TI - Bazy
TECHNOLOGIE
INFORMACYJNE
2
TI - Bazy
■ Baza danych to zbiór danych zapisanych w ściśle określony
sposób w strukturach odpowiadających założonemu
modelowi danych. W potocznym ujęciu obejmuje dane oraz program komputerowy wyspecjalizowany do gromadzenia i przetwarzania tych danych. Program taki (często zestaw
programów) nazywany jest "Systemem zarządzania bazą danych" (ang. DataBase Management System, DBMS).
■ Podział
Bazy proste :
➔ bazy kartotekowe
➔ sieciowe bazy danych
➔ hierarchiczne bazy danych
Bazy złożone :
➔ bazy obiektowe
➔ bazy relacyjno-obiektowe
➔ strumieniowe bazy danych
➔ temporalne bazy danych
TI - Bazy
■ Bazy relacyjne
● Wszystkie wartości danych oparte są na prostych typach danych.
● Wszystkie dane w bazie relacyjnej przedstawiane są w formie dwuwymiarowych
tabel (w matematycznym żargonie noszących nazwę "relacji").
● Każda tabela zawiera zero lub więcej wierszy (w tymże żargonie - "krotki") i jedną
lub więcej kolumn ("atrybutów").
● Na każdy wiersz składają się jednakowo ułożone kolumny wypełnione wartościami,
które z kolei w każdym wierszu mogą być inne.
● Po wprowadzeniu danych do bazy, możliwe jest porównywanie wartości z różnych
kolumn, zazwyczaj również z różnych tabel, i scalanie wierszy, gdy pochodzące z nich wartości są zgodne. Umożliwia to wiązanie danych i wykonywanie stosunkowo złożonych operacji w granicach całej bazy danych.
● Wszystkie operacje wykonywane są w oparciu o algebrę relacji, bez względu na
położenie wiersza tabeli. Wiersze w relacyjnej bazie danych przechowywane są w porządku zupełnie dowolnym - nie musi on odzwierciedlać ani kolejności ich
wprowadzania, ani kolejności ich przechowywania.
● Z braku możliwości identyfikacji wiersza przez jego pozycję pojawia się potrzeba
4
TI - Bazy
■ Indeks – pozwala na szybki dostęp do danych, których indeks
dotyczy. Ma to znaczenie głównie przy wielkich bazach danych. Zwykle indeksy tworzone są domyślnie z kluczami głównymi.
Pamiętać należy, że indeks zajmuje też miejsce a budowa indeksu kosztuje trochę czasu.
■ W odróżnieniu od prostej bazy w postaci „płaskiego pliku” gdzie
mamy do czynienia z jedną tablicą, relacyjna baza danych opiera się na wielu tablicach dzięki czemu jest:
Łatwa w utrzymaniu
Wydajna
Łatwa w rozbudowie
■ Dlaczego ważne poprawne skonfigurowanie wprowadzania
danych?
Powiązania między tabelami
Pilnowanie by nie było pustych pól
Pilnowanie zakresu danych i ich typu
Wszystko to po to by uniknąć późniejszych błędów w bazie.
TI - Bazy
6
TI - Bazy
TI - Bazy
■
Pierwsze kroki w używaniu aplikacji
Aplikacja nazywa się Open Base (można też próbować MS
Access)
Otwieranie wcześniej utworzonej bazy albo przez
➔ Plik->Otwórz ➔ Lub ctrl+o
➔ Lub gdy skojarzone rozszerzenie odb przez podwójne
kliknięcie
Tworzenie nowej bazy
➔ Plik->Nowy->Baza Danych ➔ Lub ctrl+N
Zapisanie dokumentu
➔ Plik->Zapisz – zapisuje pod wcześniejszą nazwą
- Jeśli pierwszy raz to poprosi o podanie nazwy i lokalizacji
8
TI - Bazy
■ Instalacja IRE 64b
■ Pobieramy najnowsze środowisko uruchomieniowe JRE
■ Zgadzamy się na licencję
■ Po pobraniu uruchamiamy plik i zaczynamy instalację
TI - Bazy
■
Gdy skończymy i dostaniemy komunikat:
10
TI - Bazy
■
O ile domyślna instalacja nie zostanie
automatycznie wykryta to można zrobić to z
poziomu ustawień:
TI - Bazy
■
Pierwsze kroki w używaniu aplikacji
Za pomocą Open Base można też zalogować się do
12
TI - Bazy
■
Niektóre ustawienia
TI - Bazy
■
Tworzenie tabeli
Wstaw->Widok Tabeli
Albo klikając w widok tabeli i wybierając Utwórz projekt
14
TI - Bazy
■
Tworzenie tabeli
Wstaw->Widok Tabeli
Albo klikając w widok tabeli i wybierając Utwórz projekt
TI - Bazy
■
Tworzenie tabeli
Podczas tworzenia tabeli musimy ustalić klucz główny
➔ Pole lub pola, które będą unikalne w całej tablicy
➔ Klikamy na polu prawym klawiszem myszy i w menu
kontekstowym zaznaczamy „Klucz główny”
Po zdefiniowaniu wszystkich pól zapisujemy tabelę
16
TI - Bazy
■
Wpisywanie danych tabeli
Gdy tablica jest już gotowa można ją wypełnić danymi
➔ Poprzez dwukrotne kliknięcie lub z menu kontekstowego
TI - Bazy
■
Edycja tablicy
Gdy Chcemy dodać jakąś kolumnę lub zmienić jej
cechy klikamy prawym klawiszem na tablicę i z menu
kontekstowego wybieramy Edytuj
Pojawi nam się okienko projektu tablicy
Niestety gdy są dane w tablicy nie wszystkie cechy da
się zmienić. Program dba o spójność danych zgodnie
z projektem tablicy.
■
Edycja danych
Podwójne kliknięcie otworzy nam tablicę do edycji
➔ Możemy poprawić dane
➔ Dodać kolejne rekordy
➔ Usunąć rekordy
18
TI - Bazy
■
Główne operacje
Nawigowanie
➔ Można wyszukać dowolny rekord klikając ikonkę z
Lornetką/Lupą
TI - Bazy
■
Główne operacje
Usunięcie tabeli
➔ Prawym klawiszem klikamy na wybranej tabeli
20
TI - Bazy
■
Główne operacje
Dodawanie indeksów (indeksy przyspieszają operacje
na tablicach np. szukanie sortowanie)
➔ Przechodzimy do edycji tablicy
➔ Wybieramy Narzędzia->Projekt indeksu
TI - Bazy
■
Edycja pól tabeli
➔ Wchodzimy w edycję tabeli
➔ Klikamy na dane pole
➔ Możemy ustalić jego typ
➔ Można też zmienić długość (uwaga gdy skracamy pole
istniejące dane mogą zostać stracone)
➔ Możemy dodać reguły poprawności pól np. By kod pocztowy
był w postać 2cyfry-3cyfry, by liczba była podawana w
pewnym zakresie od do albo można ustalić format daty czy godziny
22
TI - Bazy
■
Relacje – dodajemy w celu połączenia logicznego
dwóch tabel
Dodawanie relacji
➔ Wybieramy Narzędzia->Relacje...
➔ Dodajemy tablice pomiędzy którymi chcemy stworzyć relacje
➔ Następnie przeciągamy myszką pole z jednej tabeli np.
id_klienta w klienci do id_klienta w zamówieniach. Jeżeli dane pozwolą na relacje zostanie ona utworzona.
TI - Bazy
■
Relacje
24
TI - Bazy
■
Relacje
Edycja relacji
➔ Gdy klikniemy prawym klawiszem myszki na połączenie
pojawi nam się menu kontekstowe gdzie możemy wybrać albo
- Usuń – co spowoduje usunięcie danego połączenia
TI - Bazy
■
Formatki
Aby dodać formularz posłużymy się kreatorem
26
TI - Bazy
■
Formatki
Przez kolejne etapy można
➔ Wybrać, które pola mają być widoczne na formatce
➔ Zdefiniować podformularz
➔ Wybrać domyślne rozmieszczenie pól formularza
➔ Wybrać tryb wprowadzania danych
- Tylko do wprowadzania danych
- Do przeglądania
- Można zabronić usuwania, modyfikacji, dodawania
➔ Można wybrać styl kolorystyczny
➔ Nadać nazwę formularza
➔ Otworzyć formularz do edycji w celu poprawienia np. Nazw
pól czy ich rozmieszczenia (te z automatu rzadko odpowiadają oczekiwaniom)
Formatkę można też później edytować, zapisać a
TI - Bazy
■
Formatki
Gdy otworzymy formatkę oprócz widocznych pól do
wprowadzania lub przeglądania mamy pasek
nawigacyjny.
28
TI - Bazy
■
Przeglądanie danych
TI - Bazy
■
Filtrowanie
Ma na celu ograniczenie wyświetlania do zadanych
wartości
30
TI - Bazy
■
Zapytania - kwerendy
Pozwalają wydobyć z jednej lub więcej tabel dowolne
dane i zebrać je w jedną tabelkę
Możemy wybrać, które pola chcemy widzieć w nowej
tabelce
Na każde pole możemy założyć dodatkowe warunki
➔ <= ➔ < ➔ >= ➔ > ➔ = ➔ <> ➔ And ➔ Or
TI - Bazy
■
Zapytania - kwerendy
np. chcemy mieć wszystkie zamówienia wraz z
nazwami klientów gdzie ilość jest > 5
SELECT "klienci"."Nazwa" FROM "Zamowienia" "Zamowienia",
"klienci" "klienci" WHERE
( "Zamowienia"."id_klienta" = "klienci"."id_klienta" ) AND (
32
TI - Bazy
■
Sortowanie
TI - Bazy
■
Raporty
Są bardzo podobne do kwerend z tą różnicą że
przygotowywane są bardziej do publikacji np. W
postaci drukowanej.
34
TI - Bazy
■
Raporty
Przez kolejne kroki kreator zapyta nas
➔ O to jakie dane chcemy umieścić
➔ Jak je ponazywać
➔ Jak połączyć w grupy
➔ Sposób sortowania
➔ Sposób prezentowania
Wszystko to umieszczone zostanie w formie gotowej
do wydruku
Dokument można jeszcze dodatkowo przygotować tak
jak w przypadku zwykłego dokumentu tekstowego np.
➔ Ustawić wielkość czcionek
➔ Odstępy
TI - Bazy
■
Końcowe przygotowanie dokumentu
Wydruk ctrl+p
➔ Lub plik->drukuj
Ustawienia indywidualne do zainstalowanych drukarek
➔ Wybór drukarki
➔ Liczba kopii
➔ Druk dwustronny
➔ Kilka stron na kartce ➔ Tryb książki
➔ Wydruk stron parzystych/nieparzystych
➔ kolor/czarno białe