Ewa Szary
"O liryzmie filozoficznym Fiodora
Tiutczewa", Wsiewołod Griechniow,
"Przegląd Humanistyczny" R.XV
(1971) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/42, 148
/1/ RICHARD Jean-Pierre: Porozumiewanie s ię i te a tr . Prze ło ż y ł J.Lalew icz. "Pamiętnik L ite ra c k i" R. LXII:1971 z. 2 s. 237-254.
Praca jednego z p rzed s ta w icie li tzw. "k ryty k i tematycznej", J.P.Richarda, zmierzająca do określenia wyobraźni estetyczn ej S.Mallarmego. Autor rozważa te cechy m yśli / i tekstów/ poety, które naprowadzają na ślad zderzania s ię j e j z drugim człow ie kiem lub przedmiotem / "z czymś" lub "z kimś"/ - w formie lus trzanego odbicia. W tendencji t e j marzenie i słowo poety pró buje połączyć pewną zewnętrzność z pewną wewnętrznością, zaak ceptować to , co zewnętrzne i obce, przy jednoczesnej w ierności dla tego, co własne i ze swego wnętrza pochodzące.W inn ej,póź n ie js z e j w e r s ji, która zaznacza przekształcanie s ię m yśli poe ty , drugi występuje jako partner /w "te a t r z e " lub w "tłum ie"/. Myśl i słowo poety, szukające swojego samopotwierdzenia, są aau- szone już nie tylko odbijać s ię od drugiego jak od niemej po wierzchni lu stra, ale jednoczyć s ię z nim, przenikać w niego, przyswoić go sobie, przede wszystkim jako is to tę mówiącąrwspół- rozmówcę, współwyznawcę, widownię w teatrze,"p u b liczn o ść" tłu mu.
BP/42________________________________ E.Sz.
/1/ GRIECHNICW ffsiewołod: 0 liryzm ie filozoficznym Fiodora Tiutczewa. P rz e ł. W.Skrunda. "Przegląd Humanistyczny" R. XV:1971 nr 4 s . 99-110.
Praca o charakterze teoretycznoliterackim , Autor rozpoczy na rozważania od u ściślen ia i sprecyzowania pojęcia l i r y k i f i lo z o fic z n e j. Jest zdania, że filo z o fiz m l i r y k i zależy nie ty le od obranego przez poetę tematu, co ra c ze j od adekwatności po wiązania odczucia świata ze strukturą artystyczną utworu poety
i konstrukcją obrazów poetyckich. Na poparcie swoich te z au to r an alizu je szczegółowo jeden w iersz Tiutczewa: "Jak słodko drzemie sad ciem nozielony". U Tiutczewa m yśli o św iecio, który tworzy na wzór całego kosmosu, są zawsze korygowane przez struk turę obrazów poetyckich. F ilozo fizm l i r y k i Tiutczewa odnajduje autor ponadto w subiektywnym zabarwieniu postawy lir y c z n e j poe ty , która polegać ma nie na ek sp resji uczuciowej,ale na emocji poznania świata.