Stanisława Janicka
Ludwig Pick (1868-1944)
Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 4, 291-293
1997
N a d w a r c i a ń s k i Ro c z n i k
Hi s t o r y c z n o- Ar c h i w a l n y NR 4 - R O K 1997
Stanisława Jan ick a
Gorzów
W lkp.Ludwig Pick (1868-1944)*
U rodził się 31 sierpnia 1868 roku w G o rzow ie w rodzinie kupieckiej. Tu pobierał na uki początkow e i tu ukończył gim nazjum , a na stępnie stu d io w ał m e d y cy n ę w H eidelbergu, Lipsku, B erlinie i K rólew cu. Egzam in państw o wy złożył w 1892 roku. Podczas studiów w K ró lewcu pracował pod kierow nictw em Ernsta N eu m ana w K rólew skim Instytucie Patologii.
N a p rz e ło m ie 1890/91, a ta k ż e latem 1891 i 1892 pracow ał w tym In stytucie ja k o pracow nik pom ocniczy. W ykazał dużą zręcz ność podczas zajęć w prosektorium , gdzie w y konyw ał sam odzielnie sekcje, dzięki czem u w roku 1893 został asystentem prof. L eopolda L andaua i odtąd pracow ał w Klinice Prywatnej C horób K obiecych w B erlinie. Prof. Landau był w ybit nym ginekologiem, o bogatym dorobku naukow ym . D oceniając nieprze ciętne zdolności sw ego asystenta, zasugerow ał mu tem at pracy doktor skiej: Patologisch-anatom ische P räparate hya lin er Trombose.
U zyskaw szy tytuł doktora m edycyny został specjalistą patologii w berlińskiej klinice, a następnie kierow nikiem laboratorium .
Od czasu, gdy napisał pracę habilitacyjną na W ydziale M edycyny Uniwersytetu B erlińskiego w 1898 roku, opublikow ał 17 now atorskich Prac na różne tem aty zw iązane z anatom ią patologii kobiecych narządów
292 S ta n is ła w a Janicko O d 1906 do 1933 roku P ick p rac u je w p ro se k to riu m Szpitala „Fric- drichsheim ” w B erlinie. O d 1909 roku je s t p ro fe so re m tytularnym , a od 1921 roku profesorem honorow ym U n iw ersy tetu B erlińskiego. W 1928 roku brany był pod uw agę przy o b sa d za n iu k ated ry p o prof. O tto Lubar- schu, je d n a k ze w zględu na w iek (6 0 lat) n o m in a c ja n ie d o sz ła do skutku.
P ick był rów n ież m ile w id z ia n y m w y k ła d o w c ą p o za granicami państw a niem ieckiego. W latach 1913-1914 p ro w a d ził w ykłady w No w ym Jorku. W krótce po I w ojnie św iatow ej został zap ro szo n y do Sztok holm u przez S tow arzyszenie L ek arzy S zw ed z k ich . S zczeg ó ln y zaszczyt spotkał go w 1932 roku, w 63 roku życia, k iedy to 21 kw ietnia otrzymał zaproszenie do „H arw ey L ec tu re” w L o n d y n ie. M iał tam w ykład o oste oporozie, którą rów nież za jm o w a ł się w sw y ch b ad an iach . 3 i 5 maja 1932 r. prow adził w ykłady na U n iw ersy te cie w H arw ard zie w USA. W 1933 roku otrzym ał zaszczytne zap ro szen ie d o p racy na Uniwersytecie w C hicago, którego nie przyjął.
W iadom o je st, iż P ick był m ę żc zy z n ą sa m o tn y m , nigdy się nie ożenił. U dało się ustalić, iż w latach I w o jn y św iatow ej (1914-1916) byl lekarzem B erlińskiej G w ardii, a o d 1916 le k arze m g łó w n y m sztabowym Arm ii Frontu Z achodniego. Z a sw o je zasłu g i p o d cz as w o jn y odznaczony został Ż elaznym K rzyżem I Klasy.
31 sierpnia 1933 m iał 65 lat i w ed łu g p raw a obow iązującego w R zeszy zm uszony był przejść na em ery tu rę. O trzy m ał ją 1 października 1933. G dy odchodził z U niw ersytetu, rek to r nie o d w aż y ł się nawet mu podziękow ać i życzyć spokojnych d alszy c h lat życia, g d y ż prof. Pick był Żydem , a H itler ju ż był u władzy.
W ostatnich latach sw ego ży c ia p ro fe so r m ieszkał w Berlinie przy ulicy P hilipp nr 21. Jeszcze w 1936 roku w y b u d o w ał dom w Zehlendorfie i został zapisany do ksiąg w ieczy sty ch ja k o je g o w łaściciel. Niestety, w roku 1942 w pisano ju ż do ow y ch ksiąg n o w eg o w łaściciela, a był nim w ysokiej rangi oficer SS.
C o stało się z prof. P ick iem po roku 1936, nie w iem y dokładnie. R zekom o pracow ał jeszcze parę lat w szpitalu ży d o w sk im przy ulicy Irań skiej 2 w B erlinie, a w roku 1938 b ył b ez p ła tn y m k ierow nikiem Instytutu Patologii w B erlinie.
16 m arca 1943 został a re szto w a n y p rz e z g estap o , a 16 czerwca 1943 roku deportow any z B erlin a do g etta w T erezinie położonego na terenie C zech. B ył ju ż w tedy b ard zo sc h o ro w an y m człow iekiem . Cierpi^
Ißdwig Pick (1868-1944) 293
na arteriosklerozę i chorobę P arkinsona. Z m arł w Terezinie na zapalenia płuc 3 lutego 1944 roku.
Tak oto p rzeb ieg ło życie w ielk ieg o n au k o w c a i nau czy ciela, a przy tym patrioty niem ieckiego, Żyda.
* Opracowano na podstaw ie artykułu prof. dr H. H. Sim m era: Zum 50. Todestag von L u d w ig Pick (1 8 6 8 -1 9 4 4 ), o p u b lik o w a n e g o w V o rh a n d lu n g en d e r D e u tsc h e n
