BRONISŁAW ANDRZEJ MATYJA Uniwersytet Warszawski
STRUKTURY WCZESNODIAGENETYCZNE W WAPIENNYCH UTWORACH OKSFORDU
Qpisane poniżej struktury rwystępują powszech-nie w wapiennych u.tworach oksfordu na obszarze Polski. Autorowi są one znane z połud:niOIWo-zachod
niego obrzeżenia Gór Swię~yskich z zespołów wa-pieni marglistych i wawa-pieni morawickich (11, 13), z obszar.u Jury Polski~ z warstw jasonogórskich,
wapie-ni la wioowych zawodziańs.kich i rwapieni płytowych
tuberoJ.itowych {10), !l: synklinorium wa.rs.zaw,skiego z wapiennej formacji gąbkowej ~9), a także z obszaru lubelskiego z .formaA:ji lk.raśniokiej (5, 14).
--w
ławicach
wapieni struktury tezaznaczają się
jako .róż.ned wielkości .i kształtów ciemne s.K·u,piemaw~lanu wapnia, odcinające się rwyraźmie od ~aśmej
szego tła &kały, przez co nadają Jej plamkowaty wy-gląd (ll'yc. 1).
P<>glądy na materiał ,tworzący owe struk.tury i na ich gen~ były w literaturze
tPOlskied
zróżnicowane. Uważano Je za &k.u,pienia ikr.zerniOillk.i (17), koolu'ecyj-ne sk.upial.ia ·W~aml wapnia (2), i.ntraJdas-ty oraz produkty koagulacji i :l'Eit.rystalizacji w~u wap-nia (16).Identyczne .formy skupień •węglanu owaamia opi-sywano z IWapieni górnojurajskich Jwy Szwabskiej (3, 8, 6) imel'1Pl'etując je Jako .końcowy produk,t pro-cesu związanego rz. ll'Ozkładem substancji organicznej na dnie ~biomi.ka. Efek.ty tego procesu zaznaczają się
barozo
wyraźnde u gąbek. Znany jESt ifadtt, że w skale ,zadwWIUje się CZQStto nie •tylko S2lki~ gąbki,ale talkiże za:rys dej miękikioego ciała. Dla takiej specy-fic2Jn.ed formy tZacllowa.nda się zwd.erzęc.ia IW st.arW!
ko-palnYJil zaproponowano ~3) określenie mumia rwapien-na (KaJ.kmumi.e). IPtroces mwnifikacji 11"01łXJC2.Yna się z chwilą śmierci gąbki i Jest związany IZ .rookładem sUibsttancji organiemej przy w~Łudzia:le bakterii. Końcowe produk.ty ~Zachodzących wówczas reakcji chemiemych (1, 3) porwod·udą :wy,trworzenie wokół li w
obrębie gnijącej materii organicznej mika:ośrodowi
ska o ~rwyżsunej w s.tosunk.u do otoc1.enia warto-ści ;pH. A por1iewa.ż rOtZpuszczalność Ca.OOa maleje ze wz.rostern pH, w Qbrębie powstałego mik.rOŚII'odo wiSka dochodzi do wyltrącania w~u wapnia i po-wstania konkurencji wapiennej. Węglan wapnia po-wstały w ·ten StPQSÓb określono rtermd.nem Venwesung-sfiillWJgSkaJLk {3) - wapień wy.trącony 'W procesie gnicia. Terrnm lł.ell zastąpiono
w
daJs
·
zed
części ar.ty-kuru ok.reśleniem putri.da1ny w~n wap.n:ia (por. niilej).Rroces mumifikacji dqtyczy bez wątpienia wielu
orga.nwinbw,
jednak IW przy,pactku gąbek szlkielet sta-nowi po !ich śmierci .nadal Itrwałą ikoostr,ukA:ję (19) id·o czasu .zadtończe:nia mwni!i·kacji podtrzymu~e mięk kie ciało zwierzęcia, za;pobi~ając j~o deformacjoon uniemożliwjaJącym późniejszą identyfikację. Na. to-mias·t Sltoruk.tura oiała !l:Wierząt po-zbawionych analo-giemego szkdeletu ul~a po ich śmierci zatarciu, na-wet wówczas gdy ciało lll.ie ulągnie w.cześtniejszej de-zinte,g;racJi Sąd7.ić więc można, iż wiele z i:lUS>trDwa-nyoh tu stll"uklbur utworzonych Jesrt: z ;pu.t11idaJnego wę gla.nu wapnia i sta.nowi nieudane, bo llilliemoż.liwia jące identyfikację, mumie. Sąd ten może potwierdzać mrówno ciemny, ,~iaety w zwrysie w~lan wap-nia otaczający zailw~ie fragmok.onu belenmilta
(ll'yc. 2), a reprezenfrudący IPUt.ridadlnY w~an \W&pnda pqwsta.ły !Wokół i IW obrębie miękkieg() .oialła tego zwierrzęcia, dak !i .faiklt, :irt po ll"OZ4PIJSZCzen:i.u rwapienia za.wieradącego liczne Sllwpdenia p.tl(t.ridal.neg.o węglaJrW waa:mQa, rw ~rezDduwn pozastały lbardtr.o iliiczne skJery-ty s.trzyk;w. •W .tym drugim lpr!l:ypadlru przyc.zyną WY-trącenia .l(ll.itr.idalniego męglanu w.apnia b~o zapewne gnijące ciało
BkmY!klwY.
156
UKD 552.54'122:552.141 :551. '162.31 :001.4 Zbliżoną, lecz bardziej złożoną genezę mają
wy-stępujące na mumiach gąbek, tuberoidach, muszJach amcnitów, ramienionogów i d.n.nych srezątkach OII'ganiz-mów swoiste powłoki rwa;p.ienne (Kalkkrus·ten bada-czy zachcdnioniemieckich). Niektóre z tych powłok wykazują .WYnźną lamilllację (rys. 3), inne są t~
laminacji pozbawione, liczne są również powłoki re-prezentujące
typ
mieszany (r~. 4). Autor obserwo-wał też kuliste powłoki wapienne przypominające on-kcility, a ro2:W.i.ruięte JW!Okół fragmerut.u szkieletu ZIWie-rzęcego lub tuberoidu. .Wyr.nienione powyi.ej typy powłok wapiennych charakteryzują się następującymi cechami:l. Porwłoki wapienne nie WY&~ą IW osadzie bez pośreclalictwa s-ubstratu, jakim może być lliP· mus:Ua amonita (ryc. 3), ramienionoga (ryc. 4), mumia gąlb ki (ryc. 4) czy ,tu·beroid.
2. Powłoki .rozwijają się najimlterlsywl!l·iej na &'kie-rowanych ku górze powierzcłmiach swbetra,tu. Cien-kie powlotki wapienne rwys:t~ują tak.że na dolny:::h częściach podłoża, wewtnątrrz; komory mi~kaiJnej amonita (ryc. 3) 1lub wewnątrz osculum O.eżąc·ej gą·b ki. Asymetria ll"ozwoju {Powłok nie
3e&t
obserwO!Wa-na, gdy pokrywaJą niewielkie ikwEtte formysub-stratu.
3. Laminowane powł<ldti sąsiad'lldące początkowo ze sobą mogą rw miarę W'lll'os·tu ulec !połączeniu (.ryc. 4). 4. Grubość :powłok nie wylkalz.ude żadnego Z!Wiąz ku z rodzajem d r~zm.iall'ami ISUJbsrtratu, na ~tóryan się one rozwidają.
Ryc. 1. Naszlif duże; (50 X 36 cm) powierzchni
wapie-ni morawickich. Widoczne są liczne ciemne skupienia
putridalnego węglanu wapnia.
Fig. 1. Large (50 X 36 cm) polished section ot
Morawi-calimestone block. Note numerous dark
Ryc. 2. Putridalny węglan wapnia otacza;ący tragmo-kan belemnita. Pow. 0,8 X
Fig. 2. Putroidal calcium carbonate surrounding
bele-mnite phragmocone, X 0.8.
Ryc. 3. Powłoka wapienna rozwinięta wokół muszli
amonita. Wielkość naturalna.
Fig. 3. Calcareous enc.rustation developed around
am-monite sheZZ. Natural size.
5 . .Pomiędzy laminami powrok i na ich powierzchni występują częSto orga.nirzmy !ia:l!kru'31t\19ące: mszywioły, sertpu.le i otwornice.
W IPQgllądaoh na genezę powłok ;reprezenJtowane są dwa oadmi.enllle plmklty JWjd!Zellda. ~.zez niekltórych badaczy ~3) są one IUWartane wyłąca.n.ie 1.a s!k.upienia putr.idatllnetgo IW~u wapnia. FaJkit, tilż powłoki owe roz•wi.iaóą się nadilMeniSywniej na powlierzclmiach &ubstratu skierowanych kJu góme, lbł·uma.czy się, w
myśl ·teó ikoncepqjd, obecn.ością gaoz.t>Wyoh produkltów ~cia wbstarlicji organoic:Zitlej - NHa ~ COa - k!tóre przedostając się do góry .roalSIZerzały w tym !kierunku zasięg mikrośrodowiska sprzyjja,jącego wy.trącani.u w~lanu IWalp[lia. Inni !badacze (6) !PfZypisywaU
po-włokom wapiennym genezę organicz.n.ą. Swialdc~Lyłyby
o .tym m.
m.:
silmy fatotr.qpi:mn, sarnodozieOne wy-st~wanie powłtlk w <l6adzie Jbez IP(liŚirednic·twa orga-niemego subsltrat.u i podiWyisoz.cma 7.a1Wal'ltość kwasów aminowych w obrębie powłok w stto&unlru do sikały Oita:c-Laljące'j. W lmy$1 tlE(j koocepoji powłoki wapienne są produlktem diziałaoLrwści !PfymittytwJnYQh glooów mor-skich (7).z
'Obserwacji autora wyniika ruewą;tpliwa li do-tychczas zresz;tą nie !kwestionowana, syru;edymenta-cYtina geneza poWiłalt watPiennych. iWyraźny t.rqpizm(!Pkt
2) i peWina .sam.odmielnoość .rozwqj.u powłok (pk!t 3)wskaZlilią na udział ~ynnika o~o w ich powstaniu. ·Wytdaje się ~ednaok, IŻe idominującą .rolę Otdigry.wały procesy bioobemiczme zachodzące po śmier ci organi7mu stanoowiąc~o potem s.Ubstrart; d.la
roz-wodu powiokL Gnijący Em:Zątek organiczmy wytwa-rza wakół i w obrębie sw~o ciała milkrośrodowisko S!Pfzy;jaljące IWylt.rą,;:a.nif\1 ~u wapnia (por. wy-żej). Powstaje wówczas mumia i rO'Z'Wicięta wokół niej powłoka wapienna. Szybka lityfikacja wytrąco nego ;pUitroidadnEgo w~u wapnia (jpor. niiej) po-w.od·u~e, id: .z.es,pół orf!,aN~mów itn:kr.ustu.jących - w tym i sitnic - zasiedla utworzony :fragment twarde-g.o podłoża.
.w
tym momencie zaczynadą zachodzićdwa procesy: wy;trącanie węglanu wapnia w proce-sie fotosYlil'tezy i jednoczesne wychwytywanie cz.ąstek
Ryc. 4. Powłoki wapienne (pw) rozwinięte na
mu-miach gąbek i muszli ramienionoga (r). Wielkość
na-turalna.
Fig. 4. Calcareous crusts (pw) developed on sponge
mummies and brachiopod scheZZ (r). Natural size.
osal:lu pm:ez sJmoo oraz omówdany jUIŻ proces wy-tr~ put.rddaillnego 'Węlglarw Waplia, spowodowa-ny obumieraniem i @lniciem organi7Jrnów i.nk.rustu-jących. Nast~~e dalszy l"07iWÓ(i powłoki wapiennej. W myśa powyazego, odmienne lkoocepcje (3, 6), do-ty~e genezy powłok 'WaiPiennycll, można traktOwać jako ttwnaczące poszczególne aspeklty dedinEgo, do-żooego procew.
Z obecnością sirupień putcidaLnego w~anu wap-nia wiąt!e S'ię, wspomnda.ne wyiŻej, zagadnienie wc:r.-es-n~ d-ego lit~~i. Sklupienia iPIJtridalnego IW~nu
wapnia, bez. W'ldędu na oto ~Y ireprezerutowane są przez. mumie gąbek, I()OW'1ak.i. wap.ienJne C:Ly tuberoidy' stanowią na I'ÓVWli z wapiennymi sUcieletarni
rr.wie-r~ymi ltwa!rde fragmenlty dna. Swiadcz.y o tym ty-pqwy z.e!JIPÓł orgatnizmów 7iWiązanych z twa.Idym pod-łożem, a zas.iedladący owe elemelity dna. O szybkiej lityfikae'ji putrida!hn.ego w~u
w81Pilaia,
nią bowiem naieży \tfł.umaczyć dego twardość, świadczy ~e typ odksz.tałceń, da'kdm on ulega. Awtorowi zmany jest prrLykład (12), gdy mi.IIDUa gąbkide&t
SIPękana, a otaczający mumię osad wypellnia poWISitałe szczeliny. Zatem IW momencie gidy mumia Jbyła j•uż ciałem sZJtywnym, osad otaczaj·ący .znajdował się w stanie niezlityflkowanym, ~źnym. Z podanycll przykładów wyolllika·, i.i mament roopoczęcia i ~ liltyfdkacji putridailinego węglanu W3(pllłia było zmaczmie szybszenie :tempo dlty.f.i:kacji ,łltormalne,go" osadu
wajpien-nego, a sarna lliltylfiokacja zacllodziła IW stadium eo,ge-netycz.nyrn.
Opisywane procesy r<lr!Jkładu s.u.bstam.cjli organicz-neó przy 'W'SfPÓł!udziade lbakrterii, prowadzl'Ce do wy-t.rącarua i IWC7.eSlloej ioitylf.ikacji ~u W81Pllia, ~ro:z wióały się pow5z~bnie na dlnie 7Jbiomi:ka oksfo.rdz-ltiego. R07JWÓ(j tych procesów na .talką skadę był możliwy jedyolllie w spok:qjnym, o słabym ruchu wo-dy, ś.rodowiS'kru. środowiSko takie um~iwiał>o sta-biO,izacdę wytworzonych wdkół end~Jącej .swbstancjl or-ganiczmed mikrośrodowisk o podwydszonej, w
stosun-ku do <lltoczenia, .wartości pH.
Termiatdl<~gia słuiżąca ~'wli st.r·u'l®ur związanych
z wybrącaniem putriidaJnego w~u wa,pni.a jest rO'lJI)OWSzecbnicma dedmie wśród badaczy
zacllodnio-nierm~kicoh, bra•k na(l;amiasrt odpowiednich terminów
w imlydh dęzykach oraoz w llilteratbuorze polsokdej. Po-niżej przedstawiono prqpozycję .termd.ntol~i pols4tiej, Określenia mumia wapienna i powroka 1W81Pierma są dosłoWtn~ lbbuma~eniaani .terminów Nernieokich -Kailllmnulrniie .i !Ka3kkrusten. 'Wyida(je się, .że oba
ter-mLny wyJ~owo przy\'lłtaJą do strukftour, k:tólre mają oklreślać. Termial ,,.putr:idaJny ~an watl)nia", za-s~udąey fÓWllJOmaczny niemiECki tenminsuogsfiillungskailk, określa genezę s~u,pień węgflanu
wapnia !b& w,zgdędlu na formę tych slru:pień, c:z.y też ich związek z Clikreślonym szczątkiem organicznym.
~QPi.enda !pUitridaJnego wwlamJ walpO:l:ia nie będące
mumiami and powłdkami wapieillllymi określlane są tenninero illuberoid, zdemnowanym (3) na'Stępudąco: . "'l'iulberoidy są niere,gulaamymi, g.r,u·zel!kowatymi J,ub
Wi&tymd, zawsze za'Oik.rą!Dlooymi ciałami wapienny-mi nadlf02lllla.iltszej wielk<l6ci, krthre .wyraźnie odcdnają sdę od otaczaJjącyx:h je skal swym wyjks71talceniern (ciemne zabaTwjenje, zróżnicowanie na mik.ro- i makrokrystaliczne części, pseudoolitowa struktura). P~y ooe przez wyitrącenie pUitrdda•lru?go węgllanu wapnia pmy .rozkładzie ocrganicZI!lyoh cdal mięklk·ich
i przez OSikorupienie (Umkr.ustu,ng) twamdyoh ciał
wa(piEDnycll." .Aru(too: używał ak.r.eślenia tuberoid w nieco szerszym znaczani,u, obejmując .n.im ,także
struk-tury o st.rz~iastyoh, nde zaws-ze zaCllltrąglonych za-rysach.
Dla owsz.ystikicll strukrt.u·r utworrronych z pulbridał nego węglanu wapnia - mumii wapieamych, dla po-włOk wapieM.yC'h i .tuberoi.d6w - prqpooude aoutor
teimdln pUbraid. Termin te wiąże się z ok:oreśleniem putJridallny IWęglaat 'Wa(pllia i ;ta,k uak on wywodzi się od łacińsdtiego putridl\liS - zgndły. Definicja
pu-troidu bnmi ~ąco: ,;Putroidy są
.to
ciaława-p.ienlne pow54tałe przez wy.t:rącenie wQglanu wapnda w ~tilk.u rozkładu suibstaru:ji ol'gankmed". Dla wa-pieni, w kltór~h wyst~uJą .puJtroidy m00na uriy-wać ooklreślellia wapien~e puotorol.iltowe.
rP~ pr®lemaJt)'lka jest daJElita od
wy-c:z.eapan.ia. Nie :DOStam tu •podjęta m~ in.. ~a!Wa we-WIDęl:rmej strukltu.ry p\.lltroidów c'l"az stos.unek powłok wajpiennydh do stroma,tcililł.ów i cmkolditów. Jednak wyda~e się aoulborowd., itż. wa·nto byio uiW)'PI.IIIclić isbn:i.e-nde ttego rodzaJj.u stl"lllkrtur, gdyrż są one ba.rldeo pospo-lite w osadach oksfOil'du, a ich dotychczasowe
inter-pretacje prowadziły do fa~)'!wej illllterpr~tacji śro dowisk, w ktocyoh struk.trusry 1te poWISitawały.
LITERATURA
l. B er ner R. A. - Calciuro carbona te concretions formed by lthe .cleoam,pols.il of organie maAJter.
SCience, Wasbinogjtoo, Ul68,
v.ca.
159.2. C z a r 111 o c k. i J. - Ma·rmury ś'Wii~tok.rzyl9kiie.
Biul. P.IG, 1952, nr 80.
3. Fritz G. IK. - Schwammstotrzen, T·uberolilbhe und SchUitrtlbreccien ian Weissen J.ura der Scoh-wiiibiscllen Aillb. .Airtb. G.eol.-Pad.ii.Otn.t. linSit. Techn.
Hochsohule, Sbut.t.ga.nt, 1958, nr 13.
4. G e y er O. F. - Grundziige der Straj.igra.phie und Fames1rulllde. E. Sobweiltzerlbal'lt'sche Ver-lagjsibuchhan.dLung. St.l.llltgal'lt, 1973.
5. G ł a z e k J., M a :t Y'~ a B. A. - Próba zastoso-wania alllallizy sedy1rnelitdl.Qg.ic2100j najs.ta.rszej
po-SUMMARY
Calcareous str·uclures (Foig. •l) ()CIC·Urring .in Oxf.or-dian caJl'lbanate depooirt.s of rPola.nd are desoribed.
In accordance witlh lbhe vieWIS of reseaxx:hers t.rom tbe Fede:ra'l Re!puii)Lic of Gemlany (3, 6), the Sltruot>u-res a.re imeiiPreted as . iby-prodouots of decay of or-ga.ndc malbter on sea !A.oo.r. Tlhe prooess of
forma-tion of ~e mummies (Fig. 4) allld caJ.ca.r.eous encrusta;t.i.on,s (Figs. 2-4) 1s discussed. T.he struclt.ures are Slhown to ariginate at the eogenetic stage. It lis
proposed ·to caU all the caJlcareous sbruotures origi-nating in rES.ulft of decay of ar.gan-ic matter (i.e. muimrn:ies, cab:reous en.c·l.'ll.tlill:alb and ,'tu:beroids) as pUbroids.
l
58
krywy palleozoilku ·1ube!Sikiego dla okreś-lenia
mo-biln-ości tego obszamu. Lnst. Geol., 1974.
6. H i 11 er K. - 'Oiber me Banłk- •UIDd Schwanum:h-zies des Weissen J·ura der Schwiihisohen Alb (Wurttemberg). Arb. Geol.-Palaont. Inst. Techn. HoC'ł1schułe, Struibtga.rtt, 1964, nr 40.
7. HilJ.er K. - Pl'OOif and sign.i!ica.n.ce of am](no--ac•ides illl U~PJ>er J,urass.ic algal-SiP(l«llge reefs o~
:the Swa•bian Alb (SW-Gemnany). (Ln:] Recent develQPments in cai1bona.te sedimerutolQgy in Cen-tral EU!rqpe. Sprin.ger Veliag. Berlin-Heldelberg, 1968.
8. H u
m
me
l rP. - .Pet:ro?Jl'33)hie, Gliederung uru:lDiagenese der KaWke im Obełren We!ssen JIU•:a
d·er Schwabiselhen Mb. Aro. Geol.-.PaJaOllit. linst.
T.eahn. iHochsclrule, Stu'btgaljt, 1960, nr 26.. 9. Kutek J., MatY'ja B. A., Wioerz'bow·ski
A. - ·P.roblernaltyka stratnrafic.zma górnej jury z kiLlw wiereeń w s)'IIllkld.lllorium warszawsidm.
Actta .geol. pol., 1973, vol. 23, lllf 3.
10. Ku;tek J., Wierzbowski A., Bednarek J., IMatyj a B. A., ~a pa ś:nik T. - .Z ~oble 'lllalty'ki stra/tygraficZlllej osadów gómojurajskich
Jury rPolsokriej. Prz. geol.., 1977, nr ~.
11. M a tyj a B. A. - &traJtyg>rafia okJSford·u połud niowo-zaclhodniego obroożenia Gór Swiętokrz.y
S!kich. ·libidem, 1976, .nr 8.
12. M alty ja B. A. - Oksford tp<>łudlllLowo-za.ch::d niego ob~ia Gór ŚwiętOikrrzyskiich. Praca do-k.torsoka - lilie puibLilkOIWa•na. !Warszawa, 1977. 13. .M alty ~ a B. A. - T1he OXIfordd.aln in the
sOouth--w:ESitem margin of the Holy CrOISs M!ts. Alctta
.geol. jpo1.., 1977, vol. 27, 1110. l.
14. N i e m c z y c k a T. - Urt.asrtratygn-afia ,osadów j• u-ry górnej na obszarze lwbehskilrn. Ibl..dem, 1976, vol. 26, no. 4.
15. Paulsen S. - Au.fibau umd PEibr<Jtgraphie des Rif1!~lexes v0111 .Amegg aus dern hoheren Wei-ssen JiUJra der Schwiilbi!Sohen Ałb. Arb. Ge<tl.--.Pa1aoot. Inst. Techn. Hochscobu!le, S'butbg& rt, 1964, n:r 42.
16. ·Pesz a 1t C. - Liltologda j,u.ra,jslkich sikał węgla nowy.oh mięclrly Tokarnią a Chmiell!l.ikiem. Ac·ta geal. IPDI.., 1964, vol. •14, no. l.
17.
S
w 11 d z i ń s k i H. - Ubwory j urajs1cie międz.y Mał.QgQIS.zczą a Cza'l'll'lą Nidą. Biull. IPIG, 1931, vol. 6, nr 4.18. W a g e n p l a s t P. - Okołogische Untersuchu111•g der Fauna aus Bank- und Scbwaanmfazies des Weissen Jura der Schwabisoben Ałb. Alrb. Lnst. Geol. rPaUion.lt, Univ. St.Ubtgaol'1t, .1972, nr 67. 19. Zięgler B. - BewUJCihs auf Spcmgien. Palaoot.
Zt.sclh., Stulbbgant, 1964, lt. 38, llllf 1-2.
PE3IOME
OnncaHbi H3BeCTKOBbie CTpyKTYPł>I (pnc. l) Bbi-CTYnalO~He B Kap6oHaTHbiX OTJIO:lKeHHRX OKC<Pop~ CKOrO apyca Ha TeppHTOPHH nonbwH. Onpe,1.1eneH re-He3HC 3THX CTPYKTYP· IIo MHeHHH 3anaAHO-repMaH-CKHX cne~HaJIHCTOB OHH 06J)a3y1QTCR npH pa3JIOJKeHHH OpraHH'IeCKOrO Be~eCTBa Ha MOpCKOM AHe. OnHCaH npo~ecc o6pa30BaHHR MyMIDł ry6oK (pHc. 4) H :H3BeCT-KOBbiX CKOpnyn (pHC. 2-4) . . YCTSHOBJieHO, 'ITO 3TH cTpyKTYPbi o6pa3ylQTCR B 30reHeTH'!ecKoiil CTaAHH· ABTOp npeAnaraeT, 'IT06bi Bce H3BeCTKOBbJe CTPYKTYPbi 06pa30BaBWHeCJI B pe3yJibTaTe pa3JIO:lKeHHR OpraHH-'IeCKOrO Be~eCTBa Ha3biBaTb "nyTJ>OH~".