Dariusz Rymar
Kazimierz Bielecki
Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 2, 168-170
Dariusz Rymar
Gorzów Wlkp.
KAZIMIERZ BIELECKI
K azim ierz Bielecki był o rg an izato rem i pierw szym kierow nikiem O dd ziału A rchiw um Państw ow ego w G orzow ie W lkp. U rodził się 4. 07. 1920 w G ródku Jagiellońskim . Szkołę podstaw ow ą ukończył we Lwowie, ta m też rozpoczął naukę w szkole średniej . Po kam panii wrze śniowej przedostał się do F rancji, gdzie w stą p ił do 1 D yw izji G ren a dierów. W ziął udział w kam panii francuskiej i 26 czerw ca 1940 r. pod St. Dieu d o stał się do niewoli, w której p o zo stał do zakończenia wojny. W październiku 1946 r. pow rócił do Polski i osiedlił się w P oznaniu. W P oznaniu, we w rześniu 1947 r. zdał m a tu rę i jeszcze w ty m roku rozpoczął pracę ja k o nauczyciel w szkole podstaw ow ej w D obrzanach k. S ta rg a rd u Szczecińskiego.
W 1950 r. rozpoczął pracę w W ojew ódzkim A rchiw um Państw ow ym w P oznaniu, które pow ierzyło m u zadanie zorganizow ania Pow iatow ego A rchiw um Państw ow ego w Gorzowie W lkp. O d 1 sierp n ia 1950 r. zo s ta ł jego kierow nikiem . Funkcję tę spraw ow ał do 31 g ru d n ia 1953 r. P A P w Gorzowie było pierw szym archiw um państw ow ym n a terenie tzw . Ziemi Lubuskiej.
W ciągu swej przeszło trzy letn iej działalności w G orzow ie K azim ierz Bielecki zajm ow ał się głów nie zabezpieczaniem porzuconych przez Niem ców i bezm yślnie niszczonych a k t. N a zlecenie W A P p en etro w ał obszar nie tylko Ziemi Lubuskiej, ale także teren woj. szczecińskiego i wro cławskiego. O d n ajd y w ał a k ta i księgozbiory, k tó re w większości były n a stępnie wywożone do P o zn an ia. Dzięki niem u w yw ieziono kilkadziesiąt sam ochodów a k t i księgozbiorów. U ratow ano wówczas wiele cennych m a teriałów archiw alnych, książek oraz przedm iotów zabytkow ych. O d n a j dyw ał je w gruzach budynków (np. w K o strzy n iu ), a przede w szystkim
K azim ierz Bielecki
169w składnicach m ak u la tu ry , w których - p rzeg ląd ając sam o tn ie setki m e trów różnych papierzysk - zn ajd y w ał a k ta i książki.
N ajw iększy sukces K. Bieleckiego z tego okresu to odnalezienie w składnicy m a k u la tu ry niezwykle cennego zespołu a k t m ia sta D rez denka (p o n ad 2 tys. teczek), które zo stały urato w an e tylko dzięki jeg o interw encji. W 1951 r. w Dysznie (k. M yśliborza) o d n alazł wiele cen nych książek pochodzących z B iblioteki Państw ow ej z B erlina. W śró d nich znajdow ał się rękopis W . G oethego.
K. Bielecki w prow adził także n a Ziem i Lubuskiej zorganizow any n a d zór n a d n a ra sta ją c y m zasobem archiw alnym . Rocznie w ykonyw ał k ilka dziesiąt kontroli archiwów zakładow ych polskich in sty tu cji, w któ ry ch pow staw ał narodow y zasób archiwalny.
R ozpoczął także opracow yw anie a k t zgrom adzonych w PA P w G orzo wie. W ciągu krótkiego okresu swojej pracy opracow ał inw entarz książ kowy d la zespołu R eichsm inisterium fur E rn ah ru n g un d L an d w irtsch aft z B erlina (a k ta wywiezione w 1955 r. do W arszaw y), opracow ał inw en tarze książkowe d la zespołów a k t n o tariu szy gorzowskich z X IX-XX w. oraz rozpoczął inw entaryzację a k t S ądu Obwodowego w Gorzowie W lkp. (XIX-XX w .).
W 1952 r. w spółorganizow ał P A P w Szprotaw ie, a w 1953 W AP m a jące pow stać w Gorzowie, a które o stateczn ie zlokalizowano w Sulecho wie.
Po wyjeździe z G orzow a p ełn ił funkcję kierow nika PA P w G nieźnie (1955-1960), a następ n ie w Poznaniu. W r. 1960 rozpoczął stu d ia n a W ydz. H istorycznym U niw ersytetu im . A d am a M ickiewicza w P o zn a niu. U kończył je w r. 1964. W 1973 r. uzyskał ty tu ł doktorski za pracę p t. Rozwój sieci i zad ań pow iatow ych archiwów państw ow ych w Polsce w lata ch 1950-70. W październiku 1982 r. przeszedł n a em ery tu rę. Z m a rł 19 g ru d n ia 1985 r.
O dznaczony K rzyżem K aw alerskim O rderu O drodzenia Polski oraz odznakam i honorow ym i: „Za Z asługi d la A rchiw istyki” , „Za Z asługi w Rozw oju W ojew ództw a Poznańskiego” i „Zasłużony Działacz Towa rzystw a Rozw oju Ziem Z achodnich” .
170
Dariusz R ym a r
L ite r a tu r a :
1. S tan isław Nawrocki: Kazim ierz Bielecki 1920-1985. - „A rcheion” LXXXV 1989, s. 321-323 (ta m też bibliografia prac K. Bielec kiego);
2. A k ta O d d ziału A P w Gorzowie W lkp.;
3. K. Bielecki: Z dziejów A rchiw um Państw ow ego n a Ziemi Lubuskiej 1950-53. m ps.