494 R ecen zje
„M U S E O SC IE fN ZA ” R. 5— 7 (Ł A T A 1065—11967)
„M u seosa ien za ” jed t d w u m ie się czn ik ie m w y d a w a n y m p r z e z N a ro d o w e M u zeu m N a u k i i T e c h n ik i „¡L eonardo d a V i n o ” w M ed iola n ie. P r ó c z 'w iadom ości org a n iz a c y jn y c h , a d m in istra cy jn y ch i d y d a k ty czn y ch z M uzeu m — z a w ie r a r ó w n ie ż p e w n e
a rty k u ły d o ty c z ą c e h istorii nauki.
H is to ry k a naulki m og ą w ię c za in teresow a ć tak ie a r ty k u ły , ja k np. opiis działu astro n om iczn eg o M u zeu m p ió r a G iu lia Lam zi eg o z ilu s tra cja m i in stru m en tów S c h ia p a re łle g o , B o s k o v ic h a i m o d e li u k ła d ó w : g e o ce n tr y c z n e g o 'P to le m e u s z a i h e lio - c e n try cz n e g o K o p e rn ik a (nr 5/1965), teg o ż au tora M ia ry długości, m a sy i k ą tów z f o to g ra fia m i d a w n y c h i n o w y c h in stru m en tów i(nr 2/1967) o r a z o b fic ie .ilu strow a n y o p is d zia łu ak u styM M uzeu m , m . in . z fo to g r a fią p ie r w s z e g o m o d e lu fo n o g r a fu E dison a z 1877 r. (nr 4/1967). D a le j z n a jd u je m y też r e fe r a t P ie r o C a rd irola O d m i k ro do m a k r o fiz y k i (n r 2/1*966), C a rla C a sta g n oleg o P rom ien ie kosm iczne {n r 4/1066), G u g łie łm a Riighinliego N o w e p o stę p y astrofizyk i (n r 5/1966), A lb e r ta S tru n y R o zw ó j
en ergii hydraulicznej w S łow en ii od 1381 r. >— w u ję c iu h istory czn y m , z ilu stra
cja m i <(nr 1/1967).
Z polomc& w w ¡nrze 3/1966 z n a jd u je m y opis p o k a z u p o ś w ię c o n e g o r o z w o jo w i i z d o b y c z o m te ch n ik i w y d o b y w c z e j w P olsce , k tó r y o d b y ł się w M ed iola n ie 16 VT 1966, ja k o tr z e c i z k o le i (po S z w a jc a r ii i S tan ach Z je d n o cz o n y ch ) w ra m a ch Dni nauki i techn iki świata. R e fera t w p r o w a d z a ją c y p r o f. Je rzeg o K o lb e g o z A k a dem ii G órn icze j w K r a k o w ie p o d a n y je st w k rótk im streszczen iu ; a rty k u ł ilu stru je z d ję c ie fra g m e n tu w y s ta w y p o ls k ie j, k tórą o tw o r z y ł a m ba sad or A . W illm a n n . P o d s u m o w a n ie ty ch Dni, o rg a n iz o w a n y ch p rzez M u zeu m N a u k i i T ech n ik i, zn a j d u je iSię w n rze 4/1967. O m aw ia n e p ism o za w iera w dziale B iblioteka r e ce n z je p ra c, g łó w n ie w ło sk ich , z ¡historii n au k i i tech n ik i.
Z ofia Sidorow icz
H IS T O R IA N A U K I W C Z A S O P IŚ M IE „C H N T A U R U S ” *
N r 3 to m u 1(1 {w y d a n y w 1968 r.) czasopism a „Cenltaurus” za w ie ra 5 a rty k u łó w . A . Z iegelaa r, S. J., jest a u torem artyk ułu w jęz y k u fra n cu sk im U źródeł teorii
drgań harm onicznych — o jciec Ignacy G aston Pardies (1636—1673). Jest t o p ie r w
sza c z ę ść » tu d ió w n a d ty m fra n cu sk im jezuitą, m a tem a ty k iem i fizy k iem , w y s o k o c e n io n y m p r z e z C h ristian a H u ygensa. P ard ies k o re s p o n d o w a ł m . in. z N ew ton em , k r y ty k u ją c p o c z ą tk o w o je g o teo rię n a tu ry b a rw , ale u z n a ją c w k o ń c u r a c je a d w e r sarza; d ość n ie z w y k ły to fa k t u u czon eg o o w y c h czasów , u fo rm o w a n e g o p rz e cie ż n a n a u ce i filo z o fii tra d y cjo n a ln a j. P oda n a je s t bibliografia, p r a c P ard iesa lic z ą ca 17 p o z y c ji Z lat ,1(662— 1673, n a d to 2 dzieła w y d a n e p ośm iertn ie w latach 1674— ¡1682.
D w a d z ie ła P a rd iesa O o p ty ce i sztu ce w o je n n e j p o d o b n o za gin ęły.
G. Jon es z A a rh u s p is ze (ang.) o n a u k o w y ch p u b lik a c ja c h k ap ita n a H e n ry K a te r a {11777— 1835), człon k a R o y a l ¡Society; d o t y c z y ły on e in stru m en tów p o m ia r o w y c h w ilg o tn o śc i fh ygrom etru ) i tem pera tu ry , g e o d e ty cz n y ch o r a z te le s k o p ó w z la t 1807— 1834. O m a w ia też in n e p r a c e K atera, ja k n p. o b s e r w a c je astronom iczne, i p o d k re śla je g o in w e n c ję i d u ż y w k ła d d o r o z w o ju naulki. Z a łą czo n a b ib lio g r a fia p r a c K a tera toczy 31 p o z y c ji, fo to g r a fie p o k a z u ją w a h a d ła i sta n d a rd o w e m ia ry o b ję to ś c i p ły n ó w je g o k o n stru k cji, je st ta k że r e p ro d u k c ja portretu .
N astępne artyikuły są m n ie j obszern e. D. S k a b elu n d p isze {ang.) o k o sm o lo g ii O rsona P ra tta {„a p o s to ła ” m orm on ó w ), w y ło ż o n e j w je g o k sią żeczce A k e y to U n iverse (L on d on 1877, S a lt L a k e C ity 1879). Piratt b y ł także jed n y m z w y k ła d o w
* P o r . ¡om ów ienie „Centtauruisa” z 1963, 1964 i 1965 r. w .¿K w artalniku” n r 2/1967, s. 454