440
KronikaK R O N I K A Z A G R A N I C Z N A
Z S R R
W S P Ó Ł P R A C A A R C H I W Ó W A K A D E M I I N A U K K R A J Ó W S O C J A L I S T Y C Z N Y C H
W dniach od 4 d o 10 w rześnia 1968 r. odbyła się w L enin grad zie d ruga n arada przedstaw icieli a r c h iw ó w akadem ii n au k k r a jó w obozu socjalistycznego.
W z ię li w niej udział p rzedstaw iciele arc h iw ó w ak adem ii nau k: B u łg a rsk ie j R e p u b lik i L u d o w e j, W ęgie rsk iej R ep u blik i L u d o w e j, N iem ieckiej R ep u blik i D em ok ra tycznej, P olsk iej Rzeczypospolitej L u d o w e j i Z w ią z k u Radzieckiego.
Z go d n ie z re zo lu cją p ierw szej n a ra d y przedstaw icieli arc h iw ó w akadem ii nauk państw obozu socjalistycznego, która o b ra d o w a ła w W a rs z a w ie i K r a k o w ie w 1965 r.1, głó w n y m tem atem konferen cji było opracow ane przez A rc h iw u m A kad em ii N a u k Z S R R zagadnienie grom adzenia w archiw ach akadem ii koń cow ej dokum entacji n au kow ej. R e fe ra t ten, przedstaw iony przez G . W . M am o n o w ą (M o sk w a), został udostęp niony czytelnikom p o lsk im 2.
N a k o n feren cji zostały także wygłoszone referaty przedstaw icieli wszystkich r e prezentow an ych a rc h iw ó w akadem ickich, w których poruszono w ie le teoretycznych i m etodycznych p ro ble m ów p racy arch iw aln ej w archiw ach akadem ii n au k i doko nano p rzeglądu zagadnień, które m ia ły stanowić, w m y śl rezolucji z 1965 r., ściślejszą p roblem atykę bad aw czą poszczególnych archiw ów .
W w ystąp ien iach uczestników konferen cji podkreślono, że w sp ó łp raca m iędzy arch iw a m i akadem ickim i ro z w ija się owocnie i w sposób dodatni w p ły w a na opano w an ie teoretycznych i praktycznych zadań pracy arch iw ó w . W sk a za n o również, że n a w iąza n ą w spółpracę należy rozszerzać na drodze stałej w y m ian y doświadczeń i in form acji, a także poprzez rozszerzanie k rę g u je j uczestników.
Szeroko om ówiono spraw ę periodycznego w y d a w a n ia adnotow anej biblio grafii prac a rc h iw ó w akadem ii nauk, uznając, że p ro po n o w an a p u b lik a cja p ow in n a być r e alizow an a w językach rosyjskim i niem ieckim , z podaniem tytułu w języku oryginału. W yd a n ie m biblio grafii zajm ie się A rc h iw u m A k ad em ii N a u k Z S R R , które m a w tym
zakresie n ajw iększe możliwości.
A rc h iw u m B u łg a rsk ie j A k ad em ii N a u k i A rc h iw u m N iem ieckiej A k ad em ii N a u k będ ą k o n ty n u o w ały p race n ad zagadnieniam i k a talo go w an ia m ateriałó w arch iw al nych p rzech o w y w an y ch w arch iw ach akadem ii n au k oraz nad p ro blem am i grom a dzenia m a te ria łó w pochodzenia k a n celary jn ego w tych archiwach.
W łą c za ją c e się obecnie d o w spó łdziałan ia A rc h iw u m W ęgie rsk iej A k ad em ii N a u k p racu je niad p ró bą analitycznego zastosowania k a rt p erfo row an ych przy ew iden cji m ate ria łó w akadem ii nauk.
A rc h iw u m P o lsk iej A kad em ii N a u k , które zakończyło już p race w ram ach pod jętych d a w n ie j zobowiązań, p rzy go to w u je projekt podręcznego term inologicznego sło w n ika arch iw aln ego w językach polskim, niem ieckim i rosyjskim , ze zwróceniem u w a gi n a m ożliwości rozszerzenia go na inne języki — k ra jó w -u c z e stn ik ó w konfe rencji.
1 P o r. in form ację w „ K w a rta ln ik u H istorii N a u k i i Techniki” , n r 4/1965, ss. 665— 666; oraz: M ateriały narady przedstawicieli archiwów akademii nauk krajów obozu socjalistycznego, Warszawa — K raków , sierpień 1965. W a rs z a w a 1966 (taż pozycja w językach: ro sy jsk im i niemieckim).
2 W nieco skróconej w e rsji w przekładzie polskim n a łam ach „Biuletynu A rc h i w um P A N ” , 1969, n r 12.
K ronika
441
A rc h iw u m A k ad em ii N a u k Z S R R będzie n ad al p ro w ad ziło pracę nad p ro b le m a tyką grom adzenia dokum entacji n au k o w ej w arch iw ach akadem ii nauk, bio rąc teraz n a w arsztat głó w n ie w p ro w ad zen ie w życie praktycznych posunięć w zakresie g ro m adzenia końcow ej dokum entacji n a u k o w e j i opracow anie p ro b le m ó w organiza cyjnych w dziedzinie p ierw iastk o w ej dokum entacji n au k ow ej.
K o n feren cja uznała za wskazane, b y zalecić w łączenie tem atyki p ra c a rc h iw ó w do dw ustron nych i wielostronnych u m ó w pom iędzy akadem iam i n au k oraz szerzej ro z w ijać p rak tykę w y m ian y dośw iadczeń roboczych m iędzy arch iw am i akadem ii n au k n a drodze ko n taktów osobistych, podróży nau k o w y ch i stażów p racow n ik ó w , którym są one potrzebne do podniesienia ich k w a lifik a c ji naukow ych.
W koń cow ej ¡uchwale n a ra d a p rzedstaw icieli arc h iw ó w akadem ii n a u k k r a jó w scjalisłyeznych zw róciła się d o w ła d z kierow niczych odpow iednich akadem ii n au k z apelem o w zięcie pod uw a gę konieczności zapew n ienia archiw om akadem ii t r w a łych p o d sta w m aterialn ych i technicznych oraz etatowych, które b y um ożliw iły o rg a nizację pracy n a poziom ie odp ow iad ający m nowoczesnym w ym ogom . U zasadnieniem tego apelu jest znaczenie m ate ria łó w arch iw aln ych p rzech o w y w an ych w arch iw ach akadem ii n a u k dla dalszego ro z w o ju nauki, techniki, k u ltury i gospodarki n arod ow ej zaprzyjaźnionych p ań stw socjalistycznych.
N a r a d a p rzebiegała w bardzo serdecznej i p rzyjacielsk iej atmosferze. D zięki n ie zw y k łe j gościnności gospodarzy uczestnicy konferen cji m ieli możność zw iedzenia szeregu arch iw ów , w p ierw szy m rzędzie O d d z iału L en in grad zk ie go arch iw u m A k a demii N a u k Z S R R oraz instytutów A k ad em ii i innych p laców ek n a u k o w y ch i k u l turalnych. Stronę polską reprezen tow ali doc. Z. K olanlkowski i d r R. W . W ołoszyński. N a zaproszenie k iero w n ictw a N iem ieckiej A k ad em ii N a u k następna k o lejn a n a ra d a odbędzie się w B erlin ie w 1971 r.
Z. K.
Stany Zjednoczone
D O R O C Z N Y Z J A Z D A M E R Y K A Ń S K I E G O T O W A R Z Y S T W A H IS T O R II T E C H N I K I
W dniach 26— 29 g ru d n ia 1968 r. w D a lla s w Tek sasie o d by ł Się doroczny zjazd am erykańskiego T o w a rz y stw a H istorii T ech nik i (Society fo r the H istory of Tech n o logy) 1. W ram ach zjazdu o d by ło ¡się k ilk a interesujących posiedzeń. Spośród tem atów w ygłoszonych n a ¡posiedzeniu poświęconym ogólnej 'historii techniki w arto w y m ie nić: Inżynier a rozw ój miast 1835— 1900 i(R. M e rritt) o raz A m eryk a n ie na K siężycu: anatomia decyzji o lądowaniu na nim. Jedno z zebrań poświęcono tzw . archeologii przem ysłow ej, tj. bad aniom nad zabytkam i techniki p rze m ysłow ej, za jm u jąc 'Się głó w n ie okresem re w o lu c ji przem ysłow ej. Przep ro w ad zo n o ró w n ież w e w sp ó łp racy z am erykańskim T o w arz y stw em H istorii N a u k i sym pozjum Energia a społeczeństwo, obejm ujące zarówno w y b ra n e problem y z historii energetyki, jak i socjologiczne aspekty je j ro z w o ju oraz prognozy na przyszłość. D ru gie sym pozjum , pośw ięcone filozofii ¡techniki, nosiło tytuł Technika a wartości; w arto tu odnotować re fe ra t znanego i oryginalnego autora z zakresu futrurologii, prof. G . M esth en e’a z U n i wersytetu H arw ard zk iego, Istota oddziaływania i m echanizm przemian. Tem atem ostatniego posiedzenia b y ła Technika jako proces społeczny w A fryce.
B. O. 1 Por. w mrze 1/1959 „ K w a rta ln ik a ” (s. 241) in fo rm ację o p ow staniu tęgo to w a rzystwa.
