Bogdan Borowik
"Media lokalne i regionalne a
demokracja na szczeblu lokalnym",
red. Wojciech Furman, Kazimierz
Wolny, Rzeszów 1998 : [recenzja]
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia 7, 140-141
2000
Media lokalne i regionalne a demokracja na szczeblu lokalnym, red. Wojciech
Furman, Kazimierz Wolny, „Tarcza” Usługi Wydawnicze, Rzeszów 1998,
ss. 166
P u b lik acja je s l ow ocem ko n feren cji p raso zn aw czej, k ló ra od b y ła się w d n iach 5 -6 czerw ca 1997 ro k u w R zeszow ie. S p o tk a n ie uczonych i d z ie n n ik arzy z o stało zo rganizow ane przez S tudium D zien n ik arstw a W yższej S zkoły P edagogicznej i T o w arzy stw o Polsko-N iem ieckie.
M a teriały z aw arte w książce m o ż n a podzielić n a trzy g ru p y p roblem ow e dotyczące: tra n s fo r m acji m ediów n a tle p rz em ia n ustro jo w y ch , p ra sy i publicystyki, ra d ia i telewizji.
W pierw szej g ru p ie zn ajd u je się re fe ra t p ro f. T eresy Sasińskiej-łClass z U niw ersytetu Jagiellońs kiego M edia regionalne d zisiaj - p ersp e ktyw a teoretyczna , k tó ra w skazała n a d o n io słą ro lę m ediów 0 zasięgu m ik ro re g io n aln y m w b u dow ie społeczeństw a obyw atelskiego i u pow szechnianiu idei „m ały ch ojczyzn” . P o d k re śliła ta k ż e isto tn e p ro b lem y trap iąc e lokalne środki m asow ego przekazu zw iązane z ro s n ą c ą k o n k u re n c ją , a tak że łatw o ścią w pływ u n a nie m iejscow ych g ru p p o litycznego 1 e k o n o m iczn eg o n acisk u . W śró d innych z ag ro żeń p ro f. T . S asińska-K Jass w skazała n a m ożliw ość n ad m iern ej k om ercjalizacji m ed ió w k o sztem ich p o zio m u m erytorycznego, a także n a n iew y star czającą wiedzę teo re ty c z n ą d z ie n n ik arz y lo k aln y ch i ich skłonność d o m ieszania inform acji k o m en tarzem .
D o d ru g ieg o o b sz a ru tem aty czn eg o (dotyczącego prasy i publicystyki) należy pięć tekstów . W śród nich zn ajd u je się referat d r. M a rk a Jach im o w sk ieg o i d r. M a ria n a G ieru la z U niw ersytetu Ś ląskiego M o żliw ości i ograniczenia w kszta łto w a n iu się m ediów lokalnych iv okresie transform acji.
W ybrane a sp e k ty problem u. A u to rz y opisali czynniki, k tó re d e te rm in u ją istnienie p ra sy lokalnej,
d o k o n a li k ró tk ie j p rezen tacji p ra sy p ro w in cjo n aln ej w lala c h 1945-1989, zaś w dalszej części p racy n a przy k ład zie b a d a n e g o p rz ez siebie o b sz aru w ojew ództw bialskiego, częstochow skiego, k atow ickiego i o polskiego p rzed staw ili głów ne tren d y rozw o ju prasy o zasięgu m ik ro re g io n aln y m w latach
1989-1997.
R e d a k to r B o g d an J. B alcerow icz z B ydgoszczy, w ydaw ca lo k aln eg o czasopism a „Z iem ia R z ep iń sk a ” , w sw oim o p ra co w a n iu O niektórych aspektach regionalizm u, m ediach regionalnych
i lokalnych, dem o kra cji na szczeb lu lo kalnym zw rócił uw agę m .in. n a histo rię i ideę regionalizm u,
z ad a n ia Polskiego S to w arzy sze n ia P rasy L o k aln ej, p o d a ł także kilka p rak ty czn y ch rad d la w ydaw ców i d z ien n ik arz y lo k aln y ch d o ty czący ch zaw artości gazet i głów nych zasad w ypow iedzi d z ien n ik arsk iej. W ed łu g n iego d z ie n n ik a rz lo k aln e g o ty tu łu pow inien pisać: rzeczow o, uczciw ie, bez p ro p a g a n d y , rzetelnie, z p o zy ty w n y m n astaw ieniem , spokojnie, a k tu aln ie, a trak cy jn ie, p ro sto i przyjaźnie.
W tekście Z apew nienie ja k o ś c i w p u blicystyce p ro f. Stephen R uss-M ohl z B erlina w yakcentow ał um iejętność o ry g in aln eg o ujęcia tem a tu p rzy zac h o w an iu kom u n ik aty w n o ści w ypow iedzi i zw róce niu szczególnej uw agi n a w iary g o d n o ść źró d eł inform acji.
W referacie R zeszó w ośrodkiem w ydaw niczo-prasow ym 1989-1997 d r Z ofia S okół z W yższej S zkoły P edagogicznej w R zeszow ie z ap re ze n to w ała oblicze prasy w ojew ództw a rzeszow skiego, p o d a ją c jej ro d z aje, sta n liczebny, zak res tem atyczny i n ak ład y .
Regionalizm i uniw ersalizm -» F ra za « , w latach 1991-1996, to ty tu ł a rty k u łu , w k tó ry m m gr R a fał
R żan y (U J K ra k ó w ) o m ó w ił n u rt p rasy literackiej i literacko-społecznej w ydaw anej p o 1989 (w ym ieniając m .in. lubelskie „ K re s y ” ) ze szczególnym uw zględnieniem pism a „ F r a z a ” ja k o m odelow ym p rz y k ła d em . T e n ro d z aj czasopism o ogran iczo n y m terytorialnie zasięgu b a rd z o często p o ru sz a tem aty o g ó ln e z uw zględnieniem p rzy k ład ó w m iejscow ych. Z tego w zględu oddziaływ anie tych ty tu łó w w y k racza znacznie p o za o b sz a r, n a k tó ry m się u kazują.
' W trzeciej części tem a ty k ę ra d io w ą p o d jęło dw óch niem ieckich dziennikarzy: re d a k to r
K a rl-H ain z S m u d a z B erlina w referacie zaty tu ło w an y m R adio publiczne i jeg o fu n k c je w now ym
н> N adrenii P ółnocnej W estfa lii . A u to rz y zajęli się przekształceniam i zachodzącym i w rad io fo n ii niem ieckiej.
N a to m ia s t o telewizji n a p isali d r E lżb ieta S aw a-C za jk a i m gr K rz y sz to f Czerw iecki z L u b lin a w p ra cy R ola telew izji regionalnych w procesie p rzem ian dem okratycznych (na p rzykła d zie T V
Lublin-3 i Telew izji N ieza leżn ej L u b lin ). P rzedstaw ione tu zostały najw ażniejsze asp ek ty fu n k
c jo n o w an ia telewizji p u b liczn ej i ko m ercy jn ej, w sk azan o jednocześnie n a korzyści p łynące z fu n k c jo n o w a n ia w jed n y m o ś ro d k u d w ó c h k o n k u ren cy jn y ch stacji nadaw czych.
D r K a zim ierz W o ln y (W S P R zeszów ) w tekście R a d y program ow e telew izyjnych ośrodków
regionalnych i ich rola w telew izji pub liczn ej do w o d ził, że ra d y p o zo rn ie sp raw u ją pieczę n ad rozw ojem
p ro g ram o w y m o śro d k ó w re g io n a ln y c h , stan o w iąc zasłonę d la niekom petencji w ładz centralnych Telew izji P olskiej.
W p o d su m o w a n iu n a le ży stw ierdzić, że w sp ó łau to rzy om aw ianej p ublikacji w sp o só b rzetelny podjęli wiele w ażn y ch d la ro z w o ju m ediów lo k aln y ch tem ató w . Ich głosy sta n o w ią isto tn y elem ent w dyskusji n a te m a t teraźniejszości i przyszłości d z ie n n ik arstw a w Polsce.
Bogdan B orow ik
Sprawozdanie z ogólnopolskiej sesji naukowej - Wzór osobowy ludowca
w X X wieku, Lublin, 28-29 września 1998 roku
W d n ia c h 2 8 -2 9 w rześn ia 1998 ro k u n a W ydziale Politologii U n iw ersytetu M a rii C urie- -S kłodow skiej w L ublinie o d b y ła się o g ó ln o p o lsk a sesja n a u k o w a W zór osobow y ludowca w X X
w ieku. Jej o rg a n iz a to ra m i były: Z a k ła d M yśli P olitycznej X IX i X X w. W ydziału Politologii U M C S
w L ublinie i Z arz ąd O d d z iału L u d o w eg o T o w arzy stw a N a u k o w o -K u ltu ra ln e g o w Lublinie. G łó w n y m celem sesji b y ło u zy sk an ie p rzed e w szystkim odpow iedzi n a p y ta n ia : Jaki pow inien być w zór o so b o w y d ziałacza, p o lity k a ru ch u ludow ego w X X wieku i jacy pow inni być ludzie tw orzący p o lity k ę, a także przed staw ien ie i p rzean alizo w an ie asp ek tu osobow ego polityki, zrek o n stru o w an ie m o d elu działaczy ludow ych ró żn y ch epok.
Sw ą o b ecn o ścią k o n feren cję zaszczyciło wiele znam ienitych o só b z k raju i zagranicy, zw iązanych z n a u k ą i p o lity k ą .
O b ra d y p o d z ie lo n o n a trzy części. Pierw sza m ia ła c h a ra k te r ogólny, w p row adzający d o tem atyki sesji. D o ty c zy ła o so b o w o ści p olitycznej, m odeli d ziałaczy politycznych, u w a ru n k o w a ń społeczno -ek o n o m iczn y ch d ziałaln o ści ludow ców . W części drugiej p rzed staw io n o ogólne m odele, w zory osobow e d ziałaczy lu d o w y ch w poszczególnych ep o k ach . Część trzecia n a to m ias t, której p r o b lem a ty k a b y ła b ard ziej szczegółow a, m ia ła n a celu przedstaw ienie w zorów n a przykładzie k o n k re tn y c h o só b o ra z udziału lu d o w có w w znaczących dz ia łan iach i sytuacjach społeczno -politycznych.
Pierw szy d zień o b ra d ro z p o cz ęło o ficjalne w ystąpienie o rg a n iz ato ró w sesji. D ziek an W ydziału P o litologii p ro f. zw. d r h a b . J a n Jac h y m e k (K iero w n ik Z ak ład u M yśli Politycznej X IX i X X w. W P U M C S ) i d r W ald em a r P a ru ch (Prezes L ubelskiego O ddziału L T N -K i a d iu n k t w Z akładzie M yśli P olitycznej X IX i X X w. W P U M C S ) p o d c za s p o w itan ia przedstaw ili istotne przyczyny z o r g an izo w an ia k o n feren cji. N a leż ało b y d o nich zaliczyć przede w szystkim sk o m p lik o w an ą, ale b ard zo ciekaw ą i w a żn ą m ate rię b ad aw czą, d o ty cz ąc ą asp ek tu o sobow ego p olityki na przykładzie ruchu ludo w eg o , ja k ró w n ież o k rą g łą , osiem d ziesiątą rocznicę odzy sk an ia niepodległości i u tw orzenia T y m czaso w eg o R z ąd u L u d o w eg o R ep u b lik i Polskiej z Ignacym D aszyńskim n a czele, w któ ry m w a żn ą ro lę o d eg rali ludow cy.
