ludzi, których promotorzy wyst¹pi¹ o dofinansowanie ich badañ, a fina³em ma byæ doktorat.
• Ostatni grant bêdzie przeznaczony dla m³odych doktorów,
którzy nie ukoñczyli 35. roku ¿ycia i zrobili doktorat nie wczeœniej ni¿ piêæ lat temu. To jest grant na stworzenie warsztatu
badaw-czego. To bêdzie grant piêcioletni i mo¿e byæ bardzo wysoki, nawet do miliona z³otych. Dla biologa to bêd¹ laboratoria, dla human-isty to mo¿e byæ np. biblioteka - t³umaczy³. prof. Karoñski.
Wnioski bêdzie mo¿na sk³adaæ do 15 czerwca. W tegorocznym bud¿ecie zapisano dla NCN 305 mln z³. Resort nauki szacuje, ¿e w 2012 r. centrum bêdzie mia³o do dyspozycji ok. 500 mln z³, w 2013 r. ok. 700 mln z³, a w 2020 ok. 1,5 mld z³. Ta kwota bêdzie wzrastaæ dziêki œrodkom, które bud¿et pañstwa zaoszczêdzi na dotacjach statutowych dla jednostek naukowych. Od tego roku najs³abiej ocenione jednostki naukowe maj¹ dostawaæ dotacjê statu-tow¹ nie przez ca³y rok, a tylko przez szeœæ miesiêcy.
Ÿród³o: biuletyn MNiSW
Na nauce
najlepiej znaj¹ siê naukowcy
Narodowe Centrum Nauki, zarz¹dzane przez naukowe autorytety
i w pe³ni niezale¿ne od polityków, rozpoczê³o z pocz¹tkiem marca
w Krakowie swoje funkcjonowanie.
FOT
NASZ UNIWERSYTET MY W UE
Na przyk³ad z dzia³u „Edukacja i m³odzie¿” :
Chcê pójœæ na uniwersytet w innym kraju, ale tamtejsze w³adze wymagaj¹, abym w tym celu przyst¹pi³ do egzaminu z jêzyka. Czy maj¹ do tego prawo?Tak, w³aœciwe organy maj¹ prawo za¿¹daæ, abyœ przyst¹pi³ do egzaminu z jêzyka. Jednak takie przepisy powinno siê stosowaæ w sposób proporcjonalny i w miarê mo¿liwoœci stosowaæ odstêpstwa od nich w celu uwzglêdnienia indywidualnych okolicznoœci np. je¿eli dana osoba pracowa³a lub mieszka³a w kraju, w którym u¿ywa siê danego jêzyka.
Jestem Duñczykiem i chcia³bym studiowaæ w Niemczech. Tamtejsza uczelnia ¿¹da ode mnie jednak op³acenia czesnego. Czy obywatele UE studiuj¹cy w innym kraju UE nie s¹ zwolnieni z op³at za naukê?
Nie, przepisy UE nie zwalniaj¹ z p³acenia czesnego! Jednak¿e stanowi¹ one, ¿e musisz byæ traktowany tak samo jak obywatele kraju, w którym chcesz studiowaæ. W tym przypadku, je¿eli niemieccy studenci musz¹ op³acaæ czesne, ty równie¿ musisz to robiæ.
Czy stracê moje stypendium na pokrycie kosztów utrzymania, je¿eli wyjadê na studia za granicê?
Istnieje taka mo¿liwoœæ. Od rz¹du twojego kraju zale¿y, czy przyzna ci stypendium na pokrycie kosztów utrzymania, je¿eli wyjedziesz na studia za granicê. Dowiedz siê, jakie przepisy obow-i¹zuj¹ w tej kwestii. Jednak je¿eli twój rz¹d przyzna ci pomoc, bêdzie musia³ zagwarantowaæ, ¿e zasady dotycz¹ce kwalifikowania siê do jej otrzymywania nie doprowadz¹ do nieuzasadnionego ograniczenia twojej swobody przemieszczania siê.
Jestem Polakiem i w³aœnie skoñczy³em studia licencjackie w Polsce. Chcia³bym rozpocz¹æ studia magisterskie we Francji. Czy mogê otrzymaæ stypendium naukowe od Polski lub od Francji?
Istnieje taka mo¿liwoœæ. Rz¹dy krajów UE nie s¹ zobowi¹zane do przyznawania stypendiów ani po¿yczek studentom z innych kra-jów Unii. Nie maj¹ te¿ obowi¹zku wspierania swoich obywateli, którzy zdecydowali siê na studia za granic¹. Decyzje te s¹ podej-mowane przez ka¿dy rz¹d niezale¿nie: w niektórych krajach stype-ndia na pokrycie kosztów utrzymania ograniczaj¹ swobodê stu-diowania za granic¹. Skontaktuj siê z w³adzami w obu krajach.
„Twoja Europa” - to nazwa portalu, który ma u³atwiæ poruszanie siê po wspólnym rynku i korzystanie z mo¿liwoœci nauki, pracy, leczenia itp. Dziêki inicjatywie Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego strona zosta³a rozbudowana, a niebawem bêdzie dostêpna w 23 oficjalnych jêzykach UE( obecnie jest dostêpna w szeœciu). Portal „Twoja Europa” (Your Europe) zawiera napisane bardzo przystêpnie informacje o prawach obywateli Unii Europej-skiej, adresy instytucji i organizacji œwiadcz¹cych pomoc oraz odnoœniki do aktów prawnych. Jest doskona³¹ pomoc¹ dla m³odzie¿y, studentów, pracowników, konsumentów i przedsiêbior-ców. Aby przekonaæ u¿ytkowników, ¿e strona zwiera przydatne ¿yciowo informacje, do czêœci informacji dodano zak³adki „Prawdziwa historia” opisuj¹ce przypadki ludzi, którym udzielano porady.
P
rovident Polska organizuje konkurs dla studentów uczelni i wydzia³ów artystycznych na projekt statuetki programu wolontariatu pracowniczego „Tak! Pomagam”. Patronem wydarzenia jest warszawski oddzia³ Zwi¹zku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). Warunkiem udzia³u w konkursie jest przygo-towanie projektu i wykonanie modelu produkcyjnego statuetki oraz przes³anie tych materia³ów do organizatora do 31 maja 2011 r. Na laureatów konkursu czeka nagroda g³ówna w wysokoœci 3000 z³ oraz trzy wyró¿nienia po 1000 z³ ka¿de. Agnieszka KrajnikWiêcej na www.takpomagam.pl
F
undacja na rzecz Nauki Polskiej przyzna³a kolejne stypendia programu START przeznaczonego dla najzdolniejszych m³odych badaczy u progu kariery naukowej. Dostaj¹ 28 tys. z³ rocznie i mog¹ je przeznaczyæ na co chc¹. Z UAM stypendia otrzymali dr Marcin Adamczak( kulturoznawstwo), dr Pawe³ £upkowski( filozofia), Krzysztof Mularski (prawo), dr Piotr Nowicki (chemia), dr Anna Olejniczak ( chemia), Krystian Pyta (fizyka), Piotr Trocha (fizyka) i Bartosz Wiland (lingwistyka). Mamy wiêc 8 stypendystów. Dla porównania: UW - 24, UJ - 15, a Uniwersytet Wroc³awski - tylko 2. MAJTak!
Pomagam
Europa
dla ka¿dego
Ten portal powsta³ dla ciebie. Tu poznasz swoje prawa, uzyskasz wskazówki
i porady, u³atwiaj¹ce poruszanie siê i ¿ycie we wspólnej Europie - tak w Warszawie
prezentowali portal jego twórcy. I wskazywali najczêœciej zadawane pytania.
FOT
. ARCHIWUM
Czym by³ grecki sympozjon - wspólnota osób oddaj¹cych siê piciu wina, element nieod³¹czny œwiata antycznego? OdpowiedŸ na to pytanie przyniós³ mar-cowy „Czwartek literacki”, tradycyjnie odbywaj¹cy siê w Pa³acu Dzia³yñskich przy Starym Rynku.
Motyw ucztowania w œwiecie greckim i rzym-skim powraca³ w ró¿nych ods³onach dyskusji, zatytu³owanej "Wino, kobiety i œpiew... w antyku. Zrozumieæ staro¿ytnych", w której uczestniczyli badacze z Instytutu Filologii Klasycznej UAM: prof. Krystyna Bartol, prof. Ewa Skwara oraz dr Mateusz Stró¿yñski pod przewodnictwem prof. Piotra Beringa. P³ynê³y opowieœci o znacze-niu wina w zalotach, gdy Eros strz¹saj¹c krople
wina ze skrzyde³ rozpala mi³oœæ, o grach i konkur-sach towarzysz¹cych ucztowaniu, o umilaj¹cych je heterach i aulecistkach, o proporcjach wina i wody, jakie nale¿a³o zmieszaæ w kraterze, by po kolejnym wychylonym kielichu g³owa i nogi nadal wiedzia³y, co robi¹ - albo wrêcz przeci-wnie... Wszak, jak pisa³ Alkajos, „po to syn Semele da³ œmiertelnikom wino, by o troskach mogli zapomnieæ”.
Oprócz tych ludycznych elementów pod-kreœlono jednak zupe³nie inne aspekty antycznego ucztowania. W Grecji sympozjon by³ bowiem równie¿ wspólnot¹ religijn¹, literack¹, polityczn¹, pe³ni³ funkcje wychowawcze. Sk³ada³y siê nañ rzeczy powa¿ne i rzeczy weso³e. Uczestnicy spotkania (w Grecji wy³¹cznie mê¿czyŸni) deba-towali nad rzeczywistoœci¹, prowadzili agony
retoryczne i poetyckie, roztrz¹sali kwestie filo-zoficzne. Literackie powi¹zanie uczty z filozofi¹ jest zas³ug¹ Platona, który nie tylko umieœci³ w takim pejza¿u Sokratesowe rozwa¿ania o naturze mi³oœci, ale te¿ poœwiêci³ jedn¹ z ksi¹g „Praw” zasadom nale¿ytego picia wina. Wszechobecnoœæ winnych w¹tków we wszystkich gatunkach literatury staro¿ytnej dowodzi, ¿e napój ten by³ równie wszechobecny we wszelkich sferach ¿ycia staro¿ytnych Greków i Rzymian. Nic zatem dziwnego, ¿e przypisywano mu najró¿niejsze, nieraz skrajne w³aœciwoœci - wino rozjaœnia³o umys³, ale rozpala³o te¿ emocje; by³o nieodzowne w kultach religijnych przy sk³adaniu ofiar, jednak w komedii stawa³o siê domen¹ niewolników i starych strêczycielek; zastêpowa³o poca³unek, gdy kochankowie przyk³adali kolejno usta
NASZ UNIWERSYTET REKTORSKIE CZWARTKI
Czy obejmuj¹c funkcjê rektora zna³ pan, w swoim mniemaniu, uniwersytet?
Tak mi siê wówczas wydawa³o. Teraz, po ponad dwóch latach, dostrzegam, jak z punktu widzenia zarz¹dzaj¹cego ca³ym uczelnia-nym mechanizmem wiedza ta by³a niepe³na; jak codziennoœæ nakazywa³a mi uczyæ siê, uczyæ i uczyæ. I to od prowadzenia rozmów z poszczególnymi pracownikami o sprawach dla nich najistotniejszych poczynaj¹c, poprzez negocjacje, zdobywanie œrod-ków, na planowaniu koñcz¹c… Musia³em te¿ bli¿ej poznawaæ pra-cowników. Uzna³em wtedy, ¿e na uniwersytecie tak¹ œcie¿k¹, zbli¿aj¹c¹ do siebie uczonych i ich pogl¹dy jest dyskusja, wymiana myœli.
I tak podjêto organizowanie „czwartków u rektora”?
Tak, rektor UAM zaprasza spoœród grona profesorów grupê goœci, których dobór zale¿y od tematu, wybranego na osnowê danego, czwartkowego spotkania. Chcia³bym, aby sta³y siê one nowym uniwersyteckim dobrym zwyczajem. Chodzi nam o to, ¿ebyœmy ze sob¹ rozmawiali, ¿eby na wybrany, uniwersalny temat zabierali g³os profesorowie z ró¿nych dyscyplin. ¯eby wymieniali myœli, pogl¹dy i opinie, wzbogacaj¹c tym samym i siebie, i rozmówców. Do tej pory rozmawialiœmy o jêzyku jako zwiercia-dle kultury, moderatorem by³ prof. Bogdan Walczak; o piêknie w nauce, który to temat prowadzi³ prof. Jan Strza³ko. Po raz trzeci debata toczy³a siê wokó³ zagadnienia, czym ma byæ uniwersytet: „œwi¹tyni¹ m¹droœci”, do czego przekonywa³ prof. Zbyszko Melosik, czy precyzyjnie funkcjonuj¹cym przedsiêbiorstwem, do której to koncepcji sk³ania³ siê prof. Jacek Guliñski. Czwartym tematem, który postanowiliœmy przedyskutowaæ, bêdzie zagadnie-nie g³osu; czym on jest? kana³em komunikacyjnym, instrumentem, narzêdziem wywierania nacisku? Debatê prowadziæ bêdzie prof. Szydzisz. Ka¿dorazowo zapraszam oko³o 35 osób, co pozwala
utrzymaæ klubow¹ atmosferê, s³u¿¹c¹ prawdziwej intelektualnej debacie. I ka¿de ze spotkañ ku mojemu zdziwieniu trwa³o… trzy godziny! Ka¿dy stara³ siê zabraæ g³os, przedstawiæ swój w³asny punkt widzenia. Tak to powstawa³ obraz wielowymiarowy, œciera³y siê s¹dy, rodzi³y w¹tpliwoœci…
Uniwersytet zdaje siê byæ znakomitym miejscem dla takich debat, które s¹ wymian¹ myœli i nie musz¹ s³u¿yæ do przekonywania kogoœ, werbowania, karcenia, czy nak³aniania.
Tak, tu chodzi o swobodn¹, nieskrepowan¹ wymianê myœli. Kiedyœ to by³o normalne w œrodowisku uczonych. I popularne. Profesorowe znali siê, spotykali, a jeœli pojawia³ siê jakiœ znacz¹cy fakt, publikacja czy odkrycie, wtedy o tym siê mówi³o powszechnie. Bo wszyscy na dany temat mieli swój pogl¹d, wszyscy w danym temacie na swój sposób siê znali. Teraz my jesteœmy bardzo, bardzo rozproszeni, wyra¿ajmy wiêc chocia¿ swoje zdanie w tej czy innej wa¿nej kwestii. Nie musimy mieæ ostatniego s³owa, bezwzglêdnej racji. Temu naukowe dysputy nie s³u¿¹…
S³u¿¹ jednak¿e szeroko pojêtej integracji œrodowiska.
Tak. Cieszê siê, ¿e nasze czwartki sta³y siê p³aszczyzn¹ intelektu-alnej integracji profesury; humanistów z przedstawicielami nauk œcis³ych i przyrodniczych. Podejmowane tu tematy maj¹ wspólny mianownik. Dotycz¹ one wszystkich, ale ka¿dego w inny sposób.
Poruszane zagadnienia i dyskusje, które one wywo³a³y, s¹ na tyle ciekawe, ¿e warto by³oby je utrwaliæ, uchroniæ przed zapomnieniem.
Nie wykluczam, ¿e po jakimœ czasie pomyœlimy o tym.
Wróæmy do tematu „Œwi¹tynia m¹droœci,
czy przedsiêbiorstwo”. Jaki obraz powsta³ podczas debaty?
Takie wielowymiarowe spojrzenie potwierdzi³o to, co w mniejszym lub wiêkszym stopniu czujemy. Nie ma tu rozstrzygniêæ jedno-znacznych. Doszliœmy do wniosku, ¿e uniwersytet, owszem, jest
œwi¹-Wino, kobiety, œpiew i znawcy antyku
Mój drugi uniwersytet
Prezydent RP uhonorowa³ o. Jana Górê Krzy¿em Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, drugim najwy¿szym cywilnym polskim odznaczeniem pañstwowym, za wybitne osi¹gniêcia w kszta³towaniu postaw patriotycznych i moralnych m³odzie¿y oraz dokonania w pracy duszpasterskiej. Ceremonia wrêczenia odby³a siê 25 marca br. w Pa³acu Prezydenckim, a dokona³ jej szef Kancelarii Prezydenta RP Jacek Micha³owski.
Dominikanin o. Jan Góra zas³yn¹³ w ca³ej Polsce jako organizator (od 1997 r.) ogólnopol-skiego spotkania m³odzie¿y „Lednica 2000” nad Jeziorem Lednickim k. Gniezna. Skupia ono co
roku pod Bram¹ Ryb¹ wielotysiêczne rzesze m³odzie¿y. O. Góra jest tak¿e pomys³odawc¹ i organizatorem oœrodka duszpasterstwa aka-demickiego - Domu Œw. Jacka na Jamnej oraz oœrodka duszpasterskiego nad Polach Lednickich „Laboratorium Wiary Jana Paw³a II”, gdzie znaj-duje siê muzeum zwane „Domem Jana Paw³a II”. Ojciec Jan Góra jest zwi¹zany z Poznaniem od 1977 r., kiedy zosta³ w tym mieœcie pasterzem szkó³ œrednich, a od 1987 jest dusz-pasterzem akademickim przy Klasztorze OO. Dominikanów. W 2007 r. Rada Miasta Poznania „wyra¿aj¹c uznanie oraz g³êbok¹ wdziêcznoœæ za 30 lat pracy duszpasterskiej i wychowawczej z poznañsk¹ m³odzie¿¹ i studentami oraz pro-mowanie Poznania w Polsce i Europie”, nada³a o. Górze Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania. tyni¹ nauki, ale jako organizm wielce skomplikowany zarz¹dzany byæ
musi tak profesjonalnie, jak wielobran¿owe przedsiêbiorstwo.
I st¹d koniecznoœæ sta³ej nauki, o której wspomina³ pan na wstêpie.
Tak. Dziêki tym „studiom” znam uniwersytet lepiej. Ju¿ lepiej. Wci¹¿ jeszcze pojawiaj¹ siê sprawy i problemy, które zaskakuj¹. Do rektora trafiaj¹ najtrudniejsze ze spraw ludzkich. Trzeba je przed rozstrzygniêciem dok³adnie poznaæ. A wiêc s³uchaæ, rozmawiaæ, dociekaæ…. Mówi¹c krótko, prze¿ywam obecnie swój drugi uniwersytet!
A¿ kusi, ¿eby zapytaæ, sk¹d braæ na to czas.
Praca rektora nie koñczy siê z wybiciem na zegarze umownej godziny… A spoœród wielu zadañ trzeba wybieraæ. Ustalaæ czas dla „rektorowania”, dla rodziny (którego jest niestety coraz mniej), dla nauki, dydaktyki, uczniów - doktorantów, którzy te¿ musz¹ teraz byæ bardziej samodzielni, lepiej zorganizowani…
Zarz¹dzanie kadrami, pracownikami, to wa¿ny tor dzia³añ rektorskich. Nie jedyny jednak. Inne to zapewnianie uczelni w³aœciwych do jej dzia³añ i ambicji warunków. A te siê zmieniaj¹. Trzeba byæ otwartym, reagowaæ odpowiednio. To trudne?
Nie³atwe. Ale zmianom wychodzimy naprzeciw. To na naszym uniwersytecie Senat tak rozs¹dnie dyskutowa³ nad projektem nowe-lizacji ustawy o szkolnictwie wy¿szym, ¿e w oparciu o wypracowane tu wnioski powsta³y uchwa³y konferencji rektorów KRUP i KRASP, dalej przedstawiane na forum parlamentu. Ostatnio podjêliœmy t¹ sam¹ drog¹ (Senat UAM, konferencje rektorów) dzia³a-nia dotycz¹ce poprawy uposa¿edzia³a-nia pracowników uniwersyteckich.
Wa¿na jest te¿ infrastruktura, jak¹ dysponuje uczelnia. W tej mierze nasz uniwersytet ma siê czym pochwaliæ.
Tak, to prawda. Najlepiej zaœwiadcza o tym rozwój Kampusu Morasko. Ale nie tylko. Podejmuje siê kroki, aby zmniejszaæ dystans miêdzy „bogat¹ Pó³noc¹ a biednym Po³udniem” - jak mówi¹ niektórzy. Nowe oblicze zyska kampus na Szamarzewie, Collegium Historicum, Novum, Nieszawska. Trwaj¹ gor¹czkowe przygotowania do „operacji odm³adzaj¹cych”, które trzeba wykonaæ sprawnie i szybko, by w³aœciwie spo¿ytkowaæ wakacje i nie wy³¹czaæ obiektów z funkcjonowania w trakcie roku akademickiego. Ustalamy wszystko krok po kroku, jak przed wielk¹ bitw¹… Chcemy jak najwiêcej zrobiæ do czasu czterechsetnej rocznicy powo³ania uniwersytetu w Poznaniu!
O. Jan Góra z krzy¿em
dok³adnie w tym samym miejscu na brzegu pucharu, lecz wypite w nadmiarze odkrywa³o szpetotê kobiet; zmieszane z wod¹ sprzyja³o dobremu nastrojowi wykwintnego grona towarzyszy, czyste - stawa³o siê oznak¹ bar-barzyñstwa... Dziêki tej ró¿norodnoœci win-nych kontekstów marcowy „Czwartek literac-ki” przypomina³ wêdrówkê po dobrze zaopa-trzonej piwnicy, pe³nej omsza³ych butelek z dobrych roczników, o rozmaitych barwach i niepowtarzalnych smakach. Kto by chcia³ ich popróbowaæ, niech siêgnie po twórczoœæ Anakreonta, Owidiusza czy Atenajosa. Na pewno siê rozsmakuje.
Monika Miazek-Mêczyñska
FOT
NASZ UNIWERSYTET NOWELIZACJA
W
spólnie zrobiliœmy milowy krok ku nowoczesnym, polskim uczelniom, efektywnie zarz¹dzanym, otwartym na œwiat, skoncentrowanym na rozwoju talentów uczonych i studentów - podkreœla minister nauki i szkolnictwa wy¿szego prof. Barbara Kudrycka -Dziêkujê wszystkim, którzy w ci¹gu ostatnich trzech lat nie szczêdzili czasu, wysi³ku i wiedzy, by udoskonalaæ zapisy nowelizowanych ustaw. Reformê wspó³tworzyli wraz z Ministerstwem Nauki uczeni, rektorzy, doktoranci, studenci, parlamentarzyœci. Œrodowisko akademickie po raz kolejny dowiod³o, ¿e potrafi budowaæ kom-promis wokó³ wa¿nych spraw - dodaje minister.Nowoczesny model kszta³cenia
Reforma wzmacnia autonomiê programow¹ szkó³ wy¿szych - bêd¹ mog³y tworzyæ autorskie pro-gramy i kierunki studiów, integruj¹ce wiedzê z zakresu ró¿nych dyscyplin. W kreowanie nowej oferty kszta³cenia w³¹cz¹ siê autorytety naukowe, pracodawcy i eksperci w dziedzinie gospodarki. Nowe mechanizmy wprowadzane s¹ w oparciu o funkcjonuj¹ce w ca³ej Europie tzw. Ramy Kwalifikacji. Dziêki Krajowym Ramom Kwali-fikacji (KRK) dyplomy polskich absolwentów bêd¹ mog³y byæ porównywane z dyplomami innych europejskich pañstw.
Finansowanie dla jakoœci
Finansowanie szkolnictwa wy¿szego w wiêk-szym stopniu bêdzie zale¿eæ od jakoœci kszta³ce-nia studentów i poziomu badañ naukowych. Utrzymany zostanie dotychczasowy sposób finansowania uczelni z zachowaniem corocznej waloryzacji. Jednoczeœnie jednak coraz wiêcej funduszy bêdzie rozdzielanych w drodze konkursów adresowanych do najlepszych jednos-tek, zespo³ów naukowych, wydzia³ów, uczelni. Dodatkowe œrodki bêd¹ otrzymywaæ najlepsze jednostki uczelni publicznych i niepublicznych, które uzyskaj¹ status Krajowych Naukowych Oœrodków Wiod¹cych (KNOW). Dziêki temu rozwi¹zaniu dodatkowe dotacje trafi¹ do wybit-nych uczowybit-nych, m³odych naukowców, doktoran-tów i studendoktoran-tów.
Przejrzyste zasady kariery naukowej Dziêki zmianom przygotowanym przez rz¹d,
uproszczona zostanie œcie¿ka kariery naukowej. Celem zmian jest motywacja do rozwoju i wspo-maganie zdobywania kolejnych szczebli kariery naukowej i akademickiej. Uproszczona zostanie procedura ubiegania siê o stopieñ doktora habili-towanego. Procedura w wiêkszym stopniu skon-centruje siê na realnych osi¹gniêciach i dorobku naukowym, a czas jej prowadzenia skrócony zostanie z obecnych 11 do 4 miesiêcy. Nowa pro-cedura wykluczy pozamerytoryczne aspekty oceny habilitanta. Wprowadzony zostanie tak¿e obowi¹zek stosowania trybu konkursowego przy kwalifikacji na studia doktoranckie. Warunkiem otwarcia przewodu doktorskiego bêdzie co najm-niej jedna publikacja w czasopiœmie naukowym o zasiêgu krajowym lub w recenzowanym spra-wozdaniu z miêdzynarodowej konferencji naukowej. Doktoranci otrzymaj¹ wiêksze wspar-cie finansowe, a najlepsi z nich otrzymaj¹ dodatkowe stypendium. Przyjêta zosta³a tak¿e poprawka Senatu w³¹czaj¹ca doktorantów do sys-temu ulg komunikacyjnych (51%).
Zmiany w prawie to tak¿e wprowadzenie pro-cedur konkursowych na wszystkie stanowiska w uczelniach i wiêksze otwarcie na naukowców z zagranicy. Wybitny uczony ze stopniem doktora i z istotnym dorobkiem naukowym zagranic¹ bêdzie móg³ uzyskaæ w Polsce uprawnienia dok-tora habilitowanego. Ograniczeniu ulegnie tak¿e wieloetatowoœæ. Dodatkowy etat bêdzie mo¿liwy jedynie po uzyskaniu zgody rektora. Nauczyciele akademiccy bêd¹ równie¿ obowi¹zkowo pod-dawani ocenie dzia³alnoœci naukowej, dydakty-cznej i organizacyjnej. Ocena bêdzie dokonywana nie rzadziej ni¿ co 2 lata, a profesorów - raz na 4 lata. Druga negatywna ocena bêdzie obligowaæ rektora do rozwi¹zania stosunku pracy z oce-nionym nauczycielem.
Powi¹zanie uczelni z gospodark¹ Dziêki zmianom zwiêkszy siê tak¿e integracja uczelni z otoczeniem spo³eczno-gospodarczym. Uczelnie bêd¹ zobowi¹zane do opracowania i wprowadzenia regulaminów w³asnoœci intelektu-alnej oraz przyjêcia zasad komercjalizacji wyników badañ naukowych. Szko³y zyskaj¹ mo¿liwoœæ kszta³cenia studentów przy udziale pracodawcy b¹dŸ na jego zamówienie. Do tworzenia programów studiów o profilu
prakty-cznym bêd¹ mog³y zostaæ w³¹czone osoby reprezentuj¹ce organizacje spo³eczne, gospodar-cze i publiczne.
Wiêcej praw dla studentów
Prawa studenta chroniæ bêdzie obowi¹zkowa umowa zawierana z uczelni¹. Ustawa zagwaran-tuje te¿ wszystkim studentom katalog bezp³atnych us³ug administracyjnych: nieodp³atne bêd¹ wszystkie egzaminy (tak¿e poprawkowe, komisyjne i dyplomowe), wydanie suplementu do dyplomu, a tak¿e wpis na kolejny semestr lub rok studiów. Zmieni siê system pomocy materialnej, tak aby w wiêkszym stopniu mogli korzystaæ z niej najubo¿si studenci. Wzroœnie liczba i wysokoœæ stypendiów socjalnych.
Wiêcej osób bêdzie mog³o studiowaæ na bezp³atnych studiach dziennych w uczelniach publicznych - jest to mo¿liwe dziêki nowym, sprawiedliwszym zasadom podejmowania dodatkowych studiów na koszt bud¿etu pañstwa. Prawo do drugiego kierunku zachowaj¹ studenci z dobrymi wynikami, nowe prawo uniemo¿liwi jednak studiowanie kilku czy kilkunastu kierunk-ów na koszt pañstwa studentom s³abym.
Decentralizacja szkolnictwa wy¿szego Nowelizacja przewiduje ponadto dzia³ania deregulacyjne oraz decentralizuj¹ce system szkol-nictwa wy¿szego. Zniesiony bêdzie wymóg zatwierdzania przez ministra nauki regulaminów studiów i statutów uczelni. Rektorzy otrzymaj¹ wiêksze uprawnienia w zakresie tworzenia, przekszta³cenia i likwidacji jednostek organiza-cyjnych uczelni oraz tworzenia ich filii. Wprowadzone zostan¹ dwa alternatywne sposoby powo³ywania rektora uczelni, kierowników pod-stawowych jednostek organizacyjnych oraz ich zastêpców - w drodze konkursu lub wyboru.
***
Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie
wy¿szym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki jest drugim etapem wielkiej reformy nauki
i szkolnictwa wy¿szego, prowadzonej przez rz¹d. Szeœæ ustaw reformuj¹cych system nauki obow-i¹zuje ju¿ od 1 paŸdziernika 2010 r.
Ÿród³o: Newsletter Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego
Nowe prawo
dla szkó³ wy¿szych
Sejm RP przyj¹³ nowe prawo o szkolnictwie wy¿szym. Prezydent RP podpisa³. Znowelizowane
ustawy - Prawo o szkolnictwie wy¿szym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym
oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki - maj¹ wejœæ w ¿ycie 1 paŸdziernika wraz z nowym
rokiem akademickim.
NASZ UNIWERSYTET
INTERDYSCYPLINARNIE
W
2007 roku przeprowadzono pierwsz¹ „Autoprezentacja kluczem do sukce-su na rynku pracy”. Zachêceni sukcesem, studenccy naukowcy zorganizowali kolejn¹ „Work survivor - jak przetrwaæ w pracy”. Trzecia konferencja naukowa, przygotowana przez cz³onków Ko³a, odby³a siê w maju 2009 i zwi¹zana by³a z dzia³alnoœci¹ kó³ naukowych-zastanawiano siê wówczas, jak pozyskiwaæ fun-dusze na inicjatywy studenckie. W ubieg³ym roku na czwartej konferencji poruszano zagadnienia zwi¹zane z prac¹ z uczniem zdolnym, wykorzys-taniem zdolnoœci pracowników oraz zarz¹dzaniem talentami w firmie. W tym roku cz³onkowie ko³a, zainspirowani rozwojem nowych technologii, który przyniós³ znacz¹ce
zmiany w aktywnoœci ludzi - ten temat uczynili przedmiotem konferencji. Tegoroczna, V Ogólnopolska Studencka Konferencja Naukowa „Enter the future. Nowoczesne tech-nologie w doradztwie zawodowym i personal-nym” odbêdzie siê 10 maja 2011 na Wydziale Studiów Edukacyjnych UAM.
Justyna Mosek
W
e wspó³czesnej biologii, w wyniku przeprowadzania eksperymentów otrzymuje siê niewyobra¿alne iloœci danych. Przyk³adami s¹ analizy z wykorzys-taniem mikromacierzy czy sekwencjonowanie genomów. Dlatego zbieranie du¿ej iloœci danych, ich obróbka, interpretacja i porównanie z innymi wynikami, przekracza czêsto mo¿liwoœci labora-toriów eksperymentalnych. Powodem jest w du¿ej mierze brak wykwalifikowanych specjalistów, znaj¹cych siê na o obróbce otrzymy-wanych wyników i ich interpretacji. Brakuje ich tak¿e na polskim rynku. Nale¿y równie¿ pod-kreœliæ, ¿e w realizacji wspó³czesnych projektów naukowych k³adzie siê nacisk na wspó³pracê specjalistów z ró¿nych grup badawczych, co pozwala na opracowywanie wyników w szerszej perspektywie.Naukowcy w Polsce nie powinni zamykaæ siê na tak¹ wspó³pracê. Skoñczy³y siê ju¿ czasy jedno- czy dwuosobowych grup badawczych. Teraz, by publikowaæ w najlepszych czasopis-mach, potrzebne jest zaanga¿owanie wielu naukowców i interdyscyplinarnoœæ prowadzo-nych badañ.
Bioinformatyka sta³a siê jedn¹ z podsta-wowych dziedzin nauki, a co za tym idzie, niezbêdn¹ czêœci¹ analiz naukowych w badaniach molekularnych, biologicznych i medycznych. Analizy bioinformatyczne s¹ ju¿ nie tylko wymo-giem przy publikowaniu badañ w zagranicznej prasie naukowej, a szczególnie w czasopismach z listy filadelfijskiej - przede wszystkim sta³y siê
wyznacznikiem wysokiej jakoœci prowadzonych badañ.
Analizy takie pozwalaj¹ spojrzeæ na w³asne badania z szerszej perspektywy, czêsto nawet pozwalaj¹ odkryæ w nich nowe zale¿noœci, stwarzaj¹c przez to pomys³y na dalsze badania i projekty. Zastosowanie narzêdzi bioinformaty-cznych pozwala skróciæ czas badañ i precyzyjnie zaprojektowaæ analizy laboratoryjne, co zmniejsza nak³ady finansowe, a przy tym uatrak-cyjnia, wzbogaca i uwiarygodnia prezentowane wyniki.
Instytuty i placówki naukowe czêsto nie maj¹ w³asnych bioinformatyków, dlatego firma VitaInSilica oferuje naukowe wsparcie przy jed-norazowych projektach lub te¿ d³ugoterminow¹ i wielopoziomow¹ wspó³pracê, zapewniaj¹c przy
tym ca³kowit¹ poufnoœæ i ochronê powierzonych danych.
Misj¹ firmy jest przekonanie naukowców do siêgania po narzêdzia bioinformatyczne i tym samym wzbogacanie ich w³asnych badañ naukowych. Jednoczeœnie prowadz¹c szkolenia, firma mo¿e nauczyæ, jak korzystaæ z osi¹gniêæ bioinformatyki, jak interpretowaæ w³asne wyniki czy dane otrzymane z biologicznych baz danych, a nawet tworzyæ w³asne narzêdzia dopasowane do potrzeb. Celem firmy jest promocja bioinformaty-ki wœród naukowców.
Swoj¹ ofertê firma kieruje przede wszystkim do naukowych grup badawczych z bran¿y „BIO”, ale jest równie¿ otwarta na wspó³pracê z biznesem i dzia³ami badawczo - rozwojowymi firm farma-ceutycznych.
Krok w przysz³oœæ
VitaInSilica
- przedsiêbiorczoœæ akademicka na UAM
Studenckie Ko³o Naukowego Doradztwa Zawodowego i Personalnego UAM
po raz pi¹ty organizuje Ogólnopolsk¹ Studenck¹ Konferencjê Naukow¹.
VitaInSilica to firma rozwijana w Poznañskim Akademickim Inkubatorze Przedsiêbiorczoœci przez
pracowników i doktorantów Wydzia³u Biologii UAM. Interdyscyplinarny zespó³ firmy to specjaliœci
z zakresu bioinformatyki, biologii molekularnej, biologii strukturalnej i biotechnologii.
Zespó³ VitaInSilica - od lewej: mgr Joanna Kasprzak, mgr Anna Philips, mgr Tomasz Puton, dr Anna Czerwoniec, mgr Kaja Milanowska
FOT
NASZ UNIWERSYTET
PERSPEKTYWY
Z
apowiada siê, ¿e bêdzie to rok owocny w awanse aka-demickie na naszym wydziale: spodziewamy siê 9 habili-tacji, 3 profesur i co najmniej 2 doktoratów.Pójdzie za tym zapewne wiêcej publikacji. My, teologowie, jesteœmy tu w specyficznej sytuacji, bo jêzykami naszych publikacji jest raczej w³oski i niemiecki, a nie angielski. Ta specyfika nie zawsze jest uwzglêdniana w ocenie.
Wyj¹tkow¹ w skali kraju cech¹ naszego wydzia³u jest dzia³alnoœæ wydawnicza: mamy 29 serii wydawniczych i 7 czasopism; chcemy dalej dbaæ o te tradycje i aby ukazywa³y siê dalej tak unikatowe pozycje, jak œwie¿o wydana bibliografia biblistyki polskiej czy publi-kacja z VIII Kongresu Teologów. Kongres, z tematem sensu i bezsensu ¿ycia, by³ wydarzeniem, a publikacja jego prac te¿ bêdzie wydarzeniem, trafiaj¹c do szerszych krêgów. Uka¿e siê równie¿, licz¹ce ponad tysi¹c stron dzie³o, bêd¹ce opracowaniem dokonañ ks. prof. Piotra Nawrota. To chluba naszego wydzia³u, œwiatowej s³awy odkrywca i znawca dzie³ muzyki barokowej w redukcjach latynoamerykañskich, prowadz¹cy projekty kanadyjskie i angiel-skie. Nasz¹ specjalnoœci¹ s¹ te¿ prace nad podrêcznikami do nauczania religii - w tym roku na ogólnopolskiej konferencji, poœwiêconej temu tematowi, zaprezentujemy cztery nowe podrêczniki, wraz z materia³ami dydaktycznymi i edukacyjnymi dla nauczycieli i uczniów. To owoc kilku lat pracy.
Jesteœmy znacz¹cym oœrodkiem egzegezy biblijnej i translatoryki m.in. u nas dokonuje siê przek³ad Pisma œw. na jêzyk kaszubski. W popularny sposób docieramy do wielu odbiorców z naszymi w tej dziedzinie osi¹gniêciami, wspó³pracuj¹c przy projekcie Verba Sacra. Jesteœmy otwarci na wszystkich, których interesuj¹ tematy duchowe - s³u¿¹ temu nasze wyk³ady otwarte.
Skarbem nie tylko naszego wydzia³u, ale ca³ego uniwersytetu jest biblioteka. Liczy niemal 200 tysiêcy pozycji, w tym 23 tysi¹ce rêkopisów i starodruków. Takiej biblioteki nie ma ¿aden wydzia³ teologiczny. Korzystaj¹ z niej nie tylko naukowcy z Poznania, ale z ca³ej Polski. Niestety, skarb ten nie ma nale¿ytej oprawy, dlatego w tym roku podejmujemy starania o budowê nowego gmachu. Le¿ymy miêdzy Wart¹ a Cybin¹, a ostatnia powódŸ nauczy³a nas, ¿e biblioteka musi byæ absolutnie bezpieczna, tak wiêc nie mo¿e jej s³u¿yæ ¿aden ze starych gmachów, co pierwotnie planowaliœmy. Do sierpnia projekt bêdzie gotowy. Przymierzamy siê te¿ do remontu starego gmachu by³ego seminarium duchownego.
S
podziewam siê przede wszystkim wzmocnienia kadrowego wydzia³u: jest ju¿ gotowych kilka habilitacji, zamierzamy zatrudniæ te¿ kilku profesorów z innych uczelni.Bêdziemy dalej walczyæ o granty, maj¹c nadziejê, ¿e z podobnym jak dotychczas pomyœlnym skutkiem, gdy¿ nasze projekty wygra³y 10 mln z³. Otrzymaliœmy grant na studia podyplomowe, zapowiada siê, ¿e zostanie sfinansowana z grantu pewna nowa specjalizacja na pedagogice, ale jej nazwê zdradzê dopiero, gdy nam siê powiedzie. Nie chcê zapeszyæ.
Organizujemy 9 konferencji naukowych, w tym m. in. tak intere-suj¹c¹ dla œrodowiska uniwersyteckiego jak czerwcowa na temat szans i zagro¿eñ w integracji europejskiej przestrzeni edukacyjnej. Bêdzie te¿ konferencja o dziedzictwie kulturowym Kalisza i regionu. Ten temat bardzo le¿y mi na sercu, bo Kalisz to miasto o wielkich tradycjach i historii. Œwiadczy o tym choæby otwarta we wspó³pracy z Archiwum Pañstwowym wystawa o genealogii rodów kaliskich.
Jesteœmy - i chcemy byæ - zwi¹zani ze œrodowiskiem: rozpoczyna dzia³alnoœæ Stowarzyszenie Przyjació³ Edukacji Uniwersyteckiej w Kaliszu, przyjêliœmy i bêdziemy przyjmowaæ patronaty nad klasami profilowanymi. W Ostrzeszowie wspieramy ju¿ klasê o profilu pedagogiczno - artystycznym i klasê o profilu komunikacji medialnej, w tym roku bêdziemy to robiæ tak¿e w Ostrowie i Kaliszu. Zaprosi³a nas do wspó³pracy gmina Godziesze, która dosta³a du¿y grant na rozwój kultury - nasi plastycy i muzycy zostawi¹ tam wyraŸny œlad, wezm¹ te¿ udzia³ w plenerach artysty-cznych w Muzeum Ziemiañstwa Polskiego w Dobrzycy. W maju bêd¹ w Kaliszu uniwersyteckie spotkania ze sztuk¹, ciesz¹ce siê du¿¹ popularnoœci¹. S¹ przygotowane dwie serie ksi¹¿kowe, poœwiêcone problemom wspó³czesnej komunikacji oraz dziedzic-twu kulturowemu Kalisza i po³udniowej Wielkopolski, rusza czaso-pismo w jêzyku angielskim, poœwiêcone metodyce nauczania jêzyków obcych - wydaje je Axel Springer.
To dla ducha. A dla cia³a? Uruchamiamy dwupiêtrowy hotel pra-cownika uniwersyteckiego i przygotowujemy siê do budowy nowego gmachu dydaktycznego, bo bibliotekê - najpiêkniejsz¹ bodaj w Wielkopolsce - ju¿ mamy.
Bêdziemy te¿ w tym roku badaæ losy wszystkich absolwentów wydzia³u.
Czego oczekuj¹ w roku 2011...
...teologowie
...pedagodzy i artyœci z Kalisza
FOT
. 4X MACIEJ MÊCZYÑSKI
Odpowiada prof. Marian Walczak,
dziekan Wydzia³u Artystyczno
- Pedagogicznego UAM w Kaliszu
Odpowiada ks. prof. Jan Szpet,
NASZ UNIWERSYTET
PERSPEKTYWY
N
auki spo³eczne na naszym wydziale rozwijaj¹ siê w ró¿nych dyscyplinach, ale na pewno trzeba wspomnieæ o dynami-cznym rozwoju kognitywistyki, dla której równie¿ rok 2011 powinien byæ pomyœlny, m.in. tak¿e dlatego, ¿e do naszego zespo³u kognitywistów do³¹czy³ dr Grzegorz Króliczak, absolwent naszego wydzia³u, przez ostatnie lata pracuj¹cy w Kanadzie. Kognitywistyka, mówi¹c w skrócie, to teoria umys³u. To nowoczesna interdyscyplinarna dziedzina nauki, podobnie jak hermeneutyka. W obydwóch tych dziedzinach nasz wydzia³ jest licz¹cym siê oœrodkiem, o licznych miêdzynarodowych kontaktach.Rok 2011 bêdzie tak¿e pierwszym rokiem dzia³ania nowej katedry: katedry religioznawstwa, a od nowego roku akademickiego uruchamiamy now¹ specjalnoœæ na studiach magisterskich: religio-znawstwo. Równie¿ ta dziedzina nauki rozwija siê we wspó³czesnym wielokulturowym œwiecie bardzo dynamicznie.
Nie zapominamy równie¿ o potrzebach regionu, chêtnie wspó³pracuj¹c z w³adzami samorz¹dowymi. Bardzo cenimy sobie tê wspó³pracê. Jesteœmy ekspertami w dziedzinie kulturoznawstwa czy socjologii i realizowaliœmy ju¿ granty, pomagaj¹ce lepiej zarz¹dzaæ regionem i miastem.
Cieszymy siê te¿ z nowej inwestycji, która ma powstaæ za budynkami A, B. Mamy ponad 5 tys, studentów i wci¹¿ brakuje nam sal. Zdarza siê, ¿e studenci nie mieszcz¹ siê w sali. Nowy budynek bêdzie mia³ du¿o tak potrzebnych nam sal na kilkadziesi¹t osób. Chcemy te¿, aby Kampus Szamarzewo sta³ siê ³adniejszy. W tym roku bêdzie odnowiona elewacja budynków A,B i C, zostan¹ wyburzone obskurne gara¿e, z których zreszt¹ korzysta³y m.in. osoby spoza uczelni. Bêdzie nowy parking i nowa portiernia, inaczej zostanie zorganizowany ruch samochodowy. Zajmujemy ok. 3 ha gruntu i chcemy, by by³ to estetycznie jednolity, atrakcyjny kampus.
Jeœli chodzi o ofertê dydaktyczn¹, wyci¹gnêliœmy wnioski z ankiety przeprowadzonej wœród studentów, którzy narzekali na niedostatek zajêæ fakultatywnych w ramach poszczególnych kierunków. Przygotowujemy wiêc otwart¹ ofertê wydzia³ow¹, z której bêdzie móg³ korzystaæ ka¿dy student, niezale¿nie od kierunku studiów. Rozwijamy ofertê zajêæ w jêzyku angielskim. Mamy ju¿ kilkanaœcie takich propozycji, a liczba zagranicznych studentów na naszym wydziale wzros³a od ubieg³ego roku dwukrotnie, a wiêc osi¹gnêliœmy tu przyrost skokowy i chcemy, by dalej tak siê dzia³o.
...filozofowie, kulturoznawcy,
psychologowie i socjologowie
...chemicy
Odpowiada prof. Zbigniew Drozdowicz,
dziekan Wydzia³u Nauk Spo³ecznych UAM
Odpowiada prof. Andrzej Molski,
dziekan Wydzia³u Chemii UAM
N
asz wydzia³ coraz bardziej ¿yje przeprowadzk¹ do nowego gmachu na Morasko. Choæ mamy siê przeprowadziæ tam w³aœciwie dopiero za rok, ju¿ dziœ trzeba logistycznie tê wielk¹ operacjê przygotowaæ. Dla nowej siedziby mamy oczywiœcie wiele nowych planów naukowych i dydaktycznych i do nich tak¿e musimy siê przygotowaæ.Spraw¹, która zajmuje wiele osób i jest dla nas nowym zadaniem, jest e-learning. Chcemy wyjœæ z etapu prób i stworzyæ dobrze dzia³aj¹cy system. Teorii dydaktycznej jest w tej dziedzinie du¿o, my chcemy ju¿ praktyki. E-learning nie ma, jak s¹dz¹ niektórzy, zastêpowaæ wyk³adów i æwiczeñ; ma staæ siê wartoœciow¹, dodatkow¹ form¹ zdobywania wiedzy - oprócz wyk³adów i æwiczeñ. Szczególne znaczenie mia³by naturalnie e-learning dla studentów studiów zaocznych i podyplomowych, bo umo¿liwia³by im pe³niejszy kon-takt z wyk³adowcami, ale jest tak¿e potrzebny studentom stacjonarnym, chc¹cym poszerzyæ wiedzê. W marcu zorganizowali-œmy ogólnopolskie seminarium, poœwiêcone e-learningowi, gdzie wymieniliœmy doœwiadczenia z tej dziedziny z wydzia³ami chemii innych uczelni.
Rok 2011 jest œwiatowym Rokiem Chemii i zarazem rokiem obchodów 100-lecia otrzymania Nagrody Nobla przez Mariê Sk³odowsk¹ - Curie. Przygotowaliœmy z tej okazji specjalny pro-gram dla szkó³ œrednich - pierwsze spotkanie ju¿ w kwietniu. WeŸmiemy tak¿e udzia³ w obchodach tej rocznicy, które organizuje dla poznaniaków UAM. O Marii Sk³odowskiej - Curie mówi³ w TVN dr Tomasz Pospieszny z naszego wydzia³u, a prof. Izabela Nowak opowiada³a o chemii kosmetycznej, która jest jedn¹ ze specjal-noœci naszego wydzia³u, bardzo zreszt¹ oblegan¹. Cieszymy siê z tego i przywi¹zujemy wagê do takich popularnych wystêpów, bo jest to bardzo dobra promocja UAM, wydzia³u i samej chemii.
Jeœli chcielibyœmy natomiast szerzej objaœniæ, czego oczekuj¹ chemicy w 2011 roku, odpowiedŸ jest trudna. Chemia jest niezwykle rozleg³¹ dziedzin¹ i tu ka¿dy z kolegów móg³by siê wypowiedzieæ, bo oczekuje czegoœ innego, wiêc bêdê mówi³ tylko w swoim imieniu. Wielkie nadzieje wi¹¿ê z ci¹giem dalszym badania „granic chemii”. Chodzi tu zarówno o wielk¹ „rozdzielczoœæ czasow¹” czyli poznanie niezwykle szybkich procesów, zachodz¹cych w okresie femtosekundy, jak i „rozdzielczoœæ obrazow¹”: przy dzisiejszych mo¿liwoœciach mo¿emy podgl¹daæ pojedyncze cz¹steczki w czasie ich dzia³ania. Ujrzenie, co one wyczyniaj¹, daje nadziejê na powstanie zupe³nie nowych obszarów chemii.
NASZ UNIWERSYTET
PRZEŒWIETLANIE M£ODYCH
N
a uroczyste podsumowanie projektu (15 marca) ze strony norweskiej przybyli m.in. Sidsel Bleken, radca ambasady Królestwa Norwegii i prof. Ernst Hakon Jahr, koordynator projektu.W³aœciwie niewiele wiemy o zdrowiu i jakoœci ¿ycia m³odzie¿y
-stwierdzi³a prof. Maria Kaczmarek z Wydzia³u Biologii UAM, kieruj¹ca projektem po stronie polskiej - badamy niemowlêta i
dzieci czy osoby starsze, natomiast okres dojrzewania traktowany jest przez badaczy wybiórczo. Takiego ca³oœciowego obrazu doty-chczas nie mieliœmy.
Jaki by³ cel badañ? Dowiedzieæ siê: jaki jest ogólny stan zdrowia m³odzie¿y; jakie czynniki œrodowiska maj¹ na to wp³yw; jak sama m³odzie¿ ocenia jakoœæ swojego ¿ycia; czy dziewczêta ró¿ni¹ siê w tych wskaŸnikach od ch³opców?
Iloœæ zebranych danych jest ogromna i jeszcze d³ugo mo¿e byæ przedmiotem ró¿nych analiz. W swoim referacie prof. Maria Kacz-marek przedstawi³a tylko niektóre, najbardziej interesuj¹ce - lub raczej niepokoj¹ce - wyniki. Na przyk³ad dramatycznie niska okaza-³a siê sprawnoœæ fizyczna ch³opców 16-18-letnich w Wielkopolsce. U jednej trzeciej badanych, a w niektórych cechach nawet u po³owy, stwierdzono kiepsk¹ gibkoœæ, s³ab¹ szybkoœæ biegu, marn¹ wytrzy-ma³oœæ kr¹¿eniowo -oddechow¹ i s³ab¹ si³ê miêœni. Nasi m³odzieñ-cy s¹ pod tym wzglêdem najgorsi w Polsce i w Europie! Tak dra-matyczny wynik wymaga na pewno stworzenia jakiegoœ programu naprawczego.
•le wp³ywa na zdrowie miasto, bezrobocie i bieda, a czynniki zagra¿aj¹ce zdrowiu m³odzie¿y wielkopolskiej to oczywiœcie pale-nie papierosów (robi to a¿ 75 proc. ch³opców i 63 proc. dziewcz¹t w wieku 16-19 lat!), picie alkoholu, ale tak¿e brak ruchu. Najlepiej wypadaj¹ tu ch³opcy w wieku 13-15 lat, ale we wszystkich pozosta³ych grupach stanowczo za ma³¹ aktywnoœæ ruchow¹ wykazuje co pi¹ty nastolatek. Co trzeci Ÿle siê od¿ywia: np. bez œni-adania wyrusza do szko³y a¿ 39 proc. dziewcz¹t w wieku 16-19 lat, a za ma³o owoców i warzyw je a¿ 61 proc. ch³opców w tym wieku. Oprócz oty³oœci problemem powa¿nym - czêstszym ni¿ oty³oœæ a
niedostrzeganym - jest niedowaga, dotykaj¹ca ok. 8 proc. wielkopolskiej m³odzie¿y. Alarmuj¹co wygl¹daj¹ te¿ wyniki, doty-cz¹ce braku snu: w grupie najstarszych nastolatków a¿ 47 proc. ch³opców i 44 proc. dziewcz¹t sypia mniej ni¿ 8 godzin dziennie.
Uwagi wymaga równie¿ fakt, ¿e w szkole nie czuje siê bez-piecznie œrednio co czwarty uczeñ, a co trzecia dziewczyna mia³a za sob¹ okres d³u¿szej depresji.
W powszechnym przekonaniu okres m³odoœci to czas rozkwitu pe³nego zdrowia. Badania pokazuj¹, ¿e jest inaczej, a najczêstszymi schorzeniami s¹ alergie, wrodzone wady serca, zniekszta³cenia krê-gos³upa, wady uk³adu miêœniowo - szkieletowego i nowotwory. Po raz pierwszy w Polsce zbadano te¿ czêstoœæ wystêpowania zaka¿eñ wirusami typu herpes i brodawczaka, co ma szczególne znaczenie dla programu szczepieñ przeciwko HPV: zaka¿one wirusami jest 3 proc. badanych nastolatków.
Projekt ADOPOLNOR by³ finansowany ze œrodków Nor-weskiego Mechanizmu Finansowego, a badania - jak stwierdzi³a Sidsel Bleken - maj¹ na celu zmniejszenie ró¿nic w poziomie ¿ycia m³odzie¿y europejskiej, gdy¿ - i podkreœla³a to prof. Torunn Lau-vdal, rektor uniwersytetu w Kristiansand - dziœ, przy otwarciu granic, obowi¹zuje nas ogólna troska o wszystkich m³odych Europejczyków.
Równolegle z badaniami naukowymi ich wyniki by³y na bie¿¹co omawiane w poszczególnych szko³ach, z uczniami i z rodzicami. Organizowane by³y sesje popularno - naukowe i konkursy dla m³odzie¿y- wszystko po to, by prawda o problemach zdrowia i jakoœci ¿ycia m³odzie¿y wielkopolskiej trafia³a do wszystkich, którzy mog¹ zmieniæ niedobre wskaŸniki. Za du¿o niedowagi,
fatal-na sprawnoœæ fizyczfatal-na ch³opców w wieku 16-19 lat, niedostateczfatal-na opieka lekarska, bardzo du¿e ró¿nice w zdrowiu i jakoœci ¿ycia miêdzy m³odzie¿¹ ze œrodowisk zaniedbanych a pozosta³ymi m³ody-mi ludŸm³ody-mi - powiedzia³a prof. Maria Kaczmarek- to, jak siê wydaje, najpilniejsze wynikaj¹ce z badañ problemy do rozwi¹zania.
Maria Rybicka
Wiêcej na www.adopolnor.eu
W¹tli m³odzieñcy i niewyspane panny
400 godzin badañ w 51 szko³ach Wielkopolski, ponad 5 tys. zbadanych nastolatków
- to liczby, obrazuj¹ce niezwykle szerokie „przeœwietlenie” stanu naszej m³odzie¿y,
jakiego dokonano w ramach projektu ADOPOLNORw latach 2008-2011.
Projekt by³ realizowany przez UAM we wspó³pracy z Uniwersytetem Medycznym
i AWF w Poznaniu oraz norweskim uniwersytetem w Kristiansand.
FOT
NASZ UNIWERSYTET SPOTKANIA
Jak zmienia³ siê uniwersytet przez lata spêdzone przez pani¹ na uczelni?
Od 1975 r. - wczeœniej przez dziesiêæ lat by³am zwi¹zana ze szkolnictwem œrednim - wiele siê zmieni³o. Przyby³y nowe gmachy, w tym piêkna siedziba WNPiD na Morasku. Zmienia³a siê kadra, ale przede wszystkim studenci. S¹ œwietnie wyposa¿one sale wyk³adowe, nowe techniki prowadzenia zajêæ. Na zawsze odesz³o wielu znakomitych badaczy. Pojawi³a siê za to m³odzie¿, w tym nasi przyszli nastêpcy. Trwa sztafeta pokoleñ.
Jak pani ocenia zmiany w mediach z perspektywy zajmowania siê dziennikars-twem w minionym 30-leciu?
Wspania³e rezultaty przynios³y innowacje tech-niczne. Pomyœlmy: od po³owy XIX w. dzien-nikarz zyska³ telefon, telegraf, maszynê do pisa-nia, komunikacjê kolejow¹ (niezmiernie wa¿n¹ dla mobilnoœci reporterów i kolporta¿u prasy), a w ostatnich dekadach komputer i dostêp do
Internetu. A ja w m³odoœci musia³am po kilka godzin wystawaæ na poczcie przy telefonie, by ostatecznie nie doczekaæ siê rozmowy lub prowadziæ j¹ w koszmarnych warunkach. Jednak, choæ nowe media stwarzaj¹ ogromne mo¿liwoœci, nigdy nie zast¹pi¹ cz³owieka...
Co najmilej wspomina pani z lat pracy na UAM?
Pozytywne efekty w dydaktyce: udanych uczniów, warunki pracy badawczej, pozwalaj¹ce na osi¹gniêcie satysfakcjonuj¹cych wyników, konferencje, publikacje, w tym seriê „Media dawne i wspó³czesne”, któr¹ redakcyjnie kontynu-ujê jako profesor senior. No i takie spotkania, jak to grudniowe, które traktujê jako zakoñczenie jedynie pewnego etapu zwi¹zków z uczelni¹. Zobowi¹zuje ono do dalszej pracy, mo¿e bardziej stonowanej, stosownie do mo¿liwoœci... dojrzal-szego wieku.
Marcin Piechocki, Adam Barabasz
C
elem stowarzyszenia bêdzie integracja naukowców i prak-tyków, zajmuj¹cych siê gospodark¹ przestrzenn¹, wymiana doœwiadczeñ zawodowych, uzgadnianie i zg³aszanie opinii w kwestiach wa¿nych zawodowo oraz dotycz¹cych planowania przestrzennego w Polsce. Stowarzyszenie zamierza te¿ chroniæ interesy zawodowe, kszta³towaæ pozytywne relacje z oœrodkamiw³adzy, uczestniczyæ w tworzeniu regulacji prawnych i Ÿróde³ finansowania gospodarki przestrzennej. Za wa¿ne zadnie przyjêto równie¿ popularyzacjê kierunku studiów, zwi¹zanych z t¹ dziedzin¹ oraz wspó³pracê z podobnymi organizacjami za granic¹.
Agnieszka Kurka
Na stra¿y przestrzeni
Przestrzeñ jest dobrem wspólnym, które nie ma indywidualnego w³aœciciela. Cz³onkowie
Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Gospodarka Przestrzenna podjêli wiêc dzia³ania, aby przestrzeñ
umo¿liwia³a rozwój jednostkom i spo³ecznoœciom obecnie i w przysz³oœci. Zebranie za³o¿ycielskie
Stowarzyszenia odby³o siê 1 kwietnia w Collegium Geographicum UAM.
Trwa sztafeta pokoleñ
W koñcu ubieg³ego roku
na Wydziale Nauk Politycznych
i Dziennikarstwa odby³o siê
uroczyste spotkanie
z prof. Bogumi³¹ Kosmanow¹,
kierownikiem Zak³adu
Dziennikarstwa, podsumowuj¹ce
ponad trzydzieœci lat jej pracy
naukowej na UAM.
W
spotkaniu uczestniczyli licznie zebrani koledzy, przyjaciele z wielu oœrodków akademickich w kraju, wychowankowie i uczniowie jubilatki, która otrzyma³a w darze ksiêgê zatytu³owan¹ Miêdzy histori¹, politologi¹ a medioznawstwem.Jubilatka jest absolwentk¹ polonistyki na Uniwer-sytecie £ódzkim, ale od doktoratu uzyskanego w 1973 r. (promotorem by³ prof. Janusz Pajewski) zwi¹zana jest z UAM, najpierw z ówczesnym Instytutem Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej, a od 2000 r. z WNPiD. Wypromowa³a 4 doktorów, a w dorobku posiada ponad 170 publikacji, w tym 10 ksi¹¿ek autorskich oraz 11 pod jej redakcj¹.
FOT
