4. B low W. - Late Middle Eocene to Recent plank-tonic foraminiferal biostratlgraphy. ,[In:] Plankt. Conf. Proc. 1st., Geneva, 1969.
5. B low W. - Validity of biostratigraphic corre-lations based on the Globigerinacea. Micropaleon-tology, 1970, nr 16.
6. B 0 u c h
e
P. - Nannafossiles calcaires du Lute-tien du Bassin de Paris. Rev. Micrqpal., 1962, nr 5.7. Bramlette M., Sullivan F. - Coccolitho-phorids and related Nannoplankton of the early Tertiary in California. Micropal., 1961, nr 7. 8. Bramlette M., WiIcoxon J. - Middle
Ter-tiary cakareoull nannOlpI~n of the Cipero Se-ction, Trinidad. Tulane stud. Geol. 1967, nr 5. 9. Hay W., Mohler H., Wade M. - Calcareous
nannofossils from Nalchik (North~t Caucasus). Eel. geol. Helv. 1966, nr 59.
10. Le vi n H., J 0 e l' g e:r A. - Calcareous
nanno-plankton from the Ter.tiary of Alabama. Micro-pal., 1967, no. 13.
SUMMARY
Planktonic foraminifers and ca'lcareous' nannoplan-ktOIn ~ :tmefuJ. for esf:Iibli'shinlg bi<Jl&tralt~y
of the Upper Cre'taoeaus and lP8leogene of the D\Jkla Unit from the POliSh CaI1Pathians (F.ig. I). The re-sults od: detaoi:le1d studies on lUhe Ibwo groujpIS of mdcro-fossils were used in construction of two equivalent biootmbigraphic schemes. The ~ presen'hs corre-lation of ofhese sc'herne6. N.oncaIlcareous depo5its of the Globolt:rrtmca.na ~ Zone (U1PPm" SeIloo!J,an) .do not yield nannop'lank'tan. ~ part of tf;he GlobJger.i.na tr:Llooulinaides ....,. Gldbilgerina varlan'ta Zone palrtly oorresponid3 to the FlasciouHthrus tylmiptaniformis Zone (NP 5), ujpper par,t of the :tor:rner OOIll'IeIlIPO'Is 'to
!the
Helioldthus riedeli Zone (NP 8), amd the uppermol9t, part of this foraminifer zone - to the Discoas~ bill(jd0BiU6 Zo.ne (NP 11). T.be GlOborotalia subbOltinae Zone (Upper PaleocerJ.e - [owermc:st' Lower Eocene) , corresponds to .,be Malrthastelr:ites tribrachia1tilltll Zone'
(NP 1:2). r
The oocoolith QL<!SeIm,b1ages lrom the Globanoma-lina wilcoxensis Zone (Lower Eocene) do not yield stratigraphically important species. Lo'WerPart of the Globorotalia densa - 'Duirbol"Clltam.a ro1n.Jndimmrginalta Zone (~rm(J6t LoWer a.DJd Middle Eocene) corres-ponds !to the fOllowing nannOlPlamilct'on zones: Disco-aster mtilodoensls (NP :14) Md Ch:iJp~thus aJa-tus (NP 15) wnilst the uppermost part of the for ami-nifer zone was found
to
represent an' equivalent of the Discoaster saipanensis Zone (NP 17). The Glo-barota'lia cet'I'oazulens:is Z()ne (lower Upper Eocene) c~ fto the Is1molitbus IreCU1'V'l1S Zone (NP 19). The Stphenolithus pseudoradians Zone (NP 20) was, IQCallly ev:iJdenced 'Withiln the Globorotalia cocoaensis:' zone (higher Upper Eocene). The specific cOIIIIPOSition of the n.aml~laiBkton. assem'biages irecorded in the foraminifer zone Turborotalia increnescens - Globi -gerina ampllilpertu:ra. (uppermost Upper Eoce'ne -Lower Oligooene) made it pOssible :to· differE!liitiate local nannop'lankton zone Sphooolithus distent.us. -SPhenolithus cl,peroenls~s (lowerinOlSt Lower Ollgocene,).11. LoebUch A., Tappan H. - Annotated index and bibliography of the calcareous nannoplank-ton. Phycologia, 1966, nr 5.
12. M art 1 n i E. - Nannoplankton aus dem Tertiar und des obersten Kreide von SW-FTankreich.
Senck. leth. 1961, nr 42.
13. M art i n i E. - Standart Tertiary and Quater-nary calcareous nannoplankton zonation. {In:] Plankt. Conf. Proc. 2nd. Roma, 1971.
14. Morley D. A., Eames F., Sava'ge R. -Tertiary faunas, H. London, 1975.
15. R ado m ski A. - Poziomy nannoplanktonu- wa-piennego w paleogenie polskich Karpat Zachod-nich. Ann. Soc, Geol. Pol., 1968, nr 38.
16. Roth P., Baumann, P., Bertoli'no V. -Late Eocene - Oligocene calca:reous nannoplank-ton from Central and Northern Italy. (In:] Plankt.
Com.
Proc. 2nd. Roma, 1971.17. Sill c z k a A. - Geologia jednostki dukie1skiej. Inst. Geol. 1971, nr 58.
PE310ME
I!JIaHXTOHH'IeClOle. cPopmmHmPePl>I K K3BecTXOBbUi HaHHOmU1Hlt'1'OH 0K83aJIKClo DPKI'O~DDo!K P.lUf. pa3pQ-OOTKK 6KOCTPaTm'PaCp'lol ~pxHero MeJIa K UaJIeOreHa ,lO'KeJII>CK~ e,n;K~hl B IIoJIE>CKKX KapuaTax (<Pm'. 1). Ha OCHOBaHHH, UO;O;P06HE>IX KCCJIe,n;oBaHidt 06eHx rpyuu oKaMeHeJIOCTeJl\:' 6hlJIH cOCTaBn:eilhl ,n;Be COOTBeTCTBY-IO~He ce6e 6KOCTpaTm'pa<pH'IecKHe cxeMhl. B CT8.Tbe Iipe,n;CTaBJ1eHa KOppeJIHilJm pa3pa6OTaHhlx cxeM. Be3H-3BecTEOBhle ,oc~ roPH30HT8 Globotruncana stuarti (sepxmd!: ceHOH)' He co,n;eplEaT HaHHODJIalIKTOHa. HIDEHHH "IaCTE> rOpl13OHTa Gliobigerdlna triloculinoides -Globigerina val"ianta OTBe"lae'1" 'IaCTlil'lHO roPH30HTy Fasciculithus tymPa,niformis (HIl 5), BhlCIUaH 'IaCTE> -ropH3owry Heliolithus ~deli (HIl 8), a B CaMo:ei:
BI>I-COKO:ei: '1aCTH cpopaMHHmpepoBOro roPH30HTa o6Hapy-JKeR ropH30HT DiscoaBter bdnodosus (HII 11). rOpK30HT GlobOl'Olbalia subbotiriae (BePXHmt uaJIeo~tr - H ca-Mhl:A: HKCKKA , HHBoud 9O~eH) OTBe'IaeT ropH30H'l'Y Marthasteri1les tribrachiatus (HIT 12). '
COO6~ecTBa KOKKOJIH'l'OB H3 rOpK30HTa Globatttoma-lina wilco~s' (li:wrmKA 9O~eH) He co,n;eplKaT BH,n;OB' JOlelOII1Hx 'CTPaT'Hl'pa<pK'lecKoe 3Ha'leHHe. ,HIDEHJUI,:
'IaCTh-l'OpK30HTa Globol'dIiilia-' densa ... Turbprota1ia rotundlitnargiIuita (caMhllisepxaKA aIDEllH:et ~I epe,llHIW
3O~eH), OTBe"laeT' O'lepe,n;HO'I'OpH30HTaM Discoaster su-blodoensis' (all' 14) H Chipragmalithus alatus (HIl 15).' B caMO:ei: :oepxae:ei: 'IaCTH cPopaMHHH<PepoBOro
ropH30H-Ta, 06HapYJKeH rOpltsOHT Discoaster saipanensis (HIl 17). rOpH30HT GloborOitalia cerroazuJensis (HKcwKA Bepx-Hmi: 9O~eH) O'l'Be'laeT ~OPJf30HTY ~tmoUthus recurvus (HII 19). B ,Dpe,n;eJIaxropH30HTa Glob:orotalia coOOe.en-si's (BI>IcmKA sepxrud 9dqel:l) MecT8.MH BE>ICTyUae'r
1"0:-PH.30HT Sphen'Oli/thus pseudQlI"adians (HIl 20). ,Co,n;ep-JKa:ilJie ~em.HE>IX .BH~OB· 'B miHHODJIaHKTOHe BhIC'l;'y-DaJOII1HK B, upe,n;eJIax cpopaMHHH<PepoBoro ropH30HTa
Turbordtalia dnCJ:ebescens - Globige:rina
ampliaper-tura
(caia.Di B&lCO~aepxlLHii
90qeH - HIDE~ OJIH-rO~eH) CTaJI9 OCHoBO:ei:, ~.IUI BblAeneHHS! MeCTHoro KOK-KOJIHTOBOrO ropH30Hril Sphenolithus distentus - Spbe-nolithus ciperoensis (caMhI:ei: BE>ICOKH:ei: HJUKHH:ei: OJIm'O-~eH).MAREK· CIESZKOWSKI, KRzySZTOF
WrmK;
ANTONI WOJCIKInstyllut GeologiC7lJlY
NOWE SrANOWISKO OSADOW MIOCEN(J KO:tO DUBIECKA
W czasie prowadzenia badaiJ. terenowych w dolinie Sanu na obszarze Pog6rza Dynowskiego, A.W6jcik odkryl nie znane dotychczas stanowisko utwor6w mio-censkich. Znajduje siI': Ono
w
odleg~osci okolo 2,5 km na WNW od Dllbiecka, na leWym brzegu doliny Sanu w miejscowosci Przedmiescie Dubieckie (ryc. 1).Mot-UKP 551.782,I.D2:563.12:5151.435,3(438-12-924.52-12 Dublecko) skie osady mioceitskie wyst(:pujt\ tu w formie plata o powierzchni okolo 0,5 km i zalegajt\ na wysokosci 250-275 m 'npm. Plat zlokalizowany jest w miejscu, gdzie zbiegajll siI':: od wschodu stok doliny potoku wyplywajllcego ze wsi Drohobyczka, od pohldnia WZIlOlWlcy siI': nad r6wnint\ tarasoW/l stok doliny
Ryc. 1. Szkic sytuacy;no-geologiczny wyst~powania
osad6w miocenskich w' Przedmie§ciu Dubieckim.
1 - warstwy inoceramowe, 2 - osady p1aszczyste m.iocenu,
3 - pleJ1loceiiskie osady taras6w necznych" 4 -
holoceii-skie osady ta.rasDw neczoych, tI - odslon1~cla 'OIIIId6w m1o-ceiiskich, 6 - UiPad warsaw osad6w miocel'i8ldch.
Fig. 1. -Location-geological sketch
of
Miocenedepo-. sits from Przedmie§cie Dubieckie.
1 - Inoceramus Beds, 2 - sandy Miocene deipos1ts, 3--. Plelstocene deposlts of river terraces, 4 - Holocene de-posits ot r-lver terraces, 6 - outCl'Opll of Mlooene deposits,
6 - dip of Mlocene deposits.
nu. Obszar wys~powania utworow mioeenskieh wy-kazuje lagodniejszll morfologi~ w stosunku do ota-czajllcyeh go wzniesien zbudowanyeh z utwor6w
fli-szu karpackiego.
Fragmenty profilu osad6w mioeenskieh. kt6rego mi.!lZszosc mozna szacowac na eo najmniej 20 m, od-slaniajll si~ w dw6ch miejseaeh. Odsroni~cie I (rye. 3),
widoezne z szosy Przemysl - Dyn6w znajduje si~ w lomiku gospodarezym usytuowanym na zboezu do-liny Sanu nad jednym z dom6w przysi6lka Na Oszu.
Na pierwszej scianee lomiku autorzy wyr6mill 22 lawice, kt6re zostaly kolej~o ponumerowane (ryc. 2). NajniZsza cz~sc profilu s~lada si~ z ulozonych naprze-mian lawic zbudowanyeh z piask6w drobno- i grubo-ziarnis,tych. Piaski gruboziarniste sll Zle wysortowane i zawierajll domieszk~ frakeji sredniej i drobnej, a ezasem pojedynezo wys~pujllee ziarna drobnego Zwiru. Wyzej lezy zesp61 lawie od 6 do 10 zbudo-wanych ze sredn,io- i gruboziarnistyeh piask6w. W la-wicaeh 6 i 8 wyst~puje proste przelaltne warstwowa-nie i slabo zaznaczajllee siE: frakcjonalne, a w lawi-cy 9 wielokrotne warstwowanie przelaltne 0
mniej-szej skali. Kilkueentymetrowa lawica 7 jest wyrainie frakejonalnie warstwowana. W srednjoziarnistym pias-ku lawiey 10 wys~pujll smugi piasku drobnoziarni-stego, w jej sPl:lgu jest widoczna soczewka gruboziar-nistego piasku, a w stropie 2--3-centymetrowa war-stewka drobnego, zapiaszczonego zwiru.
Zesp61 lawic 11-18 to naprzemian:legle ulozone piaski, piaskowce i zwiry. Drobnoziarniste piaski z du-zll domieszkl:l frakcji pylastej budujll lawice 12 i 15. W pierwszej z nich wys~ujll smugi piasku grubo-ziarnistego., w drugiej - niewielkie soczewki drob-nyeh zwir6w. l.awice 11, 13 i 17 zbudowane Sll z jas-noszarych, drobnoziarnistych i wapnistyeh, bialawo wietrzejllcyeh piaskowc6w. Majll one zmiennll millz-szosc, a, miejscami w obr~b.ie lawie wys~ujll strefy pozbawione spoiwa w~glanowego, wypelnione sypkim piaskiem. Otoczaki Zwir6w tworzlleych lawice 14, 16 i 18 SIl zazwyczaj wielkosci 2-5 mm, a niekiedy do-chodzll do 1 em.' W ZWiraeh cz~sto wyst~puje do-mieszka r6znoziarnistego piasku.
Ostatni zesp61 lawic 19--22 tworzll drobnoziarniste piaski z duzl:\ domieszkll frakejd pytlastej, a jedynie lawic~ 21 stanowi mi~kki i kruchy drobnoziarnisty piaskowiec, 0 bulastej oddzielnosei.
T
-10
9
;
••
6~~~~
5~~~
4~~~~
3
.ff¥~~:;:\
2~~~~
Legenda
~
....
a·.· ' ..
...
.
d
f~';:~t::~q
....
-.
e_
fltDc:D1
O,m, ..
1
Rye. 2. Profile odslon~c osad6w mioee'l'i.skich w
Przed-, mie§ciu Dubieekim.
I - w lomlku gospodarczym, 11 - w odkrywce piaBk6w; a - piaskowce, b - .twiry, c - piallki lirednio- i gruboziar-niste, d - plaski pylaste i drobnoziarnlste, e - piasld. przekljtnie warstwowane, t - konkrecJe wapienne, g
-w:vst~powanie skorup makrotauIlY, h - mleJsCQ pobrania
pr6bek do badaii mlkrotaunlstycznych.
Fig. 2. Profiles' of Miocene deposits cropping out at Przedmiescie Dubieckie.
I - at peasant quarry, II - in lIandpit; a - sandStones, b - gravels, c - medium and coarllegrained sands, d -sllty and fine-grained aands, e - Cl'oss-bedded sands, f calcareous nodules, g - occurrence ot shells of
macro-fauna, h - points sampled for microfaunal studies.
Odsloni~cie IT znajduje siE: w odkrywee piask6w, w odleglosei okolo 200 m na N od odsloni~cia I, usy-tuowanej na p61noenym stoku niewielkiej niszy mor-fologicznej, kt6ra uchodzi ku E do doliny potoku wy'" plywajl:\cego z Drohobyezki. W odkrywee odslania si~ wyzsza e~sc profilu (rye. 2), jednak obraz tej ez~sci jest zakl6cony w zwillzku z eksploataejll piask6w i po-szczeg6lnych lawie nie udalo si~ w niej preeyzyjnie wydzielic. W odsloni~eiu II widoezne SIl drobnoziar-niste i pylaste piaski z rzadkimi smugami lub nie-wielkimisoczewkami piask6w gruboziarnistyeh z
Ryc. 3. Ods~oni~cie I oso.d6w miocenskich w Przed
-mte~ciu Dubiecktm. No. zdj~ciu widoczna jest doLna
partia profnu z wyrainie zaznacza;qcq si~
piaskowco-wq lawicq 11 (zachodnia cz~~c gospodarczego lomiku). Fig. 3. Exposure 1 of the Miocene at Przedmiescie Dubieckie. Lower part of the profile with cLearLy vi-sible sandstone layer no. 11 from western part of
the peasant quarry.
drobnymi ziarnami iwiru. W piaskacb tkwill buly piaskowc6w r6:inych rozmiar6w 0 typie litologlcznym
jak w lawicach 11, 13, i 17 w odsloni~ciu I. W naj-wyiszej cz~sci ods!oni~cia, w piaskach pylastych,
wy-st~pujll pojeClyncze konkrecje wapienne 0 rozmiarach
od kilku do kilkunastu centymetr6w przypominajllce
ksztattem buly litotamniowe. Poza odslom~ciami I i II,
w kilku miejscach stwierdzono na obszarze wyst~po
wania plata mioceilskiego piaski oraz okruchy i buly
piaskowc6w mioceilskich.
W trakcie badan mikroskopowych w pr6bkach
piaskowc6w ze wszystkich wyst~pujllcy<:h w odsloni~
tym profilu lawic stwierdzono spoiwo w~glanowe
o charakterze sparytowym, miejscami, lecz rzadko miklrytowym. Podstawowym sddadnikiem tyeh pias-kowc6w sll ziarna kwarcu, g16wnie ostrokraw~dziste,
a niekiedy (zwlaszcza wi~ksze) dobrze obtoczone. Nie-kt6re ziarna wykazujll mozaikowe wygaszanie swiat-la, inne zawierajll dose liczne wrostki serycytu i fen-gitu oraz drobne agregaty chloryt6w. Muskowit i fen-git w postaci samodzielnych blaszek, wyst~pujll w niewielkich ilosciach. Dosyc cz~sto obserwuje si~ ziar-na ziar-nad\Vlietrzalych, skaolinizowanych skaleni tpOtaso-wych, rzadziej mniej zwietrzale plagioklazy.
Stosun-kowo liczne Sll slabo obtoczone ziSlrna wapieni mi-krytowych, niekiedy wyst~pujll tei okruchy lupk6w ilastych. Sporadycznie obserwuje si~ mineraly ci~i
kie m. in. anataz i apatyt, cz~sciej ziarna glaukoni-tu. Bonadto stwierd~ono obecnose szczlltk6w organicz-nych w postaci dobrze zachowaorganicz-nych skorupek otwor
-nic, okruch6w muszli maliy, rzadziej szkielet6w glo
-n6w i pojedynczych koralowc6w. W jednym ze szli-f6w zaobserwowano fragment skaly mlgmowej za-wierajllcej w skladzie: kwarc, skalenie potasowe, li-czne granofiry, biotyt i getyt.
Gruboziarniste piaski majll zazwyczaj barw~
jas-noszarll i slomkowoi61t!l; drobnoziarniste i pylaste Sll i61te lub i61te z brllzowym odcieniem.
Konkrecje wapienne majll charakter wapllmi Plc:l-SZCZy S~,YCC1. .daaa1l1a ml!UOSKOpowe w J' KazalY w n.ca
:l:ClwClrtusc ao 'tU'1tI maten81U plaszczyStt:go. W lllzllCY go w~glall ma cnaraKter posream ml~az'y mlKrytem Cl sparytem. :t.larna Kwarcu wYS~puJllce w
konkre-cJacn wykazuJll cz~Sto nadzerki w,Ywo!ane wyplera-mem krzemionKl przez kalcyt 1 zazwyczaJ majet
ot,,-czk! z baraziej· grubokrystaHcznego, mz pvostawowe
tiO, kalcytu.
W matenale i:wirowych lawiczek stwierdzono
kwarc, g!Ownie przezroczysty, mleczny i dymny,
rzaa-ko rOzowy luo zielony, llczne oKrucny czarnycn l1dy-tOw i brllzowych krzemleni, czasem szarych piasKow-c6w fhszowycn, szarych wapieni 1 sKal
metam-.Jrf.cz-nych. MieJscami dosyc obficie, zwlaszcza w lawlcy
h, wyst~pujll r6inej wielkosci okruchy szarych,
zie-lonych 1 czerwonycn lupk6w Hastych. Ponadto
stwJerdzono kilka brllzowoszarych okruch6w ska!y magmowej zawJerajllceJ w swym sktadzle kWdrc, SKCllt:fue ! blOtyt.
i plasKach 1 plaskowcacn mlOcenu z
);>rzeamJe-SCld JJuolecKlego W'yst~puJe bogaty material s ... am" e-maiosci. W iaWlcaCn ~-10 stwlerazono jeClyme w mewlelklCn iloSclaCn aetryt waplennycn s<l.orupeK, Jecz
juz w iaWlcacn ll-llS Jest go znacznJe wu~ceJ, a
lCIK-:toe pojeClynczo pOJawlaJ~ S!~ caie lub CZ~SCIOWv z
-cnowane sKoru.!J'KJ. WlelK.le oogactwo SKam.lerud{VSCJ znajauJe si~ w iawicach 19-2<! oraz w plaSKach i
plas-kowcacn w oClsiOni~ciu 11. Na szczego!nll uwag~ za-s!uguJe strop iawlcy 20 1 tawica 21, gazie SKorupki
malZY wystwuj~ masowo. Ogotem W cruym profllu znaleziono szcz'ltKi organiczne naletllce ClO osmlU grup
zwierz~ych. ~'l to: otwornice, malzoraczki,
mszywlO-ly, ramlemonogi, malze, sll.maki, kraby, kOlee
jezow-c6w, z~by i otolity ryb oraz koralowce. Ponadto
stwierdzono liczne kanaty terno-mieszkalne i drobne
litotamnia. Material makrofaunistyczny z tych
osa-dOw opracowala J. Urbaniak (12, 13).
Mikrofauna otwornicowa wystwuje w calym
od-sloni~tym profilu osad6w miocenskich. W ods!om~
ciu I w lawicach 1-18 jest ona uboga i nieliczna.
Wsz~dzie wyst~pujll Elphidium CTispum i Amonia
bec-carl, kt6rych jest najwi~cej. W niekt6rych pr6bkach liczne sll ELphidium jichtelianum i Globulina gibba.
Ponadto stwierdzono pojedyncze okazy LenticuLma
inornata, Marginulina hirsuta, DentaLina eLegans, Flo-ridus boueanus, Nonion scapha, Nonion granosum,
Eponides precinctus, E. schreibersii, Asterigerina pLa-norbis, Rotalia steHata, Globigerinoides trilobus, Glo -borotalia meyeri i Cibicides lobatulus.
Bogatsza mikrofauna znajduje si~ w lawicach
od 19 do 22. Zdecydowanie dominujll tu ELphidium
crispum i Amonia beccari, miejscami w wi~kszych
ilosciach wys~pujll Asterigerina planorbis, Elphidium fichteZianum, Globulina gibba, a w lawicy 21 He-terostegina costata. Stwierdzono takie obe<:noSc Si-nulocuLina consobrina, Dentalina eLegans, TriZocuZina
$p., Elphidium hauerianum, BoreLis melo, Nodogerlna adolphina, ReusseLLa miocenca, Bolivina vienensis, Eponides heidingeri, E. schreibersii, E. precinctus,
Discorbis $'p., RotaLia steLlata, PuHenia bulloides,
Glo-bigerinoides triLobus, Cibicides conspiciendus, C. pseu-doungerianus, GlobuLina gibba.
Najliczniejszll i najbogatszll gatunkowo mikrofaun~
stwierdzono w pr6bkach z odsloni~cia
n
.
Elphidium crispum i Amonia beccari wyst~puj!\ tu masowo, licz-ne sll tei: ELphidium jichtelianum i Asterigerina pla-norbis, w mniejszej ilosci spotkae moina SinulocuLina consobrina, GlobuLina gibba, Globigerina buHoides, GLoborotalia meyeri, GLobigerinoides trilobus, GLobo-quadrina rotundata i Cibicides conspiciendus. Jakopojedyncze OkaZy stwierd~oll() LenticuLina inornata,
Melonis pompiZioides, FLoridus boueanus, Nodogerina
elegans, BuLimina inflata, Loxostomum LimbattLm, Uvigerina costata, CancTis auriculus, ValvuLineria complanata, Eponides heidingeri, E. precinctus,
Cera-tobuLimina contraria, BoZivina dilatata, B. poLonica,
CassiduLina laevigata, OrbuLina suturalis, Pullenia
buL-loides, Sphaeroidina buLloides i Cibicides lobatulus.
Wymienione gatunki otwornic zostaly oznaczone przez
S. W. Alexandrowicza.
Najniisza, niewidoczna na powierzchni cz~sc pro-filu lezllca niezgodnie bezposrednio na sfaldowanym
fliszu, najprawdopodobniej odpowiada osadom zna-nym na WNW od omawianego stanowiska z Lask6wki i Kosztowej oraz na ESE z Dubiecka i jest analo-giczna do .nich. Wszystkie cztery stanowiska lezEl nie-maize na jednej 'J.:inii 0 dhlgosci okolo 9 km. W KoS'Z-towej,' Lask6wce i Dubiecku w osadach mioceflskich stwierdzoRo ObeCDQB~ blok6w i otoczak6w piaskow-· c6w 'reprezentujl:lcych te ogniwa fllszowe, na kt6rych
w danym miejscu lezy miocen (10). Fakt ten·
swiad-· czy 0 abrazyjIiej dziala.Lno6cl moma mioceflskiego wkraczajElcego na Karpaty w rejonie Dubiecka .
. OSady dolilej C~ci profilu w odsloni~iu I (la-wice ~-18} zdradzajEl cechy sedymentacji morsklej w plytkiej strefie, na ··co 'wsJalZuje uboga mllaofauna reprezentowanagl6wnie przez formy plytkowodne
(Elphidiumj Amonta, .A8teTigerina). ObecDOs~
przekElt-nych warstwowafl SWiadczy 0 wplywie -ruch6w woay, kt6rych sila nosna byla chwilami tak: duia, iz dostar-czane byly piaski gruboziarnlBte i drobne zwiry.
Wytsza cz~s~ profilu, obejmujilca lawlce 19-22 w odsloni~ciu I oraz osady widoczne w ods!oni~ciu H, zdradza niewiel~iepog!~bienie zbiorDlka z rownoczes-nym oslab1eniem ruchu wodl w strefie przydennej.
· Wys~uje tu gl6Wnie sedyrnentacja drobnoziarnistycn i );lylastych piask6w pozbawionych przekEltnych war-· stwowan, a znajdujilce si~
w
'
nich muszle malZy ula-· zone BEl na og6! w pozycji przyZyciowej. Zespat mi-krofauny otwotnicowej ma zdecydowanie plytkowod-ny charakter iElphidium crispu~ E. jichtelianum,Amonia . beccaTi, A8teTigeri1lfl planorbiB,
Hetero8tegi-na c08tata, SinwoculiHetero8tegi-na consobrina, BoreU8 meZo.
Tex-Maria sp.). Podobnie makrofauna (12, 13) oraz
obel:-nos~ litotanini.6w prlemawiajil za plytla&, przejtrzystEl wadll •. Biorllc powyzsze fakty pod uwag~ moina stwierdzi~, 'U jest W strefa posrednia mi~dzy litoral-nEl a sublitorallitoral-nEl'- .
Plat osad6w nuoceflilkich w PrzedmieSciu Dublec-kim lezy na obszarze zbudowanym z warstw' inocera-mowych plaszczowiny' sJrolskiej. kt6re stanoWiIl' jego pOU!oze. Od WBchodU piat ten obl"zezony jest przez plejs1iocetlskie i holocetis:lcl.e '06ady taras6w rzecznych. ~adJdad .nad
osadami
'
mloeensklimj stallQlVVUl czwar~ m~QOwegliily:le9S0wate.
l;awdce pia&kbw ipasJroW-row
lWyehylones,
i 'pierwotilego IPOloZenla izapa-dajEl pod
Jlaitein
14 s1IoiJni ku . ENE. . Wtir6d mikrofauny otwornicowej . w piaskach mio-cenu z PrzedmieScia DubiecK'iego wyst!wujll= U'Vig.ed-n"
costata. Margintllina hir8uta, Boli",n" vienensis.Cibiciaes conspic&endus •. a takZe gatunki
planktonicz-ne; !D. in. Orbulina BUturalis. a£obigeTina ouUoide8.
alobigerinoide8 trilobus.
&l
'
to
elementycharaktery-styczne dla mikrofauny zespolu II A (,,fauna lancen-dorfska"). Zesp6l ten wys~uje w sPilgowej. c~sci warstwskawiilskich i· baranowskich w rejonie slEls-ko-krakowskim (3) i podobnie jak mllaofauna pozio-mu z Candorbulina universa z Zapadliska Przedkar-packiego (7) jest· charakterystyczny dIa osad6w dol-· nych ogniw · badenianu. Mikrofauna z PrzedmieScia
Dubieckiego swym skladem· odbiega· od typowego zes-poru II A, lecz wys~uje ona· w osadach, kt6re se-dymentowaly w plytkiej przybrzemej strefie morza mioceflskiego, stEld zdecydowanie . dominujll w niej mas()we niekiedy Elphidium.. Amonia, .A8te.rigeTi1l.4 i w lawicy 21 .fieterostegina. Zwazywszy ten ostatni fakt. powstaje r.noZliwos~ okreslenia wystlwujllcego tu zespoAl· jako plytkowodnej. biofacji ,,fauny lan-cendorfskiej". .
NajbliZszym stanowiskiem z mikrofauWl odpowia-dajllCli wyZej. wymienionej, zawierajElCEljednak wi~ sze populacje·otwornic char8kterystycznydl dIa otwar-tego morza,·~· wystliPienia ilasto-piaszczystych . osa-d6w w Olszanach, okolo 20. km ·na ESE od Dubiecka (5). Zesp61 z ·Olszan wykazuje dute analogie do zes-poru z podobnychosad6w leZ!icych· wsr6d·· ut1ior6w flis2lOwych· w Iwkowej i 2egocinie. a .. takZe w
Gram-· niku i Brzozowej (2) oraz · w ··Mazaflcowicach· .kolo
· Bielska (1). Osady plytkiego morza tego ·samego wie-• ·ku,. -najblizsze charakterelD lito- i biofacjalnym pias-'. korn. z Przedmiescia- Dubieckiego, wys~pujEl w Nisko-wej kolo Nowego
SElcza
(4, 6,9) oraz· na poludnio-wym obrzezeniu' G6r Swi~tokrzyskich. (7)." .WychlgDi~te na podstawle · badati Muaofauily
o1Wqrrucowej wnioski dotyCZllce wieku osad6w
mio-;ce~ch w Przedmiesciu Dubieckim, potwierdzajll
stanowisko J. l]rbaniak (12, 13) oparte na badaniach makrofaunistycznych (doIny' badenian).
Plat osad6w miocenskich leZlicych na fliszu w Przedmieseiu Dubieckim jest jeszcze jednym z wi~lu stanowisk, cillgnllcych si~ od Bielska i Cieszyna przez rejon Nowego Sllcza i Rzeszowa w kierunku Prze-mysla, kt6re wskazujEl na zalanie w najniZBzym ba-denianie Zf\acznego obszaru brzeZnej cz~sci luku Kar-pat zeWn~trznyeh. Biorllc pod uwag~ rozmiary i za-slQi. transgresji morza miocenskiego oraz przejawy abra%ji fliszu w SPllgu osad6w mioceflskich w rejo-me Dubiecka, nasuwa 9i~ p:rtanie czy tzw. pog6rski poziom destrukcyjny na obszarze polskich Karpat Die powstal, przynajmniej 'CZ~aiowo, pnez zr6wna-nie przedlbadeniaflskiej morfologll, wslrutek abrazyj-nej dzialalnoSci Wlkraczaj¥ego na
rteren
K8l'ipatm'l-rza
l!Diocefls~ego. W p6zniejS',Z;ym czasie po2'Ji..om ten zos-t:al . CZ~C1OWO zmienlony przez denudad,j~, kt6ra ~u'n~a . :wiQk.szos~ osad6w miocefiSlkIich oraz przez ruchy ,tek:toniczne •. dzi~ki kt6rym W o'bBzarach sub-sydencyjnych cz~~ OBad6w zostala zachowana jak "\V akoUcach Dubiecka. Podobny ipOglll!d 'Wyr~il w pocZlltkach dlwudziestego wieku L. Sawickli (11)..' :Autorzy . artykulu pragnEl serdecznie podzi~owac
prof. dr hab. S. W. Alexandrowiczowi za opracowanie mikrofauny otwornicowej z osad6w mioceflskich z Przedmidcia Dubieckiego oraz za cenne uwagi do-tyCulce opraeowania zebranych material6w. Panadt:> dzi~jll doe. dr hab. J. Urbaniak za udzial w dys-kusji nad makrofaunEl i ekoloiiEl oraz mgr im. M. Kalmusowi za pomocll przy badaniach petrograficz-nych.
LITERA';l'URA.
1. Alexandrowicz ·S; W:·...;,.. O' wieku trims-gresywnych osad6w w Mazaflcowicach' (kolo BiIH-ska). Kwart. geol.. 1~59, t. 3, nr 3.
2. Alexa.ndrowicz S. W. - Microfauna and stratigraphical . position of Miocene clays from Iwkowa and 2egocina (Western Carpathians). Bull. Acad. Pol. Sc. 8er. gee!. geogr., 1962, val. 10, DO. 3. 3. A I e x and r 0 Vi i e z S. W. - stratygrafia
osa-d6w mioceflskich w Zagb:biu G6rnosiElskim. Pr. Inst'. Geo!., 1963, t. 39.
.. 4. Alexandrowiez S.
W. -
Miki-ofauna osa-d6w miocenu z. Niskowej ' kola Nowego SElcza. Kwart. geol., 1974, t. 18, nr 4. . 5. Alexandrowicz S. W., Ney R. -Ilasto-p.iasrozyste osa'dy. miocefls1k:ie IW O];szanach (Kar-paty przemysk!e). SprllW. z Pos .. Komis. Nauk PAN Oddz. W Kralrowie, 1966, t. 9, nr 2.
6. Ci e s z k 0 w ski M. ... Charakterystyka .litolo- . giczna osad6w miocenu w Niskowej kolo Nowego
·Si~. Kwart. geol., 1974, t. 18, nr ~. . 7. L u c z k 0 W s k a E. - Stratygrafia
mikropaleon-tologiczna miocenu w rejonie Tarnobrzeg-Chmielnik. Pr. geol. Kom. Nauk Geol. PAN Oddz. w Krakowie, 1964. z. 20.
8. l. u c z k 0 w s k a E. - Problem "mikrofauny
lan-. cendorfskiej" i faeji utwor6w sPllgOwych bade-ndanu (tortonu) W iporudniowej Polsce. Spraw. z ·Pos. Komis. Nauk PAN Oddz. w Krakowie, 1970 ..
t.
13, nr 2.9. 0 s z c z y p'k () N. - Budowa geologiczna Kotliny SIldeckiej. iW:J Z badafl geologicznych. w Kar-patach, t. 17, Biul. Inst. Geol., 1973, nr 271. 10. Raj ch e 1 J. - Budowa geologiczna DOwych
pla-t6w miocenu okolicDubiecka (Karpaty przemys-kie). Spraw. z Pos. Komis. Nauk PAN Oddz. w Krakowie, 1976, t. 19, nr 1.
11 •..
S
a w i c k i L. - Z fizjografii Karpat Zachod-nich. Archiwum Nau~we, LwoW', 1909.U. U r ban i a k J. - Ws~ne wyniki badafl fauni-stycznych miocenu Dubiecka (komunikat). Kwart . geol., 1977 (w druku). .
13. U r ban i a k J. - Makrofauna utwor6w miocefl-skich na fliszu karpack1ni w okolicy Dubiecka. Prz. geol., 1977. nr 7 •.
SUMMARY
A patch of Miocene dtU>Osits was recently dis.oo-vered at 1?Irnedmiesde Dubiec'kie on the .left baJn.k in
san
river valley 2.5 km WNW of Dubiecko (36 km W of P.rzemysl). The Miooone is represented here by sands with saOOstOOle md fine gravel interca;[a-tions discardant1y overlying foLded FlyISCh deposits of the Skole ~. A rich micro- and m~assemblage found in the upper part of the profile imJicates, simiiarly as the nature of the deposit ylielding it, a sedimentation in ehaHow mal'!ine basin.
The ~ presents ,the lithologiaa:l characte.rL.J;i.cs of the MiOOE!llle ~ts 8ltlId their Iforaminifer assem
-blage. The assem'bliage 'COI!1liPr'1ses Single Sjpecime;l1JS of
U'Vigerina costata, Margtnulina hirsuta, Cibicides
conspiciendus, Orbulina suturalis, Globigerina
bulloi-des, GZobigerinoides trilobus which a1'e ooaracteristic
of the assemblage
n
A (LBll:oentdorfian fait.ma,) mown frombaisaJ.
pa:rts O!f the Badenlan fIrom. theCarpa-thian Foredeep. Shallow-water species such as
Elphi-dium CTispum, E. ftchteltanum, Ammonia beccari,
Asterigerina pZanorbis and H eterostegina costata
quantitatively predominate in the microfaunal assem-blage tram sallidis so this a.ssemblage from PIl"Ze,dmie-scie Dubiookie may be ~a.l1ded as slu!lllow-w.aJter bWlfaoies of the asSemblage 11 A. Taldng into aecount the extent of 'bramgressaon of the Miocene sea in marginal parts of the External Carpathians and the presence of traces of Illllllline abrasion in basal lPa.rts of Miocene deposits from other localities in the vi-cinities of Dubiec:ko there is appears a question whe-ther or not at least a part of so-called forland de-struotJ.on horizon from Poli'S'h C8I1plllthi8lIlS dlI:d ori'gi-nate in result of abrasion by Miocena sea entering the area of the Carpathians.
PE310ME
B CTaTl:.e OIIHcaH HOBOO'l'Kphl'l'bIA ttJIacT MHo:qeHO-BhIX OCa.llKOB HaXO.llBII\HAcB Ha JIeBOlll 6epery peltH CaM B MeCTHOCTH ITwe.llMeCTe ,n;y6eI\lte, R paCC'l'OBHHH 2,5 KM: Ha 3C3 0'1' ,lI;y6eqKa (36 KM Ha 38na,tt OT ropo.lla ITmeMhlCJIh). O~ MMO:qeHa npe.llCTaBJIeHhI neCKaKH c npocJIO:HB:aMH neC"!SHHltOB H Menxoro rpaBIDI. OHH 3aJIerlUOT HecornaCHO Ha 'CKna~aThIX q,JIHlIIeBhIX 0'1'-JIo:ateHHBX CltOJIbCKOrO Ha,llBHl'a. B BepXHe-et 'iacTH npoq,mm Ha6JIIOABeTCB npHCYTC'l'BHe MHorHX BH,llOB MHKP0., H MaB:p<l$aYHLI xaP8.KTepHOA .llrut OC~OB HerJIy60Koro Mopa.
B CTaTbe npHBe.lleHhI pesYJIh'I'a'l'hI JIH'l'OJIOrH'iecKHX HCCJIe~Bamdi npoq,HJIJI ~HOBhIX OCS,llKOB, a
TaK-:ate xaparrepHCTHKa co06~ cpopallKHHq,epoBOA MHB:pOq,aYHbI. Cpe,llH cPopaMHHH<Pep BCTPe'ialOTCB
e,ll,H-HH'iHble npe.llCT8BWl'eJIH Uvigerina costa ta, MarginuZina hirsuta, Cibtcidees conspiciendus, Orbutina suturalts,
Globigerina bulloid.es, GlobigerinoideB trilobus,
xapaB:-TepHbIe 1I.JIR. cooOII\€CTBa 11 A (JIaHn:e~CK8H <Pay -Ha), BhICTynaIO~ero B HHXHHX naprHSIX 6a.lleH'baHa ITpe,lJ;ItapnaTCKoro nporH6a. OIIHCbIBaHHhIe MHO~HO Bble neCKH CO,llep:m:aT MHltpoq,aYHY co 3Ha'iH'reJIhHhIM 'lHCJIeHHhIM nepeBeCOM BH~B xap8.KTePHDtx .llrut He-rny60KHX . BO.ll (TaRHX KaK Elphidium crispum, E. ,
fichteZianum, Amonta beccari, Asterigerina planorbis,
Heterostegina costata) If n09'l'OMy npHH.HTO C"!H'l'IlTh
coOOII\eCTBO cPoPIlMHHHCPeP H3 ITwe,llMeCTa ,lI;y6eI\,Koro KaK MeJIKOBO~ 6HO<j>a:qHIo COO5II\eCTBa 11 A.
ITPH-HD BO BHHMaHHe BeJlJAJfHY H .llaJIhHOCTh TPBJIcrpeccHH MHO~HOBOro MOPB B 6eperoooA 30He BHewHHx Kap-DaT, a TaJt?lre npHCY'I'C'l'BKe npH3HaKOB 1II0PCKO:H: al5pa-3HH B HHlKHeA 'UlC'l'H MHO:qeHOBbIX Oca,lJ;ItOB ,lU)yrHX
MecTOH2XOE,%{emdi B paAOHe ,n;y6e:qB:a, nOCTaBJIeH 80-npoc: pa3Be XOTB 'iaCTh IIO,lll'OpHOro .llecTPyKTKBHoro rOpH30HTa B nOJIbCKHX KapnaTax He 06pS30Banach B pe3YJIhTaTe a15pa3HBHOA .lleaTeJIbHOCTH MHo:qeHoBOro
.MOpa?
JADWIGA URBANIAK Instytut .Geologiczny
MAKROFAUNA UTWOROW MIOCERsKicH
,
NA FLISZU KARPACKIM
W OKOLICY DUBmCKA
Miocen z Przedmie6cia Dubjeckiego p~edstaw1li geolodzy Oddziaru Karpackiego IG - M. Cjeszkow-ski, K. Witek, A. W6jcik (4, 5). Nalety on do obsza-ru, w kt6rym J. Rachel (11, 12) stwierdzil:. po raz pierwszy morski. miocen z faunll, leUicy na ).ltworach fliszowych Karpat (jednostka. skolska) i obejmuje Du-bieck:o oraz kilka innych miejscowosci
w.
jego rejonie (Karpaty przemyskie). Jest to jedyny dotychczas -Dajbardziej ku poludnioWi wysuni~ty, tektonicznie zaburzony i erozyjnie rozdarty - pIat sol. (traktujllc Illcznie wszystkie znane z tego rejoDu stsnowiska miocenskie) morskich osad6w miocenu. w kt6rych wys~puje liczna makro- i mikrofauna.Wyniki wst'Wnych badafl paleontologicznych mio-cenu z Przedmiescia' Dubieckiego przedstawila autor-ka na posiedzeniu naukowym Oddzialu Karpackiego IG w Krakowie dnia 16 XII 1976 r. (18). Z niewiel-kiej ilosci materialu skalnego uzyskano urozmaicony gatunkowo zesp6l faunistyczny, reprezentowany gl6w-nie przez malZe i slimakl, obok ktQrych pojedynczo wys~pujll przedstawiciele innych grup systematycz-nych, jalk:: llllS'Zywdoly, robaki, otworni<le. Ponadto pos-polite SIl drobne litotamnia oraz kanaly mieszkalno--Zerne, przypuszczalnie malZ6w, a moZe r6wniez
i innych organizm6w.
Profil miocenu z Przedmiescia Dubieckiego, w na-turalnych odsloni~ciach terenowych, przedstawia cillg-lose sedymentacyjnll, zmiennych litologicznie i pe-trograficznie, osad6w wapnisto-piaszczystych i zlepien-cowatych, w kt6rych fauDa wy~puje w r6mym
UKD 551.'182.1.02:56~.1 +"1164.7(438-12-924.52 Dubieclro) skladzie gatunkowym i ilosciowym. Przykladem sit listy skamienialosci z dw6ch odr~bnych. warstw pia-szczystych tego profilu.
. .
Warstwa
A.
Piaskowiec mWkowo-wapnisty,kru-chYJ. z6ltawoszary, WYZB,ZY dostarczyl naSt~pujllcych
skamienialosci: . . . . .
- maIZe - NUC'Ula nucleus L., Leda hoernesi Bell., L. sp., Anadara turonica Du j., Barbatia sp.,
Arca sp., Modiolus biformis (R e u ss)? Modtolus
mar-ginatus(E!i. c h w.), Modiolus sp;, ? Lithodomus sp.,
Pinna pectinata L., Lima' inflata Ch em n?, L. sp.,
Chlamys felsineum For., Ch. similis (L ask.), Ch.
dia-phana (D u b.), Ch. crispa (B ro c c.), Ch. cf.
incompa-rabiZis R i s s 0, Ch. scabrella lomnicku (H i 1 b.), Ch.
sp. 1,Ch. sp: 2, pycnodonta cochlear (P 0 1 i), Ostrea
sp. 1, 0 .. sp. 2, Gastrochaena intermedia Hoe r n.,
SolEmoC'Urtus antiquatu8 P u 1 t?, 'Corbula gibba
m.,
Saxtcava sp., Panope menardi rudolphi (E i ch w.),
Er'Vilia sp.,· Oudarta compreBsa (B r 0 c c.), Angulus
donacinus (L.), TeUina sp., Donax intermedia Hoe r n.,
Venus sp., Pitar italica (D e fr.), Cardita rodista L a m.,
Phacoides. borealis (L.), Cryptodon sp., DtvariceUa
ornat!l Ag., Lutetia nitida (R e u ss). Cardium
prae-echinatum Hi 1 b., C. papUlosum Po 1 i, C ..
subhispi-dum Hilb.,.C. sp.; ' "
. ' -'slimaki ' - Gibbula sp., Calltostoma tlLkowcense (A n d r z.), C. turricula (E i c h
