Nowe oblicze Katowic
Wzór Karty ŚKUP
Z ulicy na stadion
W numerze
KĄTEM oka
P
od adresem www.kartaskup.pl działa już nowa odsłona portalu informacyjnego Ślą- skiej Karty Usług Publicznych.Można znaleźć tam informacje na temat założeń ŚKUP oraz szcze- gółowy wykaz planowanych lo- kalizacji elementów infrastruktury, które powstaną na terenie gmin. Na pewno dla pasażerów jedną z jego najciekawszych funkcjonalności jest przygotowana szczegółowa mapa z lokalizacjami poszczegól- nych elementów infrastruktury projektu. Łatwo można spraw- dzić, gdzie karta będzie akcep- towana, gdzie będą automaty doładowania kart, które biblioteki i instytucje kultury będą działały w tym systemie, gdzie będą kioski, parkomaty, Punkty Obsługi Klien- ta czy Punkty Obsługi Pasażera.
10 kwietnia br. KZK GOP zaakcep- tował wzór Śląskiej Karty Usług Publicznych. Wybrany projekt przed- stawia schematyczną cyberne- tyczną mapę aglomeracji. Całość utrzymana jest w kolorysty- ce zaczerpniętej z logo ŚKUP oraz KZK GOP. Więcej na temat portalu oraz wzoru karty piszemy w bieżącym numerze „Szlaków”.
Dla naszych czytelników mamy jedno podwójne zaproszenie na koncert Adama Makowicza „Grać pierwszy fortepian” 19 maja 2012 roku, na godzinę 18.00.
Dla szczęśliwca, który zgłosi się z tym numerem „Szlaków” do 18 maja w Biurze Organizacji Wi- downi Centrum Kultury Katowice i odpowie na jedno krótkie pytanie, otrzyma bilety na koncert jazzowy.
Redakcja
W kopalni „Luiza” w Zabrzu dla uczestników objazdówki uruchomiono maszynę parową
Uczestnicy mieli okazję zobaczyć katowicki Nikiszowiec, odwie- dzić szyb „Prezydent” w Chorzo- wie, kopalnię „Luiza” w Zabrzu, gdzie specjalnie dla uczestników wycieczki uruchomiono maszy- nę parową, a chętni mogli wspiąć się na wieżę wyciągową. Ostat- nim z odwiedzonych obiektów była gliwicka Radiostacja.
Już pierwszy punkt wycieczki – Nikiszowiec, osiedle robot- nicze z lat 1908-18 zbudowane dla pracowników kopalni „Gie- sche”, wywarł na zwiedzających
ogromne wrażenie. Ten zapro- jektowany przez Emila i Geor- ga Zillmannów z Berlina zespół familoków z czerwonej cegły od lat jest wizytówką Śląska. – Na- wet nie wiedziałam, że to osiedle jest takie piękne – mówi Elżbieta Winter z Katowic. Choć Nikiszo- wiec jest dziś dzielnicą stolicy województwa, pani Elżbieta nie miała nigdy wcześniej okazji zobaczyć tego miejsca. Z kolei Iwona Wardzichowska z Byto- mia była pod wrażeniem zwie- dzanego szybu „Prezydent”. Do
tej pory nie wiedziała nawet o jego istnieniu.
Kolejną atrakcją objazdów- ki KZK GOP był zabrzański Skansen Górniczy „Królowa Luiza”, znajdujący się na tere- nie dawnej kopalni o tej nazwie, założonej w 1791 roku. Uczest- nicy mogli podziwiać budynek maszynowni i nadszybia szybu
„Carnall”, wzniesione w drugiej połowie XIX wieku. Główny- mi atrakcjami, jakie czekały na zwiedzających, była możliwość zobaczenia działającej parowej
maszyny wyciągowej z 1915 roku oraz widoków, które mógł podziwiać każdy, kto pokonał kilkadziesiąt stopni i wspiął się na wieżę szybową.
Wycieczka zakończyła się przy gliwickiej Radiostacji o wyso- kości 111 m, będącej najwyższą na świecie budowlą wzniesioną w całości z drewna. Na kolej- ne objazdówki zapraszamy już 19 maja (szlak architektury ro- botniczej) oraz 16 czerwca (szlak II wojny światowej).
Tomasz Niedziela
Pierwsza „Śląska
objazdówka” za nami
Ponad dziewięćdzie- siąt osób wzięło udział w pierwszej w tym roku
„Śląskiej objazdówce”.
Odbyła się ona szlakiem zabytków techniki. Zain- teresowanie objazdówką organizowaną przez Ko- munikacyjny Związek Komunalny GOP i „Gazetę Wyborczą” było ogrom- ne. Pula wolnych miejsc została wyczerpana już
po kilku godzinach.
Fot. Dominik Gajda
KZK GOP 2
w skrócie...
CZYM ŻYJĄ GMINY
Redaktor naczelna:
Katarzyna Migdoł-Rogóż Redakcja:
Anna Koteras, Emil Markowiak, Tomasz Musioł, Krzysztof Sobański, Paweł Wieczorek
Opracowanie graficzne i korekta:
Agencja Mediów Lokalnych mediaL Druk:
Comsoft Krzysztof Ewicz Nakład:
20 000 egzemplarzy Wydawca:
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Adres redakcji:
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP 40-053 Katowice, ul. Barbary 21a tel. 32 743 84 14, fax: 032 251 97 45 szlaki@kzkgop.com.pl
www.kzkgop.com.pl
Wpisane do rejestru dzienników i czasopism pod poz. Pr 1979 Pyskowice
Gliwice
Gierałtowice
Knurów Katowice
Siewierz
Mysłowice
Imielin Chełm Śl.
Zabrze
Ruda Śl.
Chorzów Bytom Piekary Śl.
Radzionków
Bobrowniki Psary Wojkowice
Będzin Czeladź
Sosnowiec Sławków Dąbrowa Górnicza Siemianowice Śl.
Świętochłowice
BĘDZIN
KATOWICE
16 maja br. rusza 7. Silesian Jazz Festival. W ramach festiwalu przewidziano koncerty, warsztaty muzyczne, wystawy, dyskusje, a nawet pokazy filmowe. Impreza stara się także łączyć koncerty uznanych mistrzów (w tym roku będą to między innymi: Adam Makowicz, Henryk Miśkiewicz, Grzegorz Nagórski) z młodymi muzykami, laureatami Bielskiej Zadymki Jazzowej, Jazz Juniors oraz Silesia Juniors Stage. Od tego roku zwieńczeniem każdej edycji festiwalu będzie przyznanie statuetki Ambasadora Jazzu w Polsce.
DĄBROWA GÓRNICZA
Militarna część kolekcji Muzeum Miejskiego „Sztygarka” wzbo- gaciła się o kolejne nabytki. Dzięki współpracy z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, udało się pozyskać dwa działa z okresu II wojny światowej. Są to armaty ZiS 2 i ZiS 3.
GLIWICE
Tegoroczne IGRY żaków Politechniki Śląskiej i Gliwickiej Wyż- szej Szkoły Przedsiębiorczości wystartowały w niedzielę, 13 maja br. Przez tydzień studencka brać zafunduje wszystkim mieszkań- com dużą dawkę pozytywnych emocji w atmosferze niekończącej się zabawy.
PYSKOWICE
W niedzielę 13 maja br. na pyskowickim Rynku odbyła się im- preza kulturalno-historyczna pod nazwą „Legendy Pyskowickie – między historią a legendą”. Na zgromadzonych czekały: jarmark miejski, parada szczudlarzy, bębniarzy, kuglarzy, pokazy walk ry- cerskich oraz turniej miejski o tytuł Woja Grodu Pyskowickiego.
SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE
„Meritum sprawy” to tytuł gazety wydawanej w Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących „Meritum” przez uczniów klas dziennikarsko-menadżerskich, w ramach projektu dzienni- ków regionalnych Polskapresse i Wydawnictwa Pedagogicznego Operon Junior Media. Praca przyszłych adeptów sztuki dziennikar- stwa po raz kolejny została dostrzeżona przez autorów programu.
Po raz trzynasty wręczono statuetki Menadżera Zagłębia 2011. Idea nagradzania osób, które w znaczący sposób przyczyniają się do rozwoju województwa śląskiego, narodziła się już w 1998 roku. Tegoroczna gala odbyła się 19 kwietnia w Teatrze Dzieci Zagłębia w Będzinie.
Menadżer Zagłębia 2011
Fot. Menadżer Zagłębia
Konkurs tradycyjnie jest orga- nizowany w kategoriach: małe przedsiębiorstwa, średnie przed- siębiorstwa, duże przedsiębior- stwa i koncerny. Organizatorzy mają jednak prawo do zmiany kategorii konkursowych, więc kilkakrotnie nagradzano już w kategoriach samorząd czy edu- kacja.
W tym roku wśród laureatów zna- lazł się przewodniczący Zarządu KZK GOP Roman Urbańczyk – za sprawne zarządzanie insty- tucją i organizację komunikacji miejskiej na terenie 25 gmin aglomeracji katowickiej.
Pozostali laureaci to:
Igor Lipecki – prezes Zarządu Me- talex Lipecki i Przewodniczący Rady Polskiego Holdingu Stali – za umiejętność synergicznego po- łączenia firm operujących z suk- cesem na polach surowców, stali i energetyki;
Jakub Gromadzki – dyrektor ds.
Projektów Strategicznych ALKAT Sp. z o.o., z grupy Air Liquide – za skuteczną realizację budowy rurociągu tlenowego z Dąbrowy Górniczej do Zawiercia wraz ze stacją redukcyjno-pomiarową;
Artur Tomasik – prezes Zarzą- du Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA – za wzorcowe zarządzanie lotniskiem w Pyrzo- wicach i uzyskanie tytułu lidera wśród polskich portów regional- nych w ruchu czarterowym;
Stefan Rotarski – prezes firmy ANRO w Zawierciu – za syste- matyczne podnoszenie marki przedsiębiorstwa oraz działal- ność na rzecz otoczenia społecz- nego firmy;
Bronisław Goraj – burmistrz Sławkowa – za efektywną poli- tykę samorządową i umiejętność pozyskiwania środków finanso- wania zewnętrznego dla gminy Sławków.
Laureaci konkursu są rekomen- dowani do tytułu przez Radę Menadżerów Zagłębia, w której zasiadają przedstawiciele dotych- czasowych laureatów.
Emil Markowiak Statuetka menadżera dla Romana
Urbańczyka, przewodniczącego Zarządu KZK GOP
Laureaci konkursu Menadżer Zagłebia 2011
KZK GOP KZK GOP 3
ROZMOWA „SZLAKÓW”
Jakie najważniejsze inwestycje realizowane są aktualnie w Ka- towicach?
Przebudowa centrum miasta to najważniejsze wyzwanie stojące przed Katowicami – z tym stwier- dzeniem zgadzają się wszyscy.
W ostatnich latach zainicjowano szereg projektów i inwestycji spra- wiających, że Katowice znajdują się w centrum bezprecedensowych przemian. Aktualnie miasto to je- den duży plac budowy. W trzech strategicznych miejscach, w jego centrum, realizowane są inwesty- cje przekraczające kwotę dwóch miliardów złotych.
Na początku tego roku rozpo- częliśmy przebudowę centralnej części miasta. Gruntownie zmie- niona zostanie aleja Korfantego oraz Rynek, tworząc przyjazną przestrzeń publiczną. Obecnie trwają prace związane z remon- tem linii tramwajowej. Tuż po zakończeniu realizacji pierwsze- go etapu inwestycji chcemy roz- począć kolejną część prac.
A co z terenami pokopalniany- mi obok Spodka?
Na terenach po kopalni Katowi- ce powstaje Strefa Kultury, gdzie trwa budowa nowej siedziby Na- rodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, Międzynarodowego Centrum Kongresowego czy nowej sie- dziby Muzeum Śląskiego. Dzięki tym inwestycjom nie tylko rewi- talizowana jest ważna część stoli- cy regionu, ale powstaje zupełnie nowa przestrzeń kultury, która sta- nie się miejscem częstych spotkań mieszkańców województwa.
To wszystkie inwestycje zapla- nowane na ten rok?
Jeszcze w tym roku do użytku powinien zostać oddany nowy
Dworzec PKP, a w przyszłym roku będziemy mogli korzystać z nowego obiektu Galerii Kato- wickiej. Projekt realizowany na placu Szewczyka jest kolejnym bardzo ważnym elementem skła- dającym się na przemianę stolicy metropolii.
Ponadto w Katowicach realizuje- my inne przedsięwzięcia, równie ważne z punktu widzenia rozwo- ju miasta. Za blisko 600 milio- nów złotych trwa budowa nowej i innowacja obecnej sieci kana- lizacyjnej, a wspólnie ze spółką Tramwaje Śląskie modernizuje- my istniejącą sieć tramwajową w mieście. Za ponad 30 milionów złotych odnawiamy budynek Pałacu Młodzieży, a dzięki inicjatywie Mar- szałka Województwa Śląskiego roz- budowywana jest siedziba Filhar- monii Śląskiej w Katowicach.
Od mieszkańców innych miast można usłyszeć teraz komen- tarze, że Katowice to rzeczywi- ście jeden wielki plac budowy.
Z której strony nie popatrzeć, zawsze widzi się ciężarówki, dźwigi. Oprócz Rynku, tere- nów pokopalnianych, dochodzi jeszcze ulica 3 Maja. Nie boi się Pan, że rzeczywiście o stolicy aglomeracji mówi się przede wszystkim w kategorii przebu- dowy i remontów.
Czy koniecznie trzeba się czegoś bać? O Katowicach w tym aspekcie mówi się nie tylko na Śląsku, ale w całej Polsce. Proszę pamiętać, że chyba wszyscy w mieście ocze- kiwaliśmy tych zmian. Po wielu latach ciężkiej pracy i wytężonego wysiłku, udało się doprowadzić do realizacji najważniejszych inwesty- cji. Jestem przekonany, że miesz- kańcy Katowic nie tylko rozumieją i akceptują czasowe utrudnienia, ale są również dumni z tego, jak nasze miasto będzie wyglądało najdalej za trzy lata.
W tym miejscu muszę również podkreślić, że o Katowicach mówi się wiele nie tylko ze wzglę- du na realizowane inwestycje. Od czasu, gdy podjęliśmy decyzję o ubieganiu się o tytuł Europej- skiej Stolicy Kultury 2016, w na- szym mieście nastąpił olbrzymi przełom, jeśli chodzi o partycy- pację społeczną mieszkańców w życiu miasta. Katowiczanie, jak nigdy dotąd, korzystają z niezwy- kle bogatej oferty kulturalnej, jaką staramy się wspólnie z parterami stale rozwijać. Efektem naszych wspólnych wysiłków, szczegól- nie zaś zaangażowania młodzieży w życie miasta, jest decyzja o ubie- ganiu się o tytuł Europejskiej Sto- licy Młodzieży w 2015 roku.
Wrócę jeszcze do remontów. Przez przebudowę torowiska trudno się przemieszczać po Rynku. Miesz- kańcy muszą uzbroić się w cierpli- wość. Czy nie lepiej dla wszystkich byłoby, gdyby prace wykonywane były etapami?
Gdy remontujemy swoje miesz- kanie, chcemy zrobić remont raz a porządnie. Podobnie jest w przy- padku przebudowy centrum nasze- go miasta. Realizacja tych inwe- stycji w jednym momencie wynika również z konieczności skoordy- nowania w czasie wszystkich prac.
Przebudowa Rynku bezpośrednio wiąże się na przykład z budo- wą węzła wschodniego nowego Dworca PKP. Dlatego inwestycje te muszą być realizowane w jed- nym terminie. Sam doświadczam czasowych utrudnień w porusza- niu się po śródmieściu, jednak je- stem przekonany, że efekt będzie imponujący, a Katowice zyskają nowe oblicze.
Przez budowę mamy również utrudnienia komunikacyjne.
Zmiany dotknęły 100 tysię- cy pasażerów. Czy uważa Pan,
że można się do tych częstych zmian tras przyzwyczaić? Jak poradziliście sobie z powiada- mianiem pasażerów?
Nauczeni doświadczeniem z bu- dowy Drogowej Trasy Średnico- wej, od początku zakładaliśmy konieczność przeprowadzenia szerokiej kampanii informującej o przebudowie centrum miasta.
We współpracy z lokalnymi me- diami, informowaliśmy i nadal będziemy informować o kolej- nych fazach przebudowy Rynku.
O inwestycji informujemy na portalach społecznościowych, a specjalnie przeszkolone osoby stojące na Rynku informowały o zmianach w kursowaniu ko- munikacji miejskiej.
Zmiany zawsze niosą za sobą pe- wien niepokój, uważam jednak, że sprawna kampania informa- cyjna pozwala nam całkowicie minimalizować zamieszanie.
Jak będzie wyglądał po przebu- dowie katowicki Rynek?
W 2006 roku katowicki Urząd Miasta wraz z lokalnym oddzia-
łem Stowarzyszenia Architektów Polskich ogłosił konkurs na kon- cepcję urbanistyczną centrum.
Najszersze uznanie znalazła kon- cepcja Tomasza Koniora zakładają- ca między innymi istotne wzboga- cenie treści i funkcji oferowanych w centrum. Ta koncepcja stała się inspiracją nie tylko do przebudowy strefy Rondo – Rynek, ale także do ulokowania w centrum nowych obiektów kubaturowych i wzmoc- nienia już obecnych funkcji tego miejsca. Warto wspomnieć, że aktualnie trwa konkurs, który po- zwoli rozstrzygnąć, w jaki spo- sób zagospodarowane zostaną przestrzenie publiczne na Rynku.
Efekty konkursu powinniśmy po- znać za kilka miesięcy.
Największe marzenie prezydenta Katowic związane z miastem?
Marzenie – bardzo realne – aby bez większych problemów do- kończyć wszystkie rozpoczęte inwestycje. To najważniejsze dla dalszego rozwoju naszego miasta i całego regionu.
Rozmawiała Katarzyna Migdoł-Rogóż
Stolica Górnego Śląska zmienia się. Aktualnie Katowice to jeden duży plac budowy.
Najdalej za trzy lata zobaczymy efekty modernizacji i przebudowy miasta.
O nowych inwestycjach i nowym obliczu Katowic opowiada Piotr Uszok, prezydent miasta.
Fot. Dominik Gajda
Nowe oblicze Katowic
Stolica aglomaracji znajduje się w centrum bezprecedensowych przemian Katowicki Rynek przypomina teraz plac budowyMiasto wspólnie z Tramwajami Śląskimi modernizuje sieć tramwajową
KZK GOP
4 RAPORT „SZLAKÓW”
Projektanci zaznaczają, że w za- proponowanym wzorze grafiki zastosowane zostały stonowane barwy, natomiast sam projekt ma HI-TEC-owy charakter, współgra- jący z innowacyjnością systemu ŚKUP. Dzięki temu podkreślona i uwydatniona została idea towa- rzysząca powstaniu projektu ŚKUP.
Na karcie jej użytkownicy odnaj- dą niezbędne informacje, takie jak:
adres strony www projektu oraz telefon kontaktowy. Ponadto całość opatrzona będzie stosownymi logo- typami informującymi o dofinanso- waniu projektu ze środków UE.
Przewidywany termin rozpo- częcia wydawania kart ŚKUP to pierwszy kwartał 2013 roku. Użyt- kownicy będą mieli do wyboru dwa typy kart:
• spersonalizowaną – zawierającą dane identyfikacyjne użytkowni- ka, będzie mógł z niej korzystać jedynie posiadacz karty,
• niespersonalizowaną – niezawie- rającą danych osobowych, będzie z niej mogła korzystać każda osoba, która w danej chwili posiada kartę.
Obecnie w ramach pierwszego etapu prac prowadzone są dzia- łania, które mają na celu urucho- mienie dwóch Centrów Przetwa- rzania Danych. Na ukończeniu są prace przy uruchomieniu nowego
serwisu internetowego, promują- cego projekt „Śląskiej Karty Usług Publicznych”.
Informacja na temat kart
KARTA
SPERSONALIZOWANA
Karty wydawane będą na wniosek zainteresowanej osoby. Złożenie wniosku będzie możliwe w do- wolnym Punkcie Obsługi Klienta bądź też drogą elektroniczną przez Internet (za pośrednictwem Porta- lu Klienta). Wymagane będą nastę- pujące dane identyfikacyjne: imię, nazwisko, adres dla koresponden- cji, data i miejsce urodzenia, nu- mer PESEL. Dodatkowo będzie istniała możliwość zapisania w pamięci karty zdjęcia właściciela.
Dane podane w kwestionariuszu zweryfikowane zostaną przez pra- cownika POK, na podstawie do- wodu tożsamości użytkownika.
Dzięki danym użytkownika zapi- sanym w pamięci karty, możliwa będzie sprawniejsza obsługa klien- ta w instytucjach publicznych.
System pozwoli na automatyczne zapisywanie informacji w elek- tronicznych formularzach, co po- zwoli na skrócenie czasu obsługi, poprzez wyeliminowanie koniecz- ności ręcznego wypełniania for- mularzy.
Karta spersonalizowana będzie dawała możliwość kodowania uprawnień do ulg na przejazdy.
Pozwoli to na eliminację koniecz- ności legitymowania się dodat- kowymi dokumentami podczas kontroli. Podstawą zakodowania wysokości ulgi oraz okresu jej obowiązywania na karcie będzie okazanie stosownego dokumentu uprawniającego do ulgi pracow- nikowi Punktu Obsługi Pasażera.
Zarówno karta spersonalizowana, jak i niespersonalizowana, będą mogły dodatkowo służyć jako no- śnik certyfikatu podpisu elektro- nicznego.
Wydanie oraz aktywacja pierw- szej karty spersonalizowanej oraz jej wymiana z przyczyn nieleżą- cych po stronie użytkownika (na przykład zakończenie okresu ważności) będą bezpłatne. Wy- danie duplikatu karty spersonali- zowanej, która została zagubiona lub zniszczona, będzie skutkowało pobraniem stosownej opłaty.
KARTA
NIESPERSONALIZOWANA System ŚKUP przewiduje także wy- korzystanie kart niespersonalizowa- nych. Ten typ kart dostępny będzie dla wszystkich zainteresowanych.
W ramach funkcjonalności karty
niespersonalizowanej również prze- widuje się możliwość używania jej jako instrumentu pieniądza elek- tronicznego. Karta niespersonalizo- wana nie będzie dawała możliwości zapisywania danych użytkownika, a co za tym idzie, niemożliwym bę- dzie jej wykorzystanie w procesach związanych z identyfikacją. Dla osób uprawnionych do przejazdów ulgo- wych używanie karty niespersonali- zowanej, w przypadku korzystania z usług komunikacyjnych, będzie po- ciągało za sobą konieczność posia- dania dokumentów potwierdzają-
cych uprawnienia do ulg. Pozostałe funkcje kart pozostaną identyczne.
Karta spersonalizowana wydawa- na będzie po podpisaniu umowy w formie papierowej. Kartę na oka- ziciela będzie można uzyskać bez dodatkowych formalności. Aby ograniczyć możliwość wielokrotne- go pobierania niespersonalizowanej karty przez tę samą osobę, zostanie ustalona kaucja zwrotna, którą na- leżało będzie uiścić przy odbiorze karty.
Tomasz Niedziela
Wzór karty ŚKUP
10 kwietnia 2012 roku KZK GOP zaakceptował wzór Śląskiej Karty Usług Publicz- nych. Wybrany projekt przedstawia schematyczną cybernetyczną mapę aglomeracji.
Całość utrzymana jest w kolorystyce zaczerpniętej z logo ŚKUP oraz KZK GOP.
Fot. KZK GOP
KZK GOP KZK GOP 5
RAPORT „SZLAKÓW”
Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej, nauka zasad fair play i pracy w zespole, poszukiwanie młodych talentów w trudnych środowiskach oraz ukazanie sportu jako alternatywnej drogi rozwoju – to główne cele drugiej edycji projektu Małe Euro pod hasłem „Z ulicy na stadion”. Do- kładnie 2 i 3 czerwca na boiskach treningowych Stadionu Śląskie- go, na kilka dni przed Mistrzo- stwami Euro 2012, odbędzie się turniej piłkarski dla 160 dzieci z 16 organizacji przeciwdziałają- cych wykluczeniu społecznemu z całego regionu. Młodzi spor- towcy wystapią w takich ko- szulkach, w jakich grają piłkarze najlepszych europejskich drużyn.
Ważnym elementem projektu są regularne i zorganizowane trenin- gi przy wsparciu lokalnych klubów piłkarskich: Ruchu Chorzów, GKS-u Katowice, Polonii Bytom i Piasta Gliwice. Inicjatywę wspie- ra również KZK GOP.
Być Polską
– oto jest marzenie!
Każda z 16 placówek reprezen- tuje jeden kraj biorący udział w tegorocznych Mistrzostwach Europy EURO 2012. W „II Ma- łym Euro – z ulicy na stadion”
zaangażowane są dzieciaki z Ka- towic, Zabrza, Bytomia, Rudy Śląskiej, Gliwic i Jaworzna.
W projekcie integrują się różne instytucje – publiczne i pozarzą- dowe, dzienne i całodobowe, sta- cjonarne i projekty uliczne, jak również kibice różnych klubów piłkarskich z całego Śląska. Od 4 kwietnia br. wszystkie druży- ny trenują w swoim środowisku, w swoich placówkach pod okiem opiekunów lub trenerów. Jednak pierwszą ważną datą dla małych piłkarzy było uroczyste loso- wanie drużyn, które odbyło się 24 kwietnia na terenie Parku Ślą- skiego w Chorzowie. Przedstawi- ciele 16 drużyn biorących udział
w turnieju, z wypiekami na twa- rzach, losowali dla siebie kraj, w barwach którego wybiegną na murawę Stadionu Śląskiego.
Prawie wszyscy chcieli być Pol- ską. – Jeśli już nie grać w koszul- ce z orłem na piersi, to w jakiejś z ważnej drużyny – tłumaczyli roz- emocjonowani chłopcy z „Anio- łów”. I tak aniołowa drużyna za- mieniła się w Chorwację. – Nie jest źle – padło po losowaniu.
Oprócz Polski dzieci marzyły o tym, aby być Hiszpanią, Ho- landią czy Francją. – Anglia, Portugalia i Włochy też mogą
być, nie obrazimy się – mówił opiekun drużyny Stowarzysze- nia GTW z Gliwic. Do ostat- nich chwil nie było wiadomo, kto będzie reprezentował biało- czerwonych. Losowanie oka- zało się szczęśliwe dla Stowa- rzyszenia św. Filipa Nereusza z Rudy Śląskiej. – Jak fajnie, że jesteśmy Rosją – cieszył się je- den z małych piłkarzy z Funda- cji dla Ludzi Potrzebujących Po- mocy „Gniazdo” w Katowicach.
– Co prawda liczyliśmy na Polskę, ale jestem zadowolony, że dosta- liśmy taką właśnie drużynę.
Alternatywa dla ulicy
27 kwietnia na boisku treningo- wym Stadionu Śląskiego odbył się pierwszy mecz pokazowy w ramach akcji Małe Euro. Dru- żyny z trzech organizacji: „Wiel- ka Flota Zjednoczonych Sił”
z Zabrza, „Dom Aniołów Stróżów”
z Katowic oraz Świetlica św. Woj- ciecha z Katowic trenowały pod okiem Wojciecha Szali, byłego zawodnika GKS-u Katowice i Legii Warszawa.
– Warto brać udział w takich ak- cjach jak ta, żeby pokazać dzie- ciom, jakie wartości niesie za sobą uprawianie sportu. To bar- dzo ważne – podkreśla Wojciech Szala. – Tak, jak bezcenne jest posiadanie celu w życiu, którym może stać się piłka nożna.
Dla większości podopiecznych było to pierwsze tego typu wy- darzenie, dlatego wizyta na Sta- dionie Śląskim i trening pod okiem ekstraklasowego zawodnika zrobił na nich spore wrażenie. – Na stadionie grały największe drużyny świata i wiele z nich przed meczem trenowało na naszych bocznych bo- iskach – zaznacza Adam Pawlicki ze Stadionu Śląskiego. – Mam nadzieję, że w czasie treningu też poczujecie magię stadionu – zachęcał dzieci.
W najbliższym czasie odbędą się jeszcze trzy treningi pokazo- we. W każdym wezmą udział po cztery drużyny. – Najważniejsze w całym projekcie jest to, aby dobrze się bawić i przeżyć coś fantastycznego – wyznaje Moni- ka Bajka, wiceprezes Stowarzy- szenia Pomocy Dzieciom i Mło- dzieży „Dom Aniołów Stróżów”.
– Chcemy pokazać, że sport to alternatywa dla ulicy – dodaje.
Katarzyna Migdoł-Rogóż
Grupa A
POLSKA – Stowarzyszenie św.
Filipa Nereusza – Ruda Śląska CZECHY – Dom Dziecka „Stanica”
– Katowice
GRECJA – Centrum Wsparcia Kryzysowego Dzieci i Mło- dzieży – Zabrze
ROSJA – Fundacja dla Ludzi Po- trzebujących Pomocy „Gniazdo”
– Katowice
Grupa B
HOLANDIA – Miejski Ośrodek Wspierania Rodziny i Dziecka – Łaziska Górne
DANIA – Ośrodek Interwencji Kryzysowej – Jaworzno NIEMCY – Katolicka Fundacja Dzieciom – Katowice PORTUGALIA – Stowarzy- szenie GTW – Gliwice
Grupa C
HISZPANIA – Świetlica Śro- dowiskowa – Klub dziecię- co-młodzieżowy „Szansa dla Każdego” – Katowice
WŁOCHY – Ośrodek św. Jacka Caritas Archidieczji Katowickiej – Świetlica św. Wojciecha – Katowice
IRLANDIA – Stowarzyszenie Dzieci i Młodzieży „Wielka Flota Zjednoczonych Sił” – Zabrze CHORWACJA – Stowarzysze- nie Pomocy Dzieciom i Mło- dzieży „Dom Aniołów Stróżów”
– Katowice
Grupa D
UKRAINA – Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewan- gelicko-Augsburskiego w RP.
Misja Uliczna – Bytom SZWECJA – Ośrodek bł. Jana Pawła II – Ruda Śląska FRANCJA – Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie – Projekt Uliczny – Zabrze
ANGLIA – Ośrodek Pomocy Dzie- ciom i Rodzinie – Ruda Śląska
Z ulicy na stadion
Już po raz drugi na początku czerwca rusza Małe Euro. Dzieci w wieku 12-14 lat z szesnastu różnych organizacji pomocowych rozegrają turniej piłkarski, który jest symulacją Mistrzostw Europy EURO 2012. Organizatorami akcji są Stowa- rzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży „Dom Aniołów Stróżów” z Katowic i Park Śląski we współpracy ze Stadionem Śląskim.
II MAŁE EURO
Uczestnicy turnieju piłkarskiego razem z opiekunami i organizatorami Małego Euro po uroczystym losowaniu drużyn
„Anioły” zamieniły się w Chorwację
Pokazowy trening z Wojciechem Szalą
Fot. AR WPKiWFot. Dom Aniołów Strózów Fot. AR WPKiW
KZK GOP
6 TAKIE BYŁY POCZĄTKI
UŚMIECHNIJ SIĘ
Co zrobi kibic, gdy Polacy wygra- ją Euro 2012?
– Wyłączy konsolę i pójdzie spać.
Na Euro 2012 zagramy kolejno:
1. Mecz otwarcia.
2. Mecz o wszystko.
3. Mecz o honor.
Pewna pani postanowiła zrobić mężowi niespodziankę, gdy ten wyjechał w delegację i kupiła nową szafę do sypialni. Nie- stety, szafa miała pewną wadę – mianowicie, gdy drzwiczki były zamknięte, a pod oknem przejeżdżał tramwaj, to w sza- fie spadała półka. Pani zawo- łała więc kogoś do naprawy.
Fachowiec przyszedł i powie- dział, że aby sprawdzić, co jest nie tak, musi zamknąć się
w szafie i zobaczyć, co się dzieje, gdy przejeżdża tramwaj. Tak też zrobił. W tym czasie – jak to zwy- kle bywa – nieoczekiwanie wrócił wcześniej mąż owej pani. Mąż wszedł do sypialni mile zaskoczo- ny niespodzianką, jaką sprawiła mu żona, obejrzał szafę, otworzył drzwiczki i... zobaczył fachowca.
– Co pan tu robi? – spytał zdezo- rientowany.
Na co fachowiec wyszedł z szafy i odparł:
– Wal pan od razu w mordę, bo i tak mi nie uwierzysz, że na tramwaj czekam.
Idzie zajączek do sklepu misia i pyta się:
– Są stare marchewki?
– Nie ma!
Zajączek idzie następnego dnia i znowu się pyta:
– Czy są stare marchewki?
– Nie ma!
Misiek myśli sobie, że odłoży dla zająca stare marchewki, bo się nie odczepi.
Po kilku dniach przychodzi zają- czek i pyta się:
– Są stare marchewki?
– Tak są!
– To zamykamy ten śmietnik – wrzeszczy zajączek wyciągając legitymację Sanepidu.
Pani od polskiego pyta Jasia:
– Jeżeli powiem „jestem piękna”, to jaki to będzie czas?
– Z całą pewnością przeszły!
– Co łączy węgiel i kota?
– Miał.
– Czemu blondynka kładzie nóż przed telewizorem?
– Bo chce mieć ostrzejszy obraz.
Przychodzi policjant do Jasia i pyta się:
– Dlaczego płaczesz?
– Bo zgubiłem 10 zł.
Policjant daje Jasiowi 10 zł.
Jasiu nadal płacze.
Policjant ponownie się pyta:
– Jasiu, dlaczego nadal płaczesz?
– Bo teraz bym miał 20 zł.
Polak, Rusak i Niemiec chcą przejść przez most, ale oka- zuje się, że mostu strzeże dia- beł.Diabeł mówi:
– Jeśli chcecie przejść przez most, to powiedzcie, ile waży most. Jeśli zgadniecie, to przejdziecie, a jeśli nie zgad- niecie, to was wrzucę do pie- kła.Zaczyna Rusek:
– Moim zdaniem ze 300 kg.
Diabeł na to, że źle i go zrzu- cił do piekła.
Przyszedł Niemiec i mówi:
– No to 300 000 kg.
Diabeł na to że źle i zrobił z nim to samo co z Ruskiem.
Polak w tym czasie spadł z mostu i krzyczy:
– Tone, toneeeeee!
Diabeł na to:
– Dobrze! A skąd wiedziałeś?
PATRONI NASZYCH ULIC
Niestety, poza wąskim gronem znawców historii Górnego Śląska, postać ta jest w zasadzie nieznana.
Może to dziwić w kontekście jego niezwykle bogatej osobowości i wy- bitnych zasług, nie tylko dla autono- micznego województwa śląskiego, ale i dla kształtowania ustroju II Rze- czypospolitej. Faktem jest, że Wolny nie ma w Polsce swojego pomnika, a w Katowicach jego imieniem na- zwano... lokalne rondo na Osie- dlu Tysiąclecia, obok przedszkola im. Króla Maciusia I... W Muzeum Historii Miasta Katowic udało się nabyć jedyny (!) egzemplarz bro- szurki o pierwszym Marszałku Sejmu Śląskiego, zresztą napisanej w 1975 roku, jako praca magisterska pod kierunkiem profesora Kazimie- rza Popiołka, co pozostawić należy bez komentarza. A mamy tuż przed sobą połowę Roku Konstantego Wolnego...
Kim był Konstanty Wolny?
Konstanty Wolny urodził się 5 kwietnia 1877 roku w Bujako- wie, obecnie dzielnicy Mikołowa, w rodzinie wioskowego kowala.
Rodzina kultywowała polskie tradycje, ale po śmierci matki w 1880 roku i wyjeździe ojca do pracy, młody Konstanty musiał zamieszkać pod opieką dalszych
krewnych. Trzeba przyznać, że tam o nim pamiętają. Nie istnie- je wprawdzie dom rodzinny, ale na bramie nowego umieszczono stosowną tabliczkę z portretem, obok wytyczono skromną uliczkę jego imienia, a przy parafialnym cmentarzu znalazła się drewnia- na rzeźba, stylizowana na ludową kapliczkę. Wszystkie te miejsca i sama postać znane są przecięt- nym mieszkańcom Bujakowa.
Ambitny syn kowala zapragnął się uczyć. Najpierw w Katolickiej Szkole Ludowej, później w Za- wodziu. Mimo wielkich trudno- ści materialnych, ojciec posłał go potem do prestiżowego gimna- zjum w Katowicach (późniejsze Liceum Wilhelma Piecka, dziś im. Marii Skłodowskiej-Curie).
Szkoła ta miała opinię „bastio- nu niemczyzny”, ale nie wszy- scy poddawali się indoktrynacji.
Konstanty miał szczęście poznać w szkole starszego od siebie Woj- ciecha Korfantego i od tej pory ich
życiorysy często się przeplatały.
A zaczęło się od wspólnie założo- nego tajnego kółka gimnazjalistów polskich, wspólnych lektur, wycie- czek do Krakowa i Lwowa, kon- taktów z działaczami „dorosłego”
ruchu narodowego. Ich propolska postawa, kosztowała w 1895 roku Korfantego relegację z klasy matu- ralnej, ale Wolny zdał maturę trzy lata później i zaczął studia na fa- kultecie medycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Już na pierwszym roku zmienił kierunek, zgodnie ze swymi zainteresowaniami spo- łeczno-politycznymi. Przeniósł się na wydział prawa. We Wrocławiu losy Wolnego i Korfantego, który studiował tam filozofię, zeszły się ponownie, działali oni, w zaka- zanym w roku 1899, propolskim Towarzystwie Akademików Gór- noślązaków. Po ukończeniu prawa, Wolny pracował jako adwokat na Śląsku, angażując się jednocześnie politycznie w Stronnictwie Polskim na Śląsku. Po 1911 roku został dzia-
łaczem chrześcijańskiej demokracji.
Jego aktywność na terenie Śląska przerwała I wojna światowa, z której na szczęście wyszedł bez szwanku.
Całym życiem dla Śląska
Wrócił, kiedy tylko było to moż- liwe. Już od roku 1918 działał w Naczelnej Radzie Ludowej w Bytomiu. Obok Rymera (przy- szłego wojewody śląskiego) i Bi- niszkiewicza z PPS został jednym z zastępców Korfantego jako ko- misarza sekretariatu plebiscyto- wego. Wolny przewodniczył Ko- misji Samorządowej, która w ciągu dwóch miesięcy, od maja do lipca 1920 roku, opracowała Statut Or- ganiczny Województwa Śląskiego, co było zapewne jego największą życiową zasługą jako prawnika i polityka. Statut stał się integral- ną częścią ustawy konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego z 15 lip- ca 1920 roku, a tym samym ak- tem normatywnym określającym kształt i zasady funkcjonowania
autonomii województwa śląskie- go. Osiadł w Katowicach i został po- słem, a następnie pierwszym mar- szałkiem Sejmu Śląskiego, którym był przez trzy kadencje, aż do 1935 roku. Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta. Cieszył się wielkim au- torytetem w zantagonizowanym wówczas Sejmie Śląskim, który był areną bardzo ostrych konfliktów między obozami Wojciecha Kor- fantego i wojewody śląskiego Mi- chała Grażyńskiego.
We wrześniu 1939 roku Kon- stanty Wolny wyjechał do Lwowa, gdzie zmarł 9 listopada nstępne- go roku. 6 listopada 2004 roku na katowickim cmentarzu przy ulicy Francuskiej odsłonięto poświęconą marszałkowi tablicę pamiątkową.
Na tym samym cmentarzu spoczy- wają synowie i córka Wolnego. Wolą rodziny jest, aby spoczęły tam rów- nież doczesne szczątki jego samego.
Publikacje Konstantego Wolnego, książki z jego prywatnej i służ- bowej biblioteki oraz dokumenty związane z działalnością marszał- ka przedwojennego Sejmu Śląskie- go znalazły się w upamiętniającym go gabinecie, zaaranżowanym w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.
Paweł Wieczorek
Rok Konstantego Wolnego
19 grudnia ubiegłego roku Sejmik Województwa Śląskiego przyjął rezolucję ogło- szenia roku 2012 Rokiem Konstantego Wolnego. Wykonanie uchwały, wchodzącej w życie z dniem podjęcia decyzji, powierzono Zarządowi Województwa Śląskiego.
Dokument ogłoszono w związku z 135. rocznicą urodzin Konstantego Wolnego i 90. rocznicą pierwszych wyborów do Sejmu Śląskiego.
Fot. Paweł Wieczorek
Pamiątka po domu rodzinnym
Konstantego Wolnego Ulica Konstantego Wolnego w Mikołowie Bujakowie znajduje się
obok jego dawnego domu Tablica pamiątkowa na cmentarzu
przy ulicy Francuskiej w Katowicach Figura obok kościoła parafialnego w Bujakowie
KZK GOP KZK GOP 7
INFORMATOR KZK GOP
NAPISZ DO NAS
POCHWAŁA DLA KIEROWCY Chciałem podziękować kierowcy autobusu za profesjonalne podejście, gdy na linii 32 jadącego w kierunku Zabrze Goethego, o godzinie 8.50, wezwał pogotowie, gdy źle się poczu- łem. Następnie zaczekał na przyjazd karetki. W obecnej chwili już wszystko jest w porządku. Jeszcze raz bardzo dziękuję.
Sylwester Ż.
WŁAŚCIWA POSTAWA
Proszę podziękować i w miarę możli- wości nagrodzić kierowcę autobusu li- nii 177, który 10 maja o godzinie 19.35 podjechał na przystanek przy ulicy Sokolskiej (niestety, nie zarejestrowa- łem numeru bocznego, mam nadzieje, że te informacje wystarczą), a następnie sam, widząc na przystanku osobę na wózku (mnie) wysunął podjazd, potem to samo czyniąc na przystanku, na którym wysiadałem. Niby rzecz oczy- wista, a w Polsce należąca do rzadkości, tym bardziej należą sie podziękowa- nia za prawidłową postawę.
ZEP
PODZIĘKOWANIE ZA INTERWENCJĘ Szanowni Państwo,
Otrzymałem od Państwa list z dnia 20 marca br. z odpowiedzią na moją skargę, na funkcjonowanie linii 215. Bardzo dziękuję za interwencję w tej sprawie. Teraz linia ta funkcjonuje bez zarzutu, z czego wszyscy się cieszymy.
Michał S.
KOMFORTOWA JAZDA!
Chciałam pochwalić, bo 10 maja wracałam w bardzo komfortowych warunkach autobusem linii 133 z WŁĄCZONĄ klima- tyzacją. Chwała Wam za to! I ogólnie za- uważyłam, że komfort jazdy liniami 43/133 znacznie się poprawił i linia już nie zaska- kuje zbyt częstymi kursami Ikarusem.
Katarzyna Z.
ZNIŻKI NA PRZEJAZDY Szanowni Państwo!
Czy osobom pobierającym świadczenia i zasiłki przedemerytalne przysługują zniżki na przejazdy liniami KZK GOP?
Pasażerka
Droga Pani!
Osobom pobierającym świadczenia i zasiłki przedemerytalne nie należą się zniżki.
Legitymacje ZUS są oznaczone. Zniżki przysługują tylko na podstawie legity- macji emeryta oraz w wymienionych w taryfie przewozowej przypadkach rencistom.
Wydział Prasowy KZK GOP PRAWA I OBOWIĄZKI KONTROLERA Jechałam ostatnio autobusem i na mia- łam szczęście spotkać kontrolerów.
Jedna z pasażerek nie miała biletu. Czy kontroler miał prawo przetrzymać ją w pojeździe podczas wypisywania mandatu, mimo że chciała wysiąść na swoim przy- stanku? Mam jeszcze jedno pytanie, czy podczas kontroli biletów mogę poprosić kontrolera, aby pokazał mi legitymację?
Z poważaniem Jadwiga P.
Szanowna Pani!
Miejscem pracy kontrolera jest autobus.
Zgodnie z paragrafem 9, pkt. 7 Taryfy KZK
GOP, pasażer zobowiązany jest oczekiwać do zakończenia czynności wykonywa- nych przez kontrolera. Kontroler nie odpowiada za pozostawione mu przez pasażera dokumenty. Podczas kontroli obowiązkiem kontrolera jest pokazać swoją legitymację, na której zawarte są:
numer kontrolera, zdjęcie z hologra- mem, data ważności legitymacji oraz pieczątka wystawcy (KZK GOP).
Wydział PrasowyKZK GOP BILET ZOSTAŁ W DOMU
Moja mama jechała autobusem na cmentarz 2 maja. Zapomniała zabrać ze sobą miesięczny bilet. Zastanawiam się, co zrobić w przypadku, gdy w czasie kon- troli nie ma się przy sobie takiego biletu?
Zatroskana córka Droga Pani!
W takim przypadku kontroler ma obo- wiązek wypisać mandat. Pasażer powi- nien się z nim oraz z biletem miesięcz- nym imiennym (zakupionym przed kontrolą) zgłosić do naszej siedziby lub
któregoś z Punktów Obsługi Pasa- żera. Jeśli okaże się, że bilet został faktycznie zakupiony przed dniem wystawienia mandatu, kara zosta- nie anulowana, pasażer jednak zo- bowiązany będzie do zapłaty 10 zł opłaty manipulacyjnej. Przypomina- ny, że dotyczy to tylko biletów mie- sięcznych imiennych i kwartalnych.
Bilet miesięczny na okaziciela lub inny na okaziciela nie stanowi podstawy do anulowania opłaty.
Wydział Prasowy KZK GOP WAŻNOŚĆ BILETÓW
Chciałbym się dowiedzieć, kiedy tracą ważność bilety 1-, 24- i 48-godzinne?
Jan S.
Szanowny Panie!
Zgodnie z oznaczeniem ważności bile- tu – po 1, 24 i 48 godzinach. Jeśli termin ważności biletu skończy się w trakcie przejazdu pasażera autobusem lub tramwajem jest on zobowiązany do skasowania kolejnego biletu.
Wydział Prasowy KZK GOP szlaki@kzkgop.com.pl
Korzystający z portalu odnaj- dą w nim informacje na temat jego założeń oraz szczegółowy wykaz planowanych lokalizacji elementów infrastruktury, któ- re powstaną na terenie gmin.
Niewątpliwie jedną z jego naj- ciekawszych funkcjonalności jest przygotowana szczegółowa mapa z lokalizacjami poszcze- gólnych elementów infrastruk- tury projektu. Dzięki specjalnie opracowanemu filtrowi łatwo można sprawdzić, gdzie karta będzie akceptowana. Wyszuki- wanie poszczególnych punktów odbywa się według precyzyjnie określonego przez użytkownika klucza. Można sprawdzić mię- dzy innymi, gdzie będą auto- maty doładowania kart, które biblioteki i instytucje kultury
będą działały w tym systemie, gdzie będą kioski, parkoma- ty, Punkty Obsługi Klienta czy Punkty Obsługi Pasażera. Wy- szukiwanie będzie mogło odby- wać się na terenie jednego lub równocześnie kilku miast.
Ponadto na portalu zamiesz- czone zostały informacje na temat Systemu Dynamicznej In- formacji Pasażerskiej (drugiego z realizowanych przez KZK GOP projektów dofinansowanych z środ- ków UE) oraz niezbędne dane kontaktowe do osób odpowie- dzialnych za realizację projektu po stronie KZK GOP, jak również gmin – partnerów projektu.
Panel Klienta ŚKUP
Na przełomie roku 2012 i 2013 w ramach projektu „ŚKUP”
planowane jest uruchomienie Platformy Klienta, która w zało- żeniu rozszerzy dotychczasowe funkcje portalu o dedykowany panel klienta ŚKUP. Za pośred- nictwem portalu użytkownicy będą mogli korzystać z ofert wielu instytucji zintegrowanych w systemie ŚKUP, bez koniecz- ności wielokrotnego logowania się na różnych stronach inter- netowych. W jednym miejscu możliwe stanie się między in- nymi:
• złożenie dokumentów i po- branie formularzy dostępnych w instytucjach partnerów pro- jektu,
• uzyskanie informacji o płat- nych strefach parkowania ak- ceptujących płatności kartą ŚKUP,
• uzyskanie informacji o prze- woźnikach i ich usługach (ceny biletów, rozkłady jazdy),
• uzyskanie informacji na temat lokalizacji Punktów Obsługi Klienta (POK), Punktów Ob- sługi Pasażera (POP) i punktów doładowania kart ŚKUP,
• po zalogowaniu korzystanie z opcji związanych z operacja- mi na karcie ŚKUP (zmiana numeru PIN, doładowanie kar- ty, sprawdzenie stanu środków pieniężnych dostępnych na kar- cie, blokowanie karty, wgląd w billing płatności),
• składanie skarg, zażaleń i od- wołań od nałożonych kar, na przykład opłat dodatkowych w komunikacji miejskiej,
• elektroniczne rezerwowanie miejsc w teatrach i podczas im-
prez sportowych (o ile poszcze- gólne instytucje udostępnią taką funkcjonalność).
Jeszcze w drugim kwartale br.
przewidziane jest zakończenie prac nad pierwszym etapem realizacji części wdrożenio- wej projektu „ŚKUP”. Obecnie trwają prace nad infrastrukturą dwóch Centrów Przetwarzania Danych, w których gromadzo- ne oraz przetwarzane będą dane z systemu. Równolegle do prac wdrożeniowych projektu toczą się prace związane z przygotowa- niem wizerunku Śląskiej Karty Usług Publicznych. W kwietniu KZK GOP zaakceptował wzór karty ŚKUP oraz przedstawiona została wizualizacja Punktów Obsługi Klienta.
Tomasz Niedziela
Portal kartaskup.pl
Komunikacyjny Związek Komunalny GOP przygo- tował nową odsłonę porta- lu informacyjnego Śląskiej Karty Usług Publicznych.
Użytkownicy odwiedzają- cynowy portal będą mieli okazję zapoznać się z infor- macjami na temat realiza- cji projektu oraz najważ- niejszymi wydarzeniami z tym związanymi. Portal znaleźć można pod ad- resem www.kartaskup.pl., odnośnik do niego znajduje się także na głównej stronie
KZK GOP.
Na www.kartaskup.pl można znaleźć wszystkie informacje na temat projektu Jedną z ciekawszych funkcjonalności portalu jest mapaKZK GOP
8 NA SZLAKACH KZK GOP
Z najstarszego dokumentu, z 1361 roku dowiadujemy się, że Abra- ham z Goszyc z synem Markiem dał swe dobra ojczyste, Sielec i Klimontów, staroście ruskie- mu Ottonowi z Pilczy w zamian za wieś Witanowice i dopłatę 500 grzywien groszy praskich. Wkrót- ce od Ottona dobra te odkupił Piotr Szafraniec z Pieskowej Skały.
W 1386 roku właścicielami Sielca, Klimontowa i Pogoni zostali bra- tankowie arcybiskupa gnieźnień- skiego Bodzanty – Wisław i Piotr z Mysłowic. Najprawdopodobniej była to gratyfikacja dla rodziny ar- cybiskupa za poparcie Jagiełły.
Co wiemy o początkach?
Fortalicjum w Sielcach było pierwszą murowaną budowlą obronną na terenie obecnej gmi- ny Sosnowiec. Wzniósł ją zapew- ne jeden z braci, Piotr z Siedlca, który w 1394 roku skupił w swym ręku majątki Sielec, Klimontów, Pogoń i część Zagórza, co ozna- cza, że bracia dokonali podziału posiadanego majątku. Z roku 1403 pochodzi udokumentowa- na wzmianka potwierdzająca ist- nienie we wsi kamiennej siedziby, którą zwano warownym dworem (po łacinie: curia), a która w do- kumentach z 1430 roku jest już określana jako fortalicjum. Źró- dła milczą na temat pierwotnej formy średniowiecznego zamku, możemy się jedynie domyślać, że było to skromne, jednoskrzy- dłowe założenie obronne, być może spełniające rolę straż- nicy powiązanej strategicznie z położoną nieopodal twierdzą w Będzinie. Tą najstarszą częścią było zapewne dzisiejsze skrzydło zachodnie, do którego z czasem dobudowano pozostałe trzy skrzy- dła, tworząc klasyczny nizinny układ obronny. Zamek Sielecki był zamkiem nizinnym, regularnym,
posiadającym w narożach i w cią- gu bocznych skrzydeł wieże. Jego obronność podkreślały: usytuowa- nie w pobliżu rzeki na podmokłym terenie oraz otaczająca go w prze- szłości mokra fosa. Dodatkowym elementem nowożytnego systemu obrony były, znajdujące się do dziś w zamkowych murach, strzelnice kluczowe. W przeszłości zamek był obiektem czteroskrzydłowym z wewnętrznym dziedzińcem, do którego wjazd prowadził przez most zwodzony i bramę znajdu- jącą się w skrzydle wschodnim.
Do dzisiejszych czasów dotrwały jedynie trzy skrzydła, wschodnie wyburzono podczas przekształ- cania budowli z zamku obron- nego w typowy pałac magnacki.
Ciekawe założenie zamkowe straciło swoją formę również z powodu zasypania fos i otyn- kowania oryginalnych, kamien- nych murów. Ostatni remont od- słonił kamienne licowania baszt i znów „upoważnił” do nazywania budowli zamkiem. Dla spokoju sumienia badawcy dodajmy, że w piśmiennictwie zachowały się dowody na to, że zamek istotnie pełnił rolę obronną, wprawdzie jedynie podczas licznych w śre- dniowieczu zwad sąsiedzkich.
Z dziejów nowożytnych
Rozpocząć w zasadzie można od przejęcia dóbr sieleckich przez ród Minorów-Przybysławskich herbu Półkozic, gdyby nie war- ta wzmianki anegdota natury towarzysko-historycznej. Otóż, nie wdając się w szczegóły, sto lat po budowie warowni cór- ka jej właściciela Anna stała się bohaterką głośnego skandalu, kiedy to został porwana przez Walentego Klajnera i wzięła z nim ślub. Sęk w tym, że Klajner nie był szlachcicem, więc sposób zawarcia małżeństwa (i przejęcia
majątku) naraził go na procesy i kłopoty. A motyw historyczny?
Klajner był... górnikiem, lecz wte- dy wydobywano jeszcze nie węgiel, a kamień budowlany, a ten akurat, kopany przez skandalistę, posłu- żył do rozbudowy Wawelu. Może dlatego Klajner uzyskał pomoc:
postarał się o szlachectwo przy po- mocy Minorów-Przybysławskich, którzy oświadczyli przed sądem ziemskim w Zatorze, że jest on ich bratem herbowym. Cóż, pomoc okazała się niezbyt szczera, skoro potomkowie i spadkobiercy Wa- lentego i Anny zostali wyrugowani z ojcowizny przez prawdziwych Minorów- Przybysławskich, herbu Półkozic. Sebastian Przybysławski w 1616 roku przejął ostatecznie majątek i został dziedzicem dóbr sieleckich, co potwierdza zacho- wana do dziś marmurowa tablica z 1620 roku umieszczona w kapli- cy zamkowej.
Spadkobiercy Renardów
Okres zaborów przyniósł w spo- sób naturalny zmianę narodowo- ści kolejnych dziedziców zamku.
W początku XIX wieku należał już do pruskiego generała kawa- lerii Christiana Ludwika Schim- melpfenniga von der Oye. Gene- rał przeszedł, w dość oryginalny sposób, do historii Sielca, ponie- waż po śmierci zgodnie ze swo- im życzeniem został pochowa- ny na okolicznej górze. Według legendy razem ze swoim psem i koniem. Od jego grobu wznie- sienie otrzymało nazwę Jeneral- skiej Góry. Od 1814 roku majątek sielecki należał do księcia Ludwi- ka Anhalt Coeten von Pless, któ- ry odbudował zamek po pożarze z 1824 roku oraz założył ogród zamkowy. Ważny dla dziejów za- bytku był okres, kiedy znajdował się on pod władaniem rodziny Renardów: Andrzeja, jego syna
Jana i wnuków. Właśnie wów- czas, w połowie XIX wieku na zle- cenie Renarda, dokonano przebu- dowy zamku obniżając jego wieże, wyburzając wschodnie skrzydło, wznosząc kamienne wieże flan- kujące dziedziniec oraz zasypując resztki fos. Prace te upodobniły zamek do pałacu. Staraniem hra- biego Renarda powiększono zam- kowy ogród, przekształcając go w park, do dziś największy park w Sosnowcu, chociaż haniebnie oszpecony zabudową z lat siedem- dziesiątych XX wieku. No, ale to już nie wina Niemców...
W 1884 roku spadkobiercy Re- nardów utworzyli spółkę górni- czo-przemysłową „Gwarectwo
Hr. Renard” – jej siedzibą był za- mek sielecki. Stan taki dotrwał do końca II wojny światowej. Od 1980 roku w zamku mieściły się:
Muzeum i Centralna Wzorcow- nia Szkła Polskiego prowadzone przez Zjednoczone Huty Szkła Gospodarczego i Technicznego
„VITROPOL”. Obecnie jest on siedzibą Sosnowieckiego Cen- trum Sztuki – Zamek Sielecki.
Oprócz wystaw, odbywają się tu koncerty muzyki klasycznej, jaz- zowej, folkowej. Zainteresowa- niem cieszą się lekcje rysunku, warsztaty filozoficzne i wystawy historyczne, a latem jarmarki i im- prezy plenerowe.
Paweł Wieczorek
Zamek na Sielcu
Tablica fundacyjna z herbem Minorów Obecnie Zamek Sielecki jest siedzibą Sosnowieckiego Centrum SztukiMakieta Zamku na Sielcu Wystawa bajek dziecięcych
Wieś Sielec, znana też jako Siedlecz, wzmiankowana w dokumentach z 1361 roku, dziś dzielnica Sosnowca, miała już w początkach XV wieku swoje fortali- cjum, choć nazywanie Pałacu Sieleckiego zamkiem może dziś dziwić, bowiem nie zachował cech obronnych. W pięknie odnowionym obiekcie mieści się obecnie Sosnowieckie Centrum Sztuki.
Fot. Zbiory Zamku Siedleckiego
Fot. Paweł Wieczorek Fot. Paweł WieczorekFot. Paweł Wieczorek
