Andrzej Sąpoliński
"Über einen Versuch, den
Erwartungshorizont zeitgenössischer
Literaturkritik empirisch zu
objektiviren /Próba obiektywnej
oceny horyzontu oczekiwań
współczesnej krytyki
literackiej-weryfikacja
empiryczna/"... : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/2 (64), 226
/1/ VT.EHOFF Reinhold: Uber einen V ersu ch , den Erw artungshori zont z e itg e n ö ssisc h e r L ite ratu rk ritik em pirisch zu objektiviren /P ró ba obiektywnej oceny horyzontu oczekiw ań w spółczesnej krytyki lite ra c k ie j - w ery fikacja em piryczn a/. " L I L l. Z eitsch rift für L ite ratu r w issen sch aft und L in g u istik ", R . 6 : 1976, z . 21, Göttingen, s . 96
-1 2 4 . '
Artykuł dotyczy badań nad re c e p c ją lite ratu ry przeprowadzonych na podstaw ie ankiet rozesłan ych do 106 krytyków lite rac k ic h . Podsumowu ją c wyniki eksperym entu autor neguje obiektywną w artość wprowadzonego p rz e z Ja u s sa kryterium "d y stan su e stety czn e go "; teksty literack ie nigdy bowiem nie funkcjonują w czy sto "estetycznym d y stan sie " w stosunku do "horyzontu oczekiw ań" czyteln ika, ponieważ taki "horyzont" - bez "p rak tyczno-życiow ych" im plikacji - nie istn ie je . By pojęcie "estetyczn ego d y s tan su " miało nadal swój praktyczny se n s, konieczne je s t włączenie w krąg rozw ażań pozaestetycznych determinantów p ro c esu h istoryczn ego, jak np. : "przem oc, przym us, sa n k c ja ".
B P /6 4 /6 9 A .S .
/11/ BREM ER Thom as: Selbstm ord und Identitüts suche bei C e sare P a v e s e : die Erzählung S u icid i /C e sa r e P av e se - samobójstwo a po szukiwanie tożsam ości/., "L 1 L I. Z eitsch rift für L iteratu rw issen sch aft und L in g u istik ". R . 6 : 1976, z . 21, GÖttingen, s . 9 -2 5 .
Autor analizuje opowiadanie "Sam obójstw o" z punktu widzenia b io g ra fii p is a r z a , jego d z ie ł, a także - sformułowanej p rz e z F reu d a - koncep c ji m elancholii. W oparciu o ten m ateriał rekonstruuje cechy osobow ości p is a r z a , które - jak tw ierdzi - nie mogą być zauważone w in terp re tacji re zy gn u jącej z metody psych oanalitycznej. R ekonstrukcja owa je s t jedno c ześn ie kluczem do głębszego zrozum ienia c a łe j tw ó rczości P av ese oraz ujawnianego w niej fundamentalnego konfliktu między ciągłym "poszukiw a niem to żsam ości a je j n iszczen iem ". Autor dowodzi, że jedyne możliwe dla p is a r z a w yjście z tej konfliktowej sytu acji znalazło zapowiedź i arty styczne potw ierdzenie w łaśnie w tym opowiadaniu.